|
2003
|
|
|
Etxegoienek gogoratzen digunez, ikaragarria da ikustea administrazio langile erdaldunaren eskubide pertsonala euskara komunitateak bere hizkuntzan bizitzeko duen eskubidearen gainetik zelan ezartzen den, eta zelan babesten den, boteretik
|
nahiz
sindikatuetatik.
|
|
2005
|
|
|
Neutraltasun edo independentzia politikoa urratzea, norberaren eskumenak erabiliz edozein motatako eta esparruko hautespen prozesuan eragina izateko; halaber, askatasun publikoen
|
nahiz
sindikatu eskubideen egikaritza oztopatzea.
|
|
2007
|
|
|
Deusezak eta ondorerik gabekoak izango dira enpleguari edo lan baldintzei begira, aldekoak zein aurkakoak izan, edozein motatako bereizkeria dakarten erregelamenduen manuak, hitzarmen kolektiboen klausulak, banakako itunak eta enpresaburuen alde bakarreko erabakiak, sindikatu bati, sindikatu horren erabakiei
|
nahiz
sindikatu jarduerei orokorrean atxikitzeagatik edo ez atxikitzeagatik.
|
|
2008
|
|
|
Eztabaida da zer espazio dagoen gaur egun elkarrizketa soziala egiteko, sindikatuen eta enpresaburuen
|
nahiz
sindikatuen eta administrazioaren artean. Eurek alde bakarreko erabakiak hartu dituzte neurri sozial eta ekonomikoak martxan jartzeko, langileen ordezkariekin kontatu gabe.
|
|
2010
|
|
|
Euskal Herriaren eskola izan nahi baina planteamendu zehatzik eduki gabe eta noraeza estrategikoa izatetik, ikastolen kolektiboa norabide ideologiko eta estrategiko bat edukitzera eta alternatiba juridiko legal batez hornitzera pasatu zen 1990eko hastapenetan. Euskal hezkuntza sistemari buruz egindako planteamendua ikastolen oso ekarpen garrantzitsua izan zen, ordura arte alderdien
|
nahiz
sindikatuen artean inork ez zuelako hainbeste jorratu.
|
|
2011
|
|
|
22 urte geroago, desberdintasunak nabarmenakdira, bereziki soldatetan. Hipotetikoki, konbergentziak soldatak, lanorduak, kategoriak eta abar berdintzea ekar lezake, baina errealitatea oso bestelakoa da, eta zuzendaritzak
|
nahiz
sindikatuek hedabideetako erredaktoreak homologatzekoeta integratzeko gai hori giltzarria dela uste dute. Egun indarrean dagoen ETBkohitzarmenaren 23 artikuluak, sailkapen profesionalari buruzkoak, 1989an ezarritakokategoriak eta eginkizunak ditu hizpide:
|
|
2012
|
|
|
Hala jasotzen du urtarrilaren 1etik Espainiako Gobernuak indarrean jarritako etxeko langileen erregulazioak. Horrek gainerako langileekin parekatzen ditu, baina etxeko langileen elkarteek
|
nahiz
sindikatuek salatu dute oraindik parekatzea ez dela «erabatekoa». Adibidez, langabezia kobratzeko eskubiderik gabe jarraitzen dute etxeko langileek.
|
|
2014
|
|
|
Jendea oso haserretuta sumatu dut. Mezuen artetik batzuk apaizenak dira, baina baita laikoenak eta kultura
|
nahiz
sindikatu arloetakoak ere. Lekukotasun hunkigarriak iritsi zaizkit.
|
|
2015
|
|
|
ELAk itun sozialen aurrean azaldutako jarrera tinkoak ez zuen esan nahi sindikatua negoziazioaren aurka zegoenik, alderantziz baizik. ELArentzat kupulan egindako itunek —instituzioen eta eragile politikoen egindakoak,
|
nahiz
sindikatu eta ugazaben elkarteen artekoak— negoziazio kolektiboa mugatu egiten zuten, zeharo ordezkatzen ez zutenean. ELAk, berriz, negoziazio kolektiboa erraztu eta indartuko zuten tresnak adostu eta sustatuko zituen, hala nola Lan Harremanen Kontseilua edota lan gatazkak konpontzeko prozedurarako akordioa.
