|
2000
|
|
|
Gure bidaia hau benetan nekagarria gertatzen ari zait, eta azkenean, neure onera etorriko banintzen, atzo Las Vegaseko hotelean egonaldi luze bat egin behar izan nuen. Esango nuke sukar apur bat ere izan nuela, baina gauerako polito nengoen eta besteekin batera
|
joan
ahal izan nintzen. Hala ere, besteekin diodanean, Rakel eta Rubenekin izan ezik esan gura dut, ze bi amorosak ez ziren taldekideon hitzordura agertu.
|
|
2001
|
|
|
Honen egiazko funtsa, aspaldiko edota ez hain aspaldiko antzinatasunaz gainera, hizkuntza bateratzeko joeretan egon daiteke; izan ere, gelditu diren hitz zaharkituez gainera, berriztapen asko, fonetikoak batik bat4, berdinak dira Euskal Herri osoan edo gehienean behinik behin, diferentziak oso xeheak direla. Nolanahi ere den, eta hauxe da hemen azpimarratzekoa, hizkuntzaren historian, nork gidatu eta bideratu ez duten berezko bilakaeretan gertatu ohi den bezala5, gero eta txikiagoak dira bereizkuntzak, zeharo galtzen ez badira ere, mendeetan atzera
|
joan
ahala. Gurean ere, besteetan bezala gertatu direla gauzak uste dugu:
|
|
2003
|
|
|
itsaso zabal bat jarri dut kolektiboaren eta neure jendetasun hazi berriaren artean. Egunak
|
joan
ahala bakartuago nabilen arren, zenbaitek diote, beldur izpia ezpainetan, gehiegi open minded bilakatzen ari naizela, hau da ez hain aspaldi neure jendetasunaren aurka ere, hortzez eta haginez, defendatuko nuenaren alde borrokatzeko grina abandonatzen ari naizela! Suharki, aberri zale agertzen direnen diskurtsoen muina sinesgaitzago zait, manipulazio hutsa irizteraino batzuetan.
|
|
|
âpenitentziak eginezâ ordaindu ez dituztenak. Iragan leku bat da, beraz, zor horiek kitatu eta arimak garbitu ondoren zerura
|
joan
ahal izateko. Garbitu, hemen ere, sufrituren sinonimotzat jotzen da, purgatorioan ere sua eta oinazeak baitira nagusi; dena den, infernukoak baino arin eta eramangarriagoak dira, amaiera dutelako batez ere.
|
|
|
Kostuak gora
|
joan
ahala, euskal esparruaren giharrak ahulago agertzen dira. Bihotzak ponpatzen duen arren, zainek odola garraiatzen ez eta giharrak indartu ezin.
|
|
|
Eztabaidarako adibide bat ematearren eta bidea urratsez urrats egiten
|
joan
ahal izateko, Euskal Autonomi Erkidegoak bere Lurralde Historikoen Legea alda zezakeen zirkunskrip  zio probintzialak gaindituko lituzkeen zirkunskripzio linguistiko zabalagoak sortuta, azken hauen esku uzteko zenbait eskumen, administrazio euskalduna sortzeko helburu eta horizontearekin; pausoz pauso joan liteke: eskumen batzuekin hasi eta gora jotzea litzateke bidea.
|
|
2005
|
|
|
Oraingo ikuspegitik, Idoia ezustekoen kutxa iruditzen zait; hasiera hasieratik liluratu ninduen, ustekabeko alderdiak erakutsiz, kaxa batetik inork espero ez dituen gauzak atereaz, azti batek bezala. Pertsonekiko harremanetan, denbora
|
joan
ahala gero eta hobeto ezagutzen ditugula uste dugu, haien jokabideak ere asma ditzakegula, harik eta, halako batean, ezusteko bat agertzen den arte; nortasunaren alde ezkutu bat izan liteke ezusteko hori, ez norbait ezkutukerian edo joko gaiztoan ari delako, baizik eta agertu arte ezezaguna izaten delako. Norbera harritzen da lehenik, halakorik gertatzen zaiolarik, eragin berri batek auskalo zein hari ukitu, eta ezagutzen ez zuen musika bat entzunarazten dio eta.
