|
2000
|
|
|
Eta pozten zen, zergatik ez aitortu, inoiz ez bezala bere neskalagunaren gainetik sentitzen zelako. Poz txiki horren ondoan ez zuten lekurik irainek, adarrek, gezurrek eta Eiderren" ni neu
|
izan
nahi dut" haiek. Pinguinoen kontu horrekin apur bat erretxindu zen, bai, baina askoz ere handiagoa zen Txemaren barruko poza, ikusita Eider zela orain ezeren ideiarik ere ez zuena.
|
|
|
Neskek atari bat harago pasatzen zuten arratsa, eta gure mutikoak beti aukeratzen zuen txoko bat zeinetatik neskak ere ikus baitzitzakeen. Halakoren batean altxatu egiten zen eta ozen egiten zuen berba, eta barregarriak
|
izan
nahi zuten komentarioak jaurtitzen zituen lau haizetara.
|
|
|
Nire txanda heldu denerako apur bat lotsatuta nengoen, nik ez baitaukat neska honek beste abentura kontatzeko. Noski, ez nuke hain bizimodu hotzean jaio eta hazi nahi, eta familiarik ez izatea eta holan, baina Rocíok" eta zuri buruz, zer?" galdetu didanean berak beste eskarmentu
|
izan
nahi nukeela konturatu naiz, hori bai. Horregatik eztul txiki bat egin eta kontatuko niona pentsatzen hasi naizenean, berriz itaundu dit" zer?, ez al duzu ezer kontatzeko?", eta nik baietz, hain zuzen ere horrexegatik etorri naizela Irlandara, nazka nazka eginda nagoelako kontatzeko ditudan gauza gutxiekin.
|
|
|
Baina askatasunak, iturriko urak bezala, bere jabe
|
izan
nahi duen eskuaren atzamarren artetik egin dezake ihes. Eta preso haiek korrika segitu zuten, urrunago eta urrunago.
|
|
|
—Eta hi zer iritzitakoa haiz? Apez
|
izan
nahi duk?
|
|
|
—Aita hil zaigu, Mattin hil zaigu, eta zu zaitugu orain herederoa eta etxeko gizon bakarra —erran zidan— Baina Jainkoaren deia ere tartean dago, eta jakin nahi nuke ea oraino apez
|
izan
nahi duzunetz...
|
|
|
—Ordea, Espainiako Handi
|
izan
nahi duenak guztian izan behar du handi!
|
|
|
—Oroitzen al zara, ama, nola han sagastian erran nizun lehenengo aldiz ezen uste nuela apez
|
izan
nahi nuela. Bada baldinba, orain fintki erraiten dizut eta zintki sinesten ezen segur nagoela... eta, neuregatik, bihar bertan joanen nintzatekeela Iruñako jesuiten kolejiorat, ez nehoren bortxaz, baina bolondreski, neure burua hertsi ahal izaiteko, halatan, bertuterat eta ontasunerat.
|
|
|
Edo, erran ote genuke ezen libre
|
izan
nahi genukeela, eta, libre izaiteko, hitzak elkarren artean kateatzen eta lotzen ikasten dugula, baina, lotzearen lotzeaz eta kateatzearen kateatzeaz, guhaur lotzen eta kateatzen gaituztela finean, ohartu ere egin gabe usu...?
|
|
|
Baina Pedro argia eta berezia zuan eta ez zegoan bertzeei beha, bere buruari baizik. Eta aitari bere asmoen berri emaiten zioan, pintorea
|
izan
nahi zuela eta pintorea izan nahi zuela, eta aitak beti berdin ihardesten zioan, letratua izan behar zuela eta letratua izan behar zuela, letratuarena pintorearena baino ofizio duinagoa zelako, ikusi bertzerik ez zegoan pintorearen ofizioak jendearen baitan zuen estimu eskasa. Baina Pedrok orduan erraiten zioan:
|
|
|
Baina Pedro argia eta berezia zuan eta ez zegoan bertzeei beha, bere buruari baizik. Eta aitari bere asmoen berri emaiten zioan, pintorea izan nahi zuela eta pintorea
|
izan
nahi zuela, eta aitak beti berdin ihardesten zioan, letratua izan behar zuela eta letratua izan behar zuela, letratuarena pintorearena baino ofizio duinagoa zelako, ikusi bertzerik ez zegoan pintorearen ofizioak jendearen baitan zuen estimu eskasa. Baina Pedrok orduan erraiten zioan:
|
|
|
Baina bertze zerbait ere erran nahi nioke, berori haserretzen ez bada..." Eta aitak aitzina egiteko keinua egin zioan, eta Pedrok erran zioan: " Izan ere, atsegin nuke neure eskubide horiek Timoteori saltzea, ez dilista plater baten truke, nola egin baitzion Esauk Jakobi, baina Italiarako bidaia horren truke, zeren berorrek baitaki ezen pintorea
|
izan
nahi dudala eta ez bertzerik". Eta aitak, muturra okertu zuen arren, ez zioan ez baietz ez ezetz erran, eta isilik geratu zuan.
