2003
|
|
Aurreneurrizko atxiloketaren, barneratzeari buruzko kautela neurrien edota epaian ezarritako neurrien betearazpena gauzatuko da, Gobernuak Audientzia Nazionalaren esku
|
jartzen
dituen establezimenduetan eta langile espezializatuen kontrolpean; horretarako, hala denean, hitzarmena egingo du Gobernuak autonomia erkidegoekin.
|
|
Lege organiko hau indarrean
|
jartzen
denetik bost urteko epean, Gobernuak Diputatuen Kongresuari igorriko dio txosten bat; txosten horretan aztertu eta ebaluatuko dira laugarren xedapen gehigarria aplikatzearen ondore eta ondorioak.
|
|
Aurreko paragrafoek adingabeen epaileak hartutako erabakiak aipatzen dituztela kontuan hartuta, erabaki horiek auto bidez jasoko dira, eta auto horren aurka, zuzen zuzenean, gora jotzeko errekurtsoa jarri ahal izango da, bost egun balioduneko epean, probintziako audientzian. Lege hau indarrean
|
jartzen
denetik bi hilabeteko epean hartu dituzte adingabeen epaileekbearen egoera ez da aldatuko. erabaki horiek. Epe horretan, adinga
|
|
Behar bezala erabili behar dituzte zentroko instalazioak eta euren eskura
|
jartzen
diren baliabide material guztiak.
|
|
banandurik badoaz, nork bere helburuak lortu nahian, bi akats larrik eragotzitako egitura burokratiko bihurtzen da: alde batetik, okerreko arazoaren gainean eragitea, giza konplexutasun existentziala aintzat hartzeko egokiak ez diren tresnak erabiltzen diren heinean, delituaren egileak jasoko duen erantzuna bere pertsona eta gizarte ingurunea kontuan hartzen ez direnean gertatzen den legez; bestalde, ihardespen penalak gazteari delitugile etiketa
|
jartzen
badio eta gizartetik baztertzea areagotzen badu, praktikan jarraikitzen diren delitu gehienen sintoma diren giza arazo partikularrak eta gizarte gatazkak zorroztu eta kronifikatzea besterik ez da lortuko.
|
2004
|
|
Esangura tekniko juridikoan, prozesuen izaera sumarioari dagokionez, legeak xedatu du honako epai hauek ez dutela gauza epaituaren indarrik: ...laren eta industria jabetzaren artzeagatik maizterra botatzeari buruz edo finka berreskuratzeari buruz ebazten duloko jarduera ez zilegiak utzarazteko eskaeretan, horiek ebazten dituzten epaiek; obra berri edo aurrizkoen aurrean berehalako babesa emateko epaiek; errenta edota alogera ez ordainten epaiek; eta, orobat, inskribatutako eskubide errealen eragingarritasunari buruzko epaiek, horien aurka
|
jartzen
direnen edo eskubideon erabilera nahasten dutenen aurka, aurka jartzea edo nahasmendua justifikatzen duen eta inskribatuta dagoen titulurik izan gabe. Aitzitik, eragingarritasunik ezaren, segurtasun juridikorik ezaren eta prozesuan gorabehera gehiegi izatearen esperientziak gomendatzen du prozedura sumario gisa ez itxuratzea, maizterra botatzeko uziaren oinarri gisa, prekario egoera alegatzen dutenak.
|
|
Aipatu beharra dago lege honek ez duela erabiltzen gora joatzeari atxikitzea deituriko kontzeptua, kontzeptu horrek hainbat zalantza sorrarazten baititu. Haatik, lege honek nabarmendu eta zehazten du zer nolako eginkizuna betetzen duen, beste alderdiaren gora jotzea ikusita eta hasieran gora jotako alderdia izanik, errekurtsoaren aurka
|
jartzen
denak, horrek, aldi berean, jadanik gora jotako autoa edo epaia aurkaratzen badu, auto edo epai hori ezeztatzea edo onuragarriagoa den beste batekin ordeztea eskatuz.
|
|
Diruzko kondenagatiko behin behineko betearazpenaren kasuan, legeak agintzen dio betearazpen jardun zehatzaren aurka
|
jartzen
denari, batetik, hautabidezko neurri bideragarriak adieraztea; eta, bestetik, behar besteko kauzioa ematea betearazpenaren atzerapenari erantzuteko, auzitegiak hautabidezko neurriak onartzen ez baditu eta geroago diruzko kondena baieztatzen bada. Hautabidezko neurriak eskaini eta kauziorik eman ezean, aurkajartzea ez da bidezkoa izango.
|
|
Epe horretan beste alderdia eskaeraren aurka
|
jartzen
ez bada, auzitegiak etendura desegingo du auto bidez, eta xedatuko du eskuratzaileak har dezan eskualdatzaileak epaiketan zuen lekua.
|
|
Demandatua atzera egitearekin ados badago edo aurreko lerrokadan aipatutako epean demandatua aurka
|
jartzen
ez bada, auzitegiak largespen autoa emango du; auzi jartzaileak, orduan, objektu berari buruzko epaiketa berria eragin ahal izango du.
