|
2017
|
|
|
Bertan, altxor nazionala da eta tribu askok erabiltzen dute bai ehizan ateratzeko bai eta erlijio erritoetan ere. Izan ere, dosi txikietan ibogainak eragin estimulatzailea izango luke eta dosi handiagoetan eragin haluzinatzaileak agertuko
|
lirateke
. Ibogainaren eragina, gainera, oso luzea da eta 48 ordu baino gehiago iraun dezake.
|
|
|
Txosten horren arabera 14 eta 18 urte bitarteko ikasleen artean «substantzia berrien» kontsumoaren prebalentzia% 4koa da(% 4,8 mutilen artean eta% 3,3 nesken artean). Droga berrien artean perretxiko haluzinatzaileak izango
|
lirateke
gazteen artean gehien kontsumitzen direnak.
|
|
|
zitokinek depresioa eragiteko duten prozeduren inguruko informazio osatua falta izatea. Hori dela-eta, mekanismo horien inguruko ikerketa gehiago
|
lirateke
.
|
|
|
Eskizofrenian, gain gainetik, sintoma positiboak eta negatiboak ezberdindu ditzakegu. Sintoma positiboak haluzinazioak eta delirioak, hau da, errealitatearekin bat ez datozen ideiak izango
|
lirateke
. Sintoma negatiboak, bestalde, apatia, afektu murrizketa, isolamendu soziala eta interes eta ekimen falta.
|
|
|
Horrela egiteak gaixo elebidunaren sintomen ikuspegi zabalagoa jasotzen lagun diezaguke. Hori dela eta, profesional euskaldunak eskuragarri egon
|
lirateke
osasun mentaleko zentro eta ospitaleetako psikiatriako zerbitzu guztietan, eta gaixoei eskaintza aktiboa egin (31). Hori guztia kontuan edukita, hala aukeratzen duten gaixoak euskaraz artatuak izatea sustatzen duten neurriak lagungarriak direla deritzogu; bai osasun publikoko profesionalen lanpostuen hizkuntza eskakizunak orokortzea, bai eta azken urteotan zenbait talde egiten gabiltzan tresna psikometrikoak euskaratzeko lana ere.
|
|
|
Gainera, lehen aipatutako ikerketa norvegiarraren arabera, ADHNaren kasu kopurua hainbat urtetan zehar egonkor mantendu den bitartean, erretzaileen kopurua murrizten ari da. Benetan tabakoak ADHNaren garapenean eragina izango balu, bien prebalentziak proportzionalak
|
lirateke
eta ez alderantziz proportzionalak errealitatean gertatzen den moduan (9).? –
|
|
2018
|
|
|
Tresna horien artean odol biomarkatzaileak egon litezke. Horien bidez, prozesu fisiopatologiko espezifikodun pazienteak identifikatu
|
lirateke
eta, gainera, depresioarentzako bide garrantzitsuetan emandako erantzun terapeutikoa monitorizatzeko erabilgarriak izango lirateke. Hortaz, biomarkatzaile periferikoak, kasu honetan, TNF?, CRP edo IL bezalako zitokina proinflamatorioak, depresioaren tratamendua pertsonalizatzeko baliagarriak izan daitezke, betiere hantura ageri duten pazienteetan.
|
|
|
Tresna horien artean odol biomarkatzaileak egon litezke. Horien bidez, prozesu fisiopatologiko espezifikodun pazienteak identifikatu lirateke eta, gainera, depresioarentzako bide garrantzitsuetan emandako erantzun terapeutikoa monitorizatzeko erabilgarriak izango
|
lirateke
. Hortaz, biomarkatzaile periferikoak, kasu honetan, TNF?, CRP edo IL bezalako zitokina proinflamatorioak, depresioaren tratamendua pertsonalizatzeko baliagarriak izan daitezke, betiere hantura ageri duten pazienteetan.
|
|
|
Ondorioz, tarte sinaptikoan noradrenalina gutxiago egongo litzatekeela pentsa dezakegu (errebisio gisa begiratu 4 erreferentzia). Berdina gertatuko litzateke serotoninaren A1 autohartzaile inhibitzailearekin (5 HT1A), hau da, depresioan horren kopurua ere handituta dagoela ikusi denez, serotoninaren askapena gutxituko litzateke eta tarte sinaptikoan neurotransmisore gutxiago egongo
|
lirateke
. Gainera, antidepresiboekin hartzaile monoaminergiko inhibitzaileen desentsibilizazioa gertatzen dela frogatu da, beraz, aurkikuntza horrek hartzaile horien zenbatekoaren igoeraren teoria indartuko luke (6).