|
|
|
Aitak erran zion: ‘Rafael, Ucello eta haien parekoa
|
izan
nahi baduk, joan hadi, baina ez itzul etxerat pintore kaskar bat bihurturik: ez nikek bertze jauntxoen irrigarri izan nahi... ’ Eta Pedrok ihardetsi zion:
|
|
|
Edo, benturaz, bai... zeren eta, bat batean, napolitarraren kontseiluz Pisako katedralean aditu nuen meza etorri baitzitzaidan bururat, eta, harekin batean, oihu erdiragarri hura, erro errotik eta bihotzaren erditik atera zitzaidana: Credo!, apez izaiteko dei bat ere izan zitekeena, eta ozentki eta bortizki deitu ninduena... eta, uste nuen arren ezen, irririk gabeko egun goibel haien ondotik, ahantzia izan nezakeela zer zen irri egitea, aldiz, irri egiten ikusi nuen neure burua... zeren eta gurasoek ere apez nahi baininduten, eta, baldin erraiten banien ezen apez
|
izan
nahi nuela, kolejio edo komenturen baterat igorriko baininduten, Iruñarat edo Baionarat, uda finatu bezain fite, jauregitik eta osaba Joanikotenganik urrun... Hartan nengoela, boz bat entzun nuen, ustekabean:
|
|
|
—Uste dut ezen apez
|
izan
nahi dudala...
|
|
|
—ihardetsi zion aita jesuitak— Izan ere, pentsatzen hasia naiz ez ote den hobe, gure Iruñako kolejiorat igortzea baino, hemen enekin urtebete edo urte pare baten egitea, eta erranen dizuet zergatik: alde batetik, Joanesek erran du ezen uste duela apez
|
izan
nahi duela, eta denbora hori ez letorkioke gaizki uste horren indarztatzeko eta sendotzeko; bertzetik, egun osoan berarendako bakarrik maisu eta irakasle bakar baten edukitzea pribilejioa da eta Jainkoaren donu eta garazia, zeren, halatan, dedikazione eta ardura osoz egin baitezakegu egin beharreko guztia, goiz eta arratsalde, eta zeren, dedikazionearekin batean, hagitzez ere hobeak izanen baitir...
|
|
|
—Gaur eginen dizudan aitorra, seme, denbora batean pentsaezina izanen zen, beti uste izan nuelako ezen nork bere tokia eta bere kargua zituela mundu honetan, eta ezin higi zitekeela nehor toki hartarik, inguruan kalapita eta nahaste borrastea sortzeko ez bazen... Umetarik hala irakatsi zidaten Ezpeldoiko jaun Christian Etxehandik eta haren emazte Graziana Larresorok, zeinak baitziren ene gurasoak eta zure aitona amonak, erraiten zidatelarik ezen, etxe printzipal bateko anderea
|
izan
nahi banuen, funtsezkoak izanen zitzaizkidala manera onak eta buru hoztasuna, eta hobe izanen nuela neure sentimenduen gordetzea eta itzalean mantentzea ezen ez haien agertzea. Ordea, batzuetan hain dira larriak bizitzan gertatzen zaizkigun gauzak, non ez baitago bertze erremediorik tokitik ateratzea baino, eta tokiz toki ibiltzea eta sentimenduei leku emaitea, egiari zor diogun begiruneagatik.
|
|
|
Eta orduan bururatzen zitzaidan ezen nihaur izan nintekeela Rosak
|
izan
nahi zuen semea eta ezin izan zuena, nola izan baitzitekeen Rosa nik nahi nuen ama, baina izan ez nuena... eta, pintore indiarrak pintatu zuen koadroaz oroiturik, zeinak erakusten baitzuen Ama Birjina hura, Jesus haurrari eta san Joseri bularra emaiten, ohartzen nintzen ezen nihaur izan nintekeela san Jose eta nihaur izan nintekeela Jesus haurra.
