|
2004
|
|
|
Ez neukan burua altxatzeko adorerik, eta berriro saiatu nintzen burua alborantz jiratzen, baina hain zen handia sentitzen nuen buruko mina, ez bainuen
|
izan
beste mugimendurik egiteko indarrik. Han geratu zen burua geldi; baina begiak bai hasi zirela mugitzen.
|
|
|
Ez neukan burua altxatzeko adorerik, eta berriro saiatu nintzen burua alborantz jiratzen, baina hain zen handia sentitzen nuen buruko mina, ez bainuen
|
izan
beste mugimendurik egiteko indarrik. Han geratu zen burua geldi; baina begiak bai hasi zirela mugitzen.
|
|
|
Irribarre huraxe izan zen errekete lodiak ikusi zuen azken gauza, behin betiko ilunpean murgildu baino lehen. Ez zen irudi ederra
|
izan
beste mundura eramateko.
|
|
2005
|
|
|
Urrutiegi joan zinen, ezbairik gabe. Ez zen zaila
|
izan
beste konpromiso bat hartu zenuela asmatzea...
|
|
2006
|
|
|
Eskuak bakarrik. Ez zen
|
izan
beste inongo kontaktu eta hurbilpenik.
|
|
|
Prototipoa esku artean zuela, han eta hemen dirua lortu nahian ibili zen László. Ez zuen suerte handirik izan (dirua lortzen, alegia), baina –liburu honetakoak bizitza eredugarriak izanik ezin
|
izan
beste era batera– patuak ezusteko handia eskaini zion gutxien espero zuenean.
|
|
2007
|
|
|
Zoritxarrez, ordea, neke fisikoa ez da ezer
|
izan
beste neke batzuen aldean. Mundu guztiak zekien bart gaztetxean izandako gorabeheren berri, eta mundu guztiak zekien ni bart gaztetxean izan naizela.
|
|
2008
|
|
|
Aurkia osagarria izan da txanpon beraren ifrentzuarekiko. Aldiz, ifrentzua maizenik ez da
|
izan
beste horrenbeste aurkiari zegokionez.
|
|
|
Alde bateko praxiaren osotasunak, nik uste, ez du ordainik
|
izan
beste aldean; bestela esan, bide politikoaren praxiak sarrienik euskal identitate etnolinguistikoa eta kulturala aintzat hartu gabe jokatu du. Gordin eta garratz esate aldera, militante politiko abertzale gehienen jokabidea, oro har, ez da zegokien neurrikoa gertatu herri euskaldunari zor zaion guztia kontuan edukita.
|
|
|
Eskualde arroztuen eta besterenduen adibideak hartu ditugu ahotan, horien baldintza soziolinguistikoak direnak direlako; inoren aberri mina jaio eta asebeteko bada, ideologia politikoari esker izango dela ondorioztatzeko. Haatik, ez nioke zuzen iritziko, egiaztapen hori eginda, besterik gabe, abertzale gehienen identitate linguistikoa eta kulturala espainiarra edo frantsesa
|
izan
beste erremediorik ez dagoela dioenari. Logika horren harian, izan ere, ez legoke inolako aterabiderik nazio euskaldunaren estrategia aintzat hartuta.
|
|
|
Kantu hark letra motel samarra zeukan, fado gehienek kontatzen dituzten herrimin, desesperantza eta amodiozko tragedien aldean. Istorioko protagonistak zaldi errusiar ederra zeukan, asko maite zuena, baina egun baten zezenak hil zion eta ez zuen berriz gogorik
|
izan
beste zaldi bat edukitzeko.
|
|
2009
|
|
|
zentzua, aitortzen da edo ez da, baina ez da demostratzen; haren existentziaren frogak serioski eztabaidatzeak, adibidez? ezin du
|
izan
beste zentzurik, hasieratik bertatik dena gaizki ulertu dela baino.
|
|
2011
|
|
|
Lehorra urrun utzia zuten eta ez zen itsasertzik igartzen inguru guztian. Egunsenti hura ez zen
|
izan
besteen gisakoa, baina ez zen inor ohartu ontzian. Argi hastearen ederraz eta itsasoaren bareaz mintzatu ziren batzuk, garrantzirik eman gabe.
|
|
|
Agian, laster joango ziren. Aurreko igandea ere ez zen
|
izan
besteetan bezain interesgarria. Ingeles bat eta emaztea, gizonak panama kapela zatar bat, eta andreak botoidun botak zeramatzan.
|
|
|
Gaurkoak Elisaren eguna behar luke, ez naiz Antolatzailearekin elkarrizketarik eduki behar izatera arriskatuko, berarekin elkartu behar izatera, ezin naiz berarekin elkartu okadaka ateratzeko prest hainbeste zabor digeritu gabe dudanean; mendekutik guztiz kanpo uztea erabaki nuen gainera, ez merezi ez duelako, berriro ikusi nahi ez nuelako baizik. Izatez, bera ez hiltzea ez nuen hitzez hitz pentsatu, omisioz baizik, bere kontzeptua ere ez baitut buruan izan nahi, nahikoa gaitza izan da bere Facebookeko argazkiari aurre egitea, perfilekoa baino ez diot ikusi, ehunka dituen arren hirugarren mundura eginiko bere bidaietan atereak, edo afari/ bazkarietan, lagunez inguraturik ziurrenik; ez naiz gai
|
izan
beste ezer egiteko, banekien Aitor bere laguna izango zela, orain ez da, nire izenez kontua ireki banu ere eskatuko lidake bere lagun egiteko; auzo lotsa sortzen du Facebookeko hizkuntza infantilak.
|
|
2014
|
|
|
Beraz, aurkitu dira kinka paradoxalean, a) alemanen egiazko arrazoia, ematen ez duten arren, horixe dela suposatu beharrean, eta b) serio demonio argudiatu beharrean, inork eman ez duen arrazoi horrek ez duela beti balio. Baina orduan, inork eman izan gabe isilpean suposatzen zaien arrazoiaren akatsa ere ezin da
|
izan
beste suposizio bat baino. Eta akatsa biotako bat zela suposatu da:
|
|
|
Behatzak poliki poliki gailetaren gainean itxi, eta heldu egin zioten: ez zen
|
izan
beste mugimendurik, beste begiradarik. Lepo inguruan lotuta, artilezko hari zuri bat zeukan.
|
|
2015
|
|
|
–Denak hil dituzte, xuxurlatu dio, eta ez da gai
|
izan
beste hitzik ahoskatzeko.
|
|
|
Nola oraingoz ezin dudan aspirinarik hartu, ez dut
|
izan
beste erremediorik ohean egon eta likido ugari edatea baino. Horrela, bada, guztira hiru aste egin ditut ohean, baina oraindik eztula kendu ezinik nabil.
|
|
|
Ez duzu uste diktaduraren azkena hurbil egon daitekeenik. Burgosko Prozesuan jendeak aho batez erantzun zuen, baina antolamendu falta zegoen maila guztietan, eta errepresioak eraginkortasun izugarria erakutsi zuen aurrean jartzen zitzaion edozein gauza desegiteko; beraz, ezkorra
|
izan
beste erremediorik ez zaizu gelditzen. Goi mailako burgesia, zure ustez, ez da gauza instituzio burges demokratikoak eraikitzeko, zeren trantsizio batean kontraesan gehiegi meta daitezke, eta, ondorioz, aldakortasun sozial handia sortzeaz gain, iraultzak ere indarra har dezake.
|
|
2016
|
|
|
Madame de Ramboulietek, harekiko ezaupideak sei bat astez egin eta gero, ohore handia egin zidan bere kotxean herritik pare bat legoara eramanez. Emakume guztien artean, Madame de Rambouliet zuzenena da; eta ez nuen inoiz espero
|
izan
beste emakume bertute gehiagoko eta bihotz garbiagoko bat ikusterik. Atzera bueltan gentozela, Madame de Ramboulietek nahi izan zuen gerruntzetik tira egin niezaion.
|
|
2017
|
|
|
«Badakit», dio berak. «Badakit ez dituzula
|
izan
besteek izan dituzten aukerak, herri txiki bateko denda zuloan sartu behar izan duzula zeure burua. Zuk aurrera egitea nahi nuen nik.
|
|
|
Izorrai. Beste erremediorik ez duk eta nik ere naizen bezalakoa
|
izan
beste erremediorik ez diat, eta kristok baino hobeto dakik zer naizen eta zer izan beharra daukadan. Kristok baino hobeto dakik zurien artean ez duala lagunik, eta ez duala lagunik izango ere jakin behar huke, izan ere, nazka ematen bait duk, eta hor ibiltzen bait haiz batera eta bestera jendeari hi izorratzeko eskatuz.
|
|
|
Azkenaldian piztutako elkarrizketa publiko batean, agerian geratu da zer nolako indarkeria sufritzen duten emakume kolorekoek, inguruko gizonek eragindakoa izaten da gehienetan, senideek eta bikotekideek eragina?. Asko zabaldu da, halaber, zer nolako indarkeria latza jasaten duten emakume transek, izan sexu in darkeria,
|
izan
beste edonolakoa. BLMko buruak berriz idazten ari dira feministen estrategia liburua, Audre Lorderen eta Angela Davisen idazkietan oinarriturik, baita? 80ko eta 90eko hamarkadekin segituta?
|
|
2018
|
|
|
Esaterako, esaten zuen emakumeek ez zutela beste aukerarik eta ezkontzera behartuta zeudela. Haren iritziz, emakumeei heziketa eta trebakuntzarik ematen ez zitzaienez, eta zenbait gizarte eta lege presio ere beti tartean zeudenez, emakumeek ez zuten emazte
|
izan
beste biderik. Millek, gainera, bereizi egiten zituen senar jakin batzuen portaera eta ezkontzaren instituzioaren egitura.
|
|
|
Nigana hurbildu, eta kontu handiz hasi zitzaidan liburua eskueratik erauzi nahian. Egoera hartan, iruditu zitzaidan beste alde batera begiratzea izango zela onena, baina, hain neukan hurbil, ezen ez bainuen
|
izan
beste aukerarik burua aski modu bihurrian okertzea baino. Kenton andereñoak niri liburua kentzeko ahaleginean segitu zuen, kontu handiz, aldiro hatz bat liburutik altxaraztea lortzeraino.
|
|
|
Ez zutela ulertzen ume zintzo hura hazi egin zela. Ez zutela ikusi nahi errebelde
|
izan
beste aukerarik ez zuela izan heldua izaten ikasteko. Ez zuela beste modurik aurkitu besteen begietara nor izateko lotsabakoa izatea baino.
|
|
|
Martinek deia eten zuen. Babak ez zuen aukerarik
|
izan
beste ezer galdetzeko. Beste ezer esateko.
|
|
2019
|
|
|
Horra hor Alban, Dominique arbuiatuz, ispiluan ikusi duelako bere inozo aurpegia; horrek ondo irudikatzen du esklabotasun hori: bat ezin da inozo
|
izan
besteren begietan baizik. Alban urguilutsuak, hain zuzen, mespretxagarria iruditzen zaion kontzientzia kolektibo horren mendean jartzen du bere bihotza.
|
|
|
Nia, hain zuzen, besterentzat balitz bezala eratua dago, bestek eratua balitz bezala: zenbat eta boteretsuagoa
|
izan
bestea, orduan eta aberastasun eta botere handiagoa du niak; bere nagusia gatibu hartu, eta bere baitan hartzen ditu haren bertute guztiak; Neronek balu, Marie Baxkirtseff Neron litzateke; besteren aurrean nork bere burua ezereztea, hala, bestea aldi berean norberarengan eta norberarentzat mamitzea da; ezerezaren amets hori, egiaz, izateko borondate harro bat da. Hain zuzen, Marie Baxkirtseffek ez zuen sekula aurkitu gizonik haren bitartez alienatzeko bezain aparta izango zenik.
|
|
|
Haren gogoa liluratu nahi nuen, dio Mabel Dodgek?, zenbait gauza egitera behartu[...] Haren arima behar nuen, haren borondatea, irudimen sortzailea eta ikuspegi argitsua. Funtsezko tresna horietaz jabetzeko, haren odola menderatu behar nuen[...] Beti saiatu naiz besteek gauzak egin ditzaten, ni neu
|
izan
beste zereginik hartu gabe. Irudipena nuen nolabait jarduten nuela, emankorra nintzela besteen bidez. Konpentsazio moduko bat zen, batere eginkizunik ez izateko sentimendu suntsigarriaren ordaina.
|
|
|
Nire erratz okerraren eta bertzunaren alde nagok ni, fidatzekoak dituk eta. Zuek biok, hi eta Matias, egur bereko ezpalak; bata
|
izan
bestea izan, alderik ez pobrearentzat.
|
|
|
Aurrean neukan arte. Zergatik ezin zitekeen
|
izan
beste aitak bezalakoa?
|
|
2020
|
|
|
Zaharrak begia nola kliskatu dion ikusi du argi eta garbi. Baina ez da
|
izan
beste batzuetan bezala. Elkar ulertzen duten bi gizasemeren arteko kode ezkutu baten modukoa izan da.
|
|
2021
|
|
|
Ezkontza urratzea ezkutuan gera zitekeen, baina beti bada alkahuete kontakatiluren bat isilik ezin egon eta dena argitaratzen duena, mihigaiztakeriaz, epaitu beharrez edo apaizkeriaz. Eta Isolda eta Tristanen kasuan ere ezin
|
izan
beste era batera: Marko erregeak begiko zuen Tristan iloba eta errege zaharrak ondorengotzat zuen hartua; horrek inbidiak eta bekaizkeriak piztu zituen gortean; ondorioa:
|
|
|
Ez dago urrun. Baina ezin da distantzia egokirik
|
izan
besteak zu gabe hil egingo dela pentsatzen duenean.
|
|
2022
|
|
|
Natalia nahiko ezohikoa izan zen alor guztietan. Inoiz ez zitzaion gehiegi axola
|
izan
besteek berari buruz pentsatzen zutena.
|
|
|
Ikusten duzuen moduan, depresibo oso jatorra izan nintzen ni. Ze, neure buruaz beste egiteko fantasiekin hasi nintzen lehen momentutik, garbi neukan prozesu horretan ez nuela beste inor eramango aurretik, izan errepidean,
|
izan
beste edozein lekutan.
|
|
2023
|
|
|
Ez, ezin du
|
izan
beste norbaiten tristura. Ez da beste inoren buruan sartu, ez du halakorik desiratu.
|
|
|
" Orain, aita? Ezin du
|
izan
beste momentu batean. Ilun dago".
|
|
|
Estu estu ibili dira hainbatetan Felisa eta Grazian. Inoiz ez dute nahi
|
izan
beste bide bat urratu. Hala ere, ez dute argi halako bizimodurik nahi duten alabentzat.
|
|
|
" Psikologikoki fuertea naizen? Ez dut
|
izan
beste erremediorik. Bizitzak bere lekuan jarri nau.
|