|
2000
|
|
|
Ez diot galdetu nahi
|
izan
bere inplikazioa zenbaterainokoa den. Bloody Sunday delakoarekin nahikoa emozionatu da, eta pentsatu dut hobe zela samin horri gehiago ez eragitea.
|
|
|
—Joanes, Ama Mariak ez zuen deus ere maite
|
izan
bere Semea bezainbat, neurri gabeko neurriz maite ere; eta nik ere orobat maite nahi zintuzket zu... —eta, erraiten zizkidan hitzak bertze irri batez gozatzen eta eztitzen zizkidala, segitu zuen—:
|
|
2003
|
|
|
Claudio Sánchez Albornozek erran zuen Mendebaldeko lehen estatu zentralizatua Espainia izan zela. Bizkitartean, Gaztelako estatu nagusiak, behin mairuen kontra, gero indioen kontra eta beti herritik urrun, erabili dituen gurutzedunen, konkistatzaileen ala gobernadoreen balentriak balentria, ez da behin ere heldu
|
izan
bere inguruko lurralde guztien biltzera: 1581ean, adibidez, Portugaleko erreinua eskuratu zuen, baina ehun urteren buruko, 1688an bere gain utzi ere.
|
|
2004
|
|
|
Hala eta guztiz ere, ez genuke ahantzi behar honako datu hau, euskararen ordezkapen historia gogoan baldin badugu behintzat: ondo dakigunez, erdararen sarbide ezarpenak ez du aparteko estrategiarik behar
|
izan
bere nagusitasuna finkatzeko ingurune euskaldun euskaldunetan ere. Modernizazioaren ildotik heldutako industriagintzak eta hiri bizitzak bere baitan zekarten, izan ere, aurrerapenaren ikurra aldean itsatsirik.
|
|
|
Beharrik, gerra hasi baino lehenago hil zen. Ez zuen aukerarik
|
izan
bere semea hiltzaile bihurtu zela jakiteko. Hala ere, espioiak ez bezala, ni arimadun hiltzailea izan nintzen gerran, ez nuen diruagatik ez krudelkeria hutsagatik hil.
|
|
|
–Baina Mireiak disko gogorra borratzea lortu zuen, itxuraz. Agian erasoa aurreikusi zuen, edo lehenagotik zekien, eta ez zien utzi nahi
|
izan
bere lanen emaitza. Auskalo.
|
|
2005
|
|
|
Ezetz egin nuen buruarekin eta, zotinka oraindik, ondo zegoela eta eskertuko niola joaten bazen, esan nion. Ez zuen gehiago behar
|
izan
bertatik desagertzeko.
|
|
|
Anderrek aseguruak egiten zituen, ez zituen autoak konpontzen, ez zuen zertan
|
izan
berea ez zen auto baten konponketa faktura, baina ez nuen ezer esan.
|
|
|
Baina nik ez dut gurutzearen beharrik
|
izan
bertara artez joateko. Zehatz asmatu dut hezurrak non dautzan.
|
|
2006
|
|
|
Ni behintzat Imanol Larzabalen abestiak entzutean ohartu nintzen horretaz. Hala ere, Imanoli berari ere ez zion balio
|
izan
bere lanaren fintasunak. Urte on batzuk izan zituen; haren diskoekin kalitatearen maila batzuk lortuak izan ziren, ederrak, poetikoak.
|
|
|
Hura ez zela German, olatu artean geratu zela berak ezagutu zuen mutila. Masailean sentitu zuen eskuaren jabea ezin baitzen
|
izan
berak herriko plazako dantzaldian ezagutu zuen mutil bera, bere gerriari samurtasunez heldu ziona. Nahiz eta biek itsasoak zigortutako lixazko eskuak izan.
|
|
|
Frantzian omen daude, erabaki bat hartzeko zain. Ez ditu ekarri nahi
|
izan
bere egoera guztiz argitu arte. Ez dakit hemen lasai ibiltzeko aukerarik izango duen.
|
|
|
Albert Pierrepoint ez zen funtzionarioa
|
izan
bere osaba Harry bezala; ia esan genezake langile autonomoa zela, bere kontura egiten zuela lan. Horrek, nire ustez, balio berezia ematen dio Albert Pierrepointen bizitza eredugarriari, bere eginkizuna eta langintza herriarekiko betebehar batean oinarrituta egonik ere, ez baitzuen erakunde publiko baten babesean jartzeko eskatu, eta bokazioz betetako militantziaz egin baitzuen beti.
|
|
|
Kito. Ez dio San Gregorioren erran osoa errepikatu nahi
|
izan
bere buruari. Neska gabesten hasi baino lehen lotu zaio berriz esku artean duen orri sortari.
|
|
|
Hasieran harridura. Aspaldiko salbuespen batzuk eta Eiheralarreko erretore haragikoi horrena kenduta, Agerrek ez du inoiz esku artean
|
izan
bere hizkuntzan idatzitako fitsik, non ez den bere eskuak moldatua. Harriduraren ondotik jakin mina etorri da, berak jakintzat zituen gertakariak Migel Mailu eta Joanes Mailu delako horien begietatik berriturik.
|
|
2007
|
|
|
Honek ez zuen aski bertuterik
|
izan
bere aitatasuna aitortzeko; eta gizarte hetsi hartan zama latza jarri zion alabari bizi guztirako.