|
|
|
—Denbora guti daramat zurekin, Joanes, eta oraino ez zaitut behar bezala ezagutzen. Halarik ere, zure prezeptorea naizen neurrian, irakasle ez ezik zure lagun ere
|
izan
nahi nuke, zeren eta ni filosofoa eta teologoa bainaiz, eta zu, berriz, apez jaun don Frantziskok ongi erraiten duen bezala, etxe honetako filosofo tipia, eta, halatan, biok gara filosofo eta biok izan gaitezke lagun handiak. Baina, hasteko, zerbait argitu nahi nuke zurekin.
|
|
|
...orain arteko gutunetan ere, anitz historia kontatu izan dizkizut, jauregiari edo jauregikoei buruzkoak, orain gurasoez edo ene anaia Mattinez mintzatzen nintzaizula, orain osaba Joanikotez eta prezeptore jaun Marcelez, eta, hargatik, nola pasarte bat baino gehiago ezagun eginen zaizun, hala eskatzen dizkizut pairua eta konprentsionea, zeren eta ene bizitzari buruzko liburu honek literatur lan bat
|
izan
nahi bailuke, konfesione orokor bat baino areago, eta halatan har dezazun nahi nuke eta ikusmolde horretarik juzka dezazun.
|
|
|
Eta plazerra bilatzen dugu eta plazerraren plazerraz gogaitzen gara, eta desplazerraren osina kausitzen dugu, finean. Eta ez genuke nehoren ez deusen beldur izan nahi, eta argiaren seme
|
izan
nahi genuke, baina gauak bizi gaitu atergabe. Eta hala darama mundu honetan bat bederak oinpean bere Pagabasoko leizea, herensugez eta munstroz josia, eta hala gabiltza guztiok haren gainean, soka batetik zintzilik, osaba Joanikot bezala...
|
|
|
—Bizitza osoan —erran zuen, Mattini eta bioi beha, sagar erre puska eder baten aitzinean, Bordeleko arno paregabea lagun—, nahinuke ka ibiltzen gara, hau nahi nuke, hura nahi nuke, eta ni ere hala ibili nintzen neure Parisko egonaldian, markesa
|
izan
nahi nuke, kondea izan nahi nuke... Baina gaur erran diezazueket ezen hemendik urte guti batzuetarat Urbiaingo markesa izanen naizela, eta ez Nahinuke koa:
|
|
|
—Bizitza osoan —erran zuen, Mattini eta bioi beha, sagar erre puska eder baten aitzinean, Bordeleko arno paregabea lagun—, nahinuke ka ibiltzen gara, hau nahi nuke, hura nahi nuke, eta ni ere hala ibili nintzen neure Parisko egonaldian, markesa izan nahi nuke, kondea
|
izan
nahi nuke... Baina gaur erran diezazueket ezen hemendik urte guti batzuetarat Urbiaingo markesa izanen naizela, eta ez Nahinuke koa:
|
|
|
—Ez diat deus ere hire aitaren kontra eta, markesa
|
izan
nahi badu, izan dadila. Ez zernahiren truke, ordea!
|
|
|
Nik bezain hobeki dakik hik hori! Gizon
|
izan
nahi duenak, beraz, gizonaren ezaugarriak erabili behar ditik, eta baldin hi gizona bahaiz, badakik zer egin behar duan contradictius in terminus batean —halaxe erran zidan, jaun André, latinean don Frantziskoren eskolakoa balitz bezala— sartu nahi ez baduk behintzat... Eta ez kezkatu bekatu egiten duan ala ez, zeren aditua bainago munduan badela jende bat, pentsatzen duena ezen xuxenagoa izan daitekeela ohetik iragaiten den bidea elizatik iragaiten dena baino, Jainkoaren baitarat iristeko.
|
|
|
Izan ere, aita bezalakoa zen hartan Mattin, handikien handikeriekin eta haien luxuarekin arras liluratzen zena. Eta, nola handien artean handios
|
izan
nahi baitzuen, hala, bere izatasunaren janzteko, hitz handi hura manaiatzen eta erabiltzen hasi zen: ohorea... estakuru bikain ere zitzaiona anitzetan, bere gutizien eta bere fantasien betetzeko, eta bere nahikeriaren nahikeriekin nahasteko.
