|
2005
|
|
|
Nire
|
lehen
hiztegia. KLAUDIO HARLUXET FUNDAZIOA.
|
|
|
Nire
|
lehen
hiztegia. Susaeta.
|
|
2006
|
|
|
Irudi bidezko nire
|
lehen
hiztegia. Euskaraz eta ingelesez.
|
|
|
Irudi bidezko nire
|
lehen
hiztegia. Euskaraz eta ingelesez.
|
|
2007
|
|
|
XX. mendearen bigarren erdialdean, euskararen batasun prozesuarekin batera, euskaltzale gazteak, segida izango zuen euskara kultur hizkuntza bilakatzeko saiotan hasi ziren. Paradoxikoki, arinago prestatu eta kaleratu zen Natur Zientziak hiztegia, euskararen
|
lehen
hiztegi gaurkotua baino: Hiztegi modernoa.
|
|
2008
|
|
|
ADOREZ hiztegi sorta jarri genuen abiabidean. Gure defini ziozko
|
lehen
hiztegia (Adorez 2) Kintana Aresti jaunek Batasunaren> Kutxan> eginiko ahaleginaren ondoren, euskarazko definiziozko lehen hiztegia izan zen.
|
|
|
ADOREZ hiztegi sorta jarri genuen abiabidean. Gure defini ziozko lehen hiztegia (Adorez 2) Kintana Aresti jaunek Batasunaren> Kutxan> eginiko ahaleginaren ondoren, euskarazko definiziozko
|
lehen
hiztegia izan zen.
|
|
|
Hiztegi> modernoa Hiztegia> 80 Hiztegia> 2000>(
|
lehen
hiztegi moder noa)
|
|
|
Gaztelaniazko zeinu hizkuntzaren
|
lehen
hiztegi arauemailea argitaratzen da
|
|
|
Bost urteko lana behar izan da gaztelaniazko zeinuen hizkuntzaren
|
lehen
hiztegi arauemailea sortzeko (DILSE III). Proiektu honetan, berrogeita hamar bat filologo eta hizkuntzalari adituk lan egin dute, Pertsona Gorren Estatuko Konfederazioaren (CNSE) Fundazioaren laguntzarekin, Espainian dagoeneko 400.000 erabiltzaile dituen hizkuntza normalizatzeko asmoz.
|
|
2009
|
|
|
Espainiar zeinu hizkuntzak (LSE) gero eta lurralde gehiago hartzen ditu. Ekitaldi publiko askok interpreteak dituzte jada; joan den urtearen amaieran, Cervantes Institutuak LSEren
|
lehen
Hiztegi Arauemailea aurkeztu zuen, eta Pertsona Ezinduen Eskubideei buruzko Nazio Batuen Nazioarteko Konbentzioa ere hizkuntza horretan argitaratu da. Komunikabideak ireki egiten dira.
|
|
2011
|
|
|
Azterketa osagarri gisa, oso interesgarria da Ignasi Badia ren Diccionari de les llengües d’Europa (2002). Enciclopèdia de la llengua catalana (2001) handiak hainbat eremutako hizkuntza erabileren egoera errepasatzen du. hala ere, ez ditu aipatzen diskurtso soziolinguistiko katalanaren aitzindariak, ezta heziketa soziolinguistikoarenak ere. kapitulu bereizi bat merezi du Diccionari de Sociolingü� stica (2001) liburuak, argitaratu den soziolinguistikako
|
lehen
hiztegia, hain zuzen. Soziolinguistikako 1.135 kontzeptu biltzen ditu, baita alor mugakidetakoak ere (hizkuntzaren gizarte psikologia, hizkuntzaren gizarte historia...).
|
|
|
Diccionari de Sociolingü� stica (2001) liburuak, argitaratu den soziolinguistikako
|
lehen
hiztegia, hain zuzen.
