|
2005
|
|
|
kontserbatorioak. Kontserbatorio nazionalen eredua kopiatzen ahal dugu,
|
izan
frantses edo espainol, mundu guztian diren kontserbatorioak direlako eta lana egiten dutelako. Hortik aterako lirateke espezialistak diren pertsonak, eta bertze batzuekin esperientziak trukatuz, ideiak trukatuz, aberastu eta mugimendu berriak jalgiko lirateke.
|
|
2007
|
|
|
Globalizazioaren arohonetan ere berdin berdin: Iparraldekoak ez dira oraindik ingeles hizkuntzan etakulturan asimilatuak
|
izan
frantsesa ordezkatuta, eta Hegoaldean beste horrenbeste.Euskal herritarren eguneroko bizitzaren kultura, aldiz, kultura espainolaren etafrantsesaren iturrikoa da. Iturri horiek ditugu geure bizitzaren elikagaiak.
|
|
2009
|
|
|
Larruzkoak ziren, halaber, bisitarien soingaineko luzeak, zetaz eta urrez apaindu botetaraino egiten zutenak. Gauza harrigarriagorik ezin
|
izan
frantsesendako, hauek, jakina denez, hankak agerian uzten baitituzte izterretaraino. Bertze bitxikeria bat, garondoa larru arras moztua zuten, batere ilerik gabe utzirik.
|
|
2010
|
|
|
Azkenik, frantsesaren presentziak behera egin duen neurrian, gipuzkoarrek diote Bidasoa beherekoak izan ezik hizkuntza hori ez dela praktikoa, ez dela beharrezkoa. Iparraldearekin zubiak eraikitzeko ez al litzateke beharrezko
|
izan
frantsesaren gaitasuna handitzea?
|
|
2013
|
|
|
Beraz,
|
izan
frantsesez edo euskaraz, herriko apaizak prentsa giristinoaren zabaltzeko lana hartzen zuen. Eskualduna ez bazen, La Croix edo La Croix des Basses Pyrénées ziren gehien saltzen zituztenak.
|
|
2014
|
|
|
Beckerren olerkiari Lamartinek. Bakearen Marseillesa, rekin erantzun dio, zeharo tonu bakezale eta antinazionalistan966 Aldiz Beckerren aurka (hein batean Lamartinen aurka ere bai), eta hura baino hagitzez militaristago eta zatarragoa, A. Musseten. Le Rhin allemand? enasa da, harroputz eta indezente, berak ere 50etik gora konpositore aurkitu duena967 Dena dela, Rhina alemanentzat alemana da eta kito; frantsesentzat frantsesa da, edo frantsesa ere bada. Lamartinentzat berarentzat ere, ez du esaten zein modutan?, edo gutxienez ez dauka zergatik ez
|
izan
frantsesa alde bat (ezkerreko erribera guztia!): –c, est un noble fleuve, idatzi du Victor Hugok?, féodal, républicain, impérial, digne d? être à la fois français et allemand.
|
|
|
Oro har, garai honetako antropologia alemana ez da
|
izan
frantsesa bezain, politikoa?. (Alemaniak geroxeago izango du arrazismo politikoaren bere garaia, eta ez nolanahikoa!).
|
|
2015
|
|
|
Ikusten den bezala, euskarazko eta frantsesezko ipuinetan, adinean joan arau gero eta edukigehiago erran dira lagin guzietan. Ohargarria izan da ez direla bortxaz elebakarrakexhaustiboenak
|
izan
frantsesezko ipuinen edukien planifikazioan.
|
|
|
Hoinbeste bilkura eta testu aldaketa egin ondoan, zainetarik akituak ziren eta haien baiezko oihuek denak kalmatzen zituzten. Fabiusek (duela 30 urte
|
izan
frantses lehen ministro gazteena), boza emozioz beterik, hauxe zion Hollande eta Ban Kimoon en aitzinean: " Heldu gira oreka hoberenera testu indartsu eta delikatu huntan:
|
|
2016
|
|
|
Errepublikak lurperatuko ditin horiek laster, azken euskaldunekin. Gure errepublikak nahi din
|
izan
frantses hizkuntza bakarrekoa. Errepublika «bat» eta denentzat «berdin».
|
|
|
Ikastetxe guztietan,
|
izan
frantsesez edo euskaraz, ortografia
|
|
2017
|
|
|
Etienne Decreptek idatzi, eta 1910 urtean argitaratuzuen Baionan, edizio elebidunean, alegia, euskaraz eta frantsesez. Lehen autoitzulpenetakogehien gehienak euskarazko edizio elebidunak dira, izan gaztelaniaz
|
izan
frantsesez. Gainera, esan dezakegu ahozko literaturatik hurbil daudela guztiak, pastoral, olerki eta atsotitz liburuakbaitira, eta, bestela, asmo didaktikotik, Azkueren Euskaleriaren Yakintza bilduma, kasurako.
