|
2000
|
|
|
Eta ondotiko hauek, gure garai honetan benetan gogoangarriak, noski, baldin elkartasunean
|
jarraituko
badugu:
|
|
|
Eta horrela besterik ez dizut eskatuko, azken minutu hauetako maskara kendu eta ez dut berriro jantziko, zin degizut. Betiko ateoa izaten
|
jarraituko
dut, lasai alde horretatik. Ez dut zure inmentsitatean kolaboratu nahi.
|
|
|
Bihar
|
jarraituko
dut, gaua luzea izango da-eta.
|
|
2001
|
|
|
Matrailezurrean ere bai, hortz bat bere lekutik mugituz. Eta gustura
|
jarraituko
zuen tipoak, dinbi eta danba, Tasio haurrentzako ahia bihurtzeko ahaleginean kontzentraturik, Arantxak besotik helduz geratu ez balu. Filmetan bezala, pentsatu du Tasiok, lurrera patata zaku baten gisan amiltzen den bitartean.
|
|
|
Ez duk hainbeste. Bitartean neurearekin
|
jarraituko
diat nik. Zerbait kabala behingoz.
|
|
|
Enpirikoki daukat frogatuta: mahai baten gainean dabilen inurria lurrera botatzen baduzu pititako batez, bizirik
|
jarraituko
du, eta arrapaladan; desorientatuago, hori bai. Hezurrak bezain gogorrak dira inurriak.
|
|
|
Ezkondu baino lehen ezertan hartzen ez den emakumeak, aldiz, ezkondu eta gero berdintsu
|
jarraituko
du.
|
|
|
Hemen jaio zineten eta beste sasoi batean, bizitza osoa eman dut nik zuek osasunean hazi eta euskal legean hezteko. Umea zinela, nire antz antzekoa zinela esaten zuen jende guztiak eta ez nuen dudarik egiten nire idealak
|
jarraituko
zenituela. Gero konprenitu nuen ezetz, odola ez dela nahikoa, eta gure arteko komunikazioa ahuldu eta galtzen zela... ’
|
|
|
Ni ez nau ezkontzara inork gonbidatuko, eta futuroaren arkeologia barregarri hau egiten
|
jarraituko
dut.
|
|
|
Hemendik alde egitea erabaki dut. Goio erietxean utzi eta Andonirengana bidea
|
jarraituko
dut, bakarrik, eta hala esan diot Goiori.
|
|
|
Batbatean, dendaren kanpoaldean animalia edo gizakiren bat zegoela ohartu zen. Gezigileak, bere lana ezertan aldatu gabe esan zion bere emazteari, Kanpoaldean baten bat dago, zaindu umea, baina ez beldurtu, hizketan
|
jarraituko
dugu lasaitasunez. Eta geziburu zorroztua lotu ondoren, ziria hortzen artean sakatuz berriro arteztu, gezia uztaian kokatu eta harantz honunzka apuntatuz frogatu zuen, lasai, eta emazteari hitz eginez bezala esan zuen, Badakit hortxe kanpoan zaudela, zure pausoa entzun dut, zure begiak sentitu ditut nire gainean.
|
|
|
Un hombre de grandes recursos, eta barreka hasiko dira eranstean, interiores. Eta hor
|
jarraituko
dute Ezdakitnongo dendetan saltzen dituzten alfonbra dotoreei buruz, oporretan egindako kruzeroari buruz, azken neskamearen eskakizun laboral lotsagabeei buruz.
|
|
|
Enbarkazioak astiro
|
jarraituko
du pal pal, baina amulatuz, geroago eta gehiago diren izotz tontorrak saihestu beharrez. Izotz handi zein txiki, izotz zatiz beterik egongo da ura eta ontziarentzat etengabeko arriskua izanen dira, ontzia geldirik ere ez bailitzateke ziur egongo.
|
|
|
Desenbarkurako leku egokiagoa behar da bilatu.
|
jarraituko
duzue, kalaren baten bila.
|
|
|
‘Eta gure arma, ’
|
jarraituko
du. ‘Zientifikoak baldin bazarete badakizue asmatzen ditugun armengatik garela milionarioak milionario.’
