|
2000
|
|
|
hamar zentimetro, bai. Zoratzen hasita ote zegoen pentsatu zuen orduantxe, hura guztia eldarnio bat
|
izan
ote zitekeen, edo lagunen baten broma bat. Amesgaiztoarena hurrengo egunean pentsatu zuen, bosgarren egunean, hain zuzen galtza guztiak hamar zentimetro luze gelditzen zitzaizkiola konturatu zenean.
|
|
|
Armando Bonilla zen, Otsotzarmendi jaunak ahots hanpatuz azaldu zuen bezala, alboan nuen gizagaixo onanista gortzen hasia gaixotasun batek bestearekin zerikusirik
|
izan
ote zezakeen pentsatu nuen tarte laburño batez; alegia, bigarrena lehenaren ondorio izan ote zitekeen, baina ez nuenez taxuzko hipotesirik ehuntzerik lortu, bada hementxe utziko dut, oraingoz behintzat, auzia. Harixeri tokatzen zitzaion hurrengo larruketa mingotsa.
|
|
|
Armando Bonilla zen, Otsotzarmendi jaunak ahots hanpatuz azaldu zuen bezala, alboan nuen gizagaixo onanista gortzen hasia gaixotasun batek bestearekin zerikusirik izan ote zezakeen pentsatu nuen tarte laburño batez; alegia, bigarrena lehenaren ondorio
|
izan
ote zitekeen, baina ez nuenez taxuzko hipotesirik ehuntzerik lortu, bada hementxe utziko dut, oraingoz behintzat, auzia. Harixeri tokatzen zitzaion hurrengo larruketa mingotsa.
|
|
|
" Armando Bonilla", eta hark bere izena entzuten zuen bakoitzero" zuen zerbitzurako" erantzuten zuen apal eta umil, gutxiagotasun konplexu argi eta garbiz. Kanpai jotze demasak
|
izan
ote zezakeen konplexu haren egituraketan parterik?: hala galdetu nion atzera neure buruari.
|
|
2002
|
|
|
Berria jakin, eta Julianen lehenengo akordua, Seat 124 zuriarentzat izan zen. " Sekuestroaren lekuko
|
izan
ote da. Bertan egin ote dute ihes?", galdetu zion bere buruari.
|
|
2003
|
|
|
Aspaldian atentaturik
|
izan
ote zen. Ordiziako kuartelera heldu nintzenean, galdera horixe egin nien bertako lankideei.
|
|
|
Ordiziako kuartelera heldu nintzenean, galdera horixe egin nien bertako lankideei. Han aspaldian atentaturik
|
izan
ote zen. Azkena bi urte lehenago gertatu zela.
|
|
|
Telefono dei bitxiak. Ama nonbait engainatua sentitzen zen, trahitua, semea ongi altxatzeko indar guztiak debalde
|
izan
ote ziren murmuratu zuenean, larriki zauritu abere desesperatu oihua bota zuen, etxeko hormak ikararaziz. Txoko hurbildu zitzaion, presaka.
|
|
|
Nork
|
izan
ote zuen halako hondamendi itzelaren errua. Hara Zabalaren erantzuna segidan:
|
|
2005
|
|
|
Joxe Mariren jarrerak berehalako ondoriorik ekarri ez bazion ere, geroago haren izena zikintzen saiatu ziren, zurrumurruen bidez: koldar samarra ote zen, poliziak eraman zuen hartan zirenak eta ez zirenak kantatu ote zituen, Julioren adiskide ezkutua ote zen, poliziak atxilo eramate hura bera ere itxura hutsa
|
izan
ote zen... Zenbaitentzat, Joxe Mari ez zen batere fidagarria.
|
|
|
Ama bi
|
izan
ote litezke. Zergatik ez?
|
|
2006
|
|
|
Ez zen ezer berezirik gertatu. Hurrengo goizean, gosaltzen ari ginela ea zer moduz lo eginda zegoen galdetu nion Martini, formulismo hutsez, amesgaiztorik
|
izan
ote zuen eta hori guztia, eta hark ezetz, ez zuela amesgaiztorik izan, baina halako batean esnatu eta eguna zela konturatu zela, eta han bertan amatxo eta Richard gauza arraroak egiten ikusi zituela, baina gero gaua itzuli zela eta loak hartu zuela berriro ere. Deitu egin ziela, baina ez ziotela kasurik egin.
|
|
|
Neskak ikasteko halako enpeinua zeukala ikusita, norbaiti bururatu komentua toki egokia
|
izan
ote zitekeen liburu artean bizitzeko. Bergarakoan egin zioten tokia.
|
|
|
Daukan adinak, ordea, mugimendu susmagarri bihurtzen du berea. Ikerketa honetarako jakingarri izango delakoan, eta, beharbada, ikerketa haria aldatzea komenigarria
|
izan
ote litekeen azter dezazuen erantsi dugu zelata gaien txosten orokorrean.
|
|
|
" Zer jakin nahi duzu?", galdera berriz ere. Eta pauseri eman, kontu jateari utzi eta esaten diet jakin nahi dudala txikitan zoriontsu
|
izan
ote ziren. Akordatzen ote diren zer amets egiten zituzten.
|
|
|
Ingurukoak beraiek baino hobeto bizi ziren irudipenik ba ote zuten, edo beraiek bezain ondo gutxi bizi zirela sentitzen ote zuten. Eta lagun onak
|
izan
ote zituzten. Eta iraun ote dieten.
|
|
|
Patologia sozialaren esparruan koka daitezkeen portaerak aztertu eta deskribatu ditu Dabidek. Esate baterako, zergatik hitz egiten zaie haurrei lehendabizi hilzorian baleude bezala, eta gero, ergel hutsak balira bezala; euskara euskalkitan banatzea gerrillaren taktikaren antzeko mugimendu bat
|
izan
ote zen?
