|
2005
|
|
|
Beraz, dago hau: boterearen aldetik harrokeria eta errespetu falta, eta gero instantzia moralak izan luketenak, batez ere intelektualak eta moralak, erlijiosoak
|
ikustea
daudela boterearen alde. Ze klaro, orduan gelditzen zara, errebelatuta dagoena gelditzen da; orain arte zeukan moralarekin ezin da errebelatu, beraz beste moral baten bila hasten da.
|
|
2007
|
|
|
dira, baina horregatik ez da murrizten haien aiurri eta nortasuna, zernahi hartzen dutelarik ere edonondik, beren aiurriaren arabera hartzen eta moldatzen baitute, aiurri honen markak are areagotuz:
|
ikustea
dago, ingelesean azentuak nola jokatzen duen (ezberdin, adibidez, erro germaniar eta erro latinoko hitzetan) 87; perserak lexikoa arabieratikoa du gehiena, baina gramatika indo germaniko garbi batean jasoa88 Hizkuntza bakoitza, herri eta hizkuntzen artekotasunean bizi da, elkarri eragintzan, hartu eta emanean. Elkar eraginak ez dago ukatzerik.
|
|
|
Eta Humboldt-en gardiz hala behar du, identitate nazionalak gordetzea merezi, besterenganako pasabidea denean merezi baitu, hots, banakoa eta gizadia nobleagotzeko balio duenean, zer ere baita giza ahalegin guztien azken jomuga, ez nazioa bere baitan ixten duen itxitura bada816 Hizkuntza bikain askoak «mordoiloak» dira, baina horregatik ez da murrizten haien aiurri eta nortasuna, zernahi hartzen dutelarik ere edonondik, euren aiurriaren arabera hartzen eta moldatzen baitute, aiurri horren markak are areagotuz:
|
ikustea
dago, ingelesean azentuak nola jokatzen duen (ezberdin, adibidez, erro germaniar eta erro latinoko hitzetan) 817; persierak lexikoa arabieratik hartu du gehiena, baina gramatika indo germaniko garbi batean jasoa818 Hizkuntza bakoitza, herri eta hizkuntzen artekotasunean bizi da, elkarri eragintzan, hartu eta emanean. Elkarreragina ez dago ukatzerik.
|
|
2008
|
|
|
Zer hitz jario merkea, eguna joan eguna etorri, saltzen ari diren EHAK eta EAE alderdiak legez kanpo uzteko, bizirik larrutzeko eta katez lotzeko darabilten asmoa aprobetxatuz. Proiektu makurra eta nazka nazka egiteko moduko bonbardeoa nolanahi ere, eta bidenabar, elkarren lehian ahalik botorik gehiena berenganatu eta infernua baino leize zulo handiagora E. Herriaren burujabetza kondenatu nahirik hain itsuski dabiltzala
|
ikustea
dagokigu, nonbait. Lotsagarria ez bada gero epaileek beren ebazpena eman aurretik gobernuak edo politikoek erabakia harturik daukatela.
|
|
2009
|
|
|
Baina ez da ezein erlijiotakoa, filosofia moderno batzuetakoa baizik (filosofia guztietakoa ere ez). Eta horiek benetan izugarri zorrozki konpondu ohi dizute arazoa,
|
ikustea
dago Spinozaren Etika edo Leibnizen Teodizea (XVII. mendean Europan gehien irakurri bide zen liburua!). Razionalismoaren obra gorenak dira biak, beren tamainako objektatzailerik ez dute aurkitu oraindik.
|
|
|
euskaldunen XVIII XIX. mendeko kasketaldia izan zela hori. Ez dakit, binomioa bera formula gisa agian bai (testuetan
|
ikustea
dago noiz non agertzen den lehen aldiz). Ideien historia edo pentsamendu gisa, edonola ere, askoz lehenagokoa da eta ez da batere Euskal Herriko espezifikoa.
|
|
|
Erdi Aroko pintura eta eskultura multzo ederra Nafarroako Museoan ere ikusgai dago. Arabari dagokionez, Erdi Aroko pintura eta eskultura bertatik bertara
|
ikustea
badago Estibalizen, Laguardian eta Gazeon.
