|
2009
|
|
|
Hasierak ez ziren egun izan daitezkeenez bestelakoak; kontaktuak zituenak kontaktatuko zuen, ez zuenak, oposizioetara joko zuen eraikuntzaren jarduerarik eza konpentsatzeko. Horrela, eta gaur egun kasu askotan gertatzen den bezala, udal arkitektoek bigarren lanpostu bat
|
izaten
zuten, arlo pribatuan. Kontakturik gabe, oposiziorik gabe?
|
|
|
Alde batetik ez zegoen horrenbesteko beharrik, beharginek aski esperientzia eta jakituria baitzeukaten, bizitza oso bateko lan eskarmentua eta gero. Beste alde batetik, eraikuntza sistemek ez zuten egun exijitzen zaizkien kalitateen beharrik
|
izaten
(oro har zekartzan ondorioekin, gaur eguneko birgaitzean ageriak direnak).
|
|
|
Honelako enpresa edo ezinezko misio bati aurre egiteko motibazioak asko eta askotarikoak
|
izaten
dira. Pasioak bultzatutakoak:
|
|
|
Esan nahi da, lehiaketa garrantzitsu bat irabazi ondoren edota enkargu potolo bat sinatzeak dakarren hastapen zorionekoa. Hau
|
izaten
da, oro har, egoera baikorrena eta aldi berean, logikoena, lanari ekiteko.
|
|
|
Honen harira, esan genezake bai bezeroak bai enkarguak lortzea dela arkitekto estudio batentzako lanik zailena. Enpresa tradizionalean, salerosketa sailak eta enpresa saltzeko bereziki kontratatutako langileak
|
izaten
dira lan horren arduradunak.
|
|
|
Ez dakigu zehazki nola deitu;, makroestudio?,, arkitekturitza?, edo, besterik gabe, datorrena?. Idom ingeniaritzaren sail xume bat
|
izaten
hasi bazen, gaur egun 400 behargin inguruko egitura bihurtu da. Guk ez dakigu horrenbeste kalitatea eta kantitatea lortzeko gakoa non den, agian ingeniaritza batek eman dezakeen oinarria izan daiteke, edota beste edozer.
|
|
|
Gaur egun, arkitekto gaztea bilduko duen azpiegiturarik ez badago, oso zaila du bere estudio propioa sortzea. Bere aukera nagusia, soldatapean, arkitektura azpiegitura batentzat lan egitea
|
izaten
da. Gai horri jarraiki, esan beharra dago, 1970ean sorrera izaten hasi ziren Ingeniaritza eta Arkitektura taldeak (IDOM, LKS, eta beste) gaur egun tamaina handiko taldeak direla, eta bertan arkitekto ugarik topatzen duela bere lanpostua.
|
|
|
Bere aukera nagusia, soldatapean, arkitektura azpiegitura batentzat lan egitea izaten da. Gai horri jarraiki, esan beharra dago, 1970ean sorrera
|
izaten
hasi ziren Ingeniaritza eta Arkitektura taldeak (IDOM, LKS, eta beste) gaur egun tamaina handiko taldeak direla, eta bertan arkitekto ugarik topatzen duela bere lanpostua. Beste aukeretako bat, administrazioak eta berari atxikitako enpresak puzten eta ugaritzen joan diren heinean, eurentzako lan egitea da.
|
|
|
hau da, hipotekok ematea oso negozio emankorra zen, ordaintzen zuten bitartean. Kreditu kalitate gutxiko hipoteka mailegu horiek ematen zituzten erakundeak horretara dedikatzen ziren soilik edo gehienbat eta ez zuten gordailurik jasotzen, eta gordailurik bermatu behar ez zutenez, gordailuak jasotzen zituzten gainerako banku eta erakundeekin alderatuta, arauetako exijentzia gutxiago bete behar
|
izaten
zituzten eta ikuskapen gutxiago jasaten zituzten. Horrek posible egiten zien, hain zuzen, horren arrisku (eta etekin) handiko negozioa eramatea.
|
|
|
Baina jendeak etxebizitza behar
|
izaten
jarraituko du. Izatez, etxebizitza, behar?
|
|
|
Musikak guk egiten dugun arkitekturan duen garrantziaz egiten diguzun galdera horri buruz, argi dago musika gure eguneroko bizitzan pisu nabarmena baduela, eta segur aski, eskola garaitik, RULOT taldean bildu gintuen identitate lotura nagusietako bat izan dela. Proiektu edo lehiaketa bakoitzari bere soinu banda aurki geniezaiokeela uste dut, eta lehiaketak lema bat baino gehiago abesti baten izena
|
izaten
bukatu du, Clash en. Rock the Casbah, edo Beck en abestiren bat bezala.
|
|
2010
|
|
|
Orube horren aukeraketa ez da hala moduz egindakoa, ez. VISESAk sustatzen dituen promozioetan, orubea oso faktore garrantzitsua
|
izaten
da, dituen ezaugarriengatik. Normalean, orube hutsak izaten dira, auzo edo hirigune zaharkitu eta degradatuetan daudenak, forma eta topografia zailekoak.Orube horiei ahalik eta etekin handiena ateratzen zaien bitartean, auzoaren birsorkuntzan eta zaharberritzean parte hartzen dute promozio hauek.
|
|
|
VISESAk sustatzen dituen promozioetan, orubea oso faktore garrantzitsua izaten da, dituen ezaugarriengatik. Normalean, orube hutsak
|
izaten
dira, auzo edo hirigune zaharkitu eta degradatuetan daudenak, forma eta topografia zailekoak.Orube horiei ahalik eta etekin handiena ateratzen zaien bitartean, auzoaren birsorkuntzan eta zaharberritzean parte hartzen dute promozio hauek. Horrela da aztertzen ari garen kasuan, bai eta IMBk Sestaoko La Bariega auzoan amaitu berri duen beste BOE promozio batean ere.
|
|
|
Etxe multzo bat diseinatzeko orduan, sarritan hirigintza proiektua aldez aurretik ezarrita datorkigun baldintza bat
|
izaten
da, eta ez
|
|
|
da diseinuaren ekuazio zail eta korapilatsuan aldagai
|
izaten
. Baina batzuetan, hirigintza araudiak lerrokadura eta bolumenak doitzeko aukera ematen du, betiere eraikigarritasun parametroak zorrotz errespetatu beharraren mugarekin.
|
|
2012
|
|
|
1 Gaur egun eraikuntzaren sektorean erabiltzen diren material asko mineral inorganiko, organiko (gehienetan petrolioa) edo konpositeen deribatuak dira, eta hauek zailak
|
izaten
dira birziklatzeko, duten konplexutasun kimikoa dela-eta.
|
|
|
3 Erabiltzen diren konexio eta elkarri lotzeko sistemak zailegiak
|
izaten
dira desegiteko, bai teknika bustiak (hormigoia...) bai bestelakoak (altzairuzko egiturak...). Zurruntasunaren eta gogortasunaren kultura desmuntatzeko erraztasunari gailentzen zaio dudarik gabe.
|
|
|
4 Eskulanaren jakinduria eta esperientzia urriak desmuntatze lanak garestitzen ditu, eta eraikitzeko epeak ere behar baino luzeagoak
|
izaten
dira askotan.
|
|
|
Norbanako bakoitzak bere erantzukizuna hartzea guztiz beharrezkoa da emaitza ahalik eta eraginkorrena izan dadin. Eraikinen instalazioak aldatzeko errazak izatea ere garrantzitsua da, normalean hauek
|
izaten
baitira eraikin batean azkarren zaharkitzen diren elementuak, beste elementu batzuek bizitza luzeagoa izan dezaketen bitartean (egitura edo itxiturak, esaterako...).
|
|
|
bat da. Materialak duen karbono portzentajea% 0,05 eta% 1,7 artekoa
|
izaten
da, altzairuaren erabilera konkretuak behar dituen ezaugarrien arabera. Altzairua eraikuntzako material bezala oso moldagarria eta erabilera anitzekoa da.
|
|
|
Desmuntatzea sustatzeko estrategien artean, giza eskuekin edo behintzat zailtasun askorik gabeko elementuez eraikitzea (ez pieza txikiegiak ezta handiegiak ere), eta elementuak elkarren artea mekanikoki lotzea dira neurririk azpimarragarrienak, desmuntatze prozesua erraztu ahal izateko. Elementu kimikoen bidez lotzen diren elementuak gehienetan zailak
|
izaten
dira elkarrengandik banatzeko.
|
|
|
Ban Ki moonek adierazi duen moduan, aztarna ekologikoa leheneratu egin behar dugu; hots, herrialde garatuen aztarna txikitu egin behar da, beste askorena handitu ahal izateko. Beraz, kontsumoaren hazkundeak ezin du garapen orokorraren panazea
|
izaten
jarraitu. Erakunde zibilen eta GKEen ustez ongizatea sortzeko modu berriak aurkitu behar dira, herrialde garatu izenekoetan kontsumismoan oinarritutako hazkundearekin lotuta zertan egon ez dutenak.
|
|
|
Gai horretan, argitu beharrekoa da diru-laguntzak ezabatuz lortzen den dirua zertan inbertitu behar den; eta proposamena argia da: energia eskura
|
izaten
inbertitu behar da, eta energia berriztagarriak ezartzen.
|
|
|
Oro har, lehen esan dugun bezala autokritikoak
|
izaten
jarraitu behar dugu, asko baitago hobetzeko arlo gehienetan. Adibide aproposa hondakin eta zaborren kudeaketa izan daiteke.
|
|
2013
|
|
|
Azken urteotan lokalen irudia lantzeko orduan Iruñean apustu harrigarria egin da bertako arkitektoen alde. Apustuak ona dirudi, baldin aurrerago aipatuko diren proiektu gehienek FAD eta Euskal Herriko Arkitektoen Elkargoaren sarietan izan duten arrakasta kontuan
|
izaten
badugu, tamalez, enpresen bideragarritasuna hauen lokalen diseinu kalitatearekin bakarrik ez dela hobetzen argi ikusten da, proiektu sarituak bisitatzen baditugu. Dendari batzuk kexu dira:
|
|
|
Aurrebaldintza horiek proiektaturikoak edota dagoeneko eraikiak izan daitezke. Bezeroak bere beharrak aseak izan ditzan, normalean, sukalde altzari egilearekin
|
izaten
du lehen kontaktua. Bion artean, sukaldearen forma eta funtzioa adosten dituzte.
|
|
|
Eraikuntzaren aurrebaldintzak aldatu edota zehaztu nahi badira, hainbat eragileren elkarlana eska dezake. Hau da, sukalde altzarien egileak beste eragile ugarirekin koordinatua egon behar
|
izaten
du. Esan beharra dago, instalazio ugarik bat egiten dutela sukaldearen inguruan, eta konplexutasun hori da hain zuzen elkarlan beharraren arrazoi nagusia.
|
|
|
Sukalde altzarien egileak neurri anabasa batera egokitu behar
|
izaten
ditu bere elementuak. Berauek fabrikatzeko, modulu sistema unibertsala izaten dute ordea.
|
|
|
Sukalde altzarien egileak neurri anabasa batera egokitu behar izaten ditu bere elementuak. Berauek fabrikatzeko, modulu sistema unibertsala
|
izaten
dute ordea. Modulua, nolabaiteko kaxa da, eta ateekin, tiraderekin edo irekia izan daiteke.
|
|
|
Hortaz, esan daiteke sukaldearen neurriak estandarizatuak direla. Lurreko modulu mota zabalduenak 60 x 60 x 90 cm-ko neurria
|
izaten
du. Eskegita doazen moduluak 60 x 40 x 70 cm-koak dira.
|
|
|
Garai batean, moduluetako loturak kolaz eta ziriekin lotzen ziren. Elementu trinko eta desmuntagaitzak ziren, arotzak egin beharreko lana
|
izaten
zen. Gaur egun, ordea, burdineria edo «herrajeak» erabiltzen dira.
|
|
|
Alde batetik, instalazioak enpotraturik joaten dira ia eraikitze testuinguru guztietan. Enpotratze hori arazo
|
izaten
da, erabateko malgutasuna bideratu nahi bada. Sukaldeko elementuren bat tokiz aldatu nahi bada, altzariaz gain berari dagozkion instalazioak ere moldatu behar izaten dira, eta jakina da, instalazio horiek enpotratuta badoaz, bada, gremio andana luze batek parte hartu behar izaten du.
|
|
|
Enpotratze hori arazo izaten da, erabateko malgutasuna bideratu nahi bada. Sukaldeko elementuren bat tokiz aldatu nahi bada, altzariaz gain berari dagozkion instalazioak ere moldatu behar
|
izaten
dira, eta jakina da, instalazio horiek enpotratuta badoaz, bada, gremio andana luze batek parte hartu behar izaten du. Malgutasun egoera ideala bilatu nahi bada, bi aurrebaldintza aldatu lirateke.
|
|
|
Enpotratze hori arazo izaten da, erabateko malgutasuna bideratu nahi bada. Sukaldeko elementuren bat tokiz aldatu nahi bada, altzariaz gain berari dagozkion instalazioak ere moldatu behar izaten dira, eta jakina da, instalazio horiek enpotratuta badoaz, bada, gremio andana luze batek parte hartu behar
|
izaten
du. Malgutasun egoera ideala bilatu nahi bada, bi aurrebaldintza aldatu lirateke.
|
|
|
Gaur egun, espazio irekiak bilatze aldera, eta haizagailu indartsuei esker, sukaldeek ez dute zertan gela bereizi batean egon. Sukalde irlek espazio handi samarretan funtzionatzen dute, baina leku murriztuetan, askotan, hobe
|
izaten
da sukaldea horma edo perimetrora lerratzea. Sukalde irlak, izaera aldetik, malgua izan nahiko luke, altzari independente, tekniko eta instalazioduna balitz
|
|
|
Baina Ikea benetan merkeagoa ote da? Saltzaileek kalitate maila bera eskaintzen badute prezioak antzekoak
|
izaten
dira. Beharbada, automatizazioan egon daiteke gakoa.
|
|
|
Aipagarriak dira, baita ere, Getariako «Indaux» burdineria egileek eskaintzen dituzten produktuak. Ez da zaila
|
izaten
munduko edozein bazterretako sukaldeetako atea ireki eta haien bisagra, gida, irristailu eta xukaderak topatzea.
|
|
|
Izan ere, kruzeroak eraikitzeko modu orokorra, onartua eta ohikoena aurrefabrikazioan, modulazioan eta automatizazioan oinarritzen da. Hotelen sektorean, aurrefabrikatua denak turismo merkearekin
|
izaten
du zerikusia. Komun aurrefabrikatuak ikus daitezke, Formule 1, Easy Hotel eta antzekoetan.
|
|
|
Itsasontziak egiteko, gehienbat ontziola kokatzen den herrialdeko bertako jende kualifikatua eta makineria berezia erabiltzen da. Hotelak egiteko, ordea, langile ez kualifikatua
|
izaten
da askotan.
|
|
|
Azterturiko itsasontzien tamainako egitura edo kaskoa moduluka eraikitzen dute. Egitura unitate desberdinak
|
izaten
dira. Askotan hainbat pisutakoak.
|
|
|
Itsasontziko kabinak kaxa aurrefabrikatuak
|
izaten
dira. Ontzira igo baino lehen, banaketa elementuak, instalazioak eta altzariak josiak dauzkate.
|
|
|
Garabiekin sartzen dituzte ontzi barnean. Behin kaxa horiek ontzian daudela, egokitutako tokian paratzea
|
izaten
da lan bakarra.
|
|
|
Horrek arazo ugari ematen ditu. Batetik, eskulan ugari behar
|
izaten
da. Bestetik, planoak etengabe interpretatu behar dira, eta, ondorioz, akatsak sor daitezke.
|
|
|
Haren hitzetan, sistemen bilakaera aztertzeko orduan bi bide daude; bata tradizionala, non indibiduoak hil, populazioak urritu eta espezieak desagertu egiten diren, eta bestea berriagoa, organismoen presentzian edo gabezian begia jarri beharrean, organismo kopuruen aldaketan eta aldaketa horien konstantzia mailan jartzen duena. Aztertzen ari garen sistemaren ezaugarrien arabera bietako azterketa bide bat egokiagoa izango da bestea baino, eta gehienetan, kanpoko eragileek aldaketa asko sortzen dituzten sistemak aztertzeko orduan, eta espero ez litezkeen gertaera asko
|
izaten
direnean, bigarren bidea egokiagoa izango da.
|
|
|
Honen harira, garapen iraunkor erreal batera iristeko ekosistemen erresilientzia aztertzea eta ulertzea ezinbestekoa delako ustea hedatu da azken urteotan. Erresilientzia ekologikoaren kontzeptua hirigune edo eskualdeen eboluzioa aztertzeko erabil daiteke, horiek beren jokabidea aldatu behar
|
izaten
baitute erronkei erantzun eta aurrera egin ahal izateko. Industriarekin erlazio zuzena duten lanpostuak desagertzen direnean esaterako, eskualdeek ezin dute sektore berdinetan dirua xahutzen jarraitu lehengo garaiak etorriko diren esperoan, nitxo berriak bilatu eta ekonomia globalizatuan etorkizun hobea daukaten sektoreetan inbertitu baizik.
|
|
|
Hiri eta eskualde gehienetan arazo hauei eman nahi
|
izaten
zaien soluzioa hirugarren sektorea indartzea da. Kasu paradigmatikoena Bilbok azken urteetan izan duen eraldaketa da (Guggenheim efektua bezala ezagutzen dena, alegia), baina kasu batzuetan funtzionatu duen arren, beste batzuetan epe luzera ekonomia gehiago makaltzea ekarriko du hirugarren sektorearen indartze horrek, zeren eraldaketa prozesu hauek ez baitituzte batzuetan ustezko ondorioak ekartzen.
|
|
|
Montgomery-k definitutako evening economy aktibitatean oinarritzen da auzo kulturala, altibitate ekonomiko honen goreneko ordutegia, eguneko lan ordutegitik kanpokoa baita. Industria kulturala eta sortzailea da auzo kultural hauen garapen ekonomikoaren giltza, unibertsitatearen laguntzaz askotan, hezkuntzaren esparrua ere tartean sartuta
|
izaten
delarik.
|
|
|
Beraz, estrategia hau ezin da zuzenean herri txikietarako baliagarria izan eta are gutxiago arte edo kultura historikoki garrantzitsua izan ez bada. Industriaguneen kokapena oso zentrala
|
izaten
da hiriaren bilbetik oso gertu eta ederki konektaturik. Produkzio kulturalaren hazia dira gune horiek.
|
|
|
Produkzio kulturalaren hazia dira gune horiek. Industriaguneetan eraikin ondareez gain espazio librea
|
izaten
da inguruan, eta espazio haorien berreskurapena espazio publiko gisa oso garrantzitsua da eraikinen barnean gertatzen den aktibitatea zabaltzeko eta elkarrekiko harremanak izateko espazio gisa funtzionatzen duelako.
|
|
|
Izan ere, errotonden kasua urrutiago joan gabe adierazgarria
|
izaten
ari zaigu aspaldian, bertan kokatzen diren dekorazioko elementu, sinbolo eta kultura materialari dagozkion ikurrak aztertuko bagenitu bai hirietan, inguraldeetan edo landa eremuan bertan. Elementu kitch direlakoetatik hasi eta eskultura abstraktu klonikoetara heldu arte, hamaika harri bitxi ikusi daitezke hauetan, aurri arkeologikoak barne.
|
|
|
Bestetik, monumentu bilakaturiko adibideak ditugu; hauetariko batzuk Bilboko ibaiertzean (garabiak, mineralaren karga itsasontzietan egiteko egiturak, tximiniak eta bestelakoak). Batik bat barnean espazio habitagarririk apenas dutenak
|
izaten
dira, eta Iñaki Uriarte arkitektoak dion bezala normalean bertikalak, hau da; espazioaren ustiapen ekonomiko eta espekulatiboari oztopo larregi jarriko ez dietenak.
|
|
|
Gure egunetan eta gure latitudean nahiago
|
izaten
ditugu eskenatoki urbano eraberrituetan txertatzen ditugun presentzia apaingarriak; industriaren ondorengoko hiriaren irudi idealak alegia, sasi museo eta sasi monumentu bihurtutako lurraldean. Horrela, fabrikatzarren hilkutxa esanguratsuak ikuslearen begietarako bigunduak eta zinez lirainak eskaintzen zaizkigu, han hemenka etxeen tartetik altxaturiko kanpandorre modernoak bailitzan; seguruenik beraien garaiko sufrikario latzaren oroimenari muzin eginez, etorkizuneko logotipoak diruditen paraje postmodernoetan.
|
|
|
garapen iraunkorra (hirigintza barne), marketinga, teknologia, estimulua, planifikazioa, ongizatea eta ekologia beste batzuen artean. Eko aurrizkiak den dena bere egiten duenean hiri orlegietako zentral nuklearrak ere jasangarriak
|
izaten
dira.
|
|
|
Horiek erakartzeko, puntako azpiegiturez hornitutako lursail, eraikin eta espazioak eskaintzen dira, nola salmentan, hala alokairuan. Gainera, elkargune funtzioa duen eraikina
|
izaten
da proiektuaren muina eta bertan izaten dira parkeko kudeaketa erakundearen bulegoak eta zerbitzu orokorrak, hots, auditorioa, bilera gelak, ostalaritza zerbitzuak, haurtzaindegia... Hainbat parketan zientzia dibulgaziorako azpiegiturak, hotelak eta aisialdirako guneak ere eraiki dira, golf zelaiak kasu.
|
|
|
Horiek erakartzeko, puntako azpiegiturez hornitutako lursail, eraikin eta espazioak eskaintzen dira, nola salmentan, hala alokairuan. Gainera, elkargune funtzioa duen eraikina izaten da proiektuaren muina eta bertan
|
izaten
dira parkeko kudeaketa erakundearen bulegoak eta zerbitzu orokorrak, hots, auditorioa, bilera gelak, ostalaritza zerbitzuak, haurtzaindegia... Hainbat parketan zientzia dibulgaziorako azpiegiturak, hotelak eta aisialdirako guneak ere eraiki dira, golf zelaiak kasu.
|
|
|
Teorian, udal arduradunek eragile bilakaturik teknikari talde bati egindako eskaria
|
izaten
da hiri antolamenduaren lehen urratsa. Udalerriko informazioa biltzeaz gain, talde horrek osatzen du hirigintza araudiak eta irizpide autonomikoek ezarritako baldintzei egokitutako udal araudia.
|
|
|
Bestetik, hiria ez zen paper batean marraztu zitekeen egitasmo bat. Alegia, gizarteak, ingurumenak, ekonomiak, industriak eta abarrek
|
izaten
zituzten aldaketak ezin ziren baldintzatu hiri antolaketa batek zuen egitura zurrun eta mugiezin baten bitartez.
|
|
|
XXI. mendeko lehen hamabostaldian sartzera goazenean, badirudi hiri antolaketa egiteko sistema aldatzetik urrun gaudela, are konplexuago bihurtu baita. Sei hilabete eta urtebete bitartekoak
|
izaten
dira erabakiak hartu eta onartzeko prozedurak. Hori guztia, egoerarik baikorrenean.
|
|
|
Hiriaren neurria handia bada, hiri antolamenduak 10 urteko iraupena
|
izaten
du. Nahiz eta prozesua lasaiagoa eta eraginkorragoa izan daitekeela pentsatu, hori ere ez da bide errazagoa.
|
|
|
Zenbait proiektu hiriak (hiri modernoak) osatzen duen artelanerako pentsatuta egoten dira; alabaina, eraiki gabe dauden horrelako zenbait proiektu eta proiektu horietako irudiak proiektuen xede diziplinar eta sinbolikoaren adierazgarri eta euskarri on (zenbaitetan, eraikitako proiektuak baino hobeak)
|
izaten
dira, bai eta sortu ziren garaiko imajinarioaren adierazgarri eta euskarri ere.
|
|
2014
|
|
|
Errenazimentuan egilearen rola eta irudia sortzen dira, eta, hortaz, alde batetik ideia izango genuke proiektua, eta bestetik obra. Modernitateak bi aldagai horiei «egilea» gehituko die, baina bi multzoak egilea eta haren ideia, eta obra
|
izaten
jarraituko dira. Arkitektoen jarduerak, puntu horretan hasitako joerari jarraituz, proiektuan hau da, ideian bilduko ditu esfortzurik handienak.
|
|
|
Zientzia, ingeniaritza, ekonomia eta beste esparru batzuetan gertatzen diren fenomenoak deskribatzeko eredu matematiko bat darabilgunean ohikoa da ekuazio diferentzial arruntak edota deribatu partzialeko ekuazioak agertzea. Ekuazio diferentzial arrunteko ezezaguna aldagai independente bakarraren menpekoa
|
izaten
da eta aldagai horrekiko deribatuak agertzen dira ekuazioan. Deribatu partzialeko ekuazioetan, aldiz, ezezaguna aldagai independente baten baino gehiagoren menpekoa da eta horiekiko deribatuak agertzen dira.
|
|
|
Eraikineko solairuak m ¡ masa duela suposatuko dugu eta ondoz ondoko solairuak malguki baten portaera duen konektore elastiko batek lotzen dituela. Normalean, eraikin altuetako egitura elementuak altzairuzkoak
|
izaten
dira eta altzairua oso material elastikoa da. Solairuak bata bestearekiko mugitzen direnean konektore horietako bakoitzak indar berreskuratzaile bat egiten du.
|
|
|
Oro har, problema elastiko dinamikoa (6) DPE sistemak gobernatzen du" eremuan. Eta problemari inguruneko baldintzak, hau da," eremuaren ertzetan gertatzen dena eta hasierako baldintzak gehitu behar
|
izaten
zaizkio.
|
|
|
Eta DPEak, inguruneko baldintzek eta hasierako baldintzek osatutako problemaren soluzioa aurkitzea ez da berehalako zeregina
|
izaten
. Emaitza analitiko zehatza aurkitzea orokorrean posiblea ez denez, hurbilpenezko metodoetara jo ohi da.
|
|
|
Horrelako problemak askatzeko egin beharreko kalkuluen tamaina eta konplexutasuna kontuan hartuta, ordenagailu bidezko simulaziora jotzen da. Baina problemak ebazteko ordenagailu kodeak egitea ere ez da eguneroko ogi biguna
|
izaten
eta, ondorioz, gai hauetan adituak direnek egindako softwareen erabilerara mugatzen da problema hauek askatzen dituzten gehienen lana. Softwareen adibideak dira, besteak beste, ANSYS, ABAQUS, COMSOL, GT STRUDL, RISA, STAAD PRO, FreeFem++, eta abar.
|
|
|
Problema ebatzi nahi den jatorrizko eremuaren parte txiki bat da, eremua banatzen den azpieremu sinpleagoak alegia. Elementuek forma sinplea
|
izaten
dute: dimentsio bakarrean tarteak dira, 2D n triangeluak edo laukiak izan daitezke, eta 3D n tetraedroak edo solido errektangularrak.
|
|
|
Problema diskretuetan elementu kopurua ikaragarri handia izan daiteke, baina beti finitua. Problema diskretuak ordenagailuz aise ebatz daitezke; jarraituak, aldiz, era zehatz batean analitikoki bakarrik ebatz daitezke eta, esan dugun bezala, emaitza analitiko zehatza aurkitzea ez da beti posible
|
izaten
.
|
|
|
Arrazoi bereziak ematen dira bertan. Esklabotza ugari izan duten gizarteak, langileak robotak bailiran erabiltzeko ohitura
|
izaten
dute. Japonian ez da esklabotza zabaldua izan historian zehar.
|
|
|
Ez da gizarte ideala, baina Mendebaldeko herrialdeekiko diferentzia nabarmena da. Gainera, langileek soldata onak
|
izaten
dituzte. Are gehiago, gehien irabazten duenetik gutxien irabazten duenera salto txikia izaten da.
|
|
|
Gainera, langileek soldata onak izaten dituzte. Are gehiago, gehien irabazten duenetik gutxien irabazten duenera salto txikia
|
izaten
da. Enpresa bereko kideen artean behintzat, munduan txikienetakoa da diferentzia hori, txikiena ez bada.
|
|
|
lurraren prezioak, klima kondizioek, lurrikarek, lan arriskuen prebentzio erabatekoak.... Hau da, herrialde batean, aberastasunaz gain, kondizio oso exigenteak badaude eraikuntza arloan, automatizazioak, aurrefabrikazioak eta robotikak bere lekua
|
izaten
dute eraikuntzan. Non ikus daitezke eredu argiak?
|
|
|
Gai honetan ikerketa batzuk egiten ari gara TUMeko BR2 laborategian, zehazki jende helduaren zaintzarako nola egokitu eraikinak. Jende helduaren zaintza karga handia izan daiteke, eta askotan familiako edo gertukoren baten sakrifizioa
|
izaten
da atzean. Beste batzuetan jende berezia kontratatzen da zaintzarako, baina hori ez dago guztien esku.
|
|
|
Heziketa desegokiak hezkuntza maila baxua edo porrot ugari dakar. Gizatalde bat trebetasun eta jakintza gabe badago, talde hori maila baxuko lanetan enpleatu behar
|
izaten
da, eraikuntza kasu. Nire ustez gizarte desoreka ugari ekidin daitezke hezkuntza egoki batekin eta produkzio sistema robotizatu eta automatizatuen bitartez.
|
|
|
Hala ere, ez da erraza
|
izaten
DIY praktikatzen dutenen eta profesionalen arteko ezberdintasun argirik egitea, askotan aisialdiko jarduera bezala klasifikatu izan delako, eta, Paul Atkinsonek1 adierazten duenez, hori izan daiteke 50eko hamarkadan objektuen eraikuntzaren zenbait prozesutan galdutako espezializazioaren ondorioz erabiltzaileak objektuak muntatze prozesu batez bukatzeak bideratutako ondorioa (2006). Hala ere, DIY mugimendua 60ko hamarkadatik 90eko hamarkadara gertatutako mugimendu kontrakultural eta artistikoen markoen barnean sortutakoa dela adierazten dutenak ere badaude.
|
|
|
Zinismoa eta parodia estrategia erabakigarri bihurtzen dira DIY barnean, batez ere, protesta politikoaren bitartez egoera soziala aldatzearen ezintasunari aurre egiteko. Mainstream edo korronte nagusia DIYk sortu eta ekoitzitakoa bereganatzen saiatu bada ere, DIYk underground kulturarekin duen harremanak zuzena
|
izaten
jarraitzen du, merkatuan aurkitutakotik bereiziz.
|
|
2015
|
|
|
Baina, Mintonek dioen moduan, sustatzaileaezkatuak kgo daude epe laburrera onura ekonomiko handiak ekarriko dizkieten espazioome krtzialak sortzearekin, tokiarekin eta bertakoekin erlazioa duten espazioak sortzearekin baino. Azken finean sustatzaile pribatuek epe laburreko etekina bilatzen dute, baina tamalez hori epe luzean gizartearentzat egungo ogia, biharko gosea
|
izaten
da maiz.
|
|
|
espazio publikoaren erabilera edo okupazioa eta jendearen partaidetza. Batzuetan, espazioa eta kudeaketa publikoak
|
izaten
dira; beste batzuetan, ordea, espazioa publikoa baina kudeaketa pribatua, hainbat urtetarako edo ekitaldi baterako emakidapean.
|
|
|
Trinketetan jokatzen den XIX. mende arte, ohikoak dira hiru pilota jokoen araudiak argitaratzea, apustuetan arazorik ez izateko hala nola Irunekoan5 edo Iruñekoan6 Denak pilota plaza irekiak eta publikoak. Bertan pilota festarako espazio publikoa egokitzeko prestatu beharreko lanak, besteak beste, tablao barrera o tendido izeneko eserlekuak prestatzea
|
izaten
ziren. Espazio publikoa agertoki baten modura antolatzen da, ikusleen arreta erosoagoa eta handiagoa izan dadin.
|
|
|
Formalki izugarrizko eraldatzea eman zioten ikuskizunaren kontzeptuari. Ordu arte ezagutzen ziren ikuskizunak, udalarekin adostuak herriko mugetan edo pilota soroetan jokatuak izanda ere, herritarren arteko konpetentzia
|
izaten
ziren. Oraingoan, blé jokorako agertokia egokitu zuten.
|
|
|
Espazio hutsak denboraren% 90ean espazio pribatuak, iraganean espazio publikoak antolatzen zituzten erara antolatuak baina jokaleku eta eserleku finkoekin. Espazio publikoak% 90ean erabilera publikoa
|
izaten
zuen, kirol ikuskizuna zegoen% 10ean, jokorako espazio erreserbatua izaten zelarik. Gaur egungo argumentu ohikoena, herriko pilotalekua estali nahi dugunean.
|
|
|
Espazio hutsak denboraren% 90ean espazio pribatuak, iraganean espazio publikoak antolatzen zituzten erara antolatuak baina jokaleku eta eserleku finkoekin. Espazio publikoak% 90ean erabilera publikoa izaten zuen, kirol ikuskizuna zegoen% 10ean, jokorako espazio erreserbatua
|
izaten
zelarik. Gaur egungo argumentu ohikoena, herriko pilotalekua estali nahi dugunean.
|
|
|
Espazio publiko bat gizarte baten gehiengo baterako modu egokian kudeatzea ez da batere lan erraza. Lehenengo lana espazioak bete behar duen funtzioak zein izan behar duen argi izatea da, eta funtzioa zehazteko orduan, gure ongizate sistemak gizartearen gehiengoan pentsatzera behartzen gaituen neurrian, ez da erraza
|
izaten
haien diseinuan asmatzea, eta, ondorioz, askotan tamalez akats handiak egiten dira. Ohiko akats horien artean, artikulu honetan hiru nabarmenduko dira:
|
|
|
Ideia ona dela uste dut eta ondo funtzionatzen duela, gainera. Hemen ere horrela
|
izaten
ari da, lehenengo lanak ingurumenaren administrazioak egin ditu, eta gero lurralde antolamendua izan da tokia hartu duena.
|
|
|
Uste dut esperientzia oso garrantzitsuak eta aberatsak
|
izaten
ari direla gehienbat hirigintzaren eta arkitekturaren arloetan, gizartearen parte hartzea integratzen dutenak. Izan ere, horiek ahalbidetzen dute gizartearen sentsibilizazioa; eta hori eraginkorragoa da jendea egiten jartzen duzunean, ez paisaiak duen garrantziaren inguruan txapa bat eman eta erabakiak adituek soilik hartzen dituztenean, «dakitenek» soilik.
|
|
|
Baina, oro har, ingurumenaren aldetik kontzeptuzko kutsadura bat daukagulako, joera dugu eragin handiak izan dituzten eremuak aurretik zeuden egoeratara bueltatzeko. Horregatik, askotan gune degradatuetan helburua
|
izaten
da leheneratzea Nora leheneratuko duzu. Logika horrek ez du funtzionatzen paisaiaren arloan, gaur egun egiten dugunak gaurkotasuna izan behar du.
|
|
|
Esaten ari garenaren lurzoruan oinak jartze alde, neuk bizi izan ditudan bi esperientzia aipatuko ditut: bata, Arrateko (Eibar) amabirjinaren santutegiko horma artean, itsasontzi baten saihets hezur figuran eginiko sabai azpian
|
izaten
genuen gertakizuna (lehen eskema), eta, bestea, Loiola auzoko (Donostia) «Jesu» parrokia dirdiratsuan ezarririko paradoxa ontologiko bitxia (bigarren eskema). Gurutzearen paralelismo formal bat agertzen da eskema hauetako gurutze kontzeptualak eta bi eraikuntza erlijiosoetako gurutze objektualak alderatuz:
|
|
|
Benetan esperientzia sakrilegoa, eta eskizoidea, Arrateko elizan
|
izaten
genuena: zeremonia liturgiko sakratu baten magalean fedea praktikatzea gauza Publikoa izateaz gain, Pribatua eta pertsonala ere bada, eta asko kostatzen zitzaigun apaizak aldaretik igortzen zizkigun hitzetan kontzentratzea (sinestea) eskumako paretaren barrualdean geundenoi, harresi horren kanpoan dagoena pilota frontoiaren ezker pareta delako, bere baitan.
|
|
|
Transpirazio horren emaitza barrua/ kanpoa motorraren erabateko zirkuitu mozketa zen, nire kontzientzia irizpide guztiak suspentsoan geratzen zitzaizkidalarik. Kondentsaturik, kanpoan pilota jokoa, eta barruan meza ospakizuna, denbora espazio berberean elkartuak, hori lehergailu bat
|
izaten
zen, eta han entzun nituen mezu nahasien kontraesanek oihartzuna izan zuten nigan gaztetatik, sentsibilitate estetikoa areagotuz: apaiza, Jainkoa gurtzen ari zen horretan, demagun Ebanjelioen pasarteren bat irakurriz, kasurako,«, extendíais las manos al Dios Todopoderoso, suplicándole que os fuera propicio, en caso de que, sin querer, cometierais algún pecado» (Epístola a los Corintios), beste batzuen eskuak ez ziren Jainkoarengana irekitzen, pilotarengana baizik, akatsak egin bakoitzean,« ¡ mecagüen Dios!» eta« ¡ puta Hostia!» moduko esalditxoak lagun.
|
|
|
Oteizak, Hiri des okupatuaren «okupa» handiak, arte galerietako usadiozko erakusketatik at, Bizitzaren egunerokotasun tragikora zubi egitea bideratuko zukeen ikerkuntza iraultzailea izan zuen proiektu nagusi. Artearen sisteman, museo politikek, erakunde kulturalek, kritika homologatuek eta, azken finean, botere ekonomikoek Arte «berritzaile» oro xurgatua, asimilatua eta momifikatua duten egunotan, zerbitzuen sailean klasifikatua, zintzoki ondasun kultural sinboliko
|
izaten
segitzea posible egiteko, vintage baino gehiago (kapitalismoaren plusbalioak erabiltzen duen mekanismo berberean murgildurik badago ere, ezinezkoa du Arteak, historikoki baieztatua geratu den bezala joera eta eragile askoren ekimena dela medio, Industria bilakatzea) eskertzekoa litzateke instituzioen nahiz indar pribatuen partetik, estrategia integralak ausart planifikatzea, Arkitektura eta Eskul...
