2000
|
|
NOLA iritsi naiz honat, Mattini buruz kasik deus erran gabe...? Zeren, gutienean, zerbait errana behar bainuen honezkero, gure harremanak zer nolakoak izan ziren
|
lehen
urte haietan, konparazione, edo, hobeki, gaur nagoen talaiatik nola ikusten ditudan harreman haiek, haiei buruzko ideia xume bat izan dezazun oraingoz, geroko bertze anitz kontu geroko uzten ditudala.
|
|
Eta, halarik ere, oroitzen dut ezen ene bizitzako
|
lehen
urte haietan gogotsu baino gogotsuago egoiten nintzela aitaren aiduru, hura bidaia haietarik noiz itzuliko, zeren eta beti ekarriko baitzigun Mattini eta bioi, present gisa, jostailu bana edo bertze edozein objektu, biak berdinak gehienetan, baina neurri edo material diferentekoak: zurezko zaldi bi, aitzin gibeletarat balantzaka ibiltzen zirenak, bata bertzea baino handiagoa; kanoi tipi bi, bata zurezkoa, bertzea brontzezkoa; berunezko bi soldadutxo, kolore biziz pintatuak, bata sarjentua, bertzea jenerala...
|
|
Emazteki bikaina zen Felisa, jaun André, ene haz ama eta inudea izan zena... eta ene egiazko ama ere, erranen nuke,
|
lehen
urte haietan, makur handirik gabe. Zeren eta, legearen aitzinean ene ama Ezpeldoiko andere Graziana zen arren, munduratu ere hark munduratu ninduelako, aldiz, Felisa izan nuen nik, lehen urte haietan, ama bihotzeko eta odolaren erdiko, kontseilu emaile eta haurtzain.
|
|
Emazteki bikaina zen Felisa, jaun André, ene haz ama eta inudea izan zena... eta ene egiazko ama ere, erranen nuke, lehen urte haietan, makur handirik gabe. Zeren eta, legearen aitzinean ene ama Ezpeldoiko andere Graziana zen arren, munduratu ere hark munduratu ninduelako, aldiz, Felisa izan nuen nik,
|
lehen
urte haietan, ama bihotzeko eta odolaren erdiko, kontseilu emaile eta haurtzain. Eta haren bularreko izan nintzen, eta haren bularrek zaindu ninduten.
|
2003
|
|
XIX. mendeko
|
lehen
urte haietan bada, Euskal Herriko bi alderdiak hurbiletik ikuskaturik, Wilhelm Humboldt prusiar jakintsuak idatzi zizkigun ohar harrigarri hauek: Hegoaldean ikusten da, zein barna finkatua den aspaldian euskaldunek nazio bat osatzen dutelako kontzientzia.
|
|
Horra zergatik amets ederrik egin ahal izan genuen, II. Mundu Gerla ondoko
|
lehen
urte haietan, oraino gazte ginen lagunek.
|
2004
|
|
Huraxe zen aitak nirekin izan zuèn kezka nagusia, antza, nire
|
lehen
urte haietan: ea inguruko jendeak amarikonatuko ote ninduen...
|
|
Aitarekiko harremanak halakoak izan nituen arren, batez ere nire
|
lehen
urte haietan, ez ziren beti halakoak izan.
|
2010
|
|
–Horrek tristatzen nau gehien, ez dut
|
lehen
urte haietako ezer gogoratzen.
|
2015
|
|
Svalbard Ipar Polotik gertu dago eta, Ternuako baleen eskasia areagotu zenetik, Norvegiako eta Euskal Herriko arrantzale ugari joaten hasi ziren hara XVII. mendeko
|
lehen
urte haietan baleen bila. Leku hotza izanik ere, Islandiak baino arrisku gutxiago du, itsas denboralerik ez baita izaten apenas lur haietan.
|
|
Espainia, Italia, Portugal eta Europako iparraldeko hiri eta portuei eraso egin, ahalik eta diru eta ondasun gehien arpilatu eta emakumeak eta umeak esklabo gisa harrapatzen jardun zuen urte luzeetan, Afrika iparraldeko hirietan zeuden beharrak asetzen eta, bide batez, diru asko pilatzen. Bizargorrik pirateriaren paradisu bihurtutako hirian, Aljerren, hogeita hamar mila esklabo europar zeuden XVII. mendeko
|
lehen
urte haietan.