|
|
Demandatua atzera egitearen aurka
|
jartzen
bada, auzitegiak egokitzat jo duena ebatziko du.
|
|
Epe horretan, ahalorde emailea aurka
|
jartzen
bada, auzitegiak aztertuko ditu kontua, jardun prozesala eta ekarritako agiriak. Ondoren, hamar eguneko epean, autoa emango du, prokuradoreari ordaindu beharreko kopurua zehaztuz, premiamendu ohartarazpena eginda, jakinarazpenetik hurrengo bost egunetan ordainketa egin ez bada.
|
|
3 Lehen ezarritako epean ahalorde emailea aurka
|
jartzen
ez bada, betearazpena aginduko da, kontuaren kopuruarengatik, kostuak gehituta.
|
|
3 Aurretiaz ezarritako epean zerbitzu sarien zorduna aurka
|
jartzen
ez bada, betearazpena aginduko da minutaren kopuruarengatik, kostuak gehituta.
|
|
2) Demandak
|
jartzen
direnean inoren ondasunen administratzaileek egin beharreko kontuen aurkezpen eta onespenari buruz, auzitegi eskuduna izango da kontu horiek aurkeztu behar diren tokikoa; ren egoitzakoa edo administrazioa gau toki hori zehaztuta ez badago, mandatugile, ahalorde emaile edo ondasun jabeazatzen duen tokikoa izango da eskuduna, auzi jartzaileak hala eskatuta.
|
|
Epaileek, magistratuek, idazkari judizialek, fiskalek, eta epaitegi eta auzitegietako gainerako funtzionarioek, zein autonomia erkidegotan egon eta bertako hizkuntza ofizial berezkoa ere erabil dezakete, baldin eta alderdietatik bat aurka
|
jartzen
ez bada, hizkuntza hori ez jakiteak defentsarik eza ekar diezaiokeela alegatuz.
|
|
2 Auzitegi errekerituan bertaratu diren alderdietatik inor metaketaren aurka
|
jartzen
ez bada, edo alderdiok auzitegi errekeritzailean alegatu dituzten datu eta argudioez bestelakoak alegatzen ez badituzte, orduan auzitegi errekeritua abstenituko da metaketa eskatu duen autoaren oinarriak aurkaratzeaz, oinarri horiek 76 eta 77 artikuluetan xedatutako betekizunei buruzkoak direnean. Auzitegi errekerituak agindeiari ezetza emateko arrazoia izan daiteke, bakar bakarrik, auzitegi errekurrituan erabakitzeko dauden prozesuak metatu beharra.
|
|
Zorduna agertzen ez bada edo aurka
|
jartzen
ez bada, betearazpena aginduko da, epai judizialetarako ezarritakoaren arabera. Nahitaezko betearazpen honetan, aurka jartze mugatua gauza daiteke.
|
|
Alderdi batek bere idazkietan zein eskaera aurkeztu eta eskaera horiekin erantsia edo osagarria den eskaeraren bat gehitu nahi badu, gehitze hori onartuko da, baldin eta aurkako alderdia horrekin ados badago. Aurkako alderdia horren aurka
|
jartzen
bada, auzitegiak erabakiko du gehitze horren onargarritasunaren inguruan. Halakoetan, gehitzea aginduko da, bakarrik, auzitegiak ulertzen badu entzunaldian berori planteatzeak ez duela eragotziko aurkako alderdiak bere defentsa eskubidea berdintasun egoeran egikaritzea.
|
|
3 Zorrean diren errentak edo kopuruak ez ordaintzeagatik, hiri finkatik maizterra botatzeko demandak
|
jartzen
direnean, auzitegiak adieraziko du, halabotatzea ezerezean uzteko aukera, lege honen 22 artikuluko 4 paragrafoan xedatutakoaren arabera. Halakoetan, auzi denean, ikustaldirako zitazioan, maiztertegiak adieraziko du, berebat, demandatzaileak demandan 437 artikuluaren 3 paragrafoko konpromisoa hartu badu, konpromiso horren onarpena 21 artikuluko ondoreak dituen amore ematearen parekoa izango dela.
|
|
3 Demandari oniritzia ematen dioten epaien aurka, gora jotzeko errekurtsoa
|
jartzen
bada, epai horiek lege honen III. liburuko II. tituluan ezarri eragingarritasuna izango dute, euren erabakien izaera eta edukiaren arabera.
|
|
Lekuko baten aurkako narrioa aurkeztu ondoren, gainerako alderdi horren aurka
|
jartzen
ez badira, berori aurkeztu eta hiru egunetan, ulertuko da alderdiok aitortzen dutela narrioaren oinarria. Aurka jarriz gero, egoki deritzetena alegatuko dute, eta agiriak ekarri ahal izango dituzte.
|
|
Frogabide hori zein alderdik proposatu eta horrek ekar ditzake komenigarritzat jotzen dituen irizpenak eta tresna bidezko frogabideak. Beste alderdiek ere irizpenak eta frogabideak ekar ditzakete, erreproduzitutakoaren kautotasuna eta zehaztasuna zalantzan
|
jartzen
badute.
