|
2000
|
|
|
Eta orduan barre egiteari utzi nion, eta ulertu nuen soilik torturaren bidez lortuko nuela mertzenario saldo haren aitorpena. Argi zegoen, baina, haiek ere ez zirela nolanahi torturatzen utziko, eta, era berean,
|
jakinaren
gainean egongo zirela halako gauza bat gerta lekiekela, eta, gertatuko balitzaie, ze modutara jokatu behar luketen. Litekeena zen, bada, gauzak okertzea eta ni jipoitzea, edota zakur zehatu mixerable bat bezala jo eta akabatzea; baina, pentsatu nuen jarraian, balio ote zuen zerbaiterako bizitza hark?
|
|
|
Edurtxo Caterpilar pantera bat zen: piztia hau
|
jakinaren
gainean dago bere edertasunaz, baina badaki, era berean, bere itxura beldurgarria dela; beraz, aurpegia gordetzen du, eta animaliak bere edertasun paregabeaz gozatzera hurbiltzen direnean, gertuen dagoena jo eta irensten du. Hau da:
|
|
2001
|
|
|
Badirudi euskal literatura horrek dituen alde txarrak alde onak baino askozaz ere nabarmenago direla. Nik ez dut uste horrelako zerbait esatea bekatu larria denik, batez ere euskaraz eta euskaldunen artean esaten baldin bada, eta hobe baitugu
|
jakinaren
gainean egon, ez gehiegizko amets eta irudipenik izan geure ondasunei buruz. Jakina, euskal literaturak aurrenik duen alde txarra hizkuntza bera da, hobeki esan, hizkuntzaren tamaina.
|
|
|
Hizkuntza gutxik egin dute literaturan euskarak bezain sarrera pozgarria, Etxepare erretoreak dantzarako deia egin zionean. Honek, itzulinguru eta zehar esanik gabe bere egiazko antzirudia bertsoetan emateaz gainera âlurkoi eta fededun, atseginetan txoro eta ezbeharretan gizontasunez beteaâ, handiagorik egin zuen eta
|
jakinaren
gainean zegoen handiagorik egiten ari zela: berak zuela alegia euskara munduko plaza zabalera lehenbiziko aldiz agertzen.
|
|
|
Giro horren barruan bizi denak adi ditzake; ez, ordea, arrotzak. Zehazkiago, giro horren barrenean, horrela uste du idazleak, badira franko uler ditzaketenak; hortik kanpora, berriz, ustekabean baizik ez da aurkituko
|
jakinaren
gainean dagoenik. Zenbaitek badakite, Chaucer irakurri ez badute ere, nor zen Bath eko andrea; beste zenbaitek badute Camachoren ezteien aditzea.
|
|
2006
|
|
|
Lore sorta bat hartu nuen drugstoretik, gardenia ebaki berriak. Zaintzaile militarrak keinu bat egin zidan hesi automatikoaren atzetik,
|
jakinaren
gainean balego bezala.
|
|
|
Banekiela gazteegia nintzela artean izena emateko, baina ez nuela besterik buruan, goizero goizero ekiten niola prestakuntza fisikoari eta hegazkintzari buruz topatutako guztia irakurtzen nuela. Familiakoek zer zioten galdetu zidanean,
|
jakinaren
gainean zeudela esan, eta adina beste arazorik ez banu bezala hitz egin nion.
|
|
|
Beraz,
|
jakinaren
gainean hago.
|
|
2008
|
|
|
Urduri jartzen hasia nintzen eta elkarrizketa okerreko bidetik zihoan. Eta guztiz
|
jakinaren
gainean nengoen nire erreakzioak oso heldutasun gutxi adierazten zuela, momentuko beroaldiak gehiegi hunkitzen ninduela.
|
|
|
jakitea da munduaz ahaztea. (Eta
|
jakinaren
gainean egotea ezen entzuten, eta irakurtzen, diren zinezko esanak ez dutela munduarekin bat etorri beharrik; ez direla munduari arrazoia emateko, baizik eta, maizenik, kentzeko).
|
|
|
beste denak bezalakoxe exkax koitadu bat (eta maiz aski, huraxe exkaxena eta huraxe koitaduena). Badakigu hala dela,
|
jakinaren
gainean gaude, eta hala ere, exkaxtasun koitadu horixe da besteek gugan deskubritzea eginahalean eragotzi nahi genukeena.
|
|
|
Badakit, ordea, dakidana jakinda, ez nukeela gaur egun zalantza izpirik ere izango, eta nire" A, bale" axolagabe hura baiezko borobil eta guztiz naturala izango litzatekeela, baiezko indartsu eta zirrikiturik gabea,
|
jakinaren
gainean dagoena eta ezagutzatik sortutakoa.
