|
2000
|
|
|
|
nahi
ez badugu,
|
|
|
Rantxitoetan eta kalean ezer gabe bizi zirenek nola edo hala bizimodua atera behar zutenez, zeure autoa zaintzea eskaintzen zizuten. Zainduko bazizuten, ordaindu beharra zeneukan; eta haiek zaintzerik edo haiei ordaintzerik
|
nahi
ez bazenuen, akabo zure autoa; txasisik ere ez zenuen aurkituko itzulitakoan.
|
|
|
Kartzelan ezin zaitezke bizi erredentzioei begira, erredentzioengatik erreguka; are gutxiago zergatik gauden kontuan hartuta. Ahal den guztia kendu behar zaio kartzelari; eta erredentzioak kenduz lehenago kaleratu ahal bazara, ederki, oso ondo; baina ezin zaitezke horri lotuta bizi, negarraren letanian eta labirintoan erori
|
nahi
ez baduzu.
|
|
|
Osabaren etxera egiten zizkidan bisitetan konturatuko zen sendagilea, han ez nindutela oso gogoko, ez nindutela trapu zahar bat baino gehiago zaintzen. Inork inguruan
|
nahi
ez duen krakadunaren moduan nindukaten traste zaharrak gordetzen zituzten gela itsu batean, beste traste zahar bat gehiago, etxean edukitzeko baino jaurtitzeko hobea nintzena. Horretaz guztiaz ondo ohartu bide zen Don Emiliano sendagilea, eta Andazarrateko sanatoriora joan nahi al nuen galdetu zidan isilka.
|
|
|
Aitortu
|
nahi
ez badut ere,
|
|
|
maite
|
nahi
ez duguna
|
|
|
Ez zuten hala ere kikilduko. Ezin zenez haiekin eseri, bestalde ja
|
nahi
ez zuena, apartexko egongo zen, zutik. Kopatik zurrut bat egin, Eliren nobioaren anaiari begiratu zion.
|
|
|
" Beldurra?"; Garik ez zuen ulertzen. " Izan nahi dudana ezin izateko... izan
|
nahi
ez dudana izateko beldurra. Beldurra... ez izateko".
|
|
2001
|
|
|
Urrustoiko Abadiak finkatu" Eskualdun Fededun" binomioaren ildotik, nehoiz ez genuen orainaldian jarduten jakin, eni besteei bezala, gogoa beti biharko xede hipotetikoen udalatzen baitzebilkidan. Iragan astun lakarraren eta balizko geroaren artean iraun
|
nahi
ez zutenek, orain aberats eta zoriontsua erakusten zuten herrialdeetara ihes egiten zuten: kontsumo jendartea eta izerdiaren esplotazioa, biak gaur eternalaren elementuak ziren; bizkitartean iheslari haiek, Orainaren hobetzeko borroketan sartzen ziren, alderdi politikoetan, sindikatuetan, elkartetan," su emango diogu gure fabrikari!" oihukatuz.
|
|
|
" Hola Belinda, ¿ oíste las ranas?", galdetu zion. Emakumearen anaiak aizkora paratu zion lepoan, hura moztea
|
nahi
ez bazuen handik joateko. Maripazi soberaxko iruditu zitzaion leihora agertze hura.
|
|
|
Eta Kaxernara joan ziren, falanjistengana, gure etxeko bi gizonak,
|
nahi
ez bazuten ere, estomakan zimikoa eta lepo atzean berotasun bat, brasa su bajuan bezala. " ¿ Qué tienen contra este hombre?
|
|
|
Bentako nagusiak burua bueltatu zuen sukaldetik, begietan sua. " Luxia haurdun?", erran zuen bere kolkorako, sinetsi
|
nahi
ez zuela. Zingar frijitua platerean utzi eta kanpora atera zen.
|
|
|
" Eskaileretan erori naiz" erran zion, oinazea ezin gordez. Bixentek eskua sorbaldan pausatu zionean," Medikura joan zunuke...", Martin Joxe sartu zen etxera, zakur kokinaren modura," Kentzak esku hori hortikan eta hoaie itxerat, nik ostiko emanta joan
|
nahi
ez baduk!".
|
|
|
Orduan eman zizkion aitak nahita ere ahanzten ez direnak. Eskolarik
|
nahi
ez bazuen, etxean lanean. Panaderian eta gauaz.
|
|
|
– Kauendios! Etzakela berriz ere izen hori aipatu, muturra haustea
|
nahi
ez baduk!
|
|
|
Arrautzak biltzen hasi zen eta oilo aldrebes xamarren bat bazuela iruditu zitzaion. Bixkiak ur bazterrera bidali zituen, oilategian errun
|
nahi
ez zuen pertxenta hark Urrabia ondoko akazien artean utzi ote zuen berea.
|
|
|
Pixa egin zuen altueratik, euriak goitiko puntatik beheitikoraino txipatzen zuen bitartean. Tximista batek desafio egin zion, sartzeko agudo barrenera, bertan kixkaltzea
|
nahi
ez bazuen. Bidenabar, Zubizabalen itxura erakutsi zion, makurtzen hasia, laguntza eskatzen bezala.
|
|
|
– Urde zikin arraioa! –orro egin nion gupidagabe astintzen nuen bitartean– Hustu ezak barrena hire burmuinak hementxe utzi
|
nahi
ez badituk!
|
|
2003
|
|
|
Eguzkia hor goian argitan dagoela bezain ederki daki. Sinetsi
|
nahi
ez duen arren. Pentsatu nahi ez duen arren.
|
|
|
Sinetsi nahi ez duen arren. Pentsatu
|
nahi
ez duen arren. Jakin badaki zein den erantzun bakarra.
|
|
|
Bera ahalegindu dela, baina alferrik dela. Bik ez dutela aurrera egiterik batek
|
nahi
ez duenean. Eta damu dela, hainbeste itxaropen puztu izanaz.