|
|
|
Bada, Nafarroako Gobernua bera da Bartzelonan onartutako Hizkuntza Eskubideen Deklarazio Unibertsala izeneko testuaren argitaratzailea. Ez dakit exortzismo moduko bat
|
izan
ote den, Gobernuak bere barruko deabrua argitalpen formatuan kanporatu nahi ote zuen, baina kontua da urratzaileetan urratzaileenak argitaratu duela testu bikain hori. Akaso borondate oneko funtzionario edo kudeatzaile baten erabakia edo izan zen, baina hala izanagatik paradoxikoa, eta absurdoa?
|
|
2008
|
|
|
Zeintzuk
|
izan
ote ziren, bananduta egon ziren denboraldi hartan, nork bere aldetik izan zituen bizipenak?
|
|
|
" Aurrera zure sentimenduekin, aurrera zure triparekin". Ez dakit egokiena
|
izan
ote den Sagranengana jotzea aholku bila. Baina ezin diot etxeko beste inori kontatu.
|
|
|
Galdera zeinu bat erantsi dut gero. Nolakoa
|
izan
ote zen haien arteko harremana. Segur aski, Barrutiak aita muturrez harantz eraman nahi izanen zuen, beldurrak eta plazerak, nazkak eta atseginak bat egiten duten ez toki horretara, eta aitak, zenarekin, ez zuen anabasa eta ordenaren artean dabilen puntu horretara joan nahi izanen.
|
|
|
" gauza baldin banaiz, egin egingo dut". Bakarrik eta autonomoki moldatzeko, Zerbait aurrera ateratzeko edo munduari zer naizen erakusteko gauza baldin banaiz, egin egingo dut, beti beti beti galdetzea ahazturik ea gauza
|
izan
ote nintekeen bestelako gauzetarako: lagunabar edo erkidetasunerako, egongozo edo gauzei begira egoteko edo inori deus erakusten ibili beharrik gabe bizitzeko.
|
|
|
Nahi dugun informazio guztia daukagu Interneten, baina ozeano ikaragarri handia da sarea eta ez da erraza bertan arrantza egitea. Ez dut gogoan aita eta ama izango ginela erabaki genuen egun berean
|
izan
ote zen ala digestioa ondo egiteko egun batzuk pasatzen utzi ote nuen, baina istorio honi dagokion hurrengo irudia ordenagailuaren aurrean ageri zait. Ziurrenik Google n" adopción" eta" internacional" hitzak idatziko nituen, ziurrenik ordu asko pasatuko nituen pantailaren aurrean, loari eta idazketari lapurtutakoak, eta ondo gogoan ez badut ere, badakit informazioa bilatzen hasiko nintzela, buru belarri hasi ere, dena berehala aurkituko nuelakoan, dena berehala aurkitu nahian, horrela jokatzen baitut zerbait kaskezurrean sartzen zaidanean.
|
|
2009
|
|
|
Lainoak nahastu ote zuen? Eroaldi bat
|
izan
ote zuen, medikuek esan zuten bezala. Egunsentian etorri zitzaizkidan jakinaraztera ito egin zela eta uretatik atera zutela gorpua.
|
|
|
Clara ez zegoen ohean; haren zain zegoen logelan. Bihotzeko krisi haietako bat
|
izan
ote zuen pentsatu zuen Dariok, gaueko azken orduetan izaten baitzituen batzuetan. Larriturik, besarkatu egin zuen.
|
|
|
Gizon bizardunaren arrastorik ez zian inork; ke artean galdu genian haren zantzua. Gertatua benetakoa
|
izan
ote zen ere zalantza egiten genian, ametsa baitzirudien.
|
|
|
Hala irakurri nioan Krishnamurtiri: " Ideiak inoiz
|
izan
ote litezke ekintzaren sorburu, edo pentsamendua moldatu besterik ez dute egiten, eta, beraz, ekintza mugatu. Ideia batek bultzatzen duenean ekintza, ekintza horrek ez du inoiz askatuko gizakia.
|
|
|
zure aita beste gizon guztiak bezalakoa zen, bazituen grinak, ahuleziak, denok bezalako egoa, besteok ez bezala mozorrotua agian, inozoak liluratu eta bereganatzen baitzituen; galdetu al diozu inoiz zeure buruari ea benetan hilik ote duzun ama, ez ote zuen ihes egin senarraren etengabeko desleialtasun" mistikoak" jasan ezinik, beharbada Aurovillen ere efeboak eta dontzeila samurrak limurtzen ibiliko zen yoghi zintzoa. ...ta sentimendu ororen nagusi, ipotxen errege balitz bezala?; berriro iraintzen nauzu, Sara, eta nire aita ere bai, hura gizon betea zen, behin eta berriz erakutsi zuen hori; ez dizut esaten hala ez zenik, Ananda, baina hark ere zakil tentekorra zuen, ar gehienek bezala, eta neska eta mutil gaztetxoak atsegin zituen, pederastiaren mugaraino, eta ez dakit zuon bion arteko harremana bera ere oso sanoa
|
izan
