|
2011
|
|
|
Protokolo honen xedapenetariko bat bera ere ez da interpretatuko halako
|
modu
batez, non horrek eragotziko duen estatu alderdi baten ordenamenduaren, nazioarteko instrumentuen zein nazioarteko giza zuzenbidearen manuen aplikazioa, manu horiek haurraren eskubideak gauzatzeko aldekoagoak direnean.
|
|
|
3.Estatu alderdiek neurri egingarri guztiak hartuko dituzte, bere jurisdikzio pean dauden pertsonak eta Protokolo honen kontra erreklutatuak izan badira edo eraso militarretan erabiliak, horiek desmobilizatuak izan daitezen edo beste
|
modu
baten bidez zerbitzu militarretik bananduak.Beharrezkoa bada, estatu alderdiek beharrezko laguntza guztia eskainiko diete pertsona horiei, euren errekuperazio fisiko eta psikologikorako zein birgizarteratzeko bidean jartzeko.
|
|
|
4.Finantza laguntza, laguntza teknikoa edo beste
|
modu
batekoa emateko baldintzetan dauden estatu alderdiek, hori eskainiko dute nazioartean, erregio mailan edo aldebiko programen bidez edo beste programa batzuen bidez.
|
|
|
...riaren arrazoi izaten jarraitzen duela, erabilgarri eta egoki diren baliabide guztien bitartez egin behar zaiela aurre, lehentasun osoko gai gisa, ukituak diren erkidegoekin lehenespenezko kooperazioarekin, Ikusirik ardura handiz arrazismo, arraza bereizkeria, xenofobia eta horiekin lotuta dauden intolerantzia moduen kasu bortitzek irauten dutela, eta gainera gaur egun oraindik proposatzen direla,
|
modu
batera edo bestera, arraza eta kultura jakin batzuen nagusitasunaren teoriak, garai kolonialetan zehar sustatu eta burutuak izan zirenak, Kezkaturik arrazismo, arraza bereizkeria, xenofobia eta horiekin lotuta dauden intolerantzia adierazpenek gaur egun forma eta adierazpenik ankerrenetan suspertu eta jarraitzen dutelako, bai eta beste ideologia eta praktika batzuetan oinarritutako bereizkeria ed... Aintzat harturik eta aitorturik Hegoafrikako buru den Thabo Mbeki jaunak egindako. XXI. menderako ikuspegia izeneko Adierazpena, Hegoafrika berriko lehenengo burua izan zen Nelson Mandela jaunak izenpetua, Giza Eskubideen Nazio Batuen goi Ordezkariaren eta Munduko Konferentziaren Idazkari Nagusiaren ekimenez, eta 74 estatu buruk, gobernu buruk eta kargudunek sinatua, Berretsiz kultura aniztasuna gizateriaren aurrerakada eta, oro har, ongizatearentzat osagai baliotsua dela, eta hori balioetsi, gozatu, benetan onetsi eta gure gizarteak aberasten dituen ezaugarri iraunkor gisa hartu behar dela, Aitortuz, arraza bereizkeriak, genozidioak, apartheidaren krimenak eta esklabotzaren debekuak, giza eskubideen instrumentuek ezartzen dituzten betebeharretan definitzen diren bezala, ez dutela inolako salbuespenik onartzen, Entzun ondoren munduko herriak eta hauek dituzten nahiak aintzakotzat hartuta, nahi horiek direlarik justizia, guztion aukera berdintasuna, giza eskubideen gozamena, barne hartuta garapenerako, bakean eta askatasunean bizitzeko eskubidea eta ekonomia, gizarte eta kultura bizitza eta bizitza zibil eta politikoan bereizkeriarik gabe eta berdintasun baldintzetan parte hartzea, Aitortuz gizarte eraketan gizabanako eta herri guztiek duten parte hartze bidezko, ekitatezko, demokratiko eta baztertzailea ez dena lagungarri izan daitekeela arrazismorik, arraza bereizkeriarik, xenofobiarik eta horiekin lotura duten intolerantzia modurik gabeko mundu bat lortzeko, Azpimarratuz nazio eta mundu mailan erabakiak hartzean, bereizketarik gabe guztion ekitatezko parte hartzearen garrantzia, Baieztatuz