2001
|
|
Euskaldun euskaltzaleak. Akaba ditzagun, beraz,
|
lehen
baino lehen euskalariak eta bake ederrean biziko gara aurrerantzean euskaldun euskaltzaleok.
|
|
hertsi bedi xedera. Pentsatu nuen zuzendariarekin arazo txiki horretaz ahoan bilorik gabe mintzatzekoa nintzela,
|
lehen
baino lehen. Harrapatua nintzen.
|
|
Ez nintzen durduzatu, bezperako gorroto zamaz hustu behar nuelako
|
lehen
baino lehen.
|
|
Anjelitak oihu egiten zidan despeditzeko, karroa abiatzeko prest baitzegoen. Nonbait osabak presa zuen
|
lehen
baino lehen mandoa bere gainetik kentzeko. Anjelita gibelean zihoan jarrita, hankak zintzilik, esku batekin adioka eta bertzearekin zamari eder haren muturra balakatzen.
|
2002
|
|
– Batek daki, beharbada apariziño legez erregistratu du, ea eliza
|
lehen
baino lehen basilika izendatzen duten.
|
|
Kontatzeko. Eta
|
lehen
baino lehen kontatu behar zuten, abertzaleen lur eremua gero eta txikerragoa baitzen. Poliki ezpainetaratu zuen zigarreta.
|
2003
|
|
Hala ere, ongi sufritu ondoren, euskaldunon eran, haren bihotzaren jabe egitea lortu nuen. Ezaguera egin eta handik bi urteetara, Josephina (hala zuen izena neskak) haurdun gelditu zen, horregatik,
|
lehen
baino lehen, elizatik ezkontzea erabaki genuen, bai nieta bai bera, kristau zintzoak baikinen. Ezkontza hartan, nire familia falta izan zen, baina ezin izan zuten etorri, nire ama ordurako eri baitzegoen.
|
|
Nazismoak zalapartarik gabe aleman gizartearen zirrikituak oro, intimoenak berdinki, nola tapatzen zituen begimentzen zuen, ikara eta beldur, Hanah Arendt andereak. Judua zenez, izuaren eraginez, iruditzen zitzaion gertakarien errateko hizkuntza erotzen ari zela eta etsai guztien eliminazio fisikoa planifikatzen zuen egitura totalitarioak ahoskatzen zuen Goethen mintzaira
|
lehen
baino lehen abandonatu behar zuela. Ingelesez idazten hasi zen, hizkuntzak ez zuela erokeria kolektibo horretan errurik konturatu zen arte.
|
2005
|
|
Jauzi egin nuen; erdi lehortu, galtzontziloak jantzi, eta
|
lehen
baino lehen irten nintzen. Korridorean, Joxe Mari topatu nuen, dardarka, negarrez.
|
2007
|
|
Ainhoak ez zion egun jakinik paratu, baina ez zuen konprenitzen nola ematen ahal zuen hainbertze denbora deitu gabe. Nahiz Migelek enkargu gehienak oraino airean eduki, albiste onik ere bazegoen, eta ahaleginen berri eman nahi zion
|
lehen
baino lehen.
|
|
zorrak kita ditzagun
|
lehen
baino lehen.
|
2008
|
|
Eta, bukaeran, gogotik desiratzen duzu psikologoak hitzaldiari
|
lehen
baino lehen bukaera eman diezaion eta atzean dauden haurren irribarreak itzul daitezen.
|
2009
|
|
Testuan, Aita Santuak bere nahigabea azaldu du ezbeharraren aurrean, eta pertsona eta erakunde guztiek elkarlanean aritzea proposatu du, arazorik larrienak
|
lehen
baino lehen konpontzeko helburuarekin.Ordu gogor hauetan zuen artean presente sentitzen naiz, zuen minarekin bat etortzeko, eta Jainkoari biktimen atsedena eskatzeko, baita zaurituen hobetzea ere, esan du.
|
|
saiatu ba
|
lehen
baino lehen
|
|
Beldur ziren ez ote zieten Cahier d’un retour forcé au pays natal balizko tituluarekiko Aimé Césaire ren olerki bilduma berridatzaraziko laster, herri hau
|
lehen
baino lehen desertatzen ez baldin bazuten.
|
2010
|
|
... ohartu gabe arrunt bilakatuta ohartu gabe heldu gara mugara mundua jausi zaigu gainera, maitia,
|
lehen
baino lehen aska gaitezan...
|
|
Eta Agustina testiguak, jakinik beste neskatxen batekin ere bazuela Minondok kontu ilunen bat, esan ziola
|
lehen
baino lehen ezkontzeko hitza kentzeko Minondori: por haver llegado a saber que dicho Minondo tenia algun cariño a una muchacha de Renteria que por honestidad no espresa su nombre y se allava embarazada.
