|
2000
|
|
|
Euskal flota berritzeko apustu hau garrantzitsua da oso euskal untzigintzarentzat eta iragan ekitaldian sektore honek
|
izandako
gorakada datozen urteetan ere mantentzen lagunduko duena.
|
|
|
50eko hamarkadan hasi ziren, eta gaur egun munduko akuikultura produkzioaren% 80ren jabe dira. Asia barruan Txina dugu bereziki aipagarri, bertan biltzen baita mundu osoko produkzioaren% 60 Txinak
|
izandako
garapena balio komertzial urriko arrain kontinentalak hazten diharduen hainbat familia ustiapen txikiri zor zaio.
|
|
|
Guztira hamar animalia deskribatzen dizkigu, bakoitza kapitulu labur batean. Batzuetan animalia horrekin
|
izandako
esperientzia edo gertakizunen bat kontatzen digu. Eta bestetan, berriz, bera sartzen da animalia horren larruan, bizipenak gordintasun handiagoz erakusten dizkigularik
|
|
|
Bai Mallurketatik bai Erreparatzea aldetik, aise iritsiko gara Meateko lepora. Gaur egun aurriak besterik ez badira ere, lepoan ikusiko ditugun txabolak eta trikuharriak igarobide honek mendetan zehar
|
izandako
garrantziaz hitz eginen digute. Zenbat lagunek, zein garaitan eta egoeratan iragan zuten leku hau?
|
|
|
Bigarrenean, Gasteizko Apaiztegian eginiko ikasketak eta maisu karrera jasotzen dira. Hirugarrenak Euskal Etnologia ikasten ari zenekoa eta Aranzadirekin
|
izandako
hartuemana aipatzen ditu. Laugarrenak gerra hasi eta ihesi joan zenekoa.
|
|
|
Hainbeste urte pasa ondoren, betirako erretiratzea duintasunez jantzi behar zen, eta eginkizun horretan zeregin handia zuen Lizarrako akordioak, eta batez ere, EAJ PNVren jarrera politikoak. Nahiz eta Estatua belauniko jartzea ez den lortu, Autonomia Estatuzale
|
izandako
abertzaletasun politiko eta sindikala bide onera ekartzeko balio izan dua behintzat, eta horrek azken hogei urte hauetako ezker abertzalearen balantze politikoari itxura duin bat emateko balio dezake.
|
|
|
70eko eta 80ko hamarkadetan hartutako maileguak dira, Espainiako Estatuko maileguen interesa% 20tik gorakoa zenean. Baina Alemaniako markotan, Suitzako frankotan, yenetan eta dolarretan egindako zorra aurreikusitakoa baino heren bat gehiago kostatu zen, pezetak 1969az geroztik
|
izandako
balio galera guztien ondorioz. Zulo hori gainditzeko, 1969tik 1996ra bitartean, Estatuak 489.052 milioi pezeta ordaindu zituen dibisetako zorraren trukeko aseguru gisa.
|
|
|
Bestalde, polizia judizialak Iraun Zabaleta batetik (epaitegian bere kabuz aurkeztu ondoren), eta bestetik, Iñaki Ospital, Mirentxu Etxeberri eta Jose Antonio Cau atxilotu zituen Zuraiden eta Baionan hurrenez hurren. Azken gazte haueI, orain hilabete batzuk Irunen
|
izandako
lapurreta saiakera batekin nahastuak izatea leporatzen die frantsez poliziak.
|
|
|
1886an Carcer jaunak, aurreko udan
|
izandako
arrakasta eta kirol honen abantailak ikusita, pilotalekua txukuntzeko eta ustiatzeko proposamena egin zion udaletxeari. Urte berean, Lucio Gonzalez enpresariak Atotxako pilotalekua botatzeko beharra adierazi zuen, udaletxeari zuzendutako eskutitz baten bitartez.
|
|
|
bozeramailea, Jaurlaritzako lehendakariorde eta, besteak beste, Arabako Diputatu Nagusi
|
izandako
Fernando Buesa hil zituen ETAk, tregua garaiko itxaropenak izoztuz.
|
|
|
Madrilgo atentatuak ETAk bere jardueran heriotzak sartzen zituela argitu zuen; oraingo honek politikoen bidea ere zabalik duela mahaigaineratu du, duela hiruzpalau urte bizi
|
izandako
egoera bortitz eta tentsionatura itzularaziz. Ez da zalantzarik giza ikuspegitik berdin dela hildakoa polizia, militar edo politikoa izatea:
|
|
|
Lizarra Garaziko ahalegina eraiki dutenengan bereziki. Hori da komunikabideetatik guzti guztietatik, kaletik eta instituzioetan
|
izandako
jarreren jarraipenetik ateratzen den ondorio nagusiena. Eta ez da
|
|
|
Hasierako irakasle haiek egin ohi zuten bezala, eskolak emateaz gain, didaktikarako materiala prestatzen ere lan handia egin zuen. Imanol Laspiurrek bere eskolak emateko erabilitako baliabide eta materialen nolakotasuna begiratuz gero, euskarak azken hamarkadetan
|
izandako
gorabehera eta eboluzioa ikus daiteke neurri handi batean: Zabala Aranaren gramatikarekin hasi zen eskolak ematen, gero Xabier Peñaren ikasbidea erabili zuen.
