|
2000
|
|
|
Peirce-k dioenez pragmatismoak ez du bilatzen soilik egia edo errealitatea zehaztea; pragmatismoak hitzen edo proposamenen esangura eta jarduera komunikatiboanolakoa den argitu nahi du. Objektu bati buruz dugun ideia ez da gauzatzen guregogoetan
|
modu
isolatu batean, gure zentzu edo oharmen sistematik at; ideia horiobjektu horrek gure jarduera mentalean eragiten dituen ondorioei lotuta dago, ezinbestez.
|
|
2002
|
|
|
Esaterako, EstatuBatuetako lurralde askotan ingelesez irakasten zaie ama hizkuntza modura bestehizkuntza bat duten ikasleei. Ikasle horientzat ingelesa bigarren hizkuntza da, etahorretan ongi trebatzeko,
|
modu
isolatu batean baino, alegia, ohiko gramatika lezioen bidez baino, edukien bitartez lantzen da hizkuntza, hots, hizkuntza erremintaizanik zenbait edukiez jasotzeko. Arrazoi ezberdinak daude planteamendu horriekiteko, baina honako hau da garrrantzitsuena:
|
|
|
Ez dago mundua bere osotasunean ulertzerik
|
modu
isolatu batean, kulturak berak interpretatzen baititu modu komunean eta sozialean munduaren sorkuntza bera, naturako fenomenoak, gizarte antolakuntzarako irizpide nagusiak, lan banaketarako joerak eta bizitza aztura nagusiak.
|
|
2003
|
|
|
Ekimen honetan eztabaidak bereiziak eman behar direla esaten dugu, planaren garapen ildoek ezberdinak izan behar dutela, baina osotasun batean hartuak. Ezin dira bi gaiak
|
modu
isolatuan hartu. Batzuek «lehendabizi erantzun diezaiogun gatazkari eta gero etorriko da nazio eraikuntza» esan dezakete.
|
|
|
Indiako azpikontinenteak aurrera egin zuen iparralderantz, eta Asiarekin izandako talkak, duela 55 milioi urte, Himalaia sortu zuen. Teoria geologiko horren arabera, India “ibilgailu biotikoa” izan zen dozenaka milioi urtez
|
modu
isolatuan eboluzionatu zuten landare eta animalia taldeentzat. Espezie berria aurkitu duten adituen ustez, itxurazko isolamenduak eredu hori babesten du, nahiz eta “Nasikabatrachus sahyadrensis” eta Seychelleetako senideen DNA analisiak erakusten duen bi leinuak duela 130 milioi urte banandu zirela, India eta Seychelleak bereizi baino askoz lehenago.
|
|
2005
|
|
|
ETAk bi hilabetetan egin duena
|
modu
isolatuan aztertzea nahiko hutsala da. Nahiz eta egoera hori gainditzeko lanean ari garen, oraindik konfrontazio fasean gaude.
|
|
|
Hori oso akats larria izango zatekeen. Ingurumena ez da giza ekintzetatik, desiretatik eta beharretatik bereiziriko esfera gisa existitzen; eta giza kezketatik aparte,
|
modu
isolatuan alegia, defendatzeko egin diren ahaleginek" ingurumen" hitzak berak zirkulu politiko batzuetan halako tolesgabetasun kutsu bat hartzea besterik ez dute eragin. " Garapen" hitza, halaber, oso gauza zedarritu bat adieraztera mugatu da zenbaitetan," nazio pobreek aberatsago izateko egin luketena" edo adieraziz; eta horren eraginez, gaia erabat baztertu dute pertsona askok, modu automatikoan ia ia, nazioarteko foroetan, ulertzen baitzuten aditu edo espezialisten gaia zela, hots," garapenerako laguntza" arloko kontuez arduratzen direnena.
|
|
2006
|
|
|
Guraso izatera heldu bitarteko bide ezberdinak analizatzean, zenbait ezaugarrireneragina aztertu dugu, hala nola, gurasoena, haurrarena, gurasoen arteko harremanarena, gizarte laguntza eta sostenguarena, eta haurra izatearen planifikazioarena.Dena den, faktore desberdinak kontuan hartzean, guraso izateko aldagaien eraginaezin da
|
modu
isolatuan aztertu. Etengabeko interakzioak zentzua alda baitezake.Gauzak horrela, haurraren ezaugarriak oso garrantzitsuak badira ere, ohiko izaeraez duen haurrak egoera zaildu edo erraztu egingo du gurasoen ezaugarrien arabera, edota beren harremanaren egonkortasunaren arabera, gurasoen adina garrantzitsuada, baina garrantzi hori beren heldutasunaren araberakoa eta jasotzen dutenlaguntzen araberakoa izango da (Hidalgo, 2001).