ote zen, intzestuaren usaina hartzen diot...; urde halakoa, zerria, zerria, zure gogoa gorotzez beterik dago, berriro iradokitzen baduzu aitak bortxatu egiten ninduela, hil egingo zaitut; nik ez dut halakorik esan, Ananda; hil egingo zaitut, Sara, jainkoa, zer gertatu zaigu, hain ondo zihoan dena; ez mehatxurik niri, gero, Ananda, dena ondo zihoan nik guztiari men egiten nion bitartean, baina ni ... Gogamen lohia duzu, Sara, ez zara konturatzen haizeak nondik jotzen duen ere, zertarako landu ditugu hainbeste yoga liburu, honetarako?, ez duzu zipitzik ere ulertu; zeu zara, Ananda, ezer ulertzen ez duena, yoga liburuek ezin dituzte ezabatu sentimenduak eta giza grinak; horixe da, ordea, kontua, Sara, egoaren uholdeei eusteko sortua baita yoga; baina, Ananda, nola sinets ditzakezu oraindik horrelako asmakeriak, gertatu den guztia gertatu eta gero, zer uste duzu, liburu horiek maitagarrien ipuinak direla?, eta zure aita sentimendu ororen nagusi, ipotxen errege balitz bezala?; berriro iraintzen nauzu, Sara, eta nire aita ere bai, hura gizon betea zen, behin eta berriz erakutsi zuen hori; ez dizut esaten hala ez zenik, Ananda, baina hark ere zakil tentekorra zuen, ar gehienek bezala, eta neska eta mutil gaztetxoak atsegin zituen, pederastiaren mugaraino, eta ez dakit zuon bion arteko harremana bera ere oso sanoa izan ote zen, intzestuaren usaina hartzen diot...; urde halakoa, zerria, zerria, zure gogoa gorotzez beterik dago, berriro iradokitzen baduzu aitak bortxatu egiten ninduela, hil egingo zaitut; nik ez dut halakorik esan, Ananda; hil egingo zaitut, Sara, jainkoa, zer gertatu zaigu, hain ondo zihoan dena; ez mehatxurik niri, gero, Ananda, dena ondo zihoan nik guztiari men egiten nion bitartean, baina ni neu izan nahi dut orain, eta begira zer esango dizudan, prest nago yogaren bidean sakontzeko eta Iñigok eta Xabierrek proposatzen duten zorakeria hori ere errespetatuko dut, muga bateraino behintzat, baina aldi berean ni neu izan nahi dut, jende guztiak bezala gozatu sexuaz, larrua aurretik eta atzetik jotzen didazula sentitu, zergatik da hori zikina, orgasmoak izatea, gozamenez eztanda egitea, zure sabelaren gainean lokartzea eta esnatzean zakila miazkatu eta berriro gure gaztetasunaren sua berpiztea, ekin, bizi, eta ez soilik zure zakila barruan dudala geldirik iraun, tantra meditazioan, otoitzean, eta garbiketa praktika amaigabeak eginez larrutan egin behar dugun bakoitzean, pentsatuz ez dakit zer eroriko zaigula zerutik, gauzarik ederrena balitz ere ez leukake zertan ito gure grina eta gure egoa, bai, egoa, Ananda, ni neu izan nahi dut, ego hutsa; zu zeu, Sara, zu zeu, zeurekeria horretan itoko zara, ez duzu ikusten lakioan erortzen ari zarela, ez duzu ikusten liluramenduaren infernura arrastatzen nauzula; eta gustura asko irristatzen zara nirekin batera, memelo alaena, baina onartu egin behar duzu, obsesionaturik bizi zara, naturalago jokatu behar dugu, normalago, Ananda, hainbeste nahasmen mistikorik gabe; nahasmen mistikoa diozu, milaka urtean milaka pertsona zintzok eta hainbat santuk ondutako jakintzari nahasmen mistikoa deritzozu; beharbada ez dira irakaspen okerrak, Ananda, agian dena egia da, baina gu hemen eta orain bizi gara, geure gurari eta ametsekin, eta ezin dugu amildegian behera bota geure nortasuna, ez iezadazu eskatu ni neu izateari uko egiteko, hori inoiz ez, izan ere modu ezkutu bat baino ez da emakumearen zapalkuntza puta hau luzatzeko, ulertzen, polit horrek?; zeu zara, Sara, ezer ulertzen ez duena, emakumearen zapalkuntza diozu benetako askatasun osoa eskaintzen ari natzaizularik, bai baitakit nora noan, behin izan nintzen-eta hantxe, Kailas mendian, nire izatearen gailurrik gorenean, nortasun oroz harago, eta gailur hura bion artean iraunkor bihur dezakegu, hantxe geratu betiko, eta handik euskal arraza berria hedatu mundura, eguzkiaren errainuen antzera, fida zaitez nitaz; erabili egin nahi nauzu, Ananda, igo zaitez zeu bakarrik mendi arraro horretara, behin han izan bazara berriro ere igoko zara, nahi duzun denbora guztian geratu, lagunduko dizute Iñigo eta besteek euskal zera horretan, eta ni hemen behean zain geratuko natzaizu, bihotz zabalik, ez zaitut gorroto, Ananda, nire bizitzako gauzarik onena zara, baina ezin dizut jarraitu amildegira; amildegi deitzen diozu gailurrari, burugabe horrek, baliteke bakarrik berriro igotzea lortzea, baina zuri loturik nago, zutaz maitemindurik, eta nuke bakarrik egin bidaia hori zurekikoa eten gabe, zu nire bizitzatik ezabatu gabe, eta ez zaitut galdu nahi, maite izan dudan emakume bakarra zara, eta bizitza osoan dudan bakarra; hori desira da, Ananda, hara; ez, Sara, maitasuna da; desira, Ananda, ego hutsa, niri aurpegiratzen didazun berbera.
