|
2000
|
|
|
izan ere, planeta bakoitza duk mundu berri bat, eta izar bakoitza, orobat" —eta, bere hitzen azpimarratzekoedo hatza altxatzen zuela, erantsi eta eratxiki zuen—: Eta Pierre Gassendiri berari aditu nizkioan, halaber, neure bizitzan peripatetikoen eta eskolastikoen kontra aditu
|
nituen
lehen hitzak, zeren eta etsai baitzituen haiek guztiak, Epikuroren miresle zen bezala, edo Kopernikorena eta Ke ple rre na, baina Galileorena bere batez...
|
|
2001
|
|
|
Eta esnetan bustitako madalena pusketa eztarrian trabatu zitzaidan hantxe bertan, sukaldean eta nire aurrean, gona kendu eta aulkian eserita hankak depilatzeko prestatu zenean. Gogoan dudala, amaren izterrak ikusten
|
nituen
lehen aldia zen. Nik imajinatu baino lodixeagoak ziren, nik amestu baino motzagoak, baina nik irudikatu baino askozaz ederragoak eta perfektuagoak ziren amaren benetako izterrak.
|
|
2003
|
|
|
Neskaren argazkia nire ahizpetako batena da. Ez zen asko arduratzen politikaz, baina berari egokitu zitzaion ospitalean egotea bertan pasatu
|
nituen
lehen orduetan. Ingresaturik egon nintzen hilabeteetan egunero etorri zitzaidan etxeko kafesnearekin, bertakoa horren ona ez zela-eta.
|
|
2006
|
|
|
Eta horrela, halako batean, ni ere kantuan hasi nintzen. Lurdesekin batera kantatzen
|
nituen
lehen abestiak; gero, neronek sortu nituen hiru edo lau; Uztapide eta Xalbadorren bertsoak ere kantatzen nituen. Hirurogeita seigarren urteko martxoaren egun batean, taldeko norbait gaixotu egin zen, eta Lurdesek eta Arzek lehen aldiz jendearen aurrean kantatzera bultzatu ninduten.
|
|
|
X.L. Gipuzkoako Seguran 1966ko martxoaren 26an, arratsaldeko 5etan. Nik Ez dok Amairu taldean bestelako lanak egiten
|
nituen
lehen hilabete haietan: kantu letrak idatzi, antolaketa lanetan lagundu...
|
|
|
Mozkorraren larria pasatu zenean, etxera bueltatu nintzen eta kafetan buru belarri sartuta idatzi nituen hamar orrialde. Hilabetetan idazten
|
nituen
lehenak. Ez zen ipuina, ezta bukatuko ez dudan beste nobela horietako bat ere.
|
|
2007
|
|
|
Patio orduetan kalera irten gintezkeen, eta, askatasun kuota berri hori aprobetxatuz, gozoki denda batera jo ohi genuen, gozokiak ez ezik, zigarro solteak ere saltzen zituzten saltoki batera. Hamabost pezeta ordaindu
|
nituen
lehen Chesterfield horren truke. Sua klaseko mutil txima luze batek eman zidan, Che Guevararen pizgailu batekin.
|
|
2008
|
|
|
Ez dakit noiz hasi nintzen neure buruari min ematen. Seguru asko denek bezala haur nintzelarik egingo
|
nituen
lehen esperimentuak, baina gogoan dut minaren etekinez jabetzen hasi nintzen eguna Arantxak etxetik alde egin zuen lehen aldikoa izan zela: Asteak zeramatzan egurrezko eskultura hari bueltaka, hemendik kendu, handik leundu?
|
|
|
Edozein unetan begiak ireki eta ea nora nindoan galdetuko zidala pentsatu nuen. Beldurrez egin
|
nituen
lehen urratsak. Eskerrak hondarretan oin hotsik ez den ateratzen.
|
|
2009
|
|
|
Inoiz ez nien izenik eman, nire inguruko inork halako ohiturarik izan ez eta. Pauen eta bereziki Parisen aurkitu
|
nituen
lehen zaldi izendunak, baina horrek ez ninduen izen emanzale bilakatu. Frantziako hiriburuan, Pegasus bat baino gehiagoren ezagutza egina nintzen urte haietan.
