|
2000
|
|
|
Mutil gaztea da berori, eta Gabrielaren esku utziko dugu auzia". Eta, horrela, abiatu gaituk guztiok damatxoaren gibeletik, sartu gaituk gela ilun batean, non pizturik baitzeuden zazpi kandela... jaurtiki ditik damatxoak kartak mahai gainerat, egin ditik latinezko edo sasi latinezko orazino batzuk
|
nik
ulertu ez dizkiodanak, eta gero, niri beha, berea ez zirudien boz ezin misteriotsuago batez erran zidak: " Zorionekoa berori, zeren oinpean hartuko baitu hartza, nola san Migel arkaingeruak dragoia...
|
|
|
Eta Karmelok barre egin zuen, barre sarkorra, eta niri on egin zidan ikusteak, aspaldiko partez, oraindik ere norbaiti barrea eragiten ahal diodala. Eta horrekin batera originala iruditu zitzaidan operazalea izatea (Miren eta Koldo lagunik intelektualenak izanik ere, ez ziren sekula joaten), eta gustatu egin zitzaidan haren frantses doinua, eta solasaldian
|
nik
ulertzen ez nituen hitzak tarteka  tzea. Gustatu egin zitzaidan nitaz ezertxo ere ez galdegitea (ezkondua naizen, zein lan mota dudan edo orain arteko bidaiak nora egin ditudan jakiteko Adela edo Esther bezalakorik ez dago) eta, aldiz, haren gaiak zeintzuk ziren ikustea.
|
|
2001
|
|
|
Herri hura den bezalakoa da, nahi baduzu hartu edo bestela utzi dagoen bezala, baina nor da nor haiei esateko zer den egin behar dutena? Baziren gauza batzuk
|
nik
ulertzen ez nituenak, edo niretzat zentzurik ez zutenak, baina ez nintzen horretan sartzen eta kito.
|
|
|
Hori ere ez da gehiegi, milaka baitira edo milioika
|
nik
ulertzen ez ditudan gauzak. Nire oraingo dudak, ordea, barrenago bota ditu erroak.
|
|
|
De acuerdo?) baten bidezko baieztapena behar zuela. Horixe zen
|
nik
ulertzen nuen bakarra, baina hortik aurrera ez nintzen tutik ere ez nuela ulertzen esatera ausartzen; hobeto esanda, bai, bitan ausartu nintzen: lehenean, bideo bati buruzko xehetasun batzuk esplika zitzala eskatu nion saltzaileari, eta laster geratu zen argi berak ere, su artifizialezko lau memelokeria alde batera utzita, ez zekiela ezer, eta gainera, nahikoa zipotza zenez, niri mehatxua eginda bukatu zuen azalpen saioa; bigarrenean okerragoa izan zen, bigarrenean morroiak informatikaz bazekien, eta lau orduz jardun zuen bere produktu informatikoen xehetasunak, gorabeherak eta inguruabarrak azaltzen, halako sakontasunaz eta egia bilatzeko nahiaz non, une jakin batetik aurrera, denboraren etengabeko isurtzeaz, bizitzaren laburraz, Newtonen sagarraz eta itzalaren itzalaz baizik ez baitzitzaidan mintzatu.
|
|
|
Buru makurtze bat egin eta egongelara joan zen. Ez zuen hitz egiteko gogorik eta
|
nik
ulertu egin nuen. Ez genuen mokadurik ere jan.
|
|
2003
|
|
|
izerditan blai, zaindariak atzera egin zuen urrats pare bat. Nik ere euskaltegian nago, badakizu?, baina astiroago hitz egin behar duzu
|
nik
ulertzeko, ados, eta hitz egiteko botoiari sakatu zion.
|
|
|
" 1910eko ekainaren 20a –dio poliziak– Gaur hil da bihotzekoarekin Albert, hogeita bost urteotan bizarra kendu didan portu zaharreko bizargina. Leihoak ontzilekura begira dituen bere etxean aurkitu nuen hilik eta eskuan, aitortu beharrean nago,
|
nik
ulertu ezin dezakedan gutuna zeukan. " Albert Mezigue agurgarria –zioen gutunak– Jaso nuen Rio de Janeirotik zure azken postala eta bihotzez eskertzen dizut.
|
|
2005
|
|
|
Baietz egin zuen buruaz, eta horrek nire laguntza onartzen zuela adierazten zidan, hori nahi nuen
|
nik
ulertu behintzat.
|
|
2006
|
|
|
–Etxetik irteteko desiratzen ikusten dut Lewis azken boladan. Ilusionatuta dago euskaltegian lagunak egin dituelako eta
|
nik
ulertzen dut baina... Aurreko eguneko afaritik ere berandu eta mozkortuta etorri zen.
|
|
|
Egun batetik bestera gainera. Ze,
|
nik
ulertu dezaket pertsona nagusi baten burua apurka apurka galtzen joatea. Hori ulertu dezaket.
|
|
|
–Begira, Nerea,
|
nik
ulertzen dut egoera zaila pasatzen ari zarela eta, ez dakit, eszedentzia hartu nahi baduzu... –Eszedentzia hitza entzutean, sugarra piztu dio sabelean eta haserre begiratu dio.
