|
2001
|
|
|
Laboreak eskulan handia behar du. Nahiz eta herrialde askotan landatzen den (Frantzia, Italia, Estatu Batuak, Mexiko, Brasil, Txile…), Espainia da
|
lehen
herrialdea; izan ere, Aranjuezen mende luzez lantzen diren leunak eta finak izateaz gain, Hueldaude kontinenteko eskualderik ekoizleenak: Palos de la Frontera, Cartaya, Moguer, Lepe… urtean 220.000 tona inguru ekoizten dituzte.
|
|
2002
|
|
|
Hirugarren fasean, sistema eremu murriztuan ezartzea eta zerbitzu emaileak Nortasun Publikoko Ziurtagiriaren PKirekin integratzea sartzen da. Laugarren eta azken fasean, NAN elektronikoa pixkanaka ezarriko da lurralde osoan, eta, horrela, munduko
|
lehen
herrialdea izango da txartel digitala duen munduko lehen herrialdea. Gaur egun, ordea, NAN berri hau iritsi arte, herritarrek Crypttokitaz, txartel kriptografikoz eta irakurgailuaz goza dezakete, beren edukitzaileek posta pertsonalak eta Interneten erosketak sinatu eta autentifikatzeaz gain, Administrazioarekin eragiketak modu seguruan egin ditzaten.
|
|
|
Hirugarren fasean, sistema eremu murriztuan ezartzea eta zerbitzu emaileak Nortasun Publikoko Ziurtagiriaren PKirekin integratzea sartzen da. Laugarren eta azken fasean, NAN elektronikoa pixkanaka ezarriko da lurralde osoan, eta, horrela, munduko lehen herrialdea izango da txartel digitala duen munduko
|
lehen
herrialdea. Gaur egun, ordea, NAN berri hau iritsi arte, herritarrek Crypttokitaz, txartel kriptografikoz eta irakurgailuaz goza dezakete, beren edukitzaileek posta pertsonalak eta Interneten erosketak sinatu eta autentifikatzeaz gain, Administrazioarekin eragiketak modu seguruan egin ditzaten.
|
|
|
Espainiako Merkataritza Kodifikazioko Espainiako Elkarteak (AECOC) egindako azterlan baten arabera, espainiarrek urtean gastatzen dituzten 40.000 milioi eurotik 6.000 milioi baino gehiago fruta eta barazkiei dagozkie. Kopuru horrek mota horretako produktuen kontsumoan Europako
|
lehen
herrialdeen artean kokatzen du Espainia. Hain zuzen, espainiarren erosketa saskiaren %25 frutek eta barazkiek osatzen dute.
|
|
|
“Neskato batek 6 urterekin jasaten badu abusua, 11 urte dituenean oraindik ere prozesuan murgilduta egongo da, eta horrek esan nahi du adingabearen adierazpenaren balioa galtzea eta kalte psikologikoak”, erantsi zuen Labesek. Nabarmendu zuen, gainera,
|
lehen
herrialde taldean adingabeak prozesu judizialaren parte direla eta hasieratik legezko laguntza dutela. Bigarren taldean, aldiz, adingabeak lekukotzak baino ez dira, eta ez dute parte hartzen epaiketara iritsi arte.
|
|
2003
|
|
|
Herrialde handiena Alemania da (26.255.000 animalia data berean), ondoren Espainia (22.739.000), Frantzia (15.063.000) eta Danimarka (12.921.000), Herbehereak baino gehiago. Espainia da txerrama kopuruari dagokionez (2.629.000) Alemania (2.602.000) gainditzen duen
|
lehen
herrialdea. Txerri buru gehien dituen autonomia erkidegoa Katalunia (6.108.391), Aragoi (4.134.196), Gaztela eta Leon (3.359.954) eta Andaluzia (2.249.116) dira.
|
|
|
Gainera, eroriz gero, elektronikak saihestu egiten du hanka nahi gabe tolestea, eta litio bateria bat du, anputatuari 25 orduko autonomia ematen diona. Beste batzuetan bezala, erabiltzaile kopuruari dagokionez,
|
lehen
herrialdeetan Estatu Batuak daude. Han, “C Leg” delakoa irauli egin da, “aurten 1.500 protesi inguru saldu dira”, Müeller en arabera.
|
|
|
Singapur izango da munduko
|
lehen
herrialdea, kreditu txartelen tamainako txartel termiko adimendunak izango dituena. Txartel horiek sei segundotan hartzen dute tenperatura eta horiek daramatzan pertsonak sukarra duen adierazten dute.
|
|
|
Nolanahi ere, 1937an debekatu zuten arte, kalamua nahitaezko osagaia zen AEBko hogeita hamar prestakin farmazeutikotan baino gehiagotan. Kanada izan zen, 2001ean, marihuana helburu terapeutikoekin erabiltzea onartu zuen munduko
|
lehen
herrialdea, hiru paziente motatan emateko: gaixo terminalak, hamabi hilabete baino gutxiagoko bizi itxaropenarekin; esklerosi anizkoitzak, minbiziak, hiesak, artritis larriak edo epilepsiak larriki jota daudenak, eta gutxienez bi espezialistak uste dutenak hura erabiltzeak onurak ekar ditzakeela.
|
|
|
“Hala ere, berotegi efektua eragiten duten gasen emisioa (CO2 da erantzule nagusia) murrizteko 1990etik egin diren ahaleginak kontuan hartuta, Espainiaren jarrerak ez du justifikatzen tarte handiagoa eskatzea”, adierazi zuen Félix Hernándezek, azterlanaren koordinatzaileak. Hernándezek gogorarazi duenez, Kyotoko Protokoloa berresten duten
|
lehen
herrialdeetako bat izan arren, Espainiak “jarrera prekarioena du, 2000 urtean emisioak% 35,12 igo ondoren, 1990 urtearekin alderatuta”. Gainera, 2002ko datuek %50 inguruko igoera eskainiko dutela kalkulatzen du.