|
|
|
Madrilen Espozek behar zuen, kosta ahala kosta, erregeren oniritzia, erregek berrestea Cadizeko Batzordeak emandako agintea. Ez zen, bada, izan Nafarroako gudarostearen buru gerrako lau urte luzez?, ez zen, bada, bera
|
izan
frantsesei aurre egin zien bakarra?, eta frantsesek ez ote zioten deitzen Nafarroako Errege Ttipia. Berak behar zuen izan Nafarroako erregeorde, eta ez Ezpeleta koldar zaharrak, gerra garaian Montpellierren ezkutatu zenak.
|
|
|
Gerrillarien ahaleginak gorabehera, horiek ez ziren nahiko
|
izan
frantsesak Penintsulatik botatzeko: batetik, Joseph Bonapartek laguntza topatu zuen Penintsulako hainbat noble, merkatari eta burgesen artean, eta bestetik, Areiazagak zuzendu zuen Ocañako porrotaren ondoren, Penintsulan ez zen geratu armada erregularrik Napoleonen kontra borrokatzeko moduan.
|
|
2018
|
|
|
Pepino II.a, Akitaniako erregea, saiatu zen gobernadore zenbait inposatzera, baina oroei burua moztu zieten. Hainbeste, non ez baitzen gehiago
|
izan
frantses jaunik, kargu arriskutsu hori hartzeko aski bihoztoi zenik, kronikagileak dioenez. Eta bortxaz barbaroek utzi zuten euskal herritar hezigaitza arbasoen haritzaren eta harkaitz babesleen itzalpean libertatearen jainkozko poza gozatzera 15.
|
|
2019
|
|
|
Suitzan jarri zen bizitzen, frantsesa ikasi behar izan zuen, fabrikako lanak eta bere bi umeen zaintzak aukera ematen ziotenean. Haren literatur senak idaztera bultzatzen zuen, nahiz oso kontzientea
|
izan
frantsesez izango zituen mugez. Horretaz guztiaz mintzo da Kristof Analfabetoa izeneko testu autobiografiko laburrean:
|
|
2020
|
|
|
Nazien erruz aberrigabe, gizabanako judutar femini generis gisa definitzen zuen bere burua. Eta, inoiz aitortu zuenez, bizitza osoan zehar ez zuen maite izan herri edo kolektibitaterik, izan aleman,
|
izan
frantses, izan estatubatuarrik, ez eta langile klase edo bestelakorik ere. Izan ere, soilik lagunak maite zituela zioen, eta bestelako maitasun motarik ezagutzeko ezgauza zela.
|
|
2022
|
|
|
Quebeceko lurraldean 50 hizkuntza komunitate daude, 11 herri autoktono ezberdinetatik datozenak (10 Lehen Nazioak dira eta 1 inuita) 8 Euren errealitate linguistikoak askotarikoak dira; batzuek arbasoen hizkuntza erabiltzen dute maiz, beste batzuek eremu batzuetara mugatzen dute hizkuntza hori; eta beste leku batzuetan, berriz, hiztunak urriak dira, edo biziberritze prozesu batean sartuta daude (Wiscutie Crépeau et al. 2021). Horiek guztiek Kanadako hizkuntza kolonizatzaileren bat hartu behar izan zuten,
|
izan
frantsesa edo ingelesa. Komunitate horietan frantsesaren estatusa aldatu egiten da, beraz, hiztunen lehen, bigarren eta hirugarren hizkuntzen artean.
|
|
|
Aktibismo eta militantismo hori gure identitatearen aldekoa da, zeinaren motor nagusia hizkuntza baita. Ene lengoaia mintzatu dut beti eta denetan, eta xantza ukan dut ez naizela behartua
|
izan
frantsesez azterketarik edo pasatzera. Alta, borrokatu egin behar da, frantsesa derrigorrezkoa baita, beti presente.
|
|
|
Soldaduek, jaten ziharduten bitartean, herritarrei begiratzen zieten jakin minez. Argi zegoen hamaika hilabeteko okupazioa ez zutela nahikoa
|
izan
frantsesez aspertuta egoteko; oraindik ere lehen egunetako harridura alaiaz begiratzen zieten, xelebre, bitxi irizten zieten, ez ziren ohitzen zeukaten hizketa modu zalapartatsura eta ezin igarri zuten frantsesen aldetik gorrotatuak, toleratuak edo preziatuak ote ziren... Irribarre egiten zieten neskei disimuluz, eta haiek kasurik egin gabe jarraitzen zuten aurrera, duintasun eta arbuiozko aurpegierarekin (lehenbiziko eguna zen!).
|
|
|
Nazien erruz aberrigabe, gizabanako judutar femini generis gisa definitzen zuen bere burua. Eta, inoiz aitortu zuenez, bizitza osoan zehar ez zuen maite izan herri edo kolektibitaterik, izan aleman,
|
izan
frantses, izan estatubatuarrik, ez eta langile klase edo bestelakorik ere. Izan ere, soilik lagunak maite zituela zioen, eta bestelako maitasun motarik ezagutzeko ezgauza zela.
|