|
2001
|
|
|
Dakusagunez, XIX. mendeko nobelagintzaren ezaugarri zen narratzaile dezimononiko edo orojakilearen oinarriak dira zalantzan jartzen direnak, eta ondorioz, jainko baten modura dena dakien eta dena ikusten duen izakirik ez dagoenez (gogoratu Nietzsche-k Jainkoaren heriotzaz esandakoaz), nobelagintza sinesgarriagoa izatea
|
lortzearren
, ikuspuntuaren auzia funtsezko bihurtzen da.
|
|
2002
|
|
|
argitaletxe berriak sortu ziren eta, horren ondorioz, euskarazko literatur produkzioa areagotu egin zen, batez ere, 1970eko hamarkadan (garai horretan sortu ziren argitaletxeen artean dauzkagu, besteak beste, Gordailu [1969], Lur [1969], Etor [1970], Iker [1972], Gero [1973], Elkar [1973]). Honetaz gain, Euskal kantagintza berriari5 eman zitzaion hasiera, Ez dok amairu (1965) taldearekin; 1965ean egin zen Durangon lehen Euskal Liburuaren Azoka; dantza talde (Argia) edo antzerki talde (Jarrai) berritzaileak sortu ziren..., eta argitalpen politika serioa eskatu zuenik ere izan zen, euskara kultura eremu guztietara irits zedin
|
lortzearren
. Garai hartako ortodoxia kulturalari heterodoxia kultural eta politikoa kontrajarri zitzaiola esan izan da, G. Aresti, K. Mitxelena (1915) filologo entzutetsu eta J. Oteiza (1908) eskultorearen eskutik, besteak beste.
|
|
2005
|
|
|
Biak dira lehenengo atalekoen artean fikziozko elementu gehien dutenak. Atal honetako narrazioen sinesgarritasuna
|
lortzearren
, nabarmentzekoa da testu apokrifoen erabilera(" Izar beltzaren urtea").
|
|
|
Santistebanen kasuan, gaietan sadismoa, morbositatea, erotismoa, marjinalitatea eta abertzaletasuna izango dira nagusi. Egiturari dagokionez, ipuin laburren alde egingo du, ipuin intentsuago eta esanguratsuagoak
|
lortzearren
. Ikuspuntu asko agertzen dute, eta estetikei dagokienez, fantasia, errealismoa eta absurdua nahasten dira.
|
|
|
Esan gura duguna da euskalkia, kasu honetan behintzat, ez dela literaturan erabiltzen asmo estilistiko edo beharrizan gutxi gorabeherako formal baten arabera, baizik eta euskalkia landu nahi denez, horretan lagun dezakeen literatura sortzeari on irizten zaiolako. Egon badago euskalkiaren beste erabilera bat, non batuaz egindako literaturan euskalkia identitatea eta sinesgarritasuna
|
lortzearren
erabiltzen den, esate baterako, bat aipatzearren, Edorta Jimenezen literaturan. Baina horretaz ez gara ari.
|
|
|
Espazio aldetik markatuago agertzen dira, gehienetan ekintza non gertatzen den aipatuz. Bestalde, egitura ezberdinak aipatzearren," Gowna" ipuina epistolarra izango genuke," Florencia.1457" ipuinean narratzaileak idazten dagoen egunkaritik dihardu, eta" Aitorpena" izeneko ipuinean, sinesgarritasuna
|
lortzearren
, etorriko den kontaketa benetakoa dela esaten digu narratzailearen ahotsak.
|
|
|
Bestalde, ipuinok batasun formal handia erakusten dute, bidaiariaren egunkaria gogoratzen duen taxuz emanda, guztietan protagonista dugu narratzailea. Errealismoa eta sinesgarritasuna
|
lortzearren
protagonistak eta bestelako pertsonaiek elkarrizketetan ingelesez dihardute. Jakina denez, espazio eta denboraren aipamenak ugariak dira.
|
|
2013
|
|
|
Berrogei urte luzetan isilik egon zirenen testigantzak berreskuratu ziren. Diktadurak nahastu zituen historia eta memoria, legitimazioa
|
lortzearren
. Franco hilda, antzinako zauri zaharrak ez zirela astindu behar zioten agintariek, baita etorkizunean bizitzeko iragana ahaztu behar zela ere.
|