2000
|
|
Arantzazuko batzarrea egin ondoren, Euskaltzaindiak eskerrak agertu nahi dizkie etorri diren
|
nahiz
beren iritziak bidali dituzten guztiei. Lehenik ikusi duguna da guztion ustez gure hizkuntzaren batasuna behar beharrezkoa dugula.
|
2001
|
|
Lekutan gelditzen da Domingo Kanpaña. Bera da protagonista, edo erdi gune, liburuan zehar; baina zaude seguru, irakurle, ez duela bere burua erakusteko egin,
|
nahiz
berena erakusten duten asko eta asko baino hobeki legokeen nonahiko erakustokitan. Bere ingurua eta ingurukoak ditu kontagai liburuan.
|
|
Honi eskerrak ikasiko du zenbaitek, nik uste, bestetan gauza ongi jakin dena: faksimileak,
|
nahiz
berez eta bere arloan probetxugarriak izan, ez direla sekula izan ez izango edizio kritiko onaren ordain zuzen.
|
2003
|
|
Pozik dago Hasier Etxeberria irakurle gisa miresten dituen bost idazle"" egiten jarri eta lortu dituen emaitzekin. On dira pentsalariak bere herriarentzat,
|
nahiz
beren gogoetetan bat ez etorri, edo horregatik hain zuzen. Kontua da irakurle euskaldunak oso ondo hartu duela" Bost idazle Hasier Etxeberriarekin berbetan" liburua.
|
|
moztutako ogiaren lehen zatia hiru ardo tantekin busti ondoren Gabon Zahar gaura arte mahai azpian gordeta edukitzen zen. Afarietan mahai gainean jartzen zen, eta Gabon Zaharretan ateratzen zuten, eta familiartekoen artean banandu, jateari ekinez, familiakoek
|
nahiz
beraien animaliek amorrua izeneko gaixotasuna ez harrapatzeko.
|
2005
|
|
Baina hauteskundeak usu baitziren (deputatu, senatore, kontseilari jeneral, herrietako kontseilu), erlijio aren aldeko hautagaiak bultzatu behar. Eta halakorik ez bazen, bederen kon tra ez ziren errepublikar moderatuekin hautsi mautsi bat egin,
|
nahiz
berenaz eztiak ez zituen batere gogoko.
|
2006
|
|
Bertaratu direnek, une horretatik aurrera, jardun guztiaren berri izango dute, eta eginbideak gauzatzea
|
nahiz
beren eskubideari komeni zaiona burutzea eskatu ahal izango dute; epaileak bidezkoa dena erabakiko du, eginbide horiek gauzatzeari dagokionez.
|
|
– Familia heteroparentalen antzera, familia homoparentalek ere ez luketearazorik izango identifikazio irudiak ezartzeko orduan, kontuan izanik, elkarreragin aske eta tolerantea beste eragileengandik (alegia, ikastetxekoirakasle zein ikaskideengandik, adiskide
|
nahiz
beraien gurasoengandik, etahedabideetatik) jasotzea ezinbestekoa dela.
|
2007
|
|
–Gutxiena oker, hizkuntzak hor giza aurpegien eiteekin izan litezke alderatuak. Indibidualitatea ukaezina ageri zaizu, antzak sumatzen dituzu, baina zatien ezein neurtzek eta ezein deskribatzek, banaka
|
nahiz
beren elkarrekian, ezin du berekitasuna kontzeptu batean laburbildu? 109 Beste batzuetan arimarekin konparatzen du: –Izpirituaren txirikordatzea hizkuntzan esesteko, behar da hala ere azkenekoaren egitamu gramatikal eta lexikala, kanpotiko eta geldiegoneko bezala, barneko aiurritik bereizi, zein ere bizi baita harengan arima baten antzera eta baitu efektua sortzen, non edozein hizkuntzak, hura menderatzen hasi baino egin ez dugun orduko, modu partikular batean sorgintzen gaituen? 110 Izpirituarekin, orobat:
|
|
Zerga bereziak direnean,
|
nahiz
beraien eskumena Nafarroak eskuratuta duen arren, beti arau komunak aplikatuko zaizkie eta Nafarroako Legebiltzarrak ez du inolako arau ematerik izango.
|
|
Gutxiena oker, hizkuntzak hor giza aurpegien eiteekin izan litezke alderatuak. Indibidualitatea ukaezina ageri zaizu, antzak sumatzen dituzu, baina ezein neurtzek eta ezein deskribatzek zatienak, banaka
|
nahiz
beren elkarrekian, ezin du berekitasuna kontzeptu batean laburbildu839.
