|
2004
|
|
|
Herriko plazara ailegatu ziren. Nahiz eta hortaz
|
modu
inkontzientez oharturik egon, lotsa zen izatearen arintasun hartaz oharturik, izan ere, patu gabetze hark, gertatzear zegoen ekitaldi hura zentzugabeturik, heroi izan nahi ez zuten heroi behartu batzuei egindako ongietorri hura hutsala bihurtu zuen.
|
|
2006
|
|
|
Hemen gerta daiteke guraso haietariko kopuru handibatek bere igurikimenak adoptatzen duten haurraren errealitatera modu egokianmoldatzea. Halere, beste zenbait kasutan, gerta daiteke igurikimenei uko egin nahiez izatea?
|
modu
inkontzientean bada ere?; horrela, haurrarekiko sinesmen, jarrera, senti mendu eta jokabideak, gurasoek espero zutena aurkitu dutenarekin batez etortzearen itzalpean geldituko dira. Desadostasun hori modu askotan agerdaiteke:
|
|
|
Bigarren eta hirugarren oztopoek, arestian esan den moduan, haurra adoptatuko dutenek legeaz duten ezagutzarekin dute harremana, eta haurraren patuarenhein handi bat lege sistemaren eta haur babesaren sistemaren kontrolpean utzibehar izanarekin. Adopzioko guraso askorentzat legea aldakorra suertatzen da, edota
|
modu
inkontzientean aplikatzen dela sentitzen dute. Gurasoak lege sistematikbaztertuak eta gaizki senti daitezke, pentsatzen baldin badute legeek eta prozedurek ez dietela haurraren goreneko interesei erantzuten (esaterako, adoptadezaketenen adin tartea mugatzen denean, prozeduretarako denbora tarte zehatzakezartzen direnean, edota haurrak adopzioko familian duen garapenaren jarraipenluzea exijitzen denean).
|
|
2007
|
|
|
Horrela bada, benetako kultura pertsona lantzea da, nahi den gisara: sortu, hezi, eratu, atondu... Oinarrizko gizarteratze prozesuek azturak sortzen dituzte, hau da, gu garen izatekoeta jarduteko
|
modu
inkontzienteak. Pertsonaren euskarri biologikoaren gaineanezartzen den forma da kultura (Aristotelesen hylemorfismoan bezala:
|
|
2008
|
|
|
Hasieran,
|
modu
inkontzientean. Ohartu gabe hasi nintzen hitzekin jolasten.
|
|
2009
|
|
|
eta egia, bere egia? esaten ari zitzaion, beraz, baina, anaia aurrean zuen neurrian, bakarrean hartuz gero, gorputz bat beti da gorputz bat, harik eta, beste gorputz baten aurrean, norgehiagoka batean murgiltzen den arte, modurik automatikoenean murgildu ere, oilarraren maila bateko zein besteko nolakotasunak hartuta?, ezinbestean sartua behar zuen anaiaren aurkako lehian,
|
modu
inkontziente batean bazen ere, esaldi harekin zera ere esan nahi balio bezala:
|
|
|
izeba Ursularena?, eta goikoan berak amets zuèn handitasunaren neurriko mundua, gaztelera= pianobiolinak= mundu zabala: markesa anderearena?, ondorio bakarra atera zezakeen,
|
modu
inkontzientean besterik ez bazen ere: Felipe eta Feliperen osaba ez zirela guztiz fidatzeko moduko jendea?
|
|
|
Domingo, beraz, argudiorik gabe geratu zen une batez, aurpegia zurbil; Miryami, baina, esaerak, besterik gabe, grazia egin ziolako, edo egoera ere halakoa zelako, guztiz barregarria, edo Domingoz mendekatu nahi zuelako,
|
modu
inkontzientean bazen ere, zeren, Miryamek gorriak ikusi ondoren, heldua baitzen, menturaz, Domingori gorriagoak pasarazteko txanda?, orduantxe etorri zitzaion barre egiteko gogoa, gogo izugarria, itzela?, halako eran, non, bat batean, barrez lehertu beharrean hasi baitzen; Domingok, lehenbizikoan, uholdearen menera dagoen edozein izaki bizidunek bezala, aurre egin nahi izan zion uholdeari, erresi... esan nahi baita Miryamen barreak Domingo kutsatu zuela, eta halaxe egon zirela biok luzaroan barre algaraka, inguruan zebiltzan oinezkoen harridurapean; gero, isildu egin ziren, halako batean, barreak, eta Miryamek esan zuen:
|
|
|
Hala, bada, Domingok hontz harroputzaren irudia behar zuen buruan, bai, baina osaba Ismaelek ez zuen artean bukatu, antza, ordura arte aipatu zituenak ez ezik, beste zerbait ere ikusi baitzuen. Bartzelonan ibilitako balizko lekukoak ere ederki antzemango zion ez zebilela puntu hartan gezurretan?, egin ere, bizpahiru ordu egin baitzituen osabak zooan haietako egun batean, libidoaren eskariekin ahaztuta? bizi senak ere aholkatu behar baitzion noizbait,
|
modu
inkontzientean bada ere, guztiz osasuntsu eta komenigarri gerta zekiokeela, haragiaren lasterketa ero hartan, atsedenaldi bat hartzea, baita ordu batzuetako haratuztea egitea ere, Eliza Ama Santuak agintzen ez baina biziki gomendatzen zuen bezala.
