|
2023
|
|
|
Adierazi duguna kontuan hartuta, salbuespena da tributuarekiko menpekotasun
|
modu
bat, tributuak ordaintzeko betebeharrik ez dakarren modua. Egon ere, salbuespen kasuak zerga egitatearen barnean daude, eta horrexek bereizten ditu zergapetik kanpoko kasuetatik.
|
|
|
Ondare bananduak tributuei begira dakartzan ondorioen alorrean, ondorio horiek edozein subjektu pasibori begira sor daitezkeenak dira; horrela, erakundeak berak gauzatzen du zerga egitatea eta, beraz, erakundeak tributu prestazioak bete behar ditu. Beste
|
modu
batera esateko, harreman juridiko tributario bakarra dago erakunde eta Administrazioaren artean, hots, tributu betebehar bakarra.
|
|
|
zenbait kasu berezitan, zorrak barkatu daitezke, eta halakoetan amnistia fiskalari buruz hitz egiten dugu. Hortaz, zorren barkamena izan daiteke tributu betebeharra azkentzeko beste
|
modu
bat. Nolanahi den ere, tributu zorrak foru arauaren aginduz bakarrik barka daitezke, foru arau horrek barkamenaren norainokoa eta baldintzak zehaztu behar dituelarik.
|
|
|
Erregelamendu bidez berariazko jakinarazpena beharrezkoa ez diren kasuak zehaztu daitezke tributu betebeharpekoari horren berri eman bazaio. Ulerbidez, horrela gertatuko da adostasun aktaren ondoriozko likidazioen kasuan lurralde erkideko eta Gipuzkoako ikuskapen prozeduretan; bertan, zorra likidatzeko organo eskudunak jarduketa berriak agindu ezik edota beste
|
modu
batean likidatu ezik, akta sinatu eta hilabetearen buruan jakinarazitzat emango da likidazioa (TLOren 156.4 artikulua eta Gipuzkoako TFAOren 151.3 artikulua). Bizkaian eta Araban, adostasun aktaren ondoriozko likidazioa beti jakinarazi behar da, aurrerago ikusiko dugun moduan.
|
|
|
Bestalde ere, legeen bat konstituzioaren aurkakoa dela adierazten denetan, Konstituzioaren kontrakoa ez den zatiak bakarrik iraungo du indarrean (EKren 164 art.). Horrenbestez, konstituzio aurkakotasunaren adierazpena ere legeen indarraldia amaitzeko beste
|
modu
bat izango litzateke. Zernahi gisaz, ezin ditugu parekatu konstituzio aurkakotasunaren ziozko deuseztasuna eta indargabetze arrunta, deuseztasunak ondorio askoz zabalagoak erakartzen dituelako.
|
|
|
itxurazkoa (kanpora begira gauzatzen dena) eta ezkutukoa (alderdiek benetan nahi dutena). Lege iruzurraren kasuan, ostera, egintza edo egitate batzuk burutzen dira, emaitza jakin batzuk lortzeko, hain zuzen ere, beste
|
modu
batera lortu liratekeen emaitzak. Ez dago itxurazko eta benetako borondatearen arteko alderik, alderdiek egiatan nahi dutena egiten baitute.
|
|
|
Hori dela eta, esan bide da kontratu modalitate bat baino gehiago lana antolatzeko
|
modu
bat dela. Bada, antolatzeko modu horren arabera, enpresaburuak aldez aurretik kontratatutako langileei jarduera bat gauzatzea aginduko die, eta, hain zuzen, jarduera hori gauzatzeko langile horiek nahitaez aritu dira lankidetzan.
|
|
|
Beste
|
modu
batean esanda, zaintza ezin da gauzatu berez toki erakundeen eskumenekoak ez diren gaien inguruan, ezta eskuordetzaren bitartez edo transferentzien bitartez emandako eskumenen gainean. Toki erakundeen eskumenekoak ez diren erabakiak zuzenbide osoko deuseztasuna dakartzaten erabakiak dira eta horien gaineko administrazio kontrolik ez da egiten.
|
|
|
" Administrazioek interes orokorraren zerbitzuan kooperatuko dute eta euren borondatez printzipio hau betetzeko dagozkien eskumenak egikaritzeko modurik onena aukeratuko dute". Beste
|
modu
batera esateko, Administrazioek interes orokorra lortu behar dute eta hori lortzeko kooperatzeko aukera izango dute. Hori bai, kooperazio hori borondatezkoa izango da eta ideia honetan aipatutako artikuluaren bigarren paragrafoak dio:
|
|
|
Bizkaiaren kasuan salbuespena beste
|
modu
batean zehazten du Bizkaiko foru arauaren 6.5 artikuluan: toki erakunde batek zorraren helburua betetzen badu, baina egonkortasun helburua edo gastu araua betetzen ez badu, erakundearen finantza jasangarritasuna arriskuan jartzen ez duten gastuak diruzaintzako gerakinekin finantzatzeagatik, aurrekontua aurrezki garbi positiboarekin likidatzen badu, ekonomiaeta finantza planaren ordez, kontu hartzailetzako funtzioak betetzen dituen organoaren txosten bat egingo da, eta horren berri emango zaio Osoko Bilkurari.