|
2008
|
|
Aurreko taldekotzat jo litezke, beraiek ere sabindar grafiaren aldekoak baitziren. Baina Eleizalde eta. Kizkitza, gandik bereizten ziren beren itzala ez izatean oso handia euskalgintza mailan(
|
nahiz
beren gazte elkarteetan oso aktiboak izan), eta hala ere, debatean partaide izan gura izatean horretarako eztabaida guztiz irekia eskatuz, kontsentsua lortzeko kezkarik gabe. Populistak ziren beraz.
|
2009
|
|
Gipuzkoako pertsona askok aterpea aurkitzen du babesik gabe geratzen denean. Maitasunez hartuak direlako
|
nahiz
beren premiei erantzun zehatza iristen zaielako konfiantza itzultzen zaie beren bizitzara.
|
2010
|
|
Kordobako lurraldeetan sortutakoa, Fuente las Lanchas ekoa omen Juan Palomo,
|
nahiz
berez Diego Padilla izan.
|
|
Aita eta arreba bisitatzera ere joaten zen aldian behin, kontinente arteko bidaia luze horietako bakoitzaren ostean gutxienez,
|
nahiz
berak jakin ez zenbateraino ziren bisita haiek gogoz eginak eta zenbateraino nolabaiteko obligazioren batek behartuak.
|
|
Noiznahi hurbiltzen nintzen Iruainera Lubisi zaldi zainketan laguntzera, eta baita Obabako plazan zegoen ostatura ere, non Ubanbe, Opin, Pantxo eta zerrategiko langile gehienak biltzen ziren. Eta igandeetan, elizan harmonioa jotzen ari nintzela, baserrietatik etorritako neskei egiten nien kirika jaunartzera hurbiltzen ziren guztien artean;
|
nahiz
beren jantzi modaz kanpokoak, nahiz beren orrazkera arruntak. Haiek erakartzen ninduten, eta ez monsieur Nestorren klaseetan nirekin zebiltzanek.
|
|
Noiznahi hurbiltzen nintzen Iruainera Lubisi zaldi zainketan laguntzera, eta baita Obabako plazan zegoen ostatura ere, non Ubanbe, Opin, Pantxo eta zerrategiko langile gehienak biltzen ziren. Eta igandeetan, elizan harmonioa jotzen ari nintzela, baserrietatik etorritako neskei egiten nien kirika jaunartzera hurbiltzen ziren guztien artean; nahiz beren jantzi modaz kanpokoak,
|
nahiz
beren orrazkera arruntak. Haiek erakartzen ninduten, eta ez monsieur Nestorren klaseetan nirekin zebiltzanek.
|
2011
|
|
Ile usainak betetzen du airea tapiz saltokiotan, gamelu ilea, zeta eta artilea lur eta landare kolorez tindatuak ageri dira, eskuz ehunduak omen diren tapizetan, eta margo biziz blaitzen dituzte horma zoruak. Neskaren jatorria usaindu orduko berberetartzen dira saltzaileak
|
nahiz
beren salgaiak, doakoak izaki salmenta erraztu dezaketen elkartasun keinuak. Mohamé hauek mutil euskaldunak baino gehiago arrimatzen dira, gustuko dute gorputzen gertutasuna, hori darabil gogoan Karmelek mutilaren epeltasuna hurre sentitzen duen bakoitzean.
|
|
–Linguizidioa, genozidioa bezala, giza tragedia handia da. Guztioi kalte egiten digun gaitza da, eta herri zibilizatuek eta etikarako sentiberatasuna dutenek aurre egin behar diote,
|
nahiz
beren inguruan nahiz munduko beste muturrean gertatu?. –Zer galtzen dugu gure hizkuntza galtzean?, Hizkuntzen mundua.
|
|
Topaketak izeneko ekitaldiotan, ikasleak Akademiako bi kiderekin elkartuko dira eta haien ibilbide profesionalari
|
nahiz
beren jakintza arlotako gaiei buruz eztabaidatuko dute. Parte hartuko duten akademikoak (jakitunak) hainbat jakintza arlotakoak izango dira:
|
2012
|
|
Polyergus inurriek Formica generoko inurri langileak erabiltzen dituzte larbak zaintzeko eta haientzat
|
nahiz
beraientzat janaria lortzeko. Horretarako, Polyergus erregina batek Formica generoko inurritegi batean jartzen ditu arrautzak, etxeko erreginak jarritako arrautzen aldamenean, eta Formica erregina bizirik uzten du (denbora batez, behintzat) erregina haren arrautzetatik jaioko baitira bera zerbitzatuko duten langileak.
