|
2008
|
|
|
Gainera, duela 30 bat urtetik hona dieta aldatu egin da. Orain, halaber, 25 eta 30 urte bitarteko
|
jende
askok ez daki janaria prestatzen. Oro har, nahi ditugun elikagaiak eros ditzakegu; bi fruta nahi izanez gero, bi hartuko ditugu.
|
|
|
Gehiegi erabiltzen da neurri hori. Beste batzuetan,
|
jende
askoren aurka ez dute nahikoa froga eta aske utzi beharrean daude. Baina inork ez die espetxean emandako denbora eta kaltea ordaintzen.
|
|
2009
|
|
|
Gainera, 150.000 pertsona horretan saiatu dira, eta bi milioi pertsonak lo egiteko pilulak hartu behar izaten dituzte. Datu horiek erakusten dute
|
jende
asko ez dagoela gustura bere buruarekin. Horrek frogatzen du ez dugula zorionik aurkitzen.
|
|
|
Iazko azokan parte hartu zuen Granadako Muñana (Espainia) upeltegiak, eta oso gustura itzuli ziren etxera jasotako harrera onarekin; beraz, aurten errepikatzea erabaki dutela esan zuen Enrique Herediak. Azoka zabaldu berritan
|
jende
askorik ez zebilen. Eguraldi goibelak eragina izango zuela uste zuen Herediak.
|
|
|
Trenbide horiek galtzeak eragin nabarmena izan zuen, desagertu zenean oraindik
|
jende
askok ez baitzuen autorik. Juanjo Olaizola Trenaren Euskal Museoko zuzendariak ere ondo ezagutzen du Euskal Herriko trenbideen historia.
|
|
|
Berritasuna eta ideia berriak ekar litzaketen gazte gutxi iristen direla. Arte Ederretako fakultateetan ikasi duen
|
jende
asko ez dela iristen ilustratzaile profesionala izatera.
|
|
|
Hala ere, gauza guztiekin bezala planari denbora eman behar zaiola uste dute kontzesionarioek, oraindik
|
jende
askok ez dituelako gauzak oso argi: –Batzuek ulertu dute 2.000 euroko laguntza ematen dutela krisiarengatik, eta listo.
|
|
|
Krisi garaian bete betean ireki nuen, eta
|
jende
askok ez erosteko esaten zidan. Baina... zer arraio!
|
|
|
Urte batzuk iragan dira Iru, eko Udalak Nafarroa Oinez en gunea Taconerako toki horretara mugiarazi zuela. Bista paregabeak eta toki lasaia izan arren, desabantaila zen
|
jende
askok ez zuela ezagutzen lekua eta festaren erdigunetik bereizita zegoela. Hala ere, urteak aurrera egin ahala, pixkana herritarrak, batez ere Iru, etik kanpo etortzen direnak, ezagutzen hasi dira.
|
|
|
Irakasle batek baino gehiagok piper egin behar izan du eskolara joan nahi ez zuen ikasleak egurtuko zuelakoan. Gaur egun 16 urterekin egin daiteke lan legez, eta
|
jende
askok ez du estudiatu nahi. Saltsa eta zalaparta, beste ezer okerragorik ez dagoenean.
|
|
2013
|
|
|
«Leku askotan, sindikatuak ez gaude. Kontsultaren bat egitera datorrenean
|
jende
askok ez daki zein itun duen edo bere eskubideak zeintzuk diren», dio Arangibelek. Errealitate berri hori islatzen ari da sindikatuen egituran ere.
|
|
|
Orduan, parte hartzaile kopuruarekin pozik nago, baina beste alde batetik, ikusita Umapen dauden Twitterreko erabiltzaile euskaldunen artetik %5ek bakarrik parte hartu zutela, hor badaukagu lantzeko esparru handi bat. Nire ustez,
|
jende
asko ez zegoen jakinaren gainean, eta seguru asko interesatuta egon zitekeen. Zer alorretako jendeak hartu zuen parte azkenean?
|
|
2015
|
|
|
Gobernuak [PP] asmo jakin batzuk zituen, baina ez dut uste Garzon Espainiako gizartean zegoen giroan oinarrituta aritu zenik. Dena dela, inork ziurtatuko balu Garzonek oinarri politiko bat izan zuela ezker abertzalearen aurka egiteko, nuke gezurtatu.Euskal Herrian,
|
jende
askoren artean ez da ongi ikusia hura.Ez, eta ulergarria da. Aldiz, Argentinan eta izugarrizko estimua diote, diktaduraren aurka egindako lanagatik.