|
|
|
Era berean, aldaketa hauek guztiak ez dira jazotzen era isolatuan, horietako bakoitza familiasistemarekiko elkarreraginean dago. Sinplifikatzearren eta ulermena erraztearren, alderdi bakoitza
|
modu
isolatuan agertuko dugu kapitulu honetan; hala eta guztizere, garrantzizkoa da gogoraraztea trantsizio honi, bai maila prebentiboan bai mailan, halabeharrez era bateratuan heldu behar zaiola. Bestalde, azpimarratu nahi dugu haur adoptiboaren etorrearen kasuan, gurasotasun biologikoarenkasuan agertzen ez diren ezaugarri batzuk badirela, baina adopzioari dagoenekobeste bi kapitulu eskaintzen zaizkionez (8 eta 11 kapituluak), kapitulu honetanlehen haur biologikoaren etorreraz jardungo dugu.
|
|
2007
|
|
|
Erresuma Batuak ikerketaren ondoren epe luzerako planteatzen dituen konponbideek elikadurarekin zerikusia duten sektore guztiak biltzen dituzte. Obesitatea ez da
|
modu
isolatuan gertatzen, mundu mailako arazoa baizik. Arazo horrek faktore asko lotzen ditu, eta, neurri batean, bizi garen obesitate giro orokorraren ondorioz handitzen da.
|
|
|
gizakia batasun organikoa da —ez elementu edo dimentsio ezberdinen pilaketa mekanikoa—, eta, horregatik, berorren hezkuntza ezin daiteke ere espezialisten artean banatutako zereginen batuketa sinple bat bezala planteatu. Hezkuntzaren helburu den gizakiaren humanizazioak, finean, egin beharreko guztiak osotasun orekatu batean biltzea eskatzen du, ze, horrela ezean,
|
modu
isolatuan eta ikuspuntu partzial batetik aurrerapauso diruditen hobekuntzak ez dira behar bezain onuragarriak izango. Gizakiak bere nortasuna osatu behar du, hain zuzen bere gaitasun guztien garapena modu proportzional batean bultzatuz, eta bere burua berari dagokion gizataldean modu egoki batean txertatuz.
|
|
2008
|
|
|
Horrez gain, gainontzeko nazioetako arteen eragina ere aintzat hartu behar da. Egitura horiek guztiek elkarri eragiten diote, eta beraz, ezin dira
|
modu
isolatuan ulertu. Laburbilduz, literatura zeinek bere modura definitu bazuen ere (formalistek sistema gisa eta estrukturalistek egitura gisa), haien ekarpenik garrantzitsuena errealitate konplexu horren antolaketa eta funtzionamendua azaltzeko egindako lana dugu.
|
|
|
Kontsumitzaile batek ekoizle batek ekoitzitako produktua kontsumi dezake, baina errepertorio komun bat egon behar da produktua ekoitzi eta kontsumi dadin; errepertorioaren transmisioa ahalbidetzen duten instituzio eta merkatuak errepertorio horren erabilera mugatu, zehaztu edo kontrolatzen dute. Alde batetik, aipatutako faktoreetako bat bera ere ezin da deskribatu
|
modu
isolatuan funtzionatzen; bestetik, antzematen diren harreman motak eskemako ardatz posible guztietan gertatzen dira2.
|
|
|
Hemengo eskoletan XIX. eta XX. mendeetako ikuspegi historizista eta 1970eko hamarkadatik aurrerako ikuspegi komunikatiboa gainjarri egin dira, eta gainjarrita diraute gaur egun. Horrek esan gura du ez dagoela ikuspegi bien arteko uztarketarik, eta beregainak direla bakoitzaren lanketak. Ikuspegi historizista literaturaren historiari dagokion alor teorikoan islatzen da (idazle eta mugimenduei buruzko zertzelada historikoak irakasten dira, gehienetan
|
modu
isolatuan, eta jarduera praktikoekin lotura murritza eduki ohi dute). Ikuspegi komunikatiboaren barnean, bi jarduera nagusi bereizten dira:
|
|
|
eta, iritziak? hitzek,
|
modu
isolatuan analizatzen baditugu, hainbat interpreta zio izango dituztela; bestela esanda, anbiguoak izango direla.
|
|
|
Euskalerriarenyakintzan esan bezala «gure Erri zar [hau], Europako zarrena dugu». Pidalek bezala, Azkuek ere bere kultura propioaren originaltasuna nabarmentzen zuen baina ez
|
modu
isolatuan baizik Europako testuinguruan kokatuz. (Gero, jakina, gauza desberdinak nabarmenduko zituen bakoitzak bere kulturan, Azkuek zahartasuna, Pidalek gehiago europartasuna).
|
|
|
Horren aurrean, 2004 urtean zehar autonomia erkidegoetako Auzitegi Nagusiek erabaki horren inguruan egindako ulermena ez zen aurrekoarekin bat etorriko, ulertuz 1870eko Tratatua ezin zela
|
modu
isolatu batean kontuan hartu, gai beraren inguruan ondoren onartutako eta indarrean jarraitzen zuen beste hitzarmen sorta bat alde batera utzita. Batez ere, auzitegi horien ikuspuntutik, azken hitzarmen horien edukiak arauketaren erabateko iraulketa suposatzen zuenean3 Horrela, alde batetik, Bisatuen Desagerrarazte Akordioak, 1961eko abenduaren 18ko Nota Elkartrukean jasotakoak (BOE, 150 zk., 1982ko ekainaren 24koa, 17333 or.), bere 3 artikuluan jasotzen zuenez, «la supresión de visado?
