2007
|
|
Bilakaera ez da hain jarraikia adin taldeen baitan zeren, haurren erabilpen maila antzeko bada, %1, 7tik %2, 5era pasaz, gazteena aldakorragoa da, 1997tik 2001a bitartean %0, 8tik %0, 5era jaisten baita eta geroztik %3, 1era igo delako. Era berean, helduen erabilpena bikoizten da
|
lehen
fasean, %1, 6tik %3, 3ra igaroz, ondoren zerbait jaisteko (%0, 5). Eraldaketa sakonena adinduen baitan suertatzen da, egonkortasuna nagusi izatetik (%0, 2ko hazkunde batekin), izugarrizko igoerara pasa baita, %7ra iritxiz.
|
2009
|
|
Hautu hori egin zuten EraLanen
|
lehen
fasean parte hartu zuten kideek. Beraien iritziz, garaia zen euskara planetan paradigma aldaketa bat egiteko, hots, euskara planen ardura Euskara Zerbitzuarena soilik izatetik organizazio guztiaren egitekoen artean kokatzeko.
|
2010
|
|
Hocevaren lehen hipotesiaren arabera, kapitalismoaren
|
lehen
fasean konkurrentzia perfektuak ahalbidetzen du enpresek eskala errendimenduak limiteraino erabiltzea, eta ondorioz, hizkuntza nagusiko produktuek eskari handiagoa dutenez, oreka prezio txikiagoak edukitzea, ekoizpen honetara bultzatuz ere hizkuntza gutxituko kontsumitzaileak, azken hauek beren baliagarritasuna hobetuko dutelako hizkuntza nagusiko produktuak erosiz. Egileak dioenez, kapitalismo modernoan nagusitu den konkurrentzia monopolistikoan, enpresek diferentziatu egiten dituzte beren produktuak, eta orduan hizkuntza gutxituetako produktuek, bereziak izanik, beren merkatu propioan bere prezioak dituzte, eta prezio hauek txikiagoak izan daitezke.
|
|
• ikaskuntza eta berrikuntzarako moduak eta aukerak identifikatzeko sistematizazioa erraztea. laburbilduz, normalizaziorako esku hartze proiektuak egikaritzeko erreferentziazko marko erabilgarria izango den eredu formala, logikoa, koherentea eta modulatua eraiki nahi izan da. proposatzen den enekuS eredua kontzeptualizatu da nagusiki aurretiazko bi eskema teorikoetan oinarrituta: ...ehin, eskema teorikoen arteko erkaketa egin da. hau da, tesiaren landa lanean burututako esperientziaren kontzeptualizaziotik (normalizaziorako esku hartzeetan kontuan hartu beharreko elementuei buruz) eraikitako eskema teoriko substantiboaren eta organizazioen kudeaketaren alorrean bikaintasunaren (eFQMren) funtsezko kontzeptuen eskema teorikoaren arteko erkaketa egin eta erlazioak marraztu dira.
|
lehen
fasean eskuhartzearen landa lana burutu da, bigarren fasean gauzatutako esperientziaren sistematizazioa eta sistematizazioan oinarritutako kontzeptualizazio teorikoa burutu dira, eta, hirugarren fasean, kontzeptualizazio teorikoan oinarrituta interbentzio eredu formal baten diseinurako modelizazioa egin da.
|
|
Fase horietan zehar, bata bestearen ondoren mailakatutako lau analisi prozesu garatu dira:
|
lehen
fasean esku hartzearen landa lana burutu da, bigarren fasean gauzatutako esperientziaren sistematizazioa eta sistematizazioan oinarritutako kontzeptualizazio teorikoa burutu dira, eta, hirugarren fasean, kontzeptualizazio teorikoan oinarrituta interbentzio eredu formal baten diseinurako modelizazioa egin da. analisi prozesu bakoitza egokitutako metodologiarekin garatu da: zeintzuk dira organizazioetan hizkuntzanormalizaziorako eraldaketara aplikatutako interbentzioaren ingeniaritza batean, eta erreferentziazko eredu bati begira, kontuan hartu beharreko aspektu edo elementuak?
|
|
2 Irudia: Ikerketaren prozesu metodologikoaren elementuak
|
lehen
fasea, ikerketaren landa lana oinarritu duen ekintzaren fasea izan zen. ekintza hori lab sindikatuan euskararen normalizaziorako egikaritutako esku hartzea izan zen eta 1998tik 2008ra bitartean burutu zen. esku hartzearen prozesua ekintza ikerkuntza parte hartzailearen metodologia (katambwe, 2005; lewin, 1946; Marti, 2008; perez Serrano, 1990) aplikatuz garatu zen, elkarren segidako ekintza anali... bata, ekintzaren fasean izandako esperientziaren sistematizazioa, eta, bestea, sistematizazioan oinarritutako kontzeptualizazio teorikoa.
