|
2000
|
|
|
Esana didate
|
nire
ipuinak" entzuteko" errazak direla nolabait, ahozkotasunetik gertu daudela. Ez da aukera bat.
|
|
|
Egin egunkariko iruzkingileak ere(" Izkiritaturik aurkitu ditudan
|
nire
ipuinak", Egin,, Liburuak III) liburuko ipuin bakoitzari begiradatxoa ematen dio. Bat dator aurreko kritikoekin balioztapen eta kritikei dagokienez," Ukabilka" eta" Haurrak pindaturiko paisaia" jotzen ditu ahulentzat.
|
|
|
kondenatua izan nintzen, hain zuzen, umila, duina, zintzoa, alaia, esanekoa, motela izateagatik; gizakiarengan eta haren ontasunean sinesteagatik; inozentzia existitzen zela eta adiskidetasuna zer ordainezin bat zela pentsatzeagatik; herrien elkartasunaren alde borrokatzeagatik eta maitasunaren xalotasuna goraipatzeagatik; hitz batean, nire ideia etikoen eta estetikoen araberako izan, eta nire araberakotasun hori liburuetan erakusteagatik. Edo agian zen ikaratu nintzen
|
nire
ipuinak gusta  tzen ez zitzaizkiolako, edo zitzaizkielako. Zuhurra eta onargarria al zen pentsatzea akabatu egin nahi nindutela nire ipuin erromantiko edo endetxa edo serbentesio edo liren kausaz?
|
|
|
Edo agian zen ikaratu nintzen nire ipuinak gusta  tzen ez zitzaizkiolako, edo zitzaizkielako? Zuhurra eta onargarria al zen pentsatzea akabatu egin nahi nindutela
|
nire
ipuin erromantiko edo endetxa edo serbentesio edo liren kausaz. Gorde al zezakeen giza arimak bere baitan horrenbeste gorroto?
|
|
2001
|
|
|
Duela hiru bat urte inguru,
|
nire
ipuin bat argitaratu zuten Egunkarian. Ipuinhura Xabier Mendiguren Elizegik irakurri zuen, gustatu egin zitzaion, eta telefonozdeitu zidan.
|
|
|
Gero
|
nire
ipuinak gogoratu ditut, eta poema txiki batzuk. Eta imajinatu dut nire izena Ivan Boralli dela, edo arruntago bat; oztopo aspergarri bat baino ez naizela liburutegi batean, ehun eta hamaika urte barru.
|
|
2005
|
|
|
Bat da Errokaltar. Egia esateko, eztago Errokaltarrik, baina
|
nire
ipui hau baldin paratzen badut Txipren, Kretan, Maltan edo Menorkan, hangoak hasarratu eginen dira nirekin, eta ni pozik bizi naiz nire Bilboko etxean, Mediterraneotarren gorrotorik eduki gabe".
|
|
|
Eta besteak, ipuinak eta gizarteko eleberriak, ez dira ezagunak. Halere,
|
nire
ipuin bildumetan batzuk bikainak direla esan didate unibertsitateko irakasle batzuek. Horietako bat japonierara eta ingelesera itzuli didate...
|
|
2006
|
|
|
Leonen, hamabost, hamasei urte nituela, idazten nuen. Unibertsitate garaian, berriz, bertako aldizkarian azaldu ziren
|
nire
ipuinak; baita beste idazle askorenak ere. La hora zuen izena eta han beste inon ez genuen gure lanak argitaratzeko modurik.
|
|
|
Elena Zernova andreak obratu du miraria eta San Petersburgoko Unibertsitateak kaleratu du. Perspektiva Nevskin paseatzen duen ibiltari batek irakur dezake
|
nire
ipuina, aldizka Neva ibaiaren urei eta haien gaineko zubi ederrei zehar begiratuak eginez.
