2002
|
|
Baina gauzak konplikatu dira
|
jende
eskubideen urraketei buruz. Erregimen politiko batzuek ere, eta ez garbienek, hartu dute estakuru erlatibismo kulturalean jende eskubideen balore unibertsala ukatzeko.
|
|
Baina gauzak konplikatu dira jende eskubideen urraketei buruz. Erregimen politiko batzuek ere, eta ez garbienek, hartu dute estakuru erlatibismo kulturalean
|
jende
eskubideen balore unibertsala ukatzeko. Omen, jende eskubide horiek mendebalekoak dira, eta badira horien ulertzeko modu islamikoak, txinatarrak eta dena delakoak.
|
|
Erregimen politiko batzuek ere, eta ez garbienek, hartu dute estakuru erlatibismo kulturalean jende eskubideen balore unibertsala ukatzeko. Omen,
|
jende
eskubide horiek mendebalekoak dira, eta badira horien ulertzeko modu islamikoak, txinatarrak eta dena delakoak. Eta hor dator gakoa:
|
|
Ni besteekin nago:
|
jende
eskubideak unibertsalak dira. Mendebaldeak ere ez ditu behar bezala errespetatzen, eta badugu gure etxean zer egin; halere, ez naiz batere inperialista edo zapaltzaile sentitzen emakumeen askatasuna herri islamikoetan oso murriztua dela esaten dudanean.
|
2007
|
|
Dokumentu horretan amerindioak pagano salbaiak direla adierazten da, eta hori ez zitekeen inondik ere iraingarria izan basoko paganismoa ez baita hiriko monoteismoa baino gutxiago, alderantziz agian ez balute aitzakia hartu lurraren kentzeko beren jabe zilegiei, bulak Mundu berria nola banatu behar zen eta konkistatzaile bakoitzari zer zati egokitzen zitzaion finkatu baitzuen. Eta finkatzen du oraindik ere, ukatu gabe dago eta.Jadanik egina zioten eskaera Joan Paulo II.a zenari 1992an," Deskubrimendu" aren V. mendeurrena kari aldarrikatu zituztelarik Herri autoktonoen
|
jende
eskubideak Genevako Nazio Batuen Erakundean; eta geroztik ere behin baino gehiagotan salatu dute deskubrimenduaren printzipioa, herrien arteko bakearen, harmoniaren eta justiziaren kontra zuzen jotzen duelako, lurren lapurreta eta amerindioen genozidioaren justifikatzeko baliatua izan delako.
|
2011
|
|
, eta nire ustez hala dituk, nazioarteko auzitegietan salatuko balituzte, Frantziak zortzi aldiz azaldu behar likek zortzi auzitan eta bakoitzean zigortua hain segur. Ez al zaik iruditzen zortzi aldiz gehitxo dela
|
jende
eskubideen sorterrirako?? .
|
2012
|
|
Hor zen beraz non ikas, eta, batez ere, non elikatu optimismo iraultzailea. Berrikitan oraindik, eskualde horiek zeramaten frentea bizibizia zen, eta itxaropenez betea; hango borrokek, askatasuna odolez eta bortxaz lortu behar dela frogatzen zuten; elite zuzentzaile eta armatuaren eginkizuna garbi uzten zuten; eta estatu iraultzaileetan
|
jende
eskubideek eta demokrazia formalak zituzten eskasiak erraz justifikatzen ziren, kontutan harturik inperialismoaren erasoak, barne etsai armatuen presentzia, eta garapen ekonomikoa lortzeko oztopo gaitzak sufritzen zituztela. Hitz batez, leninismo azkarraz animatutako modelo iraultzaile errupturistaren efikazia eta beharra guztiz onesten zituzten modelo hauek. (20)
|
|
galdeiozue Adriano Sofriri, errate baterako. Orain larritu dira; libertate publikoak murriztu dituzte, iruditzen baitu jende askok onartzen duela jendarte bikoitzean bizi garela, non eskubide demokratikoak herritar" prestuentzat" baizik ez baitira eta, berriz, estatuaren etsaiei
|
jende
eskubide oinarrizkoenen ere ukatzea normal eta beharrezkoa den. Disidentziak elkartasuna zor die errepresioaren biktima diren klandestinoei, eta ez soilki irizpide humanistengatik.
|
|
Bestela, Humpty Dumptyren sindromean erortzen gara. Terrorismoa,
|
jende
eskubideak eta antzeko kontzeptuak aipatzen direnean, hitz horien zentzua bere eduki ezkertiar eta aurrerakoien mugen barnean ereez dator bat ezker abertzaleak ematen dionarekin. Isolamendu
|
|
Azkenik, euskaldungoaren oinarria euskaraz mintzatzen den jendetaldea izanik, ez litzateke hain gaizki euskaldunak elkartzeko eta politikan eragingarri egiteko estrategia berezi baten asmatzea. Munduan gaindi, anitz aipatzen dira
|
jende
eskubide kulturalak, eta Euskal Herri osoan bada zer egin euskaldunei toki zuzena emateko. Egun, euskaldunen elebitasuna inposatu da helburu" demokratiko" bezala, erdaldunei deus eskatu gabe, eta, zinez, eleaniztasun indibiduala aberasgarria bada," elebitasun" sozial desorekatu horrek itotzen gaitu.