arrazismoa, arraza bereizkeria, xenofobia eta horiekin lotuta dauden intolerantzia moduak, arrazismo eta arraza bereizkeriaren baliokide direnean, giza eskubide guztien urratze larriak direla eta eskubide horien gozamen osoa oztopatzen dutela, gizaki guztiak aske eta duintasun eta eskubideetan berdinak jaiotzen direlako egi nabaria ukatzen baitute; herri eta nazioen arteko harreman baketsu eta adiskidetsuak oztopatzen baitituzte, eta barneko zein nazioarteko gatazka ugariren oinarrizko arrazoiak baitira, gatazka armatuak barne, eta horrek biztanleriaren nahitaezko lekualdaketa eragiten duela, Aitorturik beharrezkoa dela nazio mailan eta nazioartean, arrazismoa, arraza bereizkeria, xenofobia eta horiekin lotuta dauden intolerantzia moduei aurre egiteko neurriak hartzea, giza eskubideak, ekonomia, gizarte, kultura eskubideak eta eskubide zibil eta politiko guztien gozamen osoa ziurtatzeko helburuarekin; eskubide horiek guztiak unibertsalak, banaezinak, elkarren mendekoak eta elkarri lotuak baitira, eta herrialde guztietako gizon, emakume eta haurren bizi baldintzak hobetzeko, Berretsiz halako helburua, giza eskubideen sustapen eta babeserako eta arrazismoa, arraza bereizkeria, xenofobia eta horiekin lotuta dauden intolerantzia moduen aurkako borrokaren helburuak lortzeko asmoarekin, nazioarteko lankidetza gehitzea beharrezkoa dela, Aitorturik xenofobia, bere adierazpen ezberdinetan, gaur egungo bereizkeria eta gatazka iturri eta modu nagusienetakoa dela, eta horri aurre egiteko estatuek eta nazioarteko erkidegoak presako arreta ipini eta neurriak berehala hartu behar dituztela, Guztiz jakitun izanik, nazioarteko erkidegoak, gobernuek eta tokiko agintariek egindako ahaleginak gorabehera, arrazismoa, arraza bereizkeria, xenofobia eta horiekin lotuta dauden intolerantzia moduen oinazeak irauten duela eta giza eskubideen urraketen, sufrimenduen, desabantailen eta indarkeriaren arrazoi izaten jarraitzen duela, erabilgarri eta egoki diren baliabide guztien bitartez egin behar zaiela aurre, lehentasun osoko gai gisa, ukituak diren erkidegoekin lehenespenezko kooperazioarekin, Ikusirik ardura handiz arrazismo, arraza bereizkeria, xenofobia eta horiekin lotuta dauden intolerantzia moduen kasu bortitzek irauten dutela, eta gainera gaur egun oraindik proposatzen direla, modu batera edo bestera, arraza eta kultura jakin batzuen nagusitasunaren teoriak, garai kolonialetan zehar sustatu eta burutuak izan zirenak, Kezkaturik arrazismo, arraza bereizkeria, xenofobia eta horiekin lotuta dauden intolerantzia adierazpenek gaur egun forma eta adierazpenik ankerrenetan suspertu eta jarraitzen dutelako, bai eta beste ideologia eta praktika batzuetan oinarritutako bereizkeria edo arraza edo etnia nagusikeria, Gogorki arbuiatuz arraza nagusikerian oinarri duen doktrina oro, bai eta ustez ezberdinak diren giza arrazen existentzia frogatu nahi duten teoriak ere, Aitortuz arrazismoa, arraza bereizkeria, xenofobia eta horiekin lotuta dauden intolerantzia moduei aurre ez egitea eta ez salatzea, horien aurkako lana guztiona izanik, bereziki agintari publiko eta maila guztietako politikoena, halakorik ez egiteak horien iraupena bultzatzen duen faktore bat dela, Berretsiz estatuek biktima guztien giza eskubideak eta oinarrizko eskubideak babestu eta sustatzeko eginbeharra dutela, eta emakumeei eragin diezaieketen askotariko bereizkeria moduak aintzat hartzen dituen genero ikuspegia ezarri luketela, eta beraien eskubide zibil eta politiko, eta ekonomia, gizarte eta kultura eskubideen gozamena mundu osoko gizartea garatzeko ezinbestekoa dela, Aitortuz arrazismoa, arraza bereizkeria, xenofobia eta horiekin lotuta dauden intolerantzia moduak ezabatzeko borrokaren inguruan gero eta globalizatuagoa den munduak aurkezten dituen erronka eta aukerak, Erabakia harturik noiz eta globalizazioaren eta teknologiaren garaian, horiek lagundu dutela modu nabarian halakoak lortzeko:
