|
2001
|
|
|
baina ohiko etxebizitzaren zaharberritze lantzat hartutakoak bakarrik (1186/ 1998 Errege Dekretuaren arabera,
|
lan
jarduera babestutzat jotakoak); horiez gainera, egitura, fatxada edota teilatuetako beste lan batzuk ere, guztirako kostua erosketako prezioaren %25etik gora doanean eta lanak etxebizitza erosi denetik hurrengo bi urteetan egin badira.
|
|
|
Gaur egun, zenbait autonomia erkidegok dagoeneko argitaratu dute dekretu hori garatzeko agindua, hala nola Madrilek; beste batzuetan, berriz, egiaztapen mota bakoitza nori dagokion zehazten duen agindu hori prestatzen ari dira, adibidez, Kanariar Uharteetan. Definizio ofizialaren arabera, elikagaien manipulatzaileak dira,
|
lan
jarduera dela-eta, elikagaiekin harreman zuzena duten pertsona guztiak, prestatzean, fabrikatzean, eraldatzean, prestatzean, ontziratzean, biltegiratzean, garraiatzean, banatzean, saltzean, hornitzean eta zerbitzuan. Gainera, arrisku handieneko manipulatzaileen kategoria zehazten da, elikagaien segurtasunari eta osasungarritasunari dagokienez, manipulazio praktikak erabakigarriak izan daitezkeenean.
|
|
2002
|
|
|
Horietan hartzeko elikagaien kopuru eta nolakotasuna, pertsona horren
|
lan
jardueraren araberakoak izango dira.
|
|
|
Gainera, agenteek egiaztatu ahal izan zuten ustezko medikuak ez zuela lanbide medikoan aritzeko gaitzen zuen dokumentaziorik aurkezten. “Ustezko zentro medikoak” idazkun bakarra zuen eraikinaren sarreran, non bere
|
lan
jarduera iragartzen baitzen, eta bezero izateko paziente batzuetatik besteetara “ahoz ahokoa” erabiltzen zuen. Emaitza hobeagoak lortzeko, ikertzaileen arabera, gaixoek kapsula batzuk hartu behar zituzten.
|
|
|
Epaimahaiak esan du komunikazioen sekretua urratu egin zela, enpresak langilearen mezu elektroniko guztiak irakurri zituelako eta hark ez zuelako izan borondatez sartzeko gako horiek. «Kontrakoa esaten dute epaileek, eta, beraz, enpresariak, zantzu edo susmo hutsengatik, langileen posta elektronikoko helbideen edukietara sartzeko aukera izango luke, baldin eta langileak izaera pertsonalekoak eta pribatuak badira, enplegatzaileak emandakoak ez badira, eta, erabat,
|
lan
jarduerarekin zerikusirik ez dutenak».
|
|
2003
|
|
|
Denbora tarte luze horretan, gorabehera pertsonal ugari izaten dira mailegu hartzaileek hipoteka maileguari dagozkion hilekoak ordaintzeko zailtasunak izan ditzaketenean, hala nola bikote erosleen haustura sentimentalak, iraupen luzeko langabezia egoeran egotea edo
|
lan
jarduerarik egiterik ez duen gaixotasun bat izatea. Arazo nagusia kreditu erakundeek ordaindu gabeko kuotak erreklamatzeko erabiltzen duten prozedura judiziala da.
|
|
|
Dekanoak azalpen hori eransten dio “oporren ondoko sindromea” eragiten duten pertsonen zerrenda luzeari. Aldarteak eragindako asaldura horrek amorrua, tristura eta hutsunea eragiten ditu, eta, gehienetan,
|
lan
jarduera murrizten du. Agian egoera horrek asteak irauten du, bizpahiru gehienez ere.
|
|
|
Ezgaitasun larria dutenen kasuan, EBko herrialde kideen enplegu maila% 13tik% 37ra bitartekoa da Espainian, eta% 22koa EBko batez bestekoa kolektibo horrentzat. Alde nabarmenak Txostenak dioenez,
|
lan
jarduera bat aurkitzeko orduan, alde nabarmenak daude gaixotasun kronikoa duten pertsona ezgaituen eta bestelako ezgaitasuna dutenen artean. Erantzuna, adituen arabera, bizi itxaropenean dago.
|
|
2004
|
|
|
Horretarako, langile autonomoak bere
|
lan
jardueran ibilgailua erabiltzen duela egiaztatzea beharrezkoa da.
|
|
|
Izan ere, hamar ikasletik zazpik onartzen dute unibertsitatera joateko motibazio nagusia lan aukerak hobetzea dela; hamarretik bik(% 18), berriz, aitortzen dute ikasi nahi dutelako egin dutela. Inkestaren arabera, Espainiako unibertsitarioek bost ordu inguru ematen dituzte astean, batez beste,
|
lan
jardueretan, eta horri oporretako lanak gehitu behar zaizkio. Gainera, hiru unibertsitate ikasletik bik lan esperientziaren bat dute edo izan dute(% 67).