|
|
|
Azkenean amore eman behar izan du. Alabak askaria McDonald, s en egin nahi zuela eskatu zion lehenengo unean ezetz erantzun bazion ere, ez du indarrik
|
izan
bere jarrerari eusteko. Alaba eta biak bakarrik bizi direnetik kostatu egiten zaio honi ezetz esaten.
|
|
2008
|
|
|
Gauzak behar bezala eginda joan da. Ez beldurrik
|
izan
bere kapitainaren eta bere ontzi jabearen esanetara ari zela hil duten gizon batengatik. Ez da agian teologia zuzena izango, baina horixe da egia.
|
|
|
Hala kontatu ohi zuen berak. Orkestrako norbait izango nintzela pentsatu omen zuen eta, galdetzeko asmotan hurbildu zitzaidanean, ez omen nintzen gai
|
izan
bere galderari taxuz erantzuteko, besotik amultsuki heldu eta taxi baten bila atera omen nuen. Inoiz inongo orkestratan ez omen zuten horren adeitsu eta abegikor tratatu.
|
|
2009
|
|
|
Maria ez zen sekula lotsatzen. Alderantziz, zenbat eta begi gehiago
|
izan
bere gainean, orduan eta gehiago hazten zen.
|
|
|
...n, urduri isiltzen, entzuten, asmatzen, begi biak amaigabean tinko?, bat batean zutitu eta, keinu handiekin eta begiak itxita, zaparrada batean inprobisatzen, lagunarteko Gandiaga librea ezagutu dugunok, badakigu, idazlea eta jendaurrekoa pertsona biziaren zatitxo nahiko baldan eta erreprimitu bat baino ez zela, idaztea behar bat eta angustia bat zuena batera, konfiantza handirik ez duelako sekula
|
izan
bere buruan. Lagunengan zuen konfiantza, ez bere buruan.
|
|
|
Bada, Anak ez zuen hala ikusi. Sutan jarri eta ez zuen bakerik
|
izan
bere mutil lagunaren adiskide min batekin oheratu arte. Orduan, mutil lagunari bere balentriaren berri eman eta pikutara bidali zuen gizajoa.
|
|
|
–Ez duk
|
izan
bere ipurdi zikina ertzainengandik urruti mantentzeko, ez. Hori guztia gezurra zuan, Perezena bezala.
|
|
|
Ez zituzten euren seme alabak ezagutzen ia. Gure Sabinek ere ez zuen aukera handirik
|
izan
bere aita ezagutzeko. Bai, joaten ziren elkarrekin ehizara asteburuetan, baina ez zuten ehizaz baino hitz egiten.
|
|
|
Alferrik. Margaritak ez zuen nahi
|
izan
bere jantzi edo kapelu bakar bat ere Lyonen utzi.
|
|
|
Henrikerendako, Karlos IX.aren adiskidantza ez zen traba
|
izan
bere lehengora itzultzeko. Nafarroako erregek denbora gehiago egiten zuen Alençongo dukearen ganberan, bere amorante Charlotte de Beauneren ohean baino.
|
|
|
Haren senar papistari esker, arotz zabor bat, Lüküze ezpataz hornitzen zuena? ez zuen ihesean atera behar
|
izan
bere aita amek eta bere ahizpak bezala, Nafarroa Behereko jaunak eta hiriak erreginaren eta Erlijioaren kontra errebelatu zirenean. Zertan ari zen etxe hartan, ezin asmatuzkoa iruditu zitzaidan.
|
|
2010
|
|
|
Gure marka 1937tik dator, gutxienez. Ernst Jüngerrek, ordea, ez zuen halakorik sumatu nahi
|
izan
bere garaian. Ez zuen mobilizazio erabatekoa gogor kritikatu, eragin lazgarriak bere inguruan eta bere ingurukoengan sumatu arte.
|
|
2011
|
|
|
itxaropenik gabeko itxarote huts etsia gure osaba Karlosen bizialdian. Bere maiteen artean huraxe izan zen denok ezagutu genion bakarra, baina, lehen ere bai susmoa eta orain ongi dakit, ez zen hura
|
izan
bere bihotzean lekurik handiena hartu ziona.
|
|
|
Herio pentsakor gelditu da. Orduan ohartu naiz ez dela galdera erraza
|
izan
berarentzat. Nola azaldu norbaiti zure egunerokoan behin eta berriz errepikatzen duzun zerbait?
|
|
|
Oraingoan ez zen
|
izan
berak uste zuen bezain bidaia hutsala. Lehen aldiz Euskal Herrian egon zen denboran gerra garaia zen, foruak desagertu berritan eta herria hankaz gora zegoen.
|
|
2012
|
|
|
Baina hamaika motibo izan zitezkeen norbaitek Moure garbitu nahi izateko. Hilketak ez zuen zertan zerikusirik
|
izan
bere kontrako xantaiarekin.
|
|
|
Isilik igaro ditugu ondorengo minutuak, telebistako elkarrizketa amaitu arte. Susmatu bezala, putakumeak ez du hitz mendrenik
|
izan
bere iraganeko lagunentzat. Goitik behera begiratu diot, berriro ere, nire ondoan dagoen Paul honi.
