|
2009
|
|
|
Proportzionalki, administrazioko hizkerak euskaraz idatzitakoaren ehuneko izugarria betetzen du, eta, ezinbestez, euskal administrazioko hizkeraren hedadura sozialak esparru handiak hartzen ditu: administrazioak guztiz elebiduna behar du legez, elebiduna
|
izan
nahi lukeen, baina ez den, herri batean.
|
|
|
Berriz jaiotzez gerotan, bihotz eta arima, kataroen edo higanoten izaera eta fedea
|
izan
nahi nituzke, edo jende zintzoa izutzen duen beste norbaitena, eta tiroz josia hil, eta kartzela eta jazarpena jasan, haiek Jainkoa ikusiko baitute. Izan ere, ez dut eskuaz edo erraiez edo azazkalez sinesmen suhar eta erregarriari heltzeko zoriona, existentzia inarrosten duen fedea izatekoa, bizitza katramilaturik ehuntzeko ardatz ezin aldatuzkoa, odolaren ibiliari, begietan begiratzeari eta bost zentzumenen presentzia biziari indarra eta zentzua ematen dien ideia.
|
|
|
Gure familian, errepresentazio fisiko horiek literaturaren moduan jokatzen dute neurri handi batean: garena ez ezik,
|
izan
nahi genukeena ezagutzeko aukera ematen dute. Enblema horiek gu geure kabuz adierazteko gai ez garen eztitasun bat, edo iluntasun bat edo maitasun maila bat erakusten dute.
|
|
2010
|
|
|
Arrazoi zuen Unai Elorriagak Londres kartoizkoa da eleberriak hasiera puntu berri bat, istorio nahiz estrategia narratiboei dagokien erabateko aldaketa bat
|
izan
nahi duela zioenean. Diktadurak ardatz dituen eleberri alegorikotzat har genezake testua, hori esatea ezer esatea bada gaur egun. Diktaduren biolentziaren adibide diren txosten, grabazio, nahiz gutunez osatutako testuen palimpsestoa, hain justu.
|
|
|
Pintore
|
izan
nahi duen neska baten eta haren mutil lagun errumaniarraren istorioa da.
|
|
|
Gazte jendeak tradizioari nola izkin egiten dion erakutsi nahi izan dut. Nik ezagutzen ditudan emakume gazteek modernoak
|
izan
nahi dute, neurriez kezkatuta daude, maitemindu nahi dute, beste edozein tokitako emakumeek bezala. Inoiz ez da nire burutik pasatu eskandalurik ematea», aitortzen zuen Alsaneak Londreseko Dorchester hotelean, tea hartzen zuen bitartean.
|
|
|
Ezizenek balio zuten mozorrotzeko, segurtasun ezari aurre egiteko, etsaiari erasoa lasaiago jo ahal izateko? baina baziren goitizen guztiz publiko eta jakinak ere; horrelakoek estatusa eta sona ematen zuten, adierazten zuten, nolabait, jabeak norbait
|
izan
nahi zuela letren errepublikan.
|
|
|
Denek, tuaregek ere, sakonean kristau eta frantses
|
izan
nahi dutela izkiriatu zuen Charles de Foucauldek, bere via crucis logikoan, noizbait Jainkoa eta Frantzia besterik ez dela izango zin egitearen antza duen esaldian.
|
|
|
Izugarria izan behar zuen Charles de Foucauldentzat. Bera ona zen, gaixoak sendatzen zituen, edonori laguntzen zion, denen anaia edo neba unibertsala
|
izan
nahi baitzuen. «Gizon hau ona da, beraz haren nazioa eta haren erlijioa onak dira», konpreniarazteko egiten zuen guztia.
|
|
2011
|
|
|
Horrelakoa
|
izan
nahi nuke nik: ia zaindu ez eta luzaro iraun.
|
|
|
Ikus daitekeenez, poparen balorazio horretan gaizki ulertu xume baten gatibu izan zen kontinente zaharra (zer esanik ez frankismopeko Espainia). Warholek, ordea, egia zioen, esaten zuenean, mundu guztiak bezala, berak ere aberats eta ospetsu
|
izan
nahi zuela. Gauzak horrela, artearen maila etikoak ez zuen zertan moda industriarena gainditu.
