2017
|
|
Bestela esateko, ni ez naizena ez da ez Beste objektua ez ni objektua, baizik eta Beste subjektua. Kontua da nik ezin dudala Bestea ez
|
izan
ni subjektu bezala (orduan Bestea objektu hutsa baita niretzat), soilik izan daiteke Bestea ez naizen kontzientzia bezala.
|
|
Nire burua gaiztotzat hartzeak, adibidez, lioke erreferentziarik egin nire baitarako naizenari, ez bainaiz eta ezin bainaiz
|
izan
niretzat gaizto. Hasteko, ni ez naizelako niretzat gaiztoagoa, funtzionarioa edota sendagilea naizena baino; nire izateko modua zera baita:
|
|
Nahikoa da nire eta nire buruaren artean neu izatea nire bitartekari propioa, objektibotasun oro desagertzeko. Nik ezin dut
|
izan
ni objektutik bereizten nauen ezerez hori, ezen ni naizen objektuaren presentazioa gertatu behar baita. Horregatik, ezin diot nire buruari ezaugarririk aitortu ez bada ahalmen objektibatzaile baten bitartekotzaz, baina ez dena nire ahalmen propioa eta ezin dudana nik simulatu eta sortu.
|
|
Gurpil zoro baten erdian gelditzen ziren, ezin irten. Azken batean, Bestea ezin da
|
izan
nire objektibotasunaren zentzua, Bestea objektibotasun horren baldintza konkretua eta transzendentea baita. Jakina, ‘gaizto’, ‘jeloskor’, ‘jator’, ‘betilun’ eta tankera horretako ezaugarriak ez dira ameskeria soilak:
|
|
atzematen dudan bakarra zera da, nigandik inoranzko ihesa. Hizkuntzak salatu dukeenean ere Besteak gaiztotzat eta jeloskortzat naukala, dut inoiz
|
izan
nire gaiztotasunaren eta jeloskortasunaren intuizio konkreturik. Nozio iheskorrak baino ez dira izango beti, ihes egiteko izaera izango dutenak:
|
|
Bestea ezin dut distantziara eduki ez bada nire subjektibotasunari muga bat aitortuz. Baina muga hori ezin da
|
izan
nigandik etorria eta nik pentsatua, nik ezin baitut nire burua mugatu, bestela osotasun finitua nintzateke. Bestalde, Spinozaren hitzetan, pentsamenduak bakarrik muga dezake pentsamendua.
|
|
Gainera, ikusi dugunez, Bestearen begirada bere begien desagerpena bera da begirada adierazten duten objektu modura. Besteak luke ere objektu bat
|
izan
nire Bestearentzako izatearen mugan oharkabez atzeman nezana. Bestearen objektibatzea, ikusiko dugun bezala, nire izatearen defentsa bat da, hain zuzen ere, nire Bestearentzako izateaz askatzen nauena Bestea niretzako izate bat bihurtzen duen heinean.
|
|
Begiradaren fenomenoan, Bestea da printzipioz objektu izan ezin duena. Ikus dezakegu, era berean, lukeela
|
izan
nire eta nire buruaren arteko erlazioaren mugetako bat ni ez ageriko gisa sortuko nindukeena nire baitarako. Besteak luke ere izan nire arretak atzemana:
|
|
Ikus dezakegu, era berean, lukeela izan nire eta nire buruaren arteko erlazioaren mugetako bat ni ez ageriko gisa sortuko nindukeena nire baitarako. Besteak luke ere
|
izan
nire arretak atzemana: baldin eta Bestearen begirada sortzean begiradari edo Besteari erreparatuko banio, derrigorrez objektutzat hartu nuke, arreta norabide intentzionala baita objektuetarantz.
|
|
Izan ere, hitzaurrean11 ezarri dugun bezala, askatasunaren eta kontzientziaren existentzia aurretik doa eta baldintzatzen du bere esentzia; eta, ondorioz, esentzia horiek nire kontzientziaren eta nire askatasunaren adibide konkretuak besterik ezin dituzte barne hartu. Hirugarrenik, Bestearen kontzientzia eta askatasuna ezin daitezke
|
izan
nire irudikapenen batasunerako balio duten kategoriak. Jakina, Husserlek erakutsi duenez, ‘nire’ munduaren egitura ontologikoak eskatzen du mundu hori Bestearentzako mundu ere izatea.
|
|
Ildo beretik, Besteari begiratzen diodanean, bera objektua da niretzat, beraz, ez da begiratua sentiarazi didana. Bestea ezin da
|
izan
nire atentzioa beragan jarri dudalako agertzen den zerbait, subjektua delarik begiratzen baitit beti.
|