|
|
|
Jendearentzat irekita dauden toki itxi guztietan erretzea debekatu dute, jabetza publikokoak zein pribatukoak izan. Gainera,
|
lan
jarduerak egiten diren edozein girotara zabaldu zen araua, eta, beraz, erretzaile pasiboen alde egiten da ohitura horrek lantokietan duen permisibitateari buruzko eztabaida. Ildo beretik, Belgikak debekatu egingo die tabakoa duten produktu guztiak 16 urtetik beherakoei saltzea abenduaren 1etik aurrera.
|
|
2006
|
|
|
Immunologian egindako aurrerapenei esker, “lupusa gero eta hobeto ezagutzen dugun gaixotasuna izaten lagunduko digun oinarri zientifikoa sortu ahal izan dugu”, esan zuen Sevillako Virgen del Rocío ospitaleko gaixotasun sistemikoen buru eta Lupuseko V. Biltzar Nazionaleko zuzendari zientifiko Julio Sánchez Románek. ...mmuneari eragiten dion gaixotasun hori zaila da zehazten “ez duelako diagnostiko elementu argirik eta multisistemikoa delako, hau da, sintomak leku askotan batera agertzen direlako”, azaldu zuen adituak, eta gaineratu zuen lupusak jatorri genetikoak eta beste ingurumen jatorri batzuk dituela, hala nola izpi ultramoreen eraginpean egotea, hormona tratamenduak edo botika biologikoekin, eta
|
lan
jarduera silizearekin. Sánchez Románek adierazi zuenez, horrelako beste patologia batzuek ez bezala, lupusa hanturazko gaixotasuna da, eta ez da ongi ezagutzen, sistema autoimmunearen funtzionamendu okerra eragiten baitu.
|
|
|
Argitaratutako datuek emaitza onak eman dituzte oinazea arintzeko eta funtzionaltasuna berreskuratzeko. Cochrane Liburutegiak egindako azterketa baten arabera, argitaratutako datuek mina arintzeari eta funtzionaltasuna berreskuratzeari dagokionez aldeko emaitzak izan arren, pazienteak ez dira ebaluatu eguneroko bizitzako jarduerak hobetzeari edo
|
lan
jarduerara itzultzeari dagokionez. Halaber, uste dute ez dagoela inongo erakunde publikok ebaluazio sistematizatua egin behar dion informaziorik, eta ez dela sartu Osasun Sistema Nazionaleko prestazioetan edo zerbitzu zorroetan.
|
|
2007
|
|
|
Gainera, landaketetan egiten duten lanak arrisku larriak dakarzkio osasunari, babesik gabe egoten baitira intsektu edo sugeen intsektizidak edo ziztadak, besteak beste. Estatu Batuetako txokolate konpainia handiek 2005 urtean haurren gehiegizko
|
lan
jarduerak bertan behera uzteko egindako promesa ez da bete, eta ez da ezer egin “txokolatearen prezio ezegonkor eta eskasen” arazoa konpontzeko, Save the Children ek dioenez, txokolatearen industriak, Afrikako mendebaldeko kakaoaren %70 hornitzen duenak, 57.000 milioi euro baino gehiago fakturatzen ditu urtero. GKEak haur horien alde egiten duen lana ere gogoratzen du, eskolak eraikiz eta hezkuntzaren kalitatea hobetuz.
|
|
|
Abendura arte, antolakundeak 7.650 plaza eskainiko ditu, ONCEk Espainia osoan dituen zentroetan antolatutako 300 txanda baino gehiagoren artean. Oporren programa berri hau
|
lan
jarduerarik gabe dauden 55 urtetik gorako ONCEko afiliatu guztientzat da, bai eta erakundearekin lan harremana izateagatik pentsioa jasotzen dutenentzat eta erakundeko langile izan direnen alargunentzat ere. Gehienez ere hiru bidaia egin ditzakete.
|
|
|
Iturri berberek jakinarazi zuten Estatuak gehienez ere 487 euro eskaini nahi dizkiela hilean zaintzaile informal deritzenei, hau da, etxean adineko pertsonak zaintzen dituzten senideei, ia beti emakumeak baitira. Lan Ministerioaren beste proposamen bat da hilean 780 euro ematea, gehienez, mendekotasun handia izan arren egoitza batean egotera behartuta ez dauden herritarrei,
|
lan
jarduera bat aztertu eta garatzeko aukera dutenei. Pertsona horiek hileko laguntza erabiliko dute beren oinarrizko jarduerez arduratzen den laguntzaile pertsonal bati ordaintzeko.
|
|
|
Araudi horren arabera, enplegu emaileak ordaindu egin behar ditu, baina ez du zehazten urteko gehieneko zenbatekoa. Lansarien zenbatekoa, orduan,
|
lan
jarduera bakoitzaren hitzarmen kolektibotik abiatuta finkatzen da, edo kontratatzerakoan enpresaburuak eta langileak ados jarrita. Enplegu emaileek erabaki dezakete nola ordaindu, hau da, hileko soldataren ehuneko bat hainbanatu edo bi soldata" aparteko" ordaindu.
|
|
|
Gogoan izan behar da mutualitateak irabazi asmorik gabeko enpresa elkarteak direla, Gizarte Segurantzarekin lan istripuen eta lanbide eritasunen ondoriozko gorabeherak kudeatzen laguntzen dutenak. Enpresek ordaintzen dituzten kuoten bidez finantzatzen dira,
|
lan
jardueraren arriskuaren arabera, eta Gizarte Segurantzak haientzat biltzen ditu. Normalean lortzen dituzten soberakinak Diruzaintzari itzultzen zaizkio.