|
|
|
Aintzat harturik eta aitorturik Hegoafrikako buru den Thabo Mbeki jaunak egindako. XXI. menderako ikuspegia izeneko Adierazpena, Hegoafrika berriko lehenengo burua izan zen Nelson Mandela jaunak izenpetua, Giza Eskubideen Nazio Batuen goi Ordezkariaren eta Munduko Konferentziaren Idazkari Nagusiaren ekimenez, eta 74 estatu buruk, gobernu buruk eta kargudunek sinatua, Berretsiz kultura aniztasuna gizateriaren aurrerakada eta, oro har, ongizatearentzat osagai baliotsua dela, eta hori balioetsi, gozatu, benetan onetsi eta gure gizarteak aberasten dituen ezaugarri iraunkor gisa hartu behar dela, Aitortuz, arraza bereizkeriak, genozidioak, apartheidaren krimenak eta esklabotzaren debekuak, giza eskubideen instrumentuek ezartzen dituzten betebeharretan definitzen diren bezala, ez dutela inolako salbuespenik onartzen, Entzun ondoren munduko herriak eta hauek dituzten nahiak aintzakotzat hartuta, nahi horiek direlarik justizia, guztion aukera berdintasuna, giza eskubideen gozamena, barne hartuta garapenerako, bakean eta askatasunean bizitzeko eskubidea eta ekonomia, gizarte eta kultura bizitza eta bizitza zibil eta politikoan bereizkeriarik gabe eta berdintasun baldintzetan parte hartzea, Aitortuz gizarte eraketan gizabanako eta herri guztiek duten parte hartze bidezko, ekitatezko, demokratiko eta baztertzailea ez dena lagungarri izan daitekeela arrazismorik, arraza bereizkeriarik, xenofobiarik eta horiekin lotura duten intolerantzia modurik gabeko mundu bat lortzeko, Azpimarratuz nazio eta mundu mailan erabakiak hartzean, bereizketarik gabe guztion ekitatezko parte hartzearen garrantzia, Baieztatuz arrazismoa, arraza bereizkeria, xenofobia eta horiekin lotuta dauden intolerantzia moduak, arrazismo eta arraza bereizkeriaren baliokide direnean, giza eskubide guztien urratze larriak direla eta eskubide horien gozamen osoa oztopatzen dutela, gizaki guztiak aske eta duintasun eta eskubideetan berdinak jaiotzen direlako egi nabaria ukatzen baitute; herri eta nazioen arteko harreman baketsu eta adiskidetsuak oztopatzen baitituzte, eta barneko zein nazioarteko gatazka ugariren oinarrizko arrazoiak baitira, gatazka armatuak barne, eta horrek biztanleriaren nahitaezko lekualdaketa eragiten duela, Aitorturik beharrezkoa dela nazio mailan eta nazioartean, arrazismoa, arraza bereizkeria, xenofobia eta horiekin lotuta dauden intolerantzia moduei aurre egiteko neurriak hartzea, giza eskubideak, ekonomia, gizarte, kultura eskubideak eta eskubide zibil eta politiko guztien gozamen osoa ziurtatzeko helburuarekin; eskubide horiek guztiak unibertsalak, banaezinak, elkarren mendekoak eta elkarri lotuak baitira, eta herrialde guztietako gizon, emakume eta haurren bizi baldintzak hobetzeko, Berretsiz halako helburua, giza eskubideen sustapen eta babeserako eta arrazismoa, arraza bereizkeria, xenofobia eta horiekin lotuta dauden intolerantzia moduen aurkako borrokaren helburuak lortzeko asmoarekin, nazioarteko lankidetza gehitzea beharrezkoa dela, Aitorturik