|
2001
|
|
|
2000ko martxoan, munduko haurren egoera aztertzeko Manilan izan zen nazioarteko Konferentzian, jakintsuek hauxe esan zuten: 1999 urtean milioi bat emakume eta neskatila baino gehiago salduak izan zirela, prostituzioan
|
lan
egin zezaten.
|
|
|
Urtero Nepalen 9 urtetik 16 urtera bitarteko 10.000 emakume inguru, gehien gehienak neskatilak eta neskatxak, Indiara eta batez ere Bonbaira salduak izaten dira, prostituzio etxeetan
|
lan
egin dezaten.
|
|
|
‘Beste zentzumen bietarako materiaren jabe izan behar duzu, ’ esan zuen Pablo Esparzak, ‘zaporea edo ukimena ezin dira frogatu materiaz jabetu edo behintzat ukitu gabe. Ikusmenak, entzumenak eta usaimenak, ostera, materiatik urrunago
|
lan
egin dezakete... ’
|
|
2008
|
|
|
Jaungoikoak federik eman ez diona ez da, beldur naiz, konbertituko; are, ziur aski gutaz aspertu eta nazkatuko da. Utz dezagun, bada, fedea fededunendako (beraiena baita Nafarroako Erresuma Çaharra), eta
|
lan
egin dezagun euskalduntasun laikoaren alde.
|
|
2009
|
|
|
–Bada, nik beste mutil bat nahi dut, fabrikan gurekin
|
lan
egin dezan, esan zuen Teofilo Mariak.
|
|
|
–Ixooo!?; urduri eta bere lekua galduta zegoen Regina, burruntzaliak bere erorikoan mahai gainean sakabanatutako zopa zipriztin bakanek modu ezin grafikoagoan salatzen zutenez; handik aurrera, bi irtenbide zituen Reginak: isilik gera zitekeen, edo, sutara gasolina jaurtiz, amatasuna ostu dioten emakume zoro eta desesperatu batek bezala jardun; bazuen, baina, beste irtenbide bat, auziak buru pixka bat ere behar baitzuen, ausaz, eta honek ez baitzion besterik esaten jada, sabela buruaren menera jarri behar zuela, buruak sabelaren alde
|
lan
egin zezan: onar zezala, hasteko, berea gehiegizko erreakzioa izan zela, baita lekua galdu zuela ere; onar zezala, bai, seme alaben aurrean ogro bat bezala portatu zela, buruak, ordainean, argudio guztiak jarriko baitzizkion, orduantxe jarriko zizkion nahi baldin bazuen?
|
|
|
Umea kanpoko ikastetxe batera bidali zuen, interna, aste osorako. Horrela bai goiz eta bai arratsaldez
|
lan
egin zezakeen. Garai lasaiak izan ziren haiek niretzat.
|
|
|
–Bada, nik beste mutil bat nahi dut, fabrikan gurekin
|
lan
egin dezan –esan zuen Teofilo Mariak.
|
|
|
" Ixooo!"; urduri eta bere lekua galduta zegoen Regina, burruntzaliak bere erorikoan mahai gainean sakabanatutako zopa zipriztin bakanek modu ezin grafikoagoan salatzen zutenez; handik aurrera, bi irtenbide zituen Reginak: isilik gera zitekeen, edo, sutara gasolina jaurtiz, amatasuna ostu dioten emakume zoro eta desesperatu batek bezala jardun; bazuen, baina, beste irtenbide bat, auziak buru pixka bat ere behar baitzuen, ausaz, eta honek ez baitzion besterik esaten jada, sabela buruaren menera jarri behar zuela, buruak sabelaren alde
|
lan
egin zezan: onar zezala, hasteko, berea gehiegizko erreakzioa izan zela, baita lekua galdu zuela ere; onar zezala, bai, seme alaben aurrean ogro bat bezala portatu zela, buruak, ordainean, argudio guztiak jarriko baitzizkion, orduantxe jarriko zizkion nahi baldin bazuen...
|
|
2012
|
|
|
Izen horiekin amaren ibilbidea jarraitzeko arriskua ikusten zion, antza. Josebarentzat normala bera bezala BBK ko bulego batean atentziorik eman gabe
|
lan
egin zezakeen edozein pertsona da; gero besteak daude: bereziak, arraroak, nik bezala koadro zaharrak konpontzen dituztenak, adibidez.
|
|
2015
|
|
|
–Gaur egun etxeko zerbitzuan lan egiten ari diren moldaviar andre gehienek dute euren karrera, baina neketsuegia eta garestiegia da ikasketak baliozkotzea?. Urduritasun, denbora eta diru askoren ondoren, eta Madrila hainbat bidaia egin eta bederatzi aldiz ezezkoa jaso ostean, titulua baliozkotu ahal izan du Alionak, eta orain Espainiako Estatuan farmazialari edo kimiko gisa
|
lan
egin dezake. –Askok nahiago lukete nik, etorkin izate hutsagatik, farmazialari gisa baino gaizki ordaindutako lanpostu batean lan egitea?.