|
|
|
Ez naiz beltzarana, ez naiz liraina, ez naiz argia, ez naiz gaztea, ez naiz ahalduna, ez naiz zangarra, ez naiz, ez naiz, ez naiz aingerua, ez naiz deabrua, ez naiz ezer ez bada bizi izan naizena, oroitzen dudana, eta neure izena,
|
izan
nahi dudana. Har ezazu buelta, Goikokaleko neska txiki hori, neuk sendatuko zaitut neure esku handiekin.
|
|
2012
|
|
|
EGIkoa, ETAkoa, edo ELAkoa, edo denetakoa, ote zen lagunaren aztarna ere galdu egin nuen. Neure burua jesuita imajinatzen nuen baina ez nekien jada
|
izan
nahi nuen. Moneten Zelaiko merienda koadroko emakumearen biluzia asko gustatzen zitzaidan eta nigan erremedio gabeko kalteak egina zen, Botticelliren Primadera?
|
|
|
Zergatik eman diezu amore zure ama akabatu nahi dutenei, zergatik
|
izan
nahi duzu haien itxura bera, zergatik egiten duzu bat hiltzaileak txalokatzen dituztenekin, zer egin dizut, zuk niri min hau eman nahi izateko, zergatik, palestinoa neskaren aurpegiraino behin eta berriro luzatuz. Zergatik.
|
|
|
«Aingeru bat nire mahaian» autobiografia hau, liburu bikaina izateaz gain, oso ezaguna egin zen izen bereko filma, Veneziako zinemaldian saritua, egin zutenean. Sentsibilitate handiko pertsona, Janet Framek idazle
|
izan
nahi zuen txikitatik, oso kontu zaila emakume batentzat giro oso hertsia zuen irla apartatu batean biziz gero. Maistra bilakatu eta, hainbeste gorabeheraren ondoren, bere buruaz beste egiten saiatu zen.
|
|
|
Kalitate literario handiko liburua, eta oso erraz irakurtzen dena. Garai batean Buñuelek idazle
|
izan
nahi zuen, zine munduan murgildu aurretik. Garbi antzematen zaio joera literario hori.
|
|
|
Ohartzen zen bera, idazten zuen bitartean, gainbehera zihoala, osasunik gabe zegoela, garai onak aspaldi samar joanak zitzaizkiola. Orduan, Parisko epoka hura hartzen du gaitzat, «gazte, pobre eta zoriontsu» zenean, idazle
|
izan
nahi zuenean eta den dena horretara zegoenean bideratuta. Orain, urteak joan direnean, badakigu memoria liburu horretan Hemingwayk kontatzen diguna ez zela dena egiaizan, ezta hurrik eman ere; badakigu bertan azaltzen diren pertsonaia ospetsu batzuk ez zirela horrelakoak izan, badakigu Hemingway bera ez zela inoiz hain pobre izan «Luxenburgoko parkeko usoak harrapatu eta jan behar izateko».
|
|
|
Idazle handia dugu Dos Passos (Jean Paul Sartreren esanetan, XX. mendeak emandako onena), «Belaunaldi Galdua» deituriko idazle taldeko kidea, Scott Fitzgerald eta Hemingwayrekin batera, eta honen adiskide mina garai batean (gero, erabat haserretu ziren). Gazte garaiko memoriak dira, anarkista eta iraultzaile izan zen garaikoak (zahartzaroan erreakzionario eta antikomunista bilakatu zen), idazlea
|
izan
nahi zuenean, eta munduan barrena egindako ibilaldiak kontatzen ditu. Euskaldunak gustuko dituela dio, eta Donostian eta Hondarribi aldean ikusiko dugu, baita kostaldeko taberna batean angula kazolatxo bat jaten ere.
|
|
2013
|
|
|
Ni naiz ni eta nire usain guztiak esateko. Zuk ere neutroa
|
izan
nahiko zenuke, jarri duzun desodorantea bezala. Beldur ematen dizu gizon batek, zure gorputz biluzira gerturatzean, zure azalean gelditasunaren usain hezea adituko ote dizun.
|
|
2015
|
|
|
Poetaren heriotzaren egunarekin jarraituz, denbora gutxian hasi ziren Internet, saresozialak, prentsa, blogak... berriari erantzuten, eta nire egunaariketa kezkagarri bihurtu zen, eta nire burbuilentzat arriskutsu gero konprobatu nuenez. Askokzuten Eroari eginiko elkarrizketaren bat Twitterren gogorarazteko, zenbat bider irakurridugu kronika pintoresko
|
izan
nahi zuten elkarrizketetan pixa egitera joaten zela etengabe, Coca Colak edaten zituela bata bestearen atzetik, halaxe erretzen zituela zigarroakere, elkarrizketatzaileari ordainarazten zizkiola (zerbait atera zuen berak ere)... voyeurismo
|
|
|
Asmo xumeak ditu egileak: irudien poeta
|
izan
nahi du. Poeta sinbolistek eta surrealistek sorginduta, haien mailara iritsi nahi du, baina irudiak baliatuz.