|
|
|
Hala ere, Laspiurrek egindako lanak ez dira euskarara bakarrik mugatzen, baditu idazten hasi zeneko zenbait bertso eta itzulpen eta Eibarko ikastolaren historia txikia berak idatzia da. Bestalde, bereziki azpimarragarria da, Imanolek aldizkari eta egunkariekin
|
izandako
harreman sendoa. Besteak beste, «Zeruko Argia»n, «Eibar» aldizkarian, «Kezka» n, «Anaitasuna» n,«... eta Kitto!» n, «Egin»en edota «Euskaldunon Egunkaria»n argitaratuak daude berak idatzitakoak.
|
|
|
Ikastolen Elkarteko eta Partaideko ordezkariek jakinarazi dutenez, Hego Euskal Herriko ikastoletan aurten
|
izandako
matrikula kopuruak" nabarmen" egin du gora. EAEn aurten hiru urte bete edo beteko dituzten haurren %13, 8 matrikulatu dituzte ikastoletan, 16.325etik 2.254 Nafarroari dagokionean, bertako Elkartean bildutako ikastoletan 225 ikasle berri izango dira, iaz baino %7 gehiago.
|
|
|
Ricardo de Apraiz arabarrak idatzitako artikulu batean jasotzen dira horietako batzuk. Numantziar Museoko zuzendari
|
izandako
honek sokamuturra eta" toro ensogado" delakoaren arteko lotura aipatzen zuen lehenengo. Azken hau berreskuratzen saiatu ziren Sorian 1949tik aurrera festetan.
|
|
|
Industria eta ekonomia balio erantsi materialezko katea ustiaketan oinarritu izan dira denbora luzez. Zerbitzu materialgabeen booma kontu berria da, Interneti esker merkataritza elektronikoak mundu mailan
|
izandako
eragina bezain berria. Horrek guztiak langileria motan ere aldaketak dakartza.
|
|
|
Azken astindu gogorra 1813an jaso zuen Castrok, frantsesen aurkako Independentzia Gerran
|
izandako
porrotaren ondoren. Handik aurrera hazkunde garai berri batean sartu zen eta hiribildu zena udalerri bilakatu zen urte batzuk beranduago.
|
|
|
DATORREN astelehenetik ostiralera, hilaren 22tik 27ra, greba eta mobilizaziorako astea deitu dute Amnistiaren Aldeko Batzordeek eta, Senideak, Gureak eta Gurasoak elkarteek. Euskal Preso Politikoen Kolektiboak egindako gonbiteari heltzen dio deialdiak eta lau erakunde hauek alderdi, sindikatu eta gizarte mugimendu desberdinekin
|
izandako
hausnarketatik atera da. Iparraldeari dagokionez, preso eta errefuxiatuen aldeko mobilizazioak hilaren 26ra mugatuko dira.
|
|
|
DAGOENEKO espetxean dira Rodriguez Galindo generala, Julen Elgorriaga eta Vaquero guardia zibilaren teniente koronela. Bitxia eta etorkizunerako esanguratsua izan zen Elgorriagak, alderantzizko zentzuan, Ramon Jauregi soizialistarekiko," bere jefearekiko"," 1982tik bere aldamenean egoteagatik eta harrezkeroztik luzatutako sostenguagatik"
|
izandako
esker ona. Zalantza barik, jende asko izango da artega Galindo generalak eta besteek espetxean jarraitzen duten bitartean.
|
|
|
SORTU zenetik
|
izandako
bisitari kopurua eta publikoa erakarri eta honekiko duen jarrera onagatik jaso du Guggenheim Museoak 2000 urteko Europako Museorik Hoberenaren saria. Bonneraino, bertako Historiako Etxeraino, joan zen maiatzaren 13an Juan Ignacio Vidarte museoko zuzendaria saria eskuratzera.
|
|
|
Kuban bizi izan zen garaiarekin hasi du idazleak kontakizuna; bertan euskaldun talde bat baliatuz nazien aurkako kontraespioitza taldea osatu zuen Hemingwayek. Habanan bizi
|
izandako
istorio bitxi horrek hartzen du liburuaren zati garrantzitsua, baina horrez gain, idazle amerikarrak euskaldunokin eta Euskal Herriarekin izandako harremana jorratzen du. Nobel saria irabazi aurretik makina bat aldiz izan zen Euskal Herrian eta hemengo koadrila ere osatu zuen.
|
|
|
Kuban bizi izan zen garaiarekin hasi du idazleak kontakizuna; bertan euskaldun talde bat baliatuz nazien aurkako kontraespioitza taldea osatu zuen Hemingwayek. Habanan bizi izandako istorio bitxi horrek hartzen du liburuaren zati garrantzitsua, baina horrez gain, idazle amerikarrak euskaldunokin eta Euskal Herriarekin
|
izandako
harremana jorratzen du. Nobel saria irabazi aurretik makina bat aldiz izan zen Euskal Herrian eta hemengo koadrila ere osatu zuen.
|
|
|
Azken bi urteetan bizi
|
izandako
egoeran, EAJk bake prozesua abiarazi behar zela aipatu du. Ezker abertzaleak, aldiz, eraikuntza nazionalaz hitz egin izan du.
|
|
|
Araba Euskaraz iragartzen duen bideoa Laudio Ikastolan ikasle
|
izandako
Gabriel Corbellak egin du. Hogei segundotan animazioaren bitartez jaiari dagozkion alaitasun eta bizitasuna islatu ditu.
|
|
|
Gazi ugari eta gozorik gabeko hogei urte Iruñeko Gazteluko Ingurubidean bizi den Etxeberria Alvarez familiarentzat. Seme eta anai galduaren sofrimenduari bere desagerpenaren inguruan
|
izandako
ika mika guztiak gehitu behar izan zaizkio urteen joan etorrian.