|
|
|
irri itxurako bat eskaini zioten elkarri, animo eta animo? aita semeek ulertu balute bezala, edo
|
modu
inkontzientean isilpean hitzartu, aski eta sobera zitzaiela, baldintza haietan, begi begiratuen esparru apalagoa, hitzik gabekoa, bai, baina ez esanahirik gabekoa, zeren eta, muturreko egoera hartan, nahikoa baitzen hitz desegoki bat, aitak edo semeak desgaraiz jaurtitakoa, hitz desegokien jasa eta uholdea eragiteko, baita beren arteko bakea eta harmonia hausteko ere: esan nahi baita hitzak, hitzari bidea ematekotan?
|
|
|
...bai, baina osaba Ismaelek ez zuen artean bukatu, antza, ordura arte aipatu zituenak ez ezik, beste zerbait ere ikusi baitzuen –Bartzelonan ibilitako balizko lekukoak ere ederki antzemango zion ez zebilela puntu hartan gezurretan–, egin ere, bizpahiru ordu egin baitzituen osabak zooan haietako egun batean, libidoaren eskariekin ahaztuta... bizi senak ere aholkatu behar baitzion noizbait,
|
modu
inkontzientean bada ere, guztiz osasuntsu eta komenigarri gerta zekiokeela, haragiaren lasterketa ero hartan, atsedenaldi bat hartzea... baita ordu batzuetako haratuztea egitea ere, Eliza Ama Santuak agintzen ez baina biziki gomendatzen zuen bezala.
|
|
|
Domingo, beraz, argudiorik gabe geratu zen une batez, aurpegia zurbil; Miryami, baina –esaerak, besterik gabe, grazia egin ziolako, edo egoera ere halakoa zelako, guztiz barregarria, edo Domingoz mendekatu nahi zuelako,
|
modu
inkontzientean bazen ere, zeren, Miryamek gorriak ikusi ondoren, heldua baitzen, menturaz, Domingori gorriagoak pasarazteko txanda–, orduantxe etorri zitzaion barre egiteko gogoa –gogo izugarria, itzela–, halako eran, non, bat batean, barrez lehertu beharrean hasi baitzen; Domingok, lehenbizikoan, uholdearen menera dagoen edozein izaki bizidunek bezala, aurre egin nahi izan zion uh... esan nahi baita Miryamen barreak Domingo kutsatu zuela, eta halaxe egon zirela biok luzaroan barre algaraka, inguruan zebiltzan oinezkoen harridurapean; gero, isildu egin ziren, halako batean, barreak, eta Miryamek esan zuen:
|
|
|
sutan behar zuten, baina ez zeuden sutan; are gehiago: irri itxurako bat eskaini zioten elkarri, animo eta animo... aita semeek ulertu balute bezala, edo
|
modu
inkontzientean isilpean hitzartu, aski eta sobera zitzaiela, baldintza haietan, begi begiratuen esparru apalagoa, hitzik gabekoa, bai, baina ez esanahirik gabekoa, zeren eta, muturreko egoera hartan, nahikoa baitzen hitz desegoki bat, aitak edo semeak desgaraiz jaurtitakoa, hitz desegokien jasa eta uholdea eragiteko, baita beren arteko bakea eta harmonia hausteko ere: esan nahi baita hitzak –hitzari bidea ematekotan– hitz berezi bat behar zuela testuinguru hartan, biak ala biak inoiz baino estuago lotuko zituena, begiek arestian mugatutako esparrutik harat, airezko besarkada batean:
|
|
|
...2013 eta egia –bere egia– esaten ari zitzaion, beraz, baina, anaia aurrean zuen neurrian –bakarrean hartuz gero, gorputz bat beti da gorputz bat, harik eta, beste gorputz baten aurrean, norgehiagoka batean murgiltzen den arte, modurik automatikoenean murgildu ere, oilarraren maila bateko zein besteko nolakotasunak hartuta–, ezinbestean sartua behar zuen anaiaren aurkako lehian,
|
modu
inkontziente batean bazen ere... esaldi harekin zera ere esan nahi balio bezala: " Zu goian ibil zaitezke, Domingo, baina ametsak gorago dezake"; bazekien Gabinok, haatik, Domingo zela pelikula hartako heroia, beste anai arreben begietarako bai bederen, bataren eta bestearen asmoen arteko aldea ere halakoa baitzen, Domingok ehunka kiloko zur puska bat gobernatzea amesten baitzuen –errealitate astuna arrano bihurtzea–, eta Gabinok ametsari zerizkiòn edo ametsen mundua zeharkatzen zutèn burbuilatxoekin jolastea.