|
|
|
Ez zait iruditzen halako usterik zenuenik, baina, burmuinaren txoko galdu batean... gure amona zenak esan ohi zigun kulero garbiekin atera behar genuela beti kalera, zer gerta ere. Haren" zer gerta ere" ez zen,
|
nik
ulertzen nion moduan behintzat, ustekabeko lige baten aukera, baizik eta istripu edo antzeko kontuak; halakoxe fatalistak izan dira gure aurrekoak. Amonaren antzera, ezagutu ditut mutilak karteraren barruan beti kondoi bat erabiltzen zutenak, zer gerta ere, azkenean zaharraren zaharrez kondoi erabiligabea zakarretara bota behar izaten zuten arte, berriarekin ordezkatzeko noski, zer gerta ere.
|
|
|
Hiru egun behar zituen diamanteak gatzetan, eta ateratzeko eguna heldu zen. Kontatzeko molde hura, ordea, ez nuen
|
nik
ulertzen. Ostiral eguerdian egindakoak zapatu eguerdian eguna beteko zuen eta igandearekin bigarrena, baina ez hirugarrena, Bernatek zioen modura.
|
|
|
Nik ez nuen joan nahi. Annette amona Erikarekin gelditzekotan zen etxean?, baina aitak ez zidan aukerarik eman. Asko zor diogu, esan zidan, eta
|
nik
ulertu nuen dirua zor geniola.
|
|
2008
|
|
|
Administratzaile bat jartzen duzu eta dirua eramaten du. Hor lapur bat tokatu da eta
|
nik
ulertzen dut zuzendariak publikoki salatu duela eta tipoa bota duela. Ni Bidarteren kasuan banengo ez nintzateke horren arduradun sentituko; arduradun sentituko nintzateke ezkutatu izan banu, Ascon gertatu dena:
|
|
|
Eskuarekin keinu bortitz bat egiten zuen,, zer egiten duk hor?? galdetuz bezala, eta aldi berean gora igotzeko aginduz, gehiago aginduz galdetuz baino, eta esaldi batzuk esaten zituen
|
nik
ulertzen ez nuen hizkuntza batean. Hain lotsa gutxirekin hitz egiten bazuen, bere hizkuntza hori ezezaguna zelako izango zela pentsatu nuen.
|
|
|
Nadiarekin gogoratu nintzen. Lau bat urte lehenago, leku horretan bertan adiskide baten zain nengoela, estali zizkidan bere bi eskuekin begiak eta miazkatu zidan belarriaren gingila,
|
nik
ulertzen ez nuen hizkuntza batean lizunak ziruditen hitzak errepikatzen zizkidan bitartean. Lau urte generamatzan, beraz, elkarrekin eta orduan bezain misteriotsu, orduan bezain maitagarri izaten jarraitzen zuen.
|
|
|
Haren esku luzeak ukitzen ari nintzen, izenik eman gabe nolanahi ere, ez bainuen hankarik sartu nahi, belarrian zerbait beroa eta lirdinga sentitu nuenean: mingainarekin gingila miazkatzen zidan,
|
nik
ulertzen ez nuen hizkuntza batean lizunak ziruditen hitzak errepikatzen zizkidan bitartean. Haren eskuak askatu eta begiak irekitzea lortu nuenerako, ingurukoak begira nituen hunkiturik, hunkigarriak izaten baitira betiere geltoki eta aireportuetan ematen diren bikoteen arteko besarkada itogarri eta luze horiek.
|
|
|
MIMI: Hara,
|
nik
ulertzen dut zure mina. Gogorra izango da ama horrela galtzea, baina ez zen hilketa bat izan, Unai.
|
|
|
" Nik badakit zer diodan;
|
nik
ulertzen dut (neure burua)", dio hitzez deus adierazten asmatzen ez duenak. Ezin litekeen gauza da hori.
|
|
2009
|
|
|
G. BUENO. Estatistika hauetan [txostenei begira ari da] petrolioa eta gas naturala plastikoak egiteko erabiltzen direla jartzen duen bezala (hau da, aplikazio ez energetikoak),
|
nik
ulertzen dut berriztagarrien %50 hau papera dela. Ez da iruzurra.
|
|
|
Ziurtasun eta esperientzia aski konplexua, astiro begiratuta. Lukrezio
|
nik
ulertzen dudanez, beraz: 1) bizia dago, gure existentzian erreala dena; 2) heriotza dago, gure existentzian erreala ez dena; eta, 3) hilondo luzea dago, guztiz erreala gure existentzian.
|
|
|
MIMI. (moztuz) Jakina,
|
nik
ulertu egin behar zaitut, baina zuk ez?
|
|
|
IKERNE: Begira,
|
nik
ulertzen dut zuek iritzi ezberdinak izatea, baina ez hasi Naiaren aurrean oihuka.
|
|
|
ITXASO: Arrazoi duzu eta
|
nik
ulertzen zaitut. Baina lasaitu zaitez, OK?
|
|
|
KEVIN. Bai, bai,
|
nik
ulertzen haut. Baina orain badakik zein den egoera.
|
|
|
Deserosoa behintzat ez da erantzuna. Eta
|
nik
ulertu gabe. Justizia Jauregiaren ondoko tabernan mokadua hartzen ari ginela bueltaka aritu naiz Aresen erantzun horrekin.
|
|
|
Gaia oso ondo landu zuen Maiak eta bigarren bertsoan horrela bota zion Joneri: "
|
nik
ulertu dezaket halako protesta/ baita ulertu ere orain duzun kezka/ baina txiki samarra jaio zinan neska/ ta hankak luzatzeko pastillarik ez da".