|
2011
|
|
Equoren ustez, atzo goizean Frantziako gune nuklear batean izan den istripuak, hildako bat eta hainbat zauritu sortu dituenak, Fukushima-ko istripua eta sei hilabete geroago, frogatzen du industri nuklearra ez dela segurua eta %100 berriztagarria den etorkizun baterantz aurre egin behar dugula
|
lehen
baino lehen. Juan Lopez de Uralde, Equoko bozeramailearen esanetan:
|
|
Euskaldun euskaltzaleak. Akaba ditzagun, beraz,
|
lehen
baino lehen euskalariak eta bake ederrean biziko gara aurrerantzean euskaldun euskaltzaleok[...] euskalaria naiz, edo hobeto esan euskara batez ere gogoan duen linguista. Hori da nere lanbidea eta hori nere irabazpidea.
|
2012
|
|
Ea sos hori hunat
|
lehen
baino lehen
|
2013
|
|
Saihestu janaria behar ez bezala hondatzea: egiaztatu hozkailua tenperatura egokian dagoela (1 eta 5 °C bitartean) eta jarri
|
lehen
baino lehen iraungitzen diren alimentoak. Gorde produktuak ontziaren jarraibideen arabera.
|
|
Izan ere, erreginak banatzen zituen lerroa, hala nola kamera konpaktuak, hibridoak edo reflex, urteak igaro ahala estutu egin da. Eta, gainera, osagaien kalitateagatik gertatzen da hori; izan ere, etxeko erabiltzaileei aukera ematen diete
|
lehen
baino lehen profesionalek eskura izan ditzaten, adibidez, 100 euro eta 600 euro bitartean, merkatuan kategoria guztietako kamera ugari aurki ditzakegu. Argazki kamera berri baten erosketan asmatzeko, etorkizuneko zenbait gako eta joera eskaintzen ditu artikulu honek.
|
2014
|
|
Asteburu luze batetik iritsi berri naiz, sortzen ikusi ninduen herritik ontzen lagundu nauen hirira, eta mahai gainean izkiriaturik aurkitu ditudan agur hitzei tinko beha nago, azkenengo ikasturtean egunerokotasun arruntenean nozitu nauen gizonaren eskumutur iletsu, sendo eta dardartiak berridatzi ditu, talde mitiko bati ostu: maitia
|
lehen
baino lehen aska gaitezan.
|
|
Testuinguru konplexu horretan, bada eztabaida adibidez zein ote den unerik egokiena hirugarren hizkuntza sartzeko edo zenbateko esposizioaren pean egon behar duen ikasleak hizkuntza bakoitzari dagokionez, alde batetik badirelakozjendartean sentiberatasun desberdinak: batzuek kezka izanen dute ingelesaren sarrera neurrigabeak euskararen normalizazioari kalte egiten ahal diolakoz, euskararen ezagutza orokortua atzeratzen delakoan edo ezinezko egiten delakoan, eta beste batzuek, berriz,
|
lehen
baino lehen egin nahi dute aurrera ingelesa ikastean eta menperatzean, horrela batzuetan euskararen gaia bigarren maila batean utzita. Ikuspegi eta sentsibilitate desberdin horien emaitza dira zenbaitetan azalarazten diren tentsioak, konparazio batera EAEn curriculumdekretuan izan ziren aldaketak Eusko Jaurlaritzan alderdi politiko desberdinek elkarri txanda hartu ziotenean gobernu lanetan.
|
|
Jarraian aurkezten dugun artikuluaren izenburuak galdetzen duen moduan, kirol politika joko ala jolas modura ulertzen dugun argitu beharra dago
|
lehen
baino lehen. Zulaikak (2003) bertsolaritzari buruz egindako «Bertsolariaren jokoa eta jolasa» gogoetan bezala, kirol politikaren joko ala jolas izaera argitu beharraz mintzo garenean, kirol sistemaren barruan zeresana duten eragileek partekatzen duten arduraz mintzatu beharra daukagu.
|
|
– Bestalde, bigarren adieran ulertuta, hau da, larrialdi bezala ulertuta, iruditzen zaigu berandu baino lehen heldu litzaiokeela politikagintzan ebaluazioaren kultura garatzeari, are gehiago, kirol politikagintzan gertatzen den bezala, ebaluazio tradiziorik ez duten politiketan,
|
lehen
baino lehen Pawson ek (2006) aipaturiko ebidentzietan oinarrituriko politikagintzarantz jotze aldera.