|
|
|
Orduan, serioski eta duintasun handiz jaikiko dira, estropezuaren aldera begira, estropezuaren arrazoia ezagutu edo igarri nahian bezala. Gero, beren ibilera
|
jarraituko
dute, eztabaidaezinezko zintasunez, harik eta laster berriz ere estropezu egin eta ahozpez jausi arte.
|
|
|
Izkinadatik hurbil
|
jarraituko
duzue itsasketa, harri hegalen masa iluna luzatuko da itsaso grisaren gainean istriborreko bandatik. Itsas hegi hori zerurantz jasoko duten harkaitzak ikusiko dira noizean behin, eta ura mendi garaietatik itsasora isurtzen duten errekek ebakiriko arroilak.
|
|
|
Baina barrura
|
jarraituko
duzu.
|
|
|
Oso arrimaturik sentituko dituzu bere titiak zure paparraren kontra, bere gerria zure gerriaren kontra, bere izterrak zure zangoartean, bere arnasa zure saman, bere zangoartea zure izterretan. Diskoak boleroaren soinu epelarekin eta bozik desolatuenarekin
|
jarraituko
du bueltaka, distantzian urtutako sentimenduei eta traizio ilun bihurturiko amodioei buruz, Berdin da, bihar goizean ahaztuko zaitut, eta beste punta batetik hasiko naiz berriro...
|
|
|
Sudurra kristalaren kontra sakatuta adio eginez
|
jarraituko
du neskak. Adiós, vaporino, escapero, duerme con sueños.
|
|
|
Eta hiru apaleko taula bat marraztuko du. Eta unibertsitatean biokimika edo filologia edo historiako klasea ematen ari balitz bezala
|
jarraituko
du katedratikoki:
|
|
|
Pasatuko da mutikoa, pasatuko da ama eta, neska pasakeran, irristatu, oreka galdu eta maleta uretara eroriko zaio. Kruh kruh kruh
|
jarraituko
du lantxoiak, aitak bere zama utzi eta salto eginen du ur hotzetara. Urgainean geratu den maleta atzeman eta igerian helduko da ontzi bazterrera, maleta eskuaz altxatuz.
|
|
|
Zuek ere motorrak berriz izetu eta martxan
|
jarraituko
duzue itsasoko ur ordokietan barrena. Ura anil kolorekoa izango da, amak arropa garbitzeko erabiltzen zuen modukoa.
|
|
|
Eta itsaso horren ostertz urrun izenik gabean igarriko duzu zure sortetxera bidea, han azken azkenean ogia eta kafesnea, eta lixiba isiltasuna eskaileretan, eta han
|
jarraituko
du zure herriak bere erresistentzia egoskorra.
|
|
|
Mosquitian ere entzuteko moduan egingo nuke deiadar. Eta isildu eta oinez
|
jarraituko
nuke hiritik, mapatik eta globotik bertatik ere irten arte.
|
|
|
Eta Ednak zeozer ulergaitza esango dizu dardaraka, I love you moduko zeozer, fikziozkoak baizik izan ez daitezkeen hitzak, eta haize izoztua hezurretan sentituko duzue. Kanpamentura bidea
|
jarraituko
duzue, eta oso irreala izango da dena.
|
|
|
Konpasak gidaturik
|
jarraituko
duzue aurrera ordu betez edo, goiz zuriko elurte grisarekin gatazkan.
|
|
|
Galtzak orkatiletara, galtzontziloak belaunetara, zakilpotro ilun tristeak erakutsiz hasiko da pinguinoen ibilera imitatzen. Gero, hotzaren edo lotsaren aholkuekin, galtzontziloak altxaturik baina galtzak arrastatuz
|
jarraituko
du.
|
|
|
batek izotza buruaz joka apurtu eta muturra agertuko du zulotik, isekari. Nostromoak pertika bat botako dio, buruaren albo albotik pasatuko zaiona, eta zulotik behera urpean galduko da pertika, erdi harrituta
|
jarraituko
duelarik begira, burloi.