|
|
|
Baina kalkulatzen da urte honen amaieran zifrek erakusten dutela mendekotasuna dutenak ia bikoitza direla. Droga sintetikoek Espainian duten eragina Estatu Batuetakoa baino handiagoa da,
|
lehen
herrialde horietako bat, baina hondamendiaren aurrean erreakzionatzen jakin du, John Walters Drogen Kontrolerako Bulego Nazionaleko zuzendariak atzo azaldu zuenez. Segun Walters, “txosten hau alarma seinale bat da.
|
|
2004
|
|
|
Kanada izan zen joan den asteazkenean tacatasa saltzea debekatu zuen
|
lehen
herrialdea. Takatak jarlekua eta hanketan gurpilak dituzten ibiltariak dira, haurrek erori gabe ibiltzen ikas dezaten, haurtxoarentzat arriskutsuak direlakoan.
|
|
|
Kontsultatutako% 43k onartzen du azken urtean behin pilula hartzea ahaztu zaiola. Atzo, lan honen aurkezpenean, Santiago Palacios Mujer y Salud Europako Fundazioko lehendakariak azpimarratu zuen preserbatiboak saltzen dituen Espainiako
|
lehen
herrialdea dela Espainia, eta, hala ere, “nahi gabeko haurdunaldien eta abortoen tasa handienak ditugu”. Aditu horren arabera, “zerbaitek huts egiten du”, urtero Espainian 60.000 abortu egiten direnean; gehienak 18 eta 22 urte bitarteko emakumeak dira, “ikastetxeetan sexu prestakuntza jaso dutenak”.
|
|
|
Bere izen nazionalekin gertatzen den bezala, Legebiltzarrak izendatzen du, kasu honetan Europako Ganbera, eta indarrean dagoen aldiak legegintzaldi osoa irauten du. Historia orokorra Oro har, esan dezakegu lehenengo Arartekoa suediarra izan zela, Suedia izan baitzen politika eta administrazio figura hori instituzionalizatu zuen munduko
|
lehen
herrialdea, eta 1809an onartutako Suediako Konstituzioan jaso zuen. Suediaren ondoren, Finlandia izan zen bere herritarrentzako Arartekoa sortu zuen hurrengo estatua, 1920an.
|
|
|
Kyotoko Protokoloan oinarritutako klima aldaketaren proiektua garatzen duen
|
lehen
herrialdea da Herbehereak
|
|
2005
|
|
|
Material hori segurtasun arrazoiengatik aukeratu da, laser inprimagailu baten bidez, ezabaezinezko moduan graba baitaitezke bai argazkia bai erabiltzailearen sinadura, “inork manipulatzerik izan gabe”, adierazi zuten Steria enpresak, Belgikako NAN elektronikoaren proiektua garatu baitzuen. Belgika izan zen, hain zuzen ere, Europar Batasuneko (EB)
|
lehen
herrialdea identifikazio modu berri hori ezartzen, herrialde horretako Barne Ministerioaren datuen arabera 200.000 herritar baino gehiago erabiltzen baitituzte. Belgikako txartela kreditu txartel baten tamainakoa da, eta grabatuta ditu izena eta data.
|
|
|
Errolda funtsezkoa da edozein pertsonak oinarrizko eskubideak eta gizarte prestazioak eskuratzeko, hala nola doako osasun publikorako eskubidea eta doako oinarrizko hezkuntzarako eskubidea. Hala ere, eskaturiko agiriren bat ez izateagatik erroldatzerik izan ez zuten milaka etorkinen aurrean, Gobernuak beste neurri bat onartu zuen, ‘omisioagatiko erroldatzea’, 2004ko abuztuaren 8a baino
|
lehen
herrialde horretan egon izana egiaztatzeko aukera jasotzen duena, dokumentu ofizialen baten bidez, nahiz eta udal erroldan inskribatuta ez egon. Paperik gabeko etorkinen araudia datorren maiatzaren 7ra arte aplikatuko da.
|
|
|
Espainia da aste honetatik aurrera posta elektronikoari buruzko haririk gabeko kontsulta egin edo fitxategiak mugikorraren bidez deskarga daitezkeen Europako
|
lehen
herrialdea. Vodafone konpainiak Real Mail soluzioa sartu du bere bezero korporatibo eta autonomoentzat Palm Treo 650 telefono adimendunean.
|
|
|
Haien datuak bost urtez gordeko dira. Sektoreko patronalak, Unespak, adierazi zuen erregistroa aseguratuei ematen zaien zerbitzua hobetzeko tresna bat izango dela, eta nabarmendu zuen Espainia dela horrelako fitxategi bat sortzen duen Europako
|
lehen
herrialdea. Fitxategitik kanpo geldituko dira enpresek langileekiko pentsio konpromisoak bideratzen dituzten aseguruak, baita aseguratua hilez gero hartzaileak eta onuradunak bat egiten dutenak ere.
|
|
|
Kanpoan egonen dira, halaber, gizarte aurreikuspeneko mutualitateek sinatutako kontratuak, enpresaren gizarte aurreikuspeneko tresna gisa dihardutenak, elkargoko profesionalen mutualitateak eta irakaskuntzarako edo hezkuntzarako prestazioak edo laguntzak ematea helburu bakarra dutenak. Pilar González de Frutos Aseguru eta Berraseguru Entitateen Espainiako Batasuneko presidenteak (Unespa) nabarmendu duenez, Espainia izango da horrelako tresna bat izango duen Europako
|
lehen
herrialdea, eta “sektorearen gardentasuna erraztuko du, aseguratuentzako bermea izango da eta aseguru negozioa sustatuko du”. Aseguruen Kontsumitzaileen Espainiako Elkarteak (Aecos) 15.000 bat kide ditu, eta erregistroaren onespena ere egin du, baina uste du hobe izango litzatekeela baliaezintasun aseguruak barne hartzea.