|
|
|
...ako, zu zeu baino ez, urruntzen ikusten zintudan, baina beste modu batera hurbiltzen besterik ez zintzaizkidan ari, horixe zen dena, eta nik susmo txarra hartu; orain konturatzen naiz gehiago erakutsi didazula hilabete gutxitan aitak haurtzaro eta nerabezaro osoan baino, ama faltaren zauria sendatu nahi izan didazu, hura ordezteko mirabetzan erori gabe, zeure lekuan tinko, zu zeu izan nahirik, eta
|
nik
ulertzen ez, zu urdanga omen, urdanga, Lidia urdekeria hutsez eskaintzen zenidala iruditzen zitzaidan, ez nuen ulertu zure bihotzaren zabaltasuna, zure garbitasuna, zer nolako ziurtasuna zeneukan zeure buruarengan eta maitasun garbian, aparte geratzeko beldurrik gabe, zure maitasunaren indarra, ez nintzen ezertaz jabetu, dena aldrebes ulertu nuen; uko biribila eman zenion Iñigok iradokitako erri... denok batera energiak aktibatu behar genituen, denok biluztu, Xabier eta Lidia ere bai, eta triangelu bat osatu, hiru erregeen hirukia, erpinetan zuek, hiru emakumeok, eta hiru gizonok txandakatuz jo behar genizuen larrua, hazia isuri gabe; nik soilik isuriko nuen errituaren amaieran zure sabelean, une egokian, eguzkia eta ilargia angelu egokian zeudela, aro berriko lehen umearen hazia ernal zedin; eta erritua hiru bider errepikatuko genuen, hiru erregeak jaio zitezen.
|
|
|
Ordu biak jo aurretxoan azaldu zen zure medikua, Irene. Ahalegindu zen
|
nik
ulertzeko moduan kontatzen zer gertatzen zitzaizun, sits eta bits. Azalpena amaitu zuenean, nire zain geratu zen momentu batez.
|
|
|
Aurkitu ote zenuen? Ez dakizu zenbat poztuko nintzatekeen aurkitu izan bazenu, nahiz eta
|
nik
ulertu ez. Bene benetan diotsut.
|
|
|
zaila da niretzat zure bizimodua ulertzen. Berdin dio, dena den,
|
nik
ulertu ala ez; zeure erara bada ere, izango ahal dituzu momentu atseginak zure bizitzan. Egun hartatik geratu zaidan duda da ea ez ote ninduzun ezagutu ikusitakoan edo ezagutu bai baina ez ezagutuarena egin zenuen.
|
|
2010
|
|
|
Aitatasunak denbora eta ahalegin asko eskatzen dit, eta gitarra klaseak ematen ere segitzen dut. Baina sormenak,
|
nik
ulertzen dudan gisan behintzat, beste exijentzia batzuk ditu, zure munduan, zure burbuilan sartzea eta beste guztia kanpo utziz zureari soilik erreparatzea. Egun, ez dakit sortzeari berrekiten diodanean zer aterako zaidan.
|
|
|
Ez nintzateke feminismoaz orokorrean hitz egitera ausartuko, esan dizudan bezala, batzuek kartzela eskaintzen baitiete. Baina mugimendu feministak,
|
nik
ulertzen dudan bezala, eta hau izan da beti mugimenduaren nukleoa, zoragarria iruditzen zaidan zerbait eskaintzen diela uste dut: beraien maskulinotasuna beste era batean eraikitzeko eta bizitzeko aukera, emakumeekiko harremanak berrasmatzeko aukera, boterea beste era batean bizitzeko aukera...
|
|
|
Ai, zeinen ongi gogoratzen naizen, bai, egun haietaz, zazpi bat urte nituen arren!;
|
nik
ulertu egiten bainuen amonaren jarrera, are gehiago, hari ere, niri bezalaxe, ametsetan globoak agertzen hasi zitzaizkionetik; edo zepelinak; bolada hartan, zehatz mehatz esateko, zepelin bat ikusten zuen, herriko belardien kolorekoa; eta nola nik bai bainekien amonaren ametsen berri, benetan ikusten ote zituen globoak eta zepelinak, edo nire jokoa jokatzea erabaki ote zuen amonak??, haren defentsa egin nuen aitaren aurrean:
|
|
|
ITXASO: (berean) Lasai, Kevin,
|
nik
ulertzen zaitut, benetan. Baina ez al da zahar samarra?
|
|
|
ALIZIA. Ba,
|
nik
ulertzen diot; ez da batere erraza denon ahotan egotea.
|
|
|
IKERNE: (Serio) Zuk eztiozu inori kontatu nahi gurea, eta
|
nik
ulertu dut hori. Ba errespetatu zuk orain nire iritzia.
|
|
|
H.k ez zidan erantzuten, eskua sartzen zidan ile artean eta musu bat pausatzen buruan. Ez erantzute hori erantzun mota bat zen,
|
nik
ulertzen nuenez: berak ez ninduen era berean maite eta ez ninduen horretan engainatu nahi, baina bere estimazioa eta laguntasuna eskaintzen zizkidan.