|
|
|
II.Definiziozko
|
lehen
hiztegia: Euskararako Hiztegia
|
|
|
Bertsolari baten moduan Ezin bizi gintezke aterkirik gabe kantatu du, eta jarraian publikoari hauxe galdetu Non da Arabaren aterkia?. Araba, euskara kontuetan, aitzindari izan dela zenbait momentutan ere esan du
|
lehen
hiztegia, lehen komikia... hemen sortu ziren eta segidan Bagoaz eta bagabiltza esan du. Araban euskaldunak izan, badirelako.
|
|
|
Hala ere, aipatutako muga kronologikoak ez ditugu hertsiki baliatu, epe honetan abiatutako proiektu zein prozesu batzuek hurrengo urteetan jarraipen zuzena izan zutelako. Esate baterako, UZEI 1977 urtean sortu zen, baina
|
lehen
hiztegia 1979 urtean argitaratu zuen, eta Mitxelenaren polemika ez zen 1980ko abendura arte plazaratu. Beraz, epe honetan sortzen den UZEIren hasiera hasierako urteak ulertzeko, azalpena ondoko urteetara luzatzea erabaki dugu.
|
|
|
Taldeak erabaki zuen hiztegiak ez zirela izango arloz arloko adituentzat, euskaldun ikasientzat baizik, baina arloetako adituek eginak (ez hizkuntzalari edo filologoek eginak). Jakinek argitaratu zuen
|
lehen
hiztegi berezitua Natur Zientziak Hiztegia izan zen (1976) 415, besteak aurrerago kaleratu ziren. Beste hiztegi berezituak plazaratu zirenerako, Jakinek UZEI sortua zuen, eta bertara lekualdatuta zituen jadanik martxan zeuden jarritako hiztegi proiektuak.
|
|
2013
|
|
|
Halere, oso gutxi da indigenek eurek idatzi dutena, euren hizkuntzaz zein kulturaz. Salbuespena Borja eyapidak (2009) idatzitako hiztegia da, enbera batek idatzi duen
|
lehen
hiztegia.
|
|
|
Hirugarren lekukotza utzi zigun bidaiaria Nicolao Landuchio izan zen. Hark 6.000 hitzeko euskarazko hiztegia utzi zigun, euskarazko
|
lehen
hiztegia. Hiztegia osatzeko 3 arabarren laguntza izan zuen; bik Arabako mendialdeari lotutako euskara darabilte, erromanizatuagoa; hirugarrenak, berriz, Araba ekialdeko hizkera erabiltzen du.
|
|
|
BOSTAK BAT taldeak orain dela 30 urte (1983) eskaini zion euskal gizarteari Sinonimoen Hiztegia bere
|
lehen
hiztegia. Oso gutxik uste izango zuen orduan gazte talde hark euskara munduan hain bide luzea egingo zuenik.
|
|
|
Urte asko igaro diren arren, oraindik lanean dihardu eta asmo ugari buruan dituela, gainera. Gure
|
lehen
hiztegiaren argitalpena gogoratu nahi izan dut hogeita hamar urtetan zehar eginiko bide luzearen hasiera izan zelako. Aukera ederra gertatzen zaigu, bestalde, urte luze guzti horietan zehar egindako lana gogoratzeko nahiz aurrera begira ditugun asmoak plazaratzeko.
|
|
|
Orain erabiltzaileen esku jartzen dugun hiztegi hau, esan den bezala, Euskaltzaindiak azken urteotan hartutako erabaki guztiak aplikatuz eta bildutako aberastasunak jasoz taxutua izan da. Honela gogoratu nahi izan dugu orain dela 30 urte argitaratu genuen
|
lehen
hiztegi hura. Azalean orduko itxura, berriztatua, noski gorde nahi izan dugu begi handi ireki biak atxikiz.
|
|
2015
|
|
|
Baturako aukeratutako aldaerak eta ortografia ikus eta ikas zitezen, azkenik, hitz zerrenda zabala argitaratu zen (252 or). Horixe izan zen, hain zuzen, euskara batuaren
|
lehen
hiztegia.
|
|
2016
|
|
|
Vitoria eta Gasteiz? Euskarazko
|
lehen
hiztegia Gasteizen! Egia al da hori?