|
|
Auzi jartzailea auzikidetzarik ezaren aurka
|
jartzen
bada, berori demandatuak alegatu izan du, auzitegiak alderdiak entzungo ditu gai horretaz, eta, gaiaren zailtasunaren arabera komenigarri bada, auto bidez horren inguruan ebatz dezake, auto hori entzunaldia egin denetik hurrengo bost egunetako epean eman dela. Edozein kasutan, entzunaldiak aurrera egin behar du, bere gainerako helburuak direla eta.
|
|
Adituak idazkera alderatuko du, baldin eta agiri pribatuak zein alderdiri kalte egin eta horrek agiriaren kautotasuna onartzen ez badu edo zalantzan
|
jartzen
badu.
|
|
Alderdiak agiri pribatuaren kopia soila baino ez badu, berori aurkez dezake, eta horrek jatorrizko agiriaren ondoreak izango ditu, gainerako alderdietatik edozeinek zalantzan
|
jartzen
ez badu kopia soila jatorrizkoarekin bat datorrela.
|
|
Demandatu auzi iheslariari berari epaia jakinarazi bazaio, epai horren aurdira eta legezko epean
|
jartzen
badira.ka balia ditzake, bakarrik, gora jotzekoren ondoriozko errekurtso berezia nahiz kasazio errekurtsoa, horiek bidezko ba errekurtsoa, eta prozesuko arau haustea
|
|
Demandak
|
jartzen
direnean ezkontza kanonikoen deuseztasunari buruz eliza auzitegiek emandako ebazpenen edota ezkontza rato eta burutugabeari buruzko erabaki pontifizioen eragingarritasun zibila eskatzeko, neurriak hartzea edo aldaraztea eskatzen ez bada, auzitegiak hamar eguneko epean beste ezkontidea eta Fiskaltza entzun, eta auto bitartez bidezkoa dena ebatziko du, Elizaren ebazpenak edo erabakiak ordena zibile...
|
|
1 Hamar eguneko epean, auzitegiak epaia emango du, aurka jartzearen inguruan ebazpena emanez. Aurka jartzeari gaitz iritzi eta epaiari errekurtsoa
|
jartzen
bazaio, epaia behin behinean betearaziko da, lege honetan xedatutakoaren arabera.
|
|
Aurka jartzeari on iritzi dion epaiaren aurka errekurtsoa
|
jartzen
bada, 744 artikuluan xedatutakoa kontuan hartuko da, trabatu diren aurreneurrizko enbargoei dagokienez.
|
|
Lehenengoa. Errekurtsoen araubidea, horiek
|
jartzen
direnean ebazpen interlokutorioen edo behin behineko ebazpenen aurka
|
|
3 Testamentuan bertan aitortutako hartzekodunek nahiz jaraunskideek aitortutakoak badaude, edo titulu betearazlean jasotako eskubidea dutenak badaude, eta horiek jarauntsia banatzearen aurka
|
jartzen
badira, ez da aginduko esku hartzea amaitzea, euren kredituen zenbatekoa ordaindu edo horien gaineko fidantza eman arte.
|
|
5 Ezkontideak ados
|
jartzen
ez badira ezkontzaren ondasun eraentza likidatzeko, kontularia izendatuko da probidentzia bitartez, eta, kasuan kasuan, adituak izendatuko dira, lege honen 784 artikuluan ezarritakoaren arabera. Izapidetzak aurrera egingo du, 785 artikuluan eta ondorengoetan xedatutakoaren arabera.
|
|
5 Ezkontideak ados
|
jartzen
ez badira, horiei ikustaldirako zitazioa egingo zaie, eta izapidetzak aurrera egingo du, hitzezko epaiketarako ezarritakoaren arabera.
|
|
2 Uziaren zenbatekoak hitzezko epaiketaren zenbatekoa gainditzen ez badu, auzitegiak berehala egingo du ikustaldirako deialdia. Erreklamazioak zenbateko hori gainditu, eta eskaeragileak kasuan kasuko demanda
|
jartzen
ez badu hilabeteko epean, aurka jartzeko idazkia helarazi denetik, orduan jarduna largetsi eta hartzekoduna kostuak ordaintzera kondenatuko da. Demanda aurkeztuz gero, demandatuari helaraziko zaio hori, lege honen 404 artikuluan eta ondorengoetan ezarritakoaren arabera.
|
|
Aurka jartzea gehiegi edo sobera eskatzean oinarritzen bada, aurka jartze horrek ez du betearazpenaren bidea etengo, salbu eta alderdi exekutatuak bere ustez zor duen kopurua auzitegiaren esku
|
jartzen
duenean, auzitegiak kopuru hori berehala eman diezaion alderdi betearazleari. Azken kasu horretatik kanpo, betearazpenak aurrera egingo du; baina enbargatutako ondasunak saltzearen ondorioz zer lortu eta hori ez zaio alderdi betearazleari emango, aurka jartzea erabaki arte, lortu denak alderdi exekutatuak aitortutako zorra gainditzen duen kopuruan.