|
|
|
Ai, zeinen ongi gogoratzen naizen, bai, egun haietaz, zazpi bat urte nituen arren!;
|
nik
ulertu egiten bainuen amonaren jarrera... are gehiago, hari ere, niri bezalaxe, ametsetan globoak agertzen hasi zitzaizkionetik; edo zepelinak; bolada hartan, zehatz mehatz esateko, zepelin bat ikusten zuen, herriko belardien kolorekoa; eta nola nik bai bainekien amonaren ametsen berri —benetan ikusten ote zituen globoak eta zepelinak, edo nire jokoa jokatzea erabaki ote zuen amonak? —,... " Amonak atzo amets bat izan zuen, aita:
|
|
2011
|
|
|
Familia kronika bakoitza, garai bakoitza bezala, bat eta bera da, errepikatzen zaila, baina Natalia Ginzburgen liburua irakurtzerakoan berehala konturatzen gara oso hurbileko etxe kontuak eta oso gaurko etxe giroko osagaiak ekartzen dizkigula gogora. Familiari familiak berak baino kalte handiagorik egingo dionik ez dago, eta
|
nik
ulertzen dudan moduan, ezkerreko politikari ohiko jarreraz gertatzen zaizkionak ongi deskribatzen dute misterio berezi hori, alegia ezkerreko politikari ezkerreko politikak berak baino kalte handiagorik egingo dionik ez dagoela. Ezin etxekoak izorratu gabe bizi, betiko maitasunaren izenean.
|
|
|
Neure buruari galdetzen diot ea BAT aldizkaria, benetan aldizkari dibulgatiboa ala aldizkari zientifikoa den. Nik uste dut BAT aldizkari zientifikoa dela, ia ia unibertsitate mailakoa, baina ez dibulgaziozko aldizkaria, dibulgazioa
|
nik
ulertzen dudan eran behintzat. Nire iritziz dibulgazioa ezagutza zientifikoa denen eskura jartzeko ahalegina da, eta aldizkariak duen itxurarekin, formatuarekin, zuri beltzeko koadroekin eta 10 orri inguruko artikuluz osatuta dibulgazioa egitea gaitza da, eta are gaitzagoa gaur egun, XXI. mendean. denok jotzen dugu ahalik eta modu laburrenera eta zehatzenera, ezta?
|
|
|
Gazte nobela,
|
nik
ulertzen dudan bezala, sailkapen komertzial hutsa da.
|
|
|
Eta gertatu egin da, Xabier Montoia ilehoria guganantz oihuka dator aurpegia frantsesei gorritzen zaien eran koloreztaturik. Ez dugu hizkuntza ez berak ez
|
nik
ulertzen, gutxiago abiadura horretan eta tonu horrek belarrietan sortzen didan tapoiarekin. Irteerako bidea seinalatzen du begiraleak, pauso azkarrez hurbiltzen zaigula.
|
|
|
galdekatu ninduzutenean, ez nekien zuen hizkuntza eta ez nizuen ulertzen, persiera espetxean ikasi dut bi urteotan. Baina zuek galdekatu, epaitu eta zigortu egin nauzue zuen hizkuntzan,
|
nik
ulertzerik eta defendatzerik ez banuen ere?. Emakume eskolatugabe honen eta Irango beste hiru kurduren exekuzioaren berri Urtzi Urrutikoetxeak eman zigun:
|
|
|
JOANA. Hara,
|
nik
ulertuko nuke nire mutil laguna beste norbaitekin maitemintzea, baina ez ni engainatzea. Hori ez, ez nioke barkatuko.
|
|
|
MALEN. Begira,
|
nik
ulertzen zaitut, Lukas... Aita da ia zure familia osoa eta gogorra izan behar du horrela egotea.
|
|
|
Gutun bat bidali zidatek, eta isilik gelditzen zara, hori esanda
|
nik
ulertuko dudalakoan edo zer gertatzen den. Analisietan aurkitu dizuten zerbaitek behar du izan, baina ez dut enfasi gehiegi markatu nahi, ezta zu larritu ere, eta ahal dudan normaltasun handienaz galdetzen dizut, gogoratuko ez banintz bezala analisien zain zaudela:
|
|
2012
|
|
|
«Kutxabankek ondo funtzionatzea eta bezeroak izatea nahi badugu ezin dute bertan egon Batasunakoek. Beharbada Espainiako Auzitegi Konstituzionaleko presidenteak ez du ulertuko, berak onartu zituelako Bilduren zerrendak eta berak legeztatu duelako Sortu, baina
|
nik
ulertzen dut». Nolanahi ere, ez da oraingoa EH Bildu Kutxabanketik kanpo lagatzeko emandako lehen pausoa.
|
|
|
–A! Harreman ugari dituen negozio gizon bat, legegizon bat, mediku bat, farmazialari bat aldartetsu eta oies ere bilakatzerainoxe arazoturik egotea,
|
nik
ulertzen dut; horrelako hamaika aipatzen da historian! Baina, gutxienez ere, horiek zerbaitetaz pentsatzen dute behintzat.
|
|
2013
|
|
|
" Wertengandik heldu zaigu, eta guk bete besterik ezin dugu egin". Hori da
|
nik
ulertzen dudana. Funtsean, Jaurlaritzak Wert-en legearen aurkako jarrera lideratu behar duela dio.
|
|
|
kontzeptu hierarkikoak ez du funtzionatzen. Kontzertinoak,
|
nik
ulertzen dudan bezala behintzat, kideei lagundu behar die. Ez daukazu buruzagiaren jarrera hartu beharrik; ez, ez, kontrakoa da.
|
|
|
Berak azaldu du hori. Baina
|
nik
ulertzen dudanez, kasu horietan ez da egon terrorismoa goratzeko ekintzarik, eta, beraz, ez dugu delitu bat, auzi penal bat esku artean. Pregoilari edo txupinera bat hautatzea ez da delitua.
|
|
|
–Zuk ongi agertzen badidazu,
|
nik
ulertuko dizut, Ander. Kontatu behar didazu edo ez didazu kontatu nahi?
|
|
|
Agian deigarria edo ezohikoa den zerbait antzeman diet, agian halabeharrak egokitu nau, besterik gabe, toki hartan. Orduan entzun dut haien arteko hizketa,
|
nik
ulertzen ez dudan hizkuntza.