|
|
|
Gogamen lohia duzu, Sara, ez zara konturatzen haizeak nondik jotzen duen ere, zertarako landu ditugu hainbeste yoga liburu, honetarako?, ez duzu zipitzik ere ulertu; zeu zara, Ananda, ezer ulertzen ez duena, yoga liburuek ezin dituzte ezabatu sentimenduak eta giza grinak; horixe da, ordea, kontua, Sara, egoaren uholdeei eusteko sortua baita yoga; baina, Ananda, nola sinets ditzakezu oraindik horrelako asmakeriak, gertatu den guztia gertatu eta gero, zer uste duzu, liburu horiek maitagarrien ipuinak direla?, eta zure aita sentimendu ororen nagusi, ipotxen errege balitz bezala?; berriro iraintzen nauzu, Sara, eta nire aita ere bai, hura gizon betea zen, behin eta berriz erakutsi zuen hori; ez dizut esaten hala ez zenik, Ananda, baina hark ere zakil tentekorra zuen, ar gehienek bezala, eta neska eta mutil gaztetxoak atsegin zituen, pederastiaren mugaraino, eta ez dakit zuon bion arteko harremana bera ere oso sanoa izan ote zen, intzestuaren usaina hartzen diot...; urde halakoa, zerria, zerria, zure gogoa gorotzez beterik dago, berriro iradokitzen baduzu aitak bortxatu egiten ninduela, hil egingo zaitut; nik ez dut halakorik esan, Ananda; hil egingo zaitut, Sara, jainkoa, zer gertatu zaigu, hain ondo zihoan dena; ez mehatxurik niri, gero, Ananda, dena ondo zihoan nik guztiari men egiten nion bitartean, baina ni neu izan nahi dut orain, eta begira zer esango dizudan, prest nago yogaren bidean sakontzeko eta Iñigok eta Xabierrek proposatzen duten zorakeria hori ere errespetatuko dut, muga bateraino behintzat, baina aldi berean ni neu izan nahi dut, jende guztiak bezala gozatu sexuaz, larrua aurretik eta atzetik jotzen didazula sentitu, zergatik da hori zikina, orgasmoak izatea, gozamenez eztanda egitea, zure sabelaren gainean lokartzea eta esnatzean zakila miazkatu eta berriro gure gaztetasunaren sua berpiztea, ekin, bizi, eta ez soilik zure zakila barruan dudala geldirik iraun, tantra meditazioan, otoitzean, eta garbiketa praktika amaigabeak eginez larrutan egin behar dugun bakoitzean, pentsatuz ez dakit zer eroriko zaigula zerutik, gauzarik ederrena balitz ere ez leukake zertan ito gure grina eta gure egoa, bai, egoa, Ananda, ni neu izan nahi dut, ego hutsa; zu zeu, Sara, zu zeu, zeurekeria horretan itoko zara, ez duzu ikusten lakioan erortzen ari zarela, ez duzu ikusten liluramenduaren infernura arrastatzen nauzula; eta gustura asko irristatzen zara nirekin batera, memelo alaena, baina onartu egin behar duzu, obsesionaturik bizi zara, naturalago jokatu behar dugu, normalago, Ananda, hainbeste nahasmen mistikorik gabe; nahasmen mistikoa diozu, milaka urtean milaka pertsona zintzok eta hainbat santuk ondutako jakintzari nahasmen mistikoa deritzozu; beharbada ez dira irakaspen okerrak, Ananda, agian dena egia da, baina gu hemen eta orain bizi gara, geure gurari eta ametsekin, eta ezin dugu amildegian behera bota geure nortasuna, ez iezadazu eskatu ni neu izateari uko egiteko, hori inoiz ez, izan ere modu ezkutu bat baino ez da emakumearen zapalkuntza puta hau luzatzeko, ulertzen, polit horrek?; zeu zara, Sara, ezer ulertzen ez duena, emakumearen zapalkuntza diozu benetako askatasun osoa eskaintzen ari natzaizularik, bai baitakit nora noan, behin izan nintzen-eta hantxe, Kailas mendian, nire izatearen gailurrik gorenean, nortasun oroz harago, eta gailur hura bion artean iraunkor bihur dezakegu, hantxe geratu betiko, eta handik euskal arraza berria hedatu mundura, eguzkiaren errainuen antzera, fida zaitez nitaz; erabili egin nahi nauzu, Ananda, igo zaitez zeu bakarrik mendi arraro horretara, behin han izan bazara berriro ere igoko zara, nahi duzun denbora guztian geratu, lagunduko dizute Iñigo eta besteek euskal zera horretan, eta ni hemen behean zain geratuko natzaizu, bihotz zabalik, ez zaitut gorroto, Ananda, nire bizitzako gauzarik onena zara, baina ezin dizut jarraitu amildegira; amildegi deitzen diozu gailurrari, ...ta sentimendu ororen nagusi, ipotxen errege balitz bezala?; berriro iraintzen nauzu, Sara, eta nire aita ere bai, hura gizon betea zen, behin eta berriz erakutsi zuen hori; ez dizut esaten hala ez zenik, Ananda, baina hark ere zakil tentekorra zuen, ar gehienek bezala, eta neska eta mutil gaztetxoak atsegin zituen, pederastiaren mugaraino, eta ez dakit zuon bion arteko harremana bera ere oso sanoa
|
izan
ote zen, intzestuaren usaina hartzen diot...; urde halakoa, zerria, zerria, zure gogoa gorotzez beterik dago, berriro iradokitzen baduzu aitak bortxatu egiten ninduela, hil egingo zaitut; nik ez dut halakorik esan, Ananda; hil egingo zaitut, Sara, jainkoa, zer gertatu zaigu, hain ondo zihoan dena; ez mehatxurik niri, gero, Ananda, dena ondo zihoan nik guztiari men egiten nion bitartean, baina ni ...
|
|
|
Erabat ulergarria da galdetzea zenbateraino asebete ote diren, 1982ko testuinguru politiko eta sozialean, Euskararen Legearen inguruan sortu eta zabaldu ziren itxaropenak eta hizkuntza helburuak. Inolako zehar bueltarik gabe positibotzat jotzen dugun Lege honek, etorkizunari begira ere emankortasun eta potentzialtasun handia sumatzen diogun Lege honek, balio
|
izan
ote du jarritako helburuak betetzeko. Ezpal askoko enborra da hori, ezbairik gabe; horrexegatik ezin erantzun bakarra eman galdera horri, ertz asko dituen auzia baita hogeita bost urteko euskararen bilakaera soziala.
|
|
|
Horretaz guztiaz gain, hanka bikoon izaeraz ezjakintasun eta txepelkeria nabarmena agertzen duen baieztapena ere bada. Horren bertsio postmoderno gaurkotua
|
izan
ote zen Bilboko bilera hartako dei indibidualizatzailea: " Libera gaitezen geure lokarri kolektiboez.
|
|
|
Barrutik ahots batek egiten dit oihu langileak errudun baino gehiago biktimak direla esanez, eta gaineratzen dit normalean sententzia hori ez dela behar beste argiztatzen. Comisionesekoaren irristada gogoratu eta barruko ahotsak galdetzen du kolonizatuak
|
izan
ote diren kontzientzia sindikalistak ere. Zera frogatzen ote duen horrek:
|
|
|
Izan ere, Holokaustoa, Erdi Aroko basakeriara itzultzea
|
izan
ote zen. Haize moderno eta zibilizatu berrien kontrako erresistentzia izan ote zen?