|
|
Gerlak, gogorra izanik, baditu bere legeak. Berriz,
|
jende
eskubideen aurkako ekintzek, horiek bai merezi dituzte azalpenak eta barkamen eskea, elkarbizitza bideratzearren.
|
2014
|
|
Lan egiten dut hezkunde nazionalean. Hau, euskaraz mintzatzeko eskubidea
|
jende
eskubidea dela, ez dela lotua maioria demokratikoari, ez dute ulertzen. Ez da irekidura edo inteligentzia arazo bat.
|
2021
|
|
Hau da, ontzat ematen du poliziaren bertsioa eta ekintza ETAren atentatuen artean sailkatzen du; Iparra ez da agertzen poliziak egin
|
jende
eskubideen urraketen artean.
|
|
Jarrera horrek, batez ere, trafikatzaile txiki eta drogatu ahul ezagunen Agarbiketa@ justifikatzen zuen eta pentsaera kontserbadoreari lotua da, Euskadin eta nonahi. Azken adibide ikaragarria da Filipinetan Duterte presidenteak daraman kanpaina odoltsua,
|
jende
eskubideen zaintzeko erakundeek garbi salatua.
|
|
Horrek esan nahi du polizia etxean lasai hiltzen ahal gaituztela —Espainia estatuko GRAPO baten azken kasua—, edo behintzat torturatu, Euskadin egunero eta era ‘normalean’ gertatzen den bezala; behar bada, banda parapolizialek ezker abertzaleko militante nabarmenak hiltzen ahal dituzte arazorik gabe. Guretzat, langileentzat, ez dira
|
jende
eskubideak?+.
|
|
ETA Militarraren ideia politikoa hauxe zen: Euskadin okupazio indar armatuek zeramaten gerla bizia herriaren aurka,
|
jende
eskubideez grinatzen ez zena, eta agintari zibilen presentzia ez zen okupazioaren estalki soila baino. Hemen ez zen herriaren ordezkagarri eta librea zen botere zibilik.
|
|
Politika horren eragile nagusiak bi ministro euskaldun izan ziren, Corcuera (Barne aferetan) eta Mugica (Justizia). Errepresioari lotu zioten erreinsertzioaren peita, eta horren errazteko
|
jende
eskubideen aldetik oso eztabaidagarriak gertatu ziren neurriak lotu, bereziki presoen dispertsio eta urruntzea.
|
|
Bestalde, Eskubide Estatuak beti
|
jende
eskubideen barnean eta legea errespetaturik lan egin behar zuela baieztatzen zen.
|
|
Eguneroko ogia dira eta ez batzuen hutsegiteak. Bihotz oneko eta
|
jende
eskubideei atxiki jendeak irentsi ezina, tortura ona dela ez badute uste, edo Felipe Gonzalez laguntzeko elkartasunak itsutu ez baditu". 154
|
|
‘Asociacion Pro Derechos Humanos de España’ elkarteak, ETA Militarrari dei publiko bat egin zion borroka armatua gelditzeko.102 Bere burua" laikoa, anitza eta inongo alderdiari lotu gabekoa" zeukan taldeak, garbi erran zuen beti salatu eta salatuko zituela
|
jende
eskubideen urraketak, edozeinek eginik ere eta salaketen arriskuak onartuz; baina ekintza" terroristen" jarraipenak Espainiako herri eta herritarren bizikidetza demokratikoaren esperantzak hautsi baino lehen, haien gelditzea beharrezkoa ikusten zuela jakinarazi nahi izan zuen.
|
|
ETAkoak ez dira jende, ihiziak baino eta
|
jende
eskubiderik ez dute.
|
|
Edozein bortizkeria politikoren aurkako jarrera ireki eta demokratikoa mantendu nahi bazuen ere, anitz eztabaidatu da bere egitekoaz. Estatuari exigitu zion bortizkeriaren aurkako bide legalak erabiltzea,
|
jende
eskubideen errespetuaz, eta, besteak beste, GAL auziaren argitzea; baina ETAren aurkako jarrerak zorroztu zituen, azkenean negoziaketa politikoen bidea baztertu arteraino.
|
|
Berriz, gehienetan demokraziaren alde eta biolentzia politikoaren aurka argi agertu zen, Estatuari eskatuz bortizkeriari erantzunetan
|
jende
eskubideak errespeta zitzan.