|
|
|
Noiz konturatzen gara inoiz amaitu
|
nahi
ez genituen
|
|
2004
|
|
|
...gon zen denbora luzean; bazekien Carlos ere berdin egonen zela eritasunarena jakin zutenetik gehiegitan errepikatu zuten posturan, ahoz gora, zurrun, burusi eta maindireak kokospean bildurik; eri zegoela jakin zuten egun hartan ere, akordatuko zen Marck," the evil basque character" atera zitzaion, laztantzeko edo inguratu zitzaion aldi orotan errefusatu egin baitzuen, inolako laguntzarik
|
nahi
ez balu bezala.
|
|
|
Aita, begiak hegaztien dokumentalean iltzaturik, isil isilik jaten ari zen, inguruan suma zitekeen tentsioaz ezer jakin
|
nahi
ez zuela. Ama sukalde inguruan zebilen.
|
|
|
Herriko plazara ailegatu ziren. Nahiz eta hortaz modu inkontzientez oharturik egon, lotsa zen izatearen arintasun hartaz oharturik, izan ere, patu gabetze hark, gertatzear zegoen ekitaldi hura zentzugabeturik, heroi izan
|
nahi
ez zuten heroi behartu batzuei egindako ongietorri hura hutsala bihurtu zuen.
|
|
|
" Pedro, zoaz etxera, Estibalitz esperoan izanen duzu" bota zion hitzez, begiradaz esan nahi izan ziona ulertu
|
nahi
ez zuela ikustean;" aitak eta biok garbituko ditugu kamerak".
|
|
|
daukaten pixarra jokoan paratu
|
nahi
ez dutelako.
|
|
2005
|
|
|
izeberrak urpean dauden, guri bost. Txantxarrak jotako haginak ordea, zenbat lan ez ote digun ematen atera
|
nahi
ez duenean! Beharbada zuzenagoa, egiazkoagoa, giza pairamenarekin lotuagoa da Cheeverren konparazioa.
|
|
|
Hobeto. Etorri
|
nahi
ez badute, askoz ere hobeto. Saltsa gutxiago niretzat.
|
|
|
Mediku artean eta behea jota dabil azken aldian. Haurrik galdu
|
nahi
ez badu, etxetik ez mugitzeko eman diote agindua. Eta egoteko etzanda, ahal duen guztian.
|
|
|
Euskalduna izan edo extremeñoa izan, bi pezetagatik lan egiteko prest dagoena eskirola duk. Guk hemen
|
nahi
ez duguna horixe besterik ez duk, eskirola.
|
|
|
– Bakarrik noak, hik etorri
|
nahi
ez baduk.
|
|
|
Eta inolaz ere entzun
|
nahi
ez genuen huraxe entzunarazi zigun orduan Tomasek.
|
|
|
...umea Catharinaren sabeletik, zeinen airoski jasotzen dudan, zeinen garbi, ikas ezazue, hor duzue, poliki, kuidadito pintura harrotu kablea kentzean, ederki, ikasten ari dira gainera tipulano hok, gogorra izanen litzateke denak bertan zamaketari gelditzea, bigarren traktorea ikusten diot ordea, egon, egizue leku hau ere ateratzeko, ken hadi bagonaren gaineko hori, alde egin ezak azpian harrapatzea
|
nahi
ez baduk, ongi, kuidadito mazaduraren bat egin paretatik sobera hurbil kokatu nahi izateagatik, zorionak, horrela askatzen da kakoa, ikasten ari zarete, beha ezazue niregana bai, beha zeinen harro egiten dudan eguneko lehen pausalditxoa, kafe zakuak gero aterako dizkiot, badaukazue zer ikasi, zoazte paleen bila, azpian dakartzan paper pasta fardoak hondarrean kenduko dizkiot, nongoa zara Catharin... Ez, zuk ez didazu erranen baina nik badakit zu ez zarela ez txipretarra ez suediarra ez panamarra, Catharina Nauwelaerts zara zu, holandarra, hemen orai berean guri ur freskoa ematera azaldu behar lukeen langilea hil zenuena, mespretxuz hil.
|
|
|
Halakoa zen Andoni Olabek nazioarteko politikaz zeukan ideia, halakoa zen etorriko ziren egunei buruz egiten zuen juzkua, London sutan eta Chamberlain zaharra Alemaniako harrobi batean pikotxaka. Eta nik ez nuke esanen besteok huraxe
|
nahi
ez genuenik. Egik kontu 1939ko martxoan geundela, Espainiako liskarraren azkenak artean, baina Inglandek errekonozitua zeukan jadanik Francoren gobernua, uste baitzuen Gibraltar-i eginen ziola osterantzean eraso, doixtarren laguntzarekin.
|
|
2006
|
|
|
gatibu
|
nahi
ez baitut
|
|
|
gatibu
|
nahi
ez baitut
|
|
|
gatibu
|
nahi
ez baitut
|
|
|
gatibu
|
nahi
ez baitut
|
|
|
Onartu
|
nahi
ez badugu ere –zein irrigarriak gure ahalegin zoro askotarikoak–, aise adieraz daiteke, oso hitz edo keinu gutxirekin, gure izana eta gure emana, gutariko bakoitza zein denok batera garen guztia, zehaztasun osoz, bete betean. Laburbilduz:
|
|
|
Ustekabean egiten dira gero loturak, norbera konturatu gabe. Zibilizatu egiten da bat gizartearen ohiturak eta funtzionamendua ikasi ahala, berak
|
nahi
ez badu ere. Sustraiak sortzen zaizkio bati, hastapeneko askatasun primitiboa ukatzen dioten erroak egiten ditu.
|
|
|
|
nahi
ez badute ere
|
|
|
– Ikusiko duzu, laster esango digute lazunak jatea osasuntsua dela, kaltzioa, fosforoa eta kolesterola kentzeko ez dakit zer daukatela, ikusiko duzu... Bisigua desagertu zen kostalde honetan, txitxarroa gero eta gutxiago dago, eta berdela sartu nahi digute, orain hamar urte inork
|
nahi
ez zuena... Sukaldari famatuak negozioan sartu eta tira, berdela jan behar!