|
|
2010
|
|
|
Ezin nintzen herrira itzuli, edo unibertsitatera: egia izan zitekeen polizia susmotan ipini nuela batere beharrik gabe, eta ez nintzen bueltatzera ausartzen, handiegia zen torturaren aukerak sortzen zidan izua; erakundearen beraren beldurra ez zen hainbestekoa, Iparraldean eman
|
nituen
lehen aste horietan konturatu nintzen barneko diziplina ez zela ez zorrotza ez zulorik gabea; hortaz, Josemaren hitzak ahoberokeriatzat hartzea nuen onena, baina halako deserosotasun bat sortzen zidaten, hala ere; gainera, erakundearen beraren jardunak edo filosofiak edo estrategiak sortzen zidan artegatasuna zegoen, analisi politikoz jantzita ere beste jatorri bat zeukana: izan zitekeen sentiberatasun eta demokristaua nuelako, edo koldar ustel bat besterik ez nintzelako; zena zela arrazoia, ez nuen balio hartarako.
|
|
|
Orduantxe iritsi nintzen ni gela horretara, eskola ordua bainuen bertan. Bi mutil borrokan ikusita, zalapartariak bereizi eta zigortu egin
|
nituen
lehenik eta behin, eta zer gertatzen zen galdetu nien gero. Entzundakoak entzunda, nahiago nukeen gaia atera ez balitz, baina alferrik zen orain esatea; alferrik eta berandu.
|
|
2011
|
|
|
Adiskideak esandako dantzaleku atarian jarri nintzen ostiral gauean autoaren barrutik zelatan, sarrera zaintzen. Gaua zen eta kaleko farolen argitan ikusi
|
nituen
lehen gazteak aretora hurbildu eta ate inguruan pilatzen. Extralurtar batek gizakiei begiratuko liekeen moduan begiratzen nien:
|
|
2012
|
|
|
Batzuetan iristen zen, oinak lurrarekin kontaktuan edukitzearen poderioz, baina denborarekin konturatu nintzen oinak lurrean jartzen
|
nituen
lehen momentuan sentitzen nuenak esaten zidala egun hartako bilaketa emankorra izango zen edo ez. Lehen unean garondoraino iristen zitzaidan hotzikararik sentitzen ez banuen, alferrik zen denbora luzean oinutsik gora eta behera ibiltzea.
|
|
|
Badakit toki hartan eman
|
nituen
lehen egunak beldurgarriak izan zirela, baina han ikusi nuenak eragindako inpresioak egun haiek ahazten lagundu dit. Hara iritsi eta egurrezko aulki ezegonkor batean eserita atera zidaten argazkiaren argi kolpetik hurrengo hogeita hamar bat egunera ez dut inolako oroitzapenik.
|
|
|
Toki hartan sartu ninduten egunean bilduta neraman ilea eta horrela eman
|
nituen
lehen egunak. Ukitu gabe.
|
|
|
Sarreraz gogoratzea lortu nuenetik, pixkanaka hasi zitzaizkidan nire memorian ezabatuta
|
nituen
lehen egun haietako irudiak burura etortzen. Herriko zine zaharreko pantailan bezala ikusten nituen, zuri beltzean, eta hitzak ere apenas entzuten nituen.
|
|
|
Ez zen samurra izan ezkontzaren osteko aste hura. Gripeak jota bezala pasa
|
nituen
lehen egunak: hitz egiteko ere kemenik gabe, zurbil, orain burua sukarrak berotuta, orain bizkarrezur guztia bat bateko hotzikara batek astintzen zidala.
|
|
|
Baina egun batean ireki banuen, ireki nuen: Bi aste eman
|
nituen
lehen orritik pasa gabe. Zerbaitek ez zidan aurrera joaten uzten.
|
|
|
Nire gazteluan atseden hartzen nengoen, itsasontzi hondoratura azken joan etorria egin, eta ontzi arina ohi bezala jaso eta ur azpian ezkutatu ondoren, berriro lehengo egoerara itzulita. Ondasun gehiago
|
nituen
lehen baino, baina ez nintzen aberatsa inondik ere; ondasun horiek Peruko indiarren ondasunek espainiarrak iritsi aurretik balio zutena baino gutxiago balio baitzuten.