|
|
|
Elur orratzek itzelezko mina eginen dizute, eta haize izoztuak arnasa ostuko dizu, eta zuritasunak ikusmena kenduko dizu. Elurtzan zehar
|
jarraituko
duzu noraezean, eta galdu egin zarela ohartuko zara derrepentean. Zuritasuna zeharo iluna egingo zaizu, eskua begien parera altxatu eta ez duzu ez eskularrurik, ez eskurik, ez deus ere ikusiko, iluntasun zuri hori baizik.
|
|
|
Itsasertzera ailegatu eta arineketan
|
jarraituko
duzue elurtzan zehar sarea narras eramanik harik eta iglura ailegatu arte. Eta sarea zabaltzean denetariko gauzak, animaliak eta lagunak libratuko dira sarepetik.
|
|
2002
|
|
|
Eta zuek, zer moduz? Ze Imanolekin
|
jarraituko
dun, ezta?
|
|
|
–Eta taberna? Tabernan
|
jarraituko
al dun?
|
|
|
–Beste pixka batean
|
jarraituko
dinagu. Gero ezin baldin badun, ba, ezin dun.
|
|
|
Etxea du bizitoki eta janleku. Zakurrak nagusiari
|
jarraituko
dio, edonora doala ere.
|
|
2003
|
|
|
Irribarre maltzurrez begiratzen zidan komisarioari agertu behar izan nion ez nuela lehendabiziko aldia, gehiagotan ere nahastu nindutela maitale, gaizkile edo suerte gutxiko beste hainbat jendailarekin, lehen ere inoiz kontatu niola nola behin aireportuan adiskide baten zain nengoela emakume batek besarkatu ninduen eta belarriko gingila miazkatzen zidala ulertzen ez nituen hitzak esan zizkidan, zerbait barkatzeko erregutuz bezala; nire aurpegiak ez du nonbait behar adina nortasun, arruntegia da edo trukagarria, ez du ezer bereizgarririk. Ikastola baten atarian jartzea nahikoa dut umeren batek zangotik besarkatu eta aitatxo deitzeko; mendi buelta bat egitera joaten banaiz, zakurren batek
|
jarraituko
dit atzetik, aurreko bizitzan edo oraingoan izandako jaberen baten antza dudalako (zakurrak maiz errenkarnazioak izaten dira). Haur gehienek ulertzen dituzte argibideak, baina zakurrak motzagoak dira horretan, niri segika etortzen direnak bederen itsusiak eta adimen urrikoak izan ohi dira.
|
|
|
Aurrean zuen edalontziari heldu omen zion indarrez, erortzera doanak heldulekuari bezala. Monikak, harridura edo mirespena sentitu beharrean, gupida eta errukia sentitu omen zituen, gizon hura hain galdua, hain biluzik, hain babesik gabe ikustean, eta bere eskua besoan pausatu omen zion une batez, entzuten zegoela,
|
jarraituko
zuela adierazko.
|
|
|
Ihesi joan zaien maitasunaren itzala paperean iltzatzen saiatzen dira. Eta ondoren, maitasun berri bati gerritik helduta berriro mundura pozik ateratzen delarik ere, aurrekoarekin egindako ibilbideari
|
jarraituko
dio emakumeak eta, azken maitaleak lehen musua eman zion lekura iritsi orduko, nostalgiaz begiratuko dio mutil berriari, eta honek, mirespenez edo lausenguz begiratzen diola pentsatuz, musu emango dionean, neskak, begiak itxiz, aurrekoaren musua gogoratuko du.
|
|
|
Bereak balira bezala kudeatzen zituen nire lanen eskubideak eta bere izenez izenpetzen zituen hitzarmenak. Editorearentzako bera zen, ondorioz, nire nobelen egilea eta hala izaten
|
jarraituko
zuen baldin bere kabuz gidoia aldatzen hasi izan ez balitz. Hasieran gauza txikiak izan ziren.
|
|
|
Eta Nekanek irri egin zidan, irri etsi bat, nik uste, esan nahi balit bezala: " Segi horrela, haurra, bi errealeko txanpona pezetakoa baino gehiago estimatzen duan neurrian
|
jarraituko
baituk haurtzaroan... eta haurtzaroa ez duk deusekin ordaintzen!".