|
|
2007
|
|
|
Horren senideek, burezurra berriro seinalatuz? sikiera izango dute aita edo aitonaren berri, eta
|
joan
ahal izango dira gorpua jarriko duten tokira, gogora ekartzera. Desagertuek, berriz, anonimatuan segituko dute, bide bazterren batean.
|
|
|
Herriraino zeraman errege bide hertsia azken aldikotz hartu zuten. Aitzina
|
joan
ahala Pessamit histuz eta ttipituz zihoan.
|
|
|
Urratsek
|
joan
ahala harresiaren hegitik zihoan bidexka agerrarazten zuten. Taula bat, larderiazko hitz batzuk ingelesez, bidaiaria eskuinetik ziren harresietara hurbil ez zedin.
|
|
2008
|
|
|
Eta hemezortzi aldi horietatik hamabietan, beste pertsonari ez zitzaion inporta ere egingo zer esaten ari nintzaion, eta ziurrenik ez zidan kasurik ere egingo (Mikel ez zen horietako bat). ...utu eta hamalau segundo irauten zuela (batzuen jakin mina infinitua baita), ba orduan hamabi elkarrizketekin denera hogeita hamazortzi minutu eta berrogeita bi segundo pasatuko nituen; edo gauza bera dena, hogeita hamazortzi minutu eta berrogeita bi segundo galduko nituen, eta denbora horretan, adibidez, nire telebista programa kutunena ikusteko adina denbora izango nuen, edo Bilbotik Zarautz arte
|
joan
ahal izango nintzatekeen autoz, edo bi orgasmo jarraian izan nintzakeen. Zeren hogeita hamazortzi minutu eta berrogeita bi segundo denbora laburregia baita hiru orgasmo izateko; aldizkari batean irakurri nuen, New Yorkeko sexu ikuskizunak ematen dituzten leku horietako batean, emakume batek berrogei minutuan bost orgasmo izan zituela, eta hori ia ia munduko errekorra haustea bezala da, edo hori uste dut nik behintzat.
|
|
|
Maite duen jendea urrun dagoela sentitzen du batzuetan, eta zulo bat egiten zaio barruan. Ez daki noiz izango duen berriro Maiterekin dantza egiteko aukera; noiz egongo den berriro Kike eta Mifurekin te bat hartzen eta horman proiektatutako diapositibak ikusten; noiz joango den berriz mendira lehengusuarekin; noiz
|
joan
ahal izango den Dosdemayo kaleko tailerrera Katixaren koadroak ikustera; noiz entzungo duen Hermann patioan eserita pianoa jotzen. Bakarrik sentitzen da, eta, barruan egiten zaion zuloa betetzeko, egoerak asmatzen ditu eta alegiazko elkarrizketetan murgiltzen da.
|
|
2009
|
|
|
–errepikatu zuen Dariok, altuxeago eta buruaz sutsuki ezetz adierazten ziola, bere baitan pentsatuz: " Txerto bat, berdin da zein, aukeratuko dut nik kalterik egiten ez duen bat, eta momentuz lasaitu egingo da, bihar altxatu eta duen eromen hori asebetetzera
|
joan
ahal izateko itxaropenez. Eskatu beste ordainduko dit, eta bihar...
|
|
|
Erreportajean azaltzen zinen lekura
|
joan
ahal izateko, lehenengo eta behin leku hura non zegoen jakin behar nuen. Ia arratsalde osoa joan zitzaidan telefonoari helduta.
|
|
|
Kontua da, gurasoek urteotan euskarazko irakaskuntzaren alde urteak aurrera
|
joan
ahala gero eta neurri handiagoan egin duten hautuan" nazionalistek eragindako askatasunaren ukazioa edo askatasunik eza eta beldurra" ikusi(?) eta ikusarazi dituela zenbaitek. Batez ere, eta nabarmen, ereduaren alde, eta, neurri apalagoan, ereduaren alde gurasoek etengabe egin duten hautua, beraz," nazionalistek behartuta" egindako hautua omen.