|
|
Eta itzulerako bidea zabaltzeaz gain, Iraultzak kultur munduaren atea ere ireki zien grinez beterik zeuden gazte sortzaileei. . Loratze izugarria izan zen
|
lehen
urte haietan, musikan, literaturan, arte plastikoetan, antzerkian??. Ordura arte bazterrera zigortutakoek kulturaren mundua zuzentzeari ekin zioten, pasio handiz:
|
|
Ordura arte bazterrera zigortutakoek kulturaren mundua zuzentzeari ekin zioten, pasio handiz: . Gainera, kontuan hartu filosofia hau nagusitu zela
|
lehen
urte haietan; kulturak ez zuela jaberik, ez zela dirua egiteko tresna. Kulturak herri osoaren eskuragarri eta gozagarri behar zuen, eta, horregatik, pirateriaren urrezko garaiak izan ziren haiek.
|
2016
|
|
Nire memorian,
|
lehen
urte haietako oroitzapenik ez dut gordetzen; ez zitzaizkidan sekula errotu, edo beharbada azken urteotan ezabatu zaizkit, eta, iragan urruna berreraikitzeko gaitasuna agortuta, ez naiz berriak asmatzeko gai izan. Sei urte nitueneko egun sargori batekoa da daukadan umetako oroitzapenik zaharrena:
|
|
Zorionez, guraso taldetxo baten eta Hegoaldeko irakasle baten inguruan abiarazi zenuen esperientzia, Baionan lehenik eta gero Arrangoitzen. Urtez urte, problema (arazo) nari esker, eginak izan dira,
|
lehen
urte haietan, Euskal Herri osoko euskaltzaleen diru sostenguarekin. Geroago, erakunde publikoak lekukoa hartu beharrean gertatu ziren, baitezpadako laguntza ekartzen zutelarik ikastetxe berrien eraikuntzan. guztiengatik eta gainetik, Iparraldean ere ikastolak hedatu dirakoak nola bigarrenekoak, guraso, irakasle eta laguntzaileen la gure hiri herrietan.
|
2018
|
|
ukitu ere egin gabe. Egiaz,
|
lehen
urte haietan prentsan eta artikulu ugari argitaratu ziren auziaren inguruan, baina garesti pagatu ziren asko. Monjek berak ongi asko daki zer den presio hori.
|
|
Borroka horretan lehen lerroan egon diren askok uste dute inoiz ez dizkietela barkatu aldarriaren iturburuak. Txaro Arribas, BAE Bidasoaldeko Emakumeak taldeko kidea, ahots garrantzitsua izan zen
|
lehen
urte haietan Irunen, eta maiz deitoratu du hainbat estereotiporekin lotuta haien kontra abiatu zen bazterketa prozesua: –Estigmatizazioa berehala jarri zen martxan:
|
|
Aurreiritziak aski hedatuta zeuden ordurako, Patxi Xabier Perez Goñik aitortu duenez. Alarde parekidean dabil egun, baina andrazko soldaduen aurka agertu zen
|
lehen
urte haietan: –96an, sanmartzialen atarian, emakumeen inguruko zurrumurrua zabaldu zenean, ingurukoak esaten hasi ziren andreek alardea hondatu nahi zutela, inauteri bat bihurtu?
|
2019
|
|
Izan ere, neure burua lesbiana izendatzeagatik arazorik izan ez dudala urteetan esan badut ere, gezurra da hori bera ere. Argi dut,
|
lehen
urte haietan, talde babes handi hori izan ez banu, ez nuela armairua berehalakoan eta halako indarrez utziko.
|
2022
|
|
Antolatzen hasi ginen. Aldarrikapenek baino gehiago, antolaketa beharrak hartu zuen indarra
|
lehen
urte haietan. Gerora etorri zen eskubideak aldarrikatzearena.
|