|
|
|
Hirurak pozez gainezka zeuden, eta halaxe agurtu zuten elkar, Azpilek beren esku
|
jarraituko
zuelakoan, modu batean ez bazen bestean.
|
|
|
Baina ez dut zalantzarik egiten besteak bezalako pertsonak zirela. Egia esan, hobe bere lan horretan
|
jarraituko
ez balute, dauden lekuan daudela. Ez diet beste ezer desio.
|
|
|
Mundu hura arrotza zitzaidan. Donostian euskara ikasten
|
jarraituko
nuen, talde batean edo bestean integratuko nintzen, beharbada ordurako sumatu egiten nuen konpromiso politikoa ere.
|
|
|
Iregan bizirik
|
jarraituko
detela uste diat
|
|
|
Helburua garbi dagoenean, bideak ez du axola handirik. Nik aurrera
|
jarraituko
dut nire aginahalean, eta badakizu oso kaskagogorra naizela.
|
|
|
Ainhoa putre horrek oraindik demokraziaz, gazteon eskubideez, duintasunaz eta antzeko gaiez mitinak ematen
|
jarraituko
du, bada, taldean! Nazkagarri alena!
|
|
|
Beraz, ezin naiz egun horretan Herriko Tabernara joan. Ospitalean
|
jarraituko
baitut. Urte oso bat zuri eskutitzak idazten, egun horren zain, eta azkenean neu azaldu ezin.
|
|
|
Ez dugu presarik. Munduak aurrera jarraitzen du eta aurrera
|
jarraituko
du. Gurea inportantea da baina, gure haserrearen gainetik, munduak aurrera darrai.
|
|
2004
|
|
|
–Beno, beharbada beti beti ez diogu elkarri
|
jarraituko
, baina berriro itzuliz gero...
|
|
|
–Har ezazu arnasa lasai, neska, eta beste batean
|
jarraituko
dugu elkarrizketa hau. Horrela jarraitzeak ez du zentzu handirik.
|
|
|
Oraingoz behintzat ideologia interesatu eta gezatuei darien gandu hori ken dezagun begien aurretik, euskal gogo giroa alde orotarik hartua baitago delako lanbroaz. Hizkuntzen eta kulturen berezko ekologia onetsi ordez, elebitasunaren eta aniztasunaren aldeko marrua besterik ez da entzuten bazterretan, pluraltasun horren arrazoiak berezko gizarte bilakaeraren historiari
|
jarraituko
balio bezala. Handia da gero, berezko herrien ukapen hutsa diren diskurtsoen aldetik, azken mendeotako hizkuntza eta kulturen historia naturaltzat jotze hori!
|
|
|
Zertarako
|
jarraituko
–" Politika" egitean omen datza Euskal Herriaren zoritxarra!!!
|
|
|
Ez nekien nola aurkitu ninduten, baina segur aski Weberren etxearen inguruko nire mugimenduek susmopean jarri ninduten. Hura zen logikoena, ez bainuen uste Parisetik
|
jarraituko
zidatenik. Hala izanez gero, lehenago atxilotuko ninduten, ez zidaten inola ere Weberrengana hurbiltzen utziko.
|
|
|
Zertan ote zebilen? Kazetari
|
jarraituko
zuen, ziurrenik, han hemenka gelditu ezinik. Nostalgiaren usainak sentimendu atseginak ekarri zizkion Mireiari.
|
|
|
Agian dena txiripa kosmiko baten ondorioa zen, eta bere kezka hutsaren hurrena. Eta Mireiak hilda
|
jarraituko
zuen, egiten zuena egiten zuela. Baina orain ez zeukan atzera egiterik.
|
|
|
Eta bukatuta omen zegoena helezina zela ulertu zen. Eta azken puntuaren ametsak amets izaten
|
jarraituko
zuela denboraldi luze batez.
|
|
2005
|
|
|
–Morroi horiek ez zizueten honaino
|
jarraituko
, ezta? –eten du bat batean, aulkia birarazi eta leihotik begira jarrita.
