|
2000
|
|
|
Irakurleari dagokio, beraz, puzzle honen piezak diren testu zatiak antolatzea. Dena dela, narratzailearen ahotsaren bidez narrazioan txertaturiko gogoeta eta iritziak lagungarriak dira irakurketan, berau alde baterantz
|
nahiz
besterantz bideratuz. Honek guztiak Aranbarriren eleberria gogora dakarkigu:
|
|
|
Goiko haizea, ostera, gutxiago erabiltzen den arren, nagusiki hegoaldetik datorrenhaizea izendatzeko erabiltzen da. Hamaika herritan bildu da haize mota horrentzat,
|
nahiz
beste bostetan gainerako haizeak izendatzeko jaso den.
|
|
|
David eta Goliaten ipuinean bezala edo. Lan zientifikoen artean, fikzioakere behar zuen lekutxo bat, nire ustez, Txillardegiren omenaldi honetan, ametsarenlegamiarik gabe nekez gorpuztuko baitziren haren
|
nahiz
beste askoren ikerlanak. Istoriohonek ez du kontatzen Daviden eta Goliaten arteko borroka, ordea:
|
|
|
Giza lengoaiaren sorrera hotsetan edo keinuetan oinarritzea alde batera utzita, egia esan, lengoaia artikulatua sortu aurrez, bazen oihuz osaturiko aurrelengoaia bat. Animaliak, basapiztiak uxatzeko edo erakartzeko
|
nahiz
beste gizakiekin komunikatzeko kodea zen.
|
|
|
Dabidek maitalearekin hautsi duela aipatzen zuen eta atzo Teresari kontrakoa entzun nion, izan ere Patxik bikotea zineman ikusia baitu... Ez dakit zer pentsatu baina, batera
|
nahiz
bestera izan, beranduegi da.
|
|
|
Ez du besterik eskaintzen nonzeberri edo onarterraz askoren taldea baino, beti zain senar emazteekin bat egiteko, legeen aurka eta gainetik. Senideak erraz har daitezke amodio edo gorrotoaren susmagarritzat, alderdi bata
|
nahiz
bestearen aurka: joko horretan zein interes eduki eta horiek eragin bizia dute euren interesen gainean.
|
|
|
Konstituzio nazionala eta libertate publikoa abantailatsuago baitira probintzientzat hauetakoren batzuk gozatzen dituzten pribilegioak baino, eta beharrezkoa baita horiek sakrifikatzea Inperioko zati guztien artean batasun akabatu bat egiteko, deklaratzen du ezen probintzia, printzerri, herrialde, kantonamendu, hiribildu eta biztanle komunitateen pribilegio partikular guztiak, diruzkoak
|
nahiz
beste edozein eratakoak, abolituta gelditzen direla errekurtsorik gabe, eta frantses guztien Zuzenbide Komunean izango direla batuak.10
|
|
|
Baina, izatez, errealitatean jorratzen diren bezala, pentsamenduaren eragiketen ikerketa psikologiaren beraren eginkizuna da logikarekin zerikusirik ez duena. Hortaz, logikan
|
nahiz
beste edozein zientziatan, zuzen pentsatzen ikasten dugu. Astronomian astroei buruz zuzen pentsatzen; logikan logikaren objektu bereziei buruz zuzen pentsatzen ikasten dugu.68
|
|
|
Frontoitik gertuko baratze batean andre zahar bati laguntzen ari zen mutikoa gu frontoira joan ginenean, baina, pilotazale amorratua izaki nonbait, berehala inguratu zen guregana. Ikusle eta epaile izan genuen gure arteko partidan, baita bataren
|
nahiz
bestearen botilero ere, oso herabe eta hitz gutxikoa izanagatik ere aholkuak eman baitzizkigun, eta amaitu genuenean Lauaxetarekin jokatu nahi izan zuen. Berehala ikusi zen ez zegoela kolorerik, askoz gehiago zela mutikoa Lauaxeta baino, pilotari ematen zizkion zartada ikusgarriekin Lauaxeta batetik bestera ezinean lasterka egitera behartzen baitzuen.
|
|
2001
|
|
|
Hasiera batean estresa behar beharrezkoa zuen gizakiak naturaren arriskuetatik babesteko, eta ahalik eta eraginkortasunik handienarekin jokatzeko (ehizean egiteko, adibidez). Eta erreakzio hori orkestratzeko, gorputzak bi hormona ditu, funtsezkoak bata
|
nahiz
bestea: adrenalina eta kortisola.
|
|
|
Aldian aldikoa bakarrik hartu. Gero, aukeratu duzun  piezako oihal zati hori puntada sendo eta ezkutuez josi den dena; arropa  hori eramango duena zeu
|
nahiz
beste bat asko hazi arren, josturek teinkik egin ez dezaten, ezta alozek, krak!
|
|
|
Ni behintzat ezin naiteke zalantzan has Europari buruz, nire sustrai guztiak Europan baititut. Europaren kultura, berak sortutako
|
nahiz
besterengandik hartutako gaiez oratua, gu guztiona da, nirea ez ezik, nahi badugu eta nahi ez badugu.
|
|
|
" Ni behintzat ezin naiteke zalantzan has Europari buruz, nire sustrai guztiak Europan baititut. Europaren kultura âberak sortutako
|
nahiz
besterengandik hartutako gaiez oratuaâ gu guztiona da, nirea ez ezik, nahi badugu eta ez badugu". Eta hizpideari hiz  pide, euskaldunok Europan zer garen gaia hartuta:
|
|
|
Egia esan, nik ez dut uste Lapurdiko kontu hori behar bezain ongi aztertua dagoenik. Gauza jakina da erlijio liburuek, elizgizonek eginek, osatzen dutela oraintsu arte behintzat, euskal literaturaren zatirik handiena eta orain ere elizgizon diren edo izan direnenak direla gehienak,
|
nahiz
beste erlijio mota batzuk esplikatu; nolanahi ere, elizgizonen nagusitasuna oraindik ez da bukatu eta ez da erraz bukatuko ere. Dena den, jakina da erlijio liburuak ditugula batez ere ugari.