|
|
|
–eta Goiok ez zuen buruaz ezetz esateko lanik ere hartzen, garbi bai garbi baitzen galdera erretorikoa zela–, prestakuntza, prestakuntza, prestakuntza da beharrezkoa alternatiba bat eratzen dugun bitartean, eratuko dugun egunerako, kostako da baina, hori ez dago ukatzerik, errealitatea konplexua eta aldakorra delako, horrexegatik beragatik hain zuzen, eta gero fabrikako lankideen eta sekzioko sugegorrien komentarioak, begira urliaren semea, lau urte baizik ez ditik eta lehengoan, nagusi izatean zer izan nahi duen galdetu eta ez al zian erantzun, ba, Hipertrolako ingeniari aurrez jubilatua soldataren ehuneko laurogeita hamarrarekin, Hi per tro la ko in ge nia ri au rrez ju bi la tua sol da ta ren ehu ne-ko la ro ta ha ma rra re kin, dena braust, baina silabak ongi markatuz eta silaba bakar batean zalantzarik edo tostorrik egin gabe, hori ez duk galduko, bizi bizi zetorrek, edo sandiaren aita hil berriarena, aita ona izan zuan, eta norbaitek inozoki galdetu, zer, seme alabekin mintzatzen zuan, seme alaben edukazioaz arduratzen zuan, kariñosoa zuan, edo zer, eta erantzuna labana kolpe bat bezala, ez, motel, ez, azkar hil zuan eta diru pixka bat utzi zian, dena zetorren ondo egun kloniko horiek iragateko, katean tapizeria jarri berriari errepasoa egiten, jostura bat tokiz kanpo han eta olio orban bat hemen, jardunaldi bakoitzean horrenbeste kotxe eta azkar ibili beharra orain gaueko txandan zebilen taldeak ehuneko hamarra ateratzen zielako produkzioan, Goiok ez zuen ulertzen, zertarako hainbeste presa gero handik sei hilabetera, merkatuaren egoera zela-eta, produkzioa mantsotu behar bazen eta fabrika hainbeste egunetan ixten bazuten, fabrika itxita zegoeneko egun libreak egun poltsarako, martxa hartan jubilazio egunean bi lan urteko zorra edukiko zuen enpresarekin, Armani, esplikatuzak hau, bizitza guztia lanean eta orain hauek zatozek dirua zor diedala, potroak, gero, bai, bazakiat denbora aldakorrak direla, baina ez nian uste sekula hainbeste aldatuko zirenik, lan egiteagatik ordaindu beharra, gaur jan ditudan lentejak datorren hilean pagatuko ditiat, zorretan jan ditiat, potroak gero, eta egunak joan egunak etorri, denak igual igualak, elkarrengandik bereizezinak, lenteja platerkadako bi ale bezainbeste, sikiera produkzio bitartekoak aitzurra eta pala ez diat esango baina hondeamakina eta barrenoa balira, horiek egitate kontrolagarriak zituan, ukigarriak, hurbilak, fisikoak, nire kapazitateentzako dimentsio ulergarrikoak, humanoak, baina orain dena egon zagok, baina sekula egon gabe, deabru ikusezin batek mugitzen ditik hariak hiperespazioko tokiren batetik, nonbait, mutilak, izorratu gaitiztek, esan ohi zuen Goiok, gaur egun dena duk birtuala, nire buruko soila izan ezik, igual, ez zaitez horregatik kezkatu, esaten zuen Armanik, ilea ugaritzeko genea aurkitu ditek saguetan, eta produktu bat atera ditek, funtzionatzen omen dik, baina ez hadi kezkatu, orain serio esaten diat, eta batez ere, ez hadi kexatu, sekula ez gaituk gaur den egunean bezala bizi, begiratu hire inguruan, Goio, noiz eduki ditiztek langileek horrelako kotxeak, noiz bidali ditiztek seme alabak unibertsitatera, noiz eduki ditek bigarren etxebizitza, noiz jokatu burtsan, noiz inbertitu, Armanik hori esaten zuenean Goiori bihotza jausten zitzaion lurrera, iruditzen zitzaiolako bere semeak arrazoi zeukala, bere semeak ezertarako balio ez zuen zahar bat zela uste zuelako, izan ere, pentsatzen zuen Goiok, ez nauk aita ona izan, azkar hil, auskalo, baina dirurik utziko ez dudalakoa segurua duk, nik ez zakiat burtsan jokatzen, orduan irri egiten zioten, ez dakiala burtsan jokatzen?, hori erraza duk, motel, ea: ..., badakik gauza nola dagoen gaur egun, garai berriei egokitzeko ahalegindu beharra zagok, lehen pentsaezinak irudituko litzaizkigukeen soluzioak, ez duk afiliatuentzako plan bat, ezin zaiok horrela deitu, baina sindikatuak ez dik begi txarrez ikusten, urte luzeetako afiliazioa daramaten kideentzat duk, bakarrik, eta pentsatu diagu agian hik, bakoitzak hainbeste jarri behar dik, nahi duenak, noski,
|
nahi
ez duenak ez dik jarri behar eta ez duk deus gertatzen, gero sindikatuak eramango dik irabazien ehuneko hainbeste, gainerakoa norberarentzat, joño, Armani, esaten didazun hau, ez nuen sekula pentsatuko, ez al zaizu iruditzen pixka bat, nola esango nuke, gure estilotik, gure etikatik kanpo, etika, etika, erraz esaten duk etika, esadak, Goio, hogeita hamabost urte buzoarekin ibilita, hiru txandata... badakik frontoian jokatzen?, ba, orduan burtsan jokatzen ere badakik, ez zakiat ba, defenditzen zen Goio, hik nahi duana esango duk baina nik frontoiarena garbiago ikusten diat, tira, orduan ez hadi gehiago kezkatu eta jokatu frontoian, eta uztak burtsa Armanirentzat, Armanirentzat?, Goio harrituta, ez duk izango, berriz irri egiten zioten, izango ez duk ba, nondik uste duk ateratzen duela bestela, horren traje bakoitzak hire pagaren erdia balio dik, Goio, mesedez, Goio, –hau Armani zen–, Goioren begietan irakurtzen zuen mesfidantzak asaldaturik, eta nork lortu zian KPI gehi bateko igoera, zer uste duk, gauza horiek traje eder bat eramateagatik lortzen direla?, ez horixe, gure indarraren