|
|
2010
|
|
|
Ikerlana Alemaniako Bonn Unibertsitateko ikertzaile talde batek egin du. Aurkikuntza horri esker egiaztatu dute Indiako biodibertsitatea ez zela garatu
|
modu
isolatu batean, orain arte uste zen bezala.
|
|
2011
|
|
|
antioxidatzaileak (zenbait azterlanetan ere depresioaren aurkako babesgarri gisa identifikatzen dira), frutak eta landareak; kruziferoetatik datozen folatoak (brokolia, azalorea, Bruselako azak, etab.).), hosto landareak (espinakak, zerba, etab.) eta lekaleak; eta arrainaren omega gantz azidoak. Era berean, autoreek espekulatzen dute litekeena dela dieta mota horren emaitza babeslea elikagai kopuru handiagotik lortutako zenbait mantenugairen kontsumoaren ondorio metagarri eta sinergikoan egotea, eta ez
|
modu
isolatuan kontuan hartutako zenbait mantenugairi egotz dakiekeen efektuan.
|
|
2012
|
|
|
Ez. Gertaera batek
|
modu
isolatuan ez ditu normalean posizio politikoak aldarazten (gertaerak ez baditu osagai historikoak, noski) eta estrategia politiko militarraren aldekoek bukaeraraino defendatu zituzten beraien posizioak. Azkenik, gure oinarri sozialak eta militanteek guk defendatzen genuen estrategia demokratikoaren alde egin zuten.
|
|
|
Etorkizunean beraz, ezagutza erabilera motibazioa ardatza askoz modu integralagoan landu dugu. Elementuetako bakoitza ezin da
|
modu
isolatuan landu eta, behar beharrezkoa da helburuak gehiago lotzea komunitatearen osasunari.
|
|
|
Gerrak edo gatibutasunak eragindako egoera neurotikoak eta psikopatikoak, bai eta tuberkulosi kasu guztiak horren gradu guztietan, hauek, bereziki, askatasun honen onura izan behar dute.Hainbat zauri izan dituzten gerrako presoak, eta horietako bakoitza
|
modu
isolatuan kontutan izanda nahikoa ez bada aberriratzea bidezkotzeko, izaera berdinarekin aztertuko dira, dituen zauri guztiak direla eta traumatismo fisikoa kontuan izanda.
|
|
|
Kontsumitzaile batek kontsumi dezake ekoizle batek ekoitzitako produktu bat, baina produktua sortzeko eta kontsumitzeko errepertorio komun bat egon behar da; errepertorio horren erabilera bere transmisioa ahalbidetzen duten instituzioek eta merkatuak mugatu edo kontrolatzen dute. Batetik, aipatutako faktoreetako bat bera ere ezin da deskribatu
|
modu
isolatuan, eta bestetik, hautematen diren harreman motak eskemaren balizko ardatz guztietan gertatzen dira.
|
|
|
Beste berrikuntza batzuk Postako aplikazioak VIP izeneko postontzi berri bat estreinatuko du garrantzitsutzat jotako kontaktuetako mezuak hobeto ikusteko iOS 6k, besteak beste, aukera ematen du 3G sare=" https://www.consumer.es/web/ es/ tecnologia/ internet/ 2011/09/19/ 203067.php"> mugikorretatik eta WiFi konexio batetik iOSko bideokonferentzia sistema erabiltzeko. Applek beste ezaugarri batzuk ere erantsi dizkio Safariri, hala nola pantaila osatzeko
|
modu
isolatu berri bat, gailuen artean orriak partekatu ahal izatea, konexiorik gabeko irakurketa modu bat fotosoarekin igo ahal izatea. Postako aplikazioak VIPizeneko postontzi berri bat estreinatuko du, markatuta dauden kontaktuetako mezuak garrantzitsutzat jotzeko eta multimedia edukia eransteko modua hobetzeko.
|
|
2013
|
|
|
1939ko abuztuaren 8tik aurrera berreraikuntzaz arduratzen zen instituzioak Dirección General de Regiones Devastadas y Reparaciones izena hartu, eta 1941etik aurrera arte ederretakoak Dirección General de Bellas Artes. Bi erakundeek, 1937tik aurrera
|
modu
isolatu eta partzialean hasi zituzten berreraikuntza eta kontserbazio lanak, politika koherente eta orokor baten arabera antolatzea izan zuten helburu.
|
|
2014
|
|
|
Beldur eta atsekabe intentsua agertzen du aldi batez eta
|
modu
isolatuan, ondorengo sintometatik 4rekin edo gehiagorekin batera; bat batean agertzen dira sintoma horiek eta lehen 10 minutuetan iristen dira gailurrera:
|
|
|
Segundo batzuetatik minutu batzuetara irauten du; goizetan gertatzen da, loalditik esnaldira igarotzean, hain zuzen ere, REM fasetik esnatzean. Narkolepsiaren lau sintometako bat da, baina batzuetan
|
modu
isolatuan agertzen da, eta loaldiko paralisi isolatu eta errepikatzaile deritzo.