|
|
|
izeba Ursularena–, eta goikoan berak amets zuèn handitasunaren neurriko mundua –gaztelera= pianobiolinak= mundu zabala: markesa anderearena–, ondorio bakarra atera zezakeen,
|
modu
inkontzientean besterik ez bazen ere: Felipe eta Feliperen osaba ez zirela guztiz fidatzeko moduko jendea... berak –Reginak– irrikatzen zuen moduko jendea ez bederen; Reginak, baina, bazuen, halaber, gutxieneko zentzu bat, errealitatea zen bezalakoa ikustera eramaten zuena, baita bere iritzi hura gehiegizkotzat jotzera ere, ondorioz, eta hala –medikuak esan ez zion, bada, gainera, mutilak eriondoan bizimodu ona eta lasaia behar zuela! –, barrutik inarrosten zutèn indar kontrajarrien arteko balantzan amore ematen zuela, esan zuen:
|
|
2010
|
|
|
Urteak igaro ahala, automatizatu egiten da onikofagia,
|
modu
inkontzientean, eta ohitura mekaniko bihurtzen da; edozein egoeratan ekiten zaio azazkalak hozkatzeari.
|
|
|
nik ez baitakit amaren gurasoek alaba umetan estutu ote zuten, edo berezko estutasun bat ote zuen barruan, auskalo zer konplexuk edo beste zerk eraginda, ezinegon bat sortu ziona; gero, berak bere begiez ikusten zuèn mundu txikia, jaioterria? bere ezinegonaren eta bere beste gaitz guztien zergatitzat hartu, eta egoera horrek, jakina, kanpora bultzatu zuen, kanpora egiteko izan zuèn lehenengo aukeran, Madrilera, Villalbako markes jaun andereen etxera; amak, beharbada,
|
modu
inkontziente batean sentitzen zuen hura guztia hasieran, baita modu kontziente batean gero ere, herrira etortzen zirèn markes jaun andereen mundu ustez handiarekin topo egin zuenean; mundu hura, inoiz amestutako handitasunaren eguzkiak argitua, mundu txiki batean jaio baitzen, bai, baina mundu zabala ere hantxe baitzuen, pauso batera baino ez, udako oporrak pasatzera etortzen zirèn handikien etxean, harik eta, egun batean, pauso hura ematea erabaki eta mundu zabalera jaio zen arte.
|
|
|
Mota guztietako argudioak nituen, hortaz, neure beldur koldarkeriak ezkutatzeko. Zeren ziur bainago bai beldurra eta bai koldarkeria ere argudioen eragile izan nituela, sorburuan eta
|
modu
inkontziente batean bai bederen, nahiz eta efektuak istantean estali zuen kausa, beldur koldarkerien errealitateak bere gordean jarrai zezan, inkontzientetik kontzienterako jauzia egin gabe, errealitateari bere errealtasuna ukatzeko trikimailurik sofistikatuenean, errealitatea, kontzientea den heinean da errealitate?, munduan ez baitago oilarrik bere oilartasuna beldurraren eta koldarkeriaren lum... Hara nola galtzen dugun mundu kontziente inkontzienteen arteko ispilu jokoetan geure barne mugimenduen perspektiba, geure ekintzen balorazio zehatz eta objektibo bat eragozten diguna, bizi sena eta harrotasuna tartean dabiltzanean, harrotasuna bizi senaren eta bizinahiaren aldaera bat besterik ez da, besteak baino gehiago izatera eta besteen gainetik bizitzera bultzatzen gaituena?
|
|
|
Bala zauriak eragindako minezko minaren mende nengoenetan oharkabean sentitzen nuen bizitzaren absurdoa:
|
modu
inkontziente batean, alegia?
|
|
|
Nik, bekatu mortalean bizi zèn gizaki jainkogabe honek!? ez nuen hitz haietan sinesten, jakina, eta Teofilo Mariak zerbait irakurri zuen, beharbada, nire aurpegian,
|
modu
inkontzientean bazen ere, hurrengo hitzak niri zuzendu zizkidan bederen: –Horregatixe salbatu zuen Jainkoak Moises uretatik, ezta??.
|
|
|
Agian banekielako nirea koiunturala zela, banekielako nire joera genetikoa gerrialdetik gizentzea eta hankak gehiegi flakatzea zela. Agian, Parisera etorri aurretik, Alex nire gurasoen etxean sartu nuelako behin,
|
modu
inkontzientean, eta gurasoen etxeko (nire etxeko) altzariekin, dekorazioarekin, aitaren albornozarekin eta sofa gaineko burusi ustelarekin zikindu zelako gure harremana. Parisera doktoregoa egitera joan izana ez zen kasualitatea.