|
|
|
Partaide deprimituen% 56k antzeko kortisol mailak izan zituen tratamendua jaso aurretik eta ondoren (17). Horren arabera, kortisol maila altuak depresiodun pazienteen azpimultzo batekin bakarrik egongo
|
lirateke
lotuta, eta ebidentzia gehiago behar den arren, tratamenduaren eraginkortasuna neurtzeko markatzaile potentzial bezala erabil litezke.
|
|
|
Beraz, ondorioztatu daiteke gatzaren inguruan hipertentsioa duten pertsonek ezagutza falta dutela, jatekoei botatzen dieten gatz kopuruari behar beste garrantzirik ematen ez baitiote. Horrenbestez, interbentzio programak edo estrategia desberdinak erabili
|
lirateke
gaixoen ohitura horiek aldatu ahal izateko.
|
|
|
Interesgarria izango litzateke ikertzea ea gizonezkoek beste ariketa fisiko edo kirol mota bat egiten duten edo sedentarioagoak diren, zeren ikusi baita obesitatea duten pertsonen artean gizonezkoak sedentarioagoak direla. Beraz, agian programa edo aktibitate desberdinak eskaini
|
lirateke
haien jarduerarik eza gutxitzeko.? –
|
|
|
Lan honetan jaiotza eta 7 urte bitarteko GParen prebalentzia oso altua dela aurkitu da. Osasun arazo garrantzitsu horri aurre egiteko neurri eraginkorrak hartu
|
lirateke
, eta neurri horiek maila sozial guztietara iristen direla egiaztatu, maila sozial baxuetan arazo hau larriagoa baita.
|
|
|
Paziente hautatu batzuentzat aukera bat
|
lirateke
teknikaren epe luzerako emaitzen gabeziaz berri eman ostean (B GG) (11).
|
|
|
Oinarrizko asistentzia maila batean konpondu ezin daitezkeen arazoak dituzten pazienteetan egin da. Honako hauek
|
lirateke
espezialistarengana bidaltzeko irizpideak:
|
|
|
Konklusio gisa, bai Burch en teknikak, bai pubis atzekoak bai obturatzailean zeharrekoak antzeko eraginkortasuna dute (A GG hirurek), baina konplikazio tasa baxuagoa denez, xingolak aukerako teknikak dira gaur egun. Ebaki bakarreko xingolak beste aukera bat
|
lirateke
, epe luzerako daturik ez dugula pazienteari adierazita (B GG hauentzat).
|
|
2019
|
|
|
Diagnostiko kodeak, laborategiko analisiak edo ingresu kopurua datu egituratuen adibide dira. Aldiz, alta txosten batean medikuak idatzitako testua, anatomia patologikoko lagin bat, elektrokardiograma batek emandako emaitza edo erresonantzia magnetiko batek emandako argazki bat datu ez egituratuen adibideak izango
|
lirateke
.
|
|
|
Era berean, ikerketa berri gehiago egin
|
lirateke
, ez bakarrik eraginkortasunari eta segurtasunari buruzkoak, baizik eta gaixotasunen diagnosia ez gainditzeari eta ez tratatzearen onurei buruzkoak ere. Zentzu honetan, GRADEko lantaldeak ikuspegi komunak, zorrotzak eta gardenak garatu ditu egiaztapenaren kalitatea (edo ziurtasuna) eta gomendio klinikoen indarra ebaluatzeko.
|
|
|
Eragile esperimental berriak garatzen ari dira Wnt, Notch eta Hh seinalizazio bideak inhibitzeko, adibidez Hh eta Notch seinalizazio bideen inhibitzaileak diren GDC0449, RO4929097 molekulak (53). Inhibitzaile horiek tumoreen eta metastasien aurka bideratzen dira, baina eraginkorragoak izango
|
lirateke
ikuspuntua aldatuz eta ez soilik tumore osoa hartuz, tumorearen zelula amen populazioaren aurka bideratuko balira.? –
|
|
|
Transmisioa ekiditeko, ezinbestekoak dira txertoak, eta osasun eta higiene neurriak (ospitale mailan jakina da eskuen higiene egoki batek duen garrantzia). Ospitaleetan eta animalien esplotazioetan mikroorganismo erresistenteak ekiditeko azpiegiturak aldatu
|
lirateke
(jakina da ospitaleetan infekzio asko isurbideetan eta aireztatze sistemetan hasten direla).