|
|
|
Txerriak eskibatuz, beraz, mendebalderantz jo genuen, harrizko hondartza zabaletara. Mendiak itsaso harroaren zaindari eta ehunka metrotan, behin hippy
|
izandako
guraso" betiko gazte" horietako batzuk biluzik, euren seme alabatxoak bainujantzia inondik erantzi nahi ezik, bakea eta gu.
|
|
|
Durangon
|
izandako
azken hilketa aipatu duzu. Harrezkero, EAJk EHrekin hainbat udaletan zeuzkan akordioak bertan behera utzi ditu.
|
|
|
1970eko hamarkadan, Frantziako PSko sozialistek eta ugari ez ziren abertzale batzuek" Jeiki!" aldizkaria argitaratu zuten, politikaz, sozial kontuez, laborantzaz eta" Le Miroir" ek erabat tapatzen zituen gauzen berri emateko eta ezkerreko ikuspegi batez aztertzeko. " Jeiki!" k baina, ez zuen luzaz iraun eta geroztik
|
izandako
bilakaerek argi utzi dute frantses sozialisten eta ezkerreko abertzaleen arteko elkarlanik ez daitekela egon, hainbeste baitira handi ikuskera eta helburu aldeak. Hala ere, mota horretako bigarren saio bat izan zen 1980tik 1982ra plazaratu zen" Egia" hilabetekariarekin.
|
|
|
Hortik aurrera, lanpostuak galaraziz egindako birmoldaketa prozedurei ekin zitzaien. AHV Taldeko plantila, bere garai onenetan
|
izandako
22.000 langileren kopurua, beheraka eta beheraka hasi zen: 17.000, 12.000, 8.000, 5.000, azkenik plantila erabat desagertarazi arte.
|
|
|
Hizkuntza izaeraren zimendu handiena zela oharturik, euskararen defendatzaile sutsua bilakatu zen aloztarra. Anai arreben artean bera eta Donibane Lohizunen mediku
|
izandako
Jean anaia izan ziren euskal sena ukan zuten bakarrak. Eta duela 60 urte atxikimendu hori erakustea ez zen arrunt normala.
|
|
|
Ondoren gaskoiek Pasaian
|
izandako
eragina aztertzen da atal berri batean. XII. mendean iritsi ziren bertara eta XX. mendearen hasieran Pasai Donibanen bazen oraindik gaskoia hitz egiten zuenik.
|
|
|
Merkatariak, industrialak, arrantzaleak, militarrak... atzerritarrak, finean, erakarri ditu portuaren aktibitate biziak. Atzerriarekin
|
izandako
harreman horrek berezi egiten du Pasaiaren bilakaera, bertako euskararen bilakaera, neurri batean, berezia den bezala.
|
|
|
Besteak beste, Montreux, Monterey, Newport edo New Orleans eko jazzaldietako kartelak daude bertan. Gainera, Gasteizko Jazzaldia sortu zenetik
|
izandako
kartel guztiak daude erakusgai. Hauen egileen artean, Juan Sagastizabal, Santos Iñurrieta, Alberto Schommer, Julio Arregi eta Mintxo Cemillan aurtengoaren sortzailea aipa daitezke.
|
|
|
Hurrengo egunean, Jose Antonio Azpiazuk ere Garibai baino, bere garaia hartu zuen gehiago hizpide, Arrasateko ekonomia, gizartea eta kultura, hain zuzen. Jardunaldien hirugarren egunean, Erdi Aroko euskal historiografia eta honek Garibairen obran
|
izandako
eragina izan zituen hizpide Iñaki Bazanek. Hurrengo hitzaldian Jesus Moya historialariaren irudira mugatu zen gehiago.
|
|
|
Hartzaileak flashback modukoak izan ditzake. Drogarik hartu ez duenean drogarekin
|
izandako
esperientziak bizitzen ditu berriro. Erreakzio arinak dira eta ez dute tratamendu jakinik behar.
|
|
|
Era berean, herri komunikabideak indartzeko Eusko Jaurlaritzak duen aurreikuspenak bete betean hartzen du Goiena. Irizarren arabera," Eusko Jaurlaritza eta Foru Aldundiarekin
|
izandako
eztabaida luzeen ondoren, bazirudien aurten itun hirukoitz bat sinatuko genuela; azkenean ostera, gorabehera batzuk medio, diru laguntzak eskatzeko ohiko deialdian bideratu da eskaria. Baina tira, baliteke datorren urterako zerbait lotzea".
|
|
|
Azken lanarekin, aurrekoekin
|
izandako
sentsazio bera nabaritu dut. Oraingoan ere, filma behin amaituta, arrotza egin zait.
|
|
|
Urteak iraun duen ikerketa luze eta sakon baten ondoren, 2000 urtearen haseran ikusi zuen inprimaturik bere idazlana Antxon Agirre Sorondok, eta harekin batera, bere lanaren sostengu
|
izandako
getariarrek, herriko Udalak eta Gipuzkoako Kutxak. Ia bere ondare dokumental osoa galtzea egokitu zitzaion Getariari, historian zehar jasan behar izan dituen zoritxarreko gora-beheretan zeuzkan artxibategi gehienek kiskalita bukatu zutelako.