|
|
|
“Hain zuzen —jarraitzen du Angoak—, urtarrilaren 25ean argitaratu zen Kooperatiben Estatutua ezartzen duen Errege Dekretua garatzen duen Ministerio Agindua”. Agindu honetan arautzen dira GGKEen Erregistroari buruzko prozedurak, Administrazioak lankide boluntarioen
|
lan
jardueraren ziurtagiriak ofizialki berrestea eta lanpostu mailako akordio osagarria. Agiri hori lan kontratuari erantsi behar zaio eta segurtasun juridiko handiagoa ematen du.
|
|
|
Lanaldian elikadura orekatua izateko, gantzak baztertu eta frutak, barazkiak eta esnekiak lehenetsi behar dira, Medikuen Akademiako lehendakariorde eta Bilboko Udaleko Prebentzio Zerbitzuko koordinatzaile Juan Goiriak atzo gomendatu zuenez. Elikadura eta Lana Madrilen gaiari buruzko mahai inguru batean, Goiriak esan zuen dieta horrek gutxiago pisatzen duela digestioa, eta hori funtsezkoa da bazkaldu ondoren
|
lan
jarduerarekin jarraitzeko. Ildo horretatik, azpimarratu zuen egingo den lanari egokitu behar zaiola dieta.
|
|
2008
|
|
|
Lipodistrofia erdizirkularra, beraz,
|
lan
jarduerarekin ez ezik, eraikin berrien diseinuari eta bulegoetako altzari eta aire girotzeko instalazioei hertsiki loturiko gaixotasuna da.
|
|
|
GOEEren dokumentuan argi eta garbi zehazten da lanbide bakoitzean diharduenak zenbatgarren astean utzi behar dion
|
lan
jarduerari baina, horrez gainera, langile haurdunak espezialistaren kontsultara ere joan du.
|
|
|
Nahiago badu autonomo bihurtu,
|
lan
jarduera hasi aurretik eskatu behar du ordain bakarra.
|
|
|
Ordain bakarra jaso ondoren, hilabete izango du
|
lan
jarduera hasteko, eta hartara bideratu du eman dioten laguntza.
|
|
|
Hala ere, adin muga hori ez da aplikatuko honako langile talde hauekin egindako “laneratze kontratuetan”: langabetu minusbaliatuak; atzerritarrak, lan baimenaren indarraldiko lehen bi urteetan; hiru urte baino gehiago
|
lan
jarduerarik gabe daramatzaten langabeak; gizarte bazterketako egoeran dauden langabeak, eta lantegi eskoletako, ofizioetako eta enplegu lantegietako programetan sartzen diren langabeak. Kontratuak gutxienez sei hilabete iraunen du, eta gehienez bi urte.
|
|
|
Hala ere, esaldia ez da guztiz zuzena, izan ere, kontratu finkoa, berez, ez da existitzen, salbu eta administrazioan karrerako funtzionario edo aldi baterako ez diren lan kontratudun gisa garatzen bada, edo" aldizkako langile finko" gisa lan egiten bada. Txandaka" kontratu finkoa" deitzen dena, hau da,
|
lan
jardueraren iraupenari dagokionez, zerbitzuak ematerakoan denbora mugarik jarri gabe hitzartzen dena. Kontratu mugagabea ahoz zein idatziz egin daiteke, kontrakorik hitzartzen ez bada, kontratu mugagabea sustatzeko programan sartutako pertsonekin gertatzen den bezala.
|
|
|
Alderdiek askatasun hori badutela onartu ahal izango dute edo ez, izan ere, arriskuen prebentzioaren arloko neurrietan ez bezala, hori ezartzea ez da beharrezkoa izango. Plus horiek langilea lan egiteko baldintza berezietatik ordaintzeko erabiltzen diren osagarriak dira, eta
|
lan
jarduera zehazten duen araudian jasotzen dira, jurisprudentziaren eta Lan Ministerioaren arabera. Legeak kontuan hartzen du lanpostua bereziki arriskutsua, nekagarria edo toxikoa dela, eta ezin dela hartu betetzen den lanbide kategoriari atxikitako arriskutzat.
|
|
|
Dietarik ezagunenak garraioa, janaria eta ostatua dira. Beraz, esan daiteke dietak direla langileei ordaintzen zaizkien kopuruak, beren
|
lan
jardueran egiten dituzten joan etorri jakin batzuek sortzen dizkieten joan etorrien gastuak, joan etorrienak, konpentsatzeko. Kopuru horiek ez dira soldatatzat hartzen, ez baitute lana ordaintzen, baizik eta helburua langileari kalte ordaina ematea da, joan etorriko agindu baten ondorioz sortutako gastuengatik.