|
2015
|
|
Baina, buhamearen ospea lor dezan munduan barrena Metxak, egiturazko eragozpen soziolinguistiko eta politikoak daude, komunekobide nagusien aduana ideologikoak besteak beste. Zapartatuko ahal ditugu
|
lehen
baino lehen!
|
2017
|
|
Benturaz egun hilko gara, benturaz bihar; ez dugu oren baten segurantzarik. Beraz,
|
lehen
baino lehen behar dugu bide onean jarri, engainatuak gerta ez gaitezen.
|
|
besteen ahantz orduetan oroitzen du, denboraren buruan penatzen du, min eta oinaze ematen du. Eta lehiatzen zaigu,
|
lehen
baino lehen, geroko luzapenetan ibili gabe, bide on batean jar gaitezen. Eta, are, esaten digu ez gaituela anarteraino sosegatzera utziko; eta hala, ez gaitu uzten ere.
|
|
Beraz, honelatan,
|
lehen
baino lehen izango da hoberenik eta errazenik obra onak egitea eta bekatuetatik ateratzea.
|
|
Denbora luzeaz bekatutan egoteaz eta ohitzeaz beste kalterik etor ez baledi ere plegua eta aztura gaiztoa hartzea baizik ere, hura bera behar litzateke aski bekatutan pausatzetik begiratzeko eta
|
lehen
baino lehen bide onean ipinarazteko. Zeren hain du indar handia ohiturak, ezen esaten baitu san Krisostomok (Adversus vituperatores vitae monasticae, 3 k.):
|
|
Zeren orduan zeure etsaia, zeure burua eta Deabrua ere garaitzen baitituzu, eta arima eta gorputza ere bakean, soseguan eta seguruan ipintzen, zein baita gauza handia, laudatzekoa eta,
|
lehen
baino lehen, gerorako begira egon gabe, etsaitasuna uzteko lehenen gainera erremedio ona eta kontsideratzekoa.
|
|
Handia da honetan Aingeru begiraileari eta beste aingeru guztiei ere egiten zaien damua eta bidegabea, zeren guztiek gure salbazioa eta
|
lehen
baino lehen bekatutatik ilkirik ikustea desiratzen baitute, eta, ilkitzen garela dakusatenean, atsegin hartzen baitute.
|
|
Beraz, honelatan, halako egitekotan ez erortzeagatik eta hainbat bidegabe hainbati Jainkoari, geure buruari, aingeruei, kristau lagunari eta munduko beste kreatura guztiei ere ez egiteagatik, behar dugu ernatu, abiatu eta, luzapenak utzirik, gero egin behar dena
|
lehen
baino lehen egitea, bide onean jartzea eta hartan egotea erabaki.
|
|
Bihur zaitez
|
lehen
baino lehen zeure Jainkoagana; ez zaitezela ibil gerotik gerora, egunetik biharrera.
|
|
Kap. XIX. Zenbat kalte egiten duen juramentuak eta juramentu egiteko ohiturak, eta nola behar den
|
lehen
baino lehen ohitura hura utzi.
|
|
Kap. XX. Zenbat kalte egiten duten kolerak eta etsaigoak, eta nola behar den
|
lehen
baino lehen etsaigotik kanpora.
|
|
Kap. XXXI. Zenbat kalte egiten duen haragiaren bekatuak, lehenbizikorik itsutzen duela adimena, eta nola behar den hartan sartzetik begiratu, eta sartuz gero ere,
|
lehen
baino lehen ateratzen saiatu.
|
|
Bada, halako nagusi gaiztoaren sekretario eta zerbitzari ez izateagatik, hari damu egiteagatik eta gure baitan ahal dukeen konfiantza ere galdurik utz gaitzan, behar da
|
lehen
baino lehen, behar da maiz konfesatu.
|
|
Buruko min batek, sukar batek edo beste eritasun batek hartzen zaituenean, berehala,
|
lehen
baino lehen erremedio bilatzen duzu, medikurik hoberena deitzen duzu.
|
|
Beraz, seguruan jokatzeko, ez urtearen bururaino bekatutan egon, ez haietan sosega;
|
lehen
baino lehen, azkar eta maiz konfesa.
|
|
Bada, bertuteak, prestuki, beste ordainketarik eta saririk ez balu ere kontzientzia onaren bakea eta sosegua baizik ere, hargatik beragatik ere behar genuke
|
lehen
baino lehen, gerotik gerora ibili gabe, egunetik biharrera luzatu gabe, orain bereon, kontzientzia ona, ontasun handi hau erdiesten saiatu eta lehiatu. Honelatan, gutarik batbederari esan lekiokeelarik (Es 3:24),
|
|
Lehen baino lehen. Au bearrau len baise len éitea gure dot, behar hau
|
lehen
baino lehen egitea gura dut?.