|
|
|
zernahi diren, Â oroimen irudimenetan ditugu, noiz axal axalean kanpoalderantz irauliak, noiz barrurantz. Batzu
|
nahiz
beste ezagutu behar azken buruan, lehengo eta geroko markak hautsi nahi ez baditugu ere hiztegigintzan. Aldez aurretik ez badakizkigu (gehiegixko izaki, damurik, erdaren gisan), badauzkagu liburuak, lagun adiskideez gainera, gure ezjakina asebete dezaten.
|
|
|
A. 1936 baino lehen, dena genekiela uste genuen, gero eta hobeto genbiltzala, zaharrek (c eta ch) ez zuten sekula atarramentu onik atera. Ez ote zuen ezagun batek esan, Iztuetaren Condaira (bata
|
nahiz
bestea) erakustaldi batean ikusi zuenean: " Hobe, guzti hauek erreko balira!".
|
|
|
Batek nahiago ditu Shakespearen hamalaukoak, gogoz eta haragiz gatzatuak eta mamituak; beste batek, berriz, Huxleyren pertsona ezagun hark hain higuin zituen Shelleyren laino arteko hegaldiak. Batetik
|
nahiz
bestetik jo, nolanahi ere, igo egin behar da, nork eta non ez dakigula ezarria dagoen maila batera igo, eta aldapa hori garaitzen ez duenak ez du poetaren izena merezi.
|
|
|
Etxaide ez da bere buruari ederretsirik lo gozoan dagokeen gizona. Liburua joan liburua etorri, hainbesteraino menderatu duen hizkuntzarekin gatazka bizian dirau, beretzat
|
nahiz
besterentzat mintzabide malgu eta zalu bihurtu beharrean. Aurrerantz egin dituen urrats galantek ez dute lasaitu bere barrena.
|
|
|
Baina, hona kontua: ba ote da holakoen ikerlanean inork bere
|
nahiz
besteren dei dezakeenik. Azken buruan, nik ezetz uste dut.
|
|
2002
|
|
|
Lizarrako Akordioaren bilkurak, zoritxarrez, inolako baloraziorik egin gabe bukatu ziren. Akordioaren arazoen muina aztertzeko, batzuon
|
nahiz
besteon erruak eta erantzukizunak zehazteko gogoa geratu zitzaigun. Lan eskema berri batera itzultzeko zer egin behar zen aztertu nahi genuen.
|
|
|
Sánchez Ferlosio, C. J. Cela... Egileon
|
nahiz
beste hainbaten eleberri sozialetan bistakoa zen Italiako neorrealismoaren, Lost Generationekoen edo Sartreren literatura konprometituaren eragina. Eleberri sozialaren alderdi teknikoei dagokienez, S. Sanz Villanuevak (1980) edo D. Villanuevak (1986) esandakoez gain, G. Carnerok (1989) 6 zehazten dituen 5 ezaugarriak gogora ekarri genituzke.
|
|
|
Kalerako orduak gehienbat, egunsentia eta gau berandua izaten ebazan, etxeko semea gidari ebala. Egun argiko orduetan inoiz edo behin bakarrik ibilten zan uri handiko espaloi zabaletan zehar, betiro etxekandrearen edo honen semearen esanera, nahiz bate
|
nahiz
besteak idunetik lotuta trailan eroiela.
|
|
|
Areago, INSEE edo bertako erakundeetako aldagaien eremua, kategoria etahorien ustiakuntza oso bestelakoak dira Hego Euskal Herriko erakundeek edo INEerakundeak erabiltzen dituztenekin konparatuz. Hori dela eta, hemen Ipar EuskalHerriko ekonomiari kapitulu propioa eskaini diogu,
|
nahiz
beste kapitulu batzuetanere egin dugun hango egoera islatzeko ahalegina. Nolanahi den, Hego EuskalHerriko bi eremu administratiboetan ere, hots, Nafarroan eta Euskal AutonomiaErkidegoan?
|
|
|
Ikus dezagun zertan diren bata
|
nahiz
bestea.
|
|
|
Bestetik, argitaratu gabeko iturri ugari (batez ere Luis Arana Goiriren artxibokoak) landu zituen.Eta hirugarrenik, Corcuera ren liburua agertu ondoren, Euskal Herriko unibertsitateetan ikasitako historialariek protagonismo handiagoa bereganatu zuten nazionalismoaren inguruko ikerketetan. Ordutik aurrera, nazionalismoari buruzko argitalpenak ugaritu egin ziren, bai historialarien,
|
nahiz
beste gizarte zientzialarien aldetik (J. L. de la Granja, F. de Meer, S. de Pablo, J. Chueca, M. Ugalde, M. Aizpuru, G.Jauregi, A. Gurruchaga eta ni neu).
|
|
|
Unibertsitate hau sortu zenean, ahal izan zen bezala sortu zen eta irakasle gehienak kanpotik etorri ziren. Horrek ondorio handiak izan ditu ondoko urteetan hizkuntza kontuekin unibertsitatearen barnean, bai baitirudi batzuek ez daramatzatela hemen hogeita hamar urte (unibertsitate hau, adiskide, Euskaltzaindiak Arantzazun bere oinarriak jartzen zituen urte berean sortu zen,
|
nahiz
beste izen batekin), baizik atzo gauean etorriak direla. Ezin esan daiteke beste edozein tokitan arruntzat hartuko litzatekeen moduan gizarteratu direnik.
|
|
|
Ez dakit, benetan diot, euskaltzaleok nahi dugun kontsolamendua den horrela pentsatzea edo benetan errealitateak eskatzen duen zerbait den. Baina batera
|
nahiz
bestera izan, ez dut dudarik euskaltzaleok hartu behar dugula aitzindaritza hausnarketa honetan, ez dugula besteren esku uzten ahal gogoeta hau, eta jakin behar dugula non gauden: hausnarketaren ondorioa izan daiteke bere horretan segitzea orain arte bezala, edo ibilbidea aldatzea.