|
|
2016
|
|
|
tia Milak utzia bata eta eskola garaian nengoenean egindako antzerkien ondorioa bestea. Nik, berez, Volkswagen Golf GTI bat nahi nuen eta telebistako aurkezlea
|
izan
nahi nuen. Hori neukan buruan, behintzat, Miramonera proba egitera joan nintzenean autobusez (oraindik kotxeko karneta ateratzeko adinik ez nuen).
|
|
|
Jakin badakit poema nazionala
|
izan
nahi zuen Euskaldunak eta poema propiala izan nahi zuen Barne muinetan liburuen egilea dela Nikolas Ormaetxea, Orixe. Baina ikuspegi nagusietan sartu ordez, nahiago nuke oraingoan hiru pieza txikitan jarri arreta eta berriz irakurri.
|
|
|
Jakin badakit poema nazionala izan nahi zuen Euskaldunak eta poema propiala
|
izan
nahi zuen Barne muinetan liburuen egilea dela Nikolas Ormaetxea, Orixe. Baina ikuspegi nagusietan sartu ordez, nahiago nuke oraingoan hiru pieza txikitan jarri arreta eta berriz irakurri.
|
|
|
Eta, harrezkero, aktore izan nahi izan duenak Madrilera, Bartzelonara, Parisera edo nora edo nora joan behar izan du. Aktore
|
izan
nahi baduzu ezin zara etxean geratu, inor ez zaizu ate joka etorriko: mugitu beharra dago, ikasi, industria dagoen lekuan saiatu, telesailak eta zinema egiten den tokietara jo.
|
|
|
Baina nondik nora? Nik sekula ez nuen esan aktore
|
izan
nahi nuenik. Zinetik oso gertu egon nintzen, baina ez nuen sekula aurpegirik jarri.
|
|
|
Antzezlan hura ikusi nuenean jakin nuen aktorea
|
izan
nahi nuela. Noiz, nola??
|
|
2017
|
|
|
Eta beste poema batean ere bai, berriz: «Nik ere
|
izan
nahi nuke paisaia/ ez nerau, ezta beste inor ere/ behingoan nahi nuke izan/ eguzkitan soseguz gauza guztiak».
|
|
2018
|
|
|
errealitate erreala (gizartearena oro har) eta errealitate paraleloa (euskararen profesional edo «banpiroona» eta beste gutxi batzuena). Errealitate errealean, euskara salbu ikusten da, eskolan, hedabideetan, literaturan, musikan, ikus entzunezkoetan bere lekua (lekutxoa?) egin duelako; errealitate paraleloan, lizarditarrak gara, erdararen mendeko izateari utzi eta benetan noranahiko eta indartsu
|
izan
nahi dugu, eta bide horretan sekulako gabeziak agertzen dira, kasu batzuetan etsigarriak. Gauzak horrela ikusita, argi dago politikari gehienak, ia guztiak, errealitate errealean bertan goxo eginda daudela eta konexio gutxi dutela errealitate paraleloarekin.
|
|
|
Eta hori esanda, esan beharreko guztia omen dago esanda. Garazik bere izeba Nadia bezalakoa
|
izan
nahi du handitan. Nahi du, bidaiatu.
|
|
|
Idatzi zionat alabari, deitu zionat semeari. Esan nahi nienan izurde
|
izan
nahi nukeela malko artetik jauzi egin eta zerua alkantzatzen asmatuko dutenetakoa, gero berriz murgil egin ahal izateko. UR ERTZERA hurbildu naun, udaberri arratsalde goxo honetan, ur ertzera, hondar bustia zapaltzera, hondar busti gainean sentitzen baitinat gorputz enborra askatzen; hondar busti gainean utziz olatuek lehen kolpean eramango ez duen oinatza; oinazerik gabe, esan nahi dinat, gaur ere berriz, bizi naizela oraindik, orain bizi naizela berriro, heu atzendu ondoren.
|
|
|
Nik etxea eraberritzearren erraietatik margotu dut zuriz. Oxobi, nik ere erle
|
izan
nahi nuke bizitzaren lakarra ozpin baltsamikozko tantatxoz ihinztatzeko.
|