|
|
Estatuak
|
jende
eskubideen oso interpretazio sui generis egiten du eta euskal atxilotuei ukatzen dizkie. Barne eta Justizia ministerioetako funtzionario guztiei jakinarazi nahi diegu, euskal presoen aurkako erasoen alde laguntzen jarraitzen duten heinean, gure ekintza militarraren helburu izango direla.
|
|
Laster bilduko du Justizia Ministerioa ere, eta Kode Penalaren erreformari lotu. Bellochek bazuen progresista ospea; 1980 eta 1990 artean Euskadin egin zuen epaile lana, eta
|
jende
eskubideen defentsari (Jueces para la Democracia) bai eta euskal nortasunari atxikia (Eusko Ikaskuntza) ageri zen. Jendea aiduru zen nondik helduko dion berpizten ari zen borroka armatuaren tratamenduari.
|
|
1992an ekimen berriak gertatu ziren
|
jende
eskubideak eta gerla legeak nabarmen urratzen zituzten ekintza armatuen aurka.
|
|
Besteak beste, 1983an sortua zen
|
jende
eskubideen aldeko elkarte bat, Euskal Herriko Giza Eskubideen aldeko Elkartea/ Asociacion Pro Derechos Humanos del Pais Vasco, non amnistiaren alde ibiliko pertsonak bildu baitziren, haien artean Juan Maria Bidarte eta Juan Alberto Belloch; bere asmoa izan zen urraketa horien guztien aurka jendea mugiaraztea, edozein izanik urratzailea:
|
|
Baina
|
jende
eskubideen aurkakoak ez ziren atentatu indiskriminatuen monopolioa. Estatuak ez zuen gehiago errepresio indiskriminatu zabala babesten, baina aktibisten edo susmagarrien aurka tortura, tratu txar eta larderien praktika ez zen gelditu, kartzelen egoera ahantzi gabe.
|
|
" Estatu espainiarrak gure presoak atxilotzen eta torturatzen ditu, eta haien
|
jende
eskubideak etengabe bortxatzen; horrela, dozenaka euskal militante, hala nola Bernardo, bakerako eta askatasunerako beren bizitza ematera behartzen ditu".
|
|
Dudarik gabe," horiei gogor!" bidetik segitzen zuten, eta 2000 aurretik terrorismo islamikoak sortu giroan paradigma seguritarioa bilakatu da pentsaera etiko eta politikoaren hesparru eta muga: Estatuaren etsaiak, humanitatearen aurka altxatuak, ez dira haboro
|
jende
eskubideen subjektua, eta lege berezien pean gertatzen dira, demokrazia bakarrik jende zintzoarentzat gelditzen delarik.
|
|
Irregulartasun anitz agerian gelditu zen, eta badirudi bretoiak nahasteko operazio nahasia eraman zuela polizia antiterroristak, non
|
jende
eskubideak ez ziren
|
|
Terroristak humanitatearen aurka dira, sentimendu humanorik ez dute eta horregatik ez dute damutu nahi; ondorioz, ordain bereko legea aplikatzen zaie: humanitatetik kanpo direnentzat,
|
jende
eskubiderik ez. Eskubide zibiko normalak, bakarrik jende normalarentzat dira, hots, damutuentzat.
|
|
1999ko ekainetik, Nazioarteko Amnistiak behin eta berriz kondenatu ditu ETAk
|
jende
eskubideen aurka gauzatu atentatuak, eta" kale borroka" ere aipatu zuen, haren diskriminazio eza eta ankertasuna salatuz.
|
|
Jende askorentzat, Lluchek euskal arazoari enpatia erakutsi zion, pertsona moderatua eta
|
jende
eskubideen errespetuari atxikia zen, Alderdi Popularraren kritikoa, eta haren hilketa ulertezina gertatu zitzaien.
|
|
2018an, Estrasburgoko
|
jende
eskubideen Epaitegiak diktaminatu zuen biek, Guardia Zibilaren eskuetan," tratu inhumano edo laidogarria" izan zutela.
|
|
Jaurlaritzan, bai EAJrekin hala nola PSOEkin,
|
jende
eskubide eta biktimen arazoak kudeatzeko.
|
|
Hurbiletik ezagutu nuen sobera goiz hil zen Sabin Intxaurraga: etengabeko lana eman zuen irtenbide demokratiko, ezkertiar eta
|
jende
eskubideen errespetuzkoa sortzeko. Gizon atsegin eta baikorra zen, lortuko zela erraten zidan eta, nire kalterako, ez nintzen horren sinesteko gauza.
|
2022
|
|
Beti gauza bera da, arazoak patente agiriak dira. Eta organo solas ari girelarik
|
jende
eskubide izena dute. Gero...
|
|
Militante 1: Salatu nahi dugu
|
jende
eskubideen herrian pasatzen diren torturak. Errobi gure lagunak jasan dituenak ez baitira beste moldez deitzen ahal.
|