|
|
Berrespen epaiaren aurka ezin bada errekurtsorik jarri edo errekurtsorik
|
jartzen
ez bada, betearazpenak, atzera egin denean izan ezik, aurrera egingo du, behin betikoa balitz legez.
|
|
Aurreko artikuluan aipatu erremategileetatik inork ez badu prezioa zainpean
|
jartzen
ezarritako epean, edo euren erruz salmenta ondorerik gabe geratzen bada, galdu egingo dute egindako gordailua, eta beste enkante bat gauzatuko da, salbu eta erremategile horiek eratu gordailuekin ordain daitezkeenean alderdi betearazlearen kapitala, kredituaren korrituak eta kostuak.
|
|
1 Aurreko artikuluetan xedatutakoari kalterik egin gabe, lege honen 11 artikuluan aipatu legitimazioa duten kontsumitzaile edo erabiltzaileen elkarteek demandak
|
jartzen
dituztenean, horien gaineko epaiek honako erregela hauek beteko dituzte:
|
|
Zitatua eta errekeritua izan denak agindeiari jaramonik egiten ez badio eta aurka
|
jartzen
ez bada, auzitegiak, probidentzia bidez, honako neurri hauek aginduko ditu:
|
|
Sustatutako eskaeraren aurka
|
jartzen
bada gai horretan interesa duen norbait, espedientea auzibidez gauzatuko da, hori hasten den unean interesdunen egoera eta horren xedea aldatu gabe; eta kasuan kasuko epaiketarako ezarri diren izapideak aplikatuko dira, muntaren arabera.
|
|
Aukeratutako tutorea kargua onartzearen aurka
|
jartzen
bada, Fiskaltza entzungo da; eta, hori ados badago, epaileak beste tutore bat izendatuko du.
|
|
Adingabeak eta Fiskaltzak kontu arrazoien inguruan eragozpenik
|
jartzen
ez badute, horiek onetsi egingo dira; horrek ez dio kalterik egingo, hala ere, horietan kalteren bat izanez gero, legeek adingabeari ematen dioten erreklamazio eskubideari.
|
|
Lekukoren bat edo batzuk hil badira edo absente badaude, besteei galdetuko zaie haiek sinadura eta izenpekoa
|
jartzen
ikusi dituzten; eta, gainera, hildakoaren edo absentearen sinadura eta izenpekoa ezagutzen dituzten beste bi pertsona aztertuko dira, horiek agirian jasotakoekin duten antzekotasunari buruz.
|
|
Agiriaren zati bat bakarrik erkatu behar bada, edo alderatu beharreko kopia osoa ez bada, Fiskaltzak informazioa emango du, eginbidean bertan, agertu gabeko zatian ezberdintasunik dagoen ala ez adieraziz, desberdintasun horrek lekukotza gisa emandako zatia aldatzen duela edo horren aurka
|
jartzen
dela.
|
|
Mugaketa egiten hasi aurretik lursail mugakideren baten ugazaba horren aurka
|
jartzen
bada, largetsi egingo da, aurka jartzen denaren finkarekin muga egiten duen finka zatia mugatzeari dagokionez; hala ere, alderdiei euren eskubidea gordeko zaie, epaiketa adierazle egokian hori egikari dezaten.
|
|
Mugaketa egiten hasi aurretik lursail mugakideren baten ugazaba horren aurka jartzen bada, largetsi egingo da, aurka
|
jartzen
denaren finkarekin muga egiten duen finka zatia mugatzeari dagokionez; hala ere, alderdiei euren eskubidea gordeko zaie, epaiketa adierazle egokian hori egikari dezaten.
|
|
Bi kasuotan, bietan gainerako finkazatiaren mugaketarekin jarraitu ahal izango da, baldin eta hori eskatu badu espedientea sustatu duenak, eta beste mugakideak horren aurka
|
jartzen
ez badira.
|
|
Jabari erabilgarriaren ugazaba guztiak ados daudenean haietatik edozein foroko buru izendatzeko, baldin eta horrek izendapena onartzen badu eta zuzeneko jabariaren ugazaba erabaki horren aurka
|
jartzen
ez bada.
|
|
Kontsignatarioa horren aurka
|
jartzen
bada, salmentaren prezioa horretarako ezarritako establezimenduan gordailutuko da, kasuan kasuko epaiketan ordainketa egin behar den edo ez erabaki arte.
|
|
Hori ez da gerko epe berean, auzitegiari adierazten badiote enbargoa ez gauzatzearekin bat datozela. Hirugarrena enbargoaren aurka zentzuz
|
jartzen
bada, bere eskubidearriz, auzitegiak bidezkoa dena ebatziko du, alderdiak entzun ondoren. oinarritzeko agiriak, hala denean, eka
|
|
Alderdi exekutatua bat badator amore ematearekin, edo bost eguneko epea igarotzen uzten badu bere desadostasuna adierazi gabe, orduan aurreko lerrokadan xedatutakoa beteko da. Alderdi exekutatua amore ematearen aurka
|
jartzen
bada, autoa emango da, eta horretan aginduko da alderdi betearazlea amore emailetzat jotzea eta hirugarrengotzak alderdi exekutatuarekin aurrera egitea.