|
|
|
Zenbait adituren esanetan, osasun sistemako genero isuria profesionalen formazioan eta heziketan genero gaiei esku hartuz saihestuko litzateke (16, 20, 40). Horretarako, jarrera, aurreiritzi eta estereotipoak landu
|
lirateke
, eta ikasleei beren interpretazio propioen eta besteenen inguruan hausnartzeko aukera eman litzaieke, kasu kliniko eta rol jokoak landuz adibidez (16). Gainera, anatomia bezalako irakasgaietan tradizionalki erabilitako eredu eta liburuak aztertu eta birplanteatu lirateke.
|
|
|
Horretarako, jarrera, aurreiritzi eta estereotipoak landu lirateke, eta ikasleei beren interpretazio propioen eta besteenen inguruan hausnartzeko aukera eman litzaieke, kasu kliniko eta rol jokoak landuz adibidez (16). Gainera, anatomia bezalako irakasgaietan tradizionalki erabilitako eredu eta liburuak aztertu eta birplanteatu
|
lirateke
. Izan ere, osasungintzak teorian asexuatu zeritzon (bi sexuak ordezkatzeko erabilgarria) gorputz eredu bat erabili izan du, baina benetan erabat androzentrikoa zena.
|
|
2020
|
|
|
Agregatu horien garapena nerbio sistema enterikoan has litekeela pentsatu eta adierazi zuten ikertzaile horiek, zehazki Auerbachen plexu mienterikoan. Teoria horren arabera, metaketa horiek, sistema enterikotik nerbio sistema zentralera (NSZ) zabalduko
|
lirateke
, nerbio bagoaren bideari jarraituz. Neuroendekapen prozesu horretan, sei estadio ezarri zituzten, usaimen erraboiletik eta garunenborraren erraboil eta zubiko ataletatik hasi, besteak beste, bagoaren nukleo motor, locus caeruleusetik eta errafeko beheko nukleoetatik (1 eta 2 estadioak), eta hortik SBc ra eta beste mesentzefalo eta prosentzefaloko nukleoetara (3 eta 4.estadioak) zabalduz.
|
|
|
AEA duten gaixoen energiabeharrak gainontzeko biztanleriarenak baino handiagoak dira, 30 kcal/ kg koak, betiere arnasketa mekanikorik erabili ezean. Arnasketa mekanikoa darabilten gaixoen beharrak, aldiz, biztanleria orokorrarekin bat datoz, hau da, 25 kcal/ kg koak dira2, 5,7 Proteinen beharrak, aldiz, aipaturiko talde guztietan berdin mantenduko
|
lirateke
, 0,8 g/ kg6.
|
|
|
AEA duten gaixoen energiabeharrak gainontzeko biztanleriarenak baino handiagoak dira, 30 kcal/ kg koak, betiere arnasketa mekanikorik erabili ezean. Arnasketa mekanikoa darabilten gaixoen beharrak, aldiz, biztanleria orokorrarekin bat datoz, hau da, 25 kcal/ kg koak dira2, 5,7 Proteinen beharrak, aldiz, aipaturiko talde guztietan berdin mantenduko
|
lirateke
, 0,8 g/ kg6.
|
|
|
Agregatu horien garapena nerbio sistema enterikoan has litekeela pentsatu eta adierazi zuten ikertzaile horiek, zehazki Auerbachen plexu mienterikoan. Teoria horren arabera, metaketa horiek, sistema enterikotik nerbio sistema zentralera (NSZ) zabalduko
|
lirateke
, nerbio bagoaren bideari jarraituz. Neuroendekapen prozesu horretan, sei estadio ezarri zituzten, usaimen erraboiletik eta garunenborraren erraboil eta zubiko ataletatik hasi, besteak beste, bagoaren nukleo motor, locus caeruleusetik eta errafeko beheko nukleoetatik (1 eta 2 estadioak), eta hortik SBc ra eta beste mesentzefalo eta prosentzefaloko nukleoetara (3 eta 4.estadioak) zabalduz.
|
|
|
Nola hobetuko lirateke euren bizi kalitatea eta autonomia? Nola murriztuko
|
lirateke
euren sintomak, konplikazioak eta berriz gaixotzeak?
|
|
|
Imajina dezagun arnas gaixotasun kronikoak, neoplasiaren bat edota gaixotasun mentalak dituzten guztiek jasotzen dituztela ariketa fisikoak ekar ditzakeen onurak. Nola hobetuko
|
lirateke
euren bizi kalitatea eta autonomia. Nola murriztuko lirateke euren sintomak, konplikazioak eta berriz gaixotzeak?
|
|
2021
|
|
|
Lehen sintomak idorreria eta ahulezia izango
|
lirateke
, zurrupaketa ahuleziarekin eta jateko zailtasunarekin jarraituz. Beheranzko hipotonia edo hipotonia global baterantz joko lukete, sialorrea biziarekin, suminkortasunarekin eta negar ahularekin.