|
|
|
Ikus entzunezko testuak, oro har, objektiboak dira eta arrazoian eragiten dute. Ikus entzunezko testuak aztertzean kodeak
|
modu
isolatuan aztertu behar dira.
|
|
|
Horrek guztiak ez du esan nahi arkitektoak
|
modu
isolatuan lan egin dezakeenik, ez du horretarako formakuntzarik eta zenbait partaide dira.
|
|
2015
|
|
|
Beste batzuk azkarragoak direla? Inguruari erreparatuz lasterka egiteak ere badu bere balioa, baina egin kontu,
|
modu
isolatuan ezin dugu aritu eta eskertzekoa litzateke norbaitek lasterketa horretan tarteka edatekoa emateko zeregina balu.
|
|
|
Badirudi gure eskoletan bigarren faktoreari
|
modu
isolatuan ematen zaiola garrantzia, hau da, ezagutzari, eta, batez ere, erabilera idatziari. Guk ikusi ahal izan dugunaren arabera, motibazioa eta ahozko erabilera albo batera ditugu sarritan geletan.
|
|
|
Horretaz gain, modu zehatzean sailkatzeko ezintasuna aurki dezakegu hizkuntza galera pairatzen ari diren hizkuntza handien kasuan ere, adibidez, quechua. Bestalde, jaiotze tasa baxua duen komunitate batek izan dezakeen arriskua ez du kontuan hartzen eskala honek (Penman, 2014), transmisioa aldagaia
|
modu
isolatuan aztertzen baitu. Hau izan liteke, adibidez, Portugalgo miranderaren (Urbistat, s.d.) eta Extremadurako" A nosa fala" ren kasua (IEEX, 2011).
|
|
|
Guztiz
|
modu
isolatuan eta programazio zulo batzuk tapatzeko bazen ere, laster euskarazkoemankizun batzuk hasi ziren irrati hartan, Pantxoa Etxezaharreta irrati saltzaileak katearenarduradunari proposaturik. Pilota partidak, euskarazko mezak, kantaldi tradizionalak eta antzekoemankizun xuriak ziren hastapen batean, eta Piarres Larzabal, Telesforo Monzon, Roger Idiarteta Marixan Minaberri ibili ziren horretan lanean, besteak beste.
|
|
|
Euskaraaipatu da, euskara normalizatu gabe dagoela bere herrian, eta normalizazio hori bideratzeko erehizkuntza politikek, hau da, erabakiek, garrantzi handia dutela iruditzen zait, nork, nola eta zertarako egiten dituzten. Baina beste aldetik ere uste dut, azterketa horiek, eta ulertzen dut, azterketasoziolinguistikoa egiterakoan hiru eremu besterik ez direla aztertu aipatu da gero, horretan ez dutzalantza egiten horrela egin behar denik ere, baina bai uste dut pixkanaka aurrerantz ere urratsakeman behar ditugula,
|
modu
isolatu batean ulertzetik, aldagai ezberdinen arteko elkarrekintza batean oinarrituta dagoela egungo errealitatea ere. Eta pixka bat azken interbentzioaren harira, nikere uste dut erabilpen esparru asko irabazi ditugula, baina beste batzuetan atzera egiten ari garela, eta horietako bat lan mundua da.
|
|
|
Musika klasikoko sinfonia batek bezala gertatzen da: instrumentu bakoitzaren ahotsek musika zentzua dute, eta
|
modu
isolatuan, denek batera jotzen dutenean, eta modu koordinatuan, pieza armonikoki osoagoa sortzen dute, ñabardura gehiagorekin eta aberasgarriago. Izan ere, osasunaren eremuan, hobe da «sinfoniak» izatea «bakarlariak» baino.
|
|
2016
|
|
|
Honetaz gain, atzera begirako bat egin nahi izan dute antolatzaileek," Fabrimusikala ez baita izan
|
modu
isolatuan jaio den jaialdia, 15 urte hauetako historiaren ondorioa baizik. Horregatik, gure erreferentzia den Multimusikala jaialdiaren inguruko" errepaso" hori egin nahi genuke".
|
|
|
Eta prozesu honetan, zein paper dute elementu subjektiboek jarrerak, motibazioak edo emozioak, esate baterako? Gutxi, oso gutxi dakigu horren inguruan, besteak beste, euskal soziolinguistikan bederen, ezagutza, erabilera eta jarrera (edo motibazioa) bezalako elementuak, nagusiki,
|
modu
isolatutan aztertu izan direlako. Euren arteko loturak sumatu dira, eta egon badirela aldarrikatu da, baina praktikan nola elkar lotzen dira?
|
|
|
Hori horrela izanda ere, komeni da jardungune bakoitza
|
modu
isolatuan ez lantzea. Jardunguneka egindako karakterizazioen eta azterketen alGure ustetan, erabileraren aztergaiak aintzat hartu lituzke E2koak (eta E1koak), euskararen geroari begira garrantzitsua da-eta kategoria hauetako hiztunak progresiboki E3 eta E4 kategorietara pasatzea.