|
2018
|
|
Eta Marianori buruzko bestelako berririk gabe 1852ko uztailaren 19ra19 iritsi gara, hain zuzen ere, hogei urte besterik ez zituela Josefa Perez Marko uztarroztarrarekin ezkondu zen urtera. Mendigatxa bere garairako ere ezohikoa zen adinean ezkondu zen, baina kontuan izan behar dugu bere jaiotetxearen, bere leinuaren, biziraupena zegoela jokoan, eta galtzeko aukera baztertu behar zen
|
lehen
baino lehen. Aipatzekoa da ezkontza Bidankozen ospatu zela, ezkontideak herri ezberdinetakoak zirenean ohikoa
|
2019
|
|
Sinatzaileek pentsatu zuten
|
lehen
baino lehen zerbait egin behar zutela, ikusirik Berako herriak problema larria zuela: herriko medikua, Juan Manuel Moleda Lostra zugarramurdiarra, hil egin zen ustekabean, gazterik.
|
|
Eta bukaeran gogotik desiratzen duzu psikologoak hitzaldiari
|
lehen
baino lehen bukaera eman diezaion eta atzean dauden haurren irribarreak itzul daitezen.
|
|
Bai? erantzunean, euskal hitza, senezko erreakzio bezala atera zitzaion, premiazko kontua izango balitz legez, beste nazio batean izango zuen aurreneko esperientzia
|
lehen
baino lehen hastearren.
|
|
Gero eta larridura handiagoaren gatibu, gogoratu zuen Portuko Agintaritzakoek azaldu ziotela behin nola jokatu behar zen halakorik gertatuz gero. Beheko solairura jaitsi behar zuen
|
lehen
baino lehen, han baitzegoen aparatua, eta eskuz piztu. Bezperan nahikoa erregai zegoela egiaztatu zuen; hortaz, abiatze automatikoaren sisteman egongo zen arazoa.
|
|
MAIDERDenborak aurrera etengabianta orain ezin eutsi izan ginana.Rutinaren morroiak bihurtu gara.Laztana,
|
lehen
baino lehen aska gaitezan.
|
|
AMETSOhartu gabe arrunt bilakatuta, ohartu gabe heldu gara mugara.Mundua jausi zaigu gainera.Maitia,
|
lehen
baino lehen aska gaitezan.
|
|
IZAROEz dakigu non dagoen hoberena.Bila dezagun beste lekuetan.Bai, zin dagizut ez dizudala inoiz gezurrik esan etazaude ziur ezin izango zaitudala ahaztu inoiz.Aitortzen dut izan zarela ene bizitzaren onenabaina orain, maitia,
|
lehen
baino lehen aska gaitezan.
|
|
–Interesatuta bazaude,
|
lehen
baino lehen deitu iezaiozu, esan zuen Idoiak hasierako doinu alaia berreskuratuta?. Bihar bertan nahi du hitzordua.
|
2020
|
|
bortitz. " Baina orain, maitia,
|
lehen
baino lehen aska gaitezen", eta hatz erakuslea ezpainen gainean jarri zenidan. Egia esan, nik ez nuen ezer esateko adorerik; zure jokabideari azalpen logikorik aurkitzen ez niolako.
|
|
Jakinarazi diet Euskal Herrian baditugula guardia zibil batzuk ulertzen ez dituzten hizkuntzak itzultzen oso iaioak direnak eta beraiekin
|
lehen
baino lehen harremanetan jartzeko.
|
|
Etxezarretak azken neurri bat ere aipatu du
|
lehen
baino lehen egin beharrekoa: " Gizarte Segurantzaren gastua arrazionalizatzea" eta pentsioen ordainketa ez diren gainerako gastu guztiak aurrekontuen bidez pagatzea.
|
|
Zuzen banengoen, lehenago edo beranduago bere burua erakutsi baitzuen, eta ipurdia bistan utzi. Eta hobe
|
lehen
baino lehen baldin bazen.
|
|
Hagitz ezberdin, baina, azken esaldia: " Esan gabe doa, adiskide maitea, nire nahi bakarra dela Mireia eta haurrekin
|
lehen
baino lehen egotea. Badakit horixe dela une oro zure jokaera gidatuko duen bururapena.