|
|
5 Zorduna prozesu monitorioaren hasierako eskariaren aurka
|
jartzen
denean, hartzekodunak eska dezake, beharrezkoa den neurrian, haren ondasunen gaineko aurreneurrizko enbargoa, horrekin erreklamaziopeko kopuruari, korrituei eta kostuei aurre egiteko.
|
|
Legezko epean, zorduna, arrazoiak emanez, auzi jartzailearen eskaeraren aurka
|
jartzen
bada, kalte galeren kopubidentzia bitartez aditua izenda dezake, horrek kalteak benetan sortu diren eraruei dagokienez edo diruzko balorazioari dagokionez, kalte galeren likidazioa gauzatuko da, 441 artikuluan eta ondorengoetan hitzezko epaiketetarako ezarri izapideen bitartez. Halere, auzitegiak, alderdiak hala eskatuta edo ofizioz, beharrezkotzat jotzen badu, probaki eta kalteon diruzko balorazioari buruzko irizpena eman dezan.
|
|
Aurreneurrizko enbargoan jabari hirugarrengotza jar daiteke, baina ez da onartuko eskubide hobeko hirugarrengotzarik. Horrek ez dio kalterik egingo eskubide hobeko hirugarrengotza onartzeari, hori
|
jartzen
badu beste prozesu batean zordun berari diru kopuru bat ematea eskatu dionak.
|
|
Kasu horretan, agindu neurriak ondorerik gabe utziko dira, demanda
|
jartzen
ez bada, neurrion eskabideari buruzko ardura izan duen auzitegian, neurriok hartu eta hurrengo hogei egunetan. Auzitegiak auto bitartez eta ofizioz aginduko du gauzatutako betetze egintzak desegitea edo ezeztatzea; eskatzailea kostuak ordaintzera kondenatuko du; eta eskatzaile hori erantzule egingo du, eskatutako neurriak nork jasan eta horri sortu zaizkion kalte galerei dagokienez.
|
|
Adopziozko seme alabatasuna, ezkontzaz kanpokoa edo ezezaguna, edo halako izaera agerian
|
jartzen
duten inguruabarrak; jaiotza folioan jaso den ezkontzaren data, baldin eta ezkontza hori jaiotzaren ostekoa bada edo erditzea gertatu baino ehun eta laurogei egun lehenago egin bada; eta «Expósito» edo antzeko abizenen nahiz egoki ez direnen aldaketa.
|
|
Inskripzioa egingo da ebazpenak aipatutako erregistro folioan, eta inskripzio horrek zehaztuko ditu ezerezten diren adierazpenak edo kontzeptuak eta horien ordez
|
jartzen
direnak, ebazpenok zein akats edo hutsegiteren gain duten eragina edo zein inguruabar gaineratzen duten, zuzendu, osatu edo ukitutako inskripzioari erreferentzia eginez.
|
|
Izan ere, Erregistro Zibilaren legeriak begi bistan
|
jartzen
du, euskararen alorrean, euskaldunek aspalditik izan duten kezka nabaria, hots, euskarazko izenak eta abizenak Erregistro Zibilean inskribatzekoa. Ezaguna denez, izen abizenak dira osagairik esanguratsuenak, gizabanakoaren izate eta nortasuna moldatzeko tenorean.
|
|
Ebazpenen jakinarazpenak adieraziko du horiek behin betikoak diren ala zein errekurtso jar daitekeen, zein organotan jarri behar den eta zein epetan. Jakinarazpen akastuna eragingarria izango da, ebazpena beren beregi onartu edo errekurtso egokia
|
jartzen
duen alderdiari dagokionez; gisa berean, alderdiari modu pertsonalean egindako jakinarazpenak, sei hilabete igarota, ondoreak sortuko ditu, jakinarazpen horrek ebazpenaren testu osoa jasotzen badu, salbu eta epe horretan protesta formala egin denean akatsa zuzentzeko eskaeran.
|
|
...en zehaztasunarekin jasoko dira, erditzearen data, ordua eta lekua, jaioaren sexua eta amaren nortasun aipamenak; bertan aipatuko da ama norberarentzat ezaguna den edo egiaztatutakoa den, eta, azken kasu horretan, aztertutako agiri ofizialak edo datuok baieztatzen dituen pertsonaren nortasun aipamenak aipatuko dira; horrek, amarekin batera, partea sinatuko du, salbu eta amak ezin duenean edo aurka
|
jartzen
denean, inguruabar hori ere jasota.