|
|
Mota ezberdinetakoak dira eskola hauek, gizarte maila ezberdinetakoentzat eta neska nahiz mutikoentzat. Badute zenbait irakasle, haurrak gurasoen kategoriari
|
nahiz
beren gaitasun eta joerei dagokien bizimodurako prestatzeko ongi trebatuta. Lehenik, mutikoentzako haurtzaindegiei buruz esango dut zerbait, eta gero neskatilentzakoez.
|
|
Eskulana da mugikortasunik gutxien duen ekoizpen faktorea, langileek berenfamiliarekin, beren kulturarekin
|
nahiz
beren hizkuntzarekin dituzten loturengatiketa, horregatik erraza da langileei zergak ordainaraztea. Hala, gobernuek gastupublikoa handitzen jarraitu ahal izan dute, diru bilketaren zama kapital errentetatiklaneko errentetara eramanez.
|
2014
|
|
Arantzazuko batzarrea egin ondoren, Euskaltzaindiak eskerrak agertu nahi dizkie etorri diren
|
nahiz
beren iritziak bidali dituzten guztiei.
|
2015
|
|
Lehenago ondu ingelesaren hizkuntza atlasetan uharteko emaitzak islaturik baitzeuden, aitzineko belaunaldiei bildu emaitzak 1961eko ahoskerarekin alderatu zituen Labov ek. Hizkuntzazko etno demarkazio betean, nor den nor eta batez ere nongoa den adierazi nahiz bezala, beren nortasunaren agergarri, urteroko ekain uztailetako berrogeita bi mila udatiar bostondarrek ez legez, urtean zehar uhartean bizi diren gizon gazteek, oharkabean
|
nahiz
beren borondatez, uharteko arrantzaleen ohitura zaharragora eraman zuten aipatu bi diptongoen ahoskera.
|
|
Edozein gisaz, Asaba zaharren baratza ko bukaera hori dela onartuta ere,
|
nahiz
berez anbiguoagoa izan, ez baitakigu Bioletak zer idatzi dion Poliri, ezta deituko ote dion ere, Saizarbitoriaren gainerako bikoteen bilakaeraren azterketak ez digu baikorrak izaten uzten.
|
|
Eskuinaldeko eztabada horiekin sozialixtak lorietan dira,
|
nahiz
berek ere baduten jos ahala urratu! Kalapita horiek alabainan ahultzen dute" Errepublikanoen" alderdia eta hola segituz oraino gehiago ahulduko ere dute...
|
2016
|
|
Dakarreko portuan ainguraturik ezer gertatzen ez zen barku hartan, Begoñaren bizitzak aldaketa erabateko eta etengabeak izan zituen: maitemintzea aurrena, bere amodiozko lore eta etorkizun dirdaitsuaren agintza guztiekin; ezkontzea gero, bere prestatze neketsu, ekitaldi hunkigarri, euforiazko une eta betetasun sentimenduekin; ezkondu osteko baretzea hurrena, bere monotonia, heldutasun, gizarteratze eta arrastoan sartze ezinbestekoekin; eta, ordura arte azkena, haurdunaldia jendaurrean zabaldu zenekoa,
|
nahiz
berez lehenagoko kontua izan, eta honek ere bazituen berekin hainbat sentimendu indartsu: giza espeziearen motor sentitzea, kosmosaren baitan elementu txiki baina hala ere naturaren handitasunaren zati izatearena, armen tiraniak desagertzera zigortu nahi zuen herri bati hats ematen aritzea, bere tripa barruan babarrun ale moduko zerbait hazten ari zela eta hazi hori bere zera, bere ninia, bere mamia, bere haragi puska, bere poz eta malkoen eragile izango zela jakitea...
|
2017
|
|
15 Dena den, sorgin ehiza zabaldu ahala, lausotu egin zen sorgin profesionalen eta laguntza eske haiengana jotzen zuten emakumeen
|
nahiz
beren burua aditutzat inoiz azaldu gabe magia praktikatzen zutenen arteko aldea.
|
2018
|
|
Eta adin hortan gainera! Zeren hemengotarrak 50 urtez goitikoak dira(
|
nahiz
beren burua nahiko gazte daukaten), hangotz adin handikoak beraz, ikusiz bizi esperantza, nahiko zaharrak! Aldiz," hango jendeak gorputzez denak nahiko finak dira, ez dugu lodirik edo tripa handirik ikusi".