|
|
|
Izan ere, Holokaustoa, Erdi Aroko basakeriara itzultzea izan ote zen? Haize moderno eta zibilizatu berrien kontrako erresistentzia
|
izan
ote zen. Kontzentrazio zelaietan gertatutakoa, basakeria aurre modernotzat hartu behar ote da?
|
|
|
Inbaditzen gaituen fatalismoa atzean uztea da lehen pausoa, eta esperantzaren antropologia bat eraikitzea, bigarrena. Izan ere, gehiegizkoa
|
izan
ote den desesperantzaren eraikuntza. Pare bat hamarkada daramatzagu Mendebaldean ideologien, utopien eta, azken finean, esperantzaren gainbeheraz hitz egiten, gogaitzerainoko jardunean.
|
|
|
–Energia lapurtzen diguzue, energia oparitu ordez... , esan zidan emakumeak, hitz horiexekin
|
izan
ote zen oso akorduan ez badut ere.
|
|
|
Ez dakit nola gertatu zen: identitatearen aldeko apustuak Jainkorik gabeko mundu bat ulertzeko bideen bila jarri ninduen ala fedearen galtzea
|
izan
ote zen identitatearen aldeko apustua indartu zuena. Seguru asko bi aldeon lehia dialektiko bat bizi izan nuen nire barruan, baina zerk ekarri zuen zer, ez, ez dakit.
|
|
|
Hala ere, interesgarriagoa litzateke ikustea ea bere burua espainiartzat daukan norbaiti grazia handia egiten dion Pelayo eta haren erregetza zalantzan jartzea. Pelayo jauna lehena edo bigarrena
|
izan
ote zen zalantza egingo lukeen norbait aurkituko genuke beharbada, baina askoz gehiago kostatuko litzaiguke norbait horrek Espainia duela zortzi bat mende existitzen ote zen zalantzan jartzea.
|
|
|
Horretaz jakinaren gainean geunden. Eragin formal hori finagoa edo zehatzagoa
|
izan
ote litekeen da nire galdera. Hala balitz, hitzarmenaren formak oso adierazgarriak izan litezke giza historiaren garapen eta eboluzioa aztertzeko.
|
|
2010
|
|
|
Prentsaurrekoan taiwandarrari galdera bat egin nahi nion. Uste baino gehiago kostatu zitzaidan bi Oscar irabazita zituen zuzendari hari ezer esatea, baina azkenean lortu nuen galdetzea ea berak hamalau urterekin (nik baino lau gehiago zituen orduan beraz) Taiwan urrutian bizi zelarik, jaialdi haren berririk
|
izan
ote zuen bere herrian, gogorapenik ote zuen, inpaktu handia eragin ote zion. Ea oroitzapen polit hori berrogei urtean kolkoan eraman ote zuen (nik bezala) eta filma horregatik egin zuen.
|
|
|
Lotsatiren libururik, ordea, ez zen sekula argitaratu, zirriborrorik ere egitera iritsi zen ez dakigu, edota inoren eskura ailegatzeko tenorea
|
izan
ote zuen. Gertatu ziren beste kasu askotan bezala eta aurrekoan genioen moduan, haren liburu eta paper guztiak Gerra Zibilak eragindako beldurrak eta errepresioak erre zituzten.
|
|
|
Helduek edalontzia zuten eskuan eta haurrak kroketa edo antzeko zizka mizkaren bat, eta irribarretsu begiratzen zioten kamerari. Taberna ezaguna egiten zitzaidan baina ez neukan ziurtasunik non
|
izan
ote zitekeen. Ez nion tankerarik hartzen egoerari.
|
|
|
–Raimundo harrapatzerako ni zeldara itzulita nengoen. Hurrengo gauetan zitara azaltzen ez zela ikusita hasi nintzen kezkatzen, zer gertatu ote zen, gaixotu edo nahigaberen bat
|
izan
ote zuen. Nire jakin minak ez zuen luzaro iraun, Don Juan Antonioren bi salatariak etorri zitzaizkidalako handik egun gutxira entzun zutena kontatzera, Raimundo komentutik iheslari harrapatu zutela perretxiko bila sartuta, gure artean erabat ezohikoak ziren irribarretxoekin lagunduta.
|
|
|
Nicolasek Interneten bidez lortu zuen azkenean Danielaren berri jakitea, Google bilatzen jarri eta Montefloridoko web sortu berrian animazio arduradunaren izena Daniela Messi azaltzen zelako. Zalantzak izan omen zituen hain urruti egonik bera
|
izan
ote zitekeen Xabier Lopez Mendizabal jauna ere Bedaiopekoa zela konturatu zen arte.
|
|
|
Orduan neronek atera nion ipotxarena, batzuetan kontrolatzen ez nuen bigarren ahots batek gainezka egiten zidala alegia. Nortasun bikoitzarekin zer ikusirik
|
izan
ote zezakeen galdetu nion eta algara batean erantzun zidan.
|
|
|
Bazirudien berarekin maiteminduta zegoela, halakoxea zen dontzeilak bera zelatatzeko erakusten zuen seta eta egonarria. Nor
|
izan
ote zitekeen bere indarrak desabantaila nabarmenean zegoen itsas dortoka batekin neurtzen zituen gazte zalu eta eder hura. Zer probatu nahi ote zuen hondartza alde batetik bestera ibilita?
|
|
|
Zer lepora ziezaiokeen bilobari, bera ere hondartza hark egunero eskaintzen zituen jokoak begiratzera esertzeko ohitura berean laketu baldin bazen, estadio baten goialdeko harmailetan balego bezala. Bere doktrinaren zein argumentu berrirentzat
|
izan
ote zitekeen etsenplu ikuskizun soil hura, gazte bat bere buruaren aurkako lehian laster egiten. Mugimenduaren eta espazioaren ez existentziari buruzko bere teoria frogatzeko balioko ote zuen?
|
|
|
Akiles hondartzan zutitu zenean, akituta eta hotzak hartua, zalantza izan zuen topaketa hura ametsa
|
izan
ote zen, edo gertaera erreala. Zerura begiratu eta nakarrezko ilargi batek irri egiten ziola zirudien.