|
|
|
Eta amaierek garaileak eta garaituak dakarrez. Batzuk
|
nahiz
besteok jan genduan gauza bera egun haretan. Tira ba, gutariko batzuk uko egin geuntsan garaileen janari.
|
|
2003
|
|
|
moderazioa soldatetan eta malgutasuna enpleguan. Sindikatuek aho batez baztertu dituzte bata
|
nahiz
bestea, eta ondoko hau eskatu dute: gutxienez %6ko igoera soldatetan eta kalitatezko enplegua, edota, bestela esanda, enpresa gehienetako prekariotasun laboralaren bukaera.
|
|
|
Garaia etorrita nork bere iritzia emango du. Gatazka politikoa edo nazio eraikuntza, bat lehena izan
|
nahiz
bestea izan, horra hor Nazio Eztabaidagunearen potentzialtasunetako bat. Alegia, ez gara gehiengo eta gutxiengo planteamenduaren arabera ari.
|
|
|
Etzan jaten gaizki etxe hartan ez, bainan berak, tripazai handiak, beti ekartzen zuan zerbait bazkariaren osagailu bezela: nahiz oilasko bat, nahiz kilo bat marrubi, nahiz kilo erdi angula,
|
nahiz
beste gauzen bat. Egunoro edegiten zuan markazko botila bat ardo bazkalorduan, eta sardinezko edo bokartezko edo zerbaitezko latatxu bat bazkariaren zain zegoela.
|
|
|
Laugarren xedapen gehigarrian ezarritakoarekin bat etorriz, erabateko desgaikuntzaren neurriak behin betiko kentzen dizkio ohore, enplegu eta kargu publiko guztiak hori zein gizabanakori ezarri eta berorri, nahiz eta halakoak hautazkoak izan. Ezgaitasuna dakar, orobat, horiek guztiak
|
nahiz
beste edozein ohore, kargu edo enplegu publikoak lortzeko, eta kargu publikoetarako hautatua izateko, neurriak dirauen artean.
|
|
|
irakasleen prestakuntza lehenik, «Unibertsitate guztiek duten ESKOLA BEREZIA edo horrelako zerbaitetan bilakatuz joatea» eta lan monografikoak lantzeko bilgune bilakatzea79 Bide horretan, UEU ez zen desagertu behar, baina beste aukera batzuen artean aritu behar zen eta betiere «Era askotako abertzaleen bilgunea izan behar du. Alde batera
|
nahiz
bestera polarizatzea oso arriskugarria litzateke». Etxenikeren posizioa logikoa zen, kontuan hartzen bada, Jaurlaritzan zuen postua eta unibertsitateari buruz zuen ikuspegia.
|
|
|
J.A. Mogel ere bat dator honekin Peru Abarcan (1881: 100). Hori bai, nola ez, Umerezen arabera, maioraz  koa
|
nahiz
beste seme alabak baserri giroan atxiki behar dira beti, kalean dauden arrisku beldurgarrietatik urrun:
|
|
|
Eguzkitzarekin bat, nik ere" txinatar normala" izan nahi nuke. Esaten ari direna, abertzaleek
|
nahiz
besteek honoko hauxe da: hizkuntzak ez duela gizartean nortasuna ematen" eta posible dela vasco/ basque izatea (gurean) euskaraz jakin gabe24".
|
|
|
1956, ia osorik lanaren zama gizarte zibileko borondate eta baliabideek eraman zuten; azken data horretatik hona, Herri Erakundeen politika ere tartean egon da. Batak
|
nahiz
besteak (edo biek batera) egindakoa ez da noski aski etorkizuna segurtatzeko, baina burututako emaitza bazterrezina dugu orain eta gero97". Begiak baizik ez ditu zabaldu mende berriak, jaioberriak koskortu beharra du; eta, denon laguntza izango al du horretan?
|
|
|
–Herrian faxista zela pentsatzen segi zezaten komeni zela esan nion Gure Gizonari. Horretara Ur Txorira
|
nahiz
beste edozein ontzitara enbarkatzen ziren eskuindarren izenak jakin ahal izango zituelako. Eta izenok Zerbitzuari zelan jakinarazi ere azaldu nion.
|
|
2004
|
|
|
Hirukoari politikarako gerri falta izatea leporatu dio zenbaitek. Oposizioaren alde bat
|
nahiz
bestea kontentatu nahian ibili omen da.
|
|
|
Alde batek ezin du bakarrik bizi, bestearen parean bizi behar du osotasun hori ulertu ahal izateko. Eta, hala ere, mugaldekoek euren arteko ezagutza nola bizi duten gauza bat da, eta beste gauza bat da nola ikusten duten »beren" esparru natural" horretatik kanpo» mugaz harantzagoko alde bat
|
nahiz
bestea. Hor bestelako muga asko aurki daitezke-eta:
|
|
|
Nikotinazko partxe eta txikleekin, edo bupropion pastillekin egindako terapiak, edota batzuen
|
nahiz
besteen konbinazioak eraginkorrak izan dira ikerketa horretan parte hartu duten eta Pneumologiako zerbitzuetara eta tabakismoaren kontrako kontsultetara etorri diren 904 gaixoen% 40ren kasuan. Baina zifra hori handiagoa izan zitekeen, erretzeari uzteko saioen %2 saiotan bakarrik erabiltzen baita tratamendu egokia.
|
|
|
Ziur aski badago disgustatu dudan jende asko, eta beste asko ere laketu dut. Batzuk
|
nahiz
besteak onartu ditudala uste dut. Badakizu, badago jende bat zuk esan ez dituzun gauzengatik edo gaizki ulertu dizkizuten gauzengatik haserretzen dena.
|
|
|
Komando bat egin nahi izan zuten, segituan harrapatu zituzten eta, bai, zapuztu ziren haien asmoak. Baina ez ametsak, amets horiek praktikara eramateko ahalegina baizik, ze gero ikusten da batzuk jarraitu dutela amets horiek izaten, Harakinek segitzen du aldatzeko nahiarekin, eta Ferminek ere bai,
|
nahiz
beste modu batean aldatu nahi dituen gauzak, esanaz, buka dezagun gatazka honekin eta egin dezagun beste zerbait.