|
|
|
—Ongi duk, Joanes. Hi izen handiko familia bateko kidea haiz, baina, marinel bat gehiago
|
izan
nahi baduk, marinel bat gehiago izanen haiz. Baina jakin ezak, bertzalde, ezen jende guti estimatu izan dudala nik bizitzan, nola estimatu dudan hire osaba, eta halatan izanen dela enetzat ohore ezin handiagoa haren" seme spirituala", osabak bere kartan dioen bezala, neurekin izaitea.
|
|
|
—Aditurik zure hitzak, orain berean itsasoratuko nintzateke, ez datorren hilean, zeren amorio ezkutu batek bulkatzen bainau nihaur ere... Eta zeren zinez
|
izan
nahi bainuke itsas gizon goiti beheiti...
|
|
|
Eta Joanikot ez zuan, bertzalde, itsas gizona! Eta hik itsas gizona
|
izan
nahi duk, ezta. Hori erran hidan bederen, etxerat heldu bezain fite...!
|
|
|
Hori erran hidan bederen, etxerat heldu bezain fite...! Bada, itsasgizona
|
izan
nahi baduk, kendu ideia horiek burutik...
|
|
|
Kristinaren lantokian nonahi dira ispiluak, eta bizkor
|
izan
nahi zuen gorputz jira batez neure iduria eskaini nion hurbilenari. Marka zaharrak marka berriei, Amnesty Internationalen egutegi baterako balio nuen.
|
|
|
Keinuak apal
|
izan
nahiko zuen, baina bistan zen nire lausenguek laketzen zutela. Banuen gehiago.
|
|
2001
|
|
|
Horregatik ezkonduko naiz, maitea. Nire bihotza ere pusketaz osatua dagoelako, eta osorik mantentzeko hutsune guztiak beteta
|
izan
nahi ditudalako.
|
|
|
Baina ez zuen etsi nahi. Berak, Sergiok, zapata saltzaile profesionala
|
izan
nahi zuen eta horretarako gai zela erakutsiko zion mundu osoari, baita hamar urtez emakumezkoen takoien gainean ibili behar bazuen ere.
|
|
|
Ba nik neure burua izugarri erakargarria ikusten nuen ispiluaren aurrean arropa haiek jantzita. Berriz jaioko banintz, manikia
|
izan
nahi nuke. Eskaparateetako plastikozko maniki horietako bat.
|
|
|
Besotik heldu zidan. Goazen kanpora, errepikatu zidan lasaigarri
|
izan
nahi zuen tonuan. Neskak une hura aprobetxatu zuen erabat gorrituta alde egiteko.
|
|
|
Ikasten ere primerakoa; unibertsitatera joateko puntuan egon zen. Baina ez; berak tranbia gidari
|
izan
nahi zuela," neskak ikusteko eta", unibertsitatean ez zegoela apenas neskarik... Bizia zen Matias.
|
|
|
Jaungoikoarekin topo egiten badut, ni gizon handi eta ona egiteko eskatuko diot. Pilotu
|
izan
nahi nuke. Jaungoikoari ni gizon aberatsa egitea ere eskatuko diot.
|
|
|
Jaungoikoari ni berehala haztea eskatzen diot. Hilabete batean gizon handia
|
izan
nahi nuke. Hemengo dena ahaztu nahi dut".
|
|
|
" Sendagile
|
izan
nahi nuke, gure herrian ni bezalako haurrei laguntzeko".
|
|
|
Barranquilla jo eta ez dugu problemarik izan aduana pasatzeko. Gorriak maleta eskuan jarraitu dit, burua apur bat makurturik, bere pausoen lekukoa
|
izan
nahi balu bezala.
|
|
2002
|
|
|
Itsusia
|
izan
nahi dut
|
|
|
Behartsua
|
izan
nahi dut
|
|
|
zu
|
izan
nahi dut.
|
|
|
zu
|
izan
nahi dut:
|
|
|
Zer esango zion, ba? Mirarik bere jantzi koloretsuek aldarrikatzen zuten moduko hippya
|
izan
nahiko zukeen, maitasun librea, askatasuna eta horrelako hitz potoloek adierazi nahi zutena bizi. Baina etsita zegoen ameslari urardotua baizik ez zela; nahi eta ezinaren irudi bakartia.
|
|
|
Zuk zeure ametsetan ikusten zenuen zakurra
|
izan
nahi nuke, baina zure esku dago nire jokabidea. Nola hartzen eta hezten nauzun, horrelakoxea izango naiz.