|
|
|
Fusilamendu gisakoa deskribatu ohi du komandoko bostgarren kideak, orduan atxilotua izan eta harrezkero espetxeratua dagoen Joseba Merinok. Bertsio ofizialaren arabera, zodiak batetik lehorreratzean gelditzeko agindua eman zi tzaien bost militatantei, hauek tiroz erantzun zuten eta ondoren
|
izandako
tiroketan lau hil ziren. Bertsioa ez zen sinistu orduan eta egun ere airean jarraitzen du, horren erakusle da Donostiako instrukzio bigarren epaitegiko epaile titularrak auzia berriz zabaltzea erabaki duela.
|
|
|
hau da," Loiolako kursilloaren berri" ematen zuena. Ikastoletan jardun ahal izateko maistrak prestatzeko edo, egina izango zuten, beharbada, hango gorabeherak kontatzen zituen Jose Lasak, lekuaren eta giroaren aparta goraipatzeaz batera, eta laguntzaile
|
izandako
mila jenderi mila bider eskerrak eman ondoren, hauxe zehazten baitzuen: " Leku eta denbora berean, bi kurtsillo edo ikastaro izan ziren.
|
|
|
bizirik iraun du Lanzaroteko irlan. Ez dago bere jatorriaren berri argirik, baina Kanariar Irletan
|
izandako
euskaldun, balentziar eta frantsesen eraginaren ondorioz izan daitekeela diote teoriarik gehienek.
|
|
|
Endesak bere ustiapenean
|
izandako
diru sarrera garbia bi bilioi pezetatik gorakoa (2,245) izan zen 1999an. Zergak ordaindu ondorengo mozkina 212.653 milioi pezetakoa izan zen ekitaldi horretan.
|
|
|
Maule Zuberoako hiriburua da, baina Frantziako Iraultza izan arte foru propioa zuen. Protestantismoarekin eta Matalas iraultzaile abertzalearekin ere lotua dago eta bizi
|
izandako
gorabeheren ondorioz ondare historiko artistiko zabala du.
|
|
|
Donostiako Zinemaldian aurkeztu zuten bere laugarren zenbakia, non, besteak beste, honoko gai hauek aztertuak dauden: euskal irudiaren arkeologia, Euskal Herrian egindako lehen filmaketak; gure herrian, bertako diruarekin, euskal gai bati lotuta eta zuzendaritzan euskaldun batek parte hartuz egindako lehen fikziozko filma, hots, 1920an egindako" La Capitana Alegria"; Ideal zine aretoa edo zinematografiak Portugaleten XX. mendeko 20ko hamarkadan
|
izandako
finkapena; Gernikak jasandako bonbardaketaz zineak gorde dituen oroimenak; Simon Blasco Salas mediku nafarrak zine munduan egindakoak eta beste asko. Honaino aipatutako gaietatik at, Montxo Armendarizen filmen inguruan egindako azterketa bereiz genezake.
|
|
|
Kontatu literaturarekin
|
izandako
lehen harremanak.
|
|
|
EAEk laurogeiko hamarkadan
|
izandako
birmoldaketa beldurgarriaren garaian sortu zen SPRI eta, hasierako helburuak bete ondoren, egoera berrira egokitu da. Horretarako enpresen sustapenera bideratu du bere zeregina.
|
|
|
Ameztoyk, bere barne ateismoarekin solasean, Erremelluriko Andre Mariaren ermitan sortutako sainduen irudi sorta eta paradisua. Baina bide batez, artistaren bizitzako xehetasun batzuez gainera, kristau, judutar eta mozarabiarren kultur aztarnak biltzen dituen toki horrek pintorearengan eragindako liluraz eta azken zazpi urtetan, bere pintore lana egin bitartean, bertan bizi izan duen esperientziaz Vicente Ameztoyk Bernardo Atxaga, Jaime Rodriguez Salis, Santi Eraso, Amaia Hernandorena eta Fernardo Golvanorekin
|
izandako
elkarrizketa sakona ematen du ezagutzera ere.
|
|
|
Hau guztia, Baltasar Garzonen aginduz, Joxemi Zumalabe, Bai Euskal Herriari eta ABKko kideen aurka
|
izandako
atxiloketen inguruan emandako hainbat erantzunen harira dator. Garzonen ofentsibaren aurkako balorazio eta erantzuna prestatzerakoan, azken atxilotuen eta 18/ 98 sumario ospetsuaren inguruan atxilotutakoen artean egindako bereizketaren zergatia ez dut inondik inora ulertzen.
|
|
|
EUSKO Jaurlaritzak eta, zehazki, Sabin Intxaurragaren kontseilaritzak oso kritika gogorrak jaso izan dituzte Juan Jose Martinez Leunda Justizia kontseilaritzako zuzendaria, Donostian urrian desobedientzia zibila bultzatu eta gai honen inguruan
|
izandako
atxiloketak salatzeko manifestazioan egon zelako. Esanguratsuenak EAEko Auzitegi Nagusiak egindakoak, eremu politikoan bete betean sartuz eta egungo markoari tinko atxikiz.
|
|
|
Euskaltegia
|
izandako
etxea CIT i emana dago, baina 400 milioi pezeta inguru behar dira martxan jartzeko. Proiektuak ahots formazioari eskainitako zati bat ere badauka, behar hori ere sumatu dugulako.
|
|
|
Halaber, Beaumontek jasandako tortura salatu du. Polizia espainiarrak ez du ez pistolarik ez muniziorik erakutsi; miaketak egin ditu leku ugaritan; salaketarik gabe aske utzi
|
izandako
atxilotuak... Sarritan gertatutako beste polizia muntaien tankera du Iruñean gertatutako operazio honek.
