Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 25

2013
‎Berriki galdu dugun eta seguru asko euskara batuaren alde beste inork baino ekarpen handiagoa egin duen Txillardegiri omenaldi xume gisa, Huntaz etaHartaz (1976) saiakeran zioen harako hura gogorarazi nahiko nuke: ...ndegitik atzera begiratzean harridura sentitzen dut euskararekin batera egin dudan ibilbidea begiestean, adiskide sentitzen ditut egiteko bikain horretan bidaide izan ditudan guztiak eta azken aldi honetan, Huhezi Garabideren eskutikAbia Yala edo Hego Amerikako, hizkuntza gutxituen ordezkariei euskara batu eta gaurkotzearen gure esperientzia nolakoa izan den azaltzeko aukera izan dut, eta horretan jarraituko dut ahal dudan bitartean gure harridura eta poza beste batzuengan ere loratu dadin. Nire belaunaldiko askok, gutxi gorabehera antzera ikusten dugu euskararen ibilbide hau, baina badira gerora etorri diren beste belaunaldi batzuk, euskara batuaren baitan jaio direnak, eta batez ere horiei begira idatzi ditut lerro hauek nondik gatozen jakin dezaten eta guztion ahaleginarekin geroan noraino irits gintezkeen suma dezaten.
‎Monarkia Hispanikoan izan zen jainkosaren etorrera Habsburgo dinastiaren heltzearekin parekatu zuenik, Austria eta Astrea hitzen antzekotasun fonikoa baliatuta (Armas, 1986, 48). Mitoaren arabera urrezko aroari zilarrezkoak jarraituko lioke, eta azken honi brontzezkoak eta burdin aroak, baten narriadura hurrengorako urratsa litzatekeela. XVI eta XVII. mendeetako elaborazio literarioetan, ostera, aldi horiek, edo horien arteko batzuk, batera irudikatzen zituzten simultaneoak balira legez.
2015
‎Artzain horiek dira, Ardibasoko Jule, Tomas, Amele, Sabas eta, Agaton eta Martin anaiak. Azken kapituluan, artzainok elkarrekin jarraituko dute, hildako Agatonen anaia Martinen hutsunea, Agatonen emazte Genarek betez. Martin idi batek hil zuen gertaera erabakigarriak hasi baino lehen.
‎Dena den, familia osatzeari dagokionez, senar emazteek eratzen duten guneaz soilik dihardu; izan ere, Sabas eta Jule seme alaben guraso zirela ez du ezagutarazten Euskal Herriratu arte. Aipamen bakarra da, zeren eta ordu arte ezkutuan gordetako datuak hala jarraituko du aurrerantzean ere: une horretan baino ez ditu ahotan hartzen.
‎Ex voto. Lacubegiren izenaren inguruan Huarteri (1997) jarraituko diogu, aurreko ekarpenak gogoan izanda, mitologiarekin zerikusi handia daukan azken azalpena berak eman duelako. Haren esanetan, lacusIn offertoriuminfernuari irizteko erabili da zenbaitetan kristautasunean.
‎XX. mendera igaro eta Katalina Eleizegiren Garbiñe (1916) eta Loreti (1918), eta beste hainbatekin, euskaldunen historia berreskuratzen eta goraipatzendituzten obrekin topo egiten dugu. Eta, gerra zibilaren ondoren ere, bide berari jarraituko zaizkio euskaldunen artean, Nemesio Etxaniz (Irulearen negarra, 1953), Jon Etxaide (Begia begi truk, 1978), edota Antonio Labaien (Muñagorri, 1978), hala nola Piarres Larzabal. Eta helburu berdintsua zuen Bigarren Mundu Gerraren ondoren sortuko den bai teatro historikoak bai eta egungo pastoralak.