|
|
|
Gainera, Europako Batzordeak ezinbestekotzat jotzen du ordutegi bateratua izatea Europar Batasuneko herrialdeetan, barne merkatuak, garraioak eta telekomunikazioek behar bezala funtziona dezaten, eta, hartara, herrialde batzuen eta besteen arteko denbora desfaseak saihesteko. Britainia Handia eta Irlanda izan ziren udako ordutegia hartu zuten
|
lehen
herrialdeak, ikatza alferrik ez gastatzeko eta argi elektrikoa aurrezteko. Hori 1916an gertatu zen, eta hiru urte geroago frantziar eta espainiar ekimenarekin bat egin zuten.
|
|
|
Hala ere, efektu positibo horiek ezin dira beti ezagutu, adibidez, Atapuercako aztarnategian aurkitutako aztarna paleontologikoak, trenbideko obretan hondeatzen ziren lubakiei esker agerian jarri zirenak. Estatu Batuak izan ziren IEAren beharra sortu zuen
|
lehen
herrialdea, 1969an, Ingurumenari buruzko Politiken Lege Nazionala aldarrikatu zenean. Lege hori ingelesezko siglengatik da ezagunagoa, NEPA Legea izenarekin.
|
|
2006
|
|
|
Bestalde, azpimarratu zuen autobusak direla biderik seguruena errepidean, eta zauritua izateko arriskua %16koa dela, eta %66koa auto istripua denean. Hala ere, azterlanak azpimarratzen du Espainia dela EBko
|
lehen
herrialdea, 1994tik auto istripuz hildako pertsona kopuruari dagokionez (404 hildako). joan etorrien% 13,4 Autobusak Espainiako ibilgailu guztien %0, 21 baino ez dira (60.000 unitate inguru), baina errepideko bidaiari garraioaren %13, 4 biltzen dute, eta “garrantzi handia du mugikortasunean”, RACC Fundazioko zuzendari teknikoak, Pere Sauretek, azterlanaren aurkezpenean nabarmendu zuenez... Eskola garraioari dagokionez, babesik gabeko sektore gisa agertzen da 3 urtetik beherakoentzat.
|
|
|
Espainia, estetika eragiketen Europako
|
lehen
herrialdea eta munduko laugarrena
|
|
|
Horrela, nekazaritzako eta abeltzaintzako ustiategietako hondakin organikoen tratamendua baimentzen da eta haien karga kutsatzailea murrizten da. Txina da biodigestoreetatik biogasa ekoizten duen
|
lehen
herrialdea. Kalkuluen arabera, zazpi milioi digestore baino gehiago daude landan, eta horiek gasa ematen dute egoste eta argiztapen beharrei erantzuteko, eta, aldi berean, lurzoru degradatuak berreskuratzen dituzte mendeetan laboreen bidez. India da sistema horien bultzatzaile nagusietako bat:
|
|
|
Orain arte, Thailandian 63 milioi hegazti baino gehiago hil dira 2004aren hasieran epizootia hegazti aziendak sarraskia egiten zuela onartu zenetik. Vietnam eta Thailandia izan ziren 2003ko abenduan Hego Korean agertu ondoren hegazti gripea zabaldu zen
|
lehen
herrialdeetako bi. Harrezkero, gaixotasunak 135 pertsona hil ditu Azerbaijan (5), Kanbodia (6), Txina (12), Egipto (6), Indonesia (42), Irak (2), Thailandia (16), Turkia (4) eta Vietnam (42).
|
|
|
Txina substantzia poluitzaileak isurtzen dituen munduko
|
lehen
herrialdea izan zen 2005ean, atmosferara 25,49 milioi tona sufre dioxido isurtzean, 2000n baino %27 gehiago. Horietatik 21,6 milioi tona industria produkzioan sortu ziren, eta 3,89 milioi, etxe arloan.
|
|
2007
|
|
|
Espainia Frantziaren atzetik dago sailkapen orokorrean, eta zazpigarren postua du aireko garraio azpiegiturei dagokienez. Horrez gain, bidaia eta turismo sektorea sustatu du, eta zerrendan Europako
|
lehen
herrialdea da. Prezioen lehiakortasunari dagokionez, gure herrialdea 105 postura baino ez da iristen, eta arau politikoak 45 postuan geratzen dira.
|
|
|
“Lula” da Silvaren Gobernuak maiatzean Mercken patentea bertan behera utzi zuenean, hiru urte iraun zuen farmazeutikarekiko prezioei buruzko negoziazioari amaiera eman zion. Brasil, beraz, antirretrobiral baten patentea ezeztatzen zuen Latinoamerikako
|
lehen
herrialdea zen. Ordura arte, Mozambike, Malaysia, Indonesia eta Thailandia bakarrik ausartu ziren.
|
|
|
Aurtengo Campus Party ak ere Brasilen ordezkaritza izango du, Telefónicaren lankidetzari esker 120 gazte brasildar eta 60 gazte independenteek parte hartuko baitute. Ekitaldiaren antolatzaileak, Paco Ragagelesek, adierazi zuenez, Brasil izango da ekitaldi teknologikoa hartuko duen
|
lehen
herrialdea. Horretarako, Campus Partyrekin “lotura garrantzitsuak” ditu, eta “erakundeari eman dizkion erraztasunak”.