|
|
|
Horiek keriak dira, aje latzak nahi bada, baina badago aldekotasunik, aurrera egiteko lehengaia. Euskararen legearen aldaketa eskatzeko antolatu sinadura kanpainak eta berritan Iruñean
|
izandako
manifestazioak agerian uzten dute euskararen aldeko gizarte komunikazio sare ikaragarria dugula. Euskarri eta baliabide oso gutxirekin burutu dira bi ekimen hauek, baina euskararen onarpen ofizialaren aldarrikapenean arloz arloko kezkak jasota ikusiz gizarte komunikazio sareak bere indarrak askatu dituenean euskalgintzako taldeak izan dira emaitzekin harritu diren lehenengoak.
|
|
|
Omenaldia Borges-entzat eta izpiritua Lauaxetarena badira ere, Fernando Pessoa, Konstantino Kavafis, Marcel Schow eta bestelako autoreen obretatik harturiko gaiak aurkitzen dira Sarrionandiaren narrazioetan. Partaide izan zen POTT bandakoen, Bernardo Atxaga, Manu Erzilla, Josemari Iturralde edo Jon Juaristirekin batean
|
izandako
hiru urteko bizikizun literarioaren ondarea du hori. Horregatik, liburuaren epilogoan Bernardo Atxagak idatziriko ipuinean Marcel Schowren La cruzada de los niños liburuaren oihartzunak sumatzen dira, eta, nolabait esatearren, lagunari eginiko begi keinua bezala da epilogo hori, Sarrionandiaren liburuko Durango heresia ri, liburua ixten duen narrazioari, kontrapuntua ematera datorrena.
|
|
|
Argiako komentariogileak(" Marinel zaharrak", Argia II, 6 or.) ere liburu honen eta aurreko poema liburuaren artean dagoen alde handia azpimarratu zuen, kartzelan bizi
|
izandako
esperientzia jotzen zuen horren kausatzat: "... olerkiak egitearen iraunkortasun horren atzean beste egia hau agertzen zaigu nabarmen:
|
|
|
Lan honen oinarri gisa erabili dugun inkestaren ondorioen bitartez badakigu Sarrionandiaren liburuak irakasleek 16 urte bitarteko gazteentzat gomendatuenetakoak direla, bereziki gailentzen delarik urteak aurrera egin arren, Narrazioak liburuak
|
izandako
arrakasta handia, beste narrazioen aldean, eta olerki nahiz saiakera liburuak oso atzera uzten dituelarik. Gazteek, bestalde, irakurketa hori gustukoa dutela aditzera eman du era berean Mari Jose Olaziregik gazteen irakurketa zaletasunen inguruan egindako ikerketa eta inkesten emaitzak.
|
|
|
Idazleek aldiz, bereziki 1980z geroztik idazten hasitakoek, Sarrionandiaren Izuen gordelekuetan barrena eta Narrazioak liburuek beraiengan
|
izandako
eragin nabarmena aitortu izan dute, eta kritikoek ere, 1980ko mugarri horren garrantzia azpimarratu izan dute, B. Atxagaren Etiopia eta Izuen gordelekuetan barrena argitaratzeak markaturikoa.
|
|
|
" nobela existentzialista hutsa da, bere aberastasun eta kontraesan guztiekin." (Egunkaria) Izan ere, orrialde hauetan Alvaro Egiazabalen gogoetak dira nagusi. Alvaro bere neska laguna
|
izandako
Helenari mintzatzen zaio: Helenari bere kezka, beldurrak, gogoetak, hausnarketak... ezagutarazten dizkio.
|
|
|
Gogoeta hauen artean Helenarekin
|
izandako
harremanaren berri emateaz gain, bere aspaldiko lagun batekin gertatu zaiona kontatuko du: Mikeli, Madrilen atentatu batean parte hartu ondoren, etxean ostatu eman dio.
|
|
|
Ekintza horrek [inkomunikazioarenak] hein handi batean Alvaro ez dela bere belaunaldiaren portabozik egokiena iradokitzen duela deritzot. Horregatik nik uste justifikatzen dela generazio horren argazkia osotzeko Lupi, Alvaroren arreba eta Mikelen
|
izandako
pertsonaia. (Egunkaria 1997X)
|
|
|
Hain zuzen ere, pertsonaia batek erabaki bat hartu aurretik
|
izandako
zalantzak eta beldurrak dira eleberri honen ardatza. Zehazki, umezurtz geratu den mutil baten gomutak aurki ditzakegu.
|
|
|
Donostiarraren aburuz, honako hauek dira liburuan jorratzen diren gai nagusiak: batetik," Evak Paradisuan sugearekin
|
izandako
pasadizoari egiten dio erreferentzia izenburuak, erruaren eta zigorraren figurak baititu eleberriak ardatz nagusitzat"; bestetik," gizakion arteko komunikazioarena, gizakion arteko erlazioak eta hor sortzen diren ulertu eta ezin ulertuak" (Egunkaria XII). Olaziregik gizon emakumeen arteko inkomunikazioaz dihardu:
|
|
|
seme kuttun izendatu eta holako... Bere herrian dagoelarik, behin maite
|
izandako
emakume batekin topo egiten du, Gretekin hain zuzen (Greta Garboren omenez noski), eta hari, hain zuzen, bere bizitzako gorabeherak kontatzen dizkio. (El Diario Vasco VI)
|
|
|
Bere gogoetak eta pentsamenduak eguneratuz, beste plano batzuk aurkezten dizkigu: bere maitalea Isabelekin
|
izandako
harremanak, bere arreben bizipenak, eta bereziki, osaba Antselmoren egunkariaren irakurketa. Azken honen irakurketarekin beste maila narratibo batera jauzi egiten du:
|
|
|
Izan ere, horretarako zein egokiago Jimeno Jurío baino? Nafarroako euskarari buruz ezagutzen dudan libururik hoberena, historian zehar
|
izandako
gorabeherak hain bikain eta zehatz jasotzen dituena, dagoeneko aipatu dugun Navarra. Historia del euskera (1997) baita.