|
|
|
Uste izan da Justiziaren eraldaketak, arlo honetan
|
nahiz
beste arlo batzuetan, ezin dituela alboratu eta ez dituela alboratu behar berezko sistema juridikoaren historia, idiosinkrasia berezia eta balio positiboak. Eraldaketa egokia da, izatez, subjektu juridikoen eskubide eta interes legitimoak babesteko, kasu zehatzetako prozedura osoaren mailak edo auzialdiak gutxitu eta hobetzen dituena.
|
|
|
1 Deklinatoriaren bidez, demandatuak eta jada eragindako epaiketan alderdi legitimo izan daitezkeen horiek sala dezakete, demanda zein auzitegitan jarri eta auzitegi horren jurisdikziorik eza, demandaren gaineko ardura atzerriko auzitegiei
|
nahiz
beste jurisdikzio ordena bateko organoei edo tartekariei dagokielako.
|
|
|
1 Alderdi betearazleak hala zehaztuta
|
nahiz
beste edozein modutan, alderdi exekutatuak bere ondasunak adierazten baditu, eta prozeduran jaso bada enbargatutako ondasun higiezina alderdi exekutatua ez den beste pertsona batzuek okupatzen dutela, orduan betearazpena jakinaraziko zaie guztiei, hamar eguneko epean, auzitegiari euren egoera egiaztatzeko tituluak aurkez diezazkioten.
|
|
|
Halakoetan, posturagileak askatasunez joan daitezke enkantea egiteko egoitzetatik edozeinetara, eta auzitegi betearazleak ez du errematea onetsiko, edozein komunikabideren ondorioz egoitza guztietan egindako posturen berri izan arte. Auzitegi betearazleak buruz buruko zitazioa egingo die postura bera egin duten posturagileei, auzitegian agertu eta euren artean lizitazio ebazlea egin dezaten, posturen arteko berdinketa ezin izan bada hautsi telefono bidezko komunikazioarekin,
|
nahiz
beste edozein motatako komunitean.
|
|
|
c) Batzuek
|
nahiz
besteek euren onespena herri erakundean edo agiri kautoan formalizatu duten. Onespena ezezta daiteke, ezeztatze hori erakundeari jakinarazten bazaio, epaitegiari proposamena aurkeztu aurretik.
|
|
|
Zuzeneko oharmenaren edo alderdi exekutatuaren
|
nahiz
beste pertsona batzuen adierazpenen ondorioz, auzitegiak zentzuzko arrazoiak baditu trabatu nahi dituen ondasunak hirugarren batenak direla uste izateko, probidentzia bitartez aginduko du hirugarren horri trabaren berehala egingo delako berri ematea. Hirugarrena bost eguneko epeantatuko, alderdiek, hirugarrenari emanda ez bada auzitegian agertzen edo ez agertzeko zioak ematen ez baditu, auzitegiak probidentziaren bidez aginduko du ondasunak trabatzea.
|
|
|
Ondasun gehienen egoitza eta lekua, Espainia barruan egon zein kanpoan egon, kudeatzaileak edo legezko ordezkariak egindako adierazpenaren bidez
|
nahiz
beste edozein bidetatik egiaztatzen dira, Erregistro eskuduna zein den erabakitzeko.
|
|
|
Aitorpen edo adopzio inskripzioetan, Espainiako naziotasuna eskuratzeko inskripzioetan, eta, egitate horien
|
nahiz
beste batzuen gain eragina izanik, abizenen aldaketa dakarten ebazpenen inskripzioetan, horien ondoriozko hurrenkera argi eta garbi adieraziko da.
|
|
|
Eraldaketa horren behatzaile zuzena dugu Andoni Sarriegi, bertatik bertako herri lekukotasunaren ahotsa: ?(...) harreman esparrua zabaldu ahala eta kalean
|
nahiz
beste herriko leku eta txoko batzuetan ibili ahala, ikastetxeen eta familiaren beraren eragina ere murriztua gertatzen da arlo honetan. (...) Helduagoak ahaztu gabe, garaia da Beasaingo umeak eta gazteak euskaraz bizitzen has daitezen!?. 363
|
|
|
Ez dira horiek, ez horixe, bakoitza bere aldetik dabiltzan gaitasun kognitiboa eta gaitasun pragmatikoa. Bata
|
nahiz
bestea, elkarrekikoan bakarrik dira gaitasun, faktore erabakitzailea, une oro, erabilera izanik. Erabilerarik gabeko hizkuntza trebakuntza izatez ezinezkoa da, hizkuntza jakitea ez delako gaitasun kognitibo hutsa, hura gaitasun pragmatikoaren eskuko denez gero.
|
|
|
Italiako alde honetan gehien kontsumitzen diren pasta platerak, jakina, hauek dira: pizza ezagunak, espagetiak eta makarroiak, barazki saltsa txiki batez
|
nahiz
beste batzuez lagun daitezke. haragiz, gaztaz edo hestebetez egindako dentsoagoak.
|
|
|
Looma da azken urteotan arrakasta handia izan duen material mota bat. Izenak, agian, ez dio askorik esango, baina zelulosaz estalitako aluminioa da, kolore naturalean (erresistentzia txikiagoa)
|
nahiz
beste barietate batzuetan ager daitekeena; horien artean, zuria da laguntzarik handiena duena. Loomeko altzariak mantentzeko, nahikoa da ur ugari presio pixka batekin ematea (nahikoa da lorategiko mahuka tradizionala), eta, beharrezkoa izanez gero, xaboi neutroa duen zapi bat pasatzea.
|
|
2005
|
|
|
Euskal politikagintzan tradizio handiena duen aliantza da eta, gauzatzeko zaila izanik ere, gehien entzuten dena eta egiazki posibleenetakoa. Aukera hau mamitzekotan, ordea, alderdi batek
|
nahiz
besteak egungo beren jarreran aldaketa esanguratsuak izan lituzke. Patxi Lopezek behin eta berriro aipatu du Ibarretxe Plana erretiratu litzatekeela eta bera ez dela inoren lehendakariorde izango.