|
|
|
GARBIÑE. Tira,
|
nik
ulertzen dut zu holan sentitzea, zuretzat (gatxa izan da?)
|
|
2014
|
|
|
Esploratu gabeko mundua zen. Helduen gauzez betetako mundu lehor eta misteriotsua zen, eta nire aita, leku batetik bestera doitasunez gidatzen ninduena, benetako gizon bat, garai horretan
|
nik
ulertzen nuen modukoa: trebea, indartsua, gustuko nuen izerdi sendoaren jabea.
|
|
|
Beraren bakardadean pentsatzen ari naiz. Inor ez aldamenean
|
nik
ulertuko nukeen bezala ulertzeko. Beharbada, inor ez, entzuteko...».
|
|
|
Ulertzeko arrexa da, euskera batua da. Ta bueno,
|
nik
ulertzen dut, eztakit, beraiekeztidate nere hizkera hori ulertzen, baño, bueno.
|
|
|
Baina komunikazioa landu ondoren konturatzen dira informazioa elkar banatzean edo elkar komunikatzen bagara, arazoa guztiona dela. Eta egun txar bat baduzu,
|
nik
ulertuko dut egun bat izan dela, eta ez dela ezer pasatzen.
|
|
|
Mundua
|
nik
ulertzen dudan bezalakoa da.
|
|
2015
|
|
|
Baina
|
nik
ulertu nion.
|
|
|
Eta
|
nik
ulertu nuen
|
|
|
Baina
|
nik
uler dezan nahi dut!/ leku hobe batera baikoaz!
|
|
|
Beharrezko da jakinaren gainean joan zaiteztela konparazio honetara. Beharbada, honen bitartez, nahi izango du Jainkoak arimei egin nahi izan dizkien mesedeetatik eta hauen arteko desberdintasunetatik,
|
nik
uler ditzakedan heinean, zuei pixka bat aditzera ematea; guztiak ditu inork ulertu, asko baitira; are gutxiago ni bezalako kaskar batek; izan ere, Jaunak egiten dizkizuenean, ez dagoela egin ezinik jakitea, oso pozgarri gertatuko zaizue; egiten ez dizkion hari, berriz, Jaunaren ontasun handia goresteko; zeruan dauden gauzak eta dohatsuek gozatzen dutena gogoan erabiltzeak ez digu kalterik egiten,... poztu eta beraiek gozatzen dutena erdiesten saiatzen gara; horrela, era berean, ez digu kalterik egiten erbeste honetan hain Jainko handia kiratsez beteriko har batzuekin harremanetan jar daitekeela jakiteak; eta hain ontasun ona eta erruki neurrigabea maitatzeak.
|
|
|
4 Nire Jainko eta Jaun hau zerbitzatzen zuei laguntzeko nolabait parte hartzeko dudan gogo handiagatik, eskatzen dizuet, hemen irakurtzen duzuen bakoitzean, nire izenean Haren Maiestatea biziki gorets dezazuela eta eska diezaiozuela bere Elizaren hazkundea eta luterotarrentzat argia; eta niretzat, barka diezazkidala nire bekatuak eta atera nazala garbitokitik, jakintsuek ikusi ondoren ikusteko eran balego, beharbada, han egongo bainaiz, Jainkoaren errukiz, hau irakurtzeko ematen zaizuenean. Eta zerbait oker badago,
|
nik
ulertu ez dudalako da, eta gauza guztietan men egiten diot Erromako Eliza Katoliko santuak ontzat duenari, horren baitan bizi naizela eta biziko eta hilko naizela adierazten eta agintzen dut.
|
|
|
1 Era askotara komunikatzen da Jauna arimarekin agerkari hauetan; batzuetan, arima samindurik dagoenean; beste batzuetan, neke handiren bat gainera etorri behar zaionean; beste batzuetan, Haren Maiestateak harekin batera atsegin hartzea eta hari atsegin ematea nahi duenean. Ez dago bakoitzaren zehaztapen gehiagoeman beharrik, bide honetan dauden diferentzietako bakoitza,
|
nik
ulertzen dudan heinean, aditzera ematea baita asmoa, ene ahizpak, uler dezazuen nolakoak diren eta nolako ondorioak uzten dituzten; irudipen bakoitza ikuskaria delakoan egon ez zaitezten, eta egiaz ikuskaria denean, litekeena dela kontuan hartuz, asaldaturik ibil ez zaitezten ezta nahigabeturik ere, deabruak asko irabazten baitu eta atsegin handia hartzen baitu arima bat nahigabeturik eta ezinego...
|
|
|
1 Laugarren egoitzez hitz egiten hasteko oso beharrezkoa dut egin dudana, hau da, Espiritu Santuari neure burua gomendatzea eta hemendik aurrera nire ordez hitz egin dezala eskatzea, geratzen dena zuek ulertzeko eran esan dezadan; izan ere, naturaz gaindiko gauzak izaten hasten dira, eta oso zaila da aditzera ematea, Haren Maiestateak egiten ez badu, idatzi zen beste leku batean bezala,
|
nik
ulertzen nuen heinean, orain dela hamalau urte, gutxi gorabehera. Jaunak arima batzuei egiten dizkien mesede hauetaz pixka bat argi gehiago dudala uste badut ere, beste gauza bat da esaten jakitea.
