|
2009
|
|
|
Errege bilakatu nintzenetik gutitan jokatua nintzen errege gisara. Egun hartakoa
|
lehenetarik
izan zen:
|
|
|
Luze baino lehen, gure erreginaren hilketaren gaineko xehetasun harrigarriak generabiltzan ahoz aho, Angoumoisko ardoak lagundurik. Pozoi hilgarriaren prestatzailearen izena
|
lehenetarik
izan zen:
|
|
|
Ez nintzen ni izan lehena higitzen. Bai
|
lehenetarik
. Ttal ttal hasieran, gure zango txinaurrituen neurriko urratsetan; azkarrago, handik labur.
|
|
2010
|
|
|
1967 egina izan da abesti hori. Uste dut Yesterday izan zela,
|
lehenetarik
bat, non Beatlesek ezarri zuten poesia gehiago eta melodia ezinago ederra. Frogatu zuten musikaren unibertsaltasuna.
|
|
2011
|
|
|
Deus onik ez guretzat. Ohointzan; ezen ohoina da, eta lehen
|
lehenetarik
, xinaurria. Diote langile handia dela.
|
|
2013
|
|
|
Ikusi ere, bizi nahi badu. [?] Bainan aintzindari hoberenetarik eta
|
lehenetarik
hainitzak ezagutuak dire mundu guziaren begietan jainkotiar bezala. Ez da nehun armadarik, ez da izan ere naski sekulan, holako aintzindarien eskuetan:
|
|
|
1 Bere hasteetatik filosofia, gizonaren egiaren aldeko maitasuna, okupatu da kosmos honen konprenitzeaz, eta ezagutu den konprenitze
|
lehenetarik
izan da kosmos hau igarotzea dela, igarotze etengabea, ematen duelarik amaierarik gabea dela, ez hasterik ez amaierarik. Eta postura hori honela laburbiltzen ahal da:
|
|
2014
|
|
|
(&) Luze baino lehen, gure erreginaren hilketaren gaineko xehetasun harrigarriak generabiltzan ahoz aho, ardoak lagundurik. Pozoi hilgarriaren prestatzailearen izena
|
lehenetarik
izan zen:
|
|
|
Ez dakit nondik jina zitzaion gogora horren egitea Bascans i. Bainan jakin gabean, Erromak gomendatua egin duten
|
lehenetarik
izan da, Meharindarreri entzun duzuen bezala.
|
|
|
luzaz eta luzaz, Jean HaristcheIhar euskaltzainburu ohia, ainitz urtez zuzendari-orde egona, idazle fina eta argia, Etienne Salaberry
|
lehenetarik
izan zena Piarres Lafitte kalonjeari eskukaldi baten emaiteko, eta nolako eskukaldia, eta beste frango hala nola Jean Lahargou, Beñat Mendisco, André Ospital eta holako batzu, edo berdin ainitz urtez berriketari jarraikiak izan diren batzu, Pierre Duhour hazpandarraren gisa. Horiek oro mundu huntarik joanak.
|
|
2015
|
|
|
Northern Exposure (Doctor en Alaska) izan zen, beharbada, inolako konplexurik gabe literaturara hurbildu zen
|
lehenetarik
bat; surrealismoaren iturrietatik edaten zuen telesail irudimentsua, Alaskako Cicely herri txikian kokatua. Irratian hitz egin eta errekaduak pasatzen dituen preso ohi filosofoa eta haren laguntzaile den indiar gaztea; NASAtik jubilatutako gizon erretxina; Magie, senar guztiak hiltzen zaizkion abioneta gidaria; hiritik etorri eta Alaska hotzean ohitu ezinean dabilen Joel Fleischman sendagile kosmopolita eta haren laguntzaile bere kasakoa?
|
|
|
Halere, ez baitziren nornahi Carrié Daniel eta Laurière Frédéric, arribatu dira andere horien sailkatzera, ez du nehork erraitekorik izan. Hamar talde sei hilabeteka ezarriak bi urtetaraino, bi talde urteka, hamar miga
|
lehenetarik
zagon erreginaren hautatzea, zonbait harat hunat eginarazirik, huna Juliana Irisarri Sohetako migak daukala urte batentzat Sauveur Etcheverry trofeoa bere sorbalda azkar eta largoaren gainean. Eskerrak holako egun ederra antolatu daukutener, bereziki Kabalak elkarteari.
|
|
|
Parada hauta hobeki ezagutzeko laborarien ekoizpenak bai eta heien arrangurak. Lehen egunean,
|
lehenetarik
han zuten François Hollande presidenta. Goizeko zazpietako etorria, gutarteko jendeari ateak idekiak izan aitzin...
|
|
|
Jakin orduko,
|
lehenetarik
denetan zira zu izan
|
|
2016
|
|
|
Ziminoetatik aparte, Erek zen taldeko giza zaharrenak Edenaren berri jakin nahi zuen, nolazpait berengandik aski hurbil egoteagatik, bera baitzen adin handikoena eta noizbait gizaren kreazioa egiatan gerta izan balitz, bera izango litzatekeela
|
lehenetarik
bat, nahiz eta Adanek eta Ebak moderno itxura ukan.