|
|
|
Hala ere, agentziek eta erabiltzaileek txartel elektroniko horiek inprimatu egiten dituzte, dokumentu eta zehaztasun gehiago izateko, eta, beraz, papera aurreztea zalantzazkoa da. Erakundeak esan zuen Txinak, 2008ko Joko Olinpikoetako hegazkin bidaietarako eta anfitrioirako hazkunde azkarrena duen merkatuak, urte honen amaieran erabat elektronikoak diren pasaia sistema bat erabiltzen duen munduko
|
lehen
herrialdea izan nahi duela.
|
|
|
Alde horretatik, CERMIk Kongresuko eta Senatuko parlamentu taldeei eskatu die lehenbailehen onar dezatela Pertsona Ezinduen Eskubideei buruzko Nazio Batuen Konbentzioa, horrela Espainiako ordenamendu juridikoan sartuko bailitzateke. CERMIren ustez, aurtengo abenduan lortuko da onarpena, eta Espainia Konbentzioa berresten duten
|
lehen
herrialdeetako bat bada," Jarraipen Batzordean ordezkari bat izateko baldintza hobeak izango ditu". Lanean ari diren ezgaitu guztiek 8,5 urteko hobaria dute erretiroa hartzen dutenean, ezgaitasun mailaren arabera.
|
|
2008
|
|
|
Hasieran pobreen elikagai izan zen, baina azkenean zeregin handia izan zuen Europan gosete ziklikoak kentzeko. , Irlanda izan zen patatak beso irekiekin onartu zituen Europako
|
lehen
herrialdea, Irlandako klima hotza izan arren, primeran hazten baitzen. Prusian, Federiko Handiak bere mendekoen dietan patata sartzera behartu zuen, pozoitsua izango ote zen beldur baitziren, eta jaten ez zuen ororen sudurra eta belarriak mozteko mehatxua egin zuen.
|
|
|
Greenpeaceren arabera, Eguzkitik datorren energiak munduko kontsumo elektrikoaren %10 estaliko du 2030ean. Halaber, Espainian egiten den Klima Aldaketari buruzko lehen Konbentzioaren inaugurazioan, Jeremy Rifkin adituak adierazi zuen Espainia dela eraikin guztiek eguzki plakak izatea eta energia elektrikoa sortzeko instalazio bihurtzea lor dezakeen
|
lehen
herrialdea. Energia lehiakorra Bestalde, Ernesto Macíasek, EPIAko lehendakariordeak, gogorarazi du Kalifornia edo Japonia bezalako lekuetan merkatu elektrikoa erabat liberalizatuta dagoela eta kilowatio/ orduaren prezioa eskaerak markatzen duela, eguzki energia fotovoltaikoa dagoeneko lehiakorra dela diru-laguntzarik gabe.
|
|
|
Lehen hurbilketak Atlas proiektua 2005ean aurkeztu zen Enter net urteko tailerrean, eta parte hartu nahi zuten herrialdeetako datu guztiak biltzen hasi zen. Grezia, Polonia, Suedia, Herbehereak eta Alemania izan ziren parte hartu zuten
|
lehen
herrialdeak. Mapek erakusten dute laborategiek salmonellen 10 serotipo arruntenei buruz (enteriditisa, typhimuriuma, virchow, hadar, infantis, newport edo derby, besteak beste) bidaltzen dituzten datuen urteko eragina (100.000 biztanleko kasu kopurua).
|
|
|
Abenduaren 3an, Espainiak berretsi egin zuen Pertsona Ezinduen Eskubideei buruzko Nazioarteko Konbentzioa. Jamaika izan zen
|
lehen
herrialdea eta Ekuador azkena. Ituna onartu eta urtebetera, 106 herrialdek sinatu dute.
|
|
|
Bertan adierazten da herrialde sinatzaileek laguntza medikoa, errehabilitazioa eta laguntza psikologikoa eman dietela ukitutakoei, eta kontuan hartu dituztela sexua eta adina. Erresuma Batua izan da hitzarmenaren alde agertu den
|
lehen
herrialdea. Britainia Handiko lehen ministroak, Gordon Brown-ek, esan zuen bere herrialdeak luku bonben armategia kenduko duela.
|
|
|
Baina enkarguen arrakastaz harantzago, harrituta geratu da konpainia; izan ere, haur eta nerabeentzat pentsatutako eredua izan arren, Eeepc ren publiko leialena helduen artean dago. Gainera, Asus EeePCa salgai jarri den
|
lehen
herrialdeetan izandako eskaeraren ondorioz, beste merkatu batzuetan ere atzeratu egin da irteera. Maiatzaren 26ra arte ez zen Espainiara iritsi; zehazki, 7hazbeteko EeepC 701 modeloa, 299 euroko prezioa duena eta Linux sistema eragilea instalatua duena.
|
|
2009
|
|
|
Neurri horien artean daude tripulazioak materialez hornitzea (eskularruak, maskarak, etab.). sintomak dituzten bidaiariak isolatzeko eta, beharrezkoa izanez gero, bidaiariei datuak lortzeko formulario bat emateko. “Neurri horien bidez, kutsadurari aurrea hartu nahi zaio, eta gripearen sintomak dituzten eta azken egunetan kaltetutako eremuetara bidaiatu duten pertsonen kasuak garaiz detektatu nahi dira”, adierazi du Ministerioak, eta gogorarazi du “Espainia izan dela aireportuetan eta osasun sisteman beharrezkoak diren kontrol neurriak martxan jarri dituen Europako
|
lehen
herrialdea, eta horrek aukera eman duela egon daitezkeen kasuak goiz detektatzeko”. Halaber, Batzordeak erabaki du Batzorde Betearazlearen Talde Eragilea, Batzorde Zientifikoa, Txertaketaren eta Birusen aurkako Azpibatzordea, Komunikazio Azpibatzordea eta Zaintza Azpibatzordea sortzea.