|
|
|
Hamaseigarrenean, ekaitzak banandu zuen guregandik; neure itzulera ostean entzun izan dudanez, ontzi hura hondoratu egin omen zen eta ez omen zen inor bizirik geratu, ontzi mutil bat izan ezik. Gizon zintzoa zen, eta marinel ona, nahiz eta pixka bat dogmatikoa
|
izan
bere iritzietan, eta hau izan zen haren hondamendiaren kausa, beste zenbaitena bezalaxe. Zeren eta, jarraitu izan balio nire aholkuari, orain onik egon baitzitekeen etxekoekin, ni neu bezalaxe.
|
|
2013
|
|
|
Aitzinekoetan bezala, nire erreguak ez ziren aski
|
izan
bere gorputz guztia urperatzeko. Etsi behar izan nuen esku ahurrean ura bildu eta gainera botata, Mari Migelek intziriak eta irriak tartekatu bitartean.
|
|
|
Janek itxura ona zuen, eta Elizabethek ia ez zuen aukerarik
|
izan
bere ahizparen gogoa aztertzeko, izeko adeitsuak haientzat prestatuak zituen konpromiso ugarien artean. Baina Jane berekin etxera joatekoa zen, eta Longbournen betarik asko izango zen ondo begiratzeko.
|
|
|
Antzeko albisteak jasotzean Darcy andereñoak bihotz bihotzeko bozkarioa adierazi zuen, berria ematean nebak erakutsitakoa bezain barrutikoa. Lau orrialde ez ziren nahikoa
|
izan
bere atsegin guztia jaso eta ahizpa berriaren maitasuna irabazteko zeukan desira bizi bizia ispilatzeko.
|
|
|
Itaun horri alabak barre batekin baino ez zion erantzun; eta galderak susmo txikienaren arrastorik ez zeramanez, ez zen larritu aitak errepikatu zuenean. Elizabethi inoiz ez zitzaion hain gaitza
|
izan
bere sentimenduak benetan zirenaz bestera agertzea. Negar egin gura zuenean, barre egin beharra zegoen.
|
|
|
Baina diru hori seme alaben artean zelan banatu, gurasoen borondatearen menpeko zen. Puntu hori, Lydiari zegokionez bederen, orain geratuko zen erabakita, eta Bennet jaunak ez zuen inongo zalantzarik
|
izan
bere aurrean jarritako proposamena onartzeko. Esker ona erakutsi zion anaiari bere bihotz onagatik, guztiz motz eta zehatz erakutsi ere, eta paperera eraman zuen Gardiner jaunak egindako guztiaren onespen bete betea, bai eta bere izenean hartutako konpromisoak betetzeko borondatea ere.
|
|
2014
|
|
|
Orduan erabakiko dut?. Alargunaren bizitza ez da erosoa
|
izan
berarentzat, baina, funtsean, bere erantzukizunei aurre egiten saiatu da, eta lortu duelakoan dago. Geroz eta gutxiago sumatzen du Donostiaren falta, eta baita Madrilena ere, hura izan baitzen hurrengo geltokia, zenbait urtez, Malagara aldatu aitzin.
|
|
|
Ezertarako balio izan ez zidan mantra: Itziarrek inoiz ez zuen
|
izan
berarekiko nire obsesioaren berri, ni baino bi eserleku aurrerago eseri arren. Ez nuen bera jakitun egiteko seinalerik egin, latineko liburu bateko bazterretan egindako pentsamendu magikoaren ariketa horiez kanpo.
|
|
|
Mirenek ez du joko olinpikoen beharrik, bost axola Bartzelonan edo Londresen izan. Mezu horrek ez du eraginik
|
izan
beregan, bai ordea gosaritarako eskaintzen den kakaoak. Poto horian koilara sartu eta kakao hautsa jango luke, esnearen beharrik gabe.
|
|
|
Jarraian Renanek egiten duen demokraziarik beteginenaren deskribapena, demokraziaren kalamitate guztien kontaduria da: jauntxoen autoritarismoa, miseria sozial eta ekonomikoa, ekandu zaharren tirania, etab1452; batez ere, gerra zibil etengabea, hondamendia besterik ez dakarrena, ezein aurrerapenen ahalbiderik gabe1453 Arraza berberea, erradikalki demokratikoa, ez da gauza
|
izan
bere jendetik, dinastia nazionalak, ernarazteko1454; beraz, nazio indartsurik eta handitasun eta loria nazionalik jasotzeko1455; hots, nazioa batere sortzeko azken batean.
|
|
|
Hortaz, bada, zalantzarik ez zuen
|
izan
bere koadernoan ohar ezin zuzenago hau idazteko:
|
|
|
Nadiak ezetz erantzun zion. Ordubete galduko zuten alferrik, eta berak ez zuen nahi atzerapen baten kausa
|
izan
bere segurtasunarengatik.
|
|
|
Mikel Strogoff ezinean utzi eta haren izena eta nortasuna hartuak zituen. Ez duke handiak, ez bestek, ez zuten ezagutzen Irkutsken, eta ez zuen beharrik
|
izan
bere itxura mozorro janzteko ere. Nortasun faltsu hura egiaztatzeko modua bazuen, eta inork ez zuen zalantzan jarriko.
|
|
2015
|
|
|
Hobe horrela agian, txantxa saiakera oso umore onez ez zuela hartu baitzirudien. Nahiz eta bere aitaren ehizako eskopeta zaharra han uztea oso ideia ona ez
|
izan
bere ustez. Ez berari ipurtzulotik sartzeko, noski, Errek bota zuen moduan, baizik eta elkarrekin aurrera eramaten ari ziren ikerketa hura arriskutsua bihurtzen ari zen susmoa zuelako.