|
|
2016
|
|
|
Testuinguru, soziala eta fisikoa, hauetan markaren identitatearekin erlazionatu nahi den marko esperientzialaren barne agertzen da, eta komunikazioari gehitzen zaion elementu bilakatzen da. Hiriko gainerako espazioetan araudietan eta herri ordenantzetan ezartzen den eta ohikoa
|
izaten
den kontroletik aske geratzen diren egiturak bihurtzen dira.
|
|
|
Hiritarkeriak eta kapitalaren kulturak obedientzia ilustratua aldarrikatzen dute, partikulartasunez garbitutako espazio publiko unibertsalak izan daitezela hiriak. Espazio pribatuan piztiarena egiten jarrai dezakegu, bortxatu, umiliatu, eta egoskor jarrita, pobre, euskaldun edo emakume zikin
|
izaten
jarraitu.
|
|
|
Hiritarkeriak eta haren kapitalaren kulturak obedientzia ilustratua aldarrikatzen dute, partikulartasunez garbitutako (ez klaserik ez generorik ez naziorik ez emoziorik) espazio publiko unibertsalak izan daitezela geure hiriak. Aldiz, espazio pribatuan piztiarena egiten jarrai dezakegu, bortxatu, umiliatu, baita, egoskor jarrita, pobre, euskaldun, beltz edo emakume zikin
|
izaten
jarraitu ere.
|
|
|
3 Ekimen honen defendatzaileek hainbat pertsonak parte hartu dutela edo kultura ekitaldi anitz egingo direla nahi
|
izaten
dute nabarmendu.
|
|
|
Hala ere, lehenago aipatu dugun auzoaren despopulatzeak ere badu eraginik aurrera ateratzen diren berrikuntza lanen kopuruan. Etxebizitza huts asko dauden eraikinetan, eskasa
|
izaten
da honen alde agertzen den interesa. Are gehiago inbertsioa merkatuan balioaren etengabeko galera sufritzen ari den jabetzan egin behar bada.
|
|
|
Horrez gain, irabazizko eta luxuzko irudia helarazten dute eta oso desiragarriak dira egungo merkatuarentzat.Haatik, euren bizitza estiloak iritzi negatiboak sortu beharrean, gizarteari onurak ekartzen dizkion ekintzak burutzen dituzte. Modari jarraitzen diote, elikadura osasuntsua eta ongizate psikologiko altua
|
izaten
saiatzen dira, baikorrak dira, abenturazaleak, kirolariak... eta garrantzitsuena, erosteko ahalmen handia dute. Gure inguruan WOOF etiketa ezaguna ez den arren, zahartzaroaren irudikapen berri hori eta horrek gordetzen dituen balioak modan daude hemen ere.
|
|
|
Espainian egoitza eredu hori sendotzen zen bitartean, Herbehereetan, Suedian, Danimarkan, Estatu Batuetan edo Erresuma Batuan, esaterako, 90eko hamarkadatik arreta ereduan aldaketa handi bat esperimentatu da.Eredu hori pertsonen lehentasunetan askoz gehiago zentratu da, baita intimitatearen errespetuan eta gizabanakoaren eskubidean ere (Sancho, Rodriguez, 2002). Horren ondorioz, lurralde horietan eskala askoz txikiagoa duten egoitzen eredu bat garatu da, pertsonentzat «etxean bezala»ko ostatua eskaini ahal duten inguruneetara, pertsonen eskaerei erantzunez.Horrela, bateratu egin dituzte etapa ahulenetan beharrezkoak diren zaintza zerbitzuak, horrek dakarren zaintza gehikuntzarekin, eta zaharrek nahi duten biziera
|
izaten
jarraitzeko eskaera gero eta handiagoak. Zientzia
|
|
|
Izan ere, umeek euren inguru fisiko eta sozialarekin erlazionatzeko duten baliabide intuitiboa jolas librea da. Jolas librearen bitartez, fisikoki eta emozionalki pertsona autonomoak
|
izaten
ikasteko tresna eta baliabideak garatzen dituzte.
|
|
|
Erraza dirudien ekintza bada ere, hasieratik erresistentziak jasaten dituen prozesua da; izan ere, horretarako behar beharrezkoa da gurasoek haurren eskua askatu eta euren mugimenduen jabe
|
izaten
uztea. Gaztetxoen% 69k bakarrik doazenean segurtasuna sentitzen badu ere(% 13 soilik sentitzen da arriskuan), Espainiako Estatuaren datuen arabera, 8 eta 12 urte bitarteko ikasleen% 30 bakarrik joaten da bere kabuz eskolara,% 70 gurasoek eramaten dituzte (Rimán eta Salís 2010:
|
|
|
Horrez gain, oso esanguratsua den kontraesana ezkutatzen dute. Espresuki txikienentzat eraikitzen ditugun jolas egitura horietan ezin dira bakarrik ibili, helduen laguntza behar
|
izaten
dute leku batetik bestera igo, jaitsi edota pasatzeko, eta kautxuzko lurra jarri arren, egitura horien altuera eta material zurrunak direla-eta, min egiteko arriskua altua da. Haurrek eta gazteek, berriz, nahiago dituzte elementu naturalak biltzen dituzten guneak.
|