xenofobia, bere adierazpen ezberdinetan, gaur egungo bereizkeria eta gatazka iturri eta modu nagusienetakoa dela, eta horri aurre egiteko estatuek eta nazioarteko erkidegoak presako arreta ipini eta neurriak berehala hartu behar dituztela, Guztiz jakitun izanik, nazioarteko erkidegoak, gobernuek eta tokiko agintariek egindako ahaleginak gorabehera, arrazismoa, arraza bereizkeria, xenofobia eta horiekin lotuta dauden intolerantzia moduen oinazeak irauten duela eta giza eskubideen urraketen, sufrimenduen, desabantailen eta indarkeriaren arrazoi izaten jarraitzen duela, erabilgarri eta egoki diren baliabide guztien bitartez egin behar zaiela aurre, lehentasun osoko gai gisa, ukituak diren erkidegoekin lehenespenezko kooperazioarekin, Ikusirik ardura handiz arrazismo, arraza bereizkeria, xenofobia eta horiekin lotuta dauden intolerantzia moduen kasu bortitzek irauten dutela, eta gainera gaur egun oraindik proposatzen direla, modu batera edo bestera, arraza eta kultura jakin batzuen nagusitasunaren teoriak, garai kolonialetan zehar sustatu eta burutuak izan zirenak, Kezkaturik arrazismo, arraza bereizkeria, xenofobia eta horiekin lotuta dauden intolerantzia adierazpenek gaur egun forma eta adierazpenik ankerrenetan suspertu eta jarraitzen dutelako, bai eta beste ideologia eta praktika batzuetan oinarritutako bereizkeria edo arraza edo etnia nagusikeria, Gogorki arbuiatuz arraza nagusikerian oinarri duen doktrina oro, bai eta ustez ezberdinak diren giza arrazen existentzia frogatu nahi duten teoriak ere, Aitortuz arrazismoa, arraza bereizkeria, xenofobia eta horiekin lotuta dauden intolerantzia moduei aurre ez egitea eta ez salatzea, horien aurkako lana guztiona izanik, bereziki agintari publiko eta maila guztietako politikoena, halakorik ez egiteak horien iraupena bultzatzen duen faktore bat dela, Berretsiz estatuek biktima guztien giza eskubideak eta oinarrizko eskubideak babestu eta sustatzeko eginbeharra dutela, eta emakumeei eragin diezaieketen askotariko bereizkeria moduak aintzat hartzen dituen genero ikuspegia ezarri luketela, eta beraien eskubide ...riaren arrazoi izaten jarraitzen duela, erabilgarri eta egoki diren baliabide guztien bitartez egin behar zaiela aurre, lehentasun osoko gai gisa, ukituak diren erkidegoekin lehenespenezko kooperazioarekin, Ikusirik ardura handiz arrazismo, arraza bereizkeria, xenofobia eta horiekin lotuta dauden intolerantzia moduen kasu bortitzek irauten dutela, eta gainera gaur egun oraindik proposatzen direla,
|
modu
batera edo bestera, arraza eta kultura jakin batzuen nagusitasunaren teoriak, garai kolonialetan zehar sustatu eta burutuak izan zirenak, Kezkaturik arrazismo, arraza bereizkeria, xenofobia eta horiekin lotuta dauden intolerantzia adierazpenek gaur egun forma eta adierazpenik ankerrenetan suspertu eta jarraitzen dutelako, bai eta beste ideologia eta praktika batzuetan oinarritutako bereizkeria ed... herriak elkartzea, berdintasun, duintasun eta solidaritatean oinarritutako giza familia kontzeptua praktikan jartzea, eta XXI. mendea giza eskubideen mendea eta arrazismoa, arraza bereizkeria, xenofobia eta horiekin lotuta dauden intolerantzia moduak ezabatzeko mendea izan dadin, bai eta gizabanako eta herri guztien benetako aukera eta tratu berdintasuna lortzeko ere, 1Adierazpen eta Egintza Programa honen ondorioetarako, ulertzen da genero hitzak bi sexuei, gizona eta emakumeari, egiten diela erreferentzia, gizartearen testuinguruan.