|
|
|
Eztabaidaren ondorioekin oso kritikoa den militante batek, Fermin Santxez Agurruza ETAko kide ohi eta preso ohiak, aldiz, ez du eragozpenik
|
izan
bere ikuspegia emateko, argudio nagusi batekin: –Etsaiak dakiena Herriak ere jakin behar du?.
|
|
|
Hala eta guztiz ere, ordutik aurrera Machiavellik idatzi zuena, nork ez du ezagutzen, inoiz edo beste entzunaz bada ere? Erasmorena, aldiz, askoz ere ezkutuago geratu da gaur egun, nahiz eta itzelezko arrakasta
|
izan
bere garaian. Ernazimentuko Andre Fortuna ospetsuaren jirabirak, badakizue.
|
|
|
Istorio polita da eta ondo ilustratzen du garai honetako nobleziaren ezaugarri zenbait, gure artean usu aipatzen ez direnak. Piarres mariskala, euskal independentziaren heroi hori, kartzelan hil zutena inoiz ere ez ziolako traizio egin nahi
|
izan
bere errege legitimoari emandako hitzari! Bada, Alburquerqueko lehen dukearen alaba batekin ezkondu zen 1498an (Mayor de la Cueva du izena) eta, beraz, Gaztelako handiki familia nagusienetako batekin ahaidetua zen.
|
|
|
Hollywoodetik deitu balidate bezain harritzeko eta harrotzekoa zen hura niretzat, telebistatik deika!, nahiz eta azkenean handik ezer atera ez: gordinegi nengoen ni artean gidoi kontuetarako, eta Martin Ibarbiak ere ez du zorte handirik
|
izan
bere proiektu gehientsuenekin. Nolanahi ere, bazkari batera gonbidatu ninduen produktore jaunak; nire lehenengo lan bazkaria izan zen hura, eta ez daukat ahazteko.
|
|
|
eta bertan ito zen. Altzionek ez zuen bizi nahi
|
izan
bere maitalerik gabe eta itsasora murgil egin zuen. Jainko errukitsuren baten indarrez biak hegazti bilakatu ziren:
|
|
|
Gazte errugabeak ezin zitezkeen sorgin
|
izan
bere kabuz, norbaitek sorgindu zituen.
|
|
|
Berdin da). Jende arruntak teknologikoa behar du
|
izan
bere irudiaren salneurria igo dadin. Gaizki jantzitako geek bat izanik ere, geek bat zara, eta hori da garrantzitsuena.
|
|
|
–esan zuen hasperen eginez eta lurrera begiratuz?. Ez duk makala
|
izan
bere denboran, baina hura ere joan duk. Nahi duenak nahi duena esango dik, baina kostako duk nazioagatik hainbeste lan egingo duen beste amaren seme bat jaiotzea.
|
|
|
Begiak itxita, egun guztian oldartsu zebilzkion barneko zurrunbiloak baretuz joan ziren poliki poliki. Ez zen santujalea
|
izan
bere denboran, eta apaizak ez zituen oso begiko, baina eliza barruko giroak on egiten zion beti, euri gozatsu batek lur elkorrari legez. Bat batean, indar ezkutu batek erabiliko balu bezala, bankutik jaiki eta konfesalekura zuzendu zen.
|
|
|
Albertok belarrira hurbildu besterik ez zuen egin behar
|
izan
bere alabaren ahotsa ezagutzeko.
|
|
|
inoiz ez da hura bezalakorik
|
izan
bera agertu arte.
|
|
|
Oso bestelako alderdian agertzen zaigu Aizkibel azkoitiarra(). Gaurkotasun beteko iritziak azaldu zituen, nahiz eta babesle eta jarraitzaile askorik ez
|
izan
bere garaian. Euskal Herritik kanpo bizi izan zen luzaro, eta hura hil eta gero argitaratu dira haren izkribuetako asko.
|
|
|
Emakumeak uste du seme edo alaba bat galtzen duenak atsekabe infinitua behar duela sentitu, eta eraman miragarriko Job santuak berak ere, gizon pazientaren eredutzat jo izan den hark, ez zuela nahiko denborarik
|
izan
bere seme alaben heriotzak sortutako nahigabea berdintzeko.
|
|
2016
|
|
|
Lehen aldiko, Darwinek bere nagusitasunaren ahultasuna erakusten zuen, dena bazekiela zirudielako, baina han, berak menperatzen zuen ziminoen munduan, zerbait eskas bazeukan, zer jakin gabe. Sapi ez zitzaion eskapatu
|
izan
bere nagusiaren errua eta denak eskastun izan zitezkeela esatera hurbildu zitzaion. Burua apalik, bere oihuengatik barkamena eskatu egin zion eta bere ezjakintasuna onartu.
|
|
|
et vive la bagatelle!?. Elizgizona izanagatik ere, nekazari frantsesak dantzan ikusi zituenean, ez zuen begiramenik batere
|
izan
bere kautan pentsatzeko dantzan bereiz zezakeela halako goratze espiritual bat, poztasun soilaren kausa edo ondorio den goratzetik ezberdina zena: –Hitz batean, uste izan nuen Erlijioa ikusi nuela dantzarekin batera nahasia?.
