|
2007
|
|
|
Jarduerak zentzua izan dezan, hiru ezaugarri bete behar ditu: ikasleak zer egin behar duen aurretik
|
jakin
behar du. Ikasleak bere aurrezagutzak martxan jarri behar ditu eta bere ikas prozesuaren bilakaeran eta emaitzetan parte hartu behar du.
|
|
|
Antzina, ez zen horrela egiten, eta aurreskulariari agurra bueltatzen zitzaion burua makurtuz, dantza hori ohorezko ekitaldia baita, ikuskizuna barik. Hau da, txalo jotzea da une honetan gure mirespena erakusteko daukagun modurik zabalena munEtorkizun hurbilari begira, eta gerora ere bai, euskaldunok jakin behar dugu moldatzen mundu zabaleko txoko guztietatik datozkigun aldaketen arabera, eta euskaldunok
|
jakin
behar dugu, ez badakigu horretara moldatzen, geure burua galduko dugula. duan, baina esan behar dugu hori ez dela bakarra kultura guztietarako. Are gehiago, Mendebaldeko kulturen erakusgarria da, eta, ikuspegi horretatik, euskal kulturak berea zuen keinua laga du alde batera, kanpotik etorriko beste bat jartzeko haren lekuan.
|
|
|
Etorkizun hurbilari begira, eta gerora ere bai, euskaldunok
|
jakin
behar dugu moldatzen mundu zabaleko txoko guztietatik datozkigun aldaketen arabera, eta euskaldunok jakin behar dugu, ez badakigu horretara moldatzen, geure burua galduko dugula.
|
|
|
Etorkizun hurbilari begira, eta gerora ere bai, euskaldunok jakin behar dugu moldatzen mundu zabaleko txoko guztietatik datozkigun aldaketen arabera, eta euskaldunok
|
jakin
behar dugu, ez badakigu horretara moldatzen, geure burua galduko dugula.
|
|
|
Antzina, ez zen horrela egiten, eta aurreskulariari agurra bueltatzen zitzaion burua makurtuz, dantza hori ohorezko ekitaldia baita, ikuskizuna barik. Hau da, txalo jotzea da une honetan gure mirespena erakusteko daukagun modurik zabalena munEtorkizun hurbilari begira, eta gerora ere bai, euskaldunok
|
jakin
behar dugu moldatzen mundu zabaleko txoko guztietatik datozkigun aldaketen arabera, eta euskaldunok jakin behar dugu, ez badakigu horretara moldatzen, geure burua galduko dugula. duan, baina esan behar dugu hori ez dela bakarra kultura guztietarako. Are gehiago, Mendebaldeko kulturen erakusgarria da, eta, ikuspegi horretatik, euskal kulturak berea zuen keinua laga du alde batera, kanpotik etorriko beste bat jartzeko haren lekuan.
|
|
2008
|
|
|
IKT Inbentarioa bizirik mantenduko bada, zalantzarik gabe, agente teknologikoen ekarpenei esker izango da. Euskarazko tresnen kontsumitzaileek
|
jakin
behar dute momentu orotan zer dagoen garatuta euskaraz, zeinek egin duen eta non lor dezaketen horri buruzko informazioa. Azken finean, helburua da euskarazko IKTen merkatua sustatzea eta areagotzea.
|
|
|
Zabalkunde fisikoa garestia da, are gehiago alekopuru murritz baterako. Publiko horrek, bestalde, berri zientifikoak oso arin
|
jakin
behar ditu. Ale kopuruen erreprodukzioaren eta banaketaren kostua desagertu egiten da Interneten.
|
|
2009
|
|
|
Aurrerantzean, Iruñeko Udalaren arabera, elebitasuna informazioa bi hizkuntzetan ematean datza baina elkarren artean bereizitako euskarrietan.11 Ordenantzaren hirugarren aldaketak ezabatu egin zuen batzorde mistoak sortzeko agindua. Aldaketaren xedea izan zen udal gobernu taldearen eskuetan soilsoilik gelditzea euskaraz
|
jakin
behar duen langile kopuruaren zehaztapena eta Iruñeko finkapen toponimikoa.
|
|
|
Konplexurik ez. Intelligentsiak
|
jakin
behar du baloreak komunitatearen alde aukeratzen, bideratzen eta interpretatzen. Hori izan behar luke euskal elite baten eginkizun nagusietatik bat.
|
|
|
Intelligentsiak
|
jakin
behar du baloreak komunitatearen alde aukeratzen, bideratzen eta interpretatzen.