|
|
|
Zendu berri dugun Federiko Krutwig euskaltzainari, duela hiru urte, bera euskaltzain izendatu zutenetik mende erdi betetzen zela eta, Euskaltzaindiaren omenez eskaini zitzaion Iker alea, eta bada bertan lan jakingarririk. Adibidez, euskaltzainkideen lanen artean, Henrike Knörr-ek Federiko Baraibar arabar hizkuntzalariaren eta Julio Urkixoren artean 1906 eta 1917 urteen bitarte horretan
|
izandako
gutunen bilduma eskaintzen digu, aurkezpenez eta oharrez, 163 orrialdeetan. Benetan jakingarriak kulturaz arduratzen diren arabarrentzat.
|
|
|
Ezberdintasun hau xehetasunhandiagoz ikus dadin, honako bereizketa hau egitea komeni da: batetik, Ipar EuskalHerrian gertatu eta eragina bertan soilik duten gertaerak ditugu (adibidez Ziburun
|
izandako
istripua, Pirinio Atlantikoetako Prefetak hartutako erabakia, e.a.), bestetik, Iparraldean gertatu baina eragina Euskal Herri osoan duten gertaerak ditugu (errefuxiatubaten atxiloketa, euskal kulturaren zabalkunderako webgune baten irekiera, e.a.). Lehenengoak, Iparraldeko (edo Iparraldeko tokian tokiko) euskal herritarrei interesatuko zaizkie gehienbat. Bigarrenak, edozein euskal herritarri interesatu ahal zaizkio, Hego zein Iparraldekoei.
|
|
|
Oraindik ez dago, zentzu honetan, prentsaren etaikus entzunezkoen arteko gurutzaketa nabarmenik. Dena den, egon badaude interesgurutzatuak, irratian
|
izandako
Hachette en sarrera adibidez, baina oraindik nahikoabereizita daude prentsa taldeak eta ikus entzunezko enpresa taldeak. Kontzentrazioagehiago gertatu da industrian eta, bereziki, ikus entzunezkoan.
|
|
|
Satelite bidezko banatzaileei: eskainitako zerbitzuen osaketa eta egitura, komertzializazio moduaeta baldintzapeko sistemaren gaineko zehaztasunak; arlo horietan
|
izandako
edozein aldaketakomunikatu beharra; programazio frantsesa eta independentea eskaini beharra; zerbitzu publikoanalogiko irekiak eman beharra, hauek kontrakorik esan ezean.
|
|
|
Ikus entzunezkoari dagokiolarik, 1982ko 82 legeak, uztailaren 29koak1, ordura arteko monopolio
|
izandako
sistema publiko estatala eraldatzeko abiapuntua
|
|
|
Egunkari honen kasua berezia da, oso. Egunkariari duda izpirik gabeko bokazionafarzalea aitortu ohi zaio, baina... eguraldi mapa eskaintzean, egunkariak iberiarpenintsulari aitortzen dio zentraltasun grafikoa, ez bere probintziari, komunitateari edoerresuma zaharra
|
izandako
Nafarroari.
|
|
|
Ikertzaile gehienen arabera, abertzaletasuna aro modernoaren sorrera bultzatzekoakuilu paregabea izan da. Izan ere, finkatutako estatuen buruhauste bihurtu bainolehen, finkatze horren aurretik
|
izandako
iraultza moderno ororen ideologiatzat hardaiteke kontzientzia nazionala. Interpretazioak interpretazio, ez dago modernitateafilosofikoki (ezta historikoki, ekonomikoki, artistikoki, eta abar ere) azaltzerik, nazionalismoak bete duen zeregin determinantea kontuan hartu gabe.
|
|
|
Historia Unibertsalaren azken helburu eta geltoki? Etengabeko eta ezinbesteko garapenaren izenean hau justifikatu nahi izatea, pentsamenduaren historiangutxienik mendebete atzera jauzi egitea da, egiaren kontzepzio absolutuarekin batera modernitatearen ikurra
|
izandako
hori pikutara joan baita.
|
|
|
Merkatuaren hegemoniaren pean txertatzeko dabiltzan sozialista
|
izandako
herriek, lorpen ezin okerragoak gauzatu dituzte: pobreziaren hedapena, ezberdintasun sozialak, langabeziaren handitze ikaragarria, zorduntze prozesuak, ustelkeria, eta abar.
|
|
|
Bien bitartean Urtzi Lertxundi-k Espainiako Selekzioan
|
izandako
esperientziakontatu zigun, bai kirol arloan, baita arlo soziopolitikoan ere. Kirol arloan Madrilendagoen Blume Goi mailako Erredimendu Gunean izandako esperientzia azalduzuen; bertan instalazio egokiak, mantenu osoa, esperientziadun entrenatzaileak, nazioarteko lehiak eta laguntza ekonomikoa izan dituen arren, arlo soziopolitikoanezin izan du euskal nortasuna adierazi.