|
|
|
Fortuna beti egon zen La Fleurren kontra; izan ere, ez zuen arrakastarik
|
izan
bere zalduntzako balentrietan, eta ez zen ezertxo ere jazo ni zerbitzatzeko zuen ardura handia erakusteko aukera emango zionik, ia hogeita lau ordu iragan baziren ere nire zerbitzuan jarri zenetik. Ezinegonaren suak erretzen zuen arima gaixoa; eta L*** ko kondearen mirabeak gutun bat zekarrelarik, eta hori zenez gero egokitzen zitzaion lehen aukera, La Fleurrek fortuna on horretaz baliatu nahi izan zuen, eta bere ugazabari ohore egiteko asmoz, mirabea eraman zuen ostatuko atzeko sala batera, eta gonbidatu Pikardiako ardorik onenetik kopa bat edo bi hartzera; eta L*** ko kondearen mirabeak, La Fleurren gonbitaren aldera, eta adeitasunean La Fleur baino atzerago ez gelditzeko, ostera ere eroan zuen berarekin kondearen ostatura.
|
|
|
Zaintzailearen irudimenak ez du indarrik gerora gerta litezkeenak barruko agertoki horretara ekartzeko; ez du etorkizuneko ezer planeatzeko gaitasunik, ezer programatzeko edo aurreikusteko kemenik, bizitza asmo berriz suspertzeko ahalmenik. Ez da inoiz gauza
|
izan
bere etorkizuna pentsatzeko, eta aitagandik jasotako bizimodua jarraitu besterik ez du egin, billarreko bola batek beste batekin talka egiten duenean batak bestearen indarra jasotzen duenean bezala, inertzia hutsez. Makina bateko atal bat bezala bizi da, bere gainetik dagoen mekanismo batek eragiten diolako mugitzen den pieza bezala, edo gauero bere ibilbidea unibertsoaren legeei jarraituz hutsik egin gabe errepikatzen duen izar baten moduan.
|
|
|
Piazza Travagliotik bastioi gainera zeramaten eskailerak atzean utzi bezain azkar, tiro postu batean geratzera gonbidatu gintuzten lehia handiz, eta zalantzarik gabe, gizon sendo eta garaia izanik, dotorea uda hasieratik janzten ikusia nion krema koloreko jaka saharatar ondo lisatuarekin, patxada osoz apuntatzen zuelarik kontxazko betaurrekoetan barrena, zirrara eragin zion postu hartako neska toskanar pintatu eta lotsagabeari, lekuko erregina edo zen?. Malnatek tiro egiten zuen bitartean, neskak ez zuen beldurrik
|
izan
berari kutsu lizuneko lausengu ziriak esateko, bai eta berak ateraldi onekin erantzun ere, gaztaroko lehen urteetako hainbat ordu burdeletan igaro dituenak izan ohi duen patxada lasaiaz.
|
|
|
Micòlek barkamena eskatzen zuen lehenik: tupustean alde egin zuen, ez zidan agur ere esan, eta hori ez zen dotorea
|
izan
bere aldetik, gertu zegoen aitortzeko. Abiatu baino lehen, berriz, gaineratzen zuen?, telefonoz deitzen saiatu zen; gainera, inondik inora agertzen ez banintzen, ni bilatzeko eskatu zion Albertori.
|
|
|
deitzen zion, ez al da izen bitxia??, gaineratu zuen. Josebak ez zekien Iratik benetan hura esan nahi izan zuen ala aitzakia besterik ez zen
|
izan
bere eskutik askatzeko.
|
|
|
Tonu arrunt bat zeukan ipinita, telefono finko normal batena imitatzen zuena. Ez zuen inoiz atsegin
|
izan
bere talde edo kantari faboritoetako baten abestirik ipintzea, jende askok egiten zuen bezala, gustu txarrekoa iruditzen zitzaiolako eta abesti kutunenak hondatzeko modurik onena zelako, bere ustez. Xabier lagunarena zen deia.
|
|
|
Beharbada, nabarmenegia izatea da gehien gustatuko litzaiokeena. Ez al da, bada, nabarmenegia
|
izan
berak orain arte egindako guztia?. Eta irakasleak ikasleari jartzen dion etxeko lana zirudiena jarri zion; Iratirekin berriro aterako zen lehen abagunean berarekin oheratzen ez bazen, gixajo hutsa zela esan zion.
|
|
|
Idazlea, zalantzarik gabe, lagungarria izan daiteke irakurle talde baten saioan, obrari buruzko argibide inportanteak eman ditzakeen heinean. Baina kontuan hartu batzuetan kontrakoa gerta daitekeela hain justu, idazleak, epaiketa bateko salatuak bezala, ez du zertan egiatia
|
izan
bere obrari buruz?, eta arrisku gehigarri bat dagoela, gainera: balizko eztabaida idazlearen hitzaldi soil bihurtzekoa.
|
|
2017
|
|
|
Batzuetan, bihotzmin handi batekin pentsatzen dut nire lagunak ez zuela beharbada astirik izan bizi zelarik bere gorputz osoa transustantziatzeko, bere arima hezi eta gogortzeko, eta, horrela, eragozteko une larrienean heriotzaren izuaren mende erortzea eta airean barreiaturik desagertzea. . Beharbada?, egiten dut neure artean,, orain desagertzeko arriskuan dago, ez duelako astirik
|
izan
bere natura hilkorrean hilezkorrik zeukan guztia hilezkor bihurtzeko?.