|
|
|
Tailerrean nabilenetik hobetu naizela pentsatu nahiko nuke; ez dago konparatzerik orain idazten ditudan ipuinak eta hasierakoak, ez al duzu uste? Beti esaten didazu gustatu zaizkizula
|
nire
ipuinak, baina aurrerapenen bat nabarituko zenuen, ezta. Hori gutxienekoa da, ordea:
|
|
2008
|
|
|
SIMON DAVIS: Ez zenuke
|
nire
ipuinetako irudia hondatu behar.
|
|
2009
|
|
|
printzipio hori genero guztiei egokitzen zaiola pentsatzen dut. Eta ez daukat
|
nire
ipuinak luzatzen ari diren inpresioa: tamaina honetako dezente idatzi ditut lehen ere, egia den arren agian erosoago sentitzen naizela sei hamar orrialde inguruko luzerakoekin.
|
|
|
Hilero hilero egiten eben batzarren bat
|
nire
ipuineko txangurruak. Goiz haretakoa baino luze eta burubide handiagokorik ez, ostera, aspaldian be.
|
|
|
Labayru Ikastegiak, Adolfo Arejita morgarraren gidaritzapean, eta Morgako Udalak bat eginda, gure herriko euskeraren berezitasunak agertzera emon gura ditue, eta, beste ekintzen artean,
|
nire
Ipuin barreka berrargitaratu, bertoko euskeraren adierazgarri.
|
|
|
Ardo ozpinduaren zaporea zuen trago hark ordea. Berriz ere
|
nire
ipuinek, nire gezurrek, egiaren antz handiegia hartzen zutela iruditu zitzaidan. Arantxaren etxea, Perez bizi izan zen etxea, Zarauzko Kontzejuaren egoitza.
|
|
2010
|
|
|
Nik oraindik gordetzen dudan alean" 79, Abenduak 18" daukat jarrita, inprimategitik egun horretan atera genuelako eta egun horretatik aurrera Gabonetako oporrak baino lehen saldu genituelako lehen aleak unibertsitateko lagunen artean, baina ez dendetan. Hala ere Herri Irratiraino iritsi bide zen ale bat auskalo nork bidalia, zeren halako batean, irratia halabeharrez entzuten ari nintzela, ohean etzanda,
|
nire
ipuin bat irakurri zutela entzun bainuen zeharo txundituta.
|
|
|
Bukatzeko azken hitz batzuk esan nituen, nahiz eta arriskua egon zitekeen gaizki uler zitezen, baina ekitaldi hura ez nuen berriro nire bizitza osoan egingo, eta agian zeharo zuzena ez izan arren, niretzat hura ez zela doktorego tesi huts bat esan nuen, omenaldi bikoitza baizik. Alde batetik Saizarbitoria omendu nahi nuen, literaturarik gabe ez baitago ikerketarik, eta
|
nire
ipuin eleberriak idazteko ere irakaspen asko aurkitu nituelako haren obran. Beste alde batetik, Txuma Lasagabaster ere omendu nahi nuen, nire bizitzan ukan dudan literatura irakaslerik onena izan delako.
|
|
|
Jarraian jakinarazi diet Donaldek irakurritako ipuinak oinarri bat zuela, Obabako lehen amerikanoak berak idatzitako orri sorta bat, zeinetan fusilatu nahi izan zuteneko gaua kontatzen zuen. Itzuli egingo nizkiela orri haiek, eta egiteko berek
|
nire
ipuinaren eta benetan gertatutakoaren arteko konparazioa.
|
|
|
" Izan dadila ederra
|
nire
ipuina, eta ea ondo askatzen den hari luzea matazatik bezala!".
|
|
|
Ezin zaio askoz gehiago eskatu. Kerman ere etorri zait zoriontzera, baina ez dut uste entusiasmaturik dagoenik
|
nire
ipuinarekin. Nire ipuina ez bide da konpatiblea bere olerkari sentiberatasunarekin.
|
|
2011
|
|
|
Ez haiz ohartu Modesto de Pabloren heriotzak
|
nire
ipuinekoarekin duen lotura oso erraz esplika daitekeela halabehar hutsaren bidez?
