|
2001
|
|
|
Eta, euskalduntzearen arazo guztiak konpontzeak ekar
|
litzakeen
hainbat etahainbat hausnarketa burutsuren artean, ezin falta zitezkeen testuen erabilerarenbotere sasi magikoei buruzko aipamenak. Are gehiago, esaldi mailako ariketaanalitikoak bekatu aitorrezin bihurtu zaizkigun garai honetan.
|
|
|
Euskal gizarteari bagagozkio, ez dut uste ene baieztapen horrek azalpenhandirik behar duenik. Hona, berriz ere oroitarazi behar diot neure buruari, literaturaz aritzera etorri gara, eta ez ETAren su etenaz, kale borrokaren amaierazedo Lizarra Garazi akordioak ekar
|
litzakeen
bide eta aukera berriez. Ezjakinenakere badaki, ordea, gizartearen joan etorriek gizarte horren beraren baitan mamitzenden literaturari ere eragiten diotela.
|
|
|
H herrialdearen zorpeko egoiliarrek H herrialdeak bereganatu gabe, beren etxeko aurrezkiak sakrifikatzen dituztenez H diruko 2 milioi unitateko mailaraino, honek esan nahi du ordainketa hori H ren kanpo zorraren zerbitzu arruntean galdua dela. Ez dago batere argi nola eskura
|
litzakeen
gainontzeko munduak batera 2 IM eta 2 HM. Mundu errealean efektiboki gertatzen dena horixe izanik, printzipio determinatzailea hauxe da: galtzen ote ditu herrialdeak zorpeko egoiliarren etxeko aurrezkiak, ala ez?
|
|
2002
|
|
|
Ezin diogumerkatua erdarari libre utzi, are gehiago horretarako ahalmena daukagunean, Udako Euskal Unibertsitateak duen moduan. Are gehiago, proiektu hau EuropakoBatasunaren baitan gauzatuko bagenu, lehen aldiz lor genezake benetan EuskalHerri osorako litzatekeen unibertsitate sistema bat. Euskal Herri osoko ikasleakmatrikula eta inskriba bailitezke bertan?, mundu anglo saxoian bezala, unibertsitatearen kalitatea litzatekeelarik berak eman
|
litzakeen
tituluen ebazpide bakarra.
|
|
2007
|
|
|
Ildo horretatik, Aristotelesek aztertzen ditu eszenaren antolaketa, espresio bideak eta hizkuntzaren erabilera. Diskurtso batek izan
|
litzakeen
atalez arduratzen da, eta izendatzen ditu aitzinsolasa, analisia, demostrazioa eta ondorioa. Hirugarren liburuki horretan, metaforaz, hiperboleaz, hitz jokoez eta emozioez dihardu; hitz batez, azalpen baliabideez.
|
|
|
Hizkuntza bat ez da ezein beste ereduren birprodukzioa, bere propioarena baino (filosofia eskolastikoan aingeruak bezala: indibiduo bakoitza espezie bat, ez dagoelako espezie multzotan bil
|
litzakeen
«materia» komunik, izpiritu hutsak dira?, bakoitza indibidualizatzen duen forma bakarrik baizik: karakterea).
|
|
2011
|
|
|
Modu batera edo bestera hartaz aritu ziren: Villasante (Sebero Altube iztegi arazoetan maisu), J. M. Aspiroz (Azkue jaunaren hiztegia osatzeko Naparroako Leitze n bildutako itz bilduma), Joxe Azurmendi (Jakin euskal kulturaren bideak lantzen), Gaizka Barandiaran (Euskera iztegia, nola
|
litzakeen
), Jose Basterretxea (Batasunerako urrhatsak, euskal analphabetismua ta kulturhiztegia), Imanol Berriatua (Bermeoko arraintzaleen leksikua) Euskal itzen maiztasuna eta Anai Berriotxoa(). Arrazoi desberdinengatik aipamen berezia merezi dute Azurmendi, Basterretxea eta Anai Berriotxoaren lanek.