|
|
|
Lortutako baliabideak, aurrekontu jardueraren bitartez, zerbitzuak emateko eta eskumenak garatzeko erabiliko dira. Beste
|
modu
batean esateko: toki ogasunen jarduera ekonomiko finantzarioa tributu jardueraren eta aurrekontu jardueraren bitartez antolatuko da (tokiko tributu zuzenbidea eta tokiko aurrekontu zuzenbidea).
|
|
|
Lehenengoan koordinazioa gauzatuko litzateke eta bigarrenean kontrola. Beraz, kontrolean kontrolatzailearen erreakzioa aurretiazko jarduera bat onartzera edo gaitzestera joan litzateke eta ezin dezake jarduteko
|
modu
bat zehaztu261 Koordinazioan, aldiz, toki administrazioak jarduera bat gauzatzeko betebeharreko jarraibideak zehaztuko ditu.
|
|
|
Ildo horretan, legearen alderdi garrantzitsuekin batera, hala nola, erakundeen araubideari, eskumenei eta abarri dagozkienak, azpimarratu behar da, halaber, —Europar Batasuneko araudiaren arabera, eta aurrekontu egonkortasunaren eta finantza jasangarritasunaren printzipioari buruzko konstituzio— eta legegintza erreformen ondoren, arkitektura instituzionalarekin eta ekonomia eta finantza arkitekturarekin lotutako alderdiek garrantzi handia hartu dutela toki erregimenaren garapenean, eta horrek are beharrezkoagoa egiten du euskal udalerriek lehen ere egin behar zuten exijentzia hori" 646 Esangura horretan oso garrantzitsua bihurtzen zaigu ETELren 115 artikuluak 3 atalean dioena, azken finean aurrekontu, zorpetze eta kontabilitate araubideek lurralde historikoek zehaztuko dituzte eta araubide horien barnean kokatu behar da aurrekontu egonkortasunari eta finantza jasangarritasunari buruzko politikak eta arauak. Beste
|
modu
batean esateko eta orain arte esandakoa labur biltzeko; lurralde historikoek aurrekontu, zorpetzeeta kontabilitate araubidea zehazteko eskumena duten aldetik, aurrekontu egonkortasunaren eta finantza jasangarritasunaren gaineko araubidea zehazteko eskumena ere izango dute. Ondorioa logikoa dirudi.
|
|
|
Arabako, Bizkaiako eta Gipuzkoako foru arauek
|
modu
batean edo bestean hiru informazio bideak jorratzen dituzte. Estatuari bidali beharreko informazio betebeharraren inguruan hitz egin dugu.
|
|
|
Azken finean, Foru Aldundiek kontrolatzaileaz gain laguntzaileak ere badira eta aurrekontu espedienteak zuzentzeko aukera eman dezakete. Beste
|
modu
batean esateko: TAOLk, ebazpenak aurkaratzeko subjektu aktibo bezala, Estatua eta autonomia erkidegoak aipatzen ditu, baina hauek ez daukate EAEko toki erakundeen gaineko finantza jardueren gaineko eskumenik eta, are gutxiago, toki erakundeen aurrekontu jardueraren gainean.
|
|
|
Beraz, TOLTBren bide berdina jorratuz, toki erakundeek kreditu eragiketa horien gaineko kontrola izango dute, aurretiazko baimena dute. Baina, 635 Bizkaiak erabiltzen otsailaren 24k 2/ 2021 Foru Arauaren idazketa erabili dugu TOLTBk eta Arabako foru arauek beste
|
modu
batez zehazten dutenaren definizioa erabilita.
|
|
|
Ildo horretatik, zorpetzeari eta beste gai batzuei buruz kontrola aipatzerakoan zuzenean Estatuak gauzatzen duen kontrolari buruz hitz egiten dugu. Beste
|
modu
batean esateko: lurralde erkideko toki erakundeentzat finantza zaintzako organo eskuduna Estatua eta autonomia erkidegoa izan daitezke, gaiaren araberako eskumen banaketaren bitartez.
|
|
|
Beste
|
modu
batean esanda499:
|
|
|
Arazoa argi dago EKk berak" sortu" duela lurralde antolaketa deszentralizatu bat egituratu duenetik, eskumenen banaketa sistema ezarrita. Azken finean, ARIAS ABELLANi jarraituz, zehaztu da, alde batetik, nork arautzen duen finantza zaintza eta, bestetik, nor da finantza zaintzaren titularra431 Beste
|
modu
batean esanda, bi gauza aztertu behar dira: alde batetik, nork du eskumena finantza zaintzaren kontrola eta kontrol teknikak zehazteko; eta bestetik, nork egikarituko dituen kontrol teknika betearazle horiek.
|
|
|
alde batetik, zorpetze baliabidea erabiltzeko erabakia eta, bestetik, zorpetzeak ekarriko duen hartzekoduna zehaztea. Beste
|
modu
batean esateko, lehenengo zorpetuko garen ala ez erabaki behar da eta gero zorra norekin edukiko dugun zehaztu behar da. Kontrola hasierako momentu horretan gauzatu behar da ez hartzekoduna zehaztean.
|