kontziente direlako lortzen dituk, eta guk badakigulako nola tratatu jendilaje hori, nola erabili, nola kudeatu gure indarra, eta horrek, gaur egun, lehen ez bezalako gauzak eskatzen ditik, esaterako irudia, esaterako trajea, nire trajea hire buzoa duk, gauzak izugarri aldatu dituk, errealitatea bera aldakorra duk, lehen ere ez al genian horretaz hitz egin, trajea atrezzoaren parte duk, baina patronalaren aurrez aurrekoak gogorrak dituk, gogorrak gero, baita zera ere, esaten zioten orduan beste mihigaizto batzuek, baina ez al diok bibotea ikusi, Armaniren bibotea sarria zen, itxia, batek bertan edozer aurkitzea espero duen horietakoa, ez al diok bibotea ikusi, nik lehengoan bertatik langostino azal bat ateratzen ikusi nian, horiek babokeriak dituk, Goio, patronalaren amarru zaharrak, borrokan kontsekuenteenak direnak desprestigiatzeko, horretan ez zagok aldaketarik, hori betiko errealitatea duk, hik hain ongi ezagutzen duana, Goio, hori jokabide betierekoa duk, dena den ulertzen diat, Goio, hain zuzen lehengoan hitz egin nian horretaz beste hainbat konpañerorekin, konfiantzazkoekin, badakik gauza nola dagoen gaur egun, garai berriei egokitzeko ahalegindu beharra zagok, lehen pentsaezinak irudituko litzaizkigukeen soluzioak, ez duk afiliatuentzako plan bat, ezin zaiok horrela deitu, baina sindikatuak ez dik begi txarrez ikusten, urte luzeetako afiliazioa daramaten kideentzat duk, bakarrik, eta pentsatu diagu agian hik, bakoitzak hainbeste jarri behar dik, nahi duenak, noski, nahi ez duenak ez dik jarri behar eta ez duk deus gertatzen, gero sindikatuak eramango dik irabazien ehuneko hainbeste, gainerakoa norberarentzat, joño, Armani, esaten didazun hau, ez nuen sekula pentsatuko, ez al zaizu iruditzen pixka bat, nola esango nuke, gure estilotik, gure etikatik kanpo, etika, etika, erraz esaten duk etika, esadak, Goio, hogeita hamabost urte buzoarekin ibilita, hiru txandatan, eta uste al duk hiri kontu eske etortzeko eskubidea eduki dezakeenik inork, urlia, sandia eta berendia sartu dituk, guztiz legala duk, errealitate aldakor honetan zilegi duk kapitalaren tresnak klase ikuspegi batekin erabil ditzagun, zilegi eta logikoa, ezin gaitezkek atzean geratu, ez kezkatu etikagatik, etika arazo faltsuengatik, ez zakiat, zioen bere artean Goiok, niregatik igual ez nikek egingo, baina familiarengatik, andrea eta semearengatik, semeak uste dik bere aita tonto hutsa dela, ez duk diru asko baina bizi osoko aurrerakina duk, edo ia, ateratzen denarekin etxean obra egingo genikek eta semea bidaltzen genikek kanpora ingelesa ikastera, Armanik arrazoi dik, ez diat kezkatu behar horregatik, eta zer arraio, ez ditek esaten, ba, mihigaiztoek, Armanik ordu sindikalak aprobetxatzen dituela bere swing a edo dena delakoa hobetzeko, orduan, zergatik ez ni... ez diat kezkatu behar horregatik, baina ez, esaten zioten beste lankide maltzur samar batzuek, ez kezkatu horregatik, kezkatu beste honengatik, eta berripaper bat erakusten zioten, non esaten baitzen planta itxi eta beste norabait eramango zutela, gaur jan dituan lentejak zorretan jan dituk, bai horixe, baina kreditua bukatu zaik, ez zagok lenteja gehiagorik, garaiz baino lehen azken tanta arte zukututako limoia haiz, hik ez duk jada limoi urik ematen, kitto beraz, baina lentejak jaten segitu behar diat, hor konpon, hi, Goio, hori ez duk euren problema, jabeena, alegia, Armani, Armani, noizko alternatiba famatu hori, urteak dituk esaten duala ez dela biharko, baina ordutik bihar asko pasatu dituk, edozer baino lehen, ez gaitezen urduri jar, antola gaitezen, gainerako sindikatukook eta gainerako lankideok, orokorrean, bat datoz, egoera larria da, bai, baina guk ere indarra daukagu, manifestazio bat egingo dugu, hasteko, ezin gaituzte part botata utzi, konpromisoak dauzkate gurekin, ederki asko aberastu dira gure kontura, azken hamabost urteetan, borroka egingo dugu, negoziatu dute, negoziatzera behartuko ditugu, langileria berriro karrikaren jabe, beren ikur zaharrekin, jendea trumilka bildurik, Poliziaren karga bat edo beste, atxilotu batzuk, ez beste garai batean bezainbeste, hala ere, ez kargak eta ez atxilotuak, eta patronala eseri da sindikatuekin negoziatzera, ikusten, Goio, esaten zuen Armanik, ikusten, orain, albiste on horrekin batera badut beste bat txarra, urte on batzuen ondoren Elektrikak jaisten ari dituk, baina lanpostuei eutsi egingo zieagu, bai horixe, negoziazioak gogorrak izango dituk, negoziazioak gogorrak izaten ari dira, luzeak izaten ari dira, eta ez dirudi bide onetik doazenik, Elektrikak berriro behera, potroak, hi, negoziazio luzeak eta korapilatsuak eta halako desanimo orokorra zabaldu da fabrikan, aldez aurretik sentitutako derrota batena, kalean ere gero eta jende gutxiago, Poliziak ez du kargatzeko ez inor atxilotzeko beharrik ikusten, pintura planta hemen geratuko da, berrogeita hamazazpitik gorakoak aurrejubilatuko dituzte, eta gainerakoak kalera, hiru mila, bai, hiru mila baino beste lau milarena salbatu dugu, zer nahi duzue, ez dago besterik, baina nik berrogeita hamasei dauzkat, Armani, zorte txarra, Goio, zorte txarra, ahal izan den guztia egin dugu, baina ez dago besterik, azkenak argia amata dezala.