|
|
Sistematizazio prozesuaren bitartez (alboan, 2004; borjas, 2003; Jara, 1994; nina, 2006),
|
lehen
fasean garatutako esku hartzearen esperientzia jaso, esperientzian izandako uneak eta urratsak antolatu eta esperientzia horren azalpen edo narrazio landua, egituratua eta sistematizatua prestatu da. hau da, gertaera izandakoa diskurtso bihurtu da. baina diskurtsoa ez da deskribapen hutsa izan; aitzitik, diskurtso horrek sistematizazioaren beraren ardatza artikulatu duen galdera gakoari erantzun ...
|
2011
|
|
Zalantzarik gabe lehen urrats garrantzitsua"
|
lehen
fasearen" (A2) urratsa da. Une horretan elkarteak bere burua euskalduntzearen konpromezua hartzen du eta honek plangintzari atea zabaltzen dio.
|
2012
|
|
Ikerketaren
|
lehen
fase honetan, aritu eta aditu horiek elkarrizketatuta proposatutako hipotesiak baieztatu, matizatu edo ezeztatzeko oinarri sendoa izan dugula uste dugu, baina jakitun gara, tesina honi tesi forma ematen hasten bagara, bestelako ikerketa teknika osagarriak baliatzea ere komenigarria izango dela, –esperimentuak kasu–, lortutako emaitzak kontrastatu eta modu sendoagoan erakusteko eta ikerk...
|
2015
|
|
12 Hizkuntza gaitasunak ere eragina du. Aldagai horrek indar gutxiago zuen
|
lehen
faseko inkesta eta galdetegietan, baina bigarren fasean nabarmendu egin da, eta talde fokal batean baino gehiagotan aipatu da hizkuntza teknikoarekin gorabeherak direla. Arlo batzuetan euskaraz aritzeko ohitura txikia dutelako (Gizarte Politika) edo terminologia ulertzeko zailtasunak dituztelako izan daiteke (Ogasuna), eta, beste batzuetan, hiztegi hori ez dagoela guztiz finkatuta oraindik (Mugikortasuna).
|
2016
|
|
Egin ziren saioak eta horietan parte hartu zuten partaideen kopuruak izan ziren,
|
lehen
fasean 33 elkarrizketa eta talde eztabaida bat, guztira 39 pertsona. Bigarren fasean, lau talde eztabaida 34 partaiderekin interbentzioen aurretik, beste lau talde eztabaida 20 partaiderekin interbentzioen ostean, eta galdetegia interbentzioetan parte hartu zuten 131 herritarrei.
|
|
DiKomA Oinarriak izenarekin identifikatu genuen
|
lehen
fasea, esan bezala, antolaketarako, prestakuntzarako eta hasierako diagnosi analisirako fasea izan zen. Fase honetan emandako urrats nagusiak hiru izan ziren.
|
2017
|
|
Hartara, helburua ez zen izan eragile kopuru altua erdiestea, aitzitik, egoera desberdinetarako baliagarria izango zen tresna nahi genuen, eta beraz, hizkuntza kopuruari erreparatu zitzaion. Gainera,
|
lehen
fase horretan Protokoloarekin bat egiten zuten eragileok dokumentua bere sentitzea nahi genuen, eta guztien ekarpenak txertatzeko ahalegina egin zen.
|
|
Hona hemen
|
lehen
fasean ordezkatuta dauden hizkuntza komunitateak:
|
2018
|
|
Garapen taldeko partaide horiez gain, proiektu honetan ezinbestekoa da tokian tokiko eragileen parte hartzea. Hala,
|
lehen
fasean parte hartu dute Otxandioko Herri Ola, Lasarte Oriako Ttakun, Donostiako Egian Euskaraz, Gernikako Astra eta Emakumeen Mundu Martxa ekimenetako hainbat kidek. Bigarren fasean, berriz, parte hartzen ari dira Arrasateko Geike, Tolosaldeko Galtzaundi eta Eibarko Akebai ekimenetako eragileak.
|
|
1) erabiltzaileen hizkuntza eskubideak errespetatzea; 2) enpatia eta komunikazio argia eta gertukoa bermatzea, pertsonengan ardaztua eta haien hizkuntzan garatua, asistentzia zerbitzuaren kalitatearen adierazgarri gisa; eta 3) helburuak progresiboki ezartzea. Horregatik guztiagatik, kontuan hartuz 2016ko abenduan amaitu zela Euskararen Erabilera Normalizatzeko Bigarren Planaren garapenaren
|
lehen
fasea, Osakidetzak aldi horren ebaluazioa7 egin du, 2017an, apiril eta azaro bitartean.