|
|
|
Eskatzen zenean umeak zaintzeko emakume bat, espainiarra izatea hobesten zuten, txuria, alegia. Beltzak sukaldari moduan
|
lan
egin zezakeen, baina ezin zituen ume txuriak zaindu. Arrazismoa modu askotan islatzen zen Kuban.
|
|
2016
|
|
|
Aurrera bizkor eta eraginkorki egiteko metodoren bat asmatu beharra neukan. Orduan bururatu zitzaidan egun batzuez leku isolaturen batean biltzea denok, ezerk arreta galarazi gabe
|
lan
egin genezan.
|
|
|
–Benetan, ez dakit nola
|
lan
egin dezakezun friki horrekin. Nire onetik ateratzen ninduen harekin lan egiten nuenean.
|
|
|
Lantaldean hutsuneak daude. «Nahiz euskaraz jakin, euskaraz
|
lan
egin dezaketen oso profesional gutxi daude, eta horrek zailtasun nabariak sortzen ditu. Profesional elebakar bakarra nahikoa da gainontzekook lana gaztelaniaz egin dezagun».
|
|
|
|
lan
egin dezaten baimentzeko.
|
|
|
iturginak BEZik gabe
|
lan
egin dezakeela esan die(%
|
|
2017
|
|
|
Desgaitasunak dituztenak baino gehiago nahi izaten dutena da desgaitasun ziurtagiria dutenak: bizkarrean edo besoan arazoren bat dutenak, baina gasolindegi batean edo lorategi batean
|
lan
egin dezaketenak?.
|
|
|
Askoz hobe litzateke langile horiek Eroskik lurraldean dituen supermerkatuetan banatzea?. Gaineratu du jendeari oraindik ez zaiola buruan sartzen urritasuna duen batek enpresa arrunt batean
|
lan
egin dezakeela, izan daitekeela idazkari, abokatu edo kazetari. –Desgaitasuna berdin babesturiko enplegua, ekuazio hori dago gizartean?.
|
|
|
Eta ohore horren duin izan behar dugu! Are gehiago eta hobeto
|
lan
egin dezazuen eskatzen dizuet, Hu Song Tai kamaradaren bisitaldia arrakastatsua izan dadin eta Aita Nagusiari jakinaraz diezaion zein zoriontsu zerbitzatzen dugun! Ekin gogor lanari!
|
|
|
–Oraintxe bertan. Leku bat jarriko diagu lasai
|
lan
egin dezaan, eta kendu egingo dizkiagu eginkizun batzuk; adibidez, harrobian zaintzaile aritzea. Sarjentu nagusiarekin hitz egingo diat horretaz.
|
|
|
Zeren hori ez da egia benetako bat, kultur eraikuntza bat baizik. Putak baldintza duinetan
|
lan
egin dezaten galarazten dugunean, argi dago emakumeei erasotzen diegula, baina gizonen sexualitatea ere kontrolatzen dugu bidenabar. Txortan lasai egiteko gogoa etortzen zaienean, ez dadila izan oso gauza atsegina eta erraza.
|
|
|
izango den harreman bat hasi da Estatu Batuekin. . Amankomunak diren gaiak bilatuko ditugu Estatu Batuekin; elkarrekin nola
|
lan
egin dezakegun aztertuko dugu?. Frantziak eta Alemaniak bultzatuta, brexit ari aurre egiteko, europar defentsa batuaren ideia zaharra berpiztu du Europar Batzordeak, eta atzerri politikan bila dabilen autonomia errebindikatu dute europarrek, segurtasuna NATOren eskuetan bakarrik ez uztea, eta zenbait alorretan bitarteko militarrak partekatzea.
|
|
|
Hala, aukera eman zaie estatus berezi bat eskatzeko, legezko herritarren eskubide gehienak ematen dizkien estatus bat:
|
lan
egin dezakete, sindikatuetan aritu, zenbait pribilegio galdegin, besteak beste, gidabaimena atera eta unibertsitaterako diru-laguntzak eskatu, eta abar.
|
|
2018
|
|
|
Soldatapeko lanean, berriz, kapitalistak problema bat du: norbait kontratatu ondoren, bideak aurkitu behar ditu berak nahi bezalako kalitatez
|
lan
egin dezan langile horrek, eta berak nahi besteko kantitatea ekoitz dezan.