|
|
|
lurraren pribatizazioa eta prezioen iraultza. Eta erantsi nahi dut ez bata eta ez bestea ez zirela aski
|
izan
bere buruari eutsiko zion proletarizazio prozesu bat sortzeko. Ondoren, Europako proletarioak diziplinatu, erreproduzitu eta hedatzeko klase kapitalistak txertatu zituen politikak aztertu ditut, nahiko modu orokorrean, emakumeei egindako erasotik abiatuta, ordena patriarkal berria,, soldataren patriarkatu?
|
|
|
Bere ilobagan ez zuen batere pentsatzen, ezta diruaren balio arbitrarioan ere. Ez batak ez besteak ez zuten azken hamar urteetan ez entitaterik ez indibidualtasunik
|
izan
berarentzat; biek batera, lortu baino lehen kendu zioten banketxeko lanpostua sinbolizatzen zuten.
|
|
|
Ken bulegotik irten eta Pottsvillerako Red Ball merkantzia trena hartu zuen. Bidaia ez omen zen batere atsegina
|
izan
berarentzat, izan ere atzeneko bagoian eseri omen zen eta kurpil bat izorratua omen zeukan. Atzekaldea nik ostikoz jotakoan baino askoz minberatuagoa zeukala bere ustez esan zuen eta desiratzen zuen gauza bakarra lo egitea zela.
|
|
|
Primeran, hi. Txintxo
|
izan
berarekin. Merezi dik.
|
|
2018
|
|
|
Lord Hale k honela idatzi zuen XVIII. mendean, The History of the Pleas of the Crown izeneko lanean: . Senar bat ezin da
|
izan
bere emazte legezkoa bortxatu izanaren errudun, zeren, elkarri emandako ezkon onespenaren eta elkarrekin egindako ezkontza kontratuaren ondorioz, emazteak bere burua emana baitio senarrari, eta ezin du atzera egin?. Britainia Handian, 1884ra arte, posible zen emazte bat espetxeratzea senarrari bere ezkoneskubideez baliatzen ez uzteagatik, eta, 1891ra arte, senarrek baimena zuten emaztea bortxaz etxean itxita edukitzeko, beren eskubideak betetze aldera.
|
|
|
Ugazaba subirano batek, nirea da? esan dezake bai bere mende dagoen pertsonaz, bai bere jabetzako gauzez, baina, Pufendorfek dioenez, nahiz eta ugazaba horrek eskubide osoa
|
izan
bere jabetza materialekin nahi duena egiteko (jabetza horiek ezin dira hondatu), mugatua du bere giza mendekoen gaineko eskubidea: esklaboak babestu beharra du haiek bere aginduak betetzearen truke.
|
|
|
Jakin nuenez, denbora gehiena lotan ematen zuen; eta halaxe topatu nuen txapitulako logelara igotzeko tartetxo bat izan nuen apurretan. Egiaz, ez nuen aukerarik
|
izan
berarekin mintzatzeko, harik eta berriro alditxartu zen arte bigarren gau hartan.
|
|
|
Eta tira, neuk ere neure bidea egin nuen eta familiakoak baino sendoagoak diren harremanak hautatu. Uste dut Txetxuk ez zuela inoiz jakin
|
izan
bere emaztearen bidez zabaldu zitzaizkion ate guztiak baliatzen. Gehiago izan zitekeen, langile izatearen harrotasun ergel hori guztiz baztertzen jakin balu.
|
|
|
hasieran aitzakiekin aritu zait, berandu dela horretarako eta agian ez dugula Jasmina topatuko, beti etxean dagoela erantzun diot, sekula ez duela bisitak hartzeko arazorik ipintzen?, eta, ondoren, oraindik lan asko daukala burutzeko, ez diot sinetsi?, hobeto beste egun batean. Ez dut eztabaidatu nahi
|
izan
berarekin.
|
|
|
Nola azaldu Aneri inoiz ez duela harreman askorik
|
izan
berarekin. Neurri batean, aitari ez zaiolako sekula gehiegi interesatu, nahiz eta trabarik batere ez ipini, ez bisita zezan edo are baserrian berarekin denboraldiak pasa zitzan. Zigorrek, noizbehinkako bisitez gain, inoiz egin ez duen zerbait?.
|
|
|
Beti ikusi izan dut ama egunero bere seme alaben etorkizuna antolatzen, baita berea ere. Egun batetik aurrera ez zen gehiago kapaz
|
izan
bere seme alabentzako etorkizun handinahirik antolatzeko, eta bestelako etorkizunak antolatu zituen, gose eta miseria gorrikoak, antolaketa horiek ere beren funtzioa betetzen zutelarik halere, aurrean zuen denbora betetzea, alegia. Gogoan ditut nire neba txikiaren kontabilitate klaseak.
|
|
2019
|
|
|
Ez zen beldurtu. Ametsaren ostean ez zen ezusteko handia
|
izan
berarentzat. Orain?