|
|
|
Beraz, kontserbadorea? Ala aurrelaria
|
izan
ote zen. Filippo Gentiloni italiar idazle batek iritzi zorrotzak eman ditu Joan Paulo Bigarrenari buruz bere Karol Wojtyla.
|
|
|
Eta noiztik bizi
|
izan
ote da urdea Berdabio inguruko ezkurdi oparo horietan. Jainkoak jakin...
|
|
|
Seguru ordurako hila zela Berdabioko azken seme etxagaraitarra, baina de mano airada?... Norena
|
izan
ote zen esku hura. Nola sartu ote zen hilaren gorputzera?
|
|
|
Behin sortu bazen, sortu, zenbat aldiz aipatua
|
izan
ote da honako bertso mutur hau?
|
|
|
Hildakoan, inork eliz funtziorik egin gabe lurperatua izan zela baitirudi 1771n, eta handik hamairu urteren burura, 1784an, norbaitek atera zizkiola ondrak, gastuak bere poltsatik pagatuz. Nor
|
izan
ote zen gure Berdabio sonatuaz oroitu zena. Eta zergatik, hain juxtu, hilda 13garren urtera?
|
|
|
Eta berriro diot: azken orduko ziurtagiriok,
|
izan
ote litezke zinezkoak. Niri susmo hauxe pizten didate, harimuttur guziak joskura berean korapilduz:
|
|
2011
|
|
|
Renéren itzulera ospatzeko, zirkura eraman zuten eta, bide batez, haren arreba eta neu ere bai. Luzaro ibili ziren buru hausten zer
|
izan
ote zitekeen euren semeak gehien estimatuko zukeen gauza, eta azkenean zirkua zela erabaki zuten, zortzi urte zeuzkanean bezala. Ez dut sekula ahaztuko arratsalde hura, palko gorri eta urre koloreko hura, zaldi dotore haiek buru gainean luma arrosak zituztela, eta René bi umemokoren artean, aurpegia uzkurturik, asperraren asperraz aharrausika hasteko zorian!
|
|
|
" Gure oroimen ahulak zorionaren arrastoa besterik ez du gordetzen eta inoiz hain sakon markatua ze zauria ematen baitu". Kasualitatea
|
izan
ote zen Irène Némirovskyk Hélène izenaz bataiatu izana. Izen horixe aukeratu zuen beretzat Le Vin de Solituden, bere erabilpen propiorako sortu zuen liburu bakarrean, Suite frantsesan gordetzen zuen karpetaren atzealdean eskuz idatziriko ohar batek argi eta garbi adierazten duen bezala.
|
|
|
esperantzarik ez denean espero izatea. Hori
|
izan
ote zuen katoliko bihurtzeko ezkutuko arrazoia. Suite frantsesa eleberriaren eskuizkribuan, dena dela, argi ikusten da Jainkoari bezainbat erregutzen diola laguntza Nostradamusi.
|
|
|
Ni buruari bueltaka nenbilen, noiz
|
izan
ote zuen nire laguntzaren beharra, noiz lagundu ote nion. Ez zitzaidan egokiera bakar bat ere etorri.
|
|
|
–Hemen bai, baina ez dakit beste alderdi batzuetan berdin
|
izan
ote den. Zuk, behintzat, ez dakarzu begitarte argirik.
|
|
|
1924an," Gure Herria" itsasontziak New Yorkeko kostalde inguruan piraten erasoa jaso zuen, eta 36.000 ardo eta whisky botila lapurtu zizkioten. Dena den, eraso hau aseguruen dirua kobratzeko
|
izan
ote zen susmoa piztu zen.
|
|
|
" Hilarik
|
izan
ote ziren. Bai.
|
|
|
Lei, Ziyad, Soraya, Lua, Garazi, Amets, Paula, Izaro... Kulturen arteko talkak leuntzen eta mundu zoro hau apur bat harmonizatzen laguntzeko hazia
|
izan
ote zitekeen hori. Hobe bai horrela balitz, baina mendeak dira New Yorken eta beste hainbat bazterretan arrazak elkarrekin bizi direla, eta hala ere...
|
|
2012
|
|
|
Zapia ez zen nahikoa gorria izan zedin, ezinbestekoa zen erronbo berde txikiz osaturiko lerrotxo bat ere eduki zezan. Eta panazko oihal zatiak, goroldiokara kolorekoak baino ez zituen onartzen izeko Juanitatxuk (biharamunean, Inasek gogoratu zuen eguraldiak lagunduz gero etxatzeko ur deposituaren gainean ematen zuela eguna haurtzaroan izekok, eta galdera sortu zitzaion poltsikoan zeraman panazko oihal puska hura deposituaren gainean egoten zen goroldioaren ordezkoa
|
izan
ote zitekeen izekorentzat). Ongi ikasi zuen irakasgaia Mari Terek hurrengorako.
|
|
|
Baina erretratu biltzaileak, keinu konplize bat egin dit, eta hitz eta pitz hasi zait erretratuaren aurrean, eta galdera batzuk azpimarratzeko baliatu du egokiera: koplariarentzat zer
|
izan
ote zen lehenago, lapur bati buruz aritzea edo Luzia izeneko pertsonaia bati buruzko kopla bat atontzea. Lapur bati egozten zaizkion hatz luzeek eraman zuten gure koplari anonimoa emakumeari ere Luzia deitzera, ala justu kontrakoa izan zen koplariaren irudimenak egindako bidaia?
|
|
|
auzo iraultzazaleak zer egin ote zuen, kasu egin ote zion filosofiari. Eta kasu egin bazion, azken ordua soseguz bizi
|
izan
ote zuen bere baitako balentriari esker.
|
|
|
Robles ere Errepublikazalea zen, faxismoaren arerio garbia, itzultzaile lanak egiten ari zen brigadetako Babel zurrunbilotsuan. Handik egun batzuetara, sobietarrek bat
|
izan
ote den zabaltzen dute (jokabide nahiko harrigarria estalinismoaren praktiketan).