|
|
|
Asko dira" dekretuaren ondorio miresgarrietan" itsu itsuan sinesten dutenak, araua, zenbaitek gogaitua eta ukatua, baina behar beharrezkoa den araua? bide batetik eta herritarren gogoa bestetik
|
joan
ahal balira bezala. Geuk aurkitu behar dugu gure tokia, geuk aurkitu behar dugu gure hizkuntzarentzako tokia, ez baitigu beste inork aurkituko.
|
|
|
Era horretan, politika neoliberalek nolabaiteko bake soziala bermatu dute, kontratu berria proposatuz: " Zuk onartu egizu baldintzen kaxkartzea eta, etxebizitza erosterik izango ez baduzu ere, zure gela Ikea rekin jantzi ahal izango duzu, destino exotikoetara merke
|
joan
ahal izango zara, eta autoa izango duzu pixka bat aurreztuz gero". Barakaldoko MegaPark erraldoia da low cost kontsumo merkearen eta kontratu berriaren sinboloa.
|
|
2010
|
|
|
tailerretara ere nahi zuenean
|
joan
ahal izango genukeela, jende oso atsegina zela eta gustura hartuko gintuztela. Berriro begiratu nion erlojuari disimuluan eta galdera erabakigarria iritsi zen:
|
|
|
Ibaiganek familiarekiko kontaktuak aurreratzen
|
joan
ahala finkatuko ditu produktu nagusiaren subproduktu bakoitzetik dagozkion (audiobisual, literario edo bestelako euskarrietakoa) fakturatu beharreko kantitate eta komisioak.
|
|
|
" Baina, zer esan du amona txoro honek", esango du ANUko jakintsuren batek (honenbeste izen" maiuskuladun" erabiltzen dituen kultura egungoenaren honek asmatu berri dizu ANU hori): " Auskalo Nongo Unibertsitate" esan nahi omen du, orain Unibertsitateek, dirua ateratze aldera erabat makurtu eta lerraturik, udako kurtso eta kurtsilo pila eratzen baitituzte, gero neguan beste lurraldeetara, hemengo eskolak utzirik hango kurtsilloetara, dena ordainduta noski,
|
joan
ahal izateko, emazte eta guzti, hori esan gabe doa, noski, zenbat esan beharreko hain espazio ttikian? " ilargi" hitza entzun dueneko.
|
|
2011
|
|
|
Zenbatekoa, urteak
|
joan
ahala gehituz joan zen. Dena den, kopurua aldatu egiten zen distantzia zein zen eta zer eramaten zen:
|
|
|
Toki horretan zubi sendo bat eraikiko zuela dio erregeak, bertatik merkatariak beren animaliekin eta salgaiekin igaro ahal izateko eta bideak konponduko dituela. Hondarribiko kontzejuak Andaratik Hondarribiko porturaino zihoan bidea moldatu zuen, baita ibaian zehar, Bidasoa ibaitik bokaleraino
|
joan
ahal izateko moduan berrogei kargako itsasontzi bat ere.
|
|
2019
|
|
|
Karmenek Aneri ahal duena ematen dio. Neuk ere gauza horiek denak erosi ezinik ez nuke, baina nahiago dut aurreztu, zu gehien gustatzen zaizun unibertsitatera
|
joan
ahal izan zaitezen, bidaiatu ahal izan dezazun, nire eskura dauden aukera guztiak eman nahi dizkizut.
|
|
|
Bere partea ongi betez gero, alde egiteko aukera izanen zuen. Ahizparengana
|
joan
ahal izanen zen.
|
|
|
Akaso egunen batean ez dut gehiago pentsatuko horrelako gauzetan, eta, bale, hitz egingo dugu orduan. Konfiantza osoa dut psikologoarengan, eta hau gainditzen dudanean erosketetara
|
joan
ahal izango naiz, seguru. Baina oraingoz ezin.