|
2005
|
|
Azkenik, aipatzekoa da kontrastea bilatzeko iragarkien tamainarekin jolasten dela. Toki guztietatik ikusteko moduko iragarkiak
|
jartzen
dira kalean edo orri osoko mezuak sartzen dira aldizkari eta egunkarietan (itxura denez, iragarkien tamaina handitzearen prozedura bereziki eraginkorra da produktua berria denean merkatuan). Iragarki handiak eginez konpetentziatik bereizi nahi da.
|
|
Alegia, kontrastea baino gehiago, zenbait iragarkik inguruan dituen mezuetatik ez ezberdintzea nahi izaten dute. Iragarkia berez arreta lortzen duen zerbaiten alboan
|
jartzen
da, eta zerbait horren erakargarritasuna erabiltzen da kontsumitzaileen arreta erakartzeko. Telebistako publi-erreportajeak horren adibide argiak dira.
|
|
3 Kontsumitzailearen arreta erakartzeko hirugarren teknikak iragarkiak
|
jartzen
diren tokiarekin du zerikusia. Iragarkia zenbat eta toki hobean jarri, orduan eta arreta gehiago lortzen du.
|
|
Egunkari eta aldizkarietan, bestalde, lehen orrialdean eta eskuman
|
jartzen
diren iragarkiek barruko orrialdetan eta ezkerrean jartzen direnek baino arreta gutxiago lortzen dute.
|
|
Egunkari eta aldizkarietan, bestalde, lehen orrialdean eta eskuman jartzen diren iragarkiek barruko orrialdetan eta ezkerrean
|
jartzen
direnek baino arreta gutxiago lortzen dute.
|
|
Iragarkiak toki, modu eta momentu berezietan jarriz, publizitatea ikustera behartzen gaituzte, askotan gu konturatu gabe. Aurrera egin dezan muturren aurrean azenarioa
|
jartzen
dioten astoari bezala, guri ere mila eratako iragarkiak jartzen dizkigute sudurraren parean, gure kontsumo portaera bideratzeko. Gauzak horrela, benetan ere zaila da publizitatearen aurrean jarrera kritikoa izatea, eta are eta zailagoa eragin honi aurre egitea.
|
|
Iragarkiak toki, modu eta momentu berezietan jarriz, publizitatea ikustera behartzen gaituzte, askotan gu konturatu gabe. Aurrera egin dezan muturren aurrean azenarioa jartzen dioten astoari bezala, guri ere mila eratako iragarkiak
|
jartzen
dizkigute sudurraren parean, gure kontsumo portaera bideratzeko. Gauzak horrela, benetan ere zaila da publizitatearen aurrean jarrera kritikoa izatea, eta are eta zailagoa eragin honi aurre egitea.
|
|
Aurreko atalean aipatutako 7 eskubideen artean esaten nuen, gutxiagotasun eta babesgabetasun egoeretan, kontsumitzaileok babeserako eskubidea daukagula. Hala ere, iruditzen zait publizitateak gutxiagotasuneko, mendekotasuneko edo babesgabetasuneko egoeran
|
jartzen
gaituela. Are gehiago, kontsumoari buruzko legeriaren helburu nagusietarikoa da kontsumitzaileek bizi ditzaketen ahultasun, gutxiagotasun eta babesgabetasuneko egoera horiek konpentsatzea.
|
|
Hala ere, oinarri oinarrizko produktuak, okela, arraina eta ogia, bereziki, dendaren bukaeran
|
jartzen
dira beti. Horrekin nahi dena zera da:
|
|
Ordaintzerakoan bestela erosiko ez genituzkeen produktuak
|
jartzen
dira gure begien aurrean: gozokiak, bonboiak, globoak, txikleak... hau da, batere beharrezkoak ez diren produktuak.
|
|
Apalen muturretan eskaintzak, promozioak edo dendak nabarmendu eta saldu gura dituen produktuak
|
jartzen
dira. Dendako kale batetik bestera joateko nahitaez pasatu behar garen toki eta pasabide horiek oso erakargarriak dira gauzak iragartzeko eta kontsumora tentatzeko.
|
|
Erosteko ahalik eta modurik erakargarrienean
|
jartzen
dira produktuak. Erretiluek errealitatean duten baino urdaiazpiko gehiago dutela ematen dute, erretilu azpian papera edo antzerako materialez egindako zerbait jartzen da tamaina handitzeko?, fruituak oso dotore pilatuta aurkezten dira, eta xaboi kaxekin dorre ikusgarriak egiten dira, begiz erostera bultzatzeko.
|
|
Erosteko ahalik eta modurik erakargarrienean jartzen dira produktuak. Erretiluek errealitatean duten baino urdaiazpiko gehiago dutela ematen dute, erretilu azpian papera edo antzerako materialez egindako zerbait
|
jartzen
da tamaina handitzeko?, fruituak oso dotore pilatuta aurkezten dira, eta xaboi kaxekin dorre ikusgarriak egiten dira, begiz erostera bultzatzeko. Dena ederki pilatua, antolatua eta aurkeztua gure arreta erakartzeko.
|
|
Dendan zehar kartel erakargarriak
|
jartzen
dira produktuen berezitasun eta prezioekin, neurri edo kolore oso nabarmenez. Baina horrek ez du esan nahi salneurria beheratua dagoenik beti, nahiz eta kartela ikustean hori pentsatzeko joera izan.