|
|
|
Badago indar askatzaile bat gauza txikietan oinarritzen dena: gauza txiki horiek izan daitezke, zure estetika, zure itxura, zure gurasoenganako harremanetan aldakuntzak nozitzea,
|
ikustea
badagoela belaunaldi aldaketa bat... baina hau guztia gauza txikietatik abiatuta?, dio Etxegoienek.
|
|
|
norbere esperientzia koxkorraren oldozpenetik, horretaz irakurri gabe, ikuspegi bat destilatzea. Eta handik urte batzuetara ohartzea munduko beste punta batean beste batek antzeko zerbait esan duela bere esperientziatik, eta
|
ikustea
badagoela hor konexio bat. Aitzitik, ateratzen dudan ondorioa gaiaz irakurtzetik atera badut, konexio hori, jakina, gauza bertsuak irakurtzetik dator.
|
|
2010
|
|
|
Gaitasun hau dela medio, metalak mikrouhin labeen hormak egiteko erabiltzen dira, uhinak elikagaian kontzentra daitezen. Era berean, mikrouhin labeen beirazko atean metalezko sare bat dago, zeinen zuloetatik mikrouhinak ezin diren atera, baina uhin luzera txikiagoa duen argi ikusgaia bai (beraz, labearen barruan gertatzen dena kanpotik
|
ikustea
dago). Honen harira aipatu behar da ez dela batere arriskutsua mikrouhin labearen ondoan egotea funtzionatzen duen bitartean, erabat isolatuta baitago.
|
|
2011
|
|
|
Erreflexioari zer dagokio une honetan? ETArengandik zer ikasi garbi
|
ikustea
dagokigu. ETAren eskarmentutik zer ikasi:
|
|
|
Gure izaera partzial horretaz hausnarrean nintzen egun haietako batean, bestalde, Innerarityk logiken konbinazioaz esanikoa etorri zitzaidan akordura. Eraikin egonkorrak, narrazio puruak goitik behera datozen garaiotan, ziurgabetasuna aukera modura
|
ikustea
zegokigun, beraz, eta ez arrisku modura. Kontu horiek nerabiltzan buruan Deng Ming Daoren gogoeta interesgarri hau irakurri nuenean (1992:
|
|
2014
|
|
|
Halakoa erruz dago. Nazio kontzeptu etnikoaren ezaugarria baldin bada lurraldea elementu nazional noraezekotzat aitortzea,
|
ikustea
dago zinez Frantzian nola tratatu den lurraldea (muga naturalen teorietaraino, eta muga natural horien xerkan mendeetan diplomazia nahiz armada sistematikoki erabiltzeraino). Ea zer den hiri nahiz herrixka guztiak oratorio eta kapera laiko nazionalez betetzea (kale eta plaza eta eskola izenak, heroien monumentuak, erorien hilarriak), eta historia guztia zentzu nazionalki debotoan irakastea, eta politika nazionalaren egiteko nagusitzat hartzea mito nazionalen gurtza eskolan, arkitektura urbanoan eta bizitza publikoan edonon (Asterix eta arraza galiar sinpatikoaren mitoa barne), eta ikustea jaiegun eta sinbolo nazional kolektiboen ospaketa zeremoniatsuak identiate nazionalaren agerpen eta sustapen gisa, espazio geografikoa ez ezik, urtearen joanera edo denbora ere nazionalduz?, etab., etab. Hori dena etnikoa bada, nazio frantsesa baino nazionalista etnikoagoak praktikan ez dira Europan asko aurkituko.
|
|
|
judu asko ere alemanez mintzo da, sans appartenir à la race (nazio?) allemande? 1223 Nazionalitateen printzipioaz bezainbatean, hori ez da absolutua:
|
ikustea
dago Suitza eta Belgika1224.