|
|
|
Gizarte eredu demokratiko eta sinesten dut eta Europan
|
nahiz
beste edozein herrialdetan GKEak gizarte lana garatzeko eta erantzukizuna onartzeko oso aukera aproposak iruditzen zaizkit. Nik neuk, erakunde publiko batentzat lanean egon aurretik lan boluntarioa egin dut.
|
|
|
Bitartean, gobernagarritasun afera dago eta irtenbidea bilatu behar zaio. EHAK Ibarretxerekin
|
nahiz
beste alderdi politikoekin bildu denean eztabaida politikoa ondo planteatu duela diogu, egungo egoera ez demokratikoa gainditzeko nahiz Legebiltzarra arau demokratikoen arabera osatzeari begira konpromiso zehatzak eskatuz. Hori da bidea.
|
|
|
Inskripzioa ezerezteko titulu nahikoa izan daiteke berori egiteko erabili den eskritura, baldin eta eskritura horrek
|
nahiz
beste agiri sinesgarri batek ondorioztatzen badu aseguratutako eskubidea iraungi edo azkendu dela.
|
|
|
Banaketa berdinaren espedienteko emaitza finken gain jabaria
|
nahiz
beste eskubide erreal batzuk dituzten titularrak urbanizatze betebeharrari eta proiektuak zein hirigintza legeriak erakarritako gainerako eginbeharrei lotuta geratzen zaizkie, eskubideok proiektua onetsi baino lehen Erregistroan inskribatuta egon arren; estatua ez da lotuta geratuko, Tributuen Lege Orokorraren 73 artikuluak aipatu kredituei dagokienez, ezta izaera berdinarekin muga eguneratu bain... Lotura Erregistroan inskribatu behar da, erregela hauen arabera:
|
|
|
Litekeenagoa da bigarren aukera hori, zerrendan inolako ordena gabe tartekatzen baitira izen eta lanbide desberdinak. Batera
|
nahiz
bestera izan, Gasteizko irakurlegoaren ezaugarri orokor batzuk erraz ikus daitezke: goi klaseetako kide dexente (jabeak, merkatariak,...), klase ertainekoak ere ugari (negozio txikietakoak eta lanbide liberalak), maila apalagoko pertsona gutxiago (enplegatuak, e. a.).
|
|
|
Elikagai eta osagai berriei buruzko Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren 1997ko urtarrilaren 27ko 258/ 97 (EE) Erregelamendua onartu zenetik, gauzak oso gogorrak jarri dira berrikuntza teknologikorako eta EBn nabarmen kontsumitu ez diren osagai eta elikagai berrietarako. Arauak elikagai edo osagai ezagunen gaineko prozesu edo aplikazio teknologiko berriei
|
nahiz
beste herrialde batzuetatik datozenei eragiten die, eta mugatu egiten du “elikagai berri” gisa ulertu behar dena. Europako Erkidegoko Erregelamenduak “novel food” (elikagai edo osagai berria) gisa hartzeko lehen baldintza hau ezartzen du:
|
|
2006
|
|
|
Azken urteotan Iparraldeko laborantza munduan landu diren hainbat metodologiek lagundu dezakete zerbait berria sortzen Euskal Herri osorako. Nazio eraikuntza aipatzean beldur naiz zentzu batean baino ez ote den aipatzen, eta interesgarria litzateke ikustea, herri hau bere osotasunean hartuz, zein diren sortu ditugun baliabideak optimizatzeko ditugun sistemak, laborantzan
|
nahiz
beste lan esparruetan. Herri hau borrokatzen ari da, baliabideak sortu ditu, baina berauek optimizatzea falta zaio.
|
|
|
Aralar independentista da eta Ezker Batua federalista, biok ordea, batak
|
nahiz
besteak erabakitzeko aukera indarrez defendatzen dugu, eta noizbait aipaturiko mahai baten inguruan erabakitzeko eskubidearen inguruan eztabaidatzeko aukera badugu, bai batzuok eta bai besteok ere berau egikaritzeko aukera defendatuko dugu.
|
|
|
Mediku forentseak edo horren legezko ordezkoak, eta, hala denean, atxilotua zein erakundetan egon eta bertakoak, edo estatuaren
|
nahiz
beste herri administrazioen mendeko beste edozeinek azterketa egiteko eskubidea.
|
|
|
Horiek euren txostenetan azalduko dituzte euren iritziz epaiketan egiaztatuta geratu diren egitateak, horien legezko kalifikazioa, auzipetuek egitateotan izandako parte hartzea eta auzipetuek
|
nahiz
beste batzuek bereganatutako erantzukizun zibila, bai eta haren gai diren gauzak, edo horiek neurtzeko kopurua ere, informatzaileek edo horien ordezkatuek akzio zibila egikaritzen dutenean.
|
|
|
Kasazio errekurtsoa jarri ahal izango dute: Fiskaltzak; arlo kriminaleko epaiketetan alderdi izan direnek; eta, alderdi izan gabe, epaian kondenatu izan direnek; eta batzuen
|
nahiz
besteen jaraunsleek ere bai.
|
|
|
Euren bizi osorako egoera deseroso eta desohorako meha txuaren mende, edozein unetan edozein auzotar herratsu eta mendekarik, asmo gaiztoz, haien aurkako prozedura berriro ireki zezakeelako. Gaur egun ere, gure ohitura judizialetan, aburrean irauteko joera du, mozorro horresuzko eginera horrek, gizabanakoaren eskubideei kalte egiten dienak, indakin
|
nahiz
beste batekin. Horregatik, halako eginerak behin betiko baztertzea komeni da, herri aske bateko herritarrak ez baititu ordaindu behar berak egin ez dituen faltak, ezta estatuaren ezintasunaren edo berekoikeriaren biktima izan behar ere.