|
|
|
...n bat ote zuen barruan, auskalo zer konplexuk edo beste zerk eraginda, ezinegon bat sortu ziona; gero, berak bere begiez ikusten zuèn mundu txikia —jaioterria— bere ezinegonaren eta bere beste gaitz guztien zergatitzat hartu, eta egoera horrek, jakina, kanpora bultzatu zuen, kanpora egiteko izan zuèn lehenengo aukeran, Madrilera, Villalbako markes jaun andereen etxera; amak, beharbada,
|
modu
inkontziente batean sentitzen zuen hura guztia hasieran, baita modu kontziente batean gero ere, herrira etortzen zirèn markes jaun andereen mundu ustez handiarekin topo egin zuenean; mundu hura, inoiz amestutako handitasunaren eguzkiak argitua... mundu txiki batean jaio baitzen, bai, baina mundu zabala ere hantxe baitzuen, pauso batera baino ez, udako oporrak pasatzera etortzen zirèn handikien ...
|
|
|
" Gaur, azkenean, kalonje jaunarekin hitz egin dut, eta hitza argi bihurtu da... zeren, Jainkoak bizirik nahi banau, misio jakin baterako izango bainau, eta nik bai baitakit neure misioaren berri...". Nik —bekatu mortalean bizi zèn gizaki jainkogabe honek! — ez nuen hitz haietan sinesten, jakina, eta Teofilo Mariak zerbait irakurri zuen, beharbada, nire aurpegian,
|
modu
inkontzientean bazen ere, hurrengo hitzak niri zuzendu zizkidan bederen: " Horregatixe salbatu zuen Jainkoak Moises uretatik, ezta?".
|
|
|
Mota guztietako argudioak nituen, hortaz, neure beldur koldarkeriak ezkutatzeko. Zeren ziur bainago bai beldurra eta bai koldarkeria ere argudioen eragile izan nituela, sorburuan eta
|
modu
inkontziente batean bai bederen, nahiz eta efektuak istantean estali zuen kausa, beldur koldarkerien errealitateak bere gordean jarrai zezan, inkontzientetik kontzienterako jauzia egin gabe, errealitateari bere errealtasuna ukatzeko trikimailurik sofistikatuenean —errealitatea, kontzientea den heinean da errealitate—, munduan ez baitago oilarrik bere oilartasuna beldurraren eta koldarke... Hara nola galtzen dugun mundu kontziente inkontzienteen arteko ispilu jokoetan geure barne mugimenduen perspektiba, geure ekintzen balorazio zehatz eta objektibo bat eragozten diguna, bizi sena eta harrotasuna tartean dabiltzanean —harrotasuna bizi senaren eta bizinahiaren aldaera bat besterik ez da, besteak baino gehiago izatera eta besteen gainetik bizitzera bultzatzen gaituena— zernahi gerta baitaiteke, baita errealitatearen manipulaziorik oiesena ere, bizi senak bizitzaren interesen arabera moldatua betiere... nahiz eta autodefentsa mekanismoen erantzun bat ere izan daitekeen, gure sentimendu onen ustezko lorategi perfumatuari bat batean simaurraren kiratsa dariola egiaztatzea jasanezin egingo bailitzaiguke... bizitza hain da ederra, eta nola ibiliko gara, bada, gau eta egun, hatzak sudurrean jarrita!
|
|
|
Bala zauriak eragindako minezko minaren mende nengoenetan oharkabean sentitzen nuen bizitzaren absurdoa:
|
modu
inkontziente batean, alegia...
|
|
2011
|
|
|
–Kultur zapalkuntzak, kultur asimilazioaren asmoak, kultur identitatearen hondamendia eragiten dutenez, nortasun pertsonalaren parte den identitatearena?, nortasunaren baitan zauri sakonak sortzen dituzte. (?) Identitatea desitxuratua daukan pertsona
|
modu
inkontzientean baizik ezin da arduratu bere nortasun arazoez?. Klaus Zimmermann, Modos de interculturalidad en la educación bilingüe.
|
|
2012
|
|
|
Azaldu dugun bezala, emozioak oso garrantzitsuak dira erostean. Sentsazio subjektiboak zentzumenen bidez jasotzen dira, eta hori
|
modu
inkontziente batean gertatzen da. Horrexegatik, enpresak gure zentzumenak harrapatzen saiatzen ari dira.