|
|
|
Lana ezin gehiagoan egin ondoren, hesi barrura edo gotorlekura eraman
|
nituen
lehen adierazitako ondasunak, bizigaiak, munizioa eta hornigaiak, eta denda handi bat egin nuen gero; eta, euriteen kontra babestua egoteko, urtearen garai batean oso indartsuak izaten zirenez, bikoa egin nuen, hau da, denda txiki bat jarri nion barruan eta beste handi bat gainean, eta dendaren goiko aldea ontziko oihalen artean aurkitutako oihal bikeztatu batekin estali nuen. Ez nuen jadanik itsasertzera ekarritako ohean lo egiten, ontziko lemazainarena zen ohe sare batean baizik; bikaina benetan.
|
|
|
Honen egoera tamalgarrian egin nuen aurrera, eta laster iritsi nintzen lehorrera; han bizkargune batean eseri nintzen atseden hartzeko eta zer egitea komeni ote zen hausnartzeko. Pixka bat indarberritu nintzenean, herrialde hartan barrena sartu nintzen, aurkituko
|
nituen
lehen basatien esku neure burua uzteko erabakiaz, eta zenbait eskumuturreko, beirazko eraztun eta beste bitxikeriaren baten truke neure bizia erosteko asmotan, horrelakoz marinelak sarri hornitzen direnez bidaietarako, neuk ere zerbait bai bainuen aldean. Landa zuhaitz ilara luzeek banatzen zuten, ez giza eskuz landatuak, berez etorriak baizik; belar ugari zegoen eta zenbait olo soro.
|
|
2013
|
|
|
Teilatura atera orduko eskailerari heldu eta argizulotik gora egin nuen. Kristalaren gainetik begiratu nielarik, bi morroiak nora ezean ikusi
|
nituen
lehenik eta lasterka ateratzen ondoren, hasi nuen kontakizuna. Marenek irribarre batekin begiratzen zidan, dena asmatzen ari ote nintzen errezeloarekin.
|
|
|
Nafarroako erresuman lehen aldia nuen kopa gisa horretara goititzen. Hiru basokada hustu
|
nituen
lehen jatekoa mahairatu bitartean: gazta eta sagarrak.
|
|
|
Hara jo genuen, manukor, oin bilurrak herrestan generamatzala. Nekez egin
|
nituen
lehen urratsak. Hain txindurrituak nituen zangoak eta izterrak, hain enbortua bizkarra, hain gogortuak besoak, zealdoka eta makurtua bainenbilen, mozkor konkordun baten gisara.
|
|
2015
|
|
|
Mahaien artean zebiltzan basurdeak uxatu zituzten marru dezente egin ondoren, morroi haiek dantzan hasi ziren. Hura izan zen gizonezkoak gizonezkoekin dantzan ikusi
|
nituen
lehen aldia. Barregarri samar iritzi nien sabaiko habeak dardaran jartzen zituzten jauzi baldres haiei.
|
|
|
Beti izaten dira salbuespenak: koaderno honetan, adibidez, batere pentsatu eta pisatu gabe idatzi
|
nituen
lehen hitzak, izan ere artean ez bainekien liburu bat edo zer atera zitekeen hortik. Gainerakoan, nire obren xehetasunak ahazturik izan arren, ondo gogoan dut oraindik ere nobela bakoitzaren abiapuntua.
|
|
2016
|
|
|
Batzuetan, sua piztu eta han erretzen genituen inguruko sororen batean lapurtutako patatak. Bilkura haietan erre
|
nituen
lehen zigarroak, bai eta Etxe Urdinari buruz kontatzen ziren istorio aztoragarriak entzun ere.
|
|
|
Institutuan nenbilela piztu zitzaidan irudiarekiko grina. Zortea izan nuen; jende egokiarekin egin nuen topo, eta haien babespean eman
|
nituen
lehen pausoak lanbide honetan. Gogorra izan zen etxekoei azaltzea ez nuela zuzenbide ikasketarik egingo, ez niola jarraituko familiaren tradizio horri, eta ikus entzunezko komunikazioan matrikulatu nahi nuela.
|
|
2017
|
|
|
Ez dakit geroztik nola igaro ziren gauzak. Amaren txilio batzuk entzun
|
nituen
lehenik eta etxe barruko gauzak hormaren baten kontra jaurtitzen gero, kristal hautsiaren hotsak iristen baitziren nengoen lekuraino. Amak autoa abian jarri zuen segidan eta leihora atera nintzen.