|
|
|
Horren arrazoia da, neurri batean, elikagaien maila altuak erabiltzen direla, dieta normal batean lortezinak, edo arratoiak erabiltzen direla eredu gisa, edo giza zelulak erabiliz in vitro esperimentuak egiten dituztela. Bestalde, zenbait lan zientifikotan, elikagaiak
|
modu
isolatuan aztertzen dira, eta pertsonek beste elikagai batzuekin batera. Konbinazioak interakzio bat sortzen du, eta horrek organismoarengana eramaten du mantenugai jakin batzuk xurgatzeko gaitasuna gutxitzera edo handitzera.
|
|
|
Edari horiek hainbat erakundek aztertu dituzte. Itxura guztien arabera,
|
modu
isolatuan ebaluatzen badira, osasunarentzat onargarriak diren kafeina kontsumo maila batzuen barruan «seguruak» dira (50 mg egunean), baina gogoratu behar da kopuru horiek askoz ere kontserbadoreagoak izan luketela gazteengan. Kontsumo testuinguru erreala kontuan hartzen denean sortzen da arazoa.
|
|
|
Emakumeon aurkako indarkeriak ez du mugarik, bizi garen sistema kapitalista patriarkalaren funtzionamenduaren ezinbesteko tresna da, eredu honek sortzen dituen pertsonen arteko botere harremanak, meneko harremanak bizirauteko eta mantentzeko erabiltzen duen baliabidea izanik", gaineratu du. Indarkeria sexistak lehen mailako arazo politiko, sozial, ekonomiko eta kulturala izaten jarraitzen duela dio," ez direlako
|
modu
isolatuan eta bakartuan ematen diren erasoak; bizi garen jendartearen antolaketa sexistak ahalbidetzen eta sustatzen duen indarkeriaren erabileraz ari baikara".
|
|
2017
|
|
|
Ikasturte bukaeran galdera izaten da, notak nota, gabeziak eta hutsuneak tarteko, ikasle hau, bere osotasuna aintzat hartuz, gai ikusten dugu aurrera egiteko? DBHn hori galtzen da eta irakasle bakoitzak bere ikasgaia ebaluatzen du,
|
modu
isolatuan. Askoz urriagoak dira ebaluazio globalak eta gainera legea estuagoa da, esaterako agintzen baitu lau gutxiegirekin errepikatu egin behar dela automatikoki.
|
|
|
Eleaniztasunaren arloak, ohituraz, hizkuntzak konpartimentu iragazgaitzat hartu ditu, ezaugarritzehorrek, hizkuntzak
|
modu
isolatuan aztertzea ekarri du, beste hizkuntza batzuen eragina edo erabilerainterferentziatzat joaz. Ikertzeko ikuspuntu hau,, elebakar?
|
|
2018
|
|
|
Edukiekin gauza bera gertatzen da, eta hortik egitearen beraren garrantzia: edukiak
|
modu
isolatuan eta kontzeptualean barneratzea ez da hain esanguratsua izango, baina egite horrek ekintzara bultzatzen gaitu, gorputza martxan jartzera, eta horrek ahalbidetzen digu eduki kognitiboak errazago eta hobeto barneratzea. Jean Piagetek esaten zuen pentsamendua ekintzatik jaiotzen dela eta ekintza horren konpasean garatzen doala, etengabeko dialektika batean.
|
|
|
Eta bertso munduak, kanpora begira, hiztun berria legitimatzeko gune bat izanagatik, bertso mundua ez da gizartearekiko
|
modu
isolatuan garatzen, ezta hizkuntza ideologiei dagokienez ere.
|
|
|
Hain justu,
|
modu
isolatuan garatzen ez delako, gizarteko diskurtsoek bertso munduan eragiten duten bezala, neurri txikiagoan bada ere, bertso munduko diskurtsoek ere eragiten dute gizartean. Eta jakinez bertso mundua hiztun legitimoz osatua dagoela gizartearen begietara, estrategikoa da hizkuntzaren berreskurapen prozesuari begira, bertsomunduak berak duen zilegitasun aitortutik eta euskararen inguruko diskurtsoak sortzeko eta birsortzeko duen gaitasunetik, benetakotasunean oinarrituriko ideologiari alternatibak eskaintzea.
|
|
|
Hiztun berriak bertsolari legitimoaren iruditeriaren parte izan ahal izatea, bertso munduan negoziatuko da. Ez gizartearekiko
|
modu
isolatuan noski, bai, ordea, autonomia jakin baten baitan. Bertso munduko sozializazio esparruetan bertsotan gaitutako hiztun berriak kantura plazaratu ahala, bertsolari legitimoaren ideia eraldatzen joango da.