|
|
|
–Dena dela, guk presionatzen
|
jarraituko
dugu. Aukeratu dugun sagua egokia da, horretan ez dago zalantzarik.
|
|
|
Amets konektatzen hasi da. Erne jarri da, beraz, aurrean duen neskari begira gustura
|
jarraituko
lukeen arren, batez ere orain, kamiseta estuan berogailua amataturik izan duen gela honetako hotza sentitzen hasi denean, esferaerdi bikainetan erliebe berriak tailaturik. Naroak besoak bildu ditu, gorputza epel mantendu nahian.
|
|
|
Eta ni beste zerbaitetaz konturatu nintzen: berak, Irantzuk, nire urtebetetze egunerako erabakita zeukan hondartzako etxearekin geldituko zela; berak ezin zuen bakarrik ordaindu, baina nik ezetz esan nionean ere argi esan zidan etxearekin
|
jarraituko
zuela, beraz, tipo hori ezagutzen zuen eta, nire ezetza sumatzen zuenez, lehendik zeukan pentsatuta nire ondotik alde egitea eta tipo harekin bizitzen jartzea, etxea bien artean ordaintzea. Ez zen nire egoskorkeriagatik izan; ez zen nire errua izan; ez nuen ezer galdu.
|
|
|
–Barkaidazue, gero
|
jarraituko
dugu –eskuak praketako patriketan batek eta gerrian besteak, biak gelditu ziren Manuel Urresti, herriko sukaldari ospetsuenaren alargunari begira.
|
|
|
hezur hautsiak normalak ziren horrelako erorketa baten ondoren; oraindik analisi batzuen emaitzak jakiteko goiz zen arren, ez zen ezer aipagarririk ageri gorpuan. Dena den, kasua oraindik ez zegoela itxita eta, beste ezer aurkituz gero, ikertzen
|
jarraituko
zutela. Autopsiaren emaitza zehatzak postaz bidaliko zizkioten alargunari.
|
|
|
–Ez zen sekula itzuliko. Aitzakiak jartzen
|
jarraituko
zuen –esan zidan– Ez zen sekula itzuliko bazekielako orain jango zuen txokolatea ez zitzaiola hamar urte zituenean jan zuena bezain gozoa irudituko.
|
|
|
Amorrazioz bete zen Itziar; une hartantxe erabaki zuen Juanjorekiko harremanarekin
|
jarraituko
zuela. Mendeku gisa.
|
|
|
Bueltatu denean, gizonak leku berean jarraitzen du. Bazekien hantxe
|
jarraituko
zuela... Bakezalea behar duela izan derrigorrez pentsatu du ondotik.
|
|
|
Kuriositate jadanik itzaliak ez nau ohetik altxaraziko. Ohean
|
jarraituko
dut. Lanean abisua eman nuen:
|
|
|
Irailean uda amaitzen da, eta ez dakit uda amaitzen denean etxera bueltatuko naizen ala izeko Martinaren etxean
|
jarraituko
dudan lo egiten eta afaltzen eta Iñesekin. Iñesek irailean entregatu behar ditu kortxoak eskolan, eta Iñesek bere eskolari" fakultate" esaten dio batzuetan eta beste batzuetan" unibertsitate", eta nik ez dakit gauza bera diren ala Iñes eskola bitan dabilen.
|
|
|
aulki bat, alfonbra kiribildu pare bat, paperak, burdinak... Errepide bustian zehar oraindik metro batzuk gehiago labaindu ginen, eta hala
|
jarraituko
genukeen, izotz pista baten gainean bezala, medianak geldiarazi ez bagintu. Azken talka hau ez zen hasierakoa bezain gogorra izan; autoaren txapak koloretako tximistak atera zituen metalezko hesia karraskatzean.
|
|
2006
|
|
|
anai berriek
|
jarraituko
dute justiziara daraman bidea.
|
|
|
isurtzen
|
jarraituko
dute.