|
|
|
Eta kontrarioa apaltzeko asmoz botatako ironiazko hitzak ziren, noski, baina aieru txarrez tindatutako ironia batekoak, Entelekiak argitaletxeko editorea bera ere oso bolada txarra pasatzen ari zelako bere idazle oso interesgarriek ez ziotelako minutu bakar bateko bakerik ematen: batzuk kexu ziren inork elkarrizketatu
|
nahi
ez zituelako, beste batzuk elkarrizketa gehiegi egiten zizkietelako, askok aholku literarioak ez ezik, bere bizitza pertsonaleko gorabeherak ere kontsultatzen zizkioten –alabari jaunartze egunean edo andreari urtebetetzean zer oparitu, jubilazio plana nola prestatu, bigarren eskuko autoa erostea komeni ote zitzaien, bizarra eginda irudi hobea ematen zuten, eta beste hainbat–; bestalde, ... Eta guztiarekin ere, txarrena zen Entelekiak argitaletxeko arduradun nagusiak bazekiela edo susmatzen zuela hain artesanalak eta hain interesgarriak ez ziren argitaletxeetan ere egoera ez zela askoz hobea, entzuna baitzuen, adibidez, zenbait idazlek hartua zuela ohitura beren editoreen etxeetara afaltzera joatekoa, aldez aurretiko gonbitik edo gaztigurik gabe, gauero.
|
|
|
badakik frontoian jokatzen?, ba, orduan burtsan jokatzen ere badakik, ez zakiat ba, defenditzen zen Goio, hik nahi duana esango duk baina nik frontoiarena garbiago ikusten diat, tira, orduan ez hadi gehiago kezkatu eta jokatu frontoian, eta uztak burtsa Armanirentzat, Armanirentzat?, Goio harrituta, ez duk izango, berriz irri egiten zioten, izango ez duk ba, nondik uste duk ateratzen duela bestela, horren traje bakoitzak hire pagaren erdia balio dik, Goio, mesedez, Goio, –hau Armani zen–, Goioren begietan irakurtzen zuen mesfidantzak asaldaturik, eta nork lortu zian KPI gehi bateko igoera, zer uste duk, gauza horiek traje eder bat eramateagatik lortzen direla?, ez horixe, gure indarraren kontziente direlako lortzen dituk, eta guk badakigulako nola tratatu jendilaje hori, nola erabili, nola kudeatu gure indarra, eta horrek, gaur egun, lehen ez bezalako gauzak eskatzen ditik, esaterako irudia, esaterako trajea, nire trajea hire buzoa duk, gauzak izugarri aldatu dituk, errealitatea bera aldakorra duk, lehen ere ez al genian horretaz hitz egin, trajea atrezzoaren parte duk, baina patronalaren aurrez aurrekoak gogorrak dituk, gogorrak gero, baita zera ere, esaten zioten orduan beste mihigaizto batzuek, baina ez al diok bibotea ikusi, Armaniren bibotea sarria zen, itxia, batek bertan edozer aurkitzea espero duen horietakoa, ez al diok bibotea ikusi, nik lehengoan bertatik langostino azal bat ateratzen ikusi nian, horiek babokeriak dituk, Goio, patronalaren amarru zaharrak, borrokan kontsekuenteenak direnak desprestigiatzeko, horretan ez zagok aldaketarik, hori betiko errealitatea duk, hik hain ongi ezagutzen duana, Goio, hori jokabide betierekoa duk, dena den ulertzen diat, Goio, hain zuzen lehengoan hitz egin nian horretaz beste hainbat konpañerorekin, konfiantzazkoekin, badakik gauza nola dagoen gaur egun, garai berriei egokitzeko ahalegindu beharra zagok, lehen pentsaezinak irudituko litzaizkigukeen soluzioak, ez duk afiliatuentzako plan bat, ezin zaiok horrela deitu, baina sindikatuak ez dik begi txarrez ikusten, urte luzeetako afiliazioa daramaten kideentzat duk, bakarrik, eta pentsatu diagu agian hik, bakoitzak hainbeste jarri behar dik, nahi duenak, noski, nahi ez duenak ez dik jarri behar eta ez duk deus gertatzen, gero sindikatuak eramango dik irabazien ehuneko hainbeste, gainerakoa norberarentzat, joño, Armani, esaten didazun hau, ez nuen sekula pentsatuko, ez al zaizu iruditzen pixka bat, nola esango nuke, gure estilotik, gure etikatik kanpo, etika, etika, erraz esaten duk etika, esadak, Goio, hogeita hamabost urte buzoarekin ibilita, hiru txandatan, eta uste al duk hiri kontu eske etortzeko eskubidea eduki dezakeenik inork, urlia, sandia eta berendia sartu dituk, guztiz legala duk, errealitate aldakor honetan zilegi duk kapitalaren tresnak klase ikuspegi batekin erabil ditzagun, zilegi eta logikoa, ezin gaitezkek atzean geratu, ez kezkatu etikagatik, etika arazo faltsuengatik, ez zakiat, zioen bere artean Goiok, niregatik igual ez nikek egingo, baina familiarengatik, andrea eta semearengatik, semeak uste dik bere aita tonto hutsa dela, ez duk diru