|
|
|
Zirujau nahi baininduen. Nik, berriz, familiako medikua
|
izan
nahi nuen. Edo pediatra.
|
|
|
Zuena, horrela elkarrekin bizitzea eta ezkondu gabe, bekatu mortala da. Beraz, orain ez bada gero, noizbait ezkondu duzue, etxe honetan onartuak
|
izan
nahi baduzue behintzat.
|
|
|
Edo pailazo janzten nintzen, eta pailazokeriak egiten nituen. Harik eta Leirek esan zidan arte berak ere pailazoa
|
izan
nahi zuela: horrela hasi ginen biak geure numerotxoak egiten.
|
|
2003
|
|
|
Baina libre
|
izan
nahi dugu,
|
|
|
Iraultzaren artikulu nagusiak, hots, Askatasuna, Berdintasuna, Anaitasuna onartzea besterik ez zitzaion eskatzen egiazko citoyen edo, hiritar?
|
izan
nahi zuen gizaki bakoitzari. Ez zen nehor harritu, Pariseko diputatuek beren lankidetzat hartu zutelarik Tomas Paine, Estatu Batuetako ordezkari arrotza.
|
|
|
Segurutik 700 modu egongo dira buruari eragiteko, edo 688 gutxienez, baina bi bereizten zituen Matiasek. Sinplea
|
izan
nahi zuelako, batez ere gauean, batez ere herri bateko ostatu batean.
|
|
|
Artea ez da askotan eremu horietara bidaiatzeko bitartekoa baizik, eta asko itzulerarik gabe geratzen dira. Benetako Romain Garyk bere burua hil zuen, baina nork segurtatzen digu guri haren oinordeko
|
izan
nahi zuenak bere emaztea hilko ez zuenik? –atera zitzaidan.
|
|
|
" Artearen arrabal ilunetan ospearen argiraino iritsi nahirik pilatzen den jendailaren artean oso azkar bereizten dira miseriatik ihesi datozenak eta etxe onekoak, eta etxe onekoa zen Romain, zein etxetakoa zen inoiz jakin ez bagenuen ere –dio gaztetako beste adiskide batek– Esnobismoagatik murgildu zen beharbada hiriaren zabortegietan, gaztetako errebeldia merkeak bultzatuta nahastu nahi izan zuen giza hondakinekin, ezagutu nahi izan zituen gertutik etsipenera kondenatuak, jo nahi izan zuen berak ere bere oinekin bizitzaren hondoa eta dastatu nahi izan zuen gauak, galerak eta porrotak duten distira beltza. Desberdina
|
izan
nahi zuen seguruenik, heterodoxoa, eszentrikoa, eta lortu zuen alafede!". Garaiko ibilien zerrenda bat egiten du eta harriturik aitortzen, Romainek, ordurako izen guztiz literarioa izanik ere, ez zuela idazle izateko inolako asmorik agertzen.
|
|
|
Nirekin arazoak zituela esan ohi zuen, etengabe antzaldatzen nintzelako –hasi zen gelan alderik alde ibiliz berriro ere– Zein gutxi garen bizitzan! Bere arkatz gorria edo koaderno urdina eskuetatik kendu eta erabat galdurik, ezertarako adorerik gabe ikusten nuen, eta saiatu nintzen bide horretatik aurrera egin zezan, baina alferrik izan zen, berak idazlea
|
izan
nahi baitzuen. Literatura sentimenduen erlijio gisa bizi zuen, are gehiago esango nuke, erlijio horren fanatikoa zen, bere itxura, bizimodu eta poseetan idazle bat izatera iritsi zen, baina inoiz ezer idatzi gabe.
|
|
|
–Gehiegizkoa iruditzen zait zu bikoizteko edo beste bat
|
izan
nahi duzulako nik desagertu beharra –atera omen zitzaion. Gizonak, ordea, ez omen zion arretarik jarri esan zuenari.
|
|
|
Bera whiski bat prestatzen hasi zen, zerbait garrantzizkoa esan behar zuenean egin ohi zuen moduan. Jela zatiak eta edaria nahasten zituen bitartean isiltasuna zilegi zuen, baina presa zuen nonbait erabakien berri emateko, eta Romain Gary benetakoak bezala bere burua hil nahi zuela esan zidan lehenik eta behin, egun gutxi barru, dena prestaturik zuela, baina ez beldurtzeko, bereak iruzur bat gehiago
|
izan
nahi zuelako," euskal literaturan egin den iruzurrik ederrenetakoa" esan zuen, bere Gary maitearen jukutriak gogoan. Agurraren oharra ere prestatua zuela eta hilarena egingo zion aktorea ere bai.
