|
2000
|
|
|
Lehendabiziko ezaugarri berri bat —lehenago Zirkuluaren lanen exegetek sekula begiztatu ez zutena—, Schlicken ideien aurrekarien inguruan koka dezakegu. Egun arte askok esan bezala, onartua zegoen Schlicken egiaztagarritasunaren defentsak Hume eta Machen kutsua zeramala, Russellen enpirismoa eta Wittgensteinen ideia terapeutikoak —filosofiak garbiketa
|
lanak
egin behar ditu— zirela medio. Haatik, irudi hau ez da egokia, bilakaera nabarmena eman zelako Schlicken hasiera neokantiarretik110 Hilberten eta Einsteinen ideiak onartu zituen arte.
|
|
2001
|
|
|
Baina kontua ez da lana egitea bakarrik. Lana era egoki batean antolatu behar da (edo banako bakoitzak mota guztietako
|
lanak
egiten ditu, edo sexu, adin edo gaitasun profesionalen araberako lanaren espezializazioa egiten da), lanaren ondorioz lortutako aberastasunaren banaketa ere modu egokian egin behar den bezala. Dimentsio ekonomikoaz ari gara, gutxieneko garapen puntu batera iritsi diren gizarteetan bederen, lanaren banaketa teknikoari lotuta azaltzen dena.
|
|
|
Platonentzat egia bat eta iraunkorra denez, unibertsala, baieztapen bat ulertzen duenak bere kontrakoa ere ulertu du. Eta horrez gain bere gaiaren eremu osoan epaiketa
|
lanak
egiteko gai izan du. Baina lonek, berak onartu bezala, Homeroz bakarrik daki, beste poetez ezer ez dakielarik.
|
|
|
Ikusi dugun legez, mundu sentikor, matematiko eta idealaren artean oinarritze antolamendu zorrotza dago, mundu hauetako bakoitza hurrengoan oinarritzen baita. Honekin, oinarritze
|
lanak
egiten dituena oinarrituarekiko berezkoa, barru barrukoa eta funtsezkoa dela esan nahi dugu, kontrakoa gertatzen ez delarik. Honela, Platonek alderantzizko asimetria bat dagoela pentsatzen du:
|
|
2002
|
|
|
Panoptikoaren printzipioak izugarri erraztuko du epaile eta magistratuen lana; espetxeetan, horiek gaur egun dauden egoeran egonda, nazka handienaz egin behar izaten baitituzte haiek garbitasun, gustu eta dotorezia handienez egin lituzketen lanak. Gaur artean ezagutu izan ditugun plan onenetan ere epaile bakarrak banan banan ikusi behar izaten zituen auskalo zenbat gelaxkatan banaturik zeuden presoak, haietako bakoitzarekin egon behar izaten zuen eta bakoitzari galdeketa bera errepikatu behar izaten zion; egun bakar bat ehunka presorekiko
|
lanak
egin ahal izateko. Gure Panoptiko honetan, aldiz, ez da halakorik beharrezkoa izango, epaileak espetxean sartzearekin batera bere begien bistan edukiko baititu preso guztiak.
|
|
2003
|
|
|
Erro erroko iraultza baino, benazko egituraketa eta igarobidea, Erdi Arotik zetorren lege multzoaren barruan beharren ziren atontze
|
lanak
egin zituena, eta harrezkeroko kodegintza ere aurreikusi zuena.
|
|
2010
|
|
|
Lisboan, 1617 urtean, bere burua zaharturik ikusi arren, ekinean ari da, han bertan bitartekotza
|
lanak
egin behar baititu agintari zibilen eta eklesiastikoen artean. Hain zuzen ere, Lisboan hil zen, urte bereko irailaren 25ean.
|
|
2012
|
|
|
Ramon Saizarbitoriak, Martutene bere azken eleberriari buruzko elkarrizketa batean, hauxe dio: " Orain bai[...] orain arteko
|
lanak
egin ondoren[...] orain prest nago emakumearekin enkontrua egiteko" (Administrazioa euskaraz 77, 2012, 7). Halako enkontru batera iristeko, ezinbestekoa da prozesu fenomenologiko purgatoriala.
|
|
2014
|
|
|
Baina horrek ez du esan nahi, bere izatearengatik, ekoizpen guztiak zeudela erdipurdiko izatera kondenatuak. Nahikoa adibide daude frogatzeko, masarentzako artea egiteko inposatu ziren baldintza ustez umiliagarriak onartuta, zenbait artistek etekina atera eta kalitatezko
|
lanak
egitera heldu zirela: Balzacen La Comedie humaine k asko zor dio emanaldikako folletoiari.
|
|
|
Baina aipa dezakegu XIX. mendean jada bereizketa argi bat ezartzen dela operako konposatzailearen eta gainontzeko konposatzaileen artean. Operako konposatzailea gizartean integratua dago; ohorez eta aberastasunez estaltzen da; aditu bat da gainera, operak ez diren
|
lanak
egiteko astirik ia ez duena, ez bada marjinalki, denbora pasa gisa, sinfoniaren bat, edo laukoteren bat gainontzeko artistei erakusteko operara lerratu bada gustuarengatik izan dela, baina beste edozer egiteko gai dela, eta karreraren amaieran Requiem bat.
|
|
2016
|
|
|
Bizpahiru belaunaldi elkarrekin bizi dira, zaharragoen esperientzia gazteei transmititzen da, zereginen banaketa bat dago, bata bestearen arduraren kultura loratzen ari da. Batzuek habian geratu eta, ‘etxeko’
|
lanak
egin, sua eta ondorea edo gaixoak zaindu, egiten dute. Beste batzuk habia hustu eta elikagaien bila joango dira, janariarekin habira itzultzeko.
|
|
|
Sushi Maistru bilakatzeko, ikasleak ikastaroa ikusle soil gisa eman behar du. Mahaia jarri, jaso, harrikoa egin, etab., mirabe
|
lanak
egiten ditu, eta so eta so egon Maistruak nola sukaldatzen duen, berak sukaldatzea inoiz ere probatu gabe ordea. Ikus ikasia barneratzen hiru urte eman eta gero lehenbizikoz berak sukaldatzen duenean, Sushi Maistruaren perfekzio guztiarekin egiten bide du.
|
|
2021
|
|
|
Etxetik kanpo soldatapeko
|
lanak
egiten dituzten emakume gehienen egoera ere ez da asko aldatzen. Emakume pribilegiatu batzuek enpleguaren bidez autonomia ekonomiko eta soziala lortzen badute ere, bestelakoa da emakume langileen kasua.
|
|
|
Banan banan denak aipatzea ezinezkoa bada ere, lan zehatz honetan funtsezkoak izan diren hainbat bidelaguni eskerrak eman nahi genizkieke. Jule Goikoetxeari, honen jatorrian dagoen master amaierako lanaren zuzendari
|
lanak
egiteagatik. Joxe Azurmendi Katedrako kideei eta bereziki Jon Umerez eta Iñaki Zabaleta zuzendariei, beraiek emandako aukera eta baliabideei esker osatu ahal izan baitugu lana.
|
|
|
245). Era oso adierazgarrian," etxekoandre!" egin izan zaie dei Euskal Herriko hamaika sukaldari eta tabernariri; zaintza, garbiketa eta bestelako
|
lanak
egiteko, berriz, ‘neska (me) bat hartu’ ohi zen (eta da). Hala, bere lana debaluatu eta gutxietsita, gainesplotatua izaten zen (Mies 2019:
|