|
|
|
Ez pentsa haatik hor agertzen den sailkapenak alde bat trenkatzen duela auzia eta hori denek badakite. Herri pollitenen artean
|
lehenetarik
ateratzea atsegingarri da bixtan da bainan herri pollitak badira milaka Frantzian gaindi, itsas hegian,
|
|
|
Zoin diren, frantses telebixtako emanaldi baten arabera behin, Frantziako herrixka pollitenak edo (eta) maitatuenak, joanden aldian aipatu dugu Rocamadour eta aste huntan goazen Korsikarat. Hango herri ttipienetarik bat, Nonza,
|
lehenetarik
sailkatu baita, seigarren alabainan, eta nehor ez hortaz biziki harritu, ezagutzen duten guzien gustuko zinez egiazko perla arraro bat baita. Korsika iparraldean kokatzen da Bastiatik hogoita hamar bat kilometrotan.
|
|
|
Aho handia eta espantukaria, beste batzuen arabera, nehork ez baitu denen ara egiten alabainan... Hil delako berria zabaltzearekin, laudorioak ukan ditu metaka, François Hollande presidenta
|
lehenetarik
izan da gaingainetik goretsi dutenen artean...
|
|
2017
|
|
|
Haur denboran baino biziki aiseago ariko zara, zure ofizioari buruz gauza konkretuak ikasiko baitituzu; Mesopotamiako Babiloniaren historia bazterrera utziz... Eta ikusiko duzu, klaseko
|
lehenetarik
izanen zarela! Nik behintzat, hori desiratzen dizut.
|
|
|
Handik bi urte gabe Bourvil pausatu zen, oraino arras gaztea... 47 urteren buruan, nun nahi nor nahiri galda zoin izanak diren zinemaren mundu hortan bereziki frantses artixta handi handienak, ardura Bourvilen izena agertzen da
|
lehenetarik
...
|
|
|
Gisa hortan gertatu zitzaion 1981ean Valéry Giscard d' Estaing presidentari gertatua zena, gehiengo batek ez emaitea aitzina segitzeko eskua. François Hollande sozialixta denen aitzinean atera zen lehen bozaldian, bozen %28 a rekin, doi doietarik aitzinduz Nicolas Sarkozyri, hunek %27 Hirugarren, Jean Marie Le Pen, bozen %18 ez arras, bi
|
lehenetarik
hein bat urrun segur bainan aitzineko aldian baino aise boz gehiagorekin. Laugarren François Bayrou, %9, bost urte lehenago ukana zuen heinaren erdia doi doia.
|
|
|
Donibane Lohizunen, duela 42 urte sortu zen lehengo Kortsario delakoen ohoretan, heien omenez nolazpait, kofradia edo anaidi berezi bat, Iparralde huntako
|
lehenetarik
izan zena. Igandean, irailak 24, muntatzen du bere besta eta hogoita zonbait kofradia baditu gomitatuak elkartasun anaikor baten lekuko.
|
|
|
Funtsean hitzemana zuen bezala, Estatu Batuetako lehendakariak aldaketak abiatuak ditu sail andana batean,
|
lehenetarik
dela etorkinak ez gehiago errexki Estatu Batuetan sartzera uztea. Bereziki Arabiar eta Afrikar herrialde batzutarik, Iran, Irak, Libia, Somalia, Sudan, Yemen eta Siriatik bereziki.
|
|
|
Agiantza mezuen sasoina Urtarrilean, sasoina izaiten da agiantza mezu kartsu batzuen zabaltzeko. Hendaian, biziki hautetsi erneak izan behar dira eta
|
lehenetarik
aurten ere gisa hortako bilkuraren muntatzeko. Kotte Ecenarro auzapezak oroitarazi du nola joan den iragan urtea eta erran zoin diren aurtengo xede larrienak.
|
|
2018
|
|
|
Orduan ziren hasi kultur asteak antolatzen, Ipar Euskal Herriko gune desberdinetan. Baigorri, horietan
|
lehenetarik
bat izan zen, 1981ean sortu zuten Basaizea kultur elkartea eta urtero antolatu zituzten herriz herri eztabaida batzuk, orduko kantonamendua eremutzat hartuz eta tokiko gaiak aipatuz.
|
|
|
Mendiondon bazüzün (zen) etxeko jaun bat, ahuer handi bat, eta halere hanko lanak
|
lehenetarik
eginik zütüzün beti. Igante goiz batez, meza denboran haren alor bateko ogiak oro ebakirik ziren.
|
|
2019
|
|
|
Haizegua liburuari eskaini ziona da nire gogokoenetarik. Gogora ekartzen zuen Barandarianek nola prestatu zuten liburua Pio Caro Barojak eta Eduardo Gil Berak, eta nola aurkeztu zuten 19 mendeko Martin Indaburu izeneko poeta batena balitz bezala, Zugarramurdiko borda batean kausitua; nola Atxaga izan zen josteta literario hartaz ohartzen lehena edo
|
lehenetarik
, ongiegi idatzia zegoelako.