|
|
|
Ariketa gehiago, arritmia gehiago Talde horretako datuak adinaren eta sexuaren arabera parekatutako 107 gizabanako boluntario osasuntsurekin alderatu ziren. Subjektu guztiei galdeketa bat egin zitzaien, ariketa fisikoa egiteko orduak, bai denbora librean egindakoak, bai
|
lan
jarduerari lotutakoak, erregistratzeko, eta lau intentsitate mailatan sailkatu ziren. Emaitzek erakusten dutenez, urteetan erresistentzia kirolak egiteak hiru aldiz handitzen du fibrilazio aurikularra izateko arriskua, eta bost aldiz fibrilazio aurikular bagala (loan edo bihotz taupaden maiztasuna handitu ondoren agertzen dena).
|
|
|
Ikasleei mesede egiteko modurik ohikoena hileko edo hiruhilekoko bonuak dira Unibertsitateko ikasketak izatea,
|
lan
jarduera osagarriren batekin bateratzen ez bada, ahaideek baino diru gehiago ez jasotzea da. Hala ere, egunerokoan, ikasle askok hainbat gastu ordaindu behar izaten dituzte, batzuk ezinbestekoak, baina beste batzuk saihestezinak, hala nola, unibertsitatera joatea klaseei erantzuteko.
|
|
|
Arrakastaz gainditzeko, irtenbide egokituak behar dira, baita ikasleak borondate eta diziplina handia izatea ere. Lege Organikoaren 44 artikuluan, Unibertsitateei buruzko Lege Organikoak onartzen du ikasleek eskubidea dutela" ikasketak
|
lan
jarduerarekin bateragarri egiteko aukera ematen duen laguntza akademikoa" jasotzeko. Hala ere, Administrazioak eta unibertsitateek oraindik ere oztopoak jartzen dituzte hori horrela izan dadin.
|
|
|
Hala ere, Estatutuak lan istriputzat hartzen ditu langileak lanean eta denboran jasaten dituen lesioak eta bere kontura egindako lanarekin lotura duela frogatzen denean. Reynaren ustez, hori horrela izatearen arrazoia da autonomoen
|
lan
jarduera asko daudela, eta haien lantokia definitzea eta kokatzea zaila dela. Bestalde, Estatutuaren arabera, gaixotasun profesionala norberaren kontura egindako lanaren ondorio da, eta bere elementu eta substantzien ekintzak eragiten du; era berean, Gizarte Segurantzaren sistemak onartutako lanbide gaixotasunen koadroan sartuta egon behar du.
|
|
|
Bigarrenik, jakin behar duzu zure adinak eragina duela aseguruak zenbat diru kostatuko zaion. Eta, azkenik, kontuan hartu behar du egiten duen
|
lan
jarduera erabakigarria dela alde horretatik; izan ere, aseguru etxeentzat ez da gauza bera garraiolari batek izan ditzakeen ezbeharrak eta bulegoko langile batek izan ditzakeenak estaltzea.
|
|
|
Arrazoi horrengatik kontsulta urologikoak egiten dituen gizonaren profila hau da: “35 eta 45 urte bitarteko gizona da, aldaketa organikorik gabea, aurretiazko sexu harreman onak dituena, baina enplegua erregulatzeko edo
|
lan
jarduera bertan behera uzteko espediente batetik aurrera, bikotekide arazoak azaleratzen hasten direla iradokitzen du”. Printzipioz, horrelako arazoak bakarrik konpontzen dira, batez ere kausa desagertzen bada.
|
|
|
Indarrean jarri aurretik, aurreikusita zegoen datozen bi hamarkadetan hogei milioi etorkin kualifikatu inguru erakartzea Europar Batasunera. Langile atzerritarrak dira, goi mailako irakaskuntzako kualifikazioa eskatzen duen
|
lan
jarduera baterako baimena dutenak, edo, salbuespenez, kualifikazio horren pareko lanbide esperientzia gutxienez bost urtekoa dutela egiaztatzen dutenak. Europak “benetako krisi demografikoa” bizi duela uste da.
|
|
2009
|
|
|
Praktika horren bidez, unibertsitateek atzerriko hizkuntzaren ezagutza eskuratzeko aukera ematen diete ikasleei. Ezagutza hori, beste modu batera, ikasteko oso zaila da; izan ere, plan akademikoan barneratzean, ikasleak, aldi berean, prestatzen diren bitartean, bere
|
lan
jarduera garatuko den esparru jakin horretako teknizismoak eta hiztegi espezializatua ikasten ditu. Bestalde, unibertsitateek onura ugari lortzen dituzte irakasgaiak eta titulazioak beste hizkuntza batzuetan eskainita; atzerriko ikasleen aurrean erakargarritasuna handitzen dute eta nazioarteko lehiakortasuna eta bikaintasuna lortzen dute.
|
|
|
Langileak haurdun egon behar du edo edoskitze naturaleko aldian egon. Bere
|
lan
jarduerak langilearen edo fetuaren osasunari kalte egiteko aukera ziurtatzea. Enpresak langilea beste nonbait kokatzeko arriskurik gabeko beste lanposturik ez izatea.
|
|
|
Bere ibilbide orriak lanean ari diren haur eta nerabeei osasun laguntza integrala emateko eskubidea eta guztien hezkuntza bermatzea proposatzen du. Bereziki, lan egiteko modu okerrenetako batekin bizitza irabazten dutenei eta “lanerako egoeran edo hezkuntzarako eskubidea urratzen duten
|
lan
jardueretan parte hartzeko arriskuan dauden” adingabeei erantzun nahi zaie. Dominikar Errepublikak Guatemalaren jarraipena egin zuen eta azaroaren erdialdean bide orri berari babesa eman zion.