|
|
|
Zergatik ditu Arabako hiriburuak bi izen? Eta egia al da euskarazko
|
lehen
hiztegia Gasteizen egin zela? 2011 urtean egin zuen lehengoz GEU elkarteak Atzo, gaur eta biharko Gasteiz euskalduna bisita gidatua.
|
|
|
Labur labur azaldu dut, baina horregatik ditu gaur egun bi: Vitoria, eta Gasteiz, garai bateko herria gogora ekarrita.Eta euskarazko
|
lehen
hiztegia Gasteizen egin zuten? 1562 urtean, euskara gaztelera hiztegia egin zuten, 6.000 hitzekin: Dictionarium Linguae Cantabricae.
|
|
|
Guk geuk BOSTAK BAT taldeko kideok argitaratuak ditugu dagoeneko euskarazko definiziozko hainbat hiztegi. 1986an Euskararako Hiztegia, definiziozko
|
lehen
hiztegia, argitaratu genuenetik jo eta ke ekin diogu arloa jorratzeari, halako hainbat hiztegi plazaratuz:
|
|
2018
|
|
|
Ordura arte gaztelaniatik ikasi beharra zegoen, oso material gutxi zegoelako euskaraz". Euskaltzalea da Arana, eta esperantoa euskararen bidez ikasteko tresnak sortzeari ekin zion berehala; berak sortua da
|
lehen
hiztegia.
|
|
2019
|
|
|
Euskaltzaindiaren Hiztegia. Adierak eta adibideak euskara euskara
|
lehen
hiztegi arauemailearen ardura hartu zuten, osoko bilkuraren erabakiz, Andoni Sagarna eta Miriam Urkia euskaltzain osoek, Jose Antonio Aduriz ohorezko euskaltzainaren aholkularitzaz.
|
|
|
Euskaltzaindiaren Hiztegia. Adierak eta adibideak euskaraeuskara
|
lehen
hiztegi arauemailearen bigarren argitaraldia aurkeztu zen, paperean zein sarean argitaratua, 37.884 sarreraren eta 6.944 azpisarreraren definizioak bilduta.
|
|
|
Euskaltzaindiaren Hiztegia. Adierak eta adibideak euskaraeuskara
|
lehen
hiztegi arauemailerako onartutako 466 sarrera edo hitz berri aurkeztu zituen, horietako asko argotekoak edo ahoz erabiliak baina aurretik hiztegiratu gabeak.
|
|
|
Azken helburua den indoeuroperaren hiztegi etimologiko gaurkotua egin ahal izateko pentsatu dute hizkuntza partikularren hiztegietatik hasi behar zutela. 2005ean jada
|
lehen
hiztegia (frisiera zaharrarena) argitaratu zenetik beste hamabi hiztegi argitaratuak izan dira, grekoarena eta latinarena barne. Helburua Indoeuroperaren hiztegia egitea delako, aipatutako hiztegi gehienak jatorrizko hitzak bakarrik tratatzen dituzte, izenburuetan bertan aditzera ematen den bezala:
|
|
|
3 Euskararen
|
lehen
hiztegi etimologiko eta historikoaren aurkezpenean gaude. Orain arte ez da egon gure artean izen hori merezi izan duen obrarik.
|
|
2021
|
|
|
Hementxe dago soluzioa. Begira zer dioen beste hiztegi honek, euskara euskarazko
|
lehen
hiztegiaren bigarren aleak: " burutsu".
|
|
|
Taldearen
|
lehen
hiztegitik hasi nintzen eurekin lanean. Neuri denbora asko kendu gabe, lantokiko tarteak aprobetxatzen.
|
|
2022
|
|
|
Pedro Hilarion Sarrionandia fraide frantziskotarrak idatzi zuen rifeko amazigharen lehen gramatika. Bai eta
|
lehen
hiztegia ere. Geroztik egin diren gramatikek hura omen dute oinarri.
|
|
2023
|
|
|
23). 1745ean, Bartholome Riesgok euskarazko
|
lehen
hiztegi handia editatu zuen, Manuel Larramendiren Hiztegi hirukoitza edo, erdaraz jatorriz, Diccionario Trilingue Castellano Bascuence Latin (Aranburu, 2005: 135) 11.
|