|
2001
|
|
|
Garbi dago autobiografia honen alderik ilun eta tristeena, gogorrena, ikusi
|
nahi
ez genukeena, torturaren aldea dela. Torturaren gaia tratatzerakoan poesia eta ideologia honen luze sakonetan sartzen gara.
|
|
|
" Edozelan ere badakit gauza bat, aitzakia izan
|
nahi
ez duena: ez dudala aurrerantzean era honetako poesiarik eginen." (IGB, 5)
|
|
2002
|
|
|
Graziana, 58 urteko emakumezko ezkondua, da eleberriko protagonista eta ustekabean egiten duen bidaia batek errotik asaldatzen du ordu arteko bere bizitza hitsa. Aitortu
|
nahi
ez duen amodioaz, bakardadearen beldurraz... edo eskuetatik ihes egin dion bizitzaz hitz egiten zaigu eleberri honetan. Eta horretarako, errealitatea eta fikzioa nahasten dira, argazki eta irudi aukeratuen inguruan, irakurleon begietara osatuz doan puzzlea antolatzeko.
|
|
|
Azken finean, liburuaren bi parteak bakardadearen eta halabeharraren inguruan egituratuak dira, eta aberastasun polifoniko ohigabea duen mundu literarioa erakusten digute; eta mundu horrek, erregistro estilistiko anitz bere eginez (Obabako biztanleen ahozko erregistroa dela, bigarren parteko narratzaile [ar] en erregistro jasoagoa dela) bizitzari eta idazteko egitateari berari buruzko gogoeta agertzen digu. Autoreak literaturaren eta bizitzaren arteko mugak hausnartzen ditu, eta gogorarazi egiten digu pertsonaia kixotesko bihurtu
|
nahi
ez badugu, arriskutsua dela fikzioetan itsu itsuan sinestea.
|
|
|
1983ko Irun Hiria Saria erdietsi zuen Mario Onaindiaren Gillen Garateako batxilerra [itz.: La tau y el caldero, Grijalbo, 1985] eleberriaz gain, gehienetan, garai historiko baten lekukotza dokumentatua egin
|
nahi
ez duten testu modernoak aurkituko ditugu gurean, idazleek beraiek eleberri historiko kontsideratzeari uko egin diotenak. Talde honetan sartuko genituzke, besteren artean, Joxemari Iturralderen Nafarroako artizarra, Edorta Jimenezen Azken fusila (1993) eta Baleen berbaroa (1997), Andolin Eguzkitzaren Herioaren itzalpeetan (Elkar, 1999), Andoni Egañaren Pausoa noiz luzatu (Alberdania, 1999), Xabier Montoiaren Hezur gabeko hilak (Susa, 1999) edo Inazio Mujika Iraolaren Gerezi denbora (Alberdania, 1999).
|
|
2003
|
|
|
Utzi hori, hementxe bertan akaba hazadan
|
nahi
ez baduk.
|
|
2005
|
|
|
Gure bizimoldeari doakionaz, zentzu poxi bat daukanak ere emeki emeki ikus litzakeela Ebanjelioak erraten dizkigun horiek denak, onartzen dut. Hala nola, ez zaiela besteri egin behar, haiek guri egitea
|
nahi
ez genukeena. Ez dugu Jesusen beharrik beraz.
|
|
|
Ondoko urtean Angeluko BABen ikusi nuen gauza berbera. Oso moda zaharrekoak izan
|
nahi
ez badugu, Amerikak ideki bideari jarraiki behar alabainan. Nolaz puntu honetan eta ez gorago aipatu sinestearen gorakadan?
|
|
|
Ene bi zalditako Citroen gaixoaren aintzineko errota bati norbaitek botaia zion" zorte gaixtoa". Lehen bai lehen behar nuen berria erosi, izigarriko istripu bat jasan
|
nahi
ez banuen. Oheko burukita erre behar nuen:
|
|
|
Gure gogoa isurgia makur horietatik zaindu nahi baldin badugu, egun guziez eramaten gaituen zirimola horretatik apur bat urrundu nahi badugu, pozoin horiek kutsa gaitzaten
|
nahi
ez badugu, xertatuak izan behar dugu eta ez nolanahika, uholdea izigarria baita, alde guzietatik jotzen baikaitu. Xerto hori, gure ustez, igandetako meza da.
