|
2003
|
|
|
Aurrerantzean, euskal literato guztiek Aitor aipatuko zuten euskaldunen patriarka mitiko gisa. Hala ere, Hiribarrenek, literatura barik historia
|
lan
bat idatzi nahi zuenez, ez zuen ez Tubal ez Aitor aipatu euskal patriarka gisa.
|
|
|
Hiribarrenek bere lanean zerabilen forma poetikoak kutsu literario (egi) a ezartzen zion testuari. Dudarik gabe Iztuetaren prosa egokiagoa zen historia generoko
|
lan
baterako, ezen ez Hiribarrenen idazki errimatua. Azkenean, lapurtar apaizaren obra, lan historiografiko bat baino, gai historikodun poema bat zen (erromantze edo balada bat).
|
|
|
Azkenean, lapurtar apaizaren obra, lan historiografiko bat baino, gai historikodun poema bat zen (erromantze edo balada bat). Izan ere, poesia ez zen forma literariorik egokiena historia
|
lan
bat bere aparatu kritikoaz aurkezteko. Eta hola, bertso artean egiten zituen autore klasikoen (Estrabon, Diodoro) eta egungo jakintsuen (Humboldt, Ampero) aipuek, ezin zioten seriotasun historiografikorik eman forma poetikoak zamaturiko lan honi.
|
|
|
Ikusi dugunez, XVIII. mende amaieran argitaraturiko Iparraldeko historia lan guztiak aristokraten babespean eta frantses hutsez egin ziren, interes jakin batzuk Frantzia baitan defendatzeko idatzi baitziren. Aldiz, Egiategik, euskarazko historia lan orokor bat idazteko izan zitzakeen arazo pertsonalez gain, zail izango zuen halako
|
lan
batentzat babesleak eta irakurleak aurkitzea.58 Beñat Oiharzabalek iradokitzen duenez, baliteke XVIII. mendean, zuberotar eliteko taldetxo baten artean, euskara latinaren edo frantsesaren pareko kultur hizkuntza bihurtzeko kezka egotea, hor kokatuz Egiategiren saioa.59 Baina dudarik gabe produkzio gune sozial gisa talde ahulegia izan zen.
|
|
|
egun definituriko gaia dela diogun heinean, azken urteotan euskaraz idatzitako historia lanak biltzera, aztertzera eta horren inguruko arazoak eta erronkak jorratzera muga gintezkeen. Baina historiografia
|
lan
bat ez litzateke egiazko historiografia, oraingoak ez ezik antzinagoko lanak ere ikuskatuko ez balitu.
|
|
|
7 Ikus Etxebarriak (2002) euskarazko narratiba zientifikoaz egiten duen periodizazioa, baita epeketa horri Altonagak, laster argitaratuko duen
|
lan
batean (2002), egiten dizkion ñabardurak ere. 8 Euskal historiografiaz, hizkuntza desberdinetan, ikus AA (1989), Agirreazkuenaga (1992), Estornés Lasa (1985), García de Cortázar Montero (1983), Goyhenetce (1993), Larrañaga (1996), López Atxurra (1989), Mañaricúa (1971), Montero (1992), Sánchez Prieto (1993), etab.
|
|
2005
|
|
|
Beltran-en gudua.deitzdea esaldiak oihartzun handia izan zuen garaiko komunitate zientifikoaren baitan, adib. Maluquer de Motes ek 1954ko iberiar herriei buruzko sintesi
|
lan
batean aipatutako ideia jasota dakar. Bestalde gaur egun ere, seriotasun gutxiko euskoiberistek, beraien historiografiako egiletzat aldarrikatzen dute.
|
|
|
9 Gasteizek XIX. mendean bizi zuen kultur agerpen desberdinen sintesi on bat Reboredok (1997) eskaintzen digu. Espezifikoki Unibertsitate Literarioaz, autore berberaren beste
|
lan
bat kontsulta daiteke (Reboredo 1992), bai orobat Ateneo Científico, Literario y Artístico aren gainean egindako doktorego tesia (Reboredo 1988). Aldizkariei buruz aurrerago gehiago esango dugu.
|
|
2009
|
|
|
Mientras tanto, en las repúblicas sudamericanas centenares de vascos sufrían todo tipo de miserias? »6 Honako hau, bakarrik El Nervión egunkariko berri bat erreferentziatzat harturik baieztatzen da. Azken finean, iturri ez gehiegi erabiliz eta iturri hauen deskribapena eginez, ondorio orokorrak atera nahi dituen
|
lan
baten aurrean aurkitzen gara.
|
|
|
estudiosos y prensa coetánea denunciaron hasta la saciedad los dudosos métodos empleados en recluta, sobre todo las terribles consecuencias para el emigrante (malos tratos, abandono, despoblamiento?) »10 Prentsako iturriak baino gehiago Colá y Goitiren La emigración vasco navarra tik ateratako erreferentzi batzuk erabiltzen ditu agente hauek deskribatzeko. Beraz, hori da lan honetan prentsaren inguruan azaldutako guztia; eskasagoa da alde horretatik Emiliano Fernandez de Pinedo ekonomia historialariaren
|
lan
batean azaldutakoa, hots, ezer ere ez. Fernandez de Pinedok, hainbat iturri erabiliz, batez ere artxibo iturriak?
|
|
2011
|
|
|
Aspektu kronologikoa dugu batetik. Gerra zibilaren ikerketa batetik datorren
|
lan
bat da hau izan ere hein batean. Lan honen kokapen kronologikoa 1934koa izanik, 1937 dokumentuak izan ziren gai honetarako lehenengo hurbilketa ahalbidetu zutenak eta gainera kasualitate hutsez.
|
|
2015
|
|
|
Hainbat arazo azaltzen dira horrelako
|
lan
bat egin ahala. Nor den abertzalea definitzea litzateke lehena.
|
|
2022
|
|
|
Garc� a Canclini ere azalpen horrekin bat dator. Mexikon artisau merkatuaren inguruan egindako landa
|
lan
baten ostean, Garc� ak (1989: 97) hurrengo hau dio:
|