2016
‎Balizko arnasgune, nekazari landagune baztertu idilikoak hemendik aurrera ere euskarari atxikiak mantendu daitezen modu bakarra izango da Euskal Herriko hiriak euskalduntzea, modernitatea, eta hirian (ere) euskaraz eroso bizitzeko aukera ziurtatzeanekazari landagune idiliko inolaz ez baztertuetan bizi diren euskaldunei eta euskaldunon komunitate osoari. Bitartean galtzen jarraituko dugu gure balizko arnasguneak ere, galtzen ari garen bidetik. Fenomenoak gune baztertuagoetan beranduxeago gauzatu litezke, baina iristen dira.
‎Agian Irlandako gaelikoak garaian parean duen hizkuntza/ hizkuntza komunitatea indartsuegia zen hura gabe aurrera egiteko modernitatean, zibilizazioan eta munduan? Garairako, gaelikoaren etsai zuzen ingelesa/ komunitate ingelesduna aspaldi da munduan indartsuena, eta hala jarraituko du izaten XX. mende osoan, eta oraingoz XXI.ean ere.
‎ari dira EAEn beren seme alabei euskara lehen hizkuntza gisa transmititzen. Eta datu serieari begira pentsatzekoa da proportzioak hazten jarraituko duela ondorengo urteetan ere behintzat. Nik apustu egiten dut, 2016ko Biztanleriaren eta etxebizitzen zentsuko datuak argitaratzen direnean, laster, are hobeak izango direla arlo hauetan ere 2011koak baino (areago behar bezala neurtzera iristen bagara Espainiaz kanpo jaiotako 3 etorkin uholdeko herritarren eragina).
‎Nahikoa dugu ulertzen bagaitu. Ze, hasieran egoera, berria, deserosoa gertatu badakiguke ere, horretara bai daukagula ohitu beharra, guk euskaraz jarraitzera, gure solaskideak erdaraz jarraituko badigu ere euskarazko ohitura faltaz.
‎Gure bigarren hizkuntzatzat hartzen segitu espainola/ frantsesa? Hala jarraituz gero, maiz imajinatu dut ingelesa inoiz espainola eta frantsesa irenstera iritsiko balitz hauen jatorrizko lurraldeetan, guk jarraituko genukeela, euskaldunok, edo euskaldun jada ohiok. Euskal Herrian, espainolaren eta frantsesaren azken arnasgune izaten?
‎Orain ere berdin? Euskaldun fedegabeak, babesik, antolaketarik gabe, sakabanaturik, galtzeko arriskuan jarraituko dugu. Inork egin genuke zer edo zer.
‎esapideak gaur be indarrean irautea gurako neuke. Baturantz urrats barri batzuk emoteak ez leus kio kalte handirik ekarriko bizkaierari, ugari berba egiten eta idazten jarraituko bagendu. Hizkuntzak eta hizkerak bizia dauke, eta bizikidetzak arauak behar ditu, baina arauez gain hartu emonakaz bizkortzen eta aberasten da egiazko alkar bizitza, baita hizkuntzan be.
2018
‎Azkenik, zalantzarik ez da Arestiren idazlanei buruzko ikerlanek ekarpen interesgarriak egiten jarraituko dutela eta aurrerantzean ere testuen eta aurretestuen azterketak baliotsu izango direla isiltasunaren aroan idatzi behar izan zuen egile honen sortze prozesuari buruzko ezagutzan. Esploratu gabeko ildoak zabalik ditugu irakurketa arretatsuez informazio berrien iradokizunen bideari lotzeko.
‎melankolia eragiten dio ahanzturak eta ilusio galduak hauts bihurtzeak, tristatu egiten du besteen geldotasunak eta bere ahuleziak, eta desadostasuna adierazten du euskal memoriaren bertsio abertzalearekin. Hurrengo urteetan bere jarrerak ildo horretatik jarraituko du, argitaragabe utzi zituen beste zenbait testutan suma dezakegunez. Adibidez," Lizardi" (1974) izeneko poeman, Arestik poeta haren izenaren bitartez iradokitzen du abertzaletasun jeltzalearekiko harreman bikoitza:
2019
‎Hala, bada, saiakeratxo honetan zerrenda hauek azalduko dira; betiere, aipatutako artikuluaren egiturari jarraituko diot, baina azken zerrendan Iliadan ageri diren izenak eta harekin lotutako guztiak ekarriko ditut. Has gaitezen, bada, zerrendak ematen:
2020
‎Bestetik, hurbilkari horien eta/ r/ ttakaren kenketa gertatzen da. Errazagoa da ekoizpen ahaleginaren aldetik, eta ohargarritasunaren kaltetan, ingurune jarraituko kontsonante hauek ez ahoskatzea. Ekoizpen ahaleginari begira errazagoa dela diogu, hurbilkaria galtzen denez, segmentu bilkuran zehar artikulatzaileek ez diotelako aire etorriari etenik jarri beharrik; honek, ordea, ez dio mesederik egiten ohargarritasunari, segmentu bat kentzen denez, seinalea ahuldu egiten baita.