|
|
|
Oso bazterreko leku batera joan nintzen, ni askotan errezatzen aritzen nintzen lekura, eta Cartujano batean jai honi buruzkoa irakurtzeari ekin nion. Eta hasiberriek, aurreratuek eta perfektuek, Espiritu Santua beraiekin zela jakin ahal izateko, izan behar dituzten seinaleak irakurriz, hiru egoera hauek irakurri ondoren, iruditu zitzaidan, Jainkoaren ontasunagatik, nirekin zegoela,
|
nik
uler nezakeenmoduan. Hura goresten nengoela eta beste behin irakurri nuela gogoratzen, orduan haien guztien faltan nintzela argi ikusiz, orain neure burua alderantziz ikusten dudan bitartean, eta beraz, ezagutu nuen Jaunak egin zidan mesede handia zela.
|
|
|
11 Borroka horretaz neka neka eginik geratu nintzen eta deabruaren lepotik barreka, argi ikusi bainuen bera zela. Uste dut Jaunak baimendu zuela, nik ez bainuen izan unetxo batean ere moja izatearen damurik, hogeita zortzi urte eta gehiagoan naiz baina; uste dut Jaunak baimendu zuela,
|
nik
uler nezan honetan egin zidan mesede handia eta zer oinazetatik askatu ninduen; eta baita norbait hala dagoela ikusiko banu, harritu ez nadin eta hartaz errukitu eta hura kontsolatzen jakin nezan ere.
|
|
|
Orain dela egun gutxi jainkozko aurpegi hura ere ikusi nuen, eta uste dut guztiz txunditurik utzi ninduela. Ezin nuen
|
nik
ulertu Jauna zergatik agertzen zen honela apurka apurka, geroago oso osorik ikusteko mesedea egin baitzidan; ezin nuen ulertu, harik eta geroago Haren Maiestateak neure izaerazko ahultasunaren arabera eramaten ninduela konturatu nintzen arte. Bedeinkatua izan bedi betiko!, izan ere, hainbesteko aintza batera, hain behe mailako eta kaskarra den izaki batek ezin dezake sufritu.
|
|
|
...doren, zentzatuago egon arren), eta argi egin ziezadan Jainkoak egiten zizkidan mesedeak agertu nizkionean, esan zidan bata ez zela bestearekin uztartzen, grazia haiek oso aurreratu eta hilduratuak zeuden pertsonentzat zirela, beldur handia izan beharra nuela, gauza batzuetan parte txarreko espiritua zeritzolako, azken ebatzirik hartzen ez bazuen ere, baina ongi pentsa nezala neure otoitzari buruz
|
nik
ulertzen nuena eta esateko berari. Eta nik ez nekien ezertxo ere esaten neure otoitzari buruz; izan ere, nolakoa den ulertzen eta adierazten jakiteko mesedea, orain dela gutxi egin dit Jainkoak.
|
|
|
Bene benetan otoitzari ematea erabaki zuen, baina ez zion horri ekin berehala. Jaunak beretzat nahi zuenez gero, nire bitartez egia batzuk bidaltzen zizkion,
|
nik
ulertu gabe, beren helburura zuzen zihoazenak, bera harri eta zur uzteraino; Jaunak prestatuko zuen, Haren Maiestatea zela sinets zezan. Nik, kaskarra izan arren, eskatu eta eskatu egiten nion Jaunari oso osoan Beragana zezan eta bizitzako atseginak eta gauzak gorrotaraz ziezazkion.
|
|
|
9 Honelako etxe batean bada bat, haietan dauden guztien artean Jainkoaren miraberik handienetakoa dena,
|
nik
uler dezakedan heinean, espiritu, penitentzia eta apaltasun handikoa eta Haren Maiestateak mesedeak egiten dizkiona, eta hala ere, ez ditu ulertzen Konstituzioetako zenbait gauza. Kapituluan besteen faltak jakinaraztea karitate gutxiko zera iruditzen zaio eta ahizpen faltarik ez dela esan behar dio eta horrelako gauzak; hainbat gauza esango nituzke Jainkoaren mirabe zintzoak diren ahizpa batzuei buruz eta beste gauza batzuetan adimen argia dutenei alde handia kentzen dietenei buruz.
|
|
|
21 Argi ikusten dut Pertsonak desberdinak direla, atzo ikusten nituenez, berorrek Probintzialarekin hitz egiten zuenean bezala, salbu ez dudala ezer ikusten, ezta entzun ere, dagoeneko berorri esan diodanez; baina ziurtasun bitxi batez da, arimako begiek ikusten ez badute ere, eta presentzia hura falta denean, falta dela sumatzen da. Nola den nik ez dakit, baina ongi dakit ez dela irudipena; izan ere, gero berriro hura agerrarazteko ahaleginetan neure burua desegin arren, ezin dut, probak egin baditut ere; eta honela da hemen doan guztia,
|
nik
uler dezakedanez. Urte askoan izan denez gero, ikusi ahal izan da honelako ziurtasunez esateko.
|
|
|
21 Esan dudan hau guztiau da nire ariman, gehienetan, gertatzen dena,
|
nik
uler dezakedanez, eta pentsamendua Jainkoagan izan ohi dut etengabe, eta beste gauza batzuetan ari banaiz ere, nahi ez dudala ere, diodanez, ez dakit nork iratzartzen nauen; hau ez da beti gertatzen, garrantzizko gauza batzuetan ari naizenean baizik; hau, Jainkoari eskerrak, tarteka marteka izaten da, eta ez nire pentsamendua beti hartzen.