|
|
|
Garuna aztertzeko nanoteknologia mikroskopioa erabiltzen duen munduko
|
lehen
herrialdea da Espainia
|
|
|
Garuna aztertzeko nanoteknologia mikroskopioa aplikatuko duen munduko
|
lehen
herrialdea izango da Espainia, Madrilgo Unibertsitate Politeknikoak (UPM) jakinarazi duenez. Ekimen hau “Blue Brain” proiektuaren barruan dago.
|
|
|
Gure datu basean 80 herrialdetako jabetzak ditugu, AEBkoak izan arren. bazkide gehien dituen herrialdea da. Guk dakigunez, amerikarrek Espainia aukeratzen dute beren trukeetarako
|
lehen
herrialde gisa, ondoren Frantzia, Italia eta Ingalaterra. Atzerrira bidaiatzeko etxeak trukatzera jotzen duten espainiarrek hiriburu handien alde egiten dute:
|
|
|
Hala, Espainia izango da gantz azido horien kantitatea mugatzen duen munduko
|
lehen
herrialdeetako bat.
|
|
|
Neurri honen helburua da obesitatea areagotzea eta gaixotasun kardiobaskularren arriskua murriztea. Zenbait ikerketatan gantz azido horien eragin kaltegarria frogatu ondoren, Espainia munduko
|
lehen
herrialdeetako bat bihurtuko da, Estatu Batuetan, Kalifornia eta New York estatuek erabat debekatu ondoren. Gainera, bai Austriak bai Danimarkak ere erakutsi dute beren edukia% 2ra mugatzeko asmoa dutela, eta, beraz, Europar Batasunean araudi orokor baten oinarriak ezar litezke.
|
|
|
Gaurko eguna “une historiko” bat da, ICANNko lehendakariaren arabera, “mundu guztia konektatuta duen Internet” ideia lortzen lagunduko duena. Egipto, erregistratzen den
|
lehen
herrialdeetako bat, “.masr” domeinua izango du, “Egipto” esan nahi duena, arabiar alfabetoan idatzita. Tarek Kamel Egiptoko Informazio eta Komunikazio Teknologikoko ministroak azaldu zuenez, “lehenik Gobernuarentzat eta sektore akademikoarentzat erabiliko da; ondoren, beste erakunde eta erakunde batzuek eremu hori erabil dezaketen aztertuko da”.
|
|
|
Helburu horiek lortzeko, hainbat herrialde jarraipen orriak onartzen hasi dira, adostutako helburuak lortzeko egin beharreko urratsak zehazten dituztenak. Guatemala izan zen, urriaren amaieran, proiektua jendaurrean jarri zuen
|
lehen
herrialdea. Dominikar Errepublikak egun batzuk geroago jarraitu zion, eta hurrengo hilabeteetan beste ekimen batzuekin bat egitea espero da.
|
|
|
Espainia da Lurreko Telebista Digitaleko deskodetzaileak (LTD) dituen
|
lehen
herrialdea, ezgaitasuna duten pertsonentzat eta adinekoentzat eskuragarri. Urtarrilaren amaieratik aurrera egongo da eskuragarri aplikazioa dendetan, Industria, Turismo eta Merkataritza Ministerioak jakinarazi duenez, Komunikazio Teknologien Institutu Nazionalaren (INTECO) bidez garatu duen softwarearen aurkezpenean.
|
|
2010
|
|
|
NBEren Errefuxiatuentzako Agentziak gogorarazi du oso garrantzitsua dela errefuxiatuak birkokatzea. Izan ere, ACNURek “irtenbide iraunkorretako” bat sustatzen du, 1951ko Genevako Hitzarmenean jasotako jazarpenagatik eta giza eskubideen urraketengatik beren herrialdeetatik ihes egin behar izan duten pertsonak beren herrialdeetara itzuli ezin direnean eta beren babesa
|
lehen
herrialdean bermatu ezin denean. “Birfinkatzeko plazak eta herrialdeak aurkitzeko premia handia dago” esan zuen erakundeak, eta 2008an mundu osoko 65.859 errefuxiatu berrezarri zituen; horietatik 4.378 Europar Batasuneko herrialdeetan kokatu ziren.
|
|
|
Espainia izango da LTDrako bidea amaitzen duen Europako
|
lehen
herrialdea
|
|
|
Datorren martxoaren 10ean hasiko da Espainian sistema analogikotik digitalera (LTD) egiten diren telebista emisioen aldaketaren azken fasea, 2012rako hasieran aurreikusia. José Antonio Quintela LTDrako Trantsizio Bulego Nazionaleko zuzendariak esan zuen operazio hori apirilaren 3an bukatuko dela, Espainia izango baita “oso egoera konplexuan” LTDrako bidea amaitzen duen Europako
|
lehen
herrialdea. Quintelak nabarmendu zuenez, “normaltasunez egiten da trantsizio prozesu hori, nahiz eta seinaleak banatzeko sare bat (50 urtean garatu dena) aldatu eta orain hedatzen den beste bat jarri, eta horrek zailtasun txikiren bat dakar”.
|
|
|
Espainiak 1.300 bat presa ditu eta beste 36 eraikitzen ditu (munduko
|
lehen
herrialdea da biztanleko eta km2 ko), baina Presa Handien Espainiako Batzorde Nazionalak (CNEGP) dio 50 gehiago behar direla. Klima aldaketaren aurkako borroka edo ur eta energia hornidura dira azpiegitura horiek defendatzeko arrazoietako batzuk.