|
|
|
Txikitan, Justoetxeko don Justo Gramatikaria egin zuen lagun, eta honek beti babestu zuen. Baserritar ilustratuak
|
izan
nahi baitzuten biek ala biek, ume umetatik: bi uharte, nekazarien ezjakintasunaren itsaso gatzik gabean.
|
|
|
–Ba al dakizu zer esaten zuen Kepak umetan? Bandoleroa
|
izan
nahi zuela, aberatsei dirua kendu eta pobreei emateko –esaten zidan amak etxean– Eta ez nauk harritzen: izena, izana.
|
|
|
Hitz gutxitan, eta azaletik bada ere, derradan, bada, Azpilek bere historia berezia duela, eta hala heldu zela kultura bereziko herri bat izatera, bere ohiturekin eta bere folklorearekin, bere jaialdiekin eta bere dantzekin. Eta are gehiago, zeren berezitasun hura herritarren barne muinetan finkatu baitzen, denbora batean bai behintzat, halako suertez, non azpildar bati nekez entzunen baitzenion esaten easatarra
|
izan
nahi zuela, na hiz eta Easa Liputzeko eskualdeko hiriburua izan, eta nahiz eta Azpildik bost kilometrora bakarrik egon.
|
|
|
hurkoak, antzekoak. Horregatik idatzi dut, berandu bada ere –24 urte joan dira– ordukoa konpontzeko saio bat
|
izan
nahi lukeen hau. Lankide hari esango banizkio bezala saiatuko naiz gogoeta hauek paperean jartzen, hura aldean entzuten baneuka bezala.
|
|
|
Barrutik atera zitzaizkion hitzak Oskarri. Berak
|
izan
nahi zuen lehena. Zor ziolako.
|
|
|
Nire buruari zin egin nion bidaiak irauten zuen bitartean ez nuela malko ustel bakarra ere isuriko. Indartsu
|
izan
nahi nuen. Baina hirira joan nintzen, Oskarren bila.
|
|
|
Esku hutsik, eta bihotza mudantza bat egin ostean bezala, deskargaturik. Indartsua
|
izan
nahi nuen. Baina ahula nintzen.
|
|
|
Bereziki kaktusak. Urik gabe bizitzeko eta birsortzeko gai den landarearen parekoa
|
izan
nahi du berak ere. Indartsua, babestua, inoren menpekotasunik gabea.
|
|
|
Utikan sentsibilitatea! Nik gizonezkoak bezalakoa
|
izan
nahi dut. Bizi.
|
|
|
Gizonak bezalakoa
|
izan
nahi dut. Bizi.
|
|
|
–Zure ondoan
|
izan
nahi zenuke, ezta?
|
|
|
–Bai, eta nik erregina
|
izan
nahi dut, eta esan didatenez, zeu zara herriko onena.
|
|
|
–Jantzi! Greta
|
izan
nahi dut! Neu ere izango naiz zure manikia!
|
|
|
–Txikia nintzenean amonaren dendan ezkutatzen nintzen, negarrez. Gretaren hankari heldu eta nik ere ama bat
|
izan
nahi nuela oihukatzen nuen. Amona iristen zen, besarkatu egiten ninduen eta, ezer esan gabe, behar nuen maitasunaren pusketak ematen zizkidan.
|
|
|
Horrek asko balio du. Nik ni neu izan nahi nuen,
|
izan
nahi dut, eta izan nahi nuke gerora ere. Eta Ainhoa bezain euskalduna seguru naizela eta izango naizela.
|
|
|
Horrek asko balio du. Nik ni neu izan nahi nuen, izan nahi dut, eta
|
izan
nahi nuke gerora ere. Eta Ainhoa bezain euskalduna seguru naizela eta izango naizela.
|
|
2004
|
|
|
Baina, nik behintzat, oraingoz ez dut transzendente jartzeko asmorik maitasun kontuetan. Horrek ez du esan nahi beti horrelakoa
|
izan
nahi dudanik. Askorentzat zahartzaroa negua besterik ez bada ere, niretzat uzta garaia izatea nahi nuke.
|
|
|
Bizitza gogorra, apala eta xumea. Eta ez dut uste nire basamortuko bidelagun
|
izan
nahiko zenukeenik. Esan dizut, ni ez naiz zuk uste duzun bezain perfektua.
|
|
|
Hauxe da, izan, xehetasunetan sartu gabe, nortasun etnikoaren eta nazio identitatearen arteko funtsezko aldea. Euskaldunari nahikoa izan zaio, milaka eta milaka urtetan, nortasun etnikoaren aterpea,
|
izan
nahi zuena izateko. Alabaina, Nazio estatuaren sorrerak eta bilakaerak hankaz gora jarri du nortasun etnikoaren irmotasun hura:
|
|
|
Alfabetatze iraultza izan da kapitalismoak eragin duen gizarte aldaketarik bortitzenetakoa, eta euskaldunok geure eskuko izan ez garenez, beste hizkuntza menderatzaile batean eman dugu kultura urrats erabakigarri hori. Orain, nor
|
izan
nahi badugu, geure hizkuntzaz eraikitako diskurtsoak euskarazko alfabetatzea du ordain.
|
|
|
hots, ahozko gaitasun askirik ezean idoro behar omen genuke erdararako joera. Gertaera horren bertatik bertako esperientziaren lekuko
|
izan
nahi luke bere ahotsak: –Magisteritza eskolan irakaslea naiz.
|
|
|
Erdarazko abertzaletasunaren ideologian gauzak ez dira era horretan ikusten. Ezta abertzalerik gogorrena izanda ere.703 Euskal nazioaren kontzeptua beste modu batean eraikia dauka ideologia mota horrek, eta ez dator bat oroz gain euskaldun
|
izan
nahi duen abertzalearekin. Berak, hain zuzen, gauza guztien gainetik, kultura politikoaren balioa ezarriko baitigu euskaltasunaren balioa gutxietsiz.
|
|
|
totalitarismoak ez du alferrik lan egin gure nazio nortasunaren geruza nagusiak bere nortasunera moldatzen. Euskaldun
|
izan
nahi duen herritarraren eskubidea eta duintasuna aintzat hartzen ez dituen abertzalea Estatu totalitarioaren konplizea da.
|
|
|
Bai, arrazoi du Sastrek. Indio onak, esan bezala, pertsona normala
|
izan
nahi du. Statu quo soziolinguistikoa irauli gabe bizi nahi du, egungo nazio demokraziaren sistema auzitan jarri gabe.
|
|
|
Euskaltzalea denean ere ez du indio izan nahi. Normala
|
izan
nahi du: hona, beraz, errealitate soziolinguistikora egokitzeko gaitasun pragmatikoa duen modernoa izan nahi duen euskalduna.
|
|
|
Normala izan nahi du: hona, beraz, errealitate soziolinguistikora egokitzeko gaitasun pragmatikoa duen modernoa
|
izan
nahi duen euskalduna. Integrazio zalea, integrazioaren mekanismoen inplikazioak ezagutzen ez baditu ere.
|
|
|
Baina, tira, era batera edo bestera, onar dezagun Lopez Adanen iritzia: hegemoniaren beharraz oharturik gaudela euskaldunok,
|
izan
nahi duguna izateko horretan. Ez da hori ahuntzaren gauerdiko eztula, bere izaera nazionalaren gaineko auzietan, eskubidea ez ezik, eskumena ere eskutik edukitzea ezinbesteko baitugu euskaldungoaren zorigaitza zorioneko bihurtzeko bidean.
|
|
|
Noiz sentitzen da hiztuna berezko giro linguistikoan inolako tirabirarik gabe? Zeren eta, Iñaki Markok ederki asko dioen eran, hiztunak harreman natural eta egokiak
|
izan
nahi ditu darabilen mintzairarekiko. Horrela izan ezean, erabileraren eremuan sortzen diren zalantzek eta errezeloek ez diote ezertan laguntzen harreman horri:
|
|
|
Bigarren hizkuntza eta kultura nagusiaren babesean aterpean sentitzen gara, historiaren norabideak ezarri digun zigor latzetik libratzeko. Egia esan, ez da harrigarria horrela jokatu izana, zerbait
|
izan
nahi duenak zerbaiterako baino gehiagorako balio duen hizkuntza eskueran behar izaten baitu. Noranahiko hizkuntzarik gabe, beraz, bitasunaren munduan, euskara makulu eta erdara goiburu bihurtu zaizkigu.