|
|
2016
|
|
|
Sindikatuak eta beste gizarte mugimenduak kalera atera gara kolpe instituzionala eragozteko. Baina zatituta gaude;
|
jende
askok ez du protesta egin. Krisia sakona da, eta urteak ditugu irteteko, mugimenduek proiektu alternatibo bat aurkeztu behar baitute herritar guztiak biltzeko.Rousseffek aurre egingo al dio auzi politikoari. Nork daki.
|
|
2017
|
|
|
«Lasaiago sentitzen naiz ahoa estalita, baina ez dut uste benetan eraginkorra denik. Gainera,
|
jende
askok ez du erabiltzen. Nik batzuetan bai, oroitzen naizenean bakarrik».
|
|
2018
|
|
|
Bi zilar irabazi ditu Agirrek, baina oraindik ez du barneratu lortutakoa: «Espero genuen baino askoz handiagoa izan da lorpena; ilusio ikaragarria egin digu, eta
|
jende
askok ez du sinetsi ere egiten. Bagenekien taldeen arteko maila nahiko parekatua zegoela, eta Txina Taipei aurretik egonen zela.
|
|
|
«Txapelketa honetan, inoiz baino maitasun handiagoa sumatu dut. Ziur nago adinarengatik dela, eta
|
jende
askok ez zuelako espero ni hemen egotea».Olaizolak buruz buruko hamargarren finala du, eta 24 finala guztira. Ia hiru urte pasatu dira azkenekoa jokatu zuenetik, eta horrek presioa gainetik kentzen lagundu dio.
|
|
2019
|
|
|
Herri askotan euskalgintzako eragile, instituzio eta bestelako entitateen artean elkarlana egon dela ere ikusi dugu, eta berria izan da hori hainbat herritan. Baina era berean, jakin badakigu
|
jende
askok ez duela oraindik gogoeta egin edo bere harremanetako hizkuntzetan aldaketarik egiteko beharrik sentitu, beste askorentzat hizkuntza ez dela hizketa gai izan eta hainbat herritako eragileen artean ez dela urtetako harreman falta gainditu. Badago lana oraindik.Ispilu handi bat izan dugu aurrean Euskaraldiarekin:
|
|
2020
|
|
|
Azken egunotan
|
jende
askorik ez etortzeak ez du esan nahi, hala ere, jendea ospitaleratzeko arazorik ez daukagunik: ia ohe guztiak beteta daude; hotel bat ere egokitu behar izan dute, gaixoak hara eramateko.
|
|
2021
|
|
|
Nagusi izan dira, eta lorpen hori nabarmendu du Pescadorrek: «Asko kostatzen da Kontxa irabaztea, eta
|
jende
askok ez du lortzen. Horrekin ere gogoratzen naiz.
|
|
|
Laburbilduz, hori da, bai. Zuk agian aukera duzu etxeko teilatuan plaka fotovoltaikoak jarri eta sorturiko energia kontsumitzeko, baina
|
jende
askok ez dauka horretarako aukerarik, eta teilatu guztiak ere ez dira egokiak horretarako. Nik, adibidez, nire eraikinean ezin ditut jarri, 117 bizilagun garelako eta goiko pisuetan atikoak, terrazak eta tximiniak daudelako.
|
|
|
Larrialdi egoeran daudenei ostatua ematea da asmoa, beste zerbait bilatzen duten bitartean. Lana bilatzen ere lagundu nahi diegu, ulertzen dugulako
|
jende
asko ez dela armairutik ateratzen egonkortasun ekonomikorik ez daukalako. Lantokitik edo etxetik kaleratuak izango diren beldur dira.
|
|
|
Hala ere, oraindik ez da sobera ezaguna: «Iruñeko
|
jende
askok ez daki Vogue deitutako aldizkari bat dagoenik ere; nola ezagutuko dute dantza?». Baina hasiak dira ikusgaitasun hori lortzen.
|
|
|
Eta polita iruditu zitzaidan. Ingurukoek badakite bi gauzak egiten ditudala, baina
|
jende
askok ez daki aktorea eta ilustratzailea naizenik. Baina harrera ez da ezberdina.
|
|
|
Egunean hamar bat ordu egin behar ditut derrigorrez asteko egun guztietan, eta
|
jende
asko ez da geratzen, ezin duelako. Gainera, jaiegun bat hartzeko, oraindik lan gehiago egin behar da.
|
|
|
Ikus entzunezkoak nagusi izateak badu galera neurtu gabe bat, jende oso baliagarria galtzen dugu bidean. Youtuber, Tik toker edo (telebista) Tertulier forma ezberdinetan bere irudia jokoan jartzeko prest dagoen
|
jende
askorik ez dago. Dagoena, oso ahaldunduta (edo puztuta) egon ohi da; gutxi dira natural euskarri horri ekiten diotenak.