|
|
|
Zergatik behar dira presa gehiago? Espainia munduko
|
lehen
herrialdea da biztanleko eta km2 ko presa kopuruari dagokionez, eta bosgarrena zifra absolututan, Txina, AEB eta gero. Japonia eta India.
|
|
|
Finlandia da banda zabala eskubide unibertsala duen
|
lehen
herrialdea
|
|
|
Lege berri bat indarrean sartu denez, banda zabala herritar guztien legezko eskubidetzat hartzen den
|
lehen
herrialdea da Finlandia. Herrialde horretako gobernuak agindutakoa betetzen bada, finlandiar guztiek 100 Mb/ s ko Interneteko konexioa izango dute 2015erako.
|
|
|
Bestalde, erakundeetako arduradunek egokitze neurriak aplikatzen dituzte beren ekonomiak eta herritarrak prestatzeko, klima aldaketak datozen hamarkadetan eragin ditzakeen ingurumen arazoen aurrean. Espainia da Klima Aldaketara Egokitzeko Funtsari borondatezko ekarpena egiten dion
|
lehen
herrialdea (45 milioi euro 2010erako). Sistema berri hori Kopenhageko klimaren gailurrean sortu da, eta arazo global horretara egokitzeko proiektuak finantzatzen ditu.
|
|
|
Espainia da egoera horren aurpegiaren eta gurutzearen protagonista. Batetik, marrazo hegatsaren munduko salmentaren buru da, eta, bestetik, arriskuan dauden bi espezieren arrantza debekatu duen Europako
|
lehen
herrialdea da.
|
|
2011
|
|
|
Bestalde, LABek Itsasoko kutsadura akustikoa kudeatzeko jardunbide egokien eskuliburua idatzi du, Ingurumen eta Landa eta Itsas Ingurunearen Ministerioak eskatuta, ECREM proiektuaren esparruan (Zarataren eraginak eta kontrola itsas ekosisteman). Eskuliburu hau “itsasoko kutsadura akustikoa arautzeko lege zirriborroa eta jardunbide egokiak prestatzeko lehen urratsa da Espainian, horri buruzko araudia ezartzeko asmoz Europako Batasuneko
|
lehen
herrialdeetako bat”, nabarmendu zuen UPCk.
|
|
|
Brasilen, denge agerraldia Paraná ibaiaren presekin lotu zen. Espainia munduko
|
lehen
herrialdea da biztanleko eta km2 ko presa kopuruari dagokionez, eta bosgarrena zifra absolututan, Txina, AEB eta gero. Japonia eta India.
|
|
|
1.300 bat presa ditu bere lurralde osoan, 56.400 hektometro kubiko ur bolumenarekin. Espainia munduko
|
lehen
herrialdea da biztanleko eta km2 ko presa kopuruari dagokionez, eta bosgarrena zifra absolututan Kopuru horiek gorabehera, Presa Handien Espainiako Batzorde Nazionalak (CNEGP) uste du beste 50 presa direla. Besteak beste, ura metatzeko gaitasuna, gero eta baliabide baliotsuagoa, ibaien ur goraldiak arautzeko, klima aldaketaren ondorioak arintzeko edo Espainiako erregai fosilekiko mendekotasuna murrizteko.
|
|
|
Espainiak 31.158 Erasmus ikasle bidali zituen Europar Batasunera (EB) ikasturtean, eta ikasle gehien beste estatu kide batzuetara bidali zituen, nahiz eta beka EBko txikiena izan, Europako Batzordeak argitaratutako txosten baten arabera. Gainera, ikasturtean EBn bekadun horiek hartu zituen
|
lehen
herrialdea da. Espainiako ikasleek hilean 150 euro baino gehixeago jasotzen dute beka; EBn, berriz, batez besteko beka 254 eurokoa da.
|
|
|
Edo energia berriztagarriek besteek baino energia gehiago sortzen dutela elektrizitate ekoizpenean? Edo Espainia dela nekazaritza ekologikora bideratutako azalerako EBko
|
lehen
herrialdea. Datu horiek eta beste asko Espainiako Ingurumen Profilean biltzen dira.
|
|
|
Hondakinen %39, 1 bakarrik birziklatu zen (%52, 1 zabortegira eraman zen) Nekazaritza, Abeltzaintza eta Arrantza: Espainia izan zen 2009an hektarea gehien (ha.) zituen EBko
|
lehen
herrialdea. nekazaritza ekologikoan dihardutenak eta munduko seigarren ekoizlea, 1,6 milioi ha.
|
|
|
Biberoien fabrikazioan bisfenol A erabiltzea debekatuta dago Espainian 2011 urtearen hasieratik. Espainia ez da A bisfenola debekatu duen
|
lehen
herrialdea. Frantziak eta Danimarkak bat egin zuten iaz auziarekin.
|
|
|
Beste gauza bat da ura gehiago edo gutxiago gustatzea”. Espainia munduko buru da presetan eta gezatzeko makinetan Espainia munduko
|
lehen
herrialdea da biztanleko eta km2 ko presa kopuruari dagokionez, eta bosgarrena zifra absolututan, 1.300 inguru, Txina, AEB eta gero, Japonia eta India. Ur gordailu izateaz gain, Espainiako presek elektrizitatearen %18, 5 ekoizten dute.
|
|
2012
|
|
|
Osasunari kalte egin diezaioketen produktuak kontsumitzen badira, horren ondoriozko gastu medikoak aldez aurretik ordaindu behar dira. Danimarka izan da koipe saturatuak %2, 3 baino gehiago dituzten produktuen gaineko errekargua aplikatu duen
|
lehen
herrialdeetako bat. Neurri horrek urtean 188 milioi euro inguru ekarriko ditu diru kutxa publikoetara, eta kritikatu egin dute, ezkutuko zergaren beste modu bat dela uste baita.