|
|
|
Apolok irriño goibel bat marraztu zuen. Egunkariko argazkian baino itxura kezkagarriagoa zeukan ―beharbada
|
nire
ipuinean baino gehiago― Abaildurik zirudien, zurbilagoa, txikerragoturik; gogogabeturik, indarge. Histura sakonago baten mendean, akaso.
|
|
|
Zain gelditu nintzen pixka batean. Desagertua zen,
|
nire
ipuinean Palermon gertatu bezala.
|
|
2012
|
|
|
Asierrek eta Eiderrek gozatzen zuten bada
|
nire
ipuinekin, euren gustukoenak ziren, agian haiek irakurtzean jartzen nuen gogo bereziagatik. Orduan ama gustatzen zitzaien, ama behar zuten.
|
|
|
Nora noa?
|
nire
ipuin liburuan kontatu dut egun haietako bere esperientzia apartekoa, pertsona haien guztien omenaldi gisa). Gauzak ordea erabat aldatuko ziren hamar bat urte geroago.
|
|
|
Esferarekin identifikatzen zituen maiz bere ipuinak; esferaren biribiltasuna erabiltzen zuen argentinarrak, ipuina nola ulertzen zuen adierazteko. Esfera bat ez, baina hiruki itxi moduan ikusten ditut
|
nire
ipuinak. Ez da kontzeptu bera, edo nahi bada, kontzeptu beraren hurrengo geltokia da.
|
|
2013
|
|
|
Baina testua asko gustatu zitzaion. Nik, irakurle gutxi ditudalarik, Bakedano batek
|
nire
ipuina ederrestea, on da. " Ez nabilek guztiz oker, ez nabilek esperantoz idazten!".
|
|
|
Denok ditugu barruan hainbat kezka, arazo eta abar, baina horiek ez dira gure eguneroko jardunean irteten. Horregatik, nik beti ematen diot garrantzi handiagoa
|
nire
ipuin edo nobelako pertsonaiek esan gabe uzten dutenari, esaten dutenari baino. Iruditzen zaidalako esaten ez dugun hori dela, azkenean, garrantzitsuena.
|
|
|
Gainera, begira, irratia piztu ez bagenu ez nuen jakingo Igor Cozarri eman diotela Euskadi saria. Mezu bat bidali diot zoriontzeko, asko lagundu izan dit
|
nire
ipuinekin. Inportanteak dira kolega batzuk ofizioan.
|
|
2014
|
|
|
Ez dut esan nahi helduagoa naizenik, ze nire zalantzak dauzkat horren inguruan, baina bai badaukat esperientzia metatu gehiago, eta zuku gehiago atera diot mota horretako ipuingintzari, bizitzari modu zuzenago batean heltzen dion horri, bokazio nobelesko handiagoa duen horri. Hori nolabait ere filtratu egin da
|
nire
ipuinetara. Juan Carlos Onetti, Jhumpa Lahiri, Tobias Wolff, Simenon, Ignacio Aldekoa, Xabier Montoia, Pello Lizarralde, Ramon Saizarbitoria, Eider Rodriguez...
|
|
|
907 Agi denean,
|
nire
ipuinek, zaletasuna baino gehiago, jurisprudentzia sortzen dute.
|
|
2015
|
|
|
Hitz potoloak dira inondik ere, baina egia xume bat azaltzen dutenak: nik, oraintxe bertan, nuke kontu honetaz ipuin bat idatzi, eta horregatik eskatu diot Pipiri nahiago dudala hilabetea
|
nire
ipuinik gabe osatzen badu, baina beharra baldin badu egingo dudala ahalegina.
|
|
|
osatzen zuten
|
nire
ipuina.
|
|
|
Bizitzari buruzko beste ikuskera bat transmititzeko balio dute ipuinek, eta
|
nire
ipuinetan hori lortzen saiatzen naiz. Beste bide batzuetatik jasotzeko zailak diren eredu eta balioak helarazten dizkiet entzuleei.