|
|
2022
|
|
|
«Berandu habil jada!», bota dio lagunari. Iñigok lehen orduan egin ditu erosketak,
|
jende
askorik ez zegoela aprobetxatuta. «Goizeko hamarretarako hemen nintzen», aitortu du.
|
|
|
Besteak beste, legeak diolako ezin dela egon bitartekorik. Ez da prozesu erraza, gainera, eta
|
jende
askok ez du ikuskatzaile izan nahi. Gure obligazioa lanpostuak sortzea da, eta ari gara:
|
|
|
Eta gainerako laguntzak ere maizegi ezkutuan daudela. «Kenkari fiskalak ere hor daude, adibidez, baina
|
jende
askok ez du begiratzen zer beherapen dituen umeengatik».
|
|
|
2021 urtean, azkeneko momentuan, bertan behera utzi behar izan zuten festibala, osasun neurriengatik: «Horrek zulo ekonomiko bat ekarriko zigun, baina
|
jende
askok ez zuen sarrera itzultzeko eskatu, eta behintzat dirurik ez galtzea lortu genuen».
|
|
|
Bai, COVID eta txertoen kontuarengatik. Gainera,
|
jende
askok ez daki nola ailegatzen diren sendagaiak botikara. Prozesu luze eta gaitza da, etapa askorekin, eta hasierako molekulak edo serieburuak bidean geratuz doaz.
|
|
2023
|
|
|
Caparrosoko (Nafarroa) Asier Iribarreni ere min ematen dio bere neguko orburu, azalore eta barazkien koloreak ibiltarien begirada ezin erakartzea: «Arazoetako bat da ikus gaitzakeen
|
jende
askok ez gaituela ikusten. Arrazoia?
|
|
|
Baina badago pizte bat, artisautzara itzuli nahi bat. «Gurera etortzen den
|
jende
askok ez dauka zerikusirik artearen edo diseinuaren alorrarekin. Izan ditut klaseetan medikuak, zirujauak, banketxeetako jendea...
|
|
|
Japonian, aldiz, futbola da lehen kirola, baina, pabiloietan biltzen den jendeari dagokionez, B Liga asko hazi da. «Saskibaloiaren aldeko mugimendu handia dago Asian, eta
|
jende
askok ez daki. Filipinetan, adibidez, ia erlijio bat da».
|
|
|
Ikusten du ez dugula liskarrik sortzen, horretarako asmorik ere ez dugu, eta nahi duena egiten jarraitzen du. Eta iruditzen zait Irungo
|
jende
askok ez dakiela zer gertatzen den, alkatea zer egiten ari den, zer jokabide duen. Aparteko ahalegina egiten dute gure inguruko berriak ia oharkabean gera daitezen; aldiz, beste albiste batzuk behin eta berriz errepikatzen eta hauspotzen dira.
|
|
|
Iruzurra egiten dute halako kontratuekin, etxe horretan bizitzeko beharra dutenak turista gisa tratatzen baitituzte. Praktika hori legez kanpokoa da, baina
|
jende
askok ez daki». Izan ere, maizterra epe jakin baterako geratzen den kasuetan baizik ezin dira egin aldi baterako kontratuak.
|
|
|
Aktoreen aukeraketa aparta egin du eta berriro ere Dolanek aktore lanak egin ditu bere istorioan. Telesail hau gomendatzea ezinbestekoa egiten zait, baina badakit
|
jende
asko ez dela ados egongo nirekin. Beraz, ikusten hasten bazarete eta gustatzen ez bazaizue, telesaila uzteko gomendioa egiten dizuet.
|
|
|
Hala, Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako espetxe ereduan konpondu daitezkeen zenbait alderdi azpimarratu ditu: «Ikusten dugu
|
jende
askok ez lukeela barruan egon behar, kondena txikiak dituztelako. Horiek kanpotik bideratu ahal izatea eskatzen dugu.
|
|
|
«Horrek esan nahi du norberaren datu pribatuek softwarearen eskura egon behar dutela». Eta
|
jende
asko ez dago horretarako prest.
|
|
|
Uste dut duela hamar urte arte ibar honetako
|
jende
askok ez zuela pentsatu ere egiten kooperatiba bat kontrolik gabe ixteko aukera zegoenik. Baina Etxetresnek ikasgai hori utzi zuen, eta orain denok jabetzen gara gaur edo bihar beste kooperatiba bat desager daitekeela, eta horretarako prest egon behar dugula.
|