|
|
|
Gainera, XMPP bezalako estandarrak erabiliz, Joyn en erabiltzaileek mezularitzako bezeroak izan ditzakete teknologia honetan oinarrituak= »http ://www.youtube.com/watch, v= zF_ roI2IOA0″ target=»_ blank»–bateragarriak berehalako beste mezularitza sare batzuekin adibidez, Gtalk edo txata Facebooken. Espainia izango da teknologia hori modu komertzialean merkaturatzen duen munduko
|
lehen
herrialdea, sektoreko operadore nagusien arteko hitzarmenari esker Espainia izango da munduko lehen herrialdea Joyn en,= »http ://pressoffice.telefonica.com/documentos/ nprensa/ Nota_ de_ prensa a_ RCSe_ 120112.pdf»–ri esker akordioa sektoreko operadore nagusien artean: Movistar Vodafone eta Orange.
|
|
|
Gainera, XMPP bezalako estandarrak erabiliz, Joyn en erabiltzaileek mezularitzako bezeroak izan ditzakete teknologia honetan oinarrituak= »http ://www.youtube.com/watch, v= zF_ roI2IOA0″ target=»_ blank»–bateragarriak berehalako beste mezularitza sare batzuekin adibidez, Gtalk edo txata Facebooken. Espainia izango da teknologia hori modu komertzialean merkaturatzen duen munduko lehen herrialdea, sektoreko operadore nagusien arteko hitzarmenari esker Espainia izango da munduko
|
lehen
herrialdea Joyn en,= »http ://pressoffice.telefonica.com/documentos/ nprensa/ Nota_ de_ prensa a_ RCSe_ 120112.pdf»–ri esker akordioa sektoreko operadore nagusien artean: Movistar Vodafone eta Orange.
|
|
|
landakoak edo biztanleria dentsitate txikikoa, gaur egun konexio mota hori mugatua baita. Berriro sintonizatzea, bizilagunen kontura Espainia izan zen
|
lehen
herrialdea LTD lizentziak ematen eta espektroaren zein zati zehazten duen europarra irratizeletrikoa telebista digitalean aritzen zen. Hala ere, geroago, 2007an, Telekomunikazioen Nazioarteko Batasuna (UIT), telekomunikazioak, maiztasun tarte desberdina definitu zuen.
|
|
2013
|
|
|
2 Alemania: adituen iritziaren arabera
|
lehen
herrialdea den arren, ikasketek bigarren mailan jartzen dute ekoizpen berdeari dagokionez. Txostenaren arduradunek nabarmendu dute alemanek egiten dituzten ahaleginak, eta «hazkunde berdearekin» jarraitzeko asmoa dute, Euroguneko estatuen egoera «nahasia» gorabehera.
|
|
|
1 Azpiegitura handien aldeko apustu handiegia, ohiko trenbide sarearen kaltetan: Tragopoulosek gogorarazten du Espainia dela autobide eta autobia sarearen kilometro gehien dituen Europako
|
lehen
herrialdea (1990 eta 2005 bitartean, bikoiztu egin zen), aireportu defizitario ugari dituela (ia bat probintzian), eta munduko bigarren herrialdea dela, Txinaren atzetik, trenbide abiadura handiko kilometroetan. Aditu horren arabera, abiadura handiak hegazkineko bezero gehiago erakarri ditu, baina autoaren aldeko bidaiari asko galdu ditu, tarifa handiak eta ohiko sareen marjinazioa direla eta.
|
|
|
Hala adierazten du Georgios Tragopoulos WWF Españako Energia Eraginkortasuneko teknikariak. Espainia autobide eta autobia sareen kilometro gehien dituen Europako
|
lehen
herrialdea da Hala ere, trenak atzeraka doala dirudi. Iaz, Sustapen Ministerioko Ineco aholkulariak Distantzia ertaineko 48 trenbide linea kentzeko txostena egin du, urtean 86,5 milioi euro inguru aurrezteko, okupazio eta errentagarritasun irizpideetan oinarrituta.
|
|
|
Bi materialak birziklagarriak dira, eta edukiontzi horian jarritako lata guztiak altzairutegietan eta galdategietan berreskuratzen eta birziklatzen dira, eta bi adituek nabarmentzen dituzte. Espainia munduko
|
lehen
herrialdeetan dago altzairuzko ontziak birziklatzen 2012an, altzairuzko latak birziklatzeko ehunekoak% 89 gainditu zuen, Ecovacerok emandako datuen arabera: merkaturatutako hamar latatik ia bederatzi berreskuratu eta birziklatu ziren iaz.
|
|
|
merkaturatutako hamar latatik ia bederatzi berreskuratu eta birziklatu ziren iaz. «Espainia da altzairuzko ontziak birziklatzeko munduko
|
lehen
herrialdeen artean. Balio hori urtez urte handitzen da estatistikak egiten direnetik, eta oraindik ere tartea geratzen da hazteko», azpimarratzen du Álvarezek.
|
|
2015
|
|
|
Interesaren eta kezkaren adibide on bat trans koipeei buruzko mintegia 2013ko amaieran izan zen, Europako Parlamentuko ENVI. Batzordeak antolatuta (Committee on Environment, Public Health and Food Safety). Une hartan, ateratako ondorioek garrantzi handiagoa ematen zioten trans koipeen gaineko kontrol handiagoa ezartzeko erregulazioa alde batetik, Danimarkako esperientzia (gogora dezagun 2003an Danimarka izan zen horrelako neurriak proposatu zituen
|
lehen
herrialdea elikagai industriak trans gantzen erabilera kontrolatzeko) eta, bestalde, 1169/ 2011 Erregelamenduan aurreikusitako txostena 2014ko abenduaren 13rako argitaratu zain geratzen gara (oraindik argitaratu gabe dago). «Beranduenez ere, 2014ko abenduaren 13an, Batzordeak, proba zientifikoak eta estatu kideetan lortutako esperientzia kontuan hartuta, txosten bat aurkeztuko du elikagaietan eta Batasuneko populazioaren dieta orokorrean trans koipeak egoteari buruz.