asko baina bizi osoko aurrerakina duk, edo ia, ateratzen denarekin etxean obra egingo genikek eta semea bidaltzen genikek kanpora ingelesa ikastera, Armanik arrazoi dik, ez diat kezkatu behar horregatik, eta zer arraio, ez ditek esaten, ba, mihigaiztoek, Armanik ordu sindikalak aprobetxatzen dituela bere swing a edo dena delakoa hobetzeko, orduan, zergatik ez ni... ez diat kezkatu behar horregatik, baina ez, esaten zioten beste lankide maltzur samar batzuek, ez kezkatu horregatik, kezkatu beste honengatik, eta berripaper bat erakusten zioten, non esaten baitzen planta itxi eta beste norabait eramango zutela, gaur jan dituan lentejak zorretan jan dituk, bai horixe, baina kreditua bukatu zaik, ez zagok lenteja gehiagorik, garaiz baino lehen azken tanta arte zukututako limoia haiz, hik ez duk jada limoi urik ematen, kitto beraz, baina lentejak ..., badakik gauza nola dagoen gaur egun, garai berriei egokitzeko ahalegindu beharra zagok, lehen pentsaezinak irudituko litzaizkigukeen soluzioak, ez duk afiliatuentzako plan bat, ezin zaiok horrela deitu, baina sindikatuak ez dik begi txarrez ikusten, urte luzeetako afiliazioa daramaten kideentzat duk, bakarrik, eta pentsatu diagu agian hik, bakoitzak hainbeste jarri behar dik, nahi duenak, noski,
|
nahi
ez duenak ez dik jarri behar eta ez duk deus gertatzen, gero sindikatuak eramango dik irabazien ehuneko hainbeste, gainerakoa norberarentzat, joño, Armani, esaten didazun hau, ez nuen sekula pentsatuko, ez al zaizu iruditzen pixka bat, nola esango nuke, gure estilotik, gure etikatik kanpo, etika, etika, erraz esaten duk etika, esadak, Goio, hogeita hamabost urte buzoarekin ibilita, hiru txandata...
|
|
|
New Yorkera iritsi ziren bera eta herriko bestea, orain izena gogora ekarri
|
nahi
ez duena.
|
|
|
azkazal akasturik berriro jantzi
|
nahi
ez duzulako
|
|
2007
|
|
|
Eta halaxe, mon ami, ikusi dut neure burua iritsi
|
nahi
ez nuen geltokira iritsita, eta datorren ostiralean Iturrino Handiaren trukua berpiztuko dudala agindu diot. Dedio, arroza garesti atera zait gaurkoan, eta hitz ematen ari nintzaiola, ez dakit zergatik eta nola, John Hustonek behin eman zidan hitzaz oroitu naiz.
|
|
|
Halaxe, ibili ginen hara eta hona, korritu genituen herriak eta lekuak, ikusi genuen arte Villanubla hau, itxita eta salgai zegoela zioen afixa bat zuela kristalean zintzilik. Munduko lekurik goibelena bazirudien ere, hementxe dauka Josetxok etxea harrezkeroztik, hementxe lanbidea eta bizimodu osoa, eta neuk ere, bide batez, hementxe dut atertu
|
nahi
ez duenerako aterpea. Lehen noizean behin bakarrik etortzen banintzen neure ibileretatik, aitortuko dizut gero eta etxezuloago bihurtuta nagoela zahartu naizenetik, ezen zerbaitek behartzen badu gizona ibiltaritza uztera, horixe baita, mon ami, mokorra hautsi, lurrera erori, eta handik jaikitzeko gauza ez dela jakitearen beldurrak.
|
|
|
Mutua dirudizu. Nahi baduzu, segi isilik, ez zaitu hemen inork behartuko,
|
nahi
ez baduzu ez ezer erantzun, ez esan ezer, gorde ongi zeure kontuak, baina nik nire gauzak aitortu behar badizkizut, zeuk ere kontatu zenidake niri zerbait. Telebista barruko hori nola izaten den, esaterako.
|
|
|
" Azkenean lasaitasun osoz hitz egin diezazuket, Walter. Zure enplegatua nintzenean horrelako gauzak esaten ez banizkizun, ez zen
|
nahi
ez nuelako, ezin nuelako baizik(...) Bagenekien eroriko zinela. Horrexegatik ez genizun enpresa goizago erosi.
|
|
|
Carmenek eta biok larrua jo genuen, sakonki eta harroegia agertu
|
nahi
ez nukeen arren, asma nezakeen atseginik erraldoiena dastatuz. Gorputzak bildu ziren, eskuak desbideratu, begiak hertsi eta hatsak laburtu.
|
|
|
Arrokak puskatzeko moduko hitzak iruditu zitzaizkion Migeli. Ezkerreko eskua kokotsean, deus erran
|
nahi
ez zuen irri inozoaren gibelean gorderik, solasean jarraitzeko baimena eman zion zaharrari.
|
|
|
Ohartu gabea zegoen, eta Migel ezustean harrapatu zuen eskariak. Egun hartan, dena den, ez zizkion uzten ahal muturra zedro, zeiba edo onburen baten kontra hautsi
|
nahi
ez bazuen. Hotelean bazeuzkan ordezko batzuk Iruñeko botika zahar batean erosiak, eta deituko ziola agindu zion bisita bizkor bat egiteko.
|
|
|
eta
|
nahi
ez duzula ere
|
|
2008
|
|
|
ikusi
|
nahi
ez duenak bezala.