|
|
|
Garbi dagoena da samiera ikasgai modura irakatsita bakarrik ez dagoela ikasleek hizkuntza hau ikastea lortzerik, nahiz eta hizkuntzekiko jarrera positiboak bultza
|
litzakeen
.
|
|
2012
|
|
|
Feminismoaren gogoeta teorikoei eta harenjardunari jarraituz, herritartasun berriaren eraikuntzan eragin dezaketen generoharremanak agerian utzi behar dira, zalantzarik ez. Eta horiek birbideratze aldera, emakumeen partaidetza bermatu behar da irmoki, lehenik eta behin, emakumeenkolektiboak izan
|
litzakeen
interesak kontuan hartuz, horrela. Hori aurrera eramateko, ordea, ezinbesteko baldintza izango da kultura politiko berria sustatzea eta horrekgizon eta emakumeen arteko botere harremanetan aldaketa sakonak eskatzen ditu, nahi eta nahi ez.
|
|
|
Euskal Estatura bidean, lehentasun osoa izan luke nazio mailakoekimenakbultzatzeak, baina ahaleginhorretan ez dira gutxietsi behareuskal lurraldeanzehar dauden desberdintasunak. Hezkuntza sistema nazional batez ari garelarik, beraz, saihestezina da gutxieneko homogeneotasuna bermatzea, baina horrekin ezdira ezabatzen ez baztertzen lurralde bakoitzak eduki
|
litzakeen
bereizgarriak; alegia, errealitateari bizkar ematea litzateke Euskal Autonomia Erkidegoa, Nafarroa etaIpar Euskal Herria hezkuntza egoera bertsuan baleude bezala aritzea. Desberdinada, ildo horretan, tokian tokiko hezkuntza eskumen maila.
|
|
2014
|
|
|
Borondate arrotzen harrapakina izatera.Norberaren transzendentzia moztera. Baina bide erraza da, errazena beharbada.Modu horretan, existentziak sor
|
litzakeen
tentsio, min, galera eta larritasunak ekidinbaitaitezke. Askatasuna norberak eraman beharreko pisu astuna baita.
|
|
2015
|
|
|
Ikusi dugu EAEko gizarte zerbitzuen sistemak lurralde ezberdintasunak sortzen dituela eta baitazein faktoreren inguruan lan egin
|
litzakeen
aldaketa bat eman dadin. Baina hau ez daautomatikoa izango, politika publikoetan beti gertatzen den bezela, aldaketa guztiak progresiboakizango dira.
|
|
|
Gaur egun aldaketak egon dira, baina bere garaian hau zen beraiei aurkeztutakoa. Adierazle zerrenda bat daukagu, eta galdera litzake ea adierazle bakoitzean aldaketariketorriko
|
litzakeen
proiektu hori martxan jarriz gero, bai ala ez. Hau da,. Biztanleriaren euskararenezagutza?
|
|
|
Intentsitate baxua, altua, oso altua, kritikoa ditugu. Hor suntsipenmaila zenbaterainokoa izango
|
litzakeen
ikusiko litzateke. Eta badauzkagu balio batzuk horineurtzeko.
|
|
2019
|
|
|
Lan hau tesiaren hasieran kokatzen dela aipatzea garrantzitsua iruditzen zait, azalekoa den lehenirakurketa bat egiten baita, sistemaren inguruan eman
|
litzakeen
hausnarketa sakon horretanlagundu dezaketen azaleko gako batzuk aurkeztuz.
|
|
|
Hizkuntzaren diakronian ari garenok ez dugu teleskopiorik. Are gehiago, gure berreraiketazkoproposamenak berrets
|
litzakeen
tresnarik eraikitzeko aukerarik ere ez dugu: gure teleskopioak testuzaharrak baitira, eta haien existentziaren (eta eskuragarritasunaren) menpe dago gure hipotesien frogaenpirikoa.
|