|
|
|
Nia babesteko mekanismoek honako hau dute bereizgarri:
|
modu
inkontzientean jardutea eta era batera nahiz bestera errealitatea eraldatu edo faltsutzea. Niak honako babes mekanismo hauek erabiltzen ditu:
|
|
|
Errepide seinale batean ertz gorria duen triangelu zuri sinple batek adierazten dio gidariari pasatzen utzi behar duela. Informazio horrek erabakiak eta ekintza garrantzitsuak hartzea eskatzen du, eta garunak ia
|
modu
inkontziente eta automatikoan itzultzen du. Hori da osasuna hobetzeko lortu nahi den erantzuna eta ezagutza maila.
|
|
|
CONSUMER EROSKI Mahaira iritsi baino ordu batzuk lehenago barayatzen badugu, egun osoan normal jan beharrean, gehiegi jatea baino askoz ere probableagoa da. Gose handia dugunean, elikagai kalorikoak
|
modu
inkontzientean aukeratzen ditugu. Egunean zehar kontsumitutako kaloriak hainbat ingestetan banatzeko aholkuak badu zentzua.
|
|
2013
|
|
|
Kamera estenopeikoa n bi pertsona elkartuko dira etxe batean eta ordura arte batak bestearen bizitzan izan duen (eta izan ez duen) arrastoari buruz ariko dira. Ondo lo egin en bikote batek haietako baten ama hartuko du etxean eta metamorfosi baten lekuko izango dira oso
|
modu
inkontzientean. Preludioa da amaiera ematen diona bilduma honi, nahiz eta izenburuak hasieraz hitz egiten digun.
|
|
|
Baserrian etorkizun beltza ikusten zuelako gailendu ote zitzaion sentimendu hura, eta bere inkontzienteak ihesbideren bat bilatzen zuelako, amets baten bidez? Hipotesia ontzat hartuta, beste urrats bat ere egin daiteke bide horretatik, Dionixiok handik bost urtera izan baitzuen
|
modu
inkontziente batean bizi izan zuena modu kontziente batean bizitzeko aukera, aita, beharrean ari zela, bihotzekoak jota hil zenean?
|
|
|
Guztiaz ere, haiek ziren, talibanak eta alqaidatarrak? azken hamarkada hartan Mendebaldeko herrialdeen aurkako borrokari zuzen bezain gogor heldu ziotenak, aitzinez aitzineko jardunean inork ez bezala, eta horrek, berezko poz bat eragiteaz gain, are handiagotzen zion haien alde senti zezakeèn sinpatia eta begikotasuna,
|
modu
inkontzientean bazen ere?
|
|
|
Hala ere, bitxia da, ea estrategiak erabiltzen dituzten ala ez galdetu zaienean, askok ezezkoa eman dutela. Badirudi
|
modu
inkontzientean erabiltzen dituztela ikasle ugarik.
|
|
|
«Bidaian zehar ere hil egiten dira kumeak», dio Antonio Zorrillak, Txakur Arrazak Sustatzeko eta Kontserbatzeko Elkarteen Federazioko lehendakariak. «Pertsona horien bezeroek
|
modu
inkontzientean laguntzen dute tratu txar hori mantentzen, ez baitute ongizatea kontuan hartzen», gaineratu du Cukatlok. 4 Partikular bati txakur bat erostean pedigri faltsua ordaintzea Ustezko arraza eta pedigri jakin bat duten txakurren salerosketako iruzurrak «ez dira bitxiak», dio Zorrilak.
|
|
|
Baserrian etorkizun beltza ikusten zuelako gailendu ote zitzaion sentimendu hura, eta bere inkontzienteak ihesbideren bat bilatzen zuelako, amets baten bidez? Hipotesia ontzat hartuta, beste urrats bat ere egin daiteke bide horretatik, Dionixiok handik bost urtera izan baitzuen
|
modu
inkontziente batean bizi izan zuena modu kontziente batean bizitzeko aukera, aita, beharrean ari zela, bihotzekoak jota hil zenean...
|
|
|
arrazoia eman behar ote zion, bada, Faysali, eta ondorioztatu ezen talibanak eta alqaidatarrak basati bezain harroputzak zirela? Guztiaz ere, haiek ziren –talibanak eta alqaidatarrak– azken hamarkada hartan Mendebaldeko herrialdeen aurkako borrokari zuzen bezain gogor heldu ziotenak, aitzinez aitzineko jardunean inork ez bezala, eta horrek, berezko poz bat eragiteaz gain, are handiagotzen zion haien alde senti zezakeèn sinpatia eta begikotasuna,
|
modu
inkontzientean bazen ere...
|
|
2014
|
|
|
Pitzarazgailu elektronikorik gabeko hodi fluoreszenteetan sortzen den argiak 50 hertz eko korronte alternoaz keinadak egiten ditu. Hori ez da ia nabaritzen, baina
|
modu
inkontzientean organismoa estresatzen du: neke goiztiarra eragiteaz gain, badirudi sistema immunologikoa ahultzen duela.