|
|
|
Kontuan izan dut soilik, ordezkatze horrek baliorik duen edo ez, inolako duda mudarik ez dadila izan; izan ere, nuntzioa hil zenean, iritzietan zebiltzan balio zuen edo ez zuen aita Graciáni eman zitzaion karguak, eta leporaino gaude auziekin eta, beraz, baietza edo ezetza, egoki litzateke, Jainkoak gauza ongi etortzeko mesedea egiten badigu, presa hartzea komeni dena egiteko pertsona nagusia bizi dela. Berorren agurgarritasunak ematen dizkidan arrazoi guztiei oso ongi deritzet, eta
|
nik
ulertzen ditudanak baino gehiago dira; beraz, ez dago horretan zertan gelditurik.
|
|
|
...ulertzen, ezta ez zaizkit buruan sartzen ere berorrek idazteko esaten didan egia horiek; izan ere, halakorik ez dezala egin esanez zerutiko berria izan dudala esatea ez bada, besterik ez zait geratzen egiteko; berorri esan nion bezala, gauza guztien kontu eman beharrik ez bada ere, adiskidetasuna zor dionari irain handia egitea da, batez ere ziur egonik, berorri esan nion bezala, berak dioenez eta
|
nik
ulertzen dudanez, ez duelako pausoa emango aita probintzialak jakin gabe; eta esaten edo idazten ez badio, horrek esan nahi du ez duela pauso hori emango. Eta hark eragotzi ahal badio eta baimenik eman ez, irain egingo nioke nik itzal handiko eta Jainkoaren zerbitzari handia den pertsona monasterio guztietan zehar belzturik (nire esanari kasu eginda ere), nahikoa belzkeria baita, Jainkoa iraindu gabe egin ezin dena egin nahi duela esatea.
|
|
|
Eta egon ziur apalago denak maitasun handiagoa edukiko duela, eta hain apala ez denak, txikiagoa. Izan ere, ezin dut
|
nik
ulertu nola egon daitekeen apaltasuna maitasunik gabe, eta maitasuna apaltasunik gabe, ezta nola egon daitezkeen bi bertute hauek ere sorkari guztietatik askaturik egon gabe.
|
|
|
7 Izan ere, bertute honetaz hainbeste idatzi da-eta, dut
|
nik
ulertu, are gutxiago hartaz hitz egin, eta goratu beharrez beheratu ez dezadan, ez dut hartaz besterik esango. Esperientziaz ikusi dudana esan dut soilik, eta aitortzen dut hain murgildua ibili naizela, non ez baitiot ulertu orain arte neure buruari.
|
|
|
Eta ez deritzot ona ez izatea banitatezko gauzari, Jainkoaren laguntzaz etxe honetatik urrun egongo dela uste baitut; ona ez izatea hilduraturik ez egoteari deritzot, munduko gauzei eta esan ditudan gauzetan bere buruari loturik egoteari. Eta benetan hori bere baitan ikusten duenak sinets diezadala eta ez dezala profesarik egin, hemen infernu bat izatea nahi ez badu eta Jainkoak nahi dezala beste bat han ez izatea, horretarako motibo ugari direlako beragan; eta, beharbada, ez etxekoek eta ez berak ez dituzte horiek ulertuko
|
nik
ulertuak ditudan bezain ongi.
|
|
|
2 Jainkoak nahi beza
|
nik
ulertzea, areago oraindik azaltzea, izan ere, uste dut ez dakidala zein den espirituala, ez noiz nahasten zaion sentsuala, ezta nola jartzen naizen horretaz hitz egiten ere. Urrutitik hitz egiten entzuten duena bezala da, ez baitu ulertzen esaten dutena; hori gertatzen zait niri, batzuetan ez baitirudi zer esaten ari naizen ulertzen dudanik eta Jaunak nahi du ongi esana izatea; beste batzuetan aldrebeskeria hutsa bada, nigan berez berezkoa da ezertan ez asmatzea.
|
|
|
–Egon ziur apalago denak maitasun handiagoa edukiko duela, eta hain apala ez denak, txikiagoa. Izan ere, ezin dut
|
nik
ulertu nola egon daitekeen apaltasuna maitasunik gabe, eta maitasuna apaltasunik gabe, ezta nola egon daitezkeen bi bertute hauek ere sorkari guztietatik askaturik egon gabe? (Bidea 16, 2).
|
|
|
Berriro diot: euskal identitate bizitzara hurbildu eta haren praktiken bideragarritasuna aztertu nahi dut, praktika horiek identitatea gauzatzeko praktikak diren aldetik, izan ere, identitatea,
|
nik
ulertzen dudan moduan, jardun horietara mugatzen baita. Identitatea eguneroko praktiketan nahiz erritual edo jazoera berezietan, berariaz edo oharkabean, sortu eta negoziatu, landu eta bizitzen den kode berezi bat delako.
|
|
2016
|
|
|
–Baina, Cristina,
|
nik
ulertzen dut bere zalantzak argitu nahi izatea, baina, joder, ez al du ulertzen bera ez dela klasean dagoen bakarra?
|
|
|
Dezepzionatu egin ninduen argibideak,
|
nik
ulertu nuen fellaghei nonbait ezkutatzeko astia utzi behar geniela. Gero usmatu nuen Petrirenagaitik zela, ez zeukan maila politikorik eta hobe zela inozo mantentzea usteko zuen.