|
|
|
Meatzariaren figura, hark hezurmamitzen duen elkartasuna eta anaitasuna, horixe aurkeztu izan da askotan langilearen irudi gisa, nahiz eta, adibidez, 1931n, Britainia Handiko erroldan meatzariak halako bi ziren etxeko zerbitzariak. Gizon langileek ere ez dute gogo bizi bizirik izan emakumeek berekin batera
|
lan
egin zezaten, emakume ezkonduek bereziki. Emazteek enplegu ordaindu bat izateak, azken batean, arriskuan jartzen du gizonek emakumeen zerbitzuaren gainean duten kontrola, baita lantokietako anaitasun ordena bera ere.
|
|
|
Nik eraikuntzan egin nuen lan, eta gutxi gorabehera mantendu ahal izan nituen. Baina nire izebaren familian ez zegoen
|
lan
egin zezakeen semerik?. Bere burua zorionekotzat duen gaztea bere anaia gerrillaria baino are zahartuago dago.
|
|
2020
|
|
|
" Robotizazioaren iraultza ez da industria iraultzaren modukoa", nabarmendu du Zubirik. " Industria iraultzan, edonor joaten zen landa eremutik hirira, eta irakurtzen eta idazten jakin gabe ere makina baten aurrean jartzen zuten eta
|
lan
egin zezakeen, hogei urtez izorratuta egoteko bazen ere. Baina, orain, kualifikazioa ezinbestekoa da lana egin ahal izateko.
|
|
|
" Ikuskera hori Erdi Arotik daukagu ikasita: zahartxoari lagundu egin behar zaio, baina bi beso eta bi hanka dauzkanak
|
lan
egin dezala", azaldu du. " Garai batean, industrializazioa hasi zenean, jendeari eskatzen zitzaion lana egiteko, eta zilegitzat jotzen zen zaharrei eta gaixoei laguntza ematea.
|
|
|
Jendarmeek hartu zuten ustekabeko oinetakoa eta Espainiaratu zuten, Espainiako Polizia Zientifikoak
|
lan
egin zezan, arrastoren baten bila. Horrek, une batez, esperantzaren bat berpiztu omen zuen.
|
|
2021
|
|
|
Gure arbasoek ezin zuten hau aurreikusi. Utziko zizkiguten, bestela, benetako langilez, hezur haragizko horiez, betetako hiri batzuk, guretzat
|
lan
egin zezaten. Dena teknologiarekin ordeztuko zutelakoan, haiek gehiago ez genituelakoan, euren garaipenarekin batera, gure etorkizuneko porrota sinatu zuten.
|
|
|
John Whiteside lerro zuzen batean bizi zen. Anbiziorik gabeko gizona zen; haren granjak, ederki bizitzeko aukera eskaintzeaz gain, nahikoa ematen zion gizonak kontratatzeko bere ordez
|
lan
egin zezaten. Zeukana edo erraz eskura zezakeena besterik ez zuen nahi.
|
|
2022
|
|
|
gizontasuna zaila da erdiesten, eta arlo erabat maskulinoaren baitan ahaleginak egitea eskatzen du; hori dela-eta, maskulinitatea iristeak sarrera errituen bitartez markatua behar du. Ideologia maskulinoaren funtzio kulturala gizonak
|
lan
egin dezaten motibatzea da:
|
|
|
Baina, zer
|
lan
egin zezakeen hamar urteko ume batek? " Antxoari burua kendu, besterik ez genuen egiten hamar urterekin.
|
|
2023
|
|
|
Akorduan dauka zenbat bider etorri izan zitzaizkion mojak eta andre dirudunak esaten bizibide hura kaltegarria zela berarentzat eta haiekin joateko. Haien kaparrada, konbentzitu nahian elizara joan zedin edo euren zerbitzura
|
lan
egin zezan. Andre haiek euren esanetara baino ez zuten gura, beti prest besteei esateko zer egin behar zuten.
|
|
|
Elkarrekiko harremana lantzetik, nork bere espazioak mantenduta komunean izan daitekeena bilatzea. Gure herri eta auzoetako espazioetan bat egiten dute administrazio publiko, enpresa, hirugarren sektoreko elkarte eta modu antolatuan
|
lan
egin dezaketen beste eragile batzuek. Aurreko kapituluan ikusi bezala, bakoitzak eskaintza diferentea egiten du zaintzen arloan, eta osagarri ere izan daitezke.
|
|
|
Horixe da modu bakarra feministek elkartasuna loratzeko esparru dialogikoak sor ditzaten. Horixe da modu bakarra emakumeek besoz beso
|
lan
egin dezaten, argi bereiz dezaten zer den unibertsala aurrez aurre dituzten gaietan eta ohartu daitezen zer aukera dituzten elkarrekin lan egiteko.
|