|
|
|
Bien bitartean Urtzi Lertxundi-k Espainiako Selekzioan izandako esperientziakontatu zigun, bai kirol arloan, baita arlo soziopolitikoan ere. Kirol arloan Madrilendagoen Blume Goi mailako Erredimendu Gunean
|
izandako
esperientzia azalduzuen; bertan instalazio egokiak, mantenu osoa, esperientziadun entrenatzaileak, nazioarteko lehiak eta laguntza ekonomikoa izan dituen arren, arlo soziopolitikoanezin izan du euskal nortasuna adierazi. Hori dela eta, Europako Txapelketan arituondoren, Espainiako Selekzioari uko egitea erabaki du.
|
|
|
Euskal selekzio autonomikoak sortzeko aukera Gernikako Estatutuan ageri da, baina honek ez du esan nahi hauek Euskal Selekzio Nazionalak direnik. Hala ere, mahai inguruan
|
izandako
guztiek selekzio autonomikoen bidea jorratzea positibotzatjo zuten, nahiz eta hori benetan posible ez izan, maila politikoaren laguntza eskasadela kausa. Izan ere, Euskal Selekzio Nazionalak sortzeko aukera, Euskal Herriarenerrekonozimendu politikoaren baitan kokatzen da; gaur egun gertatzen ez dena.
|
|
|
Egile askoren iritziz (Kriz, 1990; Avila, 1994), gaur egungo psikoterapiagehienen historian, Freuden psikoanalisiarekin duten harremana (gerturatzeko edourruntzekoa) ukaezina da, eta gutxi gehiago onartua denez, psikoterapia motagehienek adierazten dute psikoanalisiarekiko adostasunak eta ezberdintasunak.Halaxe da lan monografiko honetan ere. Eta gauza bera gertatzen da Freud enikasle
|
izandako
Reich en Bioenergetikan, edo Pearls en Gestalt psikoterapian, edopsikoanalisiaren eraginez sortzen diren talde psikoterapia psikoanalitikoan etapsikodrama psikoanalitikoan, edo Bowlbi ren teorietan oinarriturik atxekimenduaren teoriak psikoterapiari egiten dion eskaintzan.
|
|
|
Analisi BioenergetikorakoNew York-eko Institutua 1956an sortu zen ofizialki. Analisi bioenergetikoa Freud engaraikide eta dizipulu
|
izandako
Wilhelm Reich en lanen ondorioz sortu zen.
|
|
|
Ukapenak, zeina garezurraren oinean burua lepoarekin lotzen duten giharretan dagoen tentsio oso bortitzakeragina den, pertzepzio mekanismoa blokeatzen du, eta sentipenei kontzientziapertzeptiboaren atalasea zeharkatzea galarazten die. Sentitu eta nabaritzen duenhorren erreferentziaz gabeturik, eta bizi
|
izandako
besteekiko plazer eta harremanerrealeko esperientziez gabeturik, izaera nartzisistak norberaren identitatea irudirantz lekualdatzen du. Bere irudi bat eraikitzen du, nahiko handioso etaamainaria, bere burua maitatzeko eta besteek mirets dezaten.
|
|
|
Jatorria haurraren subjektibizazio gabezian datza: hartara, haurra objektu bizidun gisa tratatzen dute, amareningurunetik distantzia psikiko handiegia dagoelako, edo gehiegizko hurbiltasunadagoelako, horrek itoarazi egiten duelarik, bizi
|
izandako
esperientzia mentalkilantzea eragotziz. Bere bulkadetako batzuek nekez lortzen dute zentzua hartzea, orientabide bat irudikatua izan ostean errealitatean aurkitutako objektu baterantz; horrek deskarga energetiko egoki eta plazer gisa bizitakoa eragin ohi du.
|
|
|
Psikoanalisiarekin
|
izandako
lehen harremanetik hogei urte pasatu ondoren, 1946an Johannesburg utzi eta New York era migratu zuen. K. Horney k, E.Fromm ek eta C. Thompson ek izan ezik beste psikoanalista kideek ez ziotenharrera onik egin, ezta laguntzarik eman ere.
|
|
|
Ikuspuntu terapeutiko honen plazaratze ofiziala 1951ean eman zen GestaltTherapy liburuaren argitalpenarekin batera. Sorburu den liburu honen zati nagusiena Paul Goodman ek idatzi zuen, Perls ekin
|
izandako
harremanaren ondoriozateratako ideiak zutabetzat izanik, R. Hefferlin ek berriz ekarpen laburra egin zuen.
|
|
|
Fritz ek agerian utzi zuen W. Reich engandik
|
izandako
eragina, batez ere ikuspuntu gestaltikoan gorputzak duen garrantziari eta berau terapian lantzeko moduaridagokienez.
|
|
|
Estrategia ez seguruak dauzkaten subjektuek, ardura edo erantzukizunikgabekoak edo inkontsistenteak ziren zaintzailekin
|
izandako
harremanetanoinarriturik, harreman ez egokiak eratzeko joera daukate. Autosufizientekonpultsiboak dira, edo alderantziz, menpekotasun afektiboa agertzen dute, besteposibilitateen artean.
|
|
|
Dena dela, ikerkuntza horiei esker, atxikimendu ez seguruaren arrazoiak eta ondorioak garbi agertzen zaizkigu. Ikerketa ezberdinek, haurtzaroan
|
izandako
atxikimendu ez segurua helduaroko funtzionamendu eradesegokien arriskuarekin erlazionatuta dagoela frogatu dute (Bretherton, 1985; Sroufe, 1990).