|
|
2009
|
|
|
agerikoak, zentzuzkoak, arrazoizkoak. Mila bider azaldu zion Anandak Sarari zer nolako eragozpenak aurkituko zituzten bide espiritualean;
|
jakinaren
gainean zegoen, elkarrekin irakurria zuten Bagavad Gita, eta garbi asko jartzen zuen hantxe; eta neskak baietz baietz, prest zegoela elkarrekin aratz bideari ekiteko, elur garbi bihurtzeko; oi, bide hartatik jarraitu izan balute... inongo guru eta maisuk lortu duten baino gainezkaldi gorenagoak biziko zituzten.
|
|
|
Oker dabil desoreka eta ahulezia hori bere kasa konponduko dela uste duena; baina oker dabil, baita ere, egoera hori hedabide guztiak honetara edo hartara behartuta konpon litekeela pentsatu eta aginduak eta dekretuak diktatzeari ekin nahi diona. Honetan ere egokiena dela uste dugu laissez faire alboratu eta hizkuntza aniztasunaren aldeko jarrera sustatzailea neurrian eta proportzionaltasunez garatzea,
|
jakinaren
gainean egonda, finean, herritarra dela aukera egiten duena eskura jartzen zaizkion hedabideen artean. Jakinaren gainean egonda, halaber, kontsumitzaileen eta erabiltzaileen hizkuntza eskubideen kasuan gertatzen denaren antzera, honetan ere hainbat eskubide eta interes uztartu behar direla ezinbestez.
|
|
|
euskara normalizazio bidean dagoen hizkuntza dela, herritarren hizkuntza ohiturak gaztelaniazko produktuen aldekoak direla, euskarazko hedabideak herritarren begietara ia ia ikusezinak direla, euskarazko kioskoa gaztelaniazkoa baino askoz urriagoa dela, euskarazko hedabideetan erabiltzen den hizkera ez dela egokia edo lerratze ideologiko handia duela, beste zenbaiten artean. Ez goaz horietako bakoitzari buruz dukegun ikuspuntua azaltzera, luzeegi joko bailiguke horrek, baina komentarioren bat edo beste egingo dugu,
|
jakinaren
gainean egonda aipaturiko arrazoi horiek eta aipatu gabeko beste hainbatek osatzen dutela euskarazko hedabideen egoeraren puzzlea.
|
|
|
–Hori da oinarrizko aldea. Horretaz
|
jakinaren
gainean geunden. Eragin formal hori finagoa edo zehatzagoa izan ote litekeen da nire galdera.
|
|
2010
|
|
|
Ikusten zen ez zeukatela Nicolasekin gertatutakoaren berririk. Ameliak, ordea, gertatu zenaz
|
jakinaren
gainean zegoela adierazten zion eta lehenbailehen deitzeko berari, bazekiela Nicolasek berarekin hitz egin zuelako aintzakotzat hartuko ez zuela, baina gertatuaren arrazoiak ezagutzea gustatuko litzaiokeela. Ez zien deitu eta berriro itzali zuen telefonoa.
|
|
|
–Sentitzen diat, baina ez zaidak besterik bururatu. Hi gure artekoaren berri duen ia bakarra haiz eta laguntza eskatzekotan,
|
jakinaren
gainean zegoen batengana jo behar nian.
|
|
|
Ez zekiten Alisia gaztea entzuten ari zela uretatik. Ez zekiten, horrenbestez, zer asmo zuen Alisiak, gertatutako guztiaren
|
jakinaren
gainean baitzegoen. Entzundako solasalditik ondorioztatu zuen aitonaren aurkariek Akiles drogatu zutela, Olinpiako atletekin egiten zuten bezala.
|
|
|
zuek
|
jakinaren
gainean zeundetela.
|
|
|
neure sorleku den Gasteizko Alde Zaharretik hiriaren kanpoaldeko Salburua auzo berrira. Liburu hau,
|
jakinaren
gainean egon zaitezen, aldairan egina da. Gerundioan.