|
|
|
Gipuzkoako osasun eremuak 800.000 biztanleko populazioa du, mendebaldeko gainerako herrialdeetakoen moduan zahartzen ari dena, eta, batez beste, urteko 1.200 ZGT kasu sintomatikoko tasa egokitzen zaio. ZGThorien herenak BTE bat gara lezakeela suposatzen bada, urteko 300 BTE kasu izango
|
lirateke
, eta, beraz, ondoriozta liteke ZIUetara% 10 iristen dela batez beste.
|
|
|
Bertan aurkitu dutenez, farmako hauek hartzaileengan beldurra sortzen badute ere, eragin ditzaketen alboondorioak arinak eta iragankorrak dira eta gomendagarria da jarraipen medikoa egitea. Heziketa sexualaren lanketa hobetu litzateke eskoletan eta gizonezkoentzako kontrazepzioan ere aurrerapenak beharrezkoak
|
lirateke
.
|
|
|
Era berean, Tauber ek baieztatzen du medikuntza funtsean etika dela. Haren iritziz, bioetika ez litzateke gaitasun profesional edo ikasgai batera murriztu, ekintza medikoaren izate bera baita, eta medikuntzaren helburuak etikaren arabera defini
|
lirateke
.
|
|
|
Emaitzek GMIaren eta endometriosiaren artean lotura pleiotropikoa dagoela erakutsi zuten, baina gainerako ezaugarri guztien eta endometriosiaren arteko harreman esanguratsurik ez zen identifikatu. Horien artean garrantzitsuenak pisu eta ziklo luzeraren ezaugarriak izango
|
lirateke
(2SMR esanguratsua lortu dutenak) eta bi horietan pleiotropia analisia esanguratsua ez izateak haien eta endometriosiaren artean erlazio kausalak egon litezkeela iradokitzen du.
|
|
|
Hala ere, hain intzidentzia baxuko albo ondorioak aztertzeko saio klinikoetan erabilitako laginaren tamainak (pertsonen kopurua) oso altua izan luke. Ondorioz, kasu honetan, ikerketaren emaitzak ez
|
lirateke
esanguratsuak izango, hartutako erabakiaren oinarria ikuspuntu zientifiko batetik guztiz kritikagarria izanik.
|
|
|
Amaitzeko, gizonezkoei zuzendutako kontrazepzio metodoen merkatua handiagoa bilakatzeko beharra dago, genero horri zuzendutako AHak merkaturatuz, besteak beste. Soilik orduan izango
|
lirateke
AHak askatzaileak, bai gizonezkoek zein emakumezkoek erabiltzeko askatasuna eskuratzen denean.
|
|
2022
|
|
|
Bai lanean hasten direnentzako baina baita ari garenentzako ere. Oinarrizko osasun laguntzan talde moduan jokatzearen aldeko pausuak ere garrantzitsuak izango
|
lirateke
, helburu berdinarekin lan egiten badugu bidea elkarrekin egitea errazagoa izango da. Pazienteen autonomia, dependentzia gutxitzea, prebentzioaren garrantzia etabaliabideen eraginkortasuna denen artean landu beharrekoak direla uste dut.
|
|
|
Bai lanean hasten direnentzako baina baita ari garenentzako ere. Oinarrizko osasun laguntzan talde moduan jokatzearen aldeko pausuak ere garrantzitsuak izango
|
lirateke
, helburu berdinarekin lan egiten badugu bidea elkarrekin egitea errazagoa izango da. Pazienteen autonomia, dependentzia gutxitzea, prebentzioaren garrantzia etabaliabideen eraginkortasuna denen artean landu beharrekoak direla uste dut.
|
|
|
Izatez, animalietan antibiotikoen murrizketa geratzen denean, horien bakterio erresistenteen tasa% 39 inguru murriztu daitekeela ikertu da [22]. OMEk ebatzitako gidalerroei jarraituz gero, modu nabarian murriztuko
|
lirateke
animalietatik gizakietara transmititzen diren bakterio erresistenteak, baita bakterioen arteko erresistentzia mekanismo desberdinen transmisio horizontala ere.
|
|
|
Horien artean, ikerketetan depresiomaila, adin eta genero desberdineko adinduak aztertu dira; gainera, ikerlanek ez dute zehazten partaideek interbentzioetara izan duten asistentzia. Beraz, etorkizunean aldagai horiek kontuan hartu
|
lirateke
.