|
|
|
Bowlby ren internal working models direlakoak, euskaraz Barne EreduEraginkorrak deritzenek, harreman afektiboei buruzko informazioa antolatzeko etaerabiltzeko balio dute (ikus Yarnoz 1992; Yarnoz eta Paez 1993 eta 1994). Garrantzi handikoak ziren pertsonekin (atxikimendu irudiekin)
|
izandako
hasierakoharremanetan oinarriturik, subjektuak informazioa pilatzen du besteengandikespero dezakeen erlazio motaz (nitaz arduratuko dira ala ez, fidagarriak dira alaez) eta bere baloreari buruz (atentzioa merezi duen norbait naiz ala ez), esanguratsuak ziren irudi horiek eman dioten atentzioa eta arduraren bidez neurtuta.
|
|
|
Atxikimenduaren Teorien arabera, haurra ez da pasibo den zerbait gisakontsideratzen, amarekin (edo atxikimendu irudiekin)
|
izandako
historianoinarritzen zerbait gisa baizik, eta bertan norbait egongo delarik, bera laguntzekokonfiantza handiagoa edo txikiagoa izango du, behar izanez gero.
|
|
|
Elkarrizketa hau helduek guraso haurren arteko harremanaren ikuspegi orokorreanoroitzapen zehatzak nola integratzen zituzten ebaluatzeko eratu zen. Subjektueibere gurasoekin
|
izandako
harremana deskribatzea eskatzen zaie, erlazio hauekdenboran zehar izan dituzten aldaketak, eta oraingo helduen nortasunarengan duteneraginei buruz. Gurasoen erantzunkizun konkretuen oroitzapenak ere eskatzenzaizkie:
|
|
|
Oinarri teorikoa, 1967an Filadelfia-n
|
izandako
familia terapeuten batzar bateanBowen ek (Bowen, 1989) eginiko aurkezpen, anonimo, batean aurki dezakegu.Bertan hainbat urtetan zehar eginiko lana azaldu zuen, bere teoriak bere familiariaplikatuz eta bere jatorrizko familiaren sistema emozionalak irentsia ez izatensaiatuz.
|
|
|
Lehen urteetan
|
izandako
garapen pausatuaren ondoren, Familia Terapiakhedapen handia ezagutu zuen. Hirurogeita hamarreko eta laurogeiko hamarkadetanOsasun Mentaleko milaka profesionalek egin zituzten formazioko ikastaro etamintegiak.
|
|
|
Erresonantzia: subjektu bakoitzaren historiako une desberdinei lotutakoarazoei buruz talde osoak aldi berean sakontasun osoz bizi
|
izandako
afektubera.
|
|
|
1 Bizi
|
izandako
istorioa, fantaseatutako erreferentziekin. (Subjektuak momenturen batean bizi izandakoa, benetan edo irudimenean, izan dituen desplazamendueta deribazio guztiekin).
|
|
|
Elementu horiek guztiek subjektuak bestearekiko joera izatera bultzatuko dute, nortasunaren nahaste larrietan izan ezik, hain zuzen ere, halakoetan, asetasunekolehen esperientzietan
|
izandako
gorabeherengatik.
|
|
|
Amarekin
|
izandako
harreman sinbiotikoa apurtzeagatik sortzen da hori, etaondorengo hutsunea betetzen ahalegintzeagatik. Bestela intzestua litzateke, hots, lotura hori berregiteko desira sexualizatzea; hori desira haren bigarren mailakoelaborazioa besterik ez litzateke.
|
|
|
Bestalde, badira tartean beste ikuspuntuetatik abiatu direnak, hala nola LacanFrantzian, eta, orokorki, psikoanalisian
|
izandako
eraginaren ondorioz taldean lanegin edo taldeari buruz teorizatu duten Lemoin, P. eta J., Anzieu, Mannoni, Kaeseta abar.
|
|
|
Egile honek behin eta berriz adierazitakoaren arabera, fantasia indibidualakbakarrik daude. Talde batean, erresonantzia fantasmatikoa, zenbait partehartzailetaldekide baten inguruan biltzea da, eta honek, bere izaera, ekintza edo ideienbidez, berak
|
izandako
fantasia inkontziente bat ikusarazi edo ulerrarazten die? (o.c.204 or.).
|
|
|
Frankismo beltzaren garaia da, non denazaila den, non euskal akademikoak eta linguistak harremanetan ematea ez den pariomakala. Hor dira egiten, aldiz, Txillardegik nahi
|
izandako
eta animatzen duen EuskalIdazkaritzan, urte batzuk geroago euskara batuari sorrera emango dioten lehenelkarretaratzeak. Txillardegi, zeinek aisetasunez hegaltatzen dituen ahozko etaidatzizko euskalkiak, idatziaren zibilizazioa eskuratzean inor baino hobeto ohartzen dabatua ez den hizkuntza baten iragankortasunaz.
|
|
|
Datorkidan beste irudi bat Txillardegi aita da: seme alabekiko harrotasuna, etaJoseba barruan egon zeneko sufrikario jasanezina, berak bizi
|
izandako
gabezia etaezbehar guztiak baino jasanezinagoa.
|
|
|
Bai orduan, bai orain, errespetu osoz hartzen dut holako erabakia, ideiak, usteak, pentsamenduak eta jokaerak oro hagitz zilegiak baitzaizkit. Kasu honetan, ordea, azpimarratu nahiko nukeena da, ETAren historian gaindi,
|
izandako
bi lehen sozialista aitzindarietako bat, berbera izan zela urte batzuk geroago ETAko bertze sozialista, berantiarrak? –neu barne?
|