|
|
2020
|
|
|
Estatu Batuetara, Kanadara. Beste lau, are urrunago oraindik,
|
joan
ahal den urrunen, muga handiaz haraindira. Lau lagun horiek, nire ezagunak denak, beren buruaz beste egin zuten deserri honen lehen bi urteetan.
|
|
|
Emilio gizon iaioa zen paper kontuetan, eta asteak eman zituen dena prestatzen, zuzenean Teruelgo kuartelera
|
joan
ahal zedin, gero erraza zelako handik Zaragozako Akademiara pasatzea, Madrilgo lagun itzal handiko batzuek esan ziotenez, eta han ofizial ikasketak egingo zituen. Beharbada, Afrikan igaro zuen bolada bat, beste hainbatek bezala, Franco jeneralak bezala; Franco, Espainiako jeneralik gazteena, Europa osoan miretsia dena.
|
|
|
Anak ez du pentsatzen Dariorengan, baina kontziente da aurrena jaka erantzi eta gero tiranteak kendu dituela, eta lurrera bota dituela denak, berari begira, kapaz baita berriz ere berari begiratzeko, irmo eta basaki, katu gose batek etxeko sagu bakarrari nola; serio begiratzen dio, suharki, desioz, eta antsika ari da maitale baten gisa, bai, baina ez da kasua, demonioa baita bere aurrean biluzi dena, eta Satanasek ez du desiratzen, ezinezkoa da, Satanas Gaizkia egiteko baitago, eta desioa, Ramonen esanetan, Ontasun Absolutua da. Pentsamendua Ramonengana doa; oxala haren ondora
|
joan
ahal izango banu, hau guztia bukatzen denean; ez doa Dariorengana, hark garrasika ekin dio: biluzi hadi, puta zikina, biluzteko, ostia; pentsamendua Ramonengana doa, Ramon, nire poeta maitea, nire arimaren arima, begi itxiekin errepikatzen ditu hitz horiek bere buruaren barruan, eta oso fuerte esaten ditu, irainak ez entzuteko, lepotik nola heltzen dion eta belauniko jartzera nola behartzen duen ez sentitzeko; gero Dario, larrugorrian belauniko bera ere, lepoa musukatzen hasi zaio.
|
|
|
Finak badaki, badaki pertsona bat hiltzeagatik izan nintzela kartzelan, leku gehienetan arrazoi aski izango litzateke hori ni hartu nahi ez izateko, baina hemen ez. Hirugarrena da noranahi noiznahi
|
joan
ahal izatea, oraindik joan ez banaiz ere. Noiz jaiki eta noiz kaka egin eta noiz jan aukeratu ahal izatea.
|
|
|
Elkar besarkatzen genuen, elkarrekin egiten genuen negar, eta ez zen beharrezkoa esatea barkatu nuela, barkatuta zegoela, ongi baitzekien berak, nire gorputzaren bidez, barkatu nuela. Baina hilabeteak igaro eta bisitan
|
joan
ahal izateko baimena aldiro aldiro ukatu zidan, eta han goian, puskatan erortzen ari zen etxe hartan bizi zela, hainbestetan ikustera joan banintzaion ere bakar bakarrik hil zen azkenean haren aita, eta handik denbora batera Jaume presondegitik atera zen baina ez zen hona itzuli, eta orduan halako zarakarra, halako zolda zikin izugarria, gorpuztu zen neure barrenean, eta urteak eman behar izan ni... Orduan, hemendik batetik bestera edo hemen barrena igarotzen, edo nirekin herriko karrikaren batean gurutzatzen imajinatzen nuenean, anker begiratzen nion, haserre bizian, ozar eta pozoiz beterik, eta amorruz eta nahigabez okiturik.
|
|
|
Dokumentuetan ageri da nortzuk izan ziren faltsutzaileak, zer egin zuten, nola delako" molinillo erara" egin zituzten urrezko, zilarrezko eta kobrezko diruok... Urteak
|
joan
ahala ahanzturak estaliko ditu errukarri horien arrazoiak eta sufrimenduak... eta hemendik mende batzuetara gertakizun horiei buruzko dokumentu urdinduak inoren eskuetan jausiko balira, irakurle horrek pentsatuko du arrazolar errukarri horiek gaizkileak izan zirela edo inozo kuadrila bat. Historia, gertakizunen kronika zehatza baizik, idazten dutenek ezarritako kredoa izaten baita.