|
2019
|
|
Bi erroten kargu ageri da berriz, Antonio Leitza, haietako batean maizter bizi delarik,
|
nahiz
berez Usabiaga etxe erdiaren jabe izan. Eta hola, beste mila datu ttiki, zerorrek etxez etxe ikus ditzakezunak, eta goza (NAH, Estatistika, 3 sorta, 25 zkia, 12 or.):
|
|
Koch eta Hercusen ideietan inspiraturiko ikerketa zabala geure beharretara egokiturik, onuragarri izan liteke hitz jakin baten aldaerak soilik erkatu beharrean hitz horren familia osoa kognatu argi zein ilunagoak ere erabiliaz aztertzea, askoz aukera gehiago baikenuke forma bakoitzaren eta familia osoen fonologia, morfologia edo semantika
|
nahiz
beren hedadura zaharra asmatzeko, dela sisteman, dela hizkuntzaren geografian.
|
|
Kalkuluak hitz autonomo gisa lekukotu erroak soilik gogoan hartuaz egin ohi dira; hau da, bai hon edo gor baina ez beltz eratorria eta ezta* bel, zenbait konposaturen bigarren osagaia; ez dira ere bildu thor, bil, khar, etab. (hau da, aditz erro" zaharrak"), 27
|
nahiz
beren berreraiketa aho batez onartua izan. Beraz, ohikoei hauek edo azken urteotan berreraiki CVC erro guztietatik seguruenak soilik erantsiz ere erro eredu honen zifrak tauletakoak halako bi edo izango lirateke.
|
2020
|
|
Egitasmoa langabetuei
|
nahiz
beraien lana hobetu nahi dutenentzat zuzenduta dago, betiere 20 urte eta goi mailako ikasketak badituzte. Gehienez 15 pertsonako taldea osatuko du UKUEk.
|
|
2021.urteari begira, UKUEk Urola Kostako Udal Elkartea HAZILAN egitasmoaren hamaikagarren deialdia egin du. Egitasmoa langabetuei
|
nahiz
beraien lana hobetu nahi dutenentzat zuzenduta dago, betiere 20 urte eta goi mailako ikasketak badituzte. Hori horrela, zabalik dago azken edizioan izena emateko epea, eta gehienez 15 pertsonako taldea osatuko du UKUEk.
|
|
Hain zuzen ere, trukean ezer eskatu gabe adinekoei nahiz beharra dutenei laguntzen aritzen den jendea omenduko du Azpeitiko Udalak egun horretan. Pastoraltza eta Nagusilan taldeetako kideak
|
nahiz
beren kabuz boluntario aritzen direnak igoko dira udaletxera datorren asteleheneko haurren danborradan.
|
|
175); beraz, lehenago ematen da: Semiac maitatuten dau aita(
|
nahiz
berez aita gorago egon ordena naturalean semea baino). Orden ministerial horretan zortzi funtzio bereizten ditu:
|
2021
|
|
Eta gero urte guziz batto, griparentzat egiten den bezala. Berriak hein bat harritu ditu bazterrak,
|
nahiz
berenaz ez bide den hain harrigarria. Jakintsun batzuen arrangura haatik, ikusiz jende asko oraino uzkur direla xertatuak izaiteko, iduritzen zaiote berria goizegi hedatu dela eta gainerat funtsezko arrazoirik batere gabe.
|
|
Zernahi lan badutela erraiten delarik bestalde. Lanez itoak beraz bainan aski aitzinatuak halere harat eta hunat ibiltzeko anitz boz bildu
|
nahiz
beren alde.
|
|
Balio dezakete, testuinguru jakin batzuetan, kontzesioa adierazteko, baina ez da hori kontzesioa adierazteko forma arrunta. Gauza bera esan dezakegu kontzesio balioa izan dezaketen beste forma batzuei buruz ere,
|
nahiz
berez kontzesioari lotutako formak ez izan. Adibidez, honako hauek:
|
|
Gure gaztaroa eta haurtzaroa ez ziren bertute txikien garaiak izan: hitz larri eta ozenen sasoiak izan ziren,
|
nahiz
beren funtsa galtzen joan ezari ezarian. Oraingo hau hitz otzan eta hotzen garaia da, zeinen azpitik agian birkonkistatze desira bat azaleratzen den.