|
|
Urgentziazko kontua da alderdiak jarrera bakarra har dezan. Jarrera argia, kementsu, eraginkorra, honela laburbil daitekeena: hedabideei eta iritzi publikoari begira, estatuak badituela bitartekoak, konstituzioa eta legedia urratu gabe, Leyre Olcozen bizia bermatzeko, ekintza terrorista honi erantzun egokia emateko, gure alderdiari dagokion lidergo morala gure gain hartu, hertsatuki eskatuz bai gobernu zentralari bai gainerako alderdi demokratikoei
|
lehen
baino lehen onartzera eta aplikatzera beharrezkotzat jotzen diren grazia neurriak.
|
|
" Dokumentuak" zioen aurreko astean jaso oharrak, eta huraxe omen eskuetan neukana. Hala ere, eta etxerako itzulia lasaiago egite aldera onena nuen
|
lehen
baino lehen jakitea zer nolako dokumentuak ziren haiek. Egiaztapenak eman zidan zergatik galderaren erantzuna, baita nor galderarena, igorleak anonimotasunari eutsi ala ez.
|
2021
|
|
Ezdugu oren baten segurantzarik: beraz
|
lehen
baino lehen behar dugu bide onean jarri (Axular); Miserikordios da Jainkoa[...]: beraz ez dugu zer lehiaturik obra onen egitera (Axular).
|
|
42.19.5g Eta juntagailuarekin batera: Heldu naiz zure oinetara/ Amudioz kargatua,/ Eta halaber etortzen naiz/ Beldurrez arrailatua (Gazteluzar); Obligatuak dira hartu dutenaren
|
lehen
baino lehen errendatzera, eta halaber egin duten damuaren erreparatzera (Akizeko katixima); Nagusi batzuk halakoak dira non, ezagutzen ahal balituzte beren sehiak eta halaber beren burua (J. Etxepare).
|
|
Gure ama beti kexaka ari da nire anaia etxekalteak ez duela lanik egiten, areago, ez duela bilatu nahi, tabernetan ordu pila sartu nahiago duela, eta gainera beti nasri artean auskalo tratu edo jokoetan. Ni behin bakarrik sartu nintzen Rashiden eskutik halako kubazolu batean, eta hain ke itogarria zein burrunba entzungorgarria zeuden ezen handik
|
lehen
baino lehen irteteko erregutu egin nion, ia belauniko jarri arte.
|
|
Baina ondoren eransten den arrazoiari erreparatu behar zaio
|
lehen
baino lehen:
|
|
–esan nion txirrinduari, nire txakurtxoa bailitzan– Aitortzen dut izan zarela ene bizitzaren onena... –ebakigailua atera nuen poltsatik–, baina orain, maitia,
|
lehen
baino lehen aska gaitezan...
|
|
Ondorengoak daude jasota: lehen auzo, lehenaz gain, lehenaz gainera,
|
lehen
baino lehen, lehen buruan, lehendanik, lehenean.
|
2022
|
|
Txorien haserrea eta amorrua ikusita, beharbada ez litzateke batere harrigarria izanen. Badaezpada ere,
|
lehen
baino lehen lekutu zen handik etxe aldera. Berriz ere sekretutxoa gorde egin zuen; inori ez zion aztarrenik ere kontatu, eta, etxekoek galdetu ziotenean ea zergatik zeuzkan hainbeste ziztada eta harramazka gorputz osoan, berak erantzun zien eskolarako bidean erori egin zela.
|
|
«Beraz, bota dezagun zerri askara agortzear den mundu arraro eta zakar hau. Orain, maitea,
|
lehen
baino lehen aska gaitezen». Aurreikusitako gidoia zirudien:
|
2023
|
|
Erakundeei beraz auziari
|
lehen
baino lehen konponbidea emateko eskatu diete eta herritarrak antolatzeko eta eskubideen defentsa kolektibizatzeko sareetan parte hartzera deitu. Manifestazioa eginen dute maiatzaren 13an" etxebizitza duina izateko eskubidea" aldarrikatzeko.
|
|
Bestetik, mundu guztian saltzen ari garenez, Europan beste eremuetan baino gehiago jaisten bada, pentsatzen dugu Australian, Hego Afrikan edo beste lekuren batean salduko dugula. Egoerak beste buelta bat ematen badu
|
lehen
baino lehen ateratzeko abiapuntu ona dugula pentsatzen dugu.
|
|
Labur labur nagusienak zerrendatuko ditut: Aritzetatik Usurbilera sarrera irteera berria bultzatuko dugu eta hori martxan jartzeko tramiteak
|
lehen
baino lehen hasiko ditugu. Bitartean, Foru Aldundiarekin elkarlanean N errepideko sarrerak hobetzeko lan egingo dugu.
|