‎Beste kasu batzuetan partikula terminoa luzaro erabili da, eta, onartuago dagoen arren, horrek ez du esan nahi argi dagoenik zeintzuk jo behar diren partikulatzat; Paul eta Panek (2017) diotenez, termino faltsu hori baliatzen da mandarinezko gramatiketan kategoria garbirik ez duten hitzak (gehienetan silaba bakarrekoak) sailkatzeko. Gai hori, hala ere, artikulu honen helburuetatik urruntzen da; beraz, Biberauer eta Sheehanen (2011) lanean oinarritutako definizioari jarraituko diot:
‎15" Agentzia" definitzea ez da eginkizun erraza. Guk Laura Ahearnek luzatu duen proposamenari jarraituko diogu: " Agency refers to the socioculturally mediated capacity to act" (Ahearn 2001:
2021
‎Gorputza izango da lehen liburuan sortzen duen ahots femenino hori ardaztuko duena, eta modu honetan, Oi, hondarrezko emakaitz! lanean hasitako autoafirmazioarekin jarraituko du, hizkera berri bat azalaren kodean zifratuz. Izan ere, Meabe eta Borda (2018) bat datoz gorputzak poesian oso gutxi sartu direla esatean, eta euren belaunaldiak horri bide eman diola azaltzean.
‎Elebitasunaren inguruan egiten diren ikerketak oso ugariak dira; izan ere, galdera asko eta erantzun gutxi ditugu oraindik ere gaiaren inguruan. Zientzia kognitiboen eremuan azken urteotan izandako eztabaida bati jarraituko diogu artikuluaren hurrengo atalean: elebitasunaren abantaila kognitiboen eztabaidari, hain zuzen ere.
2022
‎Plangintza horren zio nagusia gaelizazioaren ikuspegi historikoa alboratzea eta elebitasunean indarra jartzea zen, nahiz eta azken horretan, aurrez ere adostasuna zegoen. Ekimen berriak irlandera hizkuntza nazionala zela esaten jarraitzen bazuen ere, ingelesak irlanderaren garapen sozioekonomikoan zuen garrantzia eta epe labur ertainean hizkuntza nagusia izaten jarraituko zuela azpimarratzen zituen. Halaber, irlandera jakiteagatik ematen ziren sari edota hobariak kendu egin ziren.
‎Testu laburrak dira, autonomoak (Tseng 2011), eta jarraian datorren testuaren ikuspegi orokorra ematen dute. Horrela, irakurleek testuarekin duten lehen harremana da, eta, beraz, erabakigarriak izango dira irakurketarekin jarraituko den ala ez erabakitzeko. Horregatik euren helburua informatiboa da, baina, aldi berean, helburu pertsuasiboa ere badute (Pique Noguera 2012).
2023
‎Sartaldeko euskarak Goierrin (eta, ondorioz, Zaldibian) izan duen errainuaren berri ematen duten zenbait xehetasunez jardun aurretik, zilegi bekit mintzaira horren ibilbideari buruzko ohar batzuk hemen aipatzea. Horretarako, Eneko Zuloaga irakaslearen doktorego tesiari (2022) jarraituko natzaio.
‎Orainalditik iraganera egin du jauzi azken esaldi horretan, eta hala jarraituko du aurrerantzean. Lehen pertsona ere ari da erabiltzen, oso tarteka.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia