2008
|
|
Aipatu bezala, maiz estandarraren erabilera berezitzat hartu ohi da zenbait hizkera, eta hizkera horien ezaugarriak zehatz mehatz deskribatzeko izugarrizko ahalegina egin ohi da. Gainera, hizkuntza batzuetan eta arlo
|
jakin
batzuetan estandarretik urruntzeko ahalegin berezia egiten da. Zorionez, gaur egun kontrako adibideak ere baditugu, bai geurean bai kanpoan:
|
|
Baina aipagarriagoa da eliz korporatibismo hori ahaleginez euskalgintzarekin uztartu gura izan zuela. Zeren une
|
jakin
batzuetan, adibidez 1914an edo 1938an, ordena erlijioso batera osotara erretiratzeko asmoa izan zuenean, erabaki hori guztiz bazen ere euskalgintza jarduerekiko bereizia, beste hainbat kasutan, korporatibismo erlijiosoa euskalgintzarekin lotzen saiatu zen. Horren adibiderik behinena 1909ko Zurtzaingo egitasmoa izan zen, euskarazko hezkuntza katolikoa, hots, fedea eta euskara, biak, hedatuko zituen korporazioa sortzea izan baitzuen buruan.
|
2010
|
|
Eta, dakigunez, hautu teoriko eta metodologiko desberdinak daude sakonean. Bakoitzak termino
|
jakin
batzuetan aztertzen du fenomenoa. Diskurtso ekarriari gagozkiola, besteak beste, honako bereizketak ezarri izan dira.
|
|
–Hainbat jeltzale esanguratsuk ere izan zituzten aldeko jarrerak eta jokabideak guztiz erabakigarriak. Esaterako Arabar Errioxan bertan, eta Gipuzkoako eta Bizkaiko ikastola
|
jakin
batzuetan?.
|
2012
|
|
Beraz, kokagunearen edo distribuzioaren irizpidea ez da puntuazio marka jakin bat hautatzeko erabateko baldintzatzaile (kokagune
|
jakin
batzuetan zilegi baita eta buruan daraman enuntziatu parentetikoa parentesien, marren edo koma parearen artean kokatzea) baina, datuei erreparatuz, atera al dezakegu bestelako ondoriorik?
|
|
Ondorioz, testu mota horietatik guztietatik zeintzuk aztertu behar ditugun zehaztea ezinbestekoa da, testu mota
|
jakin
batzuetan bestetan baino gehiago agertzeko aukera baitago:
|
2014
|
|
dudanaren arabera, lerro lekuonatarra jarraitu du,. Karmeldarren komentuan biltzen ziren bertsolariena?, eta, txalaparta bezala, identitatearekin lotutako fenomenoa bihurtu da, politika aber tzalearen zabaltzaile. Gure tribuaren doxa ideologikoaren aurka daudenek, erabat edo puntu
|
jakin
batzuetan, inoiz baino lan zailagoa daukate.
|
2021
|
|
Azpimarratutako zatiak adierazten duen egoera, kasu honetan, datiboari dagokio. Baina horrelakoak kasu
|
jakin
batzuetan bakarrik gertatzen dira: nolabaiteko jabetza adierazten duten datiboekin (‘hagina Josurena da’) soilik egin daitezke, edo egitura arazleetan (Josebak Mireni haurdun zegoela eginarazi zion lan zail hura); eta gramatikari gehienek ezaugarri desberdinak egozten dizkiete.
|
|
Nire laguna irakasle ona da; Lagun ona zaitut; Ni zure nagusia izango naiz. Hauez gain, aditz eta egitura
|
jakin
batzuetan, artikulurik gabeko izen soilak ere azaltzen dira predikatu gisa: Artzain joan zen Kaliforniara; Printzea igel bihurtu zen; Lehendakari hautatu dute; Ordezkari izendatu dute.
|
|
37.3.1f Eskuarki predikatuaren barneko osagaia bada ere, esaldi
|
jakin
batzuetan haren kanpoko konplementu gisa erabiltzen da inoiz subjuntibozko perpausa, enuntziazioaren helburua seinalatzen duen azalpen moduan: Azkeneko arrantzalea ere, jakin dezazun, bere gorbatekin joango da arrantzara;[...] bere gorbata ederra han eramango du lepoan dotore jarria (Iraola); Argiroago jakin dezazun, lehenengo hiztuna Alkatea zen (Azkue).
|
|
zure semeari, zeina isilik baitago(= zure semeari/ hura [zure semea] isilik dago). Oso urrun dago, bada, halakoen funtzioa eta esanahia, egitura ez ezik, n menderagailuaz osaturiko sintagma adjektibaletatik, nahiz eta testuinguru
|
jakin
batzuetan (garbienik, aurrekaria erreferente zehaztugabekoa denean eta absolutiboan dagoenean) oposizio semantikoak neutralizatu: argitzeko dauden kontu potolo batzuk/ asko= gauza potolo batzuk/ asko(,) argitzeko daudenak= gauza potolo batzuk/ asko, zeinak argitzeko dauden/ baitaude.
|
|
Pellok pastel bat egiten zuen (ez da erraten pastela egin zen ala ez; erraten den bakarra da denboraren kokapen jakin batean Pello horretan ari zela). Gisa berean, berez telikoak diren aditz batzuek interpretazio atelikoa dute denbora
|
jakin
batzuetan (orainaldian, lehenaldi burutugabean), eta telikoa besteetan (lehenaldi burutuan eta geroaldian): ingelesa ikasten dut/ ingelesa ikasten nuen vs ingelesa ikasi dut, ingelesa ikasi nuen, ingelesa ikasiko dut.
|
|
Ingurune
|
jakin
batzuetan ageri da:
|
|
Gainerakoek — e (na), (e) nik, (e) n eta baitaurrizkiak— askoz ere leku mugatuagoa dute. Predikatu jakin batzuekin eta euskalki
|
jakin
batzuetan baizik ez dira erabiltzen. Menderagailu bakoitzetik abiatuta aztertuko dugu bakoitza zein predikatu motarekin agertzen den eta zein ezaugarri dituen.
|
|
38.5b Baitkausala. Gehienetan azalpenezko perpausetan erabiltzen da baitmenderagailua, baina testuinguru
|
jakin
batzuetan kausal gisa interpreta daitezkeen perpausak ere eratzen ditu, esan bezala, ekialdeko euskalkietan. Hala, esate baterako, perpausak zertako?
|
|
Horrekin ez dugu esan nahi goiko bi adibideek kontzesio baliorik ez dutenik; bai, ordea, ez direla zehazki kontzesioari lotutako formak. Balio dezakete, testuinguru
|
jakin
batzuetan, kontzesioa adierazteko, baina ez da hori kontzesioa adierazteko forma arrunta. Gauza bera esan dezakegu kontzesio balioa izan dezaketen beste forma batzuei buruz ere, nahiz berez kontzesioari lotutako formak ez izan.
|
2023
|
|
1 Hezkuntza Departamentuak Nafarroako eskualde
|
jakin
batzuetan mintzatzen diren euskalkiak irakastea eta eskolan erabiltzea sustatuko du, ikasketak euskaraz egiten dituzten edo euskara ikasten duten ikasleendako.
|