|
2019
|
|
Eraldaketa prozesu hau gizarte berrikuntzaren gauzatze kolektibo handi gisa soilik uler daiteke. denbora luzez, ikuspegi guztiz ekonomiko eta kuantitatibotik ulertzen saiatu gara, baina beti genuen sentsazioa ez ginela ari historia bere osotasunean kontatzen. 80ko hamarkadan bizi izandako
|
lehen
fasean lehiatzen ikasi genuen, inbertsio garrantzitsuak eginez hezkuntza arloan eta makinaria eskuratzen gure enpresa sarea lehiakorragoa bihurtzeko; baina, aldi berean, euskal erakunde sare berria sortzeko garaia izan zen.
|
2021
|
|
Konstituzioaren 72 al.4 eta 37 artikuluek botere publikoak, denbora epe mugatu baterako, zuzenbide komunean doazen lege batzuen aurka egitera baimentzen dituzte, neurri jakin batzuk esperimentatzeko. Esperimentazio normatiboen mekanismo horien helburua da maila lokalean neurri batzuk esperimentatzea,
|
lehen
fase horren bukaeran lurralde osoari orokortu ala ez erabaki baino lehen. Esperimentazio horiek martxan ezarri ahal izateko, Pariseko Parlamentuak lege berezi bat bozkatu behar du, esperimentatuko diren neurriak zehaztuz, eta esperimentazioaren baldintzak finkatuz (iraupena, nork esperimentatuko duen, zein baldintzetan...).
|
|
Erantzuna, ikastetxeena nahiz familiena, berehalakoa izan zen. Bi talde osatu ahal izan ziren, Beran eta Lesakan, eta
|
lehen
fase honetan guzira 17 haur aritu ziren, bi begiralerekin.
|
|
Iragarpen hori are gehiago zehaztu liteke Sassek urte berean proposatu zuen eredu teorikotik abiatuta (Sasse, 1992), zeinaren arabera hiru fase bereiz daitezkeen ordezkapen prozesuan:
|
lehen
fasea, prozesuaren lehen sintomak agertzen direnean; gainbehera, belaunaldien arteko transmisioa etetean hasten dena; eta hizkuntzaren heriotza, azken hiztunak baino gelditzen ez direnean. Horrela, bada, XX. mende bukaeran, munduko hizkuntzen% 40 lehen fasean zeuden, beste% 40k transmisioa etenda zuten, eta hizkuntzen% 10ean azken hiztunak baino ez ziren gelditzen.
|
|
lehen fasea, prozesuaren lehen sintomak agertzen direnean; gainbehera, belaunaldien arteko transmisioa etetean hasten dena; eta hizkuntzaren heriotza, azken hiztunak baino gelditzen ez direnean. Horrela, bada, XX. mende bukaeran, munduko hizkuntzen% 40
|
lehen
fasean zeuden, beste% 40k transmisioa etenda zuten, eta hizkuntzen% 10ean azken hiztunak baino ez ziren gelditzen. Beraz, argazkia bat dator neurri handi batean Kraussen iragarpenarekin.
|
|
Bigarren fasean Euskaraldia ostean elkarrizketatu genuenean, Amaiak
|
lehen
fasean izandako esperientzia ahalduntzeko" formazioa" izan zela esan zigun: berarentzat ikerketa hausnarketa egiteko, aldaketak probatzeko eta beldurra kentzeko espazioa izan da, eta horri esker gauza izan da bere praktika berriak beste espazio batzuetara eramateko.
|
2023
|
|
jatorrizko lurraldeetako lan baldintza prekarioak, segurtasun fisiko edo juridiko eskasa, ezegonkortasun politiko eta ekonomikoa edo etorkizunerako itxaropena eraikitzea eragozten duen oinarrizko segurtasun ezaren pertzepzioa (Moreno Fernández 2009, 135). Aierdi soziologoak arrazoi ekonomikoen garrantzia azpimarratzen du bereziki, eta eransten du migratzaileak, sarri, harreman sareen bitartez mugitzen direla, sare arrakastatsu horiek errazten dutela
|
lehen
faseko mugimendua (Aierdi Urraza 2000).
|
|
Integrazioaren
|
lehen
faseko euskaldunen eta etorkinen (zein ondorengoen)" bi mundu" ren bizipenek markatu zuten batak bestearekiko hautemateak eta kontaktuetan neurri bateko ezinegonak edo gutxiespenak, zenbaitetan batzuek besteak izendatzeko terminoetan islatzen zirenak. 1950 hamarkadetan Altzara heldutako migratzaileei erreferentzia egiteko bertakoek baliatzen zituzten terminoak Euskal Herriko beste hainbat lekutan jasotakoak dira, esate baterako" mantxurriano"," koreano" eta antzeko beste batzuk (Maia Soria 2005), (Zabalo et al. 2010b), (Iraola, Mateos, eta Zabalo 2011), (Izaola eta Zubero 2018) (Guerra Garrido 2019).
|