2000
|
|
Baliabide literario
|
moduan
erabili du, gainera, oraingoan behartu gabeko etorri hori, harantzago eramanez hitz jarioaren iturria, protagonista nagusiaren (Teresa) pentsamenduak ahalik eta modu natural eta egiazkoagoan eskaini ahal izateko irakurleari." Izan ere, gogoeta jarioak" ez du hizkera kargaturik onartzen, pedantekerian ez erortzearren. Narrazioaren pultsu bizkorrak plano aldaketak jostun gisa harilkatzera behartu du idazlea, eta ez da makal ibili.
|
2002
|
|
Istorioaren izaera autobiografikoa gorabehera, eleberria, aldi berean, 1950eko eta 1960ko hamarkadetako Donostiaren historiaren kronika da. 16 urteko apaizgai baten ikuspuntuak artikulatzen du testua, 1965eko abuztuaren 15eko bazkalondoa aitzakia narratibo
|
moduan
erabiliz oroimenak eta gogoetek protagonismoa beregana ditzaten. Pixkanaka, pertsonaia narratzaile gaztearen diskurtsoak bere bizitzako une garrantzitsuenak gogoratzen ditu:
|
2004
|
|
" Egon" aditzaren joko soila bizkaierazko
|
moduan
darabil, batuazko" daude" barik" dagoz" adibidez. Joko horren forma batzuk gaur egun baztertu samar daude, baina berak erabilitako moduan utzi ditugu, adibidez:
|
2009
|
|
Basoak izan dira auzoko eta herriko ondasunik handiena, izan ere, eraikuntzarako, tresna eta altzariak egiteko, etxea berotzeko, karobietarako, labeetarako eta ganaduen azpietarako lehengaia opesten zuten. Neguan egurra botatzera eta gurbitzak ateratzera joaten ziren, sugarri
|
moduan
erabiltzeko, gehienetan. Marutxeaga alderdiko gipuzkoar jatorriko artegidun etxeek batzen zuten ira, batez ere.
|
|
Errotarriak egiteko harri losa handiak erabiltzen ziren. Jatara eredu
|
moduan
erabiliko zen harria eroaten zen. Harlauza aukeratu eta gainetik zein azpitik gutxi kenduta, behar gutxi eginda, forma borobildunak hartzen zituzten.
|
|
Astoa etxerik gehienetan egoten zen. Zamari
|
moduan
erabiltzen zen, belarra edo plazarako jeneroa igarotzeko. Asko jaten duen aberea ei da, berriemaileen ustez.
|
|
Belarra lantzarretik lastategira garraiatzeko apareju ipintzen zitzaion astoari. Apareju berba generiko
|
moduan
erabiltzen dute gure lekukoek. Belarrak igarotzeko astoari ipintzen zitzaionari urke esaten diote.
|
|
Painelua diru zorro
|
moduan
erabiltzen zuten andreek sarri. Txanponak buruko paineluan amarratuta eroaten zituzten askotan, galdu edo lapurtuko zizkieten beldurrez.
|
|
Pisbe itsas konpainian egondako jatabear batek ondo gogoan dauka zelan jaten zuten itsasoan zaperoa. Pertsiar Golkoan jatorduak egiten zituzten jatabear itsasgizonek, zaperoa ogi
|
moduan
erabilita.
|
|
Sano antzinakoa da gizakiak piztiak etxekotzeko joera. Milaka urte daramatza euskaldunak piztiak hezi, euren indarra erabili eta elikagai
|
moduan
erabil dezakeen guztia aprobetxatzen. Eta abereengandik lortzen ditugun elikagaien artean badago bat garrantzi handia izan duena historikoki, esnea.
|
|
Indaba arto landarearen inguruan gora igotzen da, eta gero handik askatzeak behar handia ematen ei du. Artoa ereiteari utzi zitzaionean (gaur egun sano arto solo gutxi ikusten dira Jataben) hasi ziren indabak bañepalu edo eta butroi kañubere (indi kainabera) zutarri
|
moduan
erabilita ereiten.
|
2011
|
|
Erezak kinu edo karnata
|
moduan
erabilten ziran; Busturian ez ziran jaten, beste leku batzuetan jaten zirala jakin arren. Beheko partea okertuta eukan barillie erabilita edota ostenduta egoan zulora gatza botata hartzen ebezan.
|
2015
|
|
Aitzitik, Visa euskaldunari dagokionez, Euskaraz bai baina sailekotzat jo zitekeen. Izan ere, euskara efektu
|
moduan
erabiltzen zela salatzen zuen Muñozek; hots, politiko ugarik euskara modu efektistan erabiltzen zutela, eta hori guztia" itxurazko euskalzaletasun" tzat jo tzen zuen, edo aurreko zenbaki batean erabilitako terminologia erabiltzearren Muñozek erabiltzen ez zuena," euskaldade" tzat. Artikuluaren ekarpen teorikoak efektua kontzeptuarekin zuen zerikusia.
|
2019
|
|
Halere, bikote harremanotan amoranteak estimulu dira" bikote titularra" rentzat, hala Bioletak nola Adolfok, bikote harreman maiztuaren elkarrenganako arreta pizteko funtzionalitatea betetzen dute; horregatik, kontalariak ez du arretarik jartzen haien psikologian eta ez du sakontzen haien sentimenduetan. Bestalde, maitale gaztearentzat guztiz arriskutsua da triangelu horren esparruan sartzea, beti akzesorioen
|
moduan
erabiliak edo utziak suertatuko dira, kasurik onenean, guztiz" matxuratuak" ez bada, lehen Bioleta eta Lynnen kasuan bezala.
|
2020
|
|
Vediatarrak ziran bertakoak. Arkitektura aldetik hondino be baditu orduko ezaugarri batzuk, arkua eta leihoak kasurako, nahiz eta gerora baserri
|
moduan
erabili danez, oso aldatuta dagoan jatorriko egituratik.
|
2021
|
|
Horrelako argudioen aurrean, kultura sustatzaileek irakurketaren gozamena aldarrikatzera jo izan dute, baina horrek kontrako efektua eragin dezake nerabeengan, haientzat dagoeneko kutsu negatiboa duen zerbaitekiko eta oraindik sentitu ez den plazera argudio
|
moduan
erabiltzeak gehiago urrundu ditzakeelako gazteak (op. cit,). Hala ere, horrek ez du esan nahi autoreak ere ez du horrela planteatzen literaturaren funtzionaltasuna zein irakurtzeko plazera baleko argudioak ez direnik, baina transmititzeko moduetan eta diskurtsoan, baita arrazoitzean ere, arreta jarri behar da.
|