|
|
|
lurralde bat, historia bat, hizkuntza bat, kultura bat... eta, oro har, besterengandik bereizten duen bere buruari buruzko irudi eta autobaiespen jakin bat. Orain jakin dut indarkeriak batzen dituela munduko herriak beren baitan, zer diren eta zer
|
izan
nahi duten erabakitzeko orduan. Nik ez dut, jakina, sekula gutxietsi indarraren eta indarkeriaren eragina gizarte eta nazio egituraketaren historian, historiaren irakaspenak hor daude ikasi nahi dituenarentzat.
|
|
|
228 Edorta Jimenez: . Basko batzuek, euskaldun nahiz erdaldun, espainol
|
izan
nahi dute, eta espainolak dira. Beste batzuk, ostera, espainol izan nahi ez eta, hala ere, espainolak gara, derrigorrez?.
|
|
|
Euskaldun berriaren maila mikroan, ez dago esan beharrik, euskara ikasteko darabiltzagun metodo ereduen zer nolakoak ondorio nabarmenak izango ditu alde batera edo bestera. Hala eta guztiz ere eta dena dela, maila soziolinguistikoaren maila makroak bere ezaugarrien araberako hizkuntza soslaia ezarriko dio euskaldun
|
izan
nahi duen subjektuari. Hori eta horrenbestez, hebreeraren eskarmentuak ez ote digu bada, hain justu ere, datu hori bera egiaztatzen?
|
|
|
mutikoa esan dugu, izan ere 23 urte baititu oraindik toskanarrak! Nork
|
izan
nahi du txapeldun baten?
|
|
|
Barkuan ekarri diote, ezkutuan gordeta. Italian eta Europako beste leku askotan debekatuta dago, aurpegira egiten diolako barre beldurgarria
|
izan
nahi duen erregimenari.
|
|
|
–Aita –erran nion, zentzuzkoa
|
izan
nahi zuen doinuaz–, nekaturik zaude. Uste dut gauzak bere onetik ateratzen ari zarela, eta neu naizela horren errudun.
|
|
|
–Demagun –erantzun nion, zentzuzkoa
|
izan
nahi zuen ahotsaz– ez dugula arazorik Lantza lapurtzeko, zuk diozun bezala. Hori asko erratea da, baina tira, demagun lortzen dugula.
|
|
|
–Lasai, jaun... Pepe –erran nion, segurua
|
izan
nahi zuen tonu batez–, erakutsiko diegu lord horiei zenbat balio dugun euskaldunok.
|
|
|
–Bai, uste diat hi izan haizen hotel batean baino gehiagotan galdetu dudala neuk ere. Enplegatu izutuek atzerritar kutsuko jendarme amorratu baten berri eman zidatek –erran zion Del Vallek, alaia
|
izan
nahi zuen tonuan.
|
|
|
Laborategiko argia piztuta zegoela ikusi ondoren, Ramírez kapitainak Physics Center aurrean utzi zuen autoa. Irtetean eskura
|
izan
nahi zuen.
|
|
|
Eta hura ez zen geruza fina, ez zenez fina. Gainontzean, erabakitasuna
|
izan
nahi zuen zerbait igortzen zuen emakumeak, baina une hartan –batik bat– lur jota zirudien.
|
|
|
–Behin batean bazuan Argentinako herri batean, Alfredo Di Stefano izeneko mutil bat, futbolaria
|
izan
nahi zuena, eta baloiarekin hitz egiten zuena. Bai, bazakiat baloiek ez dutela hitz egiten, baina gutxi batzuek, bai, hitz eragin ziezaieketek, ametsetan... eta dantzarazi ere bai, errealitatean:
|
|
2005
|
|
|
Guztiarekin ere, hitzaldi hartan ikasi zituèn teknika psikologikoak aplikatzen ahalegindu zen arren, Inesekin ez zitzaizkion gauzak hobeto joan amona Kontxiri; aitzitik, okerrago joan zitzaizkion, Inesek hamar urterekin erabaki baitzuen, itxura batean, bere etorkizuna, modeloa
|
izan
nahi zuela eta modeloa izan nahi zuela?, eta ez hogeita hiru urterekin. Historia hark guztiak Lourdeserantz abiatu zen emakumearena oroitarazten zion amona Kontxiri, betoker joan eta itsu itzuli zenarena!
|