|
|
2019
|
|
|
Baina doluaren lehenengo urtea edo pasata, halako haserre batek jan zizkidan barrenak denbora batez, eta hor sentitu
|
nituen
lehen aldiz, berekoia?,, egolatra, edo, koldarra?
|
|
|
Bere ikaslea izandako hiruzpalau urteetan, behin ere ez zidan neure izenez deitu. Ez dira atsegina sortzekoak gazteleraz ikasi
|
nituen
lehen hitzak. Berandu iristen zen beti eta batzuetan ez zen etortzen.
|
|
2020
|
|
|
Bigarren tximinia igotzen hasi nintzenean nabaritu
|
nituen
lehen tantak. Bakan batzuk ziren hasieran.
|
|
|
Bost urte nituela, gurasoen lagun batek dantza eskola bat ireki zuen Gasteizen. Orduan jarri
|
nituen
lehen aldiz dantzarako zapatilak. Gelako atean ditut eskegita orain.
|
|
|
Denborarekin, giroa lasaitu bazen ere, sesioak eta liskarrak etengabeak ziren. Orduantxe eskegi
|
nituen
lehen aldiz dantzako zapatilak gelako atean.
|
|
2021
|
|
|
Banekien, esate baterako, Odeon kaleko Shakespeare & Company liburu dendan Man Rayren erretratu andana bat zegoela hormetatik zintzilik, eta hara abiatu ginen Maddi txandaka besoetan genuela. Han ikusi
|
nituen
lehen aldiz gerora han hemenka argitaraturik sumatu ditudan Joyce, Picasso, Matisse, Brancusi, Gertrude Stein, Breton, Hemingway, Modigliani eta beste hainbaten aurpegiak. Alice Prin, Montparnasseko Kiki goitizenez ezagutzen zen Man Rayren maitale eta modeloaren argazki sail bat ere bazegoen erakusketan, gehienak biluzik, eta haiei begira geundela esan nion Rosalieri erretratu batzuk egin behar nizkiola eta horretarako baimena eskatuko niola Leveque jaunari.
|
|
|
Neu ez nintzen nitaz izu, Gotzonez baizik, beste ziega batean baitzegoen. Haren orroak entzun
|
nituen
lehen egunean edo bigarrenean edo hirugarrenean, behin, atea zabaltzerakoan. Hemen balego, orain, nire ondoan jarrita, oihuka, ez nituzke hain garbi entzungo.
|
|
2022
|
|
|
Depresibo arduratsua ni... Pilula antidepresiboak ere zintzo zintzo hartu
|
nituen
lehen egunetik.
|
|
|
Superwomanaren rola feminismoarekin lotzen dut, egungo jendarte indibidualistarekin. Ama izan nintzenean, lagunekin haserre pasa
|
nituen
lehen hilabeteak. " Arduragabe batzuk dira, beraien kontzertu, hitzaldi eta bizitza interesanteak".
|
|
|
Bizilagun guztiei abisatu genien erditzea hasi zela, badaezpada ere. Siestan sumatu
|
nituen
lehen uzkurdurak, eta erditze lana 19:00etan hasi zen. Goizeko 1: 00ean jaio zen Haize.
|
|
|
Inork irakatsi aurretik ikasi nuen isiltasunean lan egiten. Halaxe igo
|
nituen
lehen egunean marmolez forratutako eskailera hotzak. Erreparoa ematen zidan zuritasun hura zapaltzeak.
|
|
2023
|
|
|
Lanetik ateratakoan, etxea txukuntzen eman
|
nituen
lehen egunak. Egongelako papera kentzeko eta zuriz margotzeko baimena eskatu nion jabeari.
|
|
|
Ekitaldia hunkigarria izan zen. Mendebaldeko Saharako lurralde liberatuak aurrez aurre
|
nituen
lehen aldiz. 2010eko apirilaren 2a zen, eta harresiaren aurrean, basamortuaren erdian, ehunka lagun elkartu ginen, eskutik helduta, hondarrezko harresiaren paraleloan pertsonen harresi bat osatuz.
|
|
|
Enpresan eman
|
nituen
lehen hilabeteetan gertatu zen hura guztia. Aldiro, kasu bakoitzaren xehetasunak idatziz jaso eta gero, bezeroari esaten nion telefonoz jakinaraziko geniola ea gure gain har genezakeen bere kasua.
|