|
|
2010
|
|
|
Publizitateak edo esku-orriak esaten badu enpresetan ikastaldiak egiteko aukera ematen dutela edo ikaslea lan poltsa batean sartuko dutela, egiaztatu egin behar da hori hala ote den, eta ikastaldia edo
|
lan
jarduera egingo den enpresarekin zer akordio duten ere argitu behar da.
|
|
|
Urte horietako bik elkarren segidakoak izan behar dute eta prestazioa eskatzen den egunaren aurre aurrekoak. Bateragarritasunak eta bateraezintasunak Baliaezintasuneko kotizazio gabeko pentsioari esker, pentsiodunaren ezgaitasunarekin bateragarriak diren
|
lan
jarduerak egin daitezke, irabazi asmokoak izan edo ez, betiere lanerako benetako gaitasuna aldatzen ez badute. Kotizazio gabeko erretiro pentsioaren onuradun direnek ezin izanen dute baliaezintasunagatiko prestazioarena izan, eta alderantziz.
|
|
|
Arazo horiek, batez ere, lan tentsioek eragindako irakaskuntza edo adimen eremuetan gertatzen dira, eta “lanbide gaixotasunak baino bederatzi edo hamar aldiz handiagoak dira”. Granadok azaldu zuenez, hurrengo sailkapenean Gaixotasun Profesionalen egungo katalogoan ez dauden baina
|
lan
jarduerarekin zuzenean lotuta dauden patologiak erregistratuko dira, eta horien arrazoia jarduera bera da; beraz, Lan Istripuaren babes maila bera dute. Estatuko idazkariak adierazi zuen, halaber, “laneko gaixotasunak komunikatzeko sistema hori aitzindaria dela ziurrenik munduan”, eta nabarmendu zuen Espainiako Gizarte Segurantzan duela lau urte ezarritako Gaixotasun Profesionalen komunikazio sistemaren garrantzia, eta “EUROSTATek Europako onena bezala katalogatu duela”.
|
|
|
Moto City ren kasuan, bezeroak %50 emakumeak dira, eta proportzio berean gizonak. Joan etorri gehienak
|
lan
jarduerekin lotuta daude, baina motoak ordu batean edo gehiagotan alokatzen dituzten turisten kopuruak ere gora egiten du, hirian zehar ibilbide turistikoa egiteko. Zerbitzua erabiltzeko, bezeroek 12 urte izan behar dituzte gutxienez, eta, segurtasunagatik, ez dira onartzen mozkortuta dauden bezeroak.
|
|
|
Independentziari dagokionez, 25 artikuluan bildutakoen antzeko eskubideen alde egiten da, nork bere buruaskitasuna lortzeko, eta, aldi berean, talde honi eskatzen zaio lan egiteko edo diru sarrerak lortzeko beste aukera batzuk izateko aukera izan dezala. Adinekoek berek parte hartu dute
|
lan
jarduerak noiz eta zer neurritan egiteari utziko dioten erabakitzen, eta hezkuntza eta prestakuntza programa egokiak eskuratu ahal izango dituzte. Inguruneari dagokionez, ingurune seguruetan bizitzeko interesa azpimarratzen da, haien lehentasunetara eta gaitasunetara egokitzen diren inguruneetan, eta etxean ahalik eta denbora gehien bizitzeko aukera.
|
|
2011
|
|
|
Hezkuntza formalean sar daitezkeen bideetako batetik itzultzeaz gain, profil horrek profesionaltasun ziurtagiri bat lor dezake. Lan titulu horrek ziurtatzen du hura duen pertsona
|
lan
jarduera jakin bat egiteko kualifikatuta dagoela.
|
|
|
26 lanbide familiari lotutako 188 ziurtagiritara sar daiteke Gaur egun, katalogoko 26 lanbide arloei atxikitako 188 ziurtagiri eskuratu daitezke. Profesionaltasun ziurtagiri bakoitzak CNCPren kualifikazio bat egiaztatzen du, eta dagokion
|
lan
jarduerarekin lotutako prestakuntza moduluak dituzten gaitasun unitateetan antolatzen da. Prestakuntza bidea Ziurtagiria prestakuntza bidez lortzeko, beharrezkoa da hura osatzen duten gaitasun modulu eta unitate guztiak gainditzea.
|
|
|
Parte hartzaileek lanbide heziketako tituluetan edo profesionaltasun ziurtagirietan sartutako “gaitasun unitateak” kreditatuko dituzte. Prozedura amaitutakoan, dagokion ebaluazio batzordeak lanbide heziketako titulua edo profesionaltasun ziurtagiria lortzeko egin behar duten prestakuntza osagarria adieraziko die (ziurtagiri hori lan administrazio eskudunak emandako egiaztagiri ofiziala da, eta enplegurako garrantzia duen
|
lan
jarduera bat egiteko gaitasuna frogatzen du). Parte hartzeko, beharrezkoa izanen da nazionalitate espainiarra, Europar Batasuneko egoiliarraren ziurtagiria edo Europar Batasuneko herritarraren senide txartela izatea, edo Espainian bizi eta lan egiteko indarra duen baimen baten titularra izatea.