|
|
2015
|
|
|
(Urteotan arruntu den, masa? berbaren erabilera bera aski esanahitsua da;
|
ikustea
dago P. Sloterdijken El desprecio de las masas, 2002). Langileari bere eskuen produktua arrotza bihurtzen zaio, protestatu zuen Marxek.
|
|
2016
|
|
|
Alfabetatze ikastaroak egiten genituen, eta orduan euskaraz egiten zirenak ziren Anaitasuna eta Zeruko Argia. Niretzat aurkikuntza bat izan ziren,
|
ikustea
bazegoela euskaraz zer irakurri... Eta lanean hasi bezain laster egin nintzen bien harpidedun.
|
|
|
Ez dutxa parean atea zegoelako eta atearen bestaldean sukaldea, ezta ere sukaldea pasabidearen bestaldean. Komunak leiho bat zeukan, eta leihoaren beste aldean sukaldea, eta sukaldeko leihotik zuhaitzak
|
ikustea
zegoen. Beraz, nolabait, adimenarekin esfortzu bat eginez, dutxa hartzen ari nintzela zuhaitzak ikusten nituen.
|
|
|
Edonork esango luke, ni ikusita, tarteak luzeak zirela, ohi ez bezalako luzeak, hau ere nik banekien, milesker, baina bezperan edan nuen guztia edaten ari nintzela ere jada banekien, lagun hark esan zuen bezala ez dakit non irakurrita, edaterakoan hurrengo eguneko zoriontasuna hartzen dugula maileguan. Hau honela izan ala ez izan, ideia filosofikoetarako, tabernofilosofikoetarako batez ere, burua ez nuelako, etxe aurreko parkera begiratu nuen, eta berau estaltzen zuen goizaldeko lainoari erreparatu nion, parkea bera, zuhaitzak, bestaldeko etxeak, bestaldeko etxeetako balkoiak eta balkoiotako loreak,
|
ikustea
zegoen edozer estaltzen zuen lainoa, edo estali baino gehiago ez hain zehatz aurkezten zidana, eta pentsatu nuen zein ona den goizaldeko lainoa mozkorrosteetan, gauzak diren bezain ankerrak eta zehatzak eta doiak erakutsi beharrean, horren malgu eta emekiro erakusten baitizkigu, esango balu bezala, horra hor errealitatea, mundua, baina hori gerorako, lasai, orain hartu ikuspegi lasaiago hau, zure... Etxera sartu nintzen, hotzagatik batetik, pentsamenduak jorratzeko pentsamenduaren objektua kontenplatzea ez delako beharrezkoa bestetik, horra hor giza adimenaren alderdi miresgarrietako bat.
|
|
|
Konturatu nintzen gaur egungo bizitzak aukera gutxi ematen digula gainerako jendea gauza arrunt samarrak egiten ikusteko, gure hurkoak ez badira. Eta trenetan, hirugarren mailako bagoi hauetan, jendea oheratzen
|
ikustea
bazegoen. Arropaz aldatzen, oheratzen, lokartzen, zurrungaka, esnatzen, goizeko tonto aurpegia kentzen, jaikitzen, gosaltzen, komunean aurpegia garbitzeko zain pasabidean, toalla lepoan.
|
|
|
Premia materialen aserako, lanbideak eta produkzioa kofradia eta ermandadetan solidarioki antolatuak egoten dira; arteak eta zientziak hiriotan gozartu duen loraldiarentzat,
|
ikustea
dago katedral gotikoak edo Florentzia.
|
|
2017
|
|
|
Abuztuaren 28a. Urtea irakurtzen ez bazen ere, hirurogeiko hamarkadakoa zela
|
ikustea
bazegoen. Nire aurpegia duk, Ma; istripua izan nuenetik ez nauk aurpegiz zahartu:
|
|
|
Maltzurra, gero! Arasako ispiluan gorbataren bertikaltasuna konfirmatu nuen eta beste edonon eseri ginen; afaltzen ari ginela, ezin gogotik kendu agian kalearen bestaldeko etxean nonor zegoela,
|
agian
ikustea zegoela, eta neu izan beharrean hura ikusten zuena, inor ere ez zela izango, edo asko jota leiho aldamenean zopa xurgatzen zegoen ergel egoskor hura. Plateraren gainean botata, eskumako eskuarekin koilara ahora eraman beharrean ahoa koilarara eramanez, eta ezkerreko besoa mahai gainean jarrita osotasunean, zopa platera inguratuz.