|
|
2021
|
|
|
Modu horretan, zenbaitek alderdiaren maila zerrendan gora egite progresiboarekin identifikatu du, besteak beste, ibilbide hori. Hala ere, ‘karrera politikoaren’ irudikapen horrek ez du ezkutatu behar, alderdietako
|
nahiz
sindikatuetako kideek antolakuntza egiturari zor dioten leialtasun organikoaz gain, harekin daukaten atxikimendu emozionala eta esleitzen dioten komunitate zentzua. Alderdi politikoak egitura politiko bat edo lantoki bat baino askoz gehiago dira bertan afiliaturik eta lanean ari diren gazteentzat, identitate emaile esanguratsua dira.
|
|
|
Halaz ere, kritikak kritika, multzo horretako gazteek ikuspegi pragmatikoa dute instituzioetatik egiten den edo egin daitekeen politikagintzaz. Izan ere, uste dute, gaurdaino, alderdi politikoak
|
nahiz
sindikatuak izan direla lorpen politikoak eta sozioekonomikoak erdiesteko tresnarik eraginkorrenak. Hartara, erakunde horiek egiten duten bitartekaritza lanean jartzen dute beren ahalegin guztia.
|
|
|
Era berean, organizazio eta mugimendu batzuetako kideek ohiko instituzio politikoetan ere jarduten dute, baina beste gazte batzuek zeharo bereizten dituzte beren partaidetza mota (soziala edo zibikoa) eta politiko instituzionala. Badira, izan, boluntariotza lana edo bestelako jarduera sozialak ohiko alderdi politiko
|
nahiz
sindikatuetako militantziarekin bateragarriak direla uste dutenak. Eta bada politika konbentzionalari buruzko interesera eta ezagutzara boluntariotzaren esperientziaren bitartez ailegatu denik ere.
|
|
2023
|
|
|
Sindikatuta dauden aktoreak jaialdian izango diren, berriz, zalantzazkoa da uneotan, tartean, Donostia Saria jasoko duen antzezlea, Javier Bardem. Rebordinosek adierazi du «kasuz kasu» aztertuko dutela egoera bakoitza, eta jakinarazi du SAD AFTRA AEBetako aktoreen sindikatuarekin negoziatzen ari direla Bardemi
|
nahiz
sindikatuko kide diren beste hainbat aktoreri festibalera etortzeko baimena eman diezaieten. Edonola ere, ziurtzat jo du oraintxe ezinezkoa dela plataformen nahiz zinema estudio handienen proiektuetan parte hartu duten aktoreak Donostian izatea, sindikatuak ez baitu halakorik baimenduko, «gatazka horietan dagoelako».
|
|
|
Lan kontratuaren formarekin zerikusia dute, berebat, enpresaburuari ezarri zaizkion betebehar batzuk. Horrela, LELTBren 8.4 artikuluak enpresaburuari ezarri dio, idatziz egin beharreko kontratu guztien oinarrizko kopia emateko betebeharra langileen lege ordezkariei, ordezkaritza bateratukoei
|
nahiz
sindikatu ordezkariei. Goi zuzendaritzako lan harreman berezietako kontratuak horren salbuespen dira; hain zuzen ere, halako kontratuetan langileen lege ordezkariei jakinarazteko eginbeharra ezarri da bakarrik.
|
|
|
Ezker abertzalean kokaturiko alderdi
|
nahiz
sindikatuekin gertatu den bezala, azken urteetan gazte erakundeek ere printzipio feministak txertatu dituzte beren estrategian. Izatez, ezkerreko abertzaletasunak beti izan ditu mugimendu sozialekin eta komunitarioekin loturak, eta haiekin batera behin baino gehiagotan gauzatu ditu aliantza kontra hegemonikoak.
|