|
|
|
Xerto hori, gure ustez, igandetako meza da. Aste osoan xortaka xortaka gure gogoa hunki duten ikusmolde normal horiek itoak izan
|
nahi
ez badugu, Ebanjelioko mezua entzun behar dugu, baitezpada, aste guziez. Beste normarik ere badela oroitu.
|
|
|
Lurdan elgarren artean bilduak direlarik beren urteko biltzarrean, nork daki zertaz ari diren, han, segeretuan, den mendreneko solasa kazetariek salatuko dutelako beldurrik gabe. Kanpora aitortzen ez badute ere, ez ote dute onartua ondoko urteetan diren apezak, jadanik Elizan lanean ari diren laiko horien artean, fedea baduten horien artean hautatzeaz beste aterabiderik ez dela, Jondoni Paulok egiten zuen bezala, Elizak leher egin dezan
|
nahi
ez badute.
|
|
2015
|
|
|
Aro berri honen izena, noski, postxalbadorismoa da. Badakizue beraz, poesia egin zaigula nagusi, eta poeta ez den edo egin ezin den (edo
|
nahi
ez duen) bersolariak jai duela. Eta bat baino gehiago akojonatu egin da, ezinbestean.
|
|
|
LUR/ KRISELU/ HATSAPENAK euskeraren batasunaren zerbitzuan jartzen dira. Beren hautapen kontseiluak, Gabriel Aresti, Xabier Kintana, Ramon Saizarbitoria eta Ibon Sarasolarekin osaturik dagoenak euskal gaiztoko dialekto mordoiloetan idatzitako lanak ukatuko dituela jakin arazitzen du, eta bide batez euskeraren batasunik
|
nahi
ez duten euskaldunak euskeraren eta Euskalerriaren etsaiak direla deklaratzen du. Are gehiago negarreztatzen du batasun hori gonbatitzen dutenen portaera, bereziki Eizmendi" tar Iñaki" Basarri" jaunarena, zeinak, Euskaltzaindiak Arantzatzun hartutako erabakiak onartuko zituela publikoki manifestatu ondoren, bere hitzari ez dion eusten.
|
|
2017
|
|
|
Nobela horretan ere protagonistak desio duen emakumeari ohar bat bidaltzen dio, hitzez hitz Eugeniari idatziriko ohar berbera baita. Inkontzienteak eginiko azpilana dela medio, Juan Martinek zeharo ahaztuta zeukan pasartea, bazekien-eta ohartuki onartu
|
nahi
ez bazuen ere maitasun adierazpen modura arrunkeria handi samarra zela. Gabeziaedo kastrazio ideiak bezala, pasartea ere inkontzientearen sakonean zeukan erreprimituta, betetasun ideala babesteko mekanismo modura.
|
|
2019
|
|
|
Intimitatearen kontrola, jarraitzea eta zelatatzea ere, noski, zeloek sortu dutela argi dago. Flora berea da eta inork kentzerik
|
nahi
ez duenez, atzetik jarraitzen dio, ea Adolforekin elkartzen ote den edo ez ikustera. Robbe Grilleten La Jalousie eleberriko protagonistak bezala, bere mugimendu guztiak zelatatzen ditu.
|
|
|
Nire eginkizuna erraza zen: haien atzetik joatea eta aberea makilaz akuilatzea, gelditzen bazen edo aurrera egin
|
nahi
ez bazuen. Txango moduan hasi zen, egindako mesedearen ordainetan emandako gaileta pakete txiki bat eta guzti, baina lanaldi amaiezin eta nekagarria bihurtu zen.
|
|
2021
|
|
|
Bestetik, euskarak euskal literatura hezurmamituko badu, euskarazkoak izango diren helduleku literario kultural erreferentziazkoak eskaini dizkie gazteei, euskaraz kontsumi dezaten, goza dezaten, parteka dezaten, baina, batik bat, oraindik hasita sortu ere egin dezaten. Gizarte aldaketek kultura likidoa ekarri dute, baina, agian, euskal kulturak onar ezin dezakeen luxua da hori, eta, beraz, gutxieneko batzuk eskaini dizkio bere buruari urak irentsita amaitu
|
nahi
ez badu.
|