|
|
|
Konfabulazioan oroimenaren hutsuneak irudimenezko esperientziekin betetzen dira,
|
modu
inkontzientean; ez dago gezurretarako edo iruzurrerako asmorik, baina gertatutakoaz ez da oroitzen, eta hutsuneak betetzeko asmoz oroitzapenak asmatu egiten ditu, edo benetako oroitzapenak dira, baina testuinguru ezberdinean kokatuak; batzuetan, oroimenaren hutsunea bete baino gehiago egiten da: kontakizun fantastikoak asmatzen dira.
|
|
|
Bizi izandako espazio baten ingurune kontzeptua adierazterakoan, zentzu batek besteak baino pisu handiagoa izan lezake adierazi nahi denaren arabera, baina ezin dira beste zentzumenak baztertu, ez behintzat
|
modu
inkontziente batetan. Arreta jartzen badiegu egunerokotasunean bizi izandako espazioen esperientziei, ikusizkoak ez diren beste zentzumenek tolestuta jasotako informazioa zabaltzean, ikusmenarekin jasotakoak bezainbeste edo informazio gehiago gordetzen dutela hautemango dugu.
|
|
|
Horrez gain, gerora euskal izendegi modernoaren sexuaren araberako bereizketa guztiz baldintzatu duen beste erabaki bat ere hartu zuen Satrustegik ziur aski, generoaren auziari dagokionez, nahiko
|
modu
inkontzientean: frankismo garaiko legedi zorrotzari iskin egiteko asmoz, toponimian oinarritutako izen ugari andre mariaren adbokazio gisa aurkeztu zituen baita hala ez ziren hainbat ere, eta, ondorioz, toponimo asko eta asko emakume izen direla finkatu zuen.
|
|
|
Ia ordu berean jesartzen zen ikastera egunero. Ordu asko egiten zituen, goizean, arratsaldean, eta apunteetako zerbait pisuzkoa iruditzen zitzaionean, gogoan ondo finkatu nahi zuenean, behar bezala egituratuta, argi, burua aurrerantz makurtzen zuen
|
modu
inkontzientean Irene Arriasek, paperetatik oso hurbil gelditu arte. Mugimendu absurdo horrekin bularra mahaiaren ertzaren kontra estutzen zitzaion...
|
|
2015
|
|
|
Astiro igo dituzue eskailerako mailak, bata bestearen atzetik, zaratarik egin gabe. Zuen zelden parera iritsi orduko, hogeita lau eta hogeita bosgarrena, korridoreko horma zimurtsu arrakalez betearen kontra bermatu zarete,
|
modu
inkontzientean, kartzelazainak etorri eta barrura sartzeko noiz aginduko zain. Tarte batez egon zarete horrela, zuen zeldetako ate irekiei begira, etorriko ez direla jakin badakizuen guardien esperoan, harik eta burua jiratu eta Telmori begiratu diozun arte.
|
|
|
Adibidez, irratia piztu zenuenean, albistegia topatu beharrean, kanta bati iltzatuta geratu zinela. Seguru ahaztu egin duzula, edo
|
modu
inkontzientean egin zenuela. Nik ez, ordea.
|
|
|
Beste zereginik ezean, laster utzi diogu zokomiran ibiltzeari, eta, banaka banaka, plastikozko jesarleku deserosoetan abaildu gara, etsita, harik eta lehengo talde trinko bera osatu dugun arte, ia hegazkin barruan bezala. Ez espazio faltagatik, egia esan, denok gaude aretoko bazter batean elkarren ondoan pilaturik?, baizik eta zuhurtzia
|
modu
inkontziente batengatik, mehatxu lauso baten pean egongo bagina bezala.
|
|
|
Leku egokia aurkitu Hala ere, sentsazio horren aurrean erreakzioak ez dira beti negatibo sentitzen. Nabil Canyelles, Hijitis Homagoitisaren aita, bere ustez, «desplazamendu apur bat hautematen da, baita
|
modu
inkontzientean ere, baina, hiru arteko harreman berriak behar duenaren kontura, aita ez da desplazamendu txarra». Canyellek dio ez zuela, aita bihurtzean, sentimenduak eta bakardaderik izan.
|
|
|
Si obedco, me querrá ‘», azaltzen du Ferrek. Beldurrean oinarritutako eredu hori
|
modu
inkontzientean eta automatikoki errepikatzen da helduaroan: «bikote harreman egonkorra dut, eta, nire mezan, edo lan munduan ere, langile eredugarria naiz… Hau da, ez dut gatazkarik izango», azaldu du psikologoak, adibide gisa.