|
|
|
" Herri mogimenduen zuzperketa guztiz da premiatsua(...). Baina herri mogimendu horrek
|
jakin
behar du, ahalik eta ongienik eskolatu eta jantzi". BAT 1, 10 or.
|
|
|
12. " Baina herri mogimendu horrek
|
jakin
behar du, ahalik eta ongienik eskolatu eta jantzi". BAT 1, 10 or.
|
|
|
Donostian, une honetan, etorkinak biztanleria osoaren% 3,5 dira. Euskarak integraziorako tresna izan behar du eta hori behar bezala bideratzen
|
jakin
behar dugu.
|
|
|
5 Euskararen estatusa finkatu behar dugu: euskara non kokatu dugun guztiok
|
jakin
behar dugu. Kokatze lana ahalik eta modurik adostuenean egin behar dugu, eta tokiak eta bete behar duten funtzioak emango diete hizkuntzei estatusa.
|
|
|
7 Baliabideak erabiltzen
|
jakin
behar dugu: enpresetan, (eta gizartean, oro har) asko aldatu dira komunikatzeko bideak eta moduak urte gutxian.
|
|
|
Euskararen estatusa finkatu behar dugu: euskara non kokatu dugun guztiok
|
jakin
behar dugu.
|
|
|
Baliabideak erabiltzen
|
jakin
behar dugu.
|
|
2010
|
|
|
Ikasleak euskara
|
jakin
behar du eta euskarari buruzko ikasgaiak euskaraz egiten dira nagusiki: euskal gramatika, dialektologia, fonetika historikoa, euskal literatura...
|
|
|
Eta bukatzeko, azpimarratzeko beste alderdi bat da ikasleek momentu oro
|
jakin
behar dutela zer egiten ari diren, zergatik eta zertarako (CoelKlase osoak komunitate bat osatzen du, eta komunitate horretan gertatzen den guztiak eragina izango du prozesuan.
|
|
|
Beste alderdi bat da ikasleek momentu oro
|
jakin
behar dutela zer egiten ari diren, zergatik eta zertarako.
|
|
2011
|
|
|
hizkuntza ekologiaren gaia mundu osoan kontuan hartu beharreko gaia da, eta hori, nolabait, ona da guretzat; izan ere, baieztatu egiten digu ez garela arazo hori dugun bakarrak: espezie guztiek
|
jakin
behar dute nola kudeatu beren espeziearen hizkuntzaeta kultura dibertsitatea. horregatik, mundu osoko arazoa denez, gure ekarpena mundu osoarentzat izango da onuragarria. zein da eKologiaren arrazoiBidea, ekologiak espezieak eta haien habitata lotzen ditu. hainbat tresna kontzeptual eta eredu sortu ditu ekosistemak aztertzeko. ekosistema bat hainbat elementuren bat egitea da; bat egite horren helburua da funtzionalki integratutako sistema bat mantentzea. hau da, ekosistemak bereizi egiten ditu elementu nagusiak eta gainerako elementuak.
|
|
2012
|
|
|
Iker Martinez de Lagos – Ziklo berri baterako GPS a uztartu behar dira, hau da,
|
jakin
behar dugu zer nolako gizartera jo nahi dugun (zer proiektu konpartitzen dugun), baina egingarri dena neurtuz. Estrategiaren gutxieneko batzuk konpartitzeko, etorkizunari buruzko bisioa konpartitua izan behar da.
|
|
|
Hasieran aipatu inkesten arabera, adin tarte horretan ezagutza inoizko handiena da; beraz, zergatik ez dute neurri berean erabiltzen? Hori
|
jakin
behar dugu, eta horretarako gazteen munduan sartu beharra dago, beraien ohiturak eta aisialdia bizitzeko moduak ondo aztertu eta ezagutzeko. Aurrez aipaturiko hainbat arazok eta prestigio ezak eragiten al dute?
|
|
2013
|
|
|
Baina azken finean hori guztia pertsonetan ematen bada ere, nola hori konkretuki ematen den pertsona bakoitzean ulertzeko,
|
jakin
behar dugu gizartearen eraginaren arabera ematen dela gehienbat, harremanen sozializazioaren bitartez; horren ondorioak dira ere txostenean aipatzen diren ideia batzuk, adibidez: sare sozialaren garrantzia, pertsonak direnak eta egiten dutenak ere ulertzeko.