|
|
|
Horiek estaltzeko, aseguru etxe gehienek produktu esklusiboak sortu dituzte, ia beti, bi modalitateren bidez:
|
lan
jarduerari eragiten dioten polizak edozein arrazoirengatik lan egiteari uzten dioten aldiak estaltzeko, eta osasun aseguruak.
|
|
|
Zein da langile autonomo batentzat erabilgarriena? Lehentasun eta ezaugarri zehatzen arabera bada ere, oro har, profesional horien lan modalitatera egokitu behar da, eta, batez ere,
|
lan
jarduerarik gabeko aldiak bete. Aseguruak erabateko baliaezintasun iraunkorra eta lanerako ezintasuna jaso behar ditu.
|
|
|
Lanarekiko elkarreragina: on line ikasleak bere ikasketak
|
lan
jarduera batekin bateratzen baditu, aukera du bere lan profesionalean bereganatzen dituen ezagutzak berehala aplikatzeko. Ikaslearen indibidualizazioa:
|
|
|
Haurrak kanpoko aldaketa baten ondorioz aldatzen du jarduteko modua: gurasoak banantzea, ikastetxea aldatzea, beste auzo batera aldatzea edo gurasoetako bat
|
lan
jardueraz aldatzea.
|
|
2012
|
|
|
Gainera, gutxi dira autonomo gisa lan egiten dutenak. “Azterlan honi esker, lehen aldiz, minak espainiarren lan ohituretan eta Espainiako
|
lan
jardueran duen eraginari buruzko datu zehatzak lor ditzakegu”, dio Miguel Ángel Ruiz Iban doktoreak, Madrilgo Ramón y Cajal Unibertsitate Ospitaleko Traumatologia eta Kirurgia Ortopedikoaren Zerbitzukoak. Doktoreak adierazi duenez, “gaur egungo egoera ekonomikoak min arina edo ertaina duten pertsonek orokorraren antzeko jarduera izatea eragiten du, lanpostua galtzeko beldur baitira”.
|
|
|
Lanpostuan erosotasunik ez izateak eta eramangarria eta tabletak erabiltzea ezaugarri duen
|
lan
jarduera ibiltariak osasuna arriskuan jartzen dute. Hain zuzen, Espainiako langileen %89k minik izan du gailu horiekin modu desegokian lan egiteagatik.
|
|
|
Lanean. Lanak eskakizun fisiko edo intelektual bat duenez, argi dago garrantzitsua dela une kritiko hauetan hidratazio egokia bermatzea, ongizate pertsonala eta
|
lan
jarduera kaltetu gabe. Nola hidratatu:
|
|
|
Lan merkatua erreformatzeko premiazko neurriei buruzko uztailaren 6ko 3/ 12 Legearekin, aldaketak sartu dira telelanaren erregulazioan. Eskubide eta betebehar berriak sartzen dira beren
|
lan
jardueran diharduten enplegatuen eta enpresaren barruan egiten dituzten langileen parekatzeko. Legeak eskubide berriak dakartza telelangileak kideekin parekatzeko Zehazki, Legeak aldatu egiten du Langileen Estatutuaren 13 artikulua.
|
|
|
Orain arte, etxez etxeko lan kontratua deitzen zitzaion, eta, gaur egun, «Urruneko lana» deitzen zaio. Lehengo idazketaren arabera,
|
lan
jarduera langilearen etxean edo hark aukeratutako lekuan egiten zen, enpresaburuak zaindu gabe. Hau da, pertsona horrek bere etxetik edo berak aukeratutako lekutik bakarrik bete zitzakeen funtzioak, baina inolaz ere ez enpresak.
|
|
|
Enplegu aniztasuna: Gizarte Segurantzako kotizazio erregimen bereko
|
lan
jarduerak egitea da. Adibidez, denda batean zortzi eta bederatzitik bederatzira lan egiten duen merkataritzako langile bat.
|
|
|
Haurrak sei urte bete arte eskolara ez eramateak esan nahi du, gainera, gurasoetako batek etxean egon behar duela, denbora horretan, bere hezkuntza beharrei erantzuteko. Biek etxetik kanpo lan egiten badute, bakoitzak bere
|
lan
jarduerari uko egitea eta, beraz, hark jasotzen zuen ordainsaria ordaintzea dakar.
|
|
|
Irudia: CileMontgomery Profesional bati egun batez laguntzea Ikasleek parte hartzen dute profesionalak egun osoan egiten dituen
|
lan
jardueretan, hala nola bileretan edo bisitetan Egun oso bat profesional batekin, bere lanaren gorabeherak ezagutzeko. Lanaldi osoa, lana dirudien bezain interesgarria, imajinatu bezain zirraragarria den edo, hobeto esanda, kontrakoa den egiaztatzeko, nahiago da beste lanbide bat aukeratu.