|
|
2016
|
|
|
Hizkuntza jokabidearen aldaketari begira, oso inguru hauskorrak dira herri txiki hauek, eta, horregatik, ezinbestekoa da herritarrek euskararen aldeko jarrera aktibo bat izatea eta arriskuen kontziente izatea". Beti euskaraz bizi izan diren herrietan" bertan goxo" egiteko eta euskara arriskuan ez ikusteko aukera ikusten du Uemakoak," euskaraz aritzea
|
modu
inkontzientean egiten den aukera" baita maiz.
|
|
|
Irudia: stockasso Egunero zaila da «inurri gastu» ugarietara ez iristea (eskupekoak, litxarreriak, limosnak…),
|
modu
inkontzientean egiten baitira, ekonomia pertsonalean izan dezaketen eragina neurtu gabe. Gainera, gastu finko ugari daude, baina baita ustekabekoak ere.
|
|
2017
|
|
|
Zalantzak ditut, badaudelako exijentzia maila altuagoa duten ikastetxeak, eta eskolak non juxtu kontrakoa gertatzen den, ikasle eta familien tipologiagatik espektatibak ezberdinak direlako. Eta espektatibek eragina dute ikasleengan, gurasoengan eta irakasleengan, batzuetan kontzienteki eta bestetan
|
modu
inkontzientean. Azken finean, irakasleak, ebaluatzeko orduan, kontuan hartzen du aurrean daukan taldearen batez besteko maila eta hori da bere erreferentzia ikasle bakoitza ebaluatzeko.
|
|
|
Entzulerik gabe, ordea, ez dago ezer. Musikariek egiten dituzten galdera berdinak egin behar izaten ditugu geuk ere, askotan
|
modu
inkontzientean. Aditzea bera ere bada politikoa, noski, beraz.
|
|
|
Poliziaren tratua jaso ondoren eta hilketa leporatzeko hain froga nabarmenak edukita, Ferreiraren tema espekulazio psikologikorako bazka izan zen egunsentiko alean: ez ote zuen
|
modu
inkontzientean aitortu urte batzuk lehenago egin eta kontzientziaren zama eraman ezinak ahantzarazi zion krimena? " Egunkari honek hiriko aditurik onenetakoei galdetu ondoren, aukera hau ezin da baztertu", idatzi zuen Cookek, zehatz mehatz zein adituri eta gaueko zein ordutan galdetu zioten argitu gabe.
|
|
|
Horrela izanik, badirudi sentimenduak paperean jartzea lagungarria dela Simonerentzat, ondoeza zein komunikazio eragozpenak gainditzeari dagokionez. Idazketa adierazpen bide bezala hartuta, espetxean sentitzen duen ahalkeari, bakardadeari eta beldurrari aurre egiteko saialdia egiten du Simonek, nahiko
|
modu
inkontzientean jazotzen bada ere. Hala, emakume presoen estigmatizatzearen ondorioak arintzeko urratsak egiten ditu, horretaz ia jabetu gabe.
|
|
|
Neurozientzia garunaren funtzionamendu eta prozesuei buruzko informazioa eta ulermena garatzeaz arduratu izan da. Diziplina horrek lortutako emaitza esanguratsuenetariko batek dio kontsumitzaileok hartzen ditugun erabaki gehienak(% 95)
|
modu
inkontzientean hartzen ditugula (Zaltman, 2003). Hala ere, orain gutxi arte, gai honi buruz lor zitekeen informazioa oso mugatua zen, zeren giza garuna eta horrek hartutako erabakiak esploratzeko beharrezkoa zen teknologia eskuragarri ez baitzegoen.
|
|
|
Edozein ekintza, erabaki, erabilera, etab. hausnarketa batekin lagunduta badatoz, ziur aski arrazoituagoa izango da, eta ekintza hori autonomian hezita dagoen pertsona batek hartu badu, askoz hobe! Erakusten baitu, gaitasun pertsonalak ditugun pertsonak garela eta ez dugula
|
modu
inkontziente batean jokatzen, baizik eta modu arduratsuan. Horrela, droga legalekin naiz droga ilegalekin, kontsumo arduratsua egiten badugu, arriskuak murriztuko ditugu, bai geuretzat (arrisku pertsonalak) zein geure ingurukoentzat eta substantziari dagokionean ere, izan ere, hauen inguruko informazio gehiago izan dezakegu Hegoak elkarteak eskaintzen dituen zerbitzuei esker.
|
|
2018
|
|
|
Ondo legoke akaso orduko albistegiak ikustea berriro, aurkezlearen hitzak, keinuak, tonua aztertzea, berriari emandako minutuak, irudien muntaketa eta abar. Konbentzituta nago gure buruak, arreta jartzen badu, egiten duela azterketa hori, baita hamar urterekin ere, ulertu egin nahi baitu!?, eta oso denbora gutxian egiten duela gainera, ia ia
|
modu
inkontzientean, esango nuke, azterketa hori bera hitzetara ekartzeko behar den denboraren laurdenaren laurdenean.