|
|
2016
|
|
|
–Gauzaren literaturari buruzko hamabost gauza? Inon ez, inoiz ez
|
nire
ipuin bildumaren Iruñeko aurkezpenerako prestatu nuen, Katakrak liburu dendan egin nuena 2014ko ekainaren hasieran. Alberto Barandiaranen. Noiz ahaztuko zaigun, zutabeak gogorarazten didanez, Berria VI?; egun hartan Jokin Muñoz izan nuen mahaikide, ohore bat?.
|
|
2017
|
|
|
Askotan saiatu naiz perfekzio hori bilatzen
|
nire
ipuinetan. Eta konturatu naiz, zoriontasuna perfekzioan bilatzea oker handia dela.
|
|
|
Eta zuk ordea, nahiago duzu hemen egotea
|
nire
ipuinak entzuten, zure ama etorri eta haserre bizian kalera bidaltzen zaituen arte. Zergatik?
|
|
2019
|
|
|
Ismaelentzat nik ez nuen munduko gai potolo ziren horiei buruz hitz egiten. Ez dago gaizki, esaten zidan nobioak ginenean,
|
nire
ipuinak irakurtzen zituenean. Nik banekien Ismaelek nire hitzei ez ziela obra handien usaina hartzen, jogurtezko bizkotxoaren eta ezpainetako kakaoaren usaina baizik.
|
|
2021
|
|
|
Banuen aspalditik buruan nire amamen inguruko ipuin kontakizun bat egitea. Are,
|
nire
ipuinetan beti oso presente egon diren gaietako bat izan da belaunaldien arteko harreman hori, eta baita amamek ilobekin duten harremana ere.
|
|
|
Besteen ipuinak kontatzerakoan, aurretik hamar bat aldiz irakurtzen ditut eta nire ikasleei kontatzea gustatzen zait gorputz adierazpena erabiliz, ahotsa altutu behar denean, besoak mugitu, sustoa eman… Oso landuta eramaten dut. Orain,
|
nire
ipuinarekin, urduri xamar joan nintzen klaseko lehen egunera. Nerbio puntu batekin joan nintzen.
|
|
|
Oraingoan pertsonak asmatu nituen, ezin alda nitzakeen izenak zituztenak: ezin nezakeen haiengan ezer alda eta xehetasun mordo bat nekien haietaz, banekien zer nolako bizitza izana zuten haien ipuina idatzi nuen egunera arte,
|
nire
ipuinean horretaz mintzatu ez banintzen ere, ez baitzen horretarako premiarik izan. Eta dena nekien etxeaz eta zubiaz eta ilargiaz eta ibaiaz.
|
|
2022
|
|
|
Fenomenoaren konplexutasunari hurbiltzen hasteko, Viento Sur aldizkarian Begoña Zabalak elkarrizketa luze, sakon eta ederra egin dio Mikel Sotori haren esperientziari buruz. Herritar moduan, eskertzen dizkiot Mikeli eta sareko kideei beren kemena eta eskuzabaltasuna (eta eskertzen diot Mikeli
|
nire
ipuin bati buruz egiten duen aipua, nahiz eta argitu behar dudan ez duela ezer autobiografikotik). Nafarroako Torturatuen Sareak martxa bat antolatu du hurrengo ekainaren 25ean, Iruñean.
|
|
|
Beldur puntu horretatik idazten dut gainera; beraz, lotsa emango lidake lezio moralak emateak. Nahi nuke
|
nire
ipuinetan ateratzen den morala izatea autozalantzatik: zeure buruarekin duzun eztabaida etiko hori, kontraesanak, egiten duzuna eta sinisten duzun diskurtsoa... gatazka moral hori.
|
|
|
Eta hortxe daude
|
nire
ipuinak, noski. Lotsak ez dit berrirakurtzen utzi, baina begiratu azkar bat eman diet. Biak dira zientzia fikziozkoak, bietan nerabilen denboran zeharreko bidaiaren topikoa –obsesio batzuk ez dira sekula joaten–, biak dira orrialde bikoak.
|