|
|
|
Han nonbait ibiliko zen anaia, bere zorroarekin, zeinen barruan argazki kamera eta liburua zeramatzan. Asko ere ez zuen paseatuko, dena den, hiria, bere zentroa behintzat, laster
|
ikustea
baitzegoen, eta ez nuen uste anaia inolako museotan sartuko zenik, ez ni gabe behintzat, eta nekatuta zetorrela esan du... Ea Susana berriro ere kaletik igarotzen den!
|
|
|
Oraindik neskatoa baino ez zen zerbitzariaren aurpegian gauzak ontasunez eta bihotz onez egiteko desira ikusten zen, bere mugimendu, esaldi eta keinuetan gizakia ona zela sinesten zuela
|
ikustea
zegoen; baina ez zen haur baten ontasuna, jada bere inguruan gaiztakeria badagoela ikusi duenarena baizik, gaiztakeria hor dagoela baina jaramonik egin gabe agian desagertuko dela sinesten duenarena; amesten ari garenean batzuetan gertatzen den bezala, amets batean gaudela susmatzen hasten garela...
|
|
2018
|
|
|
(Urteotan arruntu den, masa? berbaren erabilera bera aski esanahitsua da;
|
ikustea
dago P. Sloterdijken El desprecio de las masas, 2002). Langileari bere eskuen produktua arrotza bihurtzen zaio, protestatu zuen Marxek.
|
|
2021
|
|
|
Eskoletan bertsolaritza lantzeak eta herrietan bertso eskolak egoteak hainbat funtzio bete ditzake pantailen gizartean, Arozenak aldarrikatu duenez: " Haur eta gazteek
|
ikustea
badagoela hizkuntza bizi bat, gazteak horretan ari direla, saioetara jende asko doala... ikasleei hori dena adieraztea eta herrietan ahozkotasuna, trebetasun sozialak, gure kultura eta gure doinutegia transmititzeko espazio bat izatea gero eta garrantzitsuagoa iruditzen zait, kaskoen mundu honetan".
|
|
2022
|
|
|
" Emakumeak ikusteak hilkutxak lepoan eramaten, ohorearen aitzakian eraildako emakumeen hilkutxak beste emakume batzuek eramateak lepoan hartuta, hilerrira oinez talde handietan joateak hileta errituak egitera, horrek bakarrik hileta musulmanen genero kodeak irauli zituen, halakoak gizonek soilik egin ohi baitituzte. Hildakoaren generoa edozein izanda ere, hilkutxa gizonek eramaten dute, hileta otoitzak gizonek egiten dituzte meskitan, gizonek ehorzten dute; emakumeei parte hartu gabe
|
ikustea
dagokie, nahi besteko dolua adieraziz. Hau da, hilekiko azken ardura, bizitza sozialeko erritual garrantzitsuena, gizonek baino ez dute egiten.
|
|
2023
|
|
|
Egun, sarean oso ezaguna egin da Irati Etxandi mekanikaria. Milaka jarraitzaile ditu hark, eta garrantzitsua da jendeak
|
ikustea
badaudela adibideak".
|
|
|
Astekari hunen sail batek, Jainkoa, Bizia, Jendea deituak, begirada doi bat ezberdina ematera edo gauzak fede perspektiba batetik begiratzera gomitatzen gaitu. Errealitate latz huntan, kimuak edo muskilak
|
ikustea
dagokigu.
|
|
|
Identitatea eraikitzen lagundu zion Lubakik," nerabe bezala eta idazle bezala, garai hartan, guretzat oso inportantea zen bat batean
|
ikustea
bazeudela zure adintsuko 20 pertsona Ruper entzuten eta Sarriren liburuak irakurtzen... Jada ez zinen zure gelako frikia".
|