|
|
|
Zer esan nahi du horrek? Osasungarriak ez diren elikagaiak jateaz gain, behar baino maizago jateaz gainera, kontsumoa, batzuetan,
|
modu
inkontzientean justifikatzen dela. Eta horretarako esaldiak ditugu; maiz esaten dizkiot pediatraren, dietista nutrizionistaren edo familiako medikuaren aurrean, ñabardurak egiteko eta edukia azaltzen saiatzeko.
|
|
|
–Dakizuenez, azaltzen die entzuleei?, gure jokabideak aldatu egiten ditugu
|
modu
inkontzientean zaintzapean gaudela uste dugunean. Eta horrek emaitzak eskastuko lizkiguke, noski.
|
|
2019
|
|
|
Ekfrasi honek irakurlearengan eragin handiagoa sortzeko funtzioa dauka; eszena artearen errepresentazioaren bidez hornitu du, indar handiagoa emateko, alegia. Irudia protagonistaren burura dator
|
modu
inkontzientean, pentsamendu arrazionala osatu baino lehen bere buruan aurretik ezagutzen duen koadroa ikusten du eta ondoren irudi hori etengabe errepikatzen du, pentsatu duena islatzeko. Beste aldetik, Paloma Alarcók dioen moduan, margolari amerikarraren obrak ikustean, gure buruan istorioak asmatzeari ekiten diogu:
|
|
|
Bigarrenik, lan egiteko moldeei dagozkien erronkak aurkitzen dira. Horren barnean aipatzen dute lan egiteko jada ezarritako moldeak errepikatzen direla, hau da, dominanteak diren ideologia horiek sortzen dituzten jarrerak erreproduzitzen direla behin eta berriz,
|
modu
inkontzientean izanda ere. Bi azpimultzotan bana daiteke multzo hau.
|
|
2021
|
|
|
Hain oinarrizkoa den horretara jo nahi nuen, muinera. Ondoren, drama eta thrillerra
|
modu
inkontzientean ateratzen dira».
|
|
|
Gainera, euskal dantzetan, normalean, neskak dira nagusi, eta mutilok dantza taldez dantza talde ibili ohi gara, mutilen falta izan dutelako. Egia esan, lekualdatze horietan ezagutu genuen elkar taldekideok, eta hala sortu zen,
|
modu
inkontzientean.
|
|
|
" Ez da zerbait ofiziala. Ez da inon esaten pasatu behar dituztela kinto bihurtzeko, baina
|
modu
inkontzientean egiten dira". Froga hauek" alkoholarekin eta arriskuarekin" zerikusia dute, eta kintoek eta kinto zaharrek garatzen dituzte eta kinto gazteek pasatzen dituzte.
|
|
|
" Ingelesa mintzaira global bilakatu duen eztanda honek ondorio mesedegarriak ere baditu. Ingelesa bigarren hizkuntza moduan hartzen duten guztiek bigarren belarri bat garatuko dute, eta belarri horren bidez konparaketa lexikoak egingo dituzte,
|
modu
inkontzientean bada ere, gardenago eta hobeto ikusiko dituzte hizkuntzaren adierazpide propioak. Konturatu gabe, gure hitzen profila, distira eta oparotasuna ikusiko dituzte, ustekabeko moduren batean".
|
|
2022
|
|
|
Sinesmen horiek gizartean esanahia dute, eta, kasu batzuetan kontraesankorrak izanik ere, esperientzia kolektiboak osatzen dituzte. Normalean, narratiba horiek partekatutako balio sistema baten gainean eratzen dira, eta
|
modu
inkontzientean mantentzen dira. Kultur dinamika hobeto ulertzen badugu, erabaki batzuek zergatik hartzen diren hobeto uler dezakegu, baita aldaketa prozesuetan duten eragina ere (Engle, 2018).
|
|
|
Gehienbat gurasoengana, aiton amonengana, lehengusu txikiengana joaten nintzen eta elkarrizketak egiten nizkien. Ikus entzunezkoa komunikazioa ikastea erabaki nuen eta
|
modu
inkontzientean izan zen. Ez neukan buruan zinema egingo nuenik.
|
|
2023
|
|
|
Izan ere, Marikobaso espazioak Derioko elkarte eta mugimendu batzuen uztarketan du jatorria. Hortaz, esan daiteke seigarren printzipio horretan oinarrituta eraiki zela hein batean (eta, seguruenik,
|
modu
inkontziente samarrean) Marikobaso bera.
|
|
|
Beraz,
|
modu
inkontzientean hasi nintzen kalibratzen, itxuratzen ahal nituen jarreren katalogoaren barruan, zein hartzen ahal nuen, eta are zein komeni zitzaidan hartzea, lehen zita hartan. Ze, bistan dena, jarreraren bat hartu behar da, paperen bat itxuratu behar da, ez gaitezen engaina.
|