|
|
|
Lehenengo eginbidetzat jotzen dira desager daitezkeen delitu frogak gordetzea; delitua egiaztatzea eta delitugilea identifikatzea ahalbidetzen duen guztia jaso eta jagotea; hala denean, delituaren ustezko erantzuleak atxilotzea; eta delituaren ondoriozko ofendituak edo kaltedunak, horien familiakoak
|
nahiz
beste pertsona batzuk babestea. Ondore horretarako lege honen 544bis artikuluan ezarritako kautela neurriak edo 544ter artikuluan jasotako babes agindua erabaki daitezke.
|
|
|
Delituen ondoriozko auzien gaineko ardura izan eta horien epaitza emateko, delitua zein epai barrutitan gertatu eta epai barruti horretako zigor arlokoak, edo jarduteko berezko eremua duen epaile zentralak, hori ere zigor arlokoa, baldin eta legeak delitu horientzat ezarritako zigorra bada bost urte baino gehiago irauten ez duen zigor askatasun gabetzailea edo edozein kopurutako isuna, edo, hamar urte baino gehiagoko iraupena ez duten zigorretatik beste edozein, horien izaera kontuan hartu gabe, bakarka, batera edo hautabidez ezarri arren, eta 801 artikuluan ezarri baldintzen arabera delitua zein tokitan gertatu eta toki horretako guardiako instrukzio epaileak adostasun epaia emateko duen eskumenari kalterik egin gabe. Eskumena izango du, orobat, falten ondoriozko auzien ardura izan eta horien epaitza emateko, intzidente faltak izan zein izan ez, delituon egileei
|
nahiz
beste pertsona batzuei egozteko modukoak badira, betiere falta egin izanak edo horren frogak haiekin zerikusia izanez gero.
|
|
|
Epaileak, edozein eraikinetan edo toki itxitan sartu eta hori miatzeko erabakia hartzen duen unetik, komenigarri diren zaintza neurriak hartuko ditu, auzipetuak ihes egin ez dezan edo miatu beharreko tresnak, delituaren efektuak, liburuak, paperak
|
nahiz
beste edozein gauza ostu ez daitezen.
|
|
|
Babes agindua alderdiei jakinaraziko zaie, eta epaileak berehala komunikatuko die agindu hori, lekukotza osoarekin batera, biktimari eta babes neurriak hartzeko eskumena duten herri administrazioei, neurriok segurtasunari buruzkoak izan nahiz gizar te laguntzari, laguntza juridikoari, edo laguntza psikologikoari,
|
nahiz
beste edozein motatakoak izan. Ondore horietarako, erregelamendu bidez ezarriko da administrazioen arteko koordinazio sistema osoa, sistema horrek komunika zioak azkar egitea berma dezan.
|
|
|
Epaileak, ofizioz edo alderdiak hala eskatuta, erabaki ahal izango du agerraldia bideokonferentziaren bidez edo antzeko beste sistema baten bidez egitea, onuragarritasuneko, segurtasunekoedo ordena publikoko arrazoiak direla medio, edo zigor prozeduretatik edozeinetara norbait agertu behar denean egotzi, lekuko nahi aditu izaerarekin
|
nahiz
beste edozein baldintzarekin, agerraldi hori bereziki larri edo kaltegarria gertatzen bada, Botere Judizialaren Lege Organikoaren 229 artikuluko 3 lerrokadan xedatutakoari helduta, baldin eta sistema horrek ahalbidetzen badu irudiaren eta soinuaren komunikazioa bi norabidekoa eta aldi berekoa izatea.
|
|
|
alde batetik, kondeak daude, jabe handiak zirenak emanaldiak adierazten duenez, eta bere inguruko jaun txikiagoak (Miota, Berriokoak), jabeak zirenak ere, eta emanaldian parte hartu zutenak. Kondeari eta berari lotuta ziren pertsona hauei
|
nahiz
besteei ezartzen zaien senior edo, jaun, izaerak adierazten digu tokiko nekazarien gainetik zegoen gizarte maila bateko kideak zirela, nekazariak baino ondasun handiagoen jabe seguru asko.
|
|
|
Jimenok uste du (1999: 446) elitea kristaua zela lehenagotik, baina herria astiroago kristautu zela; horretarako arrazoia da kristautasuna hiri erlijioa zenez, batez ere, Euskal Herriko hegoaldetik eta kostaldetik hedatuko zela hasieran, egile horren
|
nahiz
beste batzuen ustez; edonola ere, IX. menderako kristaua izango zen, nahiz eta sinkretismo arrastoak gorde, hau da, sinismen multzo zaharraren ohitura zaharrak mantendu eta kristautasunarekin nahasi, beste lekuetan gertatu zen moduan.
|
|
|
Bulego horiek auzoetan daude, eremu jakin batean espezializatzeko. Agentzia asko daudenez, ahalik eta konfiantza eta segurtasun handiena eskaintzen diguna bilatu behar dugu; izan ere, gure etxebizitza baloratzeaz, dagozkion iragarkiak bere bulegoan
|
nahiz
beste komunikabide batzuetan jartzeaz eta prozesu osoan aholkularitza egokia emateaz arduratuko da. Hala eta guztiz ere, agentzia batekin hitz egitean zenbait aholku bete behar ditugu, hala nola telefonoz eta leku desegokietan akordiorik ez egitea, dokumentuetan ahalik eta argitasunik handiena eskatzea eta guztiaren kopia eskatzea.
|
|
|
Zuk ere bitartekorik gabeko hizketa haien mina eta beharra sentitzen zenuen, nonbait, behin baino gehiagotan aipatu baitzenidan bazkaltzeko edo bildu egin genuela," aspaldiko garaietan bezala". Nik ez nizun ezetzik esaten, begiratuko nuela, baina asteburuak nahiko beteak izaten nituela, etxera iritsi eta konpromisoak batarekin
|
nahiz
bestearekin. Orduan harrapatu ninduzun zuk ustekabean, nire bizilekura etorriko zinela esanda.