|
|
|
inork aditu
|
nahi
ez zuen.
|
|
2009
|
|
|
Jaitsiak zeuden hilabete batzuk lehenagoko legamia harroak, damutzen hasia zen bat baino gehiago, hain nabarmen agertzeagatik. Angiolillo debalde hiltzen utzi
|
nahi
ez bagenuen, huraxe zen mementoa, berandu baino lehen.
|
|
|
Txoratuta al zegoen esan nion, esertzeko eta isilik egoteko, Potxolok salatzea
|
nahi
ez bazuen. Aulkia jaso genuen lurretik.
|
|
|
Zuk
|
nahi
ez dituzun arren
|
|
2010
|
|
|
Inozoa nintzen orduan. Orain, batzuetan bururatzen zait ez ote zuten gizon hura atxilotu preseski alaba bortxatzen zuelako eta, gizonak eskatu arren, alaba zela ikustera etorri
|
nahi
ez zuena.
|
|
|
Silababakarrez erantzuten diot. Konturatu da honezkero badakidala, eta hauetako batean entzun
|
nahi
ez ditudan azalpenak emanez etorriko zait. Edo ez zait gehiago gerturatuko.
|
|
|
Ustezko preso eri batzuek hilabete luzeak daramatzate bertan. Ustezko eriak, benetako presoak; inolaz ere kartzelako beren ziega zulora itzuli
|
nahi
ez dutenak: kartzela administrazioak beren salatari lanaren ordaina ospitaleko egonaldiarekin jasotzen dutenak dira batzuk; dibisio arruntean jaso ditzaketen jipoien arriskua ekiditeko isolamenduko hoztasun krudelean baino hemengo anonimotasun goxoan babesten diren bortxatzaileak beste batzuk.
|
|
|
Hor kanpoan bezala hemen ere ahots loarazle batek une oro diosku: obeditu eta dena ondo joango da; ez hartu erabakirik arazorik izan
|
nahi
ez baduzu; alferrik da ezer aldatzea; errebolta oro aldez aurretik galdutakoa da. Xabierrek frantsesei ikasi zien atsotitzak honela dio:
|
|
|
– Ezta beharrik ere. Xake entziklopedikoa jokatu
|
nahi
ez baduk, xake arrunta jokatuko diagu, txar horietako bat: taberneroa –alferrikako lana zen Txarli samindu nahi izatea– Lanak kalte egiten dik, Oliveira.
|
|
|
Orduan Enekok azaldu zuen sarritan azaltzen zuen gauza bera, akaso besteek ulertzen ez zutena edo ulertu
|
nahi
ez zutena; alegia, musika behin entzunda uste faltsu bat geureganatzen dugula, hain justu musika entzun izanaren ilusioa.
|
|
|
– Zurea bezalako lan beltzak erruz aurkituko ditut, Tino, hain justu hauek dira inork
|
nahi
ez dituenak. Material astuna eta baldarra, eta ugazaba eskasagoa.
|
|
|
– Urte asko daramatzat lan honetan. Sinets iezadazu, jendeak nahi duena eta
|
nahi
ez duena segundo batetik bestera aldatzen da; eta nahi ez duena erosteko zein bidetik eraman azkar ikasiko duzu.
|
|
|
– Urte asko daramatzat lan honetan. Sinets iezadazu, jendeak nahi duena eta nahi ez duena segundo batetik bestera aldatzen da; eta
|
nahi
ez duena erosteko zein bidetik eraman azkar ikasiko duzu.
|
|
|
ez dut nahi izango zuk
|
nahi
ez duzunik
|
|
|
Guri gertatzen ari zaigu" ausartu nintzen bere minaren pare zela nirea aldarrikatzen, lotsa ematen bazidan ere esan behar izateak. Leporatzen niona oraindik ulertu
|
nahi
ez zuen Jaioneren begitarte zurrunduari begira jarri nintzen, hazpegiak laster eztituko zitzaizkiola jakiteak –nire malkoak loratu eta berehala– ematen zidan abantailaz. Bazetozen.
|
|
|
Amildegia gure artean. Arrotzak gatzaizkio bata besteari,
|
nahi
ez nukeen arren. Mingarriki arrotzak.
|
|
2011
|
|
|
Idoiak erakutsi dio emakumezkoei buruz dakien guztia, eta behin lezioa amaitu delarik, bakarrik utzi du beste emakumezkoekin frogan jar dezan bere jakinduria;" ale, txikito, nahikoa". Idoiak harreman finkorik
|
nahi
ez zuela-eta, ohetik baino, kareletik bota ote zuen sentipen mingarria zeukan Diegok. Bera baino bi urte zaharragoa da Idoia, gainera, eta hemeretzi bete berriak dituzunean, mundu bat iruditzen zaizu hori.
|
|
|
Lazkanok ez zuen sekula ahaztuko nola eta zein modutan puztu eta poztu zen Soto, kamarero gazteak paristarra ote zen galdetu zionean. Poz hori, gu ez garen baina une horretan izan nahi genukeen norbaitekin nahasten gaituztenekoa, gu ez garen eta sekula izan
|
nahi
ez genukeen norbaitekin nahasten gaituztenekoak anulatzen gaituen adina harrotzen gaituena.
|
|
|
Helduarotik haurtzarora etorritako sarkinak bezala. Eta horrela saiatzen zen Lazkano aldiro une hura oroitzen, Soto bizitzara ekartzen, nahiz eta bolada luze batez eta Gabriel Lazkano onik agertu zen arte bere beldurrik handiena izan zen zuhaitz genealogiko pozoituak laga zion DNA endekatuak ez ote zuen azkenean dena ezabatu eta traizionatuko, oroitzapen hura barne, galdu
|
nahi
ez lituzkeen oroitzapenen artean azkena izatea nahiko lukeen arren hura, aitak ustez harrapatu zuen gaitz berak bera harrapatu eta oroitzapen preziatu hura ezabatuko ote zion beldurrak jaten zion barrua.