|
|
|
Kasu horietan, familiaren egoera ekonomikoa erabakigarria da kezka hori konpontzeko. Lanaldia, eszedentzia, lanaldi partzialeko lan batera aldatzea edo
|
lan
jarduera uztea dira aukera batzuk, beti nahi ez direnak. 3 Haurra zoriontsu izatea Europako azterketak erakusten duenez, seme alaben zoriontasuna lortzea da ama baten kezka nagusietako bat.
|
|
2013
|
|
|
«Normala da lehen asteetan tristura larruzko lorean egotea», dio Begoña Gállegok, psikologo klinikoak, «txakurraren heriotzaren tristura gainditzeko epe bat ez dagoela, pertsona bakoitzak modu batera hartzen du bere burua, izaera eta inguruabar pertsonalen mende baitago». Adibidez, bere txakurrarekin bakarrik bizi den adineko pertsona batek, modu traumatikoagoan, zakur zakurraren galera, pertsona gehiagorekin bizi den eta
|
lan
jarduera bat duen beste bat, galduko du. «Negarra osasungarria da, baina ezin da betiko izan», gehitzen du Gállegok.
|
|
2014
|
|
|
Dagoeneko ez dago eguzkiaren, egunaren eta gauaren mende, ezta baldintza atmosferikoen eta modu jakin batean bizitzeko baldintza klimatikoen mende ere. Horren ondorioz,
|
lan
jarduerak populazioaren zati handi bat ez egotea eguzki egunarekin lerrokatuta: berandu arte lan egiten da, baita gauez ere, argi naturalik eza ez baita arazo.
|
|
|
Udazkenarekin errutina, ordutegi erregularrak,
|
lan
jarduera eta ikastetxea itzultzen dira. Tenperatura gutxitu egiten da, freskotasuna hasten da eta, beraz, plater beroak hartzeko beharra ere bai, hala nola zopak, gisatuak eta pureak.
|
|
2015
|
|
|
Bezeroek ez badute beren nortasuna eta zein jarduera ekonomikori eskaintzen dioten frogatzen duen dokumenturik ematen, blokeatu egingo dute kontua 2010eko apirilean sartu zen indarrean araudia, eta 2015eko apirilaren 28an bete zen bezeroei buruzko informazio guztia biltzeko epea. Horregatik, aspaldidanik, erakundeek beren
|
lan
jarduerari buruzko dokumentazioa eta informazioa eskatzen ari dira. Eman egin behar da?
|
|
|
Oso gomendagarria da lan erretirorako 10 edo 15 urte falta direnean sinatzea. Beren lana babesteko polizak Gizarte aseguruek ez dute langile horien zorroan agertu behar, baldin eta beren
|
lan
jardueran babestuta egon nahi badute. Beren lanbidearen edo negozioen jarduerarekin zerikusia dutenak ere egon daitezke.
|
|
|
Hori bai, alta eta baja eskaera horiek eta datu aldaketak enplegatzaileek sinatu behar dituzte. Alta
|
lan
jarduera hasi aurretik aurkeztu behar da, eta baja edo aldaketak amaitu eta hurrengo sei egunen barruan, baja edo aldaketak izan. Irudia:
|
|
|
Irudiak eta adierazteko moduak harreman zuzena dute lan egiten den enpresarekin, eta, beraz, oso garrantzitsua da nolakoak garen eta nola erakutsi nahi dugun oreka aurkitzea. Enpresaren argitalpenak partekatzea, sektoreko eztabaidetan eta elkarrizketetan parte hartzea eta interesa duten eta gure
|
lan
jarduerarekin harremana duten enpresei eta profesionalei puntuak batzen dituzten ekintzak dira, eta enpresan parte hartzeko eta lanean jarraitzeko motibazioa eta interesa islatzen dute. Sare sozialetan gure profiletarako gomendioak Irudia:
|
|
|
Produktuak Bizitzan zehar, sexu desiraren intentsitateak gorabeherak izaten ditu, normaltasunaren barruan. Murriztu egin daiteke
|
lan
jarduera puntualki handitzen denean edo jarduera jakin batean kontzentratzen denean, hala nola ikasketetan, estres handia sortzen baitute. Eta, bestalde, norbait ezagutzen denean handitu egin daiteke, harreman baten lehen faseetan.
|
|
|
Zapaltzeko modua, erabiltzen diren zapatak eta egiten den
|
lan
jarduera juanetarren garapena baldintzatzen duten faktoreak dira
|
|
|
Izan ere, ez bagenu juaneterik izango», zehaztu du espezialista honek. Deformazio horren garapena baldintzatzen duen beste faktore bat
|
lan
jarduera da, zutik edo mugimendu etengabean egiten denean, pertsona horrek bere bizitza produktiboan denbora luzez hartzen duen posizioa zehazten baitu. Juanete eta emakumeak:
|
|
2016
|
|
|
Esther Vargas LinkEdin, bere gakoak LinkEdin profesionalarentzat da, eta 100 milioi erabiltzaile baino gehiago ditu 200 herrialde baino gehiagotan. Plataforma honen helburua da ikuspen, sustapen,
|
lan
jarduerarako kontaktu berriak sortzea edo lana aurkitzea helburu duten enpresa eta profesionalei buruzko informazioa dagoen langileei zuzenduta dago. LinkEdin erabiltzen hasteko lehen urratsa da curriculum profesional bat egiten hastea.