|
|
|
Eta berak utzi izan balu gizona, Afrikan bertan? Hipotesiak besterik ez lirateke, bata
|
nahiz
bestea. Baliteke, gizonarenera itzultzeko asmoa izanik, etxea saldu nahi izatea.
|
|
|
Trenbide ondoan jaioa izateak mundua bi aldetara irekitzen zela erakutsi zion. Alde batera
|
nahiz
bestera joan zitekeela. Joan eta etorri.
|
|
|
Bilaketa horretan teoria zorrotzak eta zentzudunak sortu dira, eta baita hipotesi bitxi eta xelebreak ere. Askotan esan izan da ezin direla denak zaku berean sartu, eta ikerlari batzuen
|
nahiz
besteen metodoak eta zorroztasun zientifikoa ere ez direla neurri berekoak. Badira hizkuntzalariek gutxienez kontuan hartzeko modukotzat jo dituzten ahalegin eta proposamenak, eta badira gehienek aldrebeskeriatzat jo izan dituztenak ere.
|
|
|
Igaro gaitezen orain katuaren esentziatik" katu" izenaren adierara. ‘Katu’ adiera katu morfeman existitzen da, katuaren esentzia katu batean existitzen den ber. Partikularki, katu morfema hauteman (ikus, entzun, eta abar) daiteke, edozein katu bezala,
|
nahiz
beste edozein gauzazko existentzia. Ordea, baldin katuaren esentzia mamitzen duten gauza guztiak beti eta nonahi katuak badira, ‘katu’ adiera mamitzen duten morfema guztiek ez dute aldiz katu forma (soinuzkoa, grafikoa, eta abar).
|
|
2007
|
|
|
Herri bakoitzak berezko izaera eta ezaugarriak ditu eta, alderdien zuzendaritzei irizpide orokorrak finkatzea dagokien arren, ezin dezakegu ahaztu udalerri batean posible eta ona den akordioa ondokoan ezinezkoa eta txarra izan daitekeenik. Batzuek
|
nahiz
besteek esanak logika honen barruan kokatu behar ditugu, hortaz, hainbat udaletxetan egindako gobernu akordioak.Gizarte anitza da gurea, bai, baina aniztasunaz mintzatzen garenean abertzaleok galtzaile ateratzen garelakoan nago. Gure helburu eta aldarrikapen estrategikoak bigarren maila batean utzi bagenitu bezala.
|
|
|
Floridako... euskal etxeekin harremanetan hasi eta beste euskaldunekin biltzen zenean nahiz musean, nahiz dantzan,
|
nahiz
beste edozertan, euskaraz ziharduen. Eta 1993an, Argentinako Mar del Plata hirian euskal aste erraldoia egin zutenean, han izan zen bertsoak kantatzen62 Urte horretan bertan, bere bizitzako gorabeherei buruzko elkarrizketak egin zizkioten; horien artean Euskal Irrati Telebistako Josefina Txurruka kazetariak egin ziona.
|
|
|
Orobat, erlijio eta kultu askatasunera biltzen dira eliza, konfesio eta komunitate erlijiosoek dituzten eskubideak, erlijio helburuekin kulturako eta bilerak egiteko tokiak ezartzeko, euren ministroak prestatzeko, euren sinesbidea ezagutarazi eta zabaltzeko, eta euren erakundeekin
|
nahiz
beste konfesio erlijioso batzuekin harremanak izateko, nazioaren lurraldean edo atzerrian.
|
|
|
Asilo eskabidea, eta, hala denean, eskabidea berraztertzeko eskaria, bata
|
nahiz
bestea onartzeko izapideak egin bitartean, eskatzailea muga postuan egongo da, eta horretarako bulego egokiak atonduko dira.
|
|
|
Tratamendu eragilea: tratamenduaren arduradunaren kontura datu pertsonalak tratatzen dituen pertsona fisiko nahiz juridikoa, agintari publikoa, zerbitzua, edo, bakarrik
|
nahiz
beste batzuekin batera, hori egiten duten erakundeetatik edozein.
|
|
|
Pentsamenduak, ideiak eta iritziak hitzez, idatziz
|
nahiz
beste edozein bidetatik askatasunez adierazi eta zabaltzeko.
|
|
|
(§10 3.g) (e) Tratamendu eragilea: tratamenduaren arduradunaren kontura datu pertsonalak tratatzen dituen pertsona fisiko nahiz juridikoa, agintari publikoa, zerbitzua, edo, bakarrik
|
nahiz
beste batzuekin batera, hori egiten duten erakundeetatik edozein.
|
|
|
Erlijio eta kultu askatasunaren inguruan, EALOren 2 artikuluan, eskubide hauek ezarri dira: ...ztietako erlijio heziketa eta informazioa jaso eta emateko; erlijio helburuekin biltzeko edo jendaurreko agerraldiak egiteko; erlijio eta kultu askatasunera biltzen dira eliza, konfesio, eta komunitate erlijiosoek dituzten eskubideak, erlijio helburuekin kulturako eta bilerak egiteko tokiak ezartzeko, euren ministroak prestatzeko, euren sinesbidea ezagutarazi eta zabaltzeko, eta euren erakundeekin
|
nahiz
beste konfesio erlijioso batzuekin harremanak izateko, nazioaren lurraldean edo atzerrian. Horiei nortasun juridikoa aitortuko zaie Justizia Ministerioko Erlijio Erakundeen Erregistroan inskribatzen direnean.
|
|
|
Isun penalak ordaintzen ez diren kasurako espetxe zigorra Konstituzioaren araberakoa dela ere onartu du (otsailaren 16ko 19/ 1988 KAE). Horrez gain, Asilo Eskubidearen eta Errefuxiatu Izaeraren martxoaren 26ko 5/ 1984 Legearen 5.7 artikulua, hain zuzen ere, asilo eskabidea, eta, hala denean, eskabidea berraztertzeko eskaria, bata
|
nahiz
bestea onartzeko izapideak egin bitartean, eskatzailea muga postuan, horretarako atondutako bulego egokietan, egongo dela ezartzen duena, Konstituzioaren araberakoa dela adierazi du (otsailaren 27ko 53/ 2002 KAE). Era berean, atal honetan sartu behar dira psikiatria establezimenduetan barneratzetik eratorritako askatasun gabetzeak.