|
|
|
oinazeak irrifarrean
|
jarraituko
du,
|
|
|
ezinak oparotasunean
|
jarraituko
du
|
|
|
dugun hau galtzen badugu, zer gertatuko da? Elkarrekin
|
jarraituko
al dugu. Horren erantzun bakarra oso dramatikoa da, eta hobe horra ez ailegatu beharra, baina erantzuna sufrimendua da, sufrimenduaren egia.
|
|
|
Geure kolkoan itauntzen dugunean interes hori zergatik, uste izan liteke (motibo politikoengatik edo ez baita, eta gutxiago jakin min zientifiko hutsagatik) izpiritu hori latinoa ez izateagatik dela; eta, latinoa ez izanez, ez izateagatik semita ere; hots, azkenean, kristaua ez izateagatik. Bestela bitxia da, esate baterako, La leyenda de Jaun de Alzate n, adibidez, euskal arima eta mitologia nola germaniartzen duen, Ortzi eta Thor berdinduz, bertute nietzschearrez adelatuz, etab., etnografikoki itxuragabekoa, baina erakusleiho polita Baroja-ren beraren arimarentzat (Mirande-k
|
jarraituko
dio) 746.
|
|
|
Durán ek erromantze primitiboak, barbaroegiak oraindik bere gustuarentzat, ez zituen arima espainolaren guztiz duinak ebazten. ...pressioni dello spirito spagnolo opere che egli giudicaba rozze (tale è il suo giudizio su gran parte dei caballerescos e históricos) e che molto spesso rivelavano aperte influenze straniere e perfino classiche" 30 Europan, Italia eta Frantzian batik bat, Espainia nazio atzeratu eta pataritzat eman ohi zen arestian (literatura erromantiko frantsesak irudi hori kultibatzen –Carmen–
|
jarraituko
du); espainolek jada orduan munduko imintzio guztiak egiten zituzten modernoak eta europarrak agertzeko. Ezin zuten, bada, onartu, erromantze trakets batzuk arima espainolaren espresio tipikoa eta jatorra izan zitezkeenik.
|
|
|
Tesiak badu bigarren parte bat, gutxiago aipatzen bada ere, ez gutxiago erreparatzekoa guretzat: euskal herri gogo edo izpirituak ez duela ezer galtzen euskara galduz, aitzitik irabazi bai, hizkuntza unibertsal bat eskura edukita; are, ez bakarrik euskal arrazarenak, baizik" euskararen izpirituak" berak bizirik
|
jarraituko
duela euskaldunen gaztelanian. Tesi bikoitz hau, gutxien gutxiena hartarakoxe zen Lore Jokoetako tribuna festaliarretik proklamatua, sozietateko eskandalutxo baten goragailuak are gehiago potentziatua, zenbaitek txalotu egin du (Bilboko sozialistek, Maeztu-k, etab.); hainbat eta hainbatek, gaur arte, gogotik errepikatu du (Ortega, etab.); euskaltzaleak jeneralean Unamuno-ren arrazoiari erantzun beharrean sentitu dira, argudioekin zein praxiarekin (S.
|
|
|
Edo hiru entzutean, hiru lagun hil edo torturatu edo atxilotu edo jipoituren aurpegiak ikusiko dituen, eta hauek ez dioten damurako ez errukirako lekurik utziko. Edo, hauek ikusita ere, danborra entzuten
|
jarraituko
duen. Hiru, hiru, hiru.
|
|
|
Lau urtez mutil laguna izandakoa nondik ote zebilen galdera itsatsita zeukan une oro kopetan, eta askotan galdetu dio bere buruari Oxfordera ikastera joateko aukera aprobetxatu ez balu oraindik ere horrela
|
jarraituko
ote zuen, Karlosen zain, hiriko alargunen klubean. Oxfordera alde egin bazuen ere, amesgaiztoek berarekin egin zuten bidaia.
|
|
|
–Zoaz oinez haren atzetik, Ane! –erran zion– Nik autoz
|
jarraituko
diot.
|
|
|
Ezinen nieke nire semeari eta bilobari begietara so egin. Posta kutxa bera erabiltzen
|
jarraituko
dut. Hemendik aurrera, zeu izanen zara nire adiskide bakarra, nire familia bakarra.
|
|
|
Zure bidea
|
jarraituko
dugu. ERCko zure lagunek.