|
|
2018
|
|
|
Adolfek gerrate honetan ekintza guztietan zailena zein
|
izan
ote den galdetzen dio bere buruari. Vichyko gobernuaren garaipena?
|
|
|
Honelako dozenaka festatan parte hartu du, eta segur aski elkarrizketak beti izaten dira antzekoak, baina gaurkoak hutsalak iruditzen zaizkio, ezinago hutsalak, esajeratuak. Beti honelakoak
|
izan
ote dira, eta bera orain ohartzen ari. Beharbada, bai.
|
|
|
Bazterretan jarritako argi gorri motel batzuek dozena erdi bat koltxoi krakatsu zirriborratzen zituzten zoruan. Lehenengoaren gainean etzanda, marinel bat, adats horaila buruan, bikingoen ondorengo zuzena; bigarrenean, abokatu parrandazale bat, kanpoan itxaroten zion zalgurdiaren jabea, emozio berrien bila; haren ondoan, idazle bat, bere buruari galdezka zergatik ez ote duten arrakastarik izan argitara eman berri dituen poemek; harantzago, artista bohemio bat, hurrengo obra zein
|
izan
ote litekeen hausnarka; urrutirago, jubilatu bat, garai batean borrero izandakoa, gauean erasotzen zioten irudiak burmuinetik ezabatu nahian; eta, beste muturrean, emakume bakarra, prostituta gazte erkindu bat, hezur zorrotzak aurpegian. Pariseko gizartearen ordezkari haiek nahastuta zeuden hogei metro karratuko estolda zulo hartan, norberaren jatorriari edo egoera ekonomikoari jaramonik egin gabe, gauza bakar batek batuta:
|
|
|
Garbitu behar ninduela zirudien puntuan, berriz, nire argibide ikaratuak bet betan baretu zuen. Amarru hutsa
|
izan
ote zen. Zerbait ezkutatu beharrak derrigortutako imintzioa?
|
|
|
Nire benetako asmoen susmoz, esaldiaren eztanda ozendu nahi
|
izan
ote zuen, eta nik nondik jotzen nuen ikusi. Ez, inolatan ere!
|
|
|
Aldartearen mudantzak noraezean utzi ninduen arren, Briskoten begietan ez zegoen maliziarik. Denbora tarte batez pentsatzen aritu nintzen ea zein
|
izan
ote zitekeen aldaketaren arrazoia. Burutik pasatu zitzaizkidan guztietatik, bati bakarrik aurkitzen nion zentzu pixka bat:
|
|
|
–bota zuen karkaraka?. Haize zoro bat eta su zakar hori aski
|
izan
ote dira hain ausarta zirudien Baronet izutzeko. Gauzak nola aldatu diren!
|
|
|
Bai, badakit desagerketa nola eta zergatik gertatu zen jakiteko galdeketa bat igorri didazula eta, besteak beste, emakume sugearekin zerikusirik
|
izan
ote zuen galdetzen didazula. Aitona amonen egoitza honetan, ostera, zerbait baldin badugu, hori denbora denez, nahiago izan dut nire historiaren kontakizuna idatzi, neure erara, horrekin aski izango duzulakoan.
|
|
2019
|
|
|
Lale mutilari begira geratu da, azaltzen zail diren sentimenduak nahasita, Leon bere bloke zaharrean sartu denean. " Beldur
|
izan
ote nintzateke orain, pribilegiatua naizenean. Zertan nago triste esparruko nire lehengo tokia utzita, batere babesik ematen ez bazidan ere?".
|
|
|
Nolakoa eta norekin
|
izan
ote zen aldameneko bizilagunaren lehendabiziko larru jotzea. Aldameneko neskak beste gizonen baten gorputza ezagutuko zuen aurretik, ziur.
|
|
|
Reyesi eta bere senarrari buruzko erreferentziak topatzen ere ahalegindu zen. Krimenaren eragingarriak ekonomikoa ematen bazuen ere, bestelakoa
|
izan
ote zitekeen aztertu beharra zuen. Mendekua?
|
|
|
Ikaskideak ezin zuen sumatu ere egin niregan zer nolako lilura piztu zuen, ezin jakin niregan une inauguratzaile bat sortu berria zuela. Ez dakit Bolonian Erdi Aroan nagusi izan ziren dorretxe babeltsu eta ugarien eraginez
|
izan
ote zen, edota Garisenda eta Asinelli dorre ezagunek globo gatibuak gogora ekarri zizkidatelako, kontua da hegaldiaren istorioa arras erakargarria gertatu zitzaidan.
|
|
|
Mundu guztiak maitatzen eta goraipatzen zuen gizon on hura, bihotz oneko hura, harik eta, bat batean, haren bost ikasle era arraroan hil ziren arte. Lehorteak usteldutako urak eraginik
|
izan
ote zen pentsatuz, kausen bila hasi eta ezin izan zituzten topatu; are eta gutxiago, sintomak inongo harrigarrienak izaki. Umeak ahuleziaren gaitzak jota zeudela ematen zuen, jan nahi ezta egon ohi ziren, tripetako minez kexu...; denboraldi batean halatsu, tirriki tarraka nolabait; ondorenean gero, oinaze espantagarrien artean, hil egiten ziren.
|
|
|
Eta Karinthyk nola idatzi ote zuen hungarieraz? Hain esaldi laburrak zer nolako décalagea bizi
|
izan
ote du hungarieratik gaztelaniara. Inoiz inon aipua emango banu, nolakoa izango da nire bertsioa, nola esango dut punto muerto?
|
|
|
Paisaia erdi mortu hartan, nolakoak ote ziren Aldasororen kezkak Artistaren gaztetako potretari ekin zionean? Zenbat balio
|
izan
ote zion itzulpen horren eskarmentuak zazpi urte geroago Dublindarrak itzultzerakoan. Zer nolako hausnarketak egin ote ditu hamabost urte geroago Ulises irakurtzerakoan Olarraren itzulpenaren eskutik?