|
|
2021
|
|
|
Eta hara non, nire pozerako, botika gizonak" Negatiboa" esaten didan," Ez, ez zaude haurdun". Eta egia duk hasiera batean lasaitu ederra hartu nuela, baina eguna aurrera
|
joan
ahala nire estutasuna handituz joan zuan. Zein botikarik ote zuen arrazoia?
|
|
2022
|
|
|
..., aita etorri arte Daniellek ezkutuko lana egin liezadan, aita, hona neska hau, honexekin jotzen dut larrua bezeroen aurrean, beharbada zeuk ere egin duzu inoiz larrutan berarekin, begira iezaguzu gelatik irten aurretik, Jainkoari hel egin aurretik, haren zigorra nire gainera erorarazteko, zure buztanaren gainera, ikusten duzu nola naizen neu onena, zure alaba bakarra, eta gero korrika eta presaka
|
joan
ahal izango zara zeure jainkoaren aurrean belaunikatzera, ni barka nazan eskatzera, bere alde neure burua hilko dudala esatera, proba hauxe jarriko dio aitari, sendotua atera dadin, indartsu agertu dadin eta bere zeru hori irabazi dezan, makina bat gauza egin genituzke Daniellek eta biok, hizkuntza berri bat sortu, guk biok beste inork hitz egingo ez lukeena, esan behar duguna esatera mugatuko li...
|
|
|
...gika ikusten, alegia, nola azkenean beti ergelkeria bera egiten dudan, eta nolanahi ere inoiz ez duzu ikusiko nik ikusten dudana eta jakin ere ez duzu jakingo zein neurritaraino den ezinezkoa puntu bakar batera mugatzen den sare batetik irtetea, ergelkeria bakar batera mugatzen da baina nirekin ikustekorik ez du, gertatu ez den zerbaitez egina delako, eta inoiz ez naiz orain nagoena baino urrunago
|
joan
ahal izango, hobe da oraindik pixka batean hankei eragin, hankei nola eragin ez dakidan arte, eragin aukera den aldiro eta inoren aurrean, bost axola gizon bat den edo den konketa, eragin belaunikatzeko indarrik ez dudan arte, txikiago, baina pixka bat txikiago besterik ez, naizen arte, ahora sartzen edo irteten zaidanaren aurrean begiak itxi ahal izango ditudan arte.
|
|
|
Umearen lehen urteetan soldatapeko lanari uko egitea erabaki duen amak ez du espero behar umeak, nagusitan, horregatik eskerrak ematea edo gehiago maitatzea. Hasieratik soldatapeko lanera itzuli den amak ez du besteak baino modernoago sentitu behar, diruagatik edo etxean ez egoteagatik, amatasunaren gatazketatik ihesi
|
joan
ahal izan delako, ama lanak beste norbaiten esku utziz. Azken horren umeak ere ez du gehiago maitatuko edo gutxiago estimatuko denboraren truke emandako diru apurragatik.
|
|
|
Pozik nentorren zinematik, zeina ez den sarri gertatzen, hasteko, zinemara sarri joan ezin naizelako; baina batez ere zinemara
|
joan
ahal naizenetan, sarri, poza baino beste sentimenduren batekin itzultzen naizelako?. Sua piztu zuen pindarra izan zen O que arde, Oliver Laxe galiziar zuzendariaren azken filma.
|
|
2023
|
|
|
Aro bidaiariaren anaiaren bilakaera izigarria izan da: anaiari laguntzearren egin du harekin bat, baina bidaia aitzina
|
joan
ahalean, ohartu da zer nolako jakinduria darion herri xeheari eta zenbat kontu ikas daitezkeen harengandik. Sinetsi ezinik dago:
|