|
|
|
Hitz egin
|
nahi
ez duen harekin hitz egin du berriz ere. Puzten ari da zor dion mesedea.
|
|
2012
|
|
|
Sakelako telefonoa itzali egin du, deirik jaso
|
nahi
ez duelako, etxetik irten dela inork jakin ez dezan. Asko kosta zaio etxe atariaren parean dagoen taxira iristea, azken egunetan sofan etzanda ez baita makuluekin gehiegi trebatu.
|
|
|
Ia zortziak dira Nora abiatu denerako, lehen baino pauso motelagoan, inora iritsi
|
nahi
ez balu bezala. Josuk sabelaldeko korapiloa inoiz baino estuago nabari du, eskuak izerditan blai.
|
|
|
Tarte horretan aitak bai eta ez besterik ez du esan. Oso adi dago, telefonoaren beste aldeko hitz bakar bat ere galdu
|
nahi
ez balu bezala. Eta agurtu gabe eten du deia.
|
|
|
hasieran desinbertsioa, gero birkalifikazioa eta azkenean krisia. Josuri ez dio inoiz tonu horretan hitz egin, umil antzean, xehetasun bakar bat ere ahaztu
|
nahi
ez balu bezala. Esaldi bat errepikatu du maiz:
|
|
|
ezer konpondu
|
nahi
ez duelako. Ramosek Zabalarekin
|
|
2013
|
|
|
Edo biografiaren eta oskol genetikoaren erruz ikustera iristen ez garena. Edo benetan ikusi
|
nahi
ez duguna. Beharbada, ispilu hori besteak dira, garenaren irudia osatzen dutenak.
|
|
|
Nahitaez mantso egin zuten bidearen lehenbiziko partea, herri osoa gurutzatzen duen karrika nagusia malda zut samarra baita. Manifestazioko burua eskolaren parera ailegatu zenean, hantxe agertu ziren inork ikusi
|
nahi
ez zituenak. Eskolaren aitzinaldean eta frontoian ez dakit zenbat land rover aparkaturik, hamabortz bat guttienez, eta haien ondoan zutik mamorroak lanean hasteko prest, aurpegia tapaturik, buru gainean kaskoa eta eskuetan fusila.
|
|
|
Irakaslea larri, ez baitzuen kastiguaz baliatu nahi. Eta nola burutu onean obeditu
|
nahi
ez zutenekin. Niri pena pixka bat ematen zidan Maite Sunsundegi hark –halaxe zuen izena–, iruditzen baitzitzaidan ez zuela horrelakorik merezi.
|
|
|
Etxera sartu nintzen, ikaraturik, non gorde ez nekiela. Kaka egina eta, gainera, gertatua ezin inori kontatu, han ere kobratu
|
nahi
ez banuen. " Ederra egin duk, demonio ergela!" erraten nion nire buruari.
|
|
|
izan
|
nahi
ez duen herritarra
|
|
|
izan ninteke irlandarra izan
|
nahi
ez lukeen abertzalea
|
|
|
izan ninteke enbor gainetik jaitsi
|
nahi
ez duen garaitua
|
|
|
izan ninteke ikasi
|
nahi
ez duena dakien makilatua
|
|
|
hurrupatu
|
nahi
ez duen iritziduna
|
|
|
izan ninteke ogirik ezean artorik
|
nahi
ez duen posibilista
|
|
|
gorago
|
nahi
ez lukeen harroa
|
|
|
kantari
|
nahi
ez zuten trentoko gazte haiek
|
|
2014
|
|
|
Ez diat uste gerrarekin ezer konpon litekeenik. Eta bik ez ditek gerrarik egiten, biek
|
nahi
ez badute. Gu herri eredugarria izan gaituk horretan.
|
|
|
– Ez baita gauza bera –esan zion Arantzak– ateak ixtea eta ateak delikatuki ixtea. Ateak ez badituzu delikatuki ixten –aipatu zuen–, zarata egin dezakezu, eta zaratak jendea iratzartzen du, baita iratzarri
|
nahi
ez duenean ere.
|
|
|
Gaur den egunean Baiona oro soldadu baita, oro odol gazte, oro frantses trapu, oro jendarme, oro gerlako eta mobilizazioko afixa, oro karrikan" Dernière dépêche!" oihuz ari diren mutikoak eta berrien xerka kazeta horien erosten ari diren gizonak, oro espantu eta" Biba Frantzia!", oro solas, azantza, kantu eta besta. Bettirik ere nahi luke, Baiona guziak nahi lukeelako, eta Baiona guziak
|
nahi
ez badu hala iduri du bederen, gerlaren etsairik nehor baldin bada ontsa gordea behar duelako gaur den egunean. Soldaduek ez dute falta motiborik eta armadaren sosik kafetegietan eta ostatuetan orenak luzatzeko.
|
|
2015
|
|
|
|
nahi
ez dudanik
|
|
|
Entziklopedistaren eta Martinen jopuntu garrantzitsuena Flora edo Pilar amodioz pitean pitean betez, ez da maitea bera, baizik lehiakidea, Adolfo; maitea maitatzea bitarteko bat da, lehiakideari gailentzea da xede gorena. Maitearen gorputzaren gainean larrua berriz eta berriz jotzen duelarik, lehiakidea du beti presente, jo bitartean alboan balute bezala, begira, eta jeloskorrak maitearen jabetza azpimarratu eta lehiakideari min egin baino besterik
|
nahi
ez balu bezala amodioa sutsuki egite horren bidez. Emakumeak beranduegi egiaztatuko duenez, jeloskorrarengan boterea maitasunari gailentzen zaio.
|
|
|
" Noski, egia entzun
|
nahi
ez duenarekin, alferrik da. Nahiago nuke indarkeriaren burugabekeriaz, horrek eskatzen duen miseria etikoaz, lehenago konturatu izan banintz.
|