|
|
|
Eta horrelaxe azal liteke azken 60 urtetan egin denaren auzia. Kontua da, sarritan, ordukoak eta oraingoak absolutoki eta
|
modu
isolatuan konparatzen ditugula, eta horren arabera zenbat aurreratu dugun geure buruari esanez kontsolatzen garela. Eta ez da gezurra aurrera egin dugunik, baina tranpa ere badu horrek, ze gaurko errealitateak markatzen dizkio euskarari gaurko beharrak, eta ez errealitatea eta ez beharrak ez dira berdinak 70eko hamakardan eta gaur egun. Gizartea aldatu da, jendea aldatu da, gu aldatu gara, eta garaian garaiko ingurumaria horren baitan neurtu behar da euskararen borrokan egin den lanaren emaitza, eta, areago, egin beharrekoa.
|
|
|
XVI. mendeko Berpizkundea, XVII. mendeko krisialdi gogorra, XVIII. mendeko oparotasuna eta Ilustrazioa, ez dira batere mugimendu abstraktuak, Iruñean bertan ikus ditzakegu. Hiria testuinguru honetan ulertu behar dugu,
|
modu
isolaturik ikusteak ez duelako zentzurik. Testuingurua aztertzeko, baloreak (ohorea), erlijioa (Trentoko Kontzilioa), ohiturak, politika (zentralismo borboikoa) eta gizartearen beste osagai asko kontuan izan behar ditugu eta gure garaiko ikuspegitik ihes egiten saiatu.
|
|
|
Inteligentzia bat eta bakarra da, nahiz eta adierazpen ugari dituen, eta adierazpen horietako bakoitza
|
modu
isolatuan tratatuz gero, noraezean ibiliko gara. Modernitatearen ezaugarria omen da inteligentziaren alderdi zientifiko eta teknologikoa goraipatzea, eta pentsamolde horrek, tarteka, alderdi humanista ahaztera garamatza.
|
|
|
zentsurarik eza ez da askatasuna. Edonola ere, zentsura egoteak beste muga asko dakartza berarekin, zentsura ezin baita
|
modu
isolatuan ulertu. Puzzle handiago baten osagaia da.
|
|
2019
|
|
|
Sare sozialetan euskarak daukan nagusitasun nabarmen hori ezin da
|
modu
isolatuan ulertu, testuinguru soziolinguistiko jakin batek ahalbidetu, sustatu eta bermatu baitu euskararen hainbesteko presentzia. Gakoa da kaleko komunikazioan arau soziala euskara izatea:
|
|
|
Sare sozialetan euskarak daukan nagusitasun nabarmen hori ezin da
|
modu
isolatuan ulertu, testuinguru soziolinguistiko jakin batek ahalbidetu, sustatu eta bermatu baitu euskararen hainbesteko presentzia. kaleko arau sozialak ez du eragina bakarrik etxeetan, baita sare sozialetan ere. euskararen erabilera kalean baino 8,7 puntu apalagoa da sare sozialetan, baina hizkuntza nagusia da, alde handiarekin. halaber, ondoriozta daiteke euskararen kaleko erabilera eta sare so... Sare sozialek aukera ematen dute harreman zirkuluak handitzeko eta zabaltzeko —herritik, eskualdetik eta baita herrialdetik kanpoko pertsonekin ere—.
|
|
|
SD honek erabaki mota bakoitzaisolatu eta ikasleen arreta ezaugarri konkretu baten jartzen du. Horregatik, testu genero bat irakasteko, beharrezkoa da genero horren ezaugarriak ikas eduki bihurtzea eta bakoitza
|
modu
isolatuan lantzea.
|
|
|
225). Komunitatea bera eta komunitarioa den esparrua osatzen duten eragileak ez dira
|
modu
isolatuan aztertzen, dauden elementu guztiak eta haien arteko elkarrekintza eta harremana aztertzen dira, hots, estruktura guztia. Teknikei erreparatuta, bi erabiliko dira:
|
|
|
Bellvitgeko (Bartzelona) Patologiako Joko Unitateko koordinatzailea den Susana Jiménez Murtziok onartzen du artatzen dituzten pazienteak gazteagoak direla eta ez dutela makinetan jokatzen, baizik eta apustuak aurrez aurre nahiz online egiten dituztela. «Lagunekin jolasten diren aretoetan kirol apustuak hasten dira, baina gehiago jokatzen hasten direnean eta portaera horren kontrola galtzen hasten direnean, eta galdutako dirua berreskuratzen hasten direnean, mugikorretik bakarrik eta
|
modu
isolatuan egiten dute», kontatzen du. Baina bideojokoekin kontrol arazoak dituzten 14 urteko gazteak ere tratatzen dituzte.
|
|
|
Lanaren ikusmolde hertsiki teknikoaren kontra, lana sozialki produktiboa edo erreproduktiboa den giza-jarduera bezala hartzen dugu. Ez da gizakiek
|
modu
isolatuan egikaritzen duten edozein jarduera, baizik eta giza ekoizpen harreman sozial espezifikoen baitan gauzatzen dena. Definizio horrekin, soldatapean egiten ez diren baina soldatapeko lana sostengatzeko funtzioa duten hainbat lan jarduera hartzen dira kontuan.
|
|
|
Fenomeno horiek ez dira
|
modu
isolatuan ematen, subalternitatean antagonismoa dago, antagonismoan subalternitatea, eta guztiek proiektatzen dute utopia bat. Helburua, hiru kasuetan, eta estrategia politiko eta sozial bezala ulertuta, eremu sozialaren mugetatik erdigunera igarotzea da.