|
|
|
–hots egin zuen– Tira, orain hoberena bereiztea litzateke. Nik Von Stauffen horren arrastoari
|
jarraituko
diot. Bordeleko jendearekin hitz eginen dut, ordenagailuetan bila dezaten.
|
|
|
Itxuraz, munta handiko afera izan zen. Telefonoen bidez
|
jarraituko
dugu harremanetan.
|
|
|
Irail eta urriko igandeetan etortzen
|
jarraituko
zuela esan zigun, baina hortik aurrera ez zela segurua. Izan ere, azken urteetan hutsik geratzen zen herria neguan.
|
|
|
–Asko aldatu dik gizakiak –zeharka begiratu zion Bernatek– Oiloak zizarea harrapatzen
|
jarraituko
dik, azeriak oiloa eta gizakiak azeria.
|
|
2007
|
|
|
(. Gau hartako neskak taberna hartako baldosahartan
|
jarraituko
du betiko?, Txuma Murugarrenenartikulu batetik)
|
|
|
Nik barru barruan neukan azkeneko aukera hauxe zen, Josu. Nahiz eta zuk beste emakume bat maitatu, nik, ezkutuan eta isil isilik bada ere, berdin berdin
|
jarraituko
nuen zu maitatzen. Orain, ordea, aukera hori ere kendu didazu.
|
|
|
Lan honetan, beraz, Russellen hitzaldi ospetsua
|
jarraituko
dugu orpoz orpo(. Why I am not a Christian?, Battersea London, 1927ko martxoaren 6an emana). Zergatik ez naizen kristaua, alegia.
|
|
|
Eta informazio iturritzat Charles Mann
|
jarraituko
dugu batetik (Ancient, 81); baina baita José María González Ochoa zehatza (Atlas Histórico de la América del Descubrimiento, 135), eta Henri Fabre CNRSko ikertzailea ere (Les Incas, Puf, 106 or. eta hurrengoak).
|
|
|
Eta badago, noski, hemen bertatik
|
jarraituko
dugun testua bereziki: Qu, est ce que la Littérature?
|
|
|
Orduan Plutondik aldendu, eta aurrera
|
jarraituko
du; eta urteetan Kuiper Gerria deritzon eskualde eskerga, huts eta iluneko astro batzuk bisitatuko ditu (gure Lurretik oso nekez ikusgarri: magnitude 23koak direlako).
|
|
|
Juzguok aparte, hona hemen puntu oinarrizko batzuk bere eraikuntzan, gure gaiarentzat seinalagarriak: izpirituaren bi aspektuak, batetik unibertsala (gizadi guztian berdina), bestetik partikularra (nazio bakoitzaren berekia); bai Herder eta bai Hegel-ek eskema hau
|
jarraituko
dute, berak ahalbidetzen baitu gizadiaren batasuna hausteke herrien ugaritasuna salbatzea (berdintasuna eta diferentzia aldi berean). Bigarren, Voltaire-ren izpiritu unibertsala historibakoa da, hots, moraltasuna, sinesmena, gizatasuna, naturalak?
|
|
|
dira, beti eta nonahi berdinak eta aldaezinak, ahistorikoak; ondorioz, aldaerak (diferentziak), perbertsioak izanen dira. Ez Herder eta ez Hegel-ek
|
jarraituko
diote. Hauentzat ez moral, ez erlijio, ez arrazoimen denborabako (absolutu) beti berdinik dago:
|
|
|
heldutasunean erakusten du bere berekitasun landuan81 Mende eta mendeetan nazioaren gainean eragin duen guztiak, hizkuntzan eragin du, hizkuntzak hura guztia biltzen eta islatzen du, hark guztiak molde bat edo bestekotzen du hizkuntza, tindu batez edo bestez koloratzen82 Bere garapide historikoan hizkuntza batek problema batzuk dauka gainditu beharra, beste hizkuntza batek bestelakoak83, arauz eta nolako izaera duten jatorrikoa. Jatorrizko eskasia edo akatsak, edo jatorrizko ahultasunak izpiritu nazionalarenak, itsatsiak hizkuntzan, agian belaunez belaun
|
jarraituko
dira nazioaren historian, edo bulkadaren batek iraulketa izpiritual bat eginaraziko die beharbada84 Hau ezin da ulertu, hizkuntzak hastapenetan garatugabeak balira bezala, denboraren eta zibilizazioaren poderioan bakarrik onduak, osotuak (Condillac-en aburua da hori). Hizkuntzak lehenbiziko unetik osoak dira.
