|
2000
|
|
|
Ekainean ipini zituzten 40 lehenak. 600 biztanleko edukiontzi bana
|
izatera
iritsi nahi dute. Laster Aialako Koadrilan beste 125 jarriko dira eta aurtengo urrirako probintzia osoan egongo direla espero da.
|
|
|
«Bidez bide» azken diskoaren ondotik, zuen azkenetan zinetela ageri zen, naski. Epiko izatetik lirikoago
|
izatera
iragan zineten nolabait.
|
|
|
Hilabetero estatuaren bulego sozial batera doa, eta gizarte laguntzaile baten aurrean bere sinadura botatzen du. Espainiako estatuaren mugetatik atera nahi
|
izatera
baimen berezia eskatu behar du bestalde.
|
|
|
Txakolina urte gutxitan ezezagun izatetik altxor
|
izatera
igaro da. Duela 20 urte, bigarren mailako produktua zen, etxerako egiten zena eta gutxik aintzat hartzen zutena.
|
|
|
Beste hainbat gazterekin batera, Imanol EKINekoekin harremanetan jarri zen euskal kultura eta historiaren zenbait ikastaro tarteko zirela. Ordurako EKIN EGIrekin bat eginda zegoen eta hori dela eta Imanol talde honetako partaide
|
izatera
pasa zen. Horrela hasi zen eibartarraren ibilera politikoa.
|
|
|
Halaxe, jendea euskara ikastera animatu dadin, bigarren urtez segidan, Bizkaia eta Gipuzkoako udal euskaltegiek (r) udal euskaltegiaren txokoa» zabaldu dute Joseina Etxeberriaren arratsaldeko saioan, urtarrila eta otsaila bitartean, hain zuzen. Bertara, udal euskaltegiekin nolabaiteko lotura duten edo izan duten pertsona ezagunak gonbidatzen dira astero, euskararen, euskaltegiaren eta bere lanaren inguruko solasaldi gozo bat
|
izatera
. Esaterako, Lasarteko udal euskaltegian aritu Martin Berasategi sukaldariak, plateren osagarriak hartu zituen hizpide euskararekin alderatzeko.
|
|
|
Dena dela, ikasleek kilometro asko egin behar dituzte klasera joateko, eta hori dela eta, Seaskak barnetegi bat zabaldu zuen Kanbon. Ikasturte honetan 34 ikaslek ematen dute astea barnetegian, hala ere, aurreko urteetan 60 gazte
|
izatera
iritsi izan dira. Garraio kostuak Pirinio Atlantikoetako Kontseilu Orokorrak ordaintzen ditu, Seaskak egindako akordio baten ondorioz.
|
|
|
Zubi Zaharrari, Enkarterriko ikastolari, Balmasedako zubi ezagunetik datorkio izena. Hamahiru haurrekin hasi bazen ere, asko handitu da, 224 ikasle
|
izatera
iritsi baita ikasturte honetan. Haurtzaindegiko zerbitzutik hasita Lehen Hezkuntzako 6 mailara arte burutu daiteke bertan; lau hilabeteko haurrak dira gazteenak eta hamahiru urteko gaztetxoak helduenak.
|
|
|
Estatu Batuetan, hispanoak bigarren gutxiengoa izatetik lehena
|
izatera
pasa dira, nola hartzen dute zuriek hori?
|
|
|
Laudio Ikastola dugu Araba Euskaraz 2000ren antolatzailea. Galmakako ikastolaren gerizpean sortua, 800 ikasle
|
izatera
iritsi da. Duela bi urte egoitza nagusia handitu zuten, baina Haur Hezkuntzako ikasleak beste eraikin batean daude oraindik.
|
|
|
Eraikin adimendun honetan 185 lagun arituko dira lanean, horien artean 1999 urtearen amaieran ere bertan zeuden 38 bekadun. Azken bost urteotan Inasmet 139 langile izatetik 185
|
izatera
pasatu da, bekadunak barne (%33ko igoera). Ezin da ahaztu bekadunen prestakuntza jarduerak lehentasun handia duela Inasmeten jardueraren barruan, eta jarduera hori oso ohikoa da 1983az geroztik, Berrikuntza Sustatzeko Teknologi Guneen Fundazioaren laguntza eta lankidetzarekin.
|
|
|
Azaroan hasi eta Santo Tomas eguna bitarte euskal antzezlanez gozatu ahal izango da. Hasiera batean hilabete irauten zuten baina 1997tik udazkeneko topaketak
|
izatera
pasatu dira, jendeak patxada gehiagorekin obra guztiak ikusteko aukera izan dezan. Hemezortzi urteko ibilbidean euskal antzerki jardunaldi hauek sendotu egin dira; alabaina, hastapenak xumeagoak izan ziren.
|
|
|
Gaur egun gezurra dirudi ere lehiara ohitu gabea naiz eta behin honetaraz gero ez al gara jarriko. Jakinaren gainean izanda ere aurreko batean mundu honetako eta Nafarroa eta Donostiako pipermin onenak ekoizten diren errio erriberak dituen Usurbilgo hamaika baserritako piperren artean onenak zeintzuk ziren erabaki behar zuen epaimahaikide
|
izatera
deitu ninduten. Nahi gabe ere kristau kutsuadura gutxiena uste dugunean azaleratzen da eta pipermina gurtzen dudan eran gurtzen dudanez, baserritarren lanaren emaitzak aparteko majeran jaten emateko modukoa den nire minaren ahosabaiaren arabera sailkatzera bezatu nintzen.
|
|
|
' Urtain' i begia ondatu ziolako nagusitu zan Cooper, eta ez uste bezin mendean zerabilkialako. Zorigaitz ura ez
|
izatera
, ez jakin Londres' en zer gerta zitekean. Danak aitortzen dute inglesa nekatzen gogor asia zegoala".
|
|
|
KAPITAL pribatua gehitzea da Bilboko Arte Eder Museoa elkarte anonimo izatetik fundazio
|
izatera
igarotzeko sinatu berri duen arrazoietako bat. Egun %25ekoa da kapital pribatua eta hemendik aurrerako aldaketarekin %40koa izatea espero da.
|
|
|
Gehienbat Oria ibaiaren ezkerraldean kokaturik, inauteri oso famatuak ospatzen dituen hiri hau XIX. mendearen erdialdean Gipuzkoako hiriburu
|
izatera
iritsi zen. Hiriburu izana, hainbat mendetan Euskal Herrian izan duen garrantziaren adibidea da.
|
|
|
Lehengo ikastetxeetatik ez genekien, noski, baina gaurko haur eta gazteen artean ere, zenbatek ikasten du Nafarroari Gaztelako armadak kendu ziola bere burujabetza? (...) Zenbatek daki euskara nafar gehienena izatetik gutienena
|
izatera
agintari espainiar eta espainiarzaleen bortxatze eta zanpatzetik etorri dela? (...) Lotsatu egin luke zenbait gaurko jauntxo agintedunak, gaur euskaldunak lau garela eta euskaragatik lan egitea eta sosa gastatzea baliogabekoa dela erraten duenean.
|
|
|
(...) Lotsatu egin luke zenbait gaurko jauntxo agintedunak, gaur euskaldunak lau garela eta euskaragatik lan egitea eta sosa gastatzea baliogabekoa dela erraten duenean. (...) Lotsatu egin lukete, eurek eta euren moduko aitzinekoek gehiengoarena zen euskara guttiengoarena
|
izatera
ekarri, eta orain euskaldunok erdaldunen eskubideak errespetatzen ez ditugula erratera ausartzen direnean".
|
|
|
Koldo Zuazok gogorarazten digu euskara batua ez zela asmatu euskalkiak ezgauza zirelako, zazpi herrialdeetako euskaldunek batak besteari eroso ulertzeko baizik. Baina uste oker horrek, bere aburuz, norberaren euskaran konfiantza galtzera, eta gurasoen eta seme alaben arteko hizkuntza loturaren etenera, hots, hizkuntza sena garatua ez
|
izatera
eraman gaitu. Honetaz guztiaz dihardu" Euskararen sendabelarrak" saioak, non, besteak beste, Zuazok islatzen dituen gaur egun darabilgun euskarak dauzkan zenbait akats," Marteko" hizkera, euskara sasiletratua eta orotariko euskara bezala izendatzen dituen ataletan bereiziz.
|
|
|
Euskal letren esparru ezagunean daramatzan hogeitsu urte hauetako emaitza oparoa da dagoeneko. Literaturaren arloan eskaini duen obrak gure garaiko euskal sortzaileen artean leku berezia
|
izatera
eraman du, hala kalitatez, kritikoen iritziz, nola irakurle kopuru eta salmenta kopuruei dagokienez.
|
|
|
koloreek, esaterako, konnotazio bereziak eransten dizkiote kontakizunari. Hala nola, etengabea da soineko beltzaren aipamena, batzuetan pertsonaia baten aurrean gaudelako irudipena
|
izatera
iritsiz. Gainera, kolore beltzaren bidez narrazioaren leit-motiva den heriotzari erreferentzia egiten dio.
|
|
|
Hala ere, batzuetan beste pertsonaiek hartuko dute hitza, narratzaile metadiegetikoari bidea zabalduz. Are gehiago, beste zenbaitetan Paddyk berak beste pertsonaia baten gorabeherak kontatzen dizkigu, bera bigarren mailako pertsonaia
|
izatera
igaroz. Kasu hauetan, Paddy narratzaile homodiegetikoa litzateke, ez autodiegetikoa.
|
|
|
Narratzailea gizonezkoa dugu guztietan eta emakumearekiko ikuspuntua oso antzekoa da kontakizun guztietan. Emakumea da sentimendu nahasi eta kilikagarri guztien iturburu, baina beraren papera ez da agerian jartzen, bigarren mailako figura
|
izatera
lerratzen da. (Habe 292)
|
|
|
2 Inor da behartu elkarte bateko kide
|
izatera
.
|
|
|
Ipar Euskal Herriko irrati euskaldun soziatiboen hedapen azalerak herrialdebanari dagozkio (Zuberoa, Behe Nafarroa eta Lapurdi) beren euskalki edo euskararenaldaera linguistikoa dutenak, beren ibilbide historikoa, beren literatura eta tradizioa, eta ekonomia berezia34.. Irrati hauek ondo egokitu dira, gehienez ere 30 kilometrokoerradiora mugatu behar
|
izatera
, 1981eko azaroaren 29ko. Loi Fillioud ezarri zenetik, eta gainditu ere egiten dituzte, petit pays askoren zabalera35. Pays terminoa, benetako osotasun geografiko, kultural, ekonomiko edo soziala duen lurralde zentzuan (22 Art.), birgaitu egin da bereziki lurraldearen antolaketa eta garapenerako 1995ekootsailaren 4ko orientazio legeaz geroztik:
|
|
|
Kirolari dedikaturiko denboran ematen den ezberdintasunik handiena, ETB1eko egun osokoprogramazioan kirolak berebiziko lekutzarra eskuratzean datza. Horren ondorioz, euskarazko kanaleankirola ez da albistegietan aparteko tarterik
|
izatera
iristen; aldiz, ETB2k kirol programaziorik ez duenez, hainbat minutu dedikatzen dizkio gai honi berri saioetan.
|
|
|
Telekomunikazioetatik dator, preseski, Espainiar Estatuko hirugarren talde nagusia, Telefonica alegia. Europako Batasunak hartutako telekomunikazioen liberalizaziorako ildotik, Telefonica, Espainiar Estatuko telefonoaren monopolioa zeukan konpainia, pribatu
|
izatera
igarotzearekin batera, izugarrizko nazioarteko eta multimedia arloko hedapen prozesu batean murgilduta egon da. Horren ondorioz, eta EspainiarEstatuari dagokiolarik, Antena orotariko telebista pribatu estatala eta Via Digitalsatelite bidezko telebista digitala menderatzen ditu.
|
|
|
Hasi besterik egin ez den mende honetako gaitza, nazionalismoek dakartena omen da. Literatura penintsularraren kasuan, kontua ez da bakarrik nazionalistak gaiztoak izatea; aplikatu zaizkien amalgama psiko antropologikoen arabera, gaixoak
|
izatera
ere pasatu dira.
|
|
|
Eta zibermerkatu honetan autoritateestatalen edo superestatalen kontrol gabeko negozio multinazionalak egiten ari dira.Liberalismoaren paradisua da. Internet e komertzioaren gune
|
izatera
pasatzen arida16 Zein da estatuaren zeregina, bere ekonomiaren parte handia bere subiranotasuna gainditzen duten hedabideetatik bideratzen denean?
|
|
|
Gizarteak antolatzeko bide honetan, euskaldunonak bezalako estaturik gabekohizkuntzak, kulturak, herriak eta nazioak, gizarte tresna eraginkorrik gabe suertatzendira beren iraupenerako. Areago, askatasuna geroa eraikitzeko ahalmen modura ulertuz gero, aipaturiko giza taldeak menpekoak
|
izatera
kondenaturik ditugu betiko5.
|
|
|
edota, gatazkatsua?
|
izatera
.
|
|
|
Gainera, asimilaziorako estrategien onartzeak norbere gutxiengo egoerako taldea errefusatzera, estatuarekiko estereotipoak eta identitatea areagotzera eta herrialdeko informazio urria
|
izatera
darama. Separaziorako estrategia onartzeak, berealdetik, norbere gutxiengo egoerako taldeko estereotipoak eta identitatea areagotzera eta estatuarekiko estereotipoak eta identitatea errefusatzera darama, informazio maila altuagoa gertatzen delarik.
|
|
|
Zer gertatzen da, ordea, lurralde modura, gaur egun daukan ordezkaritza instituzionalarekin, Nafarroak proiektuan parte ez hartzea erabakitzen badu? Bada, gure ustez, kasu horretan, eskubidea lurraldearena izatetik herritarrena
|
izatera
pasatzen da. Egon daitezke60.000 nafar estruktura berri horretan parte hartu nahi dutenak, nahizgehiengoak parte hartu nahi ez izan, eta etorkizunezko egituraketa horretan herritarhoriek eskubidea eduki lukete parte hartu ahal izateko.
|
|
|
2 Gaiaren ustezko eta ezkutuko edukia. Subjektuak buruan errepresentatutakoa eta gehiago edo gutxiago errepresentagarria
|
izatera
bideratuta dagoengidoia.
|
|
|
Elementu horiek guztiek subjektuak bestearekiko joera
|
izatera
bultzatuko dute, nortasunaren nahaste larrietan izan ezik, hain zuzen ere, halakoetan, asetasunekolehen esperientzietan izandako gorabeherengatik.
|
|
|
Hura bai zen norberarentzako aurkikuntzahandia! Berak gorpuzten zuen, oraindik ametsa
|
izatera
ere ailegatzen ez zena; hots, berak frogatzen zuen, hizkuntza estrainioa nagusitan bereganatu arren, inoizko bateaneuskaraz ere isur nitzakeela garai hartan zirri borratzen ari nintzen poematontoleszenteak. Txillardegik egin bazuen, nik ere egin nezakeen, zergatik ez?
|
|
|
Ravier ek emandako adibideen artean bada bat oso ezaguna: Suediako errege
|
izatera
heldu zen biarnesa, Bernadotte mariskala, Azun haraneko lamina baten ondorengoa omen zen.
|
|
|
Euskararen eremua oso zabala da, noski. Euskararen produkzioa liburutan eta diskotan, adibidez, nabarmena izaterairisten ari da egunez egun. Garrantzi handiko sektore
|
izatera
iritsiko da, euskaldunokeuskal produkzioa kontsumitzen dugun neurrian. Bektore ekonomikoetan agertzearena, errentagarritasunaren balioa euskararen kasuan azpimarra zitekeela azaltzea, ustedut horixe izan zela Iñakirentzat haririk gratifikanteena.
|
|
|
Zinema berriko bigarren proiekzio makina erositakoan, behialako bizpahiru atsedenalditxoak erebakar bat
|
izatera
igaro ziren, juxtu jendearen premia fisiologikoak betetzeko pentsatua, eta normalean, ordu eta erdiko iraupeneko pelikuletan, bobinaren bukaeran.
|
|
|
Egiak ere, hortaz, heriotza du oinarri,, zakur? kontzeptuak ez du zaunka egiten, adiera
|
izatera
igarotzean hilegin baita. Egia ortzadarra da, iraganerantz doazen gauzen ur jauziaren gainean ageri.
|
|
|
Izan ere, Frantzian eta Katalunian nolabaiteko arrakasta eduki dutenak faltan ditugu Euskal Herrian; behintzat jatorria hemen daukanik ez dute sortu oraindik. Esaterako, Catalunya Informació estazioak 12.000 entzule zituen (lanegunetan, egunero 30 minutuz gutxienez) 1992an, eta 132.000
|
izatera
pasatu zen 1998 urtean, EGM enpresaren arabera; apiriletik maiatzera arte, Dympanel ek 172.000 entzule esleitu dizkio. Horrelako irrati estazio batek suspertu egingo luke informazio irrati nazionalaren esparrua Euskal Herrian, Hegoaldean zein Iparraldean.
|
|
|
Gainera, digitalizazioak irrati en tzunaldien pertsonalizazioa ere eragingo du. Interneti esker, irratia hedabide sinkronikoa izatetik asinkronoa
|
izatera
pasatu da. Sarean, entzule bakoitzak kanal bakarra dauka eta gunetik gunera tankerako komunikazioa gauzatzen da.
|
|
|
Hitz hau zibernetikatik datorkigu; psikologian erabilia
|
izatera
pasatu zen, eta gaur egun komunikazio sozialean ere erabiltzen da.
|
|
|
Ondorengo testua Bertolt Brecht-ena da: , distribuzio aparatu izatetik komunikazio aparatu
|
izatera
pasatu behar dugu irratia. Kanalizazio sistema ikaragarria izango litzateke, bizitza publikorako imagina daitekeen aparaturik hoberena, eta are hobea litzateke, emititzeaz gain, jaso ere jasoko balu, entzuleei adi egonarazteaz gain, hitz eragin ere eragingo balie; ez entzuleak baztertu, baizik, harremanetan jarri.
|
|
|
Era berean, eta kanpotik etorritako kulturei esker seguruenik, gizakiak hainbat landareren haziak kultibatzen ikasi zuen, fruitu eta hazi biltzaile izatetik nekazari
|
izatera
pasatuz. Lehen nekazari horiek itineranteak ziren, hau da, baso zati bat erre, bertan erein eta urte gutxi batzuetan uztak jaso eta gero, lurzorua txirotzen zenean, beste baso zati batera joaten ziren.
|
|
|
Bizkaiko Forua 1452 urtean idatzi zen eta Bizkaiko jaurerri osoa hartu zuen bere gain. Bateratze politikoaren ondorioz, Enkartazioak Gernikako Batzarreko partaide
|
izatera
pasatu ziren, nahiz eta Enkartazioetako Forua indarrean mantendu zen.
|
|
|
Estalaktita eszentriko guztiek, ur garraioa ahalbidetzen duen barne kanala daukate. Era honetan, ur iturria agortu arte edo muturreko zuloa itxi arte haziz doaz oso poliki, eta zenbait metroko luzera
|
izatera
hel daitezke.
|
|
|
Laburbilduz, XIX. mendean zehar irakaslearen gizarte maila hobetu egin zela esan daiteke, Estatuaren zuzendari jokamoldea zela medio; nekazari jatorriko irakasleak promozio sozialerako bidea aurkitu zuen? école normale, tan, denborarekin nekazari gizarteetako elitearen parte
|
izatera
iritsiko zelarik. Horrela, Prost en106 iritziz, Estatuarekiko identifikazioa bultzatzen zen, eta, mentalité spécifique, ari eman zitzaion hasiera; hots, talde mentalitatearen aurrean gaude, komuna zen ideologiaren aurrean, irakasleek gorputz solidarioa osatzen zutelarik.
|
|
|
1823an berriro buru politikoak izan ziren, 1833an aipatu. Subdelegado Principal de Fomento?
|
izatera
pasatzeko.
|
|
|
Ordura arte, mendeetan zehar izandako senide pobrea izan zen oinarrizko irakaskuntza, eta boterean egondako taldeek ez zioten ia jaramonik egiten, horien interesgunea unibertsitatera mugatuta egonik. XIX. mendean, ikusteko aukera izan dugun bezala, zeharo aldatu zen oinarrizko eskolari buruzko ikuspegia; Ruiz Berrio k202 dioenez, nortasunik gabeko erakunde galdua izatetik (maila horretako irakasleekin gertatzen zen moduan), testuinguru politiko, sozial eta ekonomiko berrian (Estatu Nazioaren eraikitze prozesua kokatzen zen testuinguruan, alegia) helburu nagusienetarikoa
|
izatera
pasatu zen. Hau hezkuntza sistema nazionalen garai historikoa da; irakaskuntza sekularizatu egin zen, eta Estatuek eskola sistemak arbitratzeko aukera egin zuten, beren irizpide ekonomiko, sozial, politiko eta ideologikoen arabera203 Eta oinarrizko irakaskuntza irakaskuntza sistema nazionalaren barruan bildu zen, Moyano legeak mende erdiko prozesuaren gailurra jorik.
|
|
|
alde batetik, legea bete zedin, beharrezkoak ziren eskolak falta ziren, baina Estatuak ez zuen honen ardura hartuko aldiz, zama hau herrien bizkar gainean utzi zuen, lehenago esan dugun bezala eta, beraz, ezin zuen legea betetzeko beharrezkoa zen oinarrizko baldintza ziurtatu. Bestalde, berak eraikiak ez ziren eskola publikoak ere udal eskolak, esate baterako gobernatu nahi zituen, nahi izatetik ahal
|
izatera
ailegatzeko tarteko zubirik eraiki gabe. Azkenik, ez dirudi, doan, baina ordaindu ezin duenarentzat?
|
|
|
Hala, lehen esan dugunez, Estatuaren makina burokratikoaren indartzeak aparteko garrantzia izango zuen eta testuinguru honetan ulertu behar da Moyano legeak irakasleriaren arazoari emandako bultzada. Benso k234 esaten duenari jarraituz, hezkuntzarena Estatuaren funtsezko funtziotzat hartzen zela kontuan izanik, irakasleria Administrazioaren zerbitzuan zegoen pertsonalaren saila handiena denborarekin
|
izatera
pasatu zela ikusten da. Alde horretatik, Estatuaren funtzionarioen, cuerpo, a izango zen, eta irakasleek, estatuto funcionarial?
|
|
|
Gaur Jabirekin gogoratu naiz. Eta hori gertatu denean ez dut jakin zerk bultzatu nauen oroipen hori
|
izatera
, baina geroago konturatu naiz Ralph izan dela gogoratzearen bidea ireki didana.
|
|
|
Barkamena eskatuko nioke jende askori orain, baina zertarako? Ni neu
|
izatera
ez al naiz etorri hona?"
|
|
|
Nire kasua ez lukete inoiz ulertuko, ez onartuko: ni neu
|
izatera
joan nintzen, aske izatera, eta horren ondorioz jende askoren askatasun mugak hautsi ditut. Putatzat hartuko naute.
|
|
|
Nire kasua ez lukete inoiz ulertuko, ez onartuko: ni neu izatera joan nintzen, aske
|
izatera
, eta horren ondorioz jende askoren askatasun mugak hautsi ditut. Putatzat hartuko naute.
|
|
|
Lehengoan ere esan nuen, eta gaur ere bai: ni neu
|
izatera
etorri naiz. Zukua aterako diot Irlandako egonaldi honi, azken tanta ere zurrupatuko dut, eta ez diot iraganari so egingo Euskal Herrira itzuli arte.
|
|
|
Dena dela, bihartik aurrera ikusiko dut nire ametsak betetzen diren. Bien bitartean bakardadearen bila noa, neure burua frogan jartzera, eta hilabeterako nire inguruko mundua ni neu baino ez
|
izatera
. Fuera ordutegiak, fuera kateak.
|
|
|
Ez Eiderren damuaren arrazoia ezagutzen ez zuelako, baizik eta istant batez euren artean beti tente mantendu zen konfiantza zalantzan jarri zuelako, eta tristura eman zion horrela pentsatzeak. Gainera, pentsatu zuen, Eider horretara etorri zen hona, egun batzuez loturak apurtzera eta bera, benetako bera,
|
izatera
. Eta agian horrek egoera gogor samar batzuk ekarri zizkion, boteprontoan Eider damura eraman zutenak.
|
|
|
Eta ez zion aipatu, ez beldur edo lotsagatik, ezpada Londresko city komertzialean eztanda egin zuen lehergailuak bere buru eta begietan ere danbada izugarria jo zuelako, eta beraz konbentzitu egin zelako esperientzia berezi hura berea eta ez beste inorena zela. 1993ko apirilak lortu zuen munduko azalpen guztiek lortuko ez zutena, alegia, Irlanda promesaz betetako gauetan ia inertziaz zerrendatutako herrialdeetako bat izatetik, Eiderren buruan aurki zitekeen herrialde bakarra
|
izatera
pasatzea.
|
|
|
Gorputz zurrunari eta buru barneko zoradurari ohartuta, goizaldearen alde makurtu nintzen. Horrela
|
izatera
, ordubete inguru egina nuen ezaguerarik gabe.
|
|
|
Ustekabetua behatu nion, gordinegi uste eta ateraldia. Nik, bederen, ez nukeen hainbertze erranen lagun artean ez
|
izatera
. Gehienez ere," maitasun habia" edo gisako zerbait.
|
|
|
Marka zaharrak marka berriei, Amnesty Internationalen egutegi baterako balio nuen. Bide horri segituz, kirurgia plastikora jo beharrean aurkituko nintzen luze gabe, zirko heavy batean bukatu nahi ez
|
izatera
.
|
|
|
Ez nuen kontrako argudiorik eriden. Aita
|
izatera
etsita, xoradurak hilabeteak iraun zidan.
|
|
|
Madarikazioa eztitzera saiatuko zen noski. Sadiko bat ez
|
izatera
, behintzat.
|
|
|
Ez naiz jeloskorra. Saiatu, bederen, ez
|
izatera
saiatu izan naiz beti. Edo izan banaiz, ez dut inoiz agertu.
|
|
|
Xede garbiak nituen. Lagunez lagun eta herrarik gabe mintzatu, nire usteak egiaztatu eta, gauzen nondik norakoa susmatutakoa
|
izatera
, modurik zibilizatuenean zorte ona opa, nire emaztearekikoak gutarteko adiskidetasuna urratzera etorriko ez zirela segurtatuta. Hori guztia, lehenago ukabilkada bat jotzen ez banion mutur muturrean, bistan da.
|
|
|
Aurkikuntzak ez zizkidan kemen piztu berriak itzali. Goiz hasiera horretako nire kezka bakarra bertzelakoa
|
izatera
deliberatua nintzen, eta ez nengoen prest giltza zirtzil batzuek horretatik barreiatzeko. Zortziak eta sei ziren.
|
|
|
Hori bai, lagun. Pattar pixka batekin, ahal
|
izatera
.
|
|
|
Tanzanian, haurtxo siamdarrak erdibitzetik atera nuela ogibide nahikoa itxuroso bat? Elikadura mafia baten buru
|
izatera
iritsi nintzela Etiopian, gosete garai latz izugarrian. Organo trafikatzaile izan nintzela Somalian eta Ugandan?
|
|
|
Eta, horixe: aurreko ahapaldia mikatza egingo zitzaizun agian, baina mikaztasun hori nahitaezkoa zen orain nire kantuaren goxotasuna ahoratu nahi
|
izatera
. Zeren, irakurle maite eta ziur nago jaso duzun purrustadatxoa barkatzen jakingo didazula, nola hitz egin nezakeen neure defentsa moduaz, neure izaeraz eta jokaeraz eta aldarteaz edo niri dagokidan beste ezein alderdiz, neure ezaugarririk behinenaz, neure jatorrizko bekatuaz eta izendapenaz, neure espiritu osoa zizela  tzen duen goi arnasaren ezaguerarik ez baduzu?
|
|
|
Ezen, egia esatera, min handiena eragiten zidana oroimena hain berean atxikitzea baitzen, hain oso eta hain bertako, eta horrexegatik akordatu nintzen, programa amaiera aldi hartan, batik bat, Leteo ibaiaren urez, haiek baitute, esaten zenez, gauza iraganen memoria ahazteko dohaina. Ai, orduan han
|
izatera
, tragoxka bat hartuko nukeen gustura baino gusturago! Baina halakorik ezean, aurrerabidea nuen eginkizun bakarra, eta alferrikakoak nituen gainerako kontsolamendu ametsezkoak oro.
|
|
|
Eta gero, nire egoera ez zidala aipatu nahi uste
|
izatera
iritsi nintzenean, hartu nire eskua bere bi eskuen artean eta esan zidan:
|
|
|
Liburua idatzi nuenean ihesi nenbilen erlijioa  ren itzal luzetik. Gaur ez dakit itzalik gabea
|
izatera
heldu naizen, baina badakit ez nukeela nire haurtzaroa kontatuko orain ia hogeita hamar urte kontatu nuen moduan. Nola egingo nukeen orain?
|
|
|
Mendian erori eta belar bihurtuko banintz, itsasoan erori eta hondoko arrautza biribilen antzeko harri
|
izatera
iritsiko banintz, ohetik jaiki, pijama txoko batera bota, eta nadin betiko zurekin.
|
|
|
...atu du furgoneta, bidaiariok hango ikuspegia goza genezan; eta guk ikuspegia ez ezik, jostaldia ere gozatu dugu, zeren norbaiti han izkinetara josta gintezkeela bururatu baitzaio eta, ibili ere, halaxe ibili gara (nik, bien bitartean, nahitara, Tomekin ez bezala bilatzen nuen Rubenekin arnasestuka gurutzatzea; egia esatera, haur denboratik sentitu ditudan nire amodio asko begiratzera eta begiratua
|
izatera
mugatu dira, eta horrek bizipoza eta bizinahia pizten zidan eta dit). Joan den asteko jolas parkean bezalatsu, ume sentitu naiz, eta soil soilik ama falta zen, jostetak amaitutakoan txokolate edo txorizo otarteko batekin etortzen.
|
|
|
zergatik etorri zen hegazkinean nire alboan, zergatik etortzen zen furgonetan nire alboan, zergatik sartu zen ni nengoen pub ean, zergatik kontatu zidan astronautarena bezalako istorio, azken batean, lizuna.....: ...ste, Ruben zitzaidan gustukoen egokien, izan ere adinez eta bizipenez hurbilago sumatzen bainuen, baina behingoz aspaldiko partez arriskatzea, txinpartak piztea erabaki nuen), tinko begiratu, eta, kasik buruko ileetatik behatzeko atzazaleraino zeharkatu ninduen hotzikara bat senti  tzearekin batera, suge baten antzera inguratu nintzaion eta, haren eskuak nireetan tinkaturik, indargabeturik, musu
|
izatera
heldu ez zen keinu batez, doi doian laztandu nizkion ezpainak......
|
|
|
Arestik ez digu zerraren hotsa entzunarazten, trontzalarien biraoak baizik, handik Anton, hemendik Gilen, biak berdin madarikatzen... Eta eszena horren aurrean, Lizardiren kontenplazioa ukatzen du Arestik, ikusle pasibo izatetik poemaren zati
|
izatera
ematen du urrats poetak, enborraren izariak hartzen ditu okerbidearen handia neurtzeko. Pauso horretan, sinbolismotik errealismora dagoen aldea iragaten du euskal poesiak, mende honetan gure poesiak ezagutu dituen iraultzetarik bat ekarriz.
|
|
|
Helburu hau lortzeko, Internetek elkarrekintzarako eskaintzen dituen baliabideak eta gehienbat bere lotura hipertestualak erabiltzen dituzte. Bitarteko hauek ezin dira testuaren euskarri soilak
|
izatera
mugatu; abantaila elkarreragileak erabiliz zerbitzu sorta zabala eskaintzen da, batzuk ordaintzekoak izan daitezkeenak: denda birtualak, datu baseak edo informazio berezitua.
|
|
|
Sistema honekin, galdera zehatz bat mahaigaineratuz, 1.500 erantzun lor ditzakete ordu gutxiren buruan; hau bai dela komunikazio elkarreragilearen sekulako lorpena! Kazeta honetan dihardutenak harrituta gelditu ziren" Liga fantastica de Marca Digital" guneak izan zuen arrakastarekin, berrien atzetik atal bisitatuena
|
izatera
iritsi baitzen. Internauten kopuruak paperezko bertsioa jarraitzen zutenarena gainditu zuen.
|
|
|
Elkarren ondoan edota elkarrekin nahastuta bizi diren gutxiengo eta gehiengo kulturalen hizkuntzekin antzeko zerbait gertatzen da. Merkatu soziokulturalak inposatzen dituen joerei jarraituz, lasterrago ala beranduago, hizkuntzarik indargeena hiltzera edota bitxitasun antropologikoa
|
izatera
kondenaturik egongo litzateke, besteak bizirik dirauen bitartean.
|
|
|
Mugimendu politiko hori XIX. mendeko azken hamarkadan eratu zen, haren doktrina, programa eta antolakuntza urte horietan finkatu ziren eta. Alderdiaren eragin soziala hazi egin zen harrezkeroztik, hauteskundeetan lortutako emaitzek hobera egin zuten hein berean; horren ondorioz, Euskal Herriaren gaur egungo historiaren osagai nagusietako bat
|
izatera
iritsi zen EAJ, erakunde garrantzitsu bilakatu baitzen Euskadiko errealitate soziopolitiko konplexuaren historian, ideologia, politika eta antolakuntza mailako formulazioetan islatu den bezala.
|
|
|
Ernetasun handian idazten du, aldiro ageri dituen kezkak dira jardun poetikoaren nolakoa eta idazletzaren zertarakoa. Horrek behartu egiten du, alde batetik, tradizioaren jarraitzaile hutsa ez
|
izatera
, eta bestetik, perfekzioaren etengabeko bilaketa batera. Hitzaren Euklides bat bezala, bai.
|
|
|
Eskura
|
izatera
, orrialdetxo hauetan zehar esandakoa errepikatzeko ausardia hartuko nuke beste behin ere, hauxe gogorarazteko: hiru horiek, alegia, Euskal eta Biblioteka eta Nazionalak, erro errotik bete behar dute euren tituluaren esana, eta Euskal Herriari buruzko oro bertara bildu, edozein euskarri tartean dela eta, zeresanik ez, Euskal Herriaren naziotasun hori ahaztu gabe.
|
|
|
Orduan da dibortziorako ahalmena debekatua edo utzia, kasuan kasu, hala herri bakoitzak dituen ohitura eta ideietara, nola andrazkoei eman behar zaien askatasun luze edo laburraren iritzira; hala senarrak nagusigo handiagoa edo txikiagoa
|
izatera
, nola etxeko gobernua hertsitu edo zabaltzeko interesetara; hala ogasunen berdintasunera, nola ondasun banaketa larregikoa saihesteko gogoetara.
|
|
|
Legeak deus ezartzen ez badu, eta berak berresten ez duen elkarketa batetik etorri badira seme alabak, ezinbestekoa da seme alaba horiek, eskubideok eskatu ahal izateko, euren gurasoen aldetik halakotzat aitortuak izatea. Bestela
|
izatera
, emakumeen ohorea, batuketen bakea eta herritarren onura arriskuan leudeke etengabe. Lege berriek gaitzari aurre egin diote eta horrexegatik zaindu ditugu lege horien xedapenak.
|
|
|
Zentzu ona, arrazoia, onura publikoa, horiek guztiak ezin daitezke bertan behera utz; badira arrazoi batzuk, komenigarritasuna eta ekitatea, besteak beste, jabearen familiari uzteko ondasun horiek; zehatzak
|
izatera
, familia horren inolako kiderik ezin, tituluz behinik behin, horren jabetza galdatu. Nola egingo da seme alaben arteko oinordetza zatiketa eta, horren ezean, senideen artekoa?
|
|
|
Salatzeko titulua dakarren egintza baino aurreragokoa izan behar du legeak. Legegileak ezinezkoa du kolpe ematea aurretiaz ohartzeke; bestela
|
izatera
, legeak, berezko duen helburua bazter utzita, gizakiak hobetu beharrean, zorigaiztokoagoak egingo lituzke eta hori, bistan da, gauzen izatearen beraren aurkakoa da.
|
|
|
XIX. mendean zientziak filosofiatik aldenduz joan ziren autonomoak
|
izatera
heldu arte, psikologia eta filosofia batzen zituen oraindik apurtuta ez egon arren. Vienako Zirkulua izan zen hura apurtu zuena, psikologiaren arazoak ikerkuntza enpirikora aldatuz.
|
|
|
Zirkuluarentzat, beraz, etika giza ekintzen jatorriari —bere sentimen eta nahimenetan— buruzko ikerketa enpirikora murriztuko litzateke; hots, gizarte zientzien adar bat
|
izatera
—psikologia gehi soziologia—, ikerketa honen ezagutzazko alderdia aintzat hartuz gero, jakina.
|
|
|
Ailegatu bezain pronto eraikin eta etxeak konpontzeko zegoen erakunde batean parte hartzera sartu zen. Bizitza modu berri bateko diseinu arkitektonikoen erakusketa bat antolatu zuen, izugarrizko arrakasta lortuz eta, ondorioz, Vienako Udaletxearen babesaz, behin betiko erakusketa
|
izatera
helduz. 1925ean sorturiko bere Museo Sozial eta Ekonomikoaren lehen urratsa izan zen hura.
|
|
|
Vienako Zirkuluaren esperientziaren kontzeptu orokorra soilik sentimenei zegokienean izan zen aztertua. Nola ez, auzia modu honetan ikusteko joerak salbuespenak ere izan zituen —ikus Lehen Eranskina— Erlatibitate orokorraren interpretazioak Schlick errealista
|
izatera
eraman zuen, baita pentsamendu eta errealitatearen arteko lotura kontzeptualizatzerakoan ‘emandakoaren’ nozioa at uztera ere, honek ezagutza mugatu besterik ez baitzuen egiten, erlatibitatearen teoriaren kontzeptu ugari ezagutzaren beraren esparrutik kanporatuz. Eta kontuan hartu behar dugu zientzia zela Vienako Zirkuluaren ikusmoldea oinarritzen zuena, ez alderantziz, askok maiz uste bezala.
|
|
|
Baina honek etorkizuna eta iragana antzekoak edo berdinak direla aurresuposatuko luke, eta hau ezin da frogatu. Zeren posible litzateke, bere kontingentzian, suak ez erretzea —bururatu daiteke eta, gainera, ez da kontraesankorra— Ezin dugu erakutsi, hortaz, etorkizuna iragana bezalakoa izango denik, ez baitago inolako arrazoirik hori uste
|
izatera
eramaten gaituena. Alabaina, egia da uste hori badugula:
|
|
|
Bestaldetik, substantzia kontzeptuaren inguruan Humek jorratutako analisiaren emaitzak zergatikotasun eta indukzioarenak bezain irmoak izan ziren. Humeren ustez, kualitateen arteko erlaziotik —inpresioak hautematen ditugunean— kualitate horientzat zerbait —oinarri bat— badagoela uste
|
izatera
aldatzea gauza arrunta zen. Baina oinarri hori ezin da ikusi; ikusten dena kualitatea da.
|
|
|
1922tik aurrera, Vienako Unibertsitateko zientzia induktiboen filosofiaren Ernst Mach Katedraren ardura eskuratu zuen, filosofia eta zientziaren arteko edozein lotura jorratzeko ezin hobea suerta zitekeen lekua. Schlick fisikako esparrutik etorritakoa zen, Carnap eta Reichenbach lez, baina bere joera zientziarekiko interesa zeukan filosofoarena
|
izatera
hurbilduz joan zen gutxinaka, bere aurretik Katedra berean egondako bi aitzindariak ez bezala —Ernst Mach bera, 1895 eta 1901 urteen artean, eta Ludwig Boltzmann, 1902 eta 1906 bitartean—, biak filosofian interesaturiko zientzialariak baitziren. Nolanahi ere, taldea eraikitzeko egin zuen lana aurretiaz existitzen zen beste talde batek erraztu zion.
|
|
|
Zer gertatzen zitzaidan adierazi nion. Espainolez bazekiela berak, erantzun zidan, eta kontatu niona egia ez
|
izatera
, berehala moztu egingo zidala telefono komunikazioa. Familiari esaten ari nintzaiona entzuten geratuko zen ofiziala.
|
|
|
Horrenbestez, asko ikasi arren, jendearen aurrean piztia arraro baten gisa agertu gabe bizitzeko gauza
|
izatera
heltzeko lain bai behintzat, galdua sentitzen zen Lauaxeta, bakarrik, deserroturik, abandonaturik, arrotz Euzkadi edo Euskal Herri berri, bizi eta interesgarri hartan. Lagunak behar zituen, konfiantzako gidari bat zen haren amets handia.
|
|
|
" Hildakoa
|
izatera
heltzean beste modu batez ikusten du batek bizitza", esan zion Fernando Pessoak Ricardo Reisi, José Saramagoren O ano da morte de Ricardo Reis nobelan, Prazeresko hilerritik irtenik egiten zizkion bisitaldi haietako batean. Baina denbora behar izaten du batzuetan hildakoak horretarako.
|
|
|
Neskak irribarre samur egin zuen. " Zure lana", esan zuen," (lan bat
|
izatera
, garbi hitz eginda, inprobablea dena), seguru aski, mezuak eramatea izango litzateke". " Mezuak?", galdetu zuen Xanek.
|
|
2001
|
|
|
Teknologia ekonomia berriaren motorra bada, finantzak dira motor horren erregaia. Azken hamar urteotan arrisku kapitaleko inbertsio fondoak 5.000 milioi dolar izatetik 10.000 milioi dolar
|
izatera
heldu dira. Ekonomia berriko enpresa indartsuak, esate baterako, Cisco, Nestcape, Amazon.com, Yahoo, eBay, Commerce one eta Aribak, gorakada beldurgarria izan dute, eta, neurri batean, bere abiagunean arrisku kapitaleko fondoen finantzaketa izan zutelako eta burtsaz baliaturik hedakuntza oso azkarra izan zutelako.
|