|
|
|
Adierazpen askatasuna, esangura hertsian, EKren 20.1.a) artikuluan jasotakoa, pentsamenduak, ideiak eta iritziak hitzez, idatziz
|
nahiz
beste edozein bidetatik askatasunez azaldu eta zabaltzeko eskubidea da. Igorritako mezua nahitaez ez da hitzezkoa izango, komunikazio teknika guztiak eta arte adierazpen guztiak barruan baitaude, betiere, adierazi nahi dena mezu bat, ideia bat, iritzi bat, etab. bada.
|
|
|
Mendira ez zenean gutakoren baten etxean izaten genuen biltokia, baina horretarako bakea emango ziguten lekua behar. Nire etxea ez zen oso egokia, bi anai arreba gazteago ditudalako, Arantxa eta Jon, eta batari
|
nahiz
besteari muturra sartzea gustatzen zitzaielako. –Alde hemendik?
|
|
|
Hamelingo xirularia datorkit gogora Txema Viñasprez oroitzean, hark saguekin bezalako eragin hipnotikoa sortzen baitzigun honek gitarra hartzen zuen bakoitzean. Miretsi egiten nuen, lagun handitzat izan nuen, eta ni bide batera
|
nahiz
bestera eramateko gaitasuna ere izango zuen, baina, zorionez, hipnosi egoerak amaitu egiten dira halako batean, eta Txemak nigan zuen eragina ere bai; nire fedea koloka jartzearekin batera, gu denok Txemarentzat bere proiekturako tresna besterik ez ginela iruditu zitzaidan, baina baliteke alderantziz izatea ere, hots, bere proselitismo lanerako instrumentuak ginela kon turatzean hastea nire ordur... Berdin dio honezkero.
|
|
|
–La especie humana está destinada a un progreso de escenas de educación, de costumbres. ¡ Ay del hombre al que disgusta la escena en la que tiene que aparecer, actuar y vivir!? 369 Baina segidan, iraganaren
|
nahiz
beste kontinente guztien mespretxu eta bere buruaren usteon osoko Ilustrazio europarrari begira: –Pero ¡ ay también de quien filosofa sobre la humanidad y la moral, considerando su escena como la única, malinterpretando siempre la primera, aunque sea la peor!
|
|
|
Beraz, eta gezurra badirudi ere, Europar Batasunak eta Euskal Herriak, aldeakalde, badute elkarren halako kidetasun bat: batak
|
nahiz
besteak nazio identitatearen moduko talde lokarri trinkoa sortzeko eta sozializatzeko oztopo handiak dituzte.Ezinean ari dira biak, eskuartean duten komunitate proiektua ezin sustraiturik.Europaren kasuan garai bateko erreferentziak. Lege Erromatarra, filosofia etazientzia greziarra, Errenazimentua, Ilustrazioa..., aurrekari lanbrotuak dirajadanik, eta Euskal Herriari dagokionez, berriz, nazio orok bere proiektuaren hazianizan ohi dituen oinarri etnikoak, linguistikoak, kulturalak eta historikoakbirrinduak dauzka auzoko estatuen asimilazio lanari esker.
|
|
|
Jaiotzen den unean, haurrafamilia bateko kide bihurtzen da (mikrosistema). Familian, lehen eragin trukeakgertatzen dira, nork bere burua
|
nahiz
beste pertsonak eta erlazioakezagutzeko ezinbestekoak. Familian sortutako erlazioen kalitatearen arabera, gizarte mundua nahiz mundu fisikoa esploratzeko eta horiei buruzko ezagutzaeskuratzeko beharrezkoak zaizkion autonomia eta konfiantza garatzen dituhaurrak.
|
|
|
Kanpoko kausak egoztean, aldiz, azaldu nahi den portaera izan duen pertsonarengandik atdagoen zerbaitetan oinarritzen da. Kasu horretan, portaeraren kausa hura sortu den egoerari egozten zaio.Gure jokabideei
|
nahiz
besteenei kausak egozteak eraginadu jokabide horien aurrean izan ditzakegun erreakzioetan, eta, ondorioz, garrantzitsua da barneko eta kanpoko kausak bereiztea (Shaffer, 2002).
|
|
|
Bestalde, ikertzaile horiek ohartu ziren 10 urtekoek aintzat hartzen zutela testuinguruak izanzezakeen eragina; ez, ordea, txikiagoek. Besteak beste, zaharrenek uste zutenonargarriagoa zela Kanada
|
nahiz
beste edozein herrialderen bandera erretzea, baldin eta herrialde hori, bidegabea, bazen.
|
|
|
Nazio identitatearen garapenari dagokionez, identitate sozialaren teoriak haudio: norberaren talde nazionalarekiko sentimenduak eta jarrerak
|
nahiz
beste taldenazionalekikoak aldatu egiten direla norberaren taldearekiko identifikaziosubjektiboaren mailaren arabera (Hinkle eta Brown, 1990; Mummendey, Klink etaBrown, 2001). Hala ere, ikerketek ez dute iragarpen hori baieztatu.
|
|
|
Nolanahi ere, nahiz bat
|
nahiz
bestea aukeratzeko, naturala delakoa nahiz artifiziala delakoa aukeratzeko, hizlariak argi eduki behar du erabiliko duen ordenak mesede egin behar diola bere tesiari, bere kausari. Ordenaren helburu nagusia eraginkortasuna da; ordena bera naturala edo artifiziala izatea bigarren mailakoa da.
|
|
|
Hizketaren ekintza jakin eta espezifiko moduan ulertzen dugu argudiatzea; bertan, norberaren buruaren aurrean
|
nahiz
besteren aurrean justifikatu gura izaten da iritzi bat, sinesmen bat edo ekintza bat. Argudioak enuntziatu edo premisa zenbait aurkezten ditu, ondorio baten arrazoiak azaltzeko (Miranda, 2002).
|