|
|
|
Merkantziek, haatik, ez dute balore objektibitaterik lan konkretuen objektibazio izanagatik, lan abstraktuaren emaitza diren heinean dira balore magnitude objektibatuak, produktu sozial kapitalista bezala. Balorearen substantzia, horrez gain, ez dagokie berez merkantziei(
|
modu
isolatu baten kontsideratuta); elkarrekin harremanean eta elkartrukean adierazi eta benetan gauzatzen dute bakoitzaren balore magnitudea. Merkantzien ezaugarri indibidual edo partikularra izan ordez, balorea erlazio bat dela diosku Michael Heinrichek6 honen harira.
|
|
2020
|
|
|
Atal horiek saihesteko, gomendagarria da minutu batzuetako atsedenaldiak maskararik gabe egitea, baita erlaxazio ariketak ere. Maskarak erabiltzea koronabirusari aurre egiten laguntzen duen neurria da, baina
|
modu
isolatuan erabiltzen bada ez da nahikoa. Zalantzarik izanez gero, gogoan izan behar da urruntze fisikoa eta eskuak garbitzea batera garatu behar direla.
|
|
|
Miguel Ángel Martínez Gonzálezek, Nafarroako Unibertsitateko Osasun Publikoko katedradunak eta Predimed saiakeraren arduradunak, elikagai hori Mediterraneoko dietaren ontzi bereizgarria dela argitu du. “Baina ez da zuzena
|
modu
isolatuan baloratzea, baizik eta fruta eta barazki ugari kontsumitzeko ereduaren barruan, haragi gorri eta prozesatuak murriztuta”, dio. Izan ere, dieta mediterraneoaren onurak ez dira elikagaiengatik bakarrik azaltzen, errezeta liburuengatik ere bai.
|
|
|
Legearen helburua honakoa da: funtzionario publikoek beren eginkizunetan edo beren eginkizunetatik kanpo eragindako giza eskubideen urraketen biktimak aitortzea; taldean edo
|
modu
isolatuan, indibidualki eta kontrolik gabe jarduten zuten partikularren eragindako eskubide urraketak aitortzea; eta, urraketa horien ondorio, pertsonen bizitzan edo osotasun fisiko, psikiko, moral edo sexualean izandako eraginak aitortzea.
|
|
|
Honela, hizkuntzen arteko harremanak, maila desberdinetan aurkitu genituen neurri holistiko eta analitiko desberdinak erabiliz. Hori dela eta, jakin genuen, ikasle eleaniztunon kasuan, hizkuntzen ikaskuntza ez dela
|
modu
isolatuan gertatzen, eta hizkuntzen arteko harremanak modu desberdinetan eta indar desberdinekin gertatzen direla.
|
|
2021
|
|
|
Euskal Herrian eta Euskal Herriarentzat sortutako ikerlana da, eta euskal kulturatik proposatu da ikasleen gaitasunetan eragiteko metodologia eta materiala. Gainera, literatura modu sistematikoan lantzeko materiala da proposatzen dena; azken batean, heziketa jardun sistematikoa den heinean, ez daukalako zentzurik kultura
|
modu
isolatuan eta sinbolikoan lantzeak. Horrek gure kontzientziak zuritzeko balio lezake, baina inola ere ez ikasleen identitate kulturalak eraikitzen laguntzeko.
|
|
|
Norabide bertsuan, nolabaiteko ikuspegi aldaketa gertatu dela aipatzen du GIR1 ek eta literaturaren lanketa
|
modu
isolatuagoan eta zatikatuagoan egiten zela. Elementu desberdinak ikasten ziren baina haien artean konektatuta eta elkarreraginean ez zela horrenbeste sakontzen uste du:
|
|
|
«Ezein gizaki ez da irla bat». Era berean, komisarioak adierazi du berak ere ez duela
|
modu
isolatuan lan egin, eta Javier Muñoz aipatu du, besteak beste, erakusketaren bultzatzaile nabarmenetariko gisa.
|
|
|
Poemak formaz beregainak badira ere, nekez uler daitezke
|
modu
isolatuan: piezek etengabe egiten dute durundi elkarren artean, polifonia aberats bat osatuz.
|
|
|
Narratiben azterketak agerian uzten du testuinguru faktore ugari daudela, lotuta edo
|
modu
isolatuan, inplikazio modu horiek errazten dituztenak. Lehenik eta behin, gazteen aktibazioari mesede egiten dio gai eztabaidagarri baten hurbiltasun sozial eta geografikoak, bereziki beren eguneroko bizitza garatzen den tokiko eremuetan eragiten badu.
|
|
|
Begirada holistikoak zera adierazi nahi du, aipatu ikerlariaren aburuz: batetik, distantziarekin eta harridurarekin, agerikoa omen dena zalantzan jarri ahal izateko begirada da; bestetik, ez da eskola edo heziketa
|
modu
isolatuan ikertu behar, testuinguruari ere galdetu behar baitzaio, azken batean osotasun baten parte baita; eta, azkenik, begirada edo perspektiba holistikoak heziketa sistemari loturik dauden testuinguru ekonomiko eta soziopolitikoa ezin ditu ahaztu. Begirada horri heltzen saiatuko naiz hurrengo orrietan.
