|
2011
|
|
|
Ezbairik gabe Carmen (1845) da Merimeeren
|
lanik
ezagunena, hizkuntza askotan edizio ugari izateaz gain, zineman ere hamaika bertsio izan baititu. Maitasun tragiko horren argumentua ezaguna da oso:
|
|
2014
|
|
|
Alabaina, Azpilkueta errealitate ekonomikoaren behatzaile zorrotza izan genuen, monetarismoaren bidegile. Bere obra nagusi eta
|
lanik
ezagunena Coimbran argitaratutako Manual de confessores y penitentes (1552) dugu, Erasmoren antzerako enchiridion edo eskuliburua, bere sarrera hitzetan harro dioena: " besarkatzen duena... kasik zalantza guztien soluzioa".
|
|
2016
|
|
|
Tuteran zegoela jada Tournain itzultzen hasitako Iliada bukatu zuen osoz; argitaratzeko, ordea, arazo ugari izan zituen. Antonio Tovarrengana jo zuen lehenbizi, giro falangistan ongi mugitzen baitzen, baina hark ez zion baimenik erdietsi; gero, Barne Ministerioko Liburuen Sailera jo zuen Madrilen, alta, eta espero zuenez, pentsaezina; azkenik, Nafar Aldundian zeuden Gortari Errea eta Caballero politikariek eman 8.000 pezetekin inprimaketaren gastuei aurre egin zien eta 1956.ean agertu zen Gasteizen bere
|
lanik
ezagunena bezain diskutituena dena, Iliasena alegia. Aski agerian utzi zuen Velez de Mendizabalek bere liburuaren atarikoan gauzak nahiko isildurik geratu zirela biografiatuak hala eskaturik, bada, trapu zaharrak hobe etxean garbitzen badira inora atera gabe; alabaina Mitxelenarekin izaniko tirabiren berri emateari ez zeritzon oker, bere begikoz Errenteriakoak ezin baitzuen eraman Barandiaranek euskal kontuetan aurrea hartu izana.
|
|
|
Alegien liburuan nabariagoa da Iturriagak zuen helburu literarioa, ez aurrekoetan bezala, eta hortaz, bertsoz emanda taxutu zituen bere animalien ipuinak. Fdbulas dateke, agian, Iturriagaren
|
lanik
ezagunena, edizio gehien pairatu duena halaber. Alta ez dira alegiak bakarrik, izan ere, Samaniegoren 55 ipuinen itzulpenarekin batera, Bergiliren lehenbiziko eta hirugarren eglogak, San Ignazioren martxa eta ezpata dantzaren hitzak baitaude liburuan jasorik.
|
|
|
Bibliografiagile eta alegiagile aparta ere izan genuen bilbotarra. Noticia de las obras bascongadas que han salido a la luz despues de las que cuenta el P. Larramendi idazki ezagunean Zabalak 52 lanen berri eman zigun, eta apika bere
|
lanik
ezagunena diren alegiak Urkixok agertu zituen lehenengoz RIEV n.
|
|
|
Gerratea iristean Europan barrena euskaldunen berri emateko mandatua eman zion Euzko Jaurlaritzak, alta, etxean geratzea hobetsirik, Itxarkundia batailoian sartu zen, buruan jaso zuen tiro batek lehenbiziko guda lerroan bertan hil zuela. Alejandro Lizasoren
|
lanik
ezagunena, ordea, Eusko gudariak ereserkiaren musika dugu, Asto baten gainean doinu herrikoiaren gainean egina, eta Josemari Garatek eginiko letrarekin egun hain ezagun dena.
|
|
|
Horretan Aboitizen zenbait olerki jasotzen dira, geroantzean Azkue nahiz Onaindiaren bildumetan berragertu zirenak. Bere
|
lanik
ezagunena Txanton Piperri dugu, Buenabentura Zapirainek bere operarako abiapuntutzat aukeratu zuena. Nolanahi ere, ez zen batere harritzekoa, bada Zapirain ere lekeitiarra baitzen(), eta ia seguru txiki txikitandik ezagutuko zuen Aboitizen olerkia.
|
|
|
Perikoren
|
lanik
ezagunena, ordea, bere El Pamplones astekaria dugu, 1864.az geroz igandero ateratzen zena. Iribarrenek zioenez, San Zerningo dorre gainean dauden latonezko bolatxoen barruan aleki batzuk gordeta zeuden.
|
|
|
Legazen euskal
|
lanik
ezagunena Asteteren itzulpena izan zen: Cristauaren icasbidea, Aita Gaspar Astetec eguina cein centzatua eta berretua aguertzen da euscarara biurtua Dre.
|
|
|
Karmeldarra izanik, Karmengo Argia aldizkarian hasi zen idazten 1931z geroz, G. Aramaio ezizenez agertzen zen" Izarren goraberak" saila. Edozein modutan ere, Gabirel Jauregiren
|
lanik
ezagunenak Pisia eta Kimia ditugu. Lehenbizikoa Bermeoko Gaubekan atera zen 1935ean, 300 orrialdeko liburutzarra, argazki eta marrazki ugariz horniturik, bi atal nagusitan zegoen banatua, gorputzen mekanika eta kulunken mekanika alegia.
|
|
|
Iruñean jada bizi zela eman zituen argitara Oskillasok Kurloiak eta El libro negro del euskara bere
|
lanik
ezagunen bezain polemikoenak; eta, Madrilen jaio zen gernikarra ingeles irakasle izan dute hainbat eta hainbat iruindarrek, seguruenik ere jakin gabe, euskara batutik arras hurran dagoen euskara osotuaren sortzailea izan zela. Jose Eliseo Basterretxea Matoni Madrilen jaio zen 1911.eko abenduaren 9an, Gernikako Saraspe auzoan zen baina urtebetea egin aitzin engoitik; bertako agustindarren ikastetxean ikasi ostean, Valladolidera lehenbizi eta Madrilera gero joan zitzaigun matematikako eta fisikako karrerak egitera(); bestalde, Madrilen familia osoarekin izan zen, bada, aita zuen Juan Pedro Basterretxea Iraurgi Marinako Ministerioan enplegatua baitzegoen itsasontziko kapitain izateari behin laga ostean.
|
|
|
1661.ean beatifikatu eta 1665.ean kanonizatu zuen Alejandro VII.a aita santuak, eta 1877.ean Elizaren Dotore izendatu zuen Pio IX.ak. Philotearena dugu bere
|
lanik
ezagunena doike, hamaika hizkuntzetara itzulia izan dena. Lehendabiziko edizioa, Introduction a la vie devote par François de Sales, Lyongo Pierre Rigaudenean ageri zen 1609.ean.
|
|
2018
|
|
|
Erresumaren artilleriako teniente izan arte. Bere
|
lanik
ezagunena, gerraren inguruan bestelako lanik ere idatzi baitzuen, honakoa izan zen:
|
|
|
obligacion de hablar alpueblo en su lengua nativa y de cuidarla liburua ondu zuen, Iruñean 1927an agertu zena. Hala ere, bere
|
lanik
ezagunena honako gramatika hau da:
|
|
2020
|
|
|
1927an, Ida Rubinstein dantzari eta mezenas errusiarrak, eta" belle epoque" delakoaren ikonoak, ballet baterako musika eskatu zion: Boleroa, denborarekin bere
|
lanik
ezagunena eta gehien interpretatu dena. Bi tema baizik ez ditu, eta behin eta berriz errepikatzen den leloa.
|
|
|
Orduz geroztik, Boleroa, konposizio zoragarri hori, mundo osoko musika
|
lanik
ezagunenetakoa da.
|