|
|
2012
|
|
|
3.Legearen araberako buruzagiek, beste
|
modu
batez ordainsari egokirik jasotzen ez dutenean, behar bezala araututako zerbitzu pertsonalak izango dituzte, nolanahi ere, edozein gehiegikeria saihesteko beharrezko neurri guztiak hartuko dira.
|
|
|
c) horietatik, etsaiak, bere gerra ekintzentzat edo bere ekonomiarentzat abantaila nabaria lor dezakeenean, bidalketa horiekin beste
|
modu
batera beraiek hornitu edo ekoiztu lituzkeen artikuluak ordeztuz, edo materiala, produktuak edo zerbitzuak liberatuz, beste modu batera artikulu horien ekoizpenera esleitu lituzkeenak.
|
|
|
c) horietatik, etsaiak, bere gerra ekintzentzat edo bere ekonomiarentzat abantaila nabaria lor dezakeenean, bidalketa horiekin beste modu batera beraiek hornitu edo ekoiztu lituzkeen artikuluak ordeztuz, edo materiala, produktuak edo zerbitzuak liberatuz, beste
|
modu
batera artikulu horien ekoizpenera esleitu lituzkeenak.
|
|
|
2) presoari eskudirutan edo antzeko
|
modu
batean emandako kopuruak; bere kontura, eta berak eskaera egin ondoren, egindako ordainketak; aurreko artikuluaren hirugarren paragrafoaren arabera transferitutako kopuruak.
|
|
|
Konbentzioaren interpretazioari edo aplikazioari dagokionez, estatu alderdien artean sortzen den edozein gatazka, negoziazioaren bidez konpondu ezin daitekeena, Nazioarteko Justizia Gortearen mende utziko da, gatazkan dauden alderdietako edozeinek hala eskatuta, betiere, horiek gatazka beste
|
modu
batean konpontzea erabaki ez badute.
|
|
|
ii) Emakume baten senarrak, familiak edo senarraren senide taldeak eskubidea dute emakumea hirugarren bati emateko kostubidez edo beste
|
modu
batez;
|
|
|
Konbentzio honen interpretazio edo aplikazioaren inguruan sortutako kontu oro bi estatu kontratugile edo gehiagoren artean negoziazio bidez konpontzen ez bada, Nazioarteko Justizia Gortearen mende geratuko da, horrek konpondu dezan, gatazkan dauden alderdi guztiek hala eskatuta, salbu eta, alderdi interesdunek erabakitzen dutenenean beste
|
modu
batean konpontzea.
|
|
|
Konbentzio honen estatu alderdiek konpromisoa hartzen dute, kasuan kasuko konstituzio prozeduren arabera, beharrezko legegintza neurriak edo beste izaera batekoak onesteko, legearen bidez edo beste
|
modu
batez ezarritako akzio penal edo zigorraren preskripzioa ez aplikatzeko, konbentzio honen I eta II. artikuluetan aipatu krimenei, eta halakorik egonez gero, hori ezabatzeko.