|
|
|
ukatze horrek ez dakarkie askapenik interesatuei, baizik ihes faltsu bat. Argi dago inongo emakumek ezin duela
|
izan
bere sexuaz harago jartzeko pretentsiorik, fede txarrik izan ezean. Orain dela urte batzuk, emakume idazle ezagun batek uko egin zion bere potreta jartzeari hain zuzen emakume idazleen argazki sail batean:
|
|
|
Emakumea Beste absolututzat jotzen den heinean, hau da, inesentzialtzat, haren magia dela delakoa izan?, ezinezkoa da hari beste subjektu bati bezala begiratzea. Beraz, emakumeak sekula ez dira
|
izan
bere buruarentzat agertutako talde bereizi bat, gizon multzoaren aurrean; sekula ez dute izan harreman zuzenekorik eta autonomorik gizonezkoekin. –Ezkontzaren oinarri den erreziprozitate lotura ez da gizonen eta emakumeen artekoa, baizik gizonen artekoa, emakumeen bidez egina; emakumeak okasiorik behinena besterik ez dira?, dio Lévi Straussek.
|
|
|
–Zer arriskatzeko prest gauden, horrexen gainean baino ez dugu eskubiderik?. Baina Montherlantek sekula ez du arriskatu nahi
|
izan
bere parekoen artean. Eta, gizadiari aurre egiten ausartzen ez denez, ezeztatu egiten du.
|
|
|
ezin da, pertsona heldua?
|
izan
bere feminitatea onartu ezean; lehendik bazekien bere sexuak existentzia mutilatu eta finkatu batera kondenatzen duela; garai horretan konturatzen da gaixotasun zikin baten eta krimen ilun baten tankerakoa dela bere sexua. Neskatoaren gutxiagotasuna, oroz gainetik, gabetze gisa antzematen da:
|
|
|
Nire herrian maite nuen bakarra ere nire ondoan daukat gaur eta egun, Kurloi, nire erdi neba eta maitalea. Ezin naiz
|
izan
bere leinukideen erdiak mendean dauzkan herri batekoa, menderatzaile nahiz menderatu izatea tokatu. Eta gauza bera gertatzen zait erbestean zabaldu zaidan beste mundu honetan.
|
|
|
Raimundo Silvak nahikoa eduki ahal izan zuen erantzunaren nahasmenarekin, baina desafioa egitea nahiago izan zuen, Eta zer begiratzen duzu, Ezer ez, ohea, Zer gertatzen zaio oheari, Ezer ez, eginda dagoela, Bai, eta zer, Ezer ez, ezer ez, Maria andreak bizkarra eman zuen, kikildu zen, ez zen ausartu mihi puntan zeukan galdera egitera, Eta nork egin du, eta horrela ez zuen jakin zer erantzungo zukeen Raimundo Silvak, eta honek ere, bere aldetik, ez zekien. Handik aurrera Maria andrea ez zen berriz gelatik agertu, Raimundo Silvari esaten ari balitzaio bezala etxeko zati hura bere jurisdikziotik kanpo gelditzen zela irizten ziola, baina ezin izan zuen edo ez zuen nahi
|
izan
bere umore txarreko frustrazioa ito, ez eta bere lanari zegozkion zaratei sordina jarri ere, aitzitik, gehitu egin zituen. Raimundo Silvak erabaki zuen gauza txantxetan hartzea, baina gehiegikeria gero eta nabarmenagoa zen, horregatik azkenik pasabidera joan zen, Zarata gutxiago, mesedez, lanean ari naiz eta, Maria andreak erantzuten ahal zukeen bera ere lanean ari zela, eta ez zuela zenbaitek duen zorte ona, bizimodua eseririk ateratzekoa, alegia, eseririk, geldirik eta isilik, baina beharra borondatea baino boteretsuagoa da, hau bezalako borondate gatazkatsua izanik ere, eta isildu egin zen.
|
|
|
Baina, dela ilea, adin batetik aurrera, oso geldo hazten delako, dela tindatu zuen azkenean tindagaiak larru azpiko geruzak ere tindatu zituelako, esan bedi bide batez hau guztia azken batez inportantzia oso txikia baizik ez duena azaldu nahi izateko egiten den suposizioa baizik ez dela?, Raimundo Silvak gero eta garrantzi txikiagoa ematen zion aferari, eta azkenean orrazia sartzen zuen ilajean bere lehen gaztaroan egongo balitz bezain arduragabe, ohartarazi behar delarik, alabaina, jarrera honetan fede txar pittin bat bazegoela, bere buruaren faltsifikazio bezalako bat edo, gutxi gorabehera adieraz genezakeena esan eta pentsatu ez zen esaldi baten bidez, Ez dut ikusten nola naizen gauza ikusten ez dudalako plantak egiteko, hau azkenik itxurazko uste sendo bihurtu zen, are eta gutxiago esan dena, esan ez dena gutxiago esatea posible bada, uste sendo eta irrazionala, honako hau, hain zuzen, azken tindatzea behin betikoa izan zela, patuak horrela saritu nahi izan bailion munduko hutsalkeriak alde batera uzteko erabakia hartu izana. Gaur, ordea, argitaletxera joan behar du, jadanik irakurri duen eta inprentan sartzeko listo dagoen nobela eramatera, eta Raimundo Silvak, bainugelan sartu delarik, aurpegia mirailerantz hurbildu du poliki, hatz arduratsuez kopeta ileak gorantz bultzatu ditu, eta ez du sinetsi nahi
|
izan
bere begiek ikusten dutena, han daude erro zuriak, hain zuri non kolorearen kontrasteak indar izugarriaren itxura ematen baitie, eta ezuste antza bezalako bat dute, hala esaterik badago, gauetik goizera sortu bailiran, hazi ereilea, nekearen nekez, lo gelditu zen bitartean. Orduantxe damutu zen Raimundo Silva hartutako erabakiaz, hau da, ez zen damutzera iritsi, baina erabakia zenbait denbora geroratzen ahal izan zuela pentsatu zuen, egokiera txarrena aukeratu baitzuen, eta sentitu zuen atsekabea hain izan zen handia non imajinatu baitzuen agian edukiko zuela hor nonbait flasko ahantziren bat, hondoan tindagai hondarrik bazukeena, gaurkoa egiteko bederen, bihar aldez aurreko erabaki irmoetara itzuliko naiz.