|
|
2016
|
|
|
Inperfect Elikagaiak alferrik galtzeko zazpi ekimen original Janaria alferrik galtzeko hainbat ekimen egin dira: 1 Xahutu eta elikagaiak emateari buruzko legeak eta neurriak onartzea. Frantzia izan da munduko
|
lehen
herrialdea, iaz janaria alferrik galtzea zigortzen duen lege bat, eta sektoreko enpresak behartu ditu, helburu sozialetarako, nekazariak edo konposta egiteko nekazariak ematera. Handik sei hilabetera, Italiak «Xahugarriro Zero» legea onartu zuen, eta, frantsesak ez bezala, ez zuen alferrik galdu, baizik eta ematea bultzatzen zuen.
|
|
2018
|
|
|
moda ulertezinak Eguneroko bizitzan edari horiek gero eta gehiago egoteak eta, batez ere, adin goiztiarretan gero eta maizago kontsumitzeak kezka sortzen du Espainia barruan eta kanpoan. Duela lau urte, Lituania 18 urtetik beherakoei edari energetikoak saltzea debekatu zuen Europako
|
lehen
herrialdea bihurtu zen. Erresuma Batuak bide horri jarraitu nahi dio.
|
|
2020
|
|
|
“Biztanleria talde batean hedatu den abiadura eta gizontasuna oso antzekoak dira; 1918an biktimak gazte helduak izan ziren, eta orain adineko pertsonak izan dira”. Espainiako gripea Genevako Higienearen Nazioarteko Bulegoari (garai hartako OME) gaixotasunaren berri eman zion
|
lehen
herrialdea Espainia izan zelako, baina haren jatorria Estatu Batuetan egon zela uste da. I. Mundu Gerran borrokatzen ziren soldaduak izan ziren infekzioa pasatzen lehenak.
|
|
|
Behar bezala funtzionatzeko, aplikazio horiek masiboki erabili lirateke. Singapurren, sistema hori probatu zuen munduko
|
lehen
herrialdeetako batean, ez zen eraginkorra izan, bertako biztanleen %20k baino ez baitzuten instalatua aplikazioa. Azterketa batzuen arabera, erabilgarria izateko, herritarren% 60k deskargatu lituzke, eta, zaharrak eta haurrak baztertuz gero, AEPDk dio ia erabiltzaile guztiak izango liratekeela mugikorraren erabiltzaileak.
|
|
|
Tentazioari ematen diote eta barruan hazidun poltsatxo bat agertzen da. Baliteke arrosa edo aza barietate berezi bat izatea, edo ziape barietate bat… edo identifikatzen zaila den espezie bat, Estatu Batuetan gertatu den bezala, fenomeno bitxi hori jasan duen
|
lehen
herrialdeetako bat. Bitxia, itxuraz bakarrik.
|
|
2022
|
|
|
Horrek emaile eta transplante kopuruak behera egin zuen, baina ziur nago gora egingo duela. Zuk hartu zenuen Transplanteen Erakunde Nazionalaren ardura 1989an, eta 1992an Espainia izan zen organoak ematen eta transplantatzen zituen munduko
|
lehen
herrialdea. Hain argi nuen zer egin behar zen?
|
|
|
Zer da hileko mingarriengatik baja ematea? Espainia izan da hileko mingarrietarako lan baja sartu duen Europako
|
lehen
herrialdea Hala ere, badira aurrekariak Japonian (1947an onartu zuen legea), Hego Korean, Indonesian eta Taiwanen. Estatuan, Gironako Udala aurreratu egin da, eskubide hori 2021eko ekainean sartu baitzuen lan hitzarmenetan, eta hiru hilabete geroago Castelló de la Planekoa.
|
|
|
Kolonia bat kontrolatzeko, zenbait udalek, animaliak babesten dituzten elkarteekin edo koloniak kontrolatzeko boluntarioen laguntzarekin, CES (harrapaketa, esterilizazioa eta askatzea) edo EHK (harrapaketa, esterilizazioa eta itzulera) metodoa erabiltzen dute. Erresuma Batua eta Estatu Batuak izan ziren duela hiru hamarkada baino gehixeago praktikan jarri zuten
|
lehen
herrialdeak. Frogatu da eraginkorra dela bai pertsonekiko elkarbizitza optimizatzeko, bai kaleko katuen bizitza hobetzeko.
|
|
2023
|
|
|
Indarrean sartzen denean, Europan funtzionatzen duten adimen artifizialeko sistemak eta aplikazioak seguruak izango direla eta Batasunaren oinarrizko eskubideak eta balioak errespetatuko dituztela bermatzea helburu duen lehenengo legea izango da, eta, aldi berean, esparru juridiko eta legal uniformea eskainiko du, estatu kideek beren araudietara ezarri eta eraman dutena. Espainiako Adimen Artifizialaren Agentziaren ikuskapena Espainia izan da Adimen Artifiziala Gainbegiratzeko Espainiako Agentziaren (AESIA) sorrera iragarri duen
|
lehen
herrialdea. Agentzia horrek ahalmen ziurtatzailea eta zehatzailea izango du, eta etorkizuneko Europako araudia betetzen dela zainduko du.
|