|
|
|
Printzipioz izpiritu edo aiurri nazionalok hein batean naturalak dira, hein batean historikoak539, gero, Hegel-ek egin egiten duen karakterizazioan, izpiritu nazional naturalak historiko hutsak begitanduko bazaizkigu ere. Guk objekziorik gabe berari
|
jarraituko
diogu. Izpiritu nazionala, historikoa den bezainbatean aldagarria da, naturala den bezainbatean iraunkorra, haren oinargina den klima, geografia?
|
|
|
Baina natura, bestetik, niaren, izpirituaren? aurretiazkoa (izan) da; nia handik altxatu da, eta nolabait hura izaten
|
jarraituko
du beti (behin izan ginena pixka bat beti gara). Horregatik ni edo izpiritu honek gradu edo mailak dauzka, gorenean espekulazio abstraktuenetarako gaitasunetik behean instinto hutsen zorura; h. d., nia edo izpiritu subjektiboa hein batean jainkozkoa da, eta hein batean naturala da.
|
|
|
historia ahaztu, eta kode zibil berri berri bat razionala eta uniformea promulgatzearen aldekoa (Thibaut). . El movimiento codificador. González Vicen i
|
jarraituko
diogu orain, se alimenta, en efecto, de corrientes ideológicas muy distintas pero congruentes dentro del absolutismo ilustrado:
|
|
|
Hala ere, deigarri dena da, bi eskolak, edo nahi bada bi Volksgeistak641, elkarrekin kontzesiorik gabeko dueluan peleatu direla, gero Marx gazteak ere
|
jarraituko
duen pelea642 Garai horretako pentsamendu alemanean Volksgeist ezberdinak dabiltzala, topatzen dugu berriro643 Liskar horiek hemen albora utzirik (oraindik ere guztiz bukatu ezin direla ematen dutenak) 644, Erregimen Zaharrean eskualde bakoitzak bere legeak eta usadioak zituen, Koroak ez zuen izaten sistema juridiko bateraturik. Hala, jurisprudentzian iluntasun eta insegurtasun zinezkoak handiak ziren, eta politikan Printzeen interesak ez txikiak, lege bakarraren pean lotu eta berdintzeko menpeko guztiak645 Ohiturak eta tradizioak bazterturik, iusnaturalismoak, legearen iturri bakartzat arrazoimena edo natura (razionala) deklaratuz, diferentzia haiek oro ezabatzea eta lege unibertsal bakarra ezartzea, giza eskubide unibertsalak?
|
|
|
Beste historia bat da. Geroenean, ezin da ukatu, pentsamendu honen patua da guretzat, a posteriori,
|
jarraituko
zaion XIX. mende alemanari eta, are, askotan Hitler-i berari, lotua ageri dela. Baina aldi bakoitzari aldikoarena bakarrik eska dakioke erantzukizuna.
|
|
|
Alferrik da ikertzaileek hamaika bider erakutsia egotea, inor arrazista izatekotan, Kant askoz gehiago dela Herder baino317 (eta Voltaire askoz ere gehiago Kant baino) 318, Goethe antisemitagoa Herder baino (Finkielkraut enteratu ez arren); eta Herder-en, nazionalismoa? (alegia, nazio guztien aldeko nazionalismoa) 319, kosmopolitismo aizun baten aurka320, unibertsalismoaren bertsio erradikalagotu bat besterik ez dela321 I. Berlin bera, Herder enpatia txeratsuz adina zorroztasun argitsuz aurkeztu duena estudio jada klasiko batean (hemen batez ere berari
|
jarraituko
diogu), topiko horiek aipatuz hasi beharrean sentitu da: –Herder, s fame, hasten da?
|