|
|
|
Martxoa, martxoa! Zenbat kontu sortu
|
izan
ote du martxo dontsuak, urteen zerrenda luzean, gure baserritarren artean! Auskalo!
|
|
2020
|
|
|
Bakarrik desertatu ote zuen edo lagunekin, ez nekien norekin hitz egin. Arazoak
|
izan
ote zituen karlisten buruzagiekin, nork erantzungo zion galdera horri, batez ere nire aurrean. Ordu arte jator eta kaixo, fran  tsesa!
|
|
|
Rosarioren aurpegiagatik, atrebentzia
|
izan
ote zen galdetu zion Mikelak bere buruari. Severianok irribarre zabala egin zuen, eta berehala erantzun:
|
|
|
Emilio Varela doktoreak, begi finkoekin lurrari begira, besteak bezala, zertarako altxatu horizontean alanbre hesiak besterik ez badago? jaitsi du azkenean besoa" bibak" bukatutakoan (Espainiari eta Francori, hiruna aldiz biba, sei biba, bularrean zuzen zuzenean jotako sei tiro bezala, eta azkenean oihu bat España, Una, España, Grande, España, Libre!), eta bere artean galdetzen du zein
|
izan
ote da bere ankerkeria, horretaz hitz egiten baitu apaizak: ankerkeriez.
|
|
|
Bai, esaten du Connellek. Horregatik
|
izan
ote zen galdetzen nion neure buruari.
|
|
|
Eta nork daki tiro hotsa oraintxe
|
izan
ote den, eta nik habanerak gogoan, eta ni marinelen amodioen eta gezal uraren gainean kantari. Entzun da, munduan gertatzen diren gauza txarrak bezala, baina deus gertatu ez balitz bezala izaten da halakoa, bati deus gertatu ez bazaio.
|
|
|
Idiakeztar bat eta ubillostar bat, agian? Zure ugazaba
|
izan
ote zen, ba, Sebastienen aita ezezaguna? –mihiari haginka egin zion Manuelak ikusirik Jagoberi jartzen ari zitzaion aurpegiera goibela.
|
|
|
" Batek daki zer gertatu zen aita eta beste berrogeita bederatzi lagun auziperatu gintuztenean. Dirua faltsutzeagatik
|
izan
ote zen, ala agintean zeudenak gure diru faltsuak nahi zituztelako. Agintariek kalte egin nahi dutenean gezurrez eta legeez baliatzen dira, gotorturik inguruan dituztenen indarrean.
|
|
2021
|
|
|
Ordurako, han hemenka entzundako kontu bat eta beste harilkatuz, etxeko paperak gordeta zeuden kutxatxoa ezkutuka miatuz, aitari ihes egindako esaldiren batetik ondorioak ateraz, jakinaren gainean nengoen zer putakume galanta izana zen gure aitona mikeleteen kapitain ibili zenean eta zer egin zuen taberna bereganatzeko. Neure buruari galdetzen nion ea zerikusirik
|
izan
ote zuen haren gogorkeriak alargun geratu izanarekin ere. Eta, orain, umetxo errugabearena egiten.
|
|
|
Ala, Golo larru eske agertzea, barruño barruñoan, goxagarri gertatu zitzaiolako? Euridizeren mitoan ere, jakin nahi nuke zertan zebilen basoan; benetan ihes egin nahi
|
izan
ote zion Aristeo erraldoiari. Sugearen ziztada ez ote da metaforatxo bat?
|
|
|
edo, zaplazteko bat
|
izan
ote zen.
|
|
|
–Piztiak ez beste. Lopidana senar emazteen heriotza datara itzuliz, hemeroteka arakatu ezinik ez dugu, garai hartan Izarran trafiko istripuren bat eta hildakorik
|
izan
ote zen, iradoki zuen Estibalitzek.
|
|
|
Blancarekin, edo Albarekin, batek jakin, topo egin nuen Jesusen Zerbitzariak kalean barrena korrika. Ez dakit ustekabeko topatzea
|
izan
ote zen, egunak ziren neure buruari galdetzen niola ea berak nik bezainbeste behartzen ote zituen bere running bideak biok elkartzeko. Nahiago nukeen, baina ziurtasunik ez nuen.
|
|
|
Hitz egin adiskide eta lagunekin, senideekin... Neska horren gaineko dena jakin nahi dut, baita haren ondoan agertu den biktima ezagutzen zuen ere, bikote ziren edo ez, edo noizbait harremanik
|
izan
ote zuten. Jakin nahi dut zergatik hautatu zuen bera, eta ez beste inor, hiltzaileak.
|
|
|
Haien artekoa nahikoa
|
izan
ote zen zalantza zuten. Leihoko zulotik kalera bota zituzten bi gorputzak banatzen zituzten geruzak.
|
|
|
Polito igaro zen udazken hartako oroitzapenak euri gortina lauso batez estaltzen hasiak zitzaizkion. Zalantza zeukan sentitutakoak oroimenean gorde bezalakoak
|
izan
ote ziren.
|
|
|
Jolasa martxan da, eta neuk ere jolastea erabaki dut. Ez dakit arauak zuk jarri ote dituzun edo nik ere zenbait arau jartzeko eskubiderik
|
izan
ote dudan. Jolas librean ari ote garen edo arauak aspaldi idatzita dituen jokoa ote den hau.
|
|
|
â³ Berak katigatu hauela? â E... ez, ni berarekin Edipoxko xamarra
|
izan
ote naizen... baina, orduan, berak ni katigatzea esan nahi al duzu zuk?... lotzea edo? â³ Hala izan ohi duk... ixo, ixo:
|
|
|
⣠Love... eta believe. â Bai, eee... zitokinen ekaitza dela eta eztela, zera... etzekinat aditu dunan, baina neri iritsi zaidana dun Chiroflu... ez, Chiromas uste dinat dela txertoa; hori sartu zietenan nunbait zahar jendeari, eta" polisorbato 80" zeukan, eta horrek
|
izan
ote duen... aditu ondo: izan ote duen eragina zitokinen ekaitz hori sortzeko, eta... hire izebak hartu al zuen hori?
|