|
|
|
Aita oso pertsona engaiatua zen AEBetako euskal etxeekin eta NABOrekin, bereziki kultura arloak kezkatzen zuen eta lan handia egin zuen baita pilotaren arloan ere 2001ean hil zen arte. Hamaika urterekin Ipar Euskal Herrira eta Estatu Batuetara bidaiatzen hasi nintzenean, pixkanaka frantsesa ikasten hasi nintzen, baina aitak eta bere aldeko familiak euskara mintzo zuten gehienbat beren artean eta
|
nik
ulertu nahi nuen! Beraz, 18 urte nituela, eta bigarren graduko eskolak bukatuta, urte sabatikoa hartzea erabaki nuen Unibertsitatean sartu aurretik, euskara ikasteko.
|
|
2017
|
|
|
Bai, jende bat kexatzen entzuten duzu, gaur egun ezin dela politikoki ez zuzena izan, bestela kolektibo kulturanitzak, feministak edota LGTB komunitatea gainera botatzen zaizkizula. Baina
|
nik
ulertzen dut gehiengoak duen iritziarekin bat ez datorren iritzia dela politikoki ez zuzena, aldiz esatea emakumeek heriotza merezi dutela edo beltzak gaizkileak direla ez da politikoki ez zuzena izatea, baizik matxista eta arrazista izatea. Ez da kasualitatea ez zuzentasun politiko hori zapaltzaileek aldarrikatzea eta gainera euren burua biktimizatzea, maila berean jarriz halakoak botatzeko daukaten askatasuna eta kolektibo irainduek egiten duten tolerantziaren defentsa.
|
|
|
Kolpeka bezala jokatzen dut: ez zait gustatzen literatura panfletarioa, panfletoak eta dogmak idazteko beste testu batzuk behar ditugu eta beharrezkoak dira, noski; baina ez poesian,
|
nik
ulertzen dudan bezala behintzat. Ez dut poesia ulertzen zerbait erromantikoa bezala ere, lan sakona dela uste dut, non norbera bere buruarekin hizketan ari den, eta era berean gizartearekin.
|
|
|
Nire ahotsa entzuten nuen eta istorioak sinesgarria zirudien ala ez arretaz epaitzen nuen. Lehen aldia zen egia osoa
|
nik
ulertzen nuena behintzat norbaiti azaltzen niola eta oso lagungarria izan zitzaidan, gauzak argi ikusten lagundu baitzidan. Ez nuen xehetasunik ezkutatu.
|
|
|
Kontatu zidana
|
nik
ulertu bezain ondo azalduko dizuet. Aldaketa handiak gertatzen ari ziren pertsona oso arriskutsuek diseinatuta eta gobernu eta armada guztien bizkarrean.
|
|
|
Adibidez, Inuik ondo egiten ditu gauza horiek; ez, aldiz, Bebek. Baina gauza horiek lantzeko,
|
nik
ulertu behar ditut lehendabizi. Bestela, ez ditut erabiltzen.
|
|
|
Osaba Anagnostisek bezain eskola gutxi izango diat, nahi baduk, baina ni ez nauk hura bezain ergela, ez da beldurrik. Eta orduan,
|
nik
ulertzen ez badut, nola ulertuko dik triste harek, edo haren emazte txolinak. Edota munduan diren beste Anagnostis eta Anesinio guztiek?
|
|
|
–Azaldu zak lañoki,
|
nik
ulertzeko moduan. Orain arte nik nire deabruei beti utzi zieat nahi izan dutena egiten eta nahi izan duten bidetik joaten, eta horregatik batzuek ziotek tunante bat naizela eta beste batzuek gizon prestua, batzuek ziotek zoroa naizela eta beste batzuek Salomon berpiztua.
|
|
|
Bai,
|
nik
ulertzen nuen Zorba zela aurkitu gabe hain luzaz bilatzen aritu nintzèn gizona: bihotz bizi bat, aho zabal eta asekaitza, arima handi gordin bat, artean zilbor hestetik Ama Lurrari lotua.
|
|
|
Haien analisietan, lehentasuna eman zieten gizarte kapitalistan langiletzat hartzen ziren emakumeei. Baina, garai hartan
|
nik
ulertzen nuenez, ikuspuntu horrek ere bazituen bere mugak: ez zuen aitortzen erreprodukzio eremuak balioa eta esplotazioa eragiten dituela.
|
|
|
Esan zezakeen, irabazten aterako zara. Lehen bat zenuen eta orain bi izango dituzu?, hori da behintzat atearen atzetik
|
nik
ulertu nuena, baina ez zuen hain modu gordinean esan. –Asko kostatu zaigu bi mutiloi egora hau adostea.
|
|
|
Isidro Zaratiegi nire nagusia zen bulego hartan eta halaxe segitzen du gaur ere, beste guztiak adinarekin batera postuetan ere gora joan arren bera arduratu baita ni betiko, auxiliar? maila kaxkarrean eduki nazaten; Kasedakoa da berez Zaratiegi, eta erreketeen seme, biloba eta birbiloba, berak sarritan gogorarazi ohi duenez;
|
nik
ulertu ezin nuen gorrotoa zion euskal usaineko edozeri, beharbada gerrarik egin ez zuen lehenengoa zelako lau belaunalditan, eta horren ordezkotzat izango zuen agian, euskaldunen gerra?, berak esan ohi zuen moduan. Garaitsu hartan tiroketa batean polizia bat eta ETAko bi hil ziren, eta Fraga Iribarnek, bi eta bat ari gara irabazten?
|
|
|
Usaina batzuetan izaten da, baina txiza eta oka garbituta egoten dira gu bebarrutik irteterako. Dena dela,
|
nik
ulertzen dut batzuk kexatzea, norbait ondoezik badago edo. Ordea, batzuk edozer gauzarengatik kexatzen dira.
|