|
|
2022
|
|
|
Bestetik, hori ere egia da, inbasioaren aurrean hor dago Ukrainaren askapen nazionalaren borroka, baina hori ezin da
|
modu
isolatuan irakurri, bloke eta sistemen arteko gerra testuinguru batean kokatu behar da, zeinaren lehen biktima ukrainar herria den, eta bigarrena, gerra zabaltzen bada, Europako gainerako herriak izango diren.
|
|
|
1980ko hamarkadan, bazen idazten zuen jendea Lapurdin, Baxenabarren eta Zuberoan, baina
|
modu
isolatuan, komunikabideetan zutabeak ala artikuluak idatziz: " Azkenean anitz ginen, baina ez zen gure arteko bilgunerik".
|
|
|
Enpresaren baitan, azpiegitura teknologikoa sortu behar da euskaraz sortzen eta garatzen den ezagutzari ahalik eta etekin handiena ateratzeko. Azpiegitura horren bitartez, prozesua martxan jartzen da,
|
modu
isolatuan egon daitekeen euskarazko ezagutza garatzeko, hedatzeko eta langile guztientzat eskuragarri jartzeko, hala, euskara oinarrizko lan hizkuntza bilakatzeko baldintzak handituz.
|
|
|
“Erresistentzia hori testuingurutik kanpo dagoenean, ohitura nahiko normalak daude, baina zailtasun handia izaten jarraitzen duzu zure eguneroko bizitzari berriro ekiteko, ez kostatu, ez duzu berriz kokatzea lortzen… sindrome horren atzean arazo serioago bat dago, ezkutatzen ari dena “, dio Tovar-ek. Eta horretaz ohartu gaitezke, “ez baita
|
modu
isolatuan agertzen”, baizik eta gizarteratze arazoak, pertsonen arteko harremanak, autoestimu baxua, segurtasun falta pertsonala eta abar dituzten pertsonengan. Imagen:
|
|
|
Myriams Fotos Zer da biofilma eta nola sortzen da? Orain dela gutxi arte uste zen mikroorganismoak
|
modu
isolatuan garatzen zirela, baina duela 30 urte inguru badakigu ez dela hala. Berez, bizirauteko gaitasuna handitzeko aukera ematen dieten egitura konplexuak osatzen dituzte.
|
|
|
ez da berdina algarroba irina barazki enpanada bat egiteko erabiltzea edo galleta batzuk egiteko erabiltzea. Azken finean, elikagaiei (edo osagaiei)
|
modu
isolatuan erreparatu beharrean, komeni da elikagaia bere osotasunean eta gure dieta orokorrean kontuan hartzea, elikagai miragarririk ez dagoela ahaztu gabe. Algarrobo ziropera aldatuko gara?
|
|
2023
|
|
|
Gaur egun badakigu gantz edukiak eta kaloria ekarpenak ez dituztela nahitaez zehazten elikagai baten propietateak osasunari dagokionez; adibidez, fruitu lehorrak osasungarriak dira, nahiz eta gantzetan aberatsak eta oso kalorikoak izan; azukrerik gabeko freskagarria, berriz, ez da hala, nahiz eta kaloriarik, koiperik edo azukrerik ez izan. Mantenugaien eraginak,
|
modu
isolatuan ez ezik, elikagai horrek osotara ere eragiten du osasunean. Zergatik ez dira ados jartzen?
|
|
|
Orain dela 40 urteko erronka sozioekonomikoei aurre egiteko Euskal Herriak emandako erantzunak (euskal erakunde eta berrindustrializazio politika berriak, mugimendu kooperatiboa, sukaldaritza, Bilboren eraldaketa prozesua, euskara berreskuratzea...) ezin dira
|
modu
isolatuan ulertu. Interbentzio horiek, historikoki modu deskonektatuan aztertu diren arren, denbora errealean probatutako esperimentuen proiektu zorro gisa funtzionatu zuten.
|
|
|
Haren hitzetan, hezkuntzako elitismoa eraisterako garaian faktore garrantzitsuena" hezkuntza gose berria" izan zen. Prozesu hori, ordea, ezin dugu gizarteko gainontzeko fenomenoetatik bereizita eta
|
modu
isolatuan analizatu;
|
|
|
Horrez gain, aipatutako trantsizio horretan eragin zuzena duten hainbat faktore ere aztertu dira: hezkuntza, lana^ Faktore horiek, ordea,
|
modu
isolatuan ulertzetik urrun, gaur egungo testuinguruan kokatu dira. Horrela, ondorioztatu da gero eta interkonektatuagoa eta prekarioagoa den mundu batean bizi garela egun, eta ziurgabetasun horrek eragindako aldaketek, hein batean, kolokan jarri dituztela orain arte ezagututako trantsiziorako egitura tradizionalak, hala nola lana edo hezkuntza.
|