|
|
|
Ia aisialdiari, jolasari eta entretenimenduari lotuta dago adingabeek aparatu elektronikoei ematen dieten erabilera. Adinekoen kasuan, jarduera horiek, batzuetan,
|
lan
jarduerekin konbinatzen dira. Haurrak, teknologiaren erabileran autodidakta Haurrek beren kabuz ikasten dute teknologia berriak nola erabili.
|
|
|
Merkataritza erakundea eratzea (sozietate mugatua edo anonimoa) edo aurreko 12 hilabeteetan sortutako batean sartzea, baldin eta bere kontrola behar badu. Komeni da gogoraraztea ezinbesteko baldintza dela
|
lan
jarduerari ekitea, prestazioa eman eta gehienez hilabeteko epean. Langabeziaren %100 kobratu dezaket?
|
|
2017
|
|
|
belchonock Herrialde gehienetan, gizentasun tasak handitzen ari dira, elikagai eskuragarritasun handiagoa dutelako, kaloria asko dituzten elikagaiak (gantz eta azukre ugari dutenak) gehiago jan direlako eta jarduera fisikoa murriztu delako. Biztanleria gero eta sedentarioagoa da
|
lan
jarduera inaktiboagatik, garraiobide berriengatik eta gero eta urbanizatze handiagoagatik. Gainera, gaur egun eredu estetiko batzuk nagusitzen dira, eta eredu horiek, edertasun modu gisa, argalago egotea sustatzen dute, eta, elikadura ohitura zuzenei buruz gizartea kontzientziazio handia egon arren, ez dago politikarik, ez eta behar bezalako prestakuntzarik ere, herritarrek jateko ohitura eta bizi ohitura egokiak har ditzaten.
|
|
2018
|
|
|
Fiskalen artean, salbuespenen arloan, honako hauek nabarmentzen dira: langileak gaitzeko edo birziklatzeko ikasketa gastuak. Enplegu emaileak ordaintzen dituen eta hirugarren batek ematen dituen ikastaroak gauzazko ordainsaritzat ez dira hartuko, beren
|
lan
jarduerekin zerikusia badute. Orain arte, enplegatzaileak bere langileei ordaintzen zien prestakuntza, baina hirugarren batek ematen zuen, langileari gauzazko ordainsaritzat hartzen zen.
|
|
|
Galdeketa honetan galdera horietako batzuei «bai» erantzuten dietenak profesionalki higatzen dira. Gero eta ohikoagoa da, sindrome burnout edo errearen sindromea. Arazo hori, dio gizarte psikologoak Pedro R. Gil mendia, Valentziako Unibertsitatekoa, «es
|
lan
jardueraren ondoriozko lan estres kronikoari erantzutea» eta ohikoagoa da pertsonekin lan egiten baduzu. Adituaren arabera, errearen sindromearen ezaugarria da kaltetuak bere bulegoa hautematen duela, bai eta berarekin lan egiten duten pertsonak edo bere eginkizunak negatiboki hautematen dituela ere.
|
|
2019
|
|
|
9 Fisioterapeutarik baduzu? Profesional honek, bere teknikekin mina hobetzeaz gain, «ohitura txarrak» eta «eguneroko inguruneko egoera gatazkatsuak» identifikatzen lagundu behar du(
|
lan
jarduerako jarrera desegokiak, familiako edo gizarteko estresa, mugimendu zakarrak kirola egiten duenean) eta horiek zuzentzen laguntzea. 10 Psikoterapia ez bazterkinak.
|
|
2020
|
|
|
Lanera joateari uko egin diezaiokete? Indarrean dagoen legedia kontsultatuko dugu, eta, haren arabera, pertsona hori zure
|
lan
jardueraren ondorioz arrisku larri eta berehalakoaren eraginpean badago bakarrik uka daiteke. Hurrengo artikuluan sakonduko dugu horretan.
|
|
|
Fenomeno hori gure bizimoduari zor zaio batez ere. Gero eta
|
lan
jarduera gutxiagok jarduera fisikoaren eskaera handia eskatzen dute, eta gure lanaldiak eserita edo zutik ematen dira ordu luzez, ia jarreraz aldatu gabe. Joan etorriak ibilgailu pribatuetan eta/ edo garraio publikoan egiten direnez, zaila da gomendio horiek aplikatzea lanera joan eta lanetik itzultzean.
|
|
2022
|
|
|
Gizarte Segurantzan afiliatuta dauden langileek kotizaziopeko pentsioak jaso ditzakete beren
|
lan
jarduera amaitzean. Aurten, %2, 5 igoko dira, 2021ekin alderatuta, prestazio horien balio handitzea kalkulatzeko formula berriaren arabera.
|
|
2023
|
|
|
Gizarte Segurantzaren arloan ezarritako betebeharrak betetzeko konpromisoa hartzea, librantzaren onuradunak zuzenean kontratatzen badu laguntzaile pertsonala. Hezkuntza edo
|
lan
jarduera erregularretan parte hartzen aritzea, zenbait irizpide bete behar dituztenak. Bide pribatua Bide pribatutik sartzeko hainbat modu daude:
|