|
|
|
3.Atal honetako xedapenak lehorrean biztanleria zibilari, pertsona zibilei eta izaera zibileko ondasunei eragin diezaiokeen lehorreko, itsasoko edo aireko edozein gerra operaziori aplikatuko zaizkio.Itsasotik edo airetik lurreko objektiboen aurkako eraso guztiei ere izango zaie aplikagarri, baina ez diete beste
|
modu
batean eragingo itsasoko edo aireko gatazka armatuei aplikagarri zaizkien nazioarteko zuzenbideko arauei.
|
|
|
i) Gobernua kentzea edo,
|
modu
batera zein bestera, estatuaren konstituzio ordena hondatzea, edota,
|
|
|
1.Hitzarmenaren zati honen xedapenak aplikatzen direnean, gobernuek errespetatu dute, herri interesdunen kultura eta balore espiritualei begira, garrantzi berezia duten harremanak, eurek okupatu edo beste
|
modu
batean erabiltzen dituzten lurrekin edo lurraldeekin, edo bata zein bestearekin, kasuan kasuan izan ditzaketenak, eta, batik bat, harreman horien alderdi kolektiboak.
|
|
|
hitzaren erabilerak" lurraldeak? kontzeptua barneratu behar du, kontzeptu horrek herri interesdunek zein erregio okupatu edo beste
|
modu
batean erabili eta erregio horietako bizilekua oso osorik estaltzen baitu.
|
|
|
2.Herri interesdunei kontsulta egin zaie, lurrak besterentzeko edo beste
|
modu
batean lur horien gaineko eskubideak eskualdatzeko gaitasuna, euren erkidegotik kanpo dagoela uste den guztietan.
|
|
|
5 Inork, norbanako nahiz agintari, ezin izango du pertsona bat buruko gaixotasuna duen pertsona gisa sailkatu, ezta beste
|
modu
batean adierazi ere, pertsona horrek buruko gaixotasuna duenik, salbu eta buruko gaixotasunarekin edo horren ondorioekin zuzenean zer ikusia duten helburuetarako denean.
|
|
|
...ntzipio honen 2 paragrafoan zehaztutako informazioa barne, egiaztatzen duenean, gaixoa noiz tratatu eta garai horretan gaixoa ez dela gai proposatutako tratamenduaren plangintzari jakitun izanik adierazitako adostasuna emateko edo horri uko egiteko edo, nazio legeriak halakoa aurreikusten duenean, aintzat hartuta gaixoaren eta hirugarrenen segurtasuna, gaixoak adostasuna emateari arrazoirik gabeko
|
modu
batez uko egin diola.
|
|
|
1.Nazio erakundea osatzeko eta horren kideak hautaketa bidez zein beste
|
modu
batez izendatzeko prozedurak beharrezko berme guztiak eskaini behar ditu, giza eskubideak sustatzeko eta babesteko interesa duten indar sozialen (gizarte zibilaren) ordezkaritzaren aniztasuna ziurtatzeko; indar horiek interesaturik daude giza eskubideen sustapen eta babesean, batik bat, ahalmen batzuen bidez, horiek ahalbidetzen dutela jarraikoen ordezkarien lankidetza eraginkorra edota partaidet...
|
|
|
5.Estatuek erraztuko dizkiete tokiko erkidegoei pertsona desgaituentzako programak egitea eta neurriak hartzea.Halakoa lortzeko
|
modu
bat da gidaliburuak edo egiaztapen zerrendak egitea eta tokiko langileei gaikuntza programak ematea.
|
|
|
5.Pertsona desgaituek eta, hala denean, euren familiek eta euren alde egiten dutenek fase guztietan izan behar dute eskura diagnostikoari, euren eskubideei eta eskuragarri dauden zerbitzu eta programei buruzko informazio osoa.Informazio hori aurkeztu behar da
|
modu
batez, hain zuzen ere, pertsona desgaituentzat eskuragarria izan dadin.
|