|
2023
|
|
Xan Idiart idazle gaztearen bigarren lanak, Nostalgia ez da salgai (Maiatz) ipuin bildumak, baditu espektatibak Ziburun,
|
nahiz
berak, asmo onez bada ere," ipuin aski absurdu" gisa definitu; ipuinetan, Olatz Mitxelenaren Arrain hezur bat eztarrian (Elkar) liburuak ere aberastuko du orain artean daraman ibilbidea. Saiakeretan, bollera izatea aztergai dakarten bi lan:
|
|
Entzule maisua eta kondearen erremusinaria, hura ikusiz, guziz nahasirik joan ziren, pentsatuz halako juramentuak ez ziola lekurik uzten gezurrari. Eta erreportatu zioten guzia kondeari, sinetsarazi
|
nahiz
berek sinesten zutena. Baina hark, zuhurra baitzen, ongi pentsatu ondoren, erranarazi zien berriz juramentua hitzez hitz, eta gogoetatu ondoren erran zien:
|
|
Ez dakit batere entzuna ala irakurtua dutan, bainan huntaz orhoit niz arras ontsa: hirietan ba eta gure eskualdetako hirichketan ere badabilzala beheretik jin jaun batzu langileria guzia
|
nahiz
beren elhe ederrez enganatu; zorrigaitzez, bethi bakhar zombeit zakuan sartzen ere dituzte; ezen dena elhe zuri mintzo dira, anhiz hitzemaiten dute heien erraneri jarraikitzen dieneri, eta bethi kharba bera entzunez, ez da harritzeko bakhar zombeit enganaturik eta itsu arazirik ere.
|
|
Bai, eta horregatik elkartu gara bi konpainia halako obra bat aurrera eraman ahal izateko, pentsatuta bi txikiren artean osatzen dela gauza handiago bat,
|
nahiz
berez ez den osatzen konpainia handi bat... Teknikoki erronka handi bat izaten ari da.
|
|
Emakume zurien botoa emateko eskubidea aldarrikatuz panfletoak idatzi zituzten emakume gehienak eta orobat panfletook jaso zituzten gehienak Ekialdera sekula joan gabeak ziren. Are zalantzagarriagoa da emakumeok sekula ezagutu izana haremetako eta emakume etxeetako emakumerik,
|
nahiz
beren burua haiekin alderatu nahi izaten zuten. Alderaketa horren indarraren arrazoia ez zen Ekialdeko emakumeen benetako egoerari buruzko egia azaleratzea, baizik eta zuritasunaren eta ez zuritasunaren irudimenezko balioa agertzea.
|
|
Hori eliteko giro profesionaletan gertatzen da bereziki: Mendebaldeko emakume zuriak aise jotzen dira feministatzat, baina, hain daude eroso beren pribilegioen burbuilan, ez baitira gai enpatiazko ariketa bat egiteko eta horrenbestez kontuan hartzeko diskriminazioa egiazkoa dela
|
nahiz
berek ez ikusi eta ondorio txarrak dituela pribilegio zuririk ez dutenen bizitzan.
|
|
Arrazakeriaren aurka ehunka batzar antolatuta ere, nekez aterako dugu atarramentu onik koloreko emakumeek ezin ordaindu badute halakoetan egoteagatik ordaindu beharrekoa,
|
nahiz
berez emakumeok ahalduntzea izan batzarron helburua.
|
|
Halaber esklabotza gizartearen oinarriko instituziotzat begiratzen zutenez, erromatarrek beren bihotzetan ez zuten deus aurkitzen inperatoreari erran ziezaioketenik
|
nahiz
beraien gainean jabetza eskubidea zeukala erraten zuen eta berrespen hori armen medioz arrakastarekin sustengatzen zuen; eta erromatarrek ez zuten ezta deus aurkitzen erran ziezaieketenik inperatorearen jaraunsleei ere zeinen jabetza ziren jaraunspenaren eskubideagatik. Hortik koldarkeria guziak, zeinen zerrendak Tazito nazkatzen zuen, hainbat gehiago eta berak haietan parte hartu baitzuen.
|
|
Eduki aldetik, hiztegi horretako sarrera gehienak toponimoak edota deiturak ziren eta, neurri txikiagoan, Nafarroan jadanik euskaraz hitz egiten ez zen herri aunitzetan erabiltzen edo ezagutzen ziren hitz arruntak eta esapideak. Argi dago helburu bikoitza erdiesten ahalegintzen zela, hau da, ikasleei ikusarazten beren familietako deitura
|
nahiz
beren herrietako toponimo aunitz, hein handi batean, euskal sustraikoak zirela, eta, horrekin batera, gaztelaniazko hizkeran entzun eta erabili ohi zituzten zenbait hitz eta esapide euskararen ondarekoak zirela. Erraten ahal da xede bikoitz hori lortu zuela, ikasle guziak ongi jabetzen baitziren bi errealitate horietaz.
|