|
2017
|
|
|
Andreas, galdera bat egin behar dizut eta ondo pentsatu erantzun baino lehen. Zure bizitza emango zenuke Margot
|
ikusi
ahal izateko?
|
|
|
oso zaharrak urtebete, geruza bakoitzeko... Beren adarpetik huankavilcak53 igarotzen
|
ikusi
ahal izateraino zaharrak.
|
|
|
Arazo politikoa dela eta ez teknikoa ezta lege kontua ere tontoenak ere badaki, ETB Nafarroan
|
ikusi
ahal izatearena. Alegia, behar ditugunak ez direla legelari edo soinu ingeniariak, ezpada politika ingeniariak.
|
|
|
Alegia, behar ditugunak ez direla legelari edo soinu ingeniariak, ezpada politika ingeniariak. Neurri egokiak bultzatuko dituztenak Nafarroan ETB
|
ikusi
ahal dadin, inportantea baita dudarik gabe, baina batez ere estrategiak garatuko dituztenak hori posible egingo duten akordio eta neurriak behin behinekoak izan ez daitezen, unean uneko gobernuaren menpe egongo ez direnak. Erabat posible ez da, gaur egun, hori ere kontziente izan genuke.
|
|
|
Elkar hartuta
|
ikusi
ahal izan ditugu langileen eta ugazaben ordezkariak Bruselan, denak protestan batera, eta beraz, askori datorkigun galdera da, noren kontra. Erantzuna ere aise dator, gobernua ez dela jakinda:
|
|
|
Arte-lanak geldituko dira, hori behintzat. Liburuak, filmak, dokumentalak, instalazioak, performanceak, margolanak... tragedia salatuz, nahi ez zutela urperatutako horien guztien izu begirada eta amorruzko garrasiak entzun eta
|
ikusi
ahal izateko. Ez da asko, baina gutxi ere ez da.
|
|
|
Berandu zen, bulegora itzultzeko ordua, eta Besteak txanpon parea utzi zuen barra gainean, zerbitzariak jaso. Baina nekez
|
ikusi
ahal izan zuen hori Martxelok, desagertzeko zorian zegoen kea zirelako biak, azken txiringola egin nahian. Bestearen irribarrea antzeman uste izan zuen airean.
|
|
|
Etxean bainugela bakar bat izateak nerabeei buruzko informazio asko jasotzeko aukera ematen du; baten ordez etxean bi izan bagenitu, nekez jakingo nukeen gure alabak horrenbeste denbora ematen duela ispiluaren aurrean. Lauzpabost alditan, barruan inor ote zegoen ohartu gabe atea zabaldu eta, berak oihu batean handik bota aurretik, zer egiten ari zen
|
ikusi
ahal izan nuen; izan ere, sekula ez nuen harrapatu komunean eserita edo egoera" larriren" batean, ispilura begira baizik, ilea atontzen edo hazpegiak xeheki ikertzen. Atarian daukagun gorputz osokoan ere maiz aurkitzen dut bere burua aztertzen, kalera irten aurreko une labur edo luzatuetan.
|
|
|
Ezkerrerantz biratu zuten, paperak zioen bezala, baina ezkerraldean harriak besterik ez zeuden. Mirarik aurpegi tristea ipini zuen, baina berehala bi gazteek beste zulo bat
|
ikusi
ahal izan zuten. Barrura sartu ziren.
|
|
|
Zetazko kimono gorri bat zeukan, atzetik urre koloreko dragoi bat marraztua zuena. Kimono azpitik, baita ere, zetazko soineko urdin bat
|
ikusi
ahal izan zuen. Neska hura hitz egiten hasi zen lehen aipatutako ahots eztiaz:
|
|
|
Joateko ordua heldu zenean planeta hartako estralurtar asko hurbildu ziren esperientzia berria bizian
|
ikusi
ahal izateko, baina haien galaxia bereko beste planeta batzuetako estralurtarrak ere hara joan ziren. Azkenean, lurrera heldu ziren.
|
|
|
Nork izan ote zuen halako gelak eraikitzeko ideia? Zergatik ukatuko dio norbaitek beste bati zerua
|