|
|
|
Horrela, lortutako emaitzen arabera, adindu komunitarioen depresio mailan ariketa fisikoak eragin onuragarriak edota positiboak ditu, depresiomailaren arabera emaitza desberdinak aurkitu arren. Berriz, ariketa fisikoa eraginkorra izateko erabili beharreko dosia oraindik zehazteke dago, eta hurrengo ikerketetarako kontuan hartu
|
lirateke
pazienteen adina, sexua eta depresio maila, talde homogeneoagoak izateko, eta era berean emaitzak zehatzago aztertzeko.
|
|
|
Tratamenduari dagokionez, depresioa tratamendu farmakologikoekin edo ezfarmakologikoekin trata daiteke. Literaturaren arabera, tratamendu farmakologikoa bentzodiatzepina eta antidepresiboak (adibidez, serotoninaren errekaptazioko inhibitzaile selektiboak) izango
|
lirateke
. Aipatutako medikamentuek depresioa hobetu arren, adinduarengan hainbat eragin kaltegarri dituzte, esaterako:
|
|
|
Uste dugu, beraz, berrikuspen honek gehitu eta indartu egiten dituela aurreko ikerketetan aurkeztutako aurkikuntzak. Hala ere, etorkizunean kontrol metodologiko zorrotza duten azterlanak egin
|
lirateke
, eta horrek buruko nahasmenduetan esku hartzearen eraginkortasunari buruzko ondorio sendoak ezartzen lagun lezake.
|
|
|
Uste dugu, beraz, berrikuspen honek gehitu eta indartu egiten dituela aurreko ikerketetan aurkeztutako aurkikuntzak. Hala ere, etorkizunean kontrol metodologiko zorrotza duten azterlanak egin
|
lirateke
, eta horrek buruko nahasmenduetan esku hartzearen eraginkortasunari buruzko ondorio sendoak ezartzen lagun lezake.
|
|
2023
|
|
|
Izan ere, DSaren baitan posible da AGren continuum guztia ongi aztertzea, fase prekliniko goiztiarretatik AGren baitan garatzen diren dementzia aurreratuak barne. Honela DSa duten pertsonengan AGren fase preklinikoan eragin positiboa izan dezaketen tratamentuak frogatu
|
lirateke
.
|
|
|
ERRONKA: osasun aktiboak/ babes faktoreak bultzatu
|
lirateke
, gizartepreskripzioa burutuz.
|
|
|
Nahiz eta egia den beharrezkoak direla, ezinbestekoa da horiek osatzea garapen pertsonala eta soziala kontuan hartzen duten beste dimentsio batzuen ebaluazioarekin, baita garapen hori baldintzatzen duten inguruneko faktoreekin ere. Adibidez, adierazle hauek agian garatu eta erabili
|
lirateke
: aurre egiteko eta erresilientzia izateko gaitasuna, Identitatea, Independentzia, Autonomia, Baikortasuna, Autokontrola, Ahalduntzea, Autoeraginkortasuna, Familiaeta gizarte laguntzako sarea, Aktiboak, Baliabide instituzionalak, Balio soziokulturalak, Bizi baldintzak, etab (18).
|
|
|
• Horrengatik guztiagatik, berrikuspen sistematiko horretan lortutako emaitzak kalitate handiagoko ikerketa batean baieztatu
|
lirateke
.
|
|
|
Azkenik, HIF ren aktibitateari dagokionez, HIF lotu egiten zaie haren itu geneetako promotoreetan dauden HRE ei, beraz, horiek metilatuta egonez gero, HIF ren aktibitatean aldaketak gertatuko
|
lirateke
.
|
|
|
• Horrengatik guztiagatik, berrikuspen sistematiko horretan lortutako emaitzak kalitate handiagoko ikerketa batean baieztatu
|
lirateke
.
|
|
|
Kontuan izanik GMIa arrisku faktore aldagarri bat dela, garrantzitsua litzateke GMIa jaisteko neurri eraginkorrak hartzea; horrela, haur horien etorkizuneko bizi kalitatea hobetu eta norbanako horiengan patologia kardiometabolikoak eragin ditzakeen morbilitate eta mortalitatearen probabilitateak murriztuko
|
lirateke
.
|
|
|
Kontuan izanik GMIa arrisku faktore aldagarri bat dela, garrantzitsua litzateke GMIa jaisteko neurri eraginkorrak hartzea; horrela, haur horien etorkizuneko bizi kalitatea hobetu eta norbanako horiengan patologia kardiometabolikoak eragin ditzakeen morbilitate eta mortalitatearen probabilitateak murriztuko
|
lirateke
.
|