|
|
2021
|
|
|
Bai, xertoen aldetik bada aitzinamendu asko bainan herrialde zonbait badira gu baino aitzinatuagoak. Ez gira arrunt herrestan bainan ez ere
|
lehenetarik
. Dena den, bi lausenguren artetik, gobernuak erakusterat eman du heldu den aste hortan, maiatza loratzen hastearekin, gaitzeko lore ederrak ekarriz, maiatza baita loraila, loreen hilabetea, gauzak hobeki joan behar litazkeela.
|
|
|
1939 gerlatik landa hasi zen Elizaren iraultza, Batikanoko kontzilioarekin. Izan ziren apez langileak eta horietan
|
lehenetarik
, Piarres Andiazabal beste hogeita hamar bat euskaldunekin. Bainan izan zen bereziki liturgia, latinetik tokiko mintzairetarat pasatzea.
|
|
|
Horrez gain, bide luze horretan, jakin behar da oztopo asko aurkituko direla. Nagusiak, irakurketa honetan aitzinatzean topatuko dira, erran dezagun
|
lehenetarik
bat, euskararen ikasketak errazteko berantegi ez hastea, deusez baino hobekio izan arren, dagoeneko aipatu dudan bezala, nire eredua ez segitzerik, ahal den heinean!
|
|
2022
|
|
|
Ikusi behar dira haur horien begi zoriontsuak, eta ere irriñoak, egiazko pipitak! Eta orain,
|
lehenetarik
lagunduak izan ziren haur kanputxearrak berak dira zentro horren gaurko kudeatzaileak, hango diktadura gisako erregimenetik ez baitute nehongo laguntzarik. Institutu horren kide den Martin de Roquefeuil, Senperen bizi dena, suharki mintzatu zaigu hortaz guziaz.
|
|
|
Alta, goraipamenak ez bazituen maite ere, hain zen umila, bizi guzian hark eraman sail baliosak zuen oihartzun nasaiagoa. Agro ekologiaren bultzatzaile nekaezin hori
|
lehenetarik
izan zen soiltasuna lehenesteko, hazkundearen bidetik baitezpada baztertzea gomendatuz, lurraren eta jendearen onetan. 2010ean plazaratu zuen" Vers la sobriete heureuse" liburua (Actes Sud), geroztik eskupean artoski atxikitzen dudana, orri batzuk noizean behin irakurriz eta berrirakurriz, hain zait hazkurri ongikoia, on baita errexkiegi ahanzten ditugun baloreez gure burua behin eta berriz freskatzea.
|
|
|
Mendiondoko etxeko jauna alfer haundia zen eta, halere, hango lanak
|
lehenetarik
eginak ziren beti: igante egun batez, meza denboran, alor batetako ogia oro ebakirik.
|
|
|
iragaten da gurasoena izan zen etxetik, iragaten da ezagun andana hartzen duen hilerritik ânon egileak ehortzia izan nahiko lukeen, bide batezâ, iragaten da aita hil zitzaion, besoetan hil ere, parajetik. Langile bara  tzeak desagertu dira, haietako bat aitarena, zeinaren ordena eta diziplinagatik, izan zen Onfray haurrak jaso zuen filosofia eta jakinduria lezio
|
lehenetarik
. Gasnategia desagertu da, zeinean Onfray gaztetxo batek lan egin zuen denboraldi batez â" Fabrikak itxi zuenean, isiltasuna instalatu zen herrian" â.
|
|
2023
|
|
|
Hizkuntza gutitueri buruz Frantziak erabiltzen duen politika zikoitza ikusirik, holako joko baten beha ginauden. Europar Batasunean sartzeko xedea duten herrieri hizkuntza gutituen aldeko Eurokarta baldintza bezala betetzea galdegiteko Frantzia
|
lehenetarik
baldin bada, berak izenpetu duen Eurokarta hori berresteko eta aplikatzeko presarik ez du batere. Besteentzat baitezpadako baldintza gisa finkatzen duena etxean gauzatzeko nahikari politikorik ez du.
|
|
|
Laborantzarako baliatuak ziren lur hoberenetan etxe berri gehiagoren eta gainerateko azpiegituren eraikitzera hautetsiak bultzatzeko orde. Duela 55 urte, Senpereko aintziraren inguruko auzi bortitza
|
lehenetarik
izan bazen, geroztik herri eta hiri anitzetan zenbat lur on ez dira betoinez eta mundroinez estali! Ez da harritzekoa eurite handietan bideak eta karrikak ibai bihurtzen baldin badira.
|
|
|
Mauleko herria elektrika ezarri zuen departamenduko
|
lehenetarik
zen 1891n. Ainarak deitu langileak, metaturik, Mauleko Goi Hiriko etxe zaharretan edo Zurezko hirian bizi ziren.
|
|
|
XIX. mendearen hasierako grabatu honek turismoa erakusten duen
|
lehenetarik
da. Irudiko lehen planoan, Hondartza Handitik Napoleonen bainuak ageri dira, 1858an eraikiak eta egun Herriko kasino bilakatuak.
|