|
|
Apalen erdian, gutxi gorabehera begien altueran, dendak saldutzen ditugun produktuak aukeratzeko joera dugu, eta, ondorioz, al nahi dituen produktuak
|
jartzen
dira. Jeneralean, eskuekin errazago hartuera horretan jartzen dira galtzear dauden produktuak edo iraungitze data laster pasatuko dutenak, estokean daudenak edo dendak saldu gura dituenak, batik bat banaketa etxeak berak ekoizten dituen produktu zuriak.
|
|
Apalen erdian, gutxi gorabehera begien altueran, dendak saldutzen ditugun produktuak aukeratzeko joera dugu, eta, ondorioz, al nahi dituen produktuak jartzen dira. Jeneralean, eskuekin errazago hartuera horretan
|
jartzen
dira galtzear dauden produktuak edo iraungitze data laster pasatuko dutenak, estokean daudenak edo dendak saldu gura dituenak, batik bat banaketa etxeak berak ekoizten dituen produktu zuriak. Begien parean dauden produktuak goiko eta beheko apaletan daudenak baino gehiago saltzen dira.
|
|
Hala ere, dendan jende larregi dagoenean eta jendea kanporatu nahi denean, erritmo oso biziak dituzten musikak, ia beti bakailao erakoak?
|
jartzen
dira. Modu berean, jende gutxi dagoenean, musika lasaia jartzen da, erosketak egiten gura dugun beste denboran jarrai dezagun.
|
|
Hala ere, dendan jende larregi dagoenean eta jendea kanporatu nahi denean, erritmo oso biziak dituzten musikak, ia beti bakailao erakoak, jartzen dira. Modu berean, jende gutxi dagoenean, musika lasaia
|
jartzen
da, erosketak egiten gura dugun beste denboran jarrai dezagun.
|
|
Dendara sartzea oso erraza izaten da: ate zabalak, barnera gonbidatzen gaituzten geziak eta argiak, edo konturatu gabe denda barnera sartzen gaituzten erakusleihoak
|
jartzen
dira sarreran. Irteera, ostera, nahiko zaila izaten da.
|
|
Salneurriak kolore biziekin eta kartel handietan
|
jartzen
dira, maiz, beherapena, promozioa edo deskontua bezalako hitzen ondoan. Nahiztsumitzaileak dirua aurreztuko duela pentsatzen du, eta erosi egiten du. eta beste marka eta produktu batzuk baino merkeagoak ez izan, kon
|
|
Modu berean, 0,99 edo 99,9 euroko salneurriak
|
jartzen
dira, produktua merkea dela pentsa dezagun. Psikologikoki ez da gauza bera 0,99 zentimoko produktua eta euro batekoa.
|
|
Baina horrekin, gure kontsumo grinak pizteaz gain, gure eskubideak ere urratzen dituzte, sarri askotan: gure osasunerako eta segurtasunerako arriskutsuak diren produktuak ekoizten dira, erosketaren fakturak ukatzen dizkigute, etiketa faltsuak
|
jartzen
zaizkie produktuei, legez kontrako publizitatea egiten da edota produktuen prezioak, pisuak edo neurriak ezkutatzen dira nahita. Ekoizle eta banaketa enpresa askori ezer gutxi axola zaie gure eskubideak zapaltzea salmentak handitzen badituzte.
|
|
Kontsumitzaileen eskubideen aldeko kultura gizarteratzeko, ezinbestekoa da tesi neoliberalak zalantzan jartzea; hau da, ekimen pribatuari eta lehia askeari ateak irekitzearen aitzakiapean, monopolio eta oligopolioak indartzen dituzten teoriak, produktibismoa bultzatzen duten ideiak eta produktuen inguruko iruzurrak ahalbidetzen dituzten te siak kritikatu behar dira. Kontsumitzaileen eskubideak babesteko, etekinak beste edozeren gainetik
|
jartzen
dituzten jarrerekin bukatu beharra dago, lehenengo eta behin.
|
|
Euskal Autonomia Erkidegoaren eremuan araututako jatorri deitura edo kalitate deitura duten euskal ondasunek eta artisau produktuek dituzten etiketetan
|
jartzen
diren nahitaezko datuak eta borondatezko informazio gehigarriak euskaraz agertuko dira, gutxienez. Betebehar hau arian arian nola ezarri, erregelamendu bidez finkatuko da.
|
|
Izan ere, Frankoren diktadurapean, kultura politikoa herritartzearen balioa, demokrazian sakontzearen ardura edota gutxiengoen eta kontsumitzaileen eskubideak bezalako gaiak ezin ziren planteatu, modu agerian ez behintzat?. Are gehiago, 70 hamarkarriturik zegoen; ondorioz, salmentan baino ahalegin gehiago
|
jartzen
zen ekoizpenean, eta alde batera uzten ziren kontsumitzaileen nahi, beharrizan eta eskubideak.