|
|
|
Baina egia da bestalde, arrazoiz edo baita arrazoirik gabe ere, asko direla Vatikanoa eta Eliza bera ere erasotzen dutenak; oso erraza baita izan ere, Elizari edozein kritika edo iseka botatzea, edo kalte egitea,
|
jakinaren
gainean daudelako Elizak inori ez diola kalterik egiten, nahiz eta hainbat aldiz gezurrak, isekak, zurrumurru hutsak edo kolpe handiak jasan behar izan. Garbiago esanda:
|
|
|
Hau dena, goizean Berriako urteroko Akziodunen bileran izan eta gero, Martin Ugalde parkean, mendiko nire behatoki partikularrera etorri eta gero diot, arratsaldeko Kursaaleko festa handira ezin joanik (fraide eta Arantzazuko santutegiko beharrek lotuta utzi naute eta) albiste bila abiatu naizenean, papereko berriak bihar eta berandu etorriko direnez, eta gurera bihar eguerdi aldera iritsiko direla eta, EITBra jo dudalako bila, eguerdiko euskarazko emanaldira 14:00etan, eta gaztelerazkora 15:00etan. Banekien,
|
jakinaren
gainean nengoelako, gaur bost urte izan arren Berria lehenbizikoz irten zela, Egunkaria denok dakigun modu hartan itxi eta gero, banekien alegia, kamerarik ez dugula izan Andoainen eta, beraz, nekez emango zutela. Baina, ordu bertsuan, beste bilera garrantzitsu bat izanik Kursaal biltegian, Euskal Curriculumari buruzkoa justu, bi tokitan aldi berean egotea ezinezkoa dugunez koittaduok, nik espero nuen hango berririk jasoko nuela sikiera, eguerdiko albistegi hain haizatuotan.
|
|
|
Halere, gogora ekarri nahi dugu Humek egiten duen galdera bat:
|
jakinaren
gainean egonda giza adimena unibertsoaren baitan ñimiñoa den giza burmuinaren dardara txiki bat baino ez dela, zergatik hartu du erlijioak giza adimena Jainkoaren eredu gisa. Galdera horrek argi uzten du Humerentzat gizakia, unibertsoaren barruan, ñimiñoa dela, eta ideia sinple horrek erakusten du Humek eta erlijioak dituzten gizakiari eta unibertsoari buruzko ikuspegiak zein urrun zeuden (dauden?) elkarrengandik.
|
|
2011
|
|
|
auto baten azpian zapalduta hiltzeko arriskutik oso eta bizirik ateratzen lagundu zion, baina berak ez zuen ezagutzen jarlekuaren beste aldean eserita zegoen gizon hura. Mehatxuaren berri inori eman ez bazion, nola liteke Fran hori
|
jakinaren
gainean egotea.
|
|
|
Ez zait galdeketa egiten ari, ezta kontu hartzen ere. Bota duen hurrengo esaldiak argitu dit
|
jakinaren
gainean zegoela nor naizen, informatuta dagoela nire ibilerez, zinea gustatzen omen zaik, txo, esan baitit, eta nire erantzunaren zain egon gabe, berari ere baietz, berari ere asko gustatzen zaiola zinea, westernak batez ere, eta orain gutxi ikusi omen zuen RÃo Lobori buruzko jario liluratuarekin arintzen digu bidaiaren lehendabiziko minututako artegatasuna.
|
|
|
Behientzat zela esan genien eta, egia esan, behiei eman eta gustura jaten zuten. Baina jendarmeak
|
jakinaren
gainean zeuden eta bilbotarra zegoen hotelera joan ziren eta atxilotu egin zuten. Ni ziur nengoen hura salaketa bat izan zela.
|
|
|
Beraz, egingo ditugu kontuak Tomas sendatzean. Gainera, Erresistentzia
|
jakinaren
gainean dago, hortaz, pentsa ezazu ongi zer egin behar duzun.
|
|
2012
|
|
|
Baina agurea
|
jakinaren
gainean zegoelako inpresioa eman zidan. Emazteari begiratzen zion bitartean, grinak eta amorruak bat batean suspertu zuten haren aurpegi zurbila.
|
|
2018
|
|
|
Izurriteari buruzkoak kontatzen hasi nintzaion. Grazibelek, negarrez beti, guztiaren
|
jakinaren
gainean zegoela adierazi zidan. Fraide doktrinoaren bidez omen zekien gaitzari buruzko oro.
|
|
|
Azkenean agertu zenean, eskuak bizkarraldean gorderik itxi zuen atea. Fraide konkortuak zeremonia handiz adierazi zidan Aba Yakue nire bisitaren
|
jakinaren
gainean zegoela, eta laster, esku artean zituen eginkizun premiatsuenak bete bezain laster, errezibituko ninduela.
|
|
2020
|
|
|
–Taldekide guztiak
|
jakinaren
gainean egongo dira hemendik aurrera nor izango den gure negozio guztiez arduratuko dena, ezta? –galdetu zion Galdosek Amilibiari.
|
|
2021
|
|
|
Senekaren aipu batetik abiatuta, Axularrek dio ezen zahartzean hasten direla batzuk prestutzen eta bertuteari jarraikitzen. Ordurako, han hemenka entzundako kontu bat eta beste harilkatuz, etxeko paperak gordeta zeuden kutxatxoa ezkutuka miatuz, aitari ihes egindako esaldiren batetik ondorioak ateraz,
|
jakinaren
gainean nengoen zer putakume galanta izana zen gure aitona mikeleteen kapitain ibili zenean eta zer egin zuen taberna bereganatzeko. Neure buruari galdetzen nion ea zerikusirik izan ote zuen haren gogorkeriak alargun geratu izanarekin ere.
|
|
|
Laurogei urtetik gora zihoazen biak ala biak; sasoiko ez bazeuden ere, aje handirik gabe behintzat. Etxean sartu nintzenean,
|
jakinaren
gainean zeuden Mikelaren heriotzaz, eta jostunarekin hizketan ari zen ama, kafesne bat hartuz. Hurrengo egunean zer ordutan izango ziren hiletak eta halako kontuak esan genizkion elkarri.
|
|
|
Hiltzailea
|
jakinaren
gainean zegoen. Hiltzeko modua bilatuko zuen hiltzaileak.
|
|
|
Alegia, zeuk esan diguzunez, Donostiako zuen etxera joan zen egun berean. Zure bezeroa
|
jakinaren
gainean zegoen?
|
|
|
Eta, gainera, egiten ez badut, akabo!, erotuko nauzu abuztu osoan zure ditxosozko matraka horrekin âDavidek barre egin zuen berriro, eta itxura batera LucÃari hainbeste gustatzen zi  tzaion irribarre polit hura erakutsi zuen ostera ereâ. Baina
|
jakinaren
gainean zaude, egun batzuk ditut. Ez da dirudien bezain erraza.
|
|
2022
|
|
|
Esku bero bat ipini zuen Quimek harenaren gainean, Ada aurrean zeukan eseria, honela galdetu zuen NÃ diak: " Zenbat du
|
jakinaren
gainean zaudela?". Minik gabe jalgi zen, arraina iduri, Victòriaren ahotik erantzuna.
|
|
|
...baten bitartez, komeni ez zaiona baizik desio ez duen sexua da nirea, errege bat nahi du baina hark badu erreginik eta nolanahi ere gaurgero ez zaio kirtena gogortzen, eta errege horrek ez du beste aspiraziorik ilobak hazten ikustea baizik, suaren ondoan jarri eta lehendik irakurria duen guztia berriz irakurtzea besterik ez, hortaz zer dela-eta bizi nuke bi sexuren arteko enkontruaren esperantzan,
|
jakinaren
gainean nago zorigaitzekoak izango direla biak ere, itzalia dutelako desioa, misterio hutsa da, zeren nik ez dakit ezeri uko egiten, ezta damugarria bada ere, zeren gauza guztiek porrot egin behar dute eta hobe horrela, porrotak dena suntsitzen baldin badu ere, hobe dena bertan bertan hil, zeren horixe da gauza, ezinezkoa bizi ala hil, eta ezinezkoa ezagutzen denez geroztik, berez denagatik ezagu...
|
|
|
Dibortziarazi. Zu ezagutu aurretik ere, Allal,
|
jakinaren
gainean nengoen ni. Baina zu gurasoen aurrean hain txiki ikustea, gurasoen aurrean zurtua, gurasoen aurrean umetua... horrek guztiak zirrara eragin zidan.
|
|
|
Geroxeago jabetu nintzen aita
|
jakinaren
gainean zegoela. Dena ikusia zuen.
|
|
2023
|
|
|
–Baina
|
jakinaren
gainean egon behar duzu: legez kanpo biziko naiz.
|
|
|
Kaiera atera eta oharrak irakurtzen hasi delarik, jabetu da Azkuek izotz ziztor, ziztor eta horma ziztor solasak Nafarroan erabiltzen zirela adierazi zuela bere hiztegian, Zaraitzun eta goi nafarreraz, hain justu ere. Aro bidaiaria
|
jakinaren
gainean zegoen nafarrak txistorraren zale amorratu porrokatuak zirela, baina izotz burruntziak horrelakotzat hartzea, estonagarria! Arrautza eta oiloaren auziaren antzera, gaitza da jakitea zein den lehendabizikoa, janaria ala izotz burruntzia.
|
|
|
Aro bidaiaria
|
jakinaren
gainean dago duela zenbait urte Eneko Barrutia bilbotarra ibili zela Bizkaiko arrantzaleen hiztegia osatzen, tartean Bermeoko berbak eta esaerak. Esan barik doa, itsasoaren ingurukoak askoz gehiago dira berezko eguraldiarenekoak baino, baina, hala eta guztiz ere, naroa eta joria.
|