|
|
|
Narrazio honetako gakoaren funtsezkoena osatu duten gertaera gehienen ebidentziak argi aski frogatu du Raimundo Silvak ez duela atarramentu onik
|
izan
bere ikuspegiak ezartzen saiatu denean, ez eta ikuspegi horiek historian ezezko bat sartzearen ondorio, nolabait esan, ezinbestez zuzenak zirenean ere, historia hori izan zelarik, berak bere ezetza paratu zuen arte, egintzak deitzen ditugun nolabaiteko patu partikular horren preso, ikuspegiok beste hainbat ikuspegirekin harremanean esanahirik lortzen duten edo gure kontzientziaren egoera jakin ba... Konturatu da bere askatasuna hasi eta bukatu egin zela Ez hitza idatzi zuen une berean, eta hortik aurrera lehena bezain larderiatsua zen beste patu bat mugitzen hasi zela, eta orain ulertzen saiatu behar duela zergatik hasieran bere ekimenaren eta gogoetaren ondorioa zirudiena, berarengandik kanpoko mekanika baten ondorioa zen eta den, mekanika horren funtzionamenduaz ideia lauso bat baizik ez duela, eta mekanika horretan parte hartzen badu, parte hartzen du zoriz erabiltzen dituen palanka eta botoien bidez, palanka eta botoi hauen egiazko funtzioa zein den jakin gabe, jakinik, bakarrik, horixe dela bere papera, eta botoi edo palanka horiek, beren aldetik, bat batean azaleratzen diren ezusteko inpultsoek mugitzen dituztela, ezustekoak, diogu, zeren, igartzeko modukoak edo eta are, norberak eragindakoak balira ere, guztiz ezustekoak baitira beren ondorio hurbil edo urrunei dagokienez.
|
|
2020
|
|
|
Poliziak esaten du deitzaileak ez duela nahi
|
izan
bere burua identifikatu, behin eta berriz eskatu dion arren.
|
|
|
Eta, beren harremanaren oroigarri," Nitaz ahantz ez zaitezen" erantsiz, belarritako batzuk bidaltzen dizkio, kobrezko zintzilikario xume batzuk, Teresak gaur jantzita ekarri dituenak, hain justu. Matilderen bitxiak ahizparekin banatu zituenean, Teresak gurasoen ezkontza eraztuna besterik ez zuen nahi
|
izan
beretzat.
|
|
|
Luisak lasai egoteko esan dio, baina Teresa ez da bere onera itzuli kalera irten diren arte. Luisak ez du betarik
|
izan
bere esku zartatuak osagileari erakusteko.
|
|
|
Iraganeko mamu bat bezala etorri zaio gogora gizonezkoen lizunkeria eta abere grina sutsu gaitzesten zituen Felicitas, gizon heldu batekin ezkontzearen abantailez hitz egin ziona. Konturatzerako, neskazahartu zen neska itsusia, ondra ondo gordea, gizonek hainbat aldiz zaputz egin ondoren, eta, halere, Matildek galdetzen dio bere buruari, ezkongabe geratuz, ez ote den
|
izan
bera baino zoriontsuago eta askeago.
|
|
2021
|
|
|
Hipersentikortasuna zabaltzeko ohiko substantziak ari ziren jendearengan euren lana egiten. Horrek ez du inoiz garrantzi handirik
|
izan
berarentzat. Arruntegiak denak ere Malthusen exijentzia mailarako.
|
|
|
" Edo ez naizela biziko esan nahi du, edo heriotzaren ordezko sinboliko ederra da bestela", pentsatu zuen. Iruditzen zitzaion izenak esanahi pertsonala zuela berarentzat, eta zoratzen zegoen, zeren hamar urtez ez baitzen munduan ezer pertsonalik
|
izan
berarentzat.
|
|
2022
|
|
|
–Eta hainbat urtez, Doneztebek ez zuen arazorik
|
izan
bere fantasia kriminalak burutzeko.
|
|
|
gau osoa kanpoan pasatzen zuen eta neskekin txortan ibiltzen zen. Eskolak ez zuen arrakasta handiagorik
|
izan
berarekin, jipoi lazgarriak emanagatik. Malek uko egin zion ikasteari, bazter nahasletzat jo zuten, eta klase berezi batean jarri zuten, atzeratuta zihoazenekin.
|
|
|
Pasioz egin du lan euskararen irakaskuntzan. Eta pasio horrekin kontatzen ditu, orain ere, bizipenak,
|
izan
bere gazte garaikoak, izan bere amak bizitakoak edota gaur egun Reikiarekin dituenak. Eta ezin da bertzela konprenitu 22 urteko neska gazte batek, halabeharrez, dena gibelean utzi, eta iparra galtzeko zorian nola egin zuen aitzina, Ipar Euskal Herrirat, Seaskako lehenbiziko andereñoa izan arte.
|