|
|
Immatrikulazio bikoitza pertsona desberdinen izenean agertzen bada eta pertsona horiek ados
|
jartzen
badira, hitzartutako folioa ezereztu edo zuzendu egingo da, pertsona horiek hala eskatzen dutenean eta, hala denean, interesdun guztien adostasuna lortzen denean, eskritura publikoan adierazita.
|
|
Okerretara jarritako edo jarri gabeko hitzen ordez
|
jartzen
direnak.
|
|
Finkak inskribatzeke badaude, jabeak ez ezik, inskripzioa eskatu ez duen beste partaide edo interesdunak ere sinatu behar du eskabidea; halakorik izan ezean, interesdun horri inskripzioa eskatu dela jakinaraziko zaio, bai erregistratzaileak emandako hitzez hitzezko kopiaren bidez, bai notario aktaren bidez eta, jakinarazpena egin denetik hogeita hamar eguneko epean interesduna ez bada
|
jartzen
eskabide horren kontra, inskripzioa egingo da lege ondore guztiekin.
|
|
Jabetza Erregistroan aurkezten den titulu ororen oinean erregistratzaileak oharra
|
jartzen
du; ohar hori berak sinatu behar du, eta bertan hauxe adierazi behar da: erregistratzaileak egin duen kalifikazioa, horren arabera inskribatu den eskubidea, eskubide hori noren izenean inskribatu den, zein inskripzio edo idazkun mota egin den, zein liburuki eta foliotan jaso den halakoa, zein den finkaren eta inskripzioaren zenbakia, eta nolako ondoreak dituen horrek, idazkunaren edukia epaileen babespean dagoela agerraraziz.
|
|
Hutsegitea zein Erregistrotan gauzatu, eta horren gaineko eskumena duen auzitegian edo epaitegian aurkeztu eta burutu behar da erregistratzaileari erantzukizuna eskatzeko
|
jartzen
den demanda.
|
|
Erregistratzailearen egintzen ondorioz kalteak jasan dituenak ez badu demandarik
|
jartzen
304 artikuluan eza mugan, kaltedun horri fidantzaren edo erregistratzaileak dituen ondasunen gerakina eman behar zaio, 301 artikuluan xedatutakoari kalterik egin gabe.rritako laurogeita hamar eguneko epe
|
|
i) Hurrengo betebeharrak ez betetzea: erregistratzailearen sinadura elektroniko aurreratua zaindu eta erabiltzeko betebeharra; sinadura elektronikoa sortzeko segurtasun eragingailua galdu, desbideratu nahiz narriatu dela salatzeko betebeharra; edota eragingailu horren sekretua zein bakarrekotasuna arriskuan
|
jartzen
duen egoera salatzeko betebeharra.
|
|
Zenbait jokabide gauzatzea, baldin eta jokabideok oztopatzen badute indarreko legeriak jabetza, merkataritza edo ondasun higigarrien erregistratzaileei ezarritako kalifikazio betebeharra inpartzialtasun, dedikazio eta objektibotasunez betetzea, edota arriskuan
|
jartzen
badituzte erregistratzaileon eginkizun publikoa gauzatzeko beharrezkoak diren zintzotasun nahiz independentzia eginbeharrak.
|
|
Epaiketan demanda
|
jartzen
duenak, ondasun higiezinen gaineko jabetza zein eskubide erreala eratu, adierazi, aldarazi edo azkentzeari buruz.
|
|
Zenbatespenaren edo obren aurka
|
jartzen
direnek peritua izendatuko dute, horrek jabearen perituarekin batera, tasazioa zuzendu edo obra horien gaineko irizpena egin dezan.
|
|
Betebehar bermatua inskribatutako baldintza suntsiarazlearen menpe
|
jartzen
bada, hipotekak eragina izango du hirugarrenen kontra, Erregistroan betebeharra bete dela agerrarazten ez den bitartean.
|
|
Inskripzio nagusiak edo aipamen inskripzioak zein zenbaki izan, eta zenbaki beraren menpe inskribatuko dira udal mugarte bakoitzean emakida kargatzeko
|
jartzen
diren eskubide errealak.
|
|
Legearen 38 artikuluak eta 42 artikuluaren lehenengo zenbakiak aipatu kasuetan demanda
|
jartzen
duenak horren aurreneurrizko idatzoharra egitea eska dezake aldi berean nahiz geroago, baina adierazi behar du, demandatua absolbitzen bada horri eragin dakizkiokeen kalteak ordainduko dituela; ondore horretarako, epaileak bidezko deritzon kauzioa eska dezake.
|
|
Legearen 88, 89 eta 90 artikuluetako hipoteka eratu behar da pentsioak kargatutako ondasun higiezina adjudikatzeko banaketa eskrituran, eta, halakorik izan ezean, legatu hartzaileak edo kargapeko jaraunsleak eta pentsiodunak egiletsitako eskritura publikoan; horiek ez badira ados
|
jartzen
hipoteka eratzeko moduari buruz, hipoteka epai bidez eratuko da.
|