|
|
2015
|
|
|
Gipuzkoako Foru Aldundiak ezarri duen hizkuntza politika berriaren helburuetara iristeko, berebiziko garrantzia dute, alde batetik, Aldundiaren barnean egin behar diren ebaluazioak; eta, bestetik, gizarte eragileen eta herritarren iritzien kontrasteak. Hau da, asmoez, araudiez, eta plangintzez harago,
|
jakin
beharra dugu, herritarren begietara, bete ote diren edota zenbateraino bete diren hizkuntza politika berri honek jaso dituen neurri zehatzak.
|
|
|
Eragin positiboa dutenen artean, batzuek langilearengan kokatzen dute fokua: " saiatzen ari dela ikusteak"," euskaraz egiten ez badu ere, argi adierazteak ulertzen duela" eta" euskaraz
|
jakin
behar duela jakiteak". Eta beste batzuek agintariengan:
|
|
2016
|
|
|
Erabilera eremu altu horiek ere hizkuntzak, hezkuntza eta komunikabide digitalak erabiltzeko foroak eratu dituzte. Gai beheranzko politikek lantokian erabiltzeko ahaleginak egin ditzakete, Galesen antzera, non funtzionarioek galesa
|
jakin
behar duten edo ikasten egon behar duten. Irlandan aldiz, hizkuntza etxean erabiltzea sustatzen dute.
|
|
|
Euskara hutsarekin jai duzula. Erdaraz ondo
|
jakin
behar duela euskaldunak, bizian aurrera (gizarte mailan gora) egin nahi badu. Eta isuri horrek, jakina, etengabe erdal itsasora eramaten du euskaldun jendea:
|
|
|
Gizarte ezaugarrien bilakaera ikusita (mugikortasuna, etab.) eta euskaldun gehienak gune erdaldunenetan bizi direla kontuan hartuz, euskaraz egiteko aukera berriak sortu behar dira gune horietan. Gune soziolinguistiko erdaldunenetan erdaraz egitea denez normala," normala" ez dena egin dezakeela
|
jakin
behar du euskaldunak: zenbait komertziotan" hemen ere euskaraz"," bankuan ere euskaraz"" nirekin euskaraz" bezalako kartelak jartzeak segurtasuna ematen dio hiztunari, eta normaltasuna euskararen erabilerari.
|
|
|
inguru eta bilakaera sozial batean kokatu behar dugu. Esaterako,
|
jakin
behar dugu zenbat hizkuntza dakizkien, zenbat hitz egiten diren bere bizi inguruneetan, haietan zenbat hautematen dituen eta hizkuntza horiek zein eginkizun eta zein erabilera tasa duten, edo inguruneek zein praktikek zein balio duten jendarte zabalean, eta abar. Sinple eta azkar esan:
|
|
2017
|
|
|
SSarako baliagarria izango zen datu base bat sortzeko, lau kategoriatan sailkatu genituen txioak, mezua ulertzeko hizkuntza nagusia eta beharrezkoa zein zen kontuan harturik: gaztelerazkoak (osorik gazteleraz, edo zentzu osoa ulertzeko gaztelera jakin beharrekoak), euskarazkoak (berdin), ele bitakoak (bai euskara, bai gaztelera
|
jakin
beharra zutenak, ulertuko baziren), gainerakoak (ingelesez eta beste hizkuntzetan). hala eginda, datu basean hizkuntza ez zegoen erabiltzaileei loturik, baizik eta komunikazio praktikei. azkenik, sare analisia egiteko, Gephi softwarea erabili genuen (doanekoa eta irekia). goazen, bada, ikerketaren emaitzak aurkeztera. Jasotako eta igorritako mezuak kontuan hartuta, kontuek oso txio bolumen ezberdinak sortu zituzten, histograman ikus daitekeenez (1 irudia).
|
|
2019
|
|
|
demagun% 80ko langa38 herritar guztiek edo gehienek beren artean euskaraz egiten duten ala ez, aldiz, ez da udalerri euskaldunen definizio operatiboan espresuki kontuan hartzen: bistan da euskaraz jakitea eta euskaraz egitea ez dabiltzala arras urruti, herritar gehienek euskaraz
|
jakin
behar baitute beren artean euskaraz egiteko. euskaraz jakiteak ez du, ordea, euskaraz egitea ondorioztatzen: ez ahoz eta ez, bereziki, idatziz. herritarren eguneroko mintzajardun arruntak erabakitzen du, aldiz, ingurumen geoterritorial bat arnasgune den ala ez:
|
|
|
2 horretarako, dena den, zera
|
jakin
behar du: zoriontsu bizi dela arnasgunean; are, kanpoan baino hobeto bizi dela barruan. horretaz kontziente izan behar du bertoko biztanleak.
|
|
|
eguneroko jardun arruntean erabat edo nagusiki euskaraz bizi garenon artean, zenbat bizi dira arnasguneetan? hori da, gure ustez, hizkuntzaren statusplangintzan eta rLS/ hINBe lanetan ari diren arduradunek (zaldizko zein oinezko) lehenik eta behin
|
jakin
behar dutena. zer pisu erlatibo dute, euskara belaunez belaun mantendu eta zabaltzeko ditugun baliabide aktiboenen artean, arnasguneok, hori da portzentaje zentrala, gure ustez, hizkuntza soziologia prospektiboaren eta preskriptiboaren ikuspegitik. demagun arnasguneetan bizi direlarik etxean eta (jakin ahal balitz, lagunartean eta kaleko herri giro zabalean) erabat edo nagusiki euskaraz egiten dutenak a2 direla, eta hegoaldean bizi direlarik eguneroko jardun arruntean (beste daturik ezean, demagun etxean) nagusiki euskaraz bizi direnak B2 ez ditugu datuak eskueran, a2/ B2 ratio horren kalkulu zehatza egiteko. ez ginateke harrituko, ordea, portzentaje hori a1/ B1 ekoa baino nabarmen handiagoa balitz.
|
|
2020
|
|
|
Hiztunen hizkuntzagaitasuna ez da hizkuntza jakin hori (edota bertako zenbait hizkera) jakitera mugatzen: hori (ek) jakiteaz gainera, hizkuntza/ hizkera bakoitza noiznon, norekin eta nola erabiltzekoa den
|
jakin
behar dute hiztun horiek, hiztunelkarteko kide izateko.
|
|
|
Zenbat eta gehiago jardun, orduan eta eragin handiagoa izango delako gizartean, hedabideen sisteman. Jarrera hori hartzeko, erakundea ahaldunduta sentitu behar da, euskarazko komunikazioan nor dela
|
jakin
behar du.
|
|
2021
|
|
|
Eta COVID19aren pandemia bezalako krisietan zentzua da gehien behar duguna, ziurgabetasunari eta segurtasun ezari aurre egiteko eta nola erantzun behar dugun jakiteko. Labur esanda, zer gertatuko den eta zer egin behar dugun
|
jakin
beharra dugu halakoetan. Komunikazioa da, beraz, gakoa.
|
|
2022
|
|
|
Sentsibilitatea, entzuteko jarrera, jardunbide onenen ikerketa etengabeko hobekuntza prozesuetan kokatzen dira, eta prozesu horiek konpromiso formala egokitzeko gaitasun bihurtzen dute. Europak kapital ukiezinak (gizatiarra, soziala, instituzionala) garatu eta horiek behar bezala konbinatzen
|
jakin
behar du, indartu eta errendarazi ahal izateko. Herrialde orok jakin behar du kultura eta hizkuntza bezalako aktibo immaterialei balioa ematen:
|
|
|
Europak kapital ukiezinak (gizatiarra, soziala, instituzionala) garatu eta horiek behar bezala konbinatzen jakin behar du, indartu eta errendarazi ahal izateko. Herrialde orok
|
jakin
behar du kultura eta hizkuntza bezalako aktibo immaterialei balioa ematen: kapital horiek kudeatzea beharrezkoa da ekonomia berrian, eta horri ez ekiteak, berriz, gaitasunak, identitate, duintasun eta autoestimu aktiboak galtzea ekarriko luke.
|
|
2023
|
|
|
praktikatik zein teoriatik. Eurek edo euren ingurukoek sentitzen dutena akaso estres linguistikoa dela
|
jakin
behar dute gazte euskaldunek, eta baita euskararen errealitatea ez, errealitateak daudela ere. Kontua ez da, soilik, ez dagoela soziolinguistikan espezializatzeko behar besteko eskaintzarik unibertsitatean edo lanbide heziketan.
|
|
|
gurasoak, edo oro har, helduak dira hizkuntza haurrei transmititzen dietenak eta haurrak, berriz, helduek transmititutako horren jasotzaile huts eta pasiboak lirateke. Esan beharrik ez dago ikuspegi horren arabera gurasoak edo helduak euskaraz
|
jakin
behar duela, baldin eta haurrei euskara" transmitituko" badie. Ikuspegi horren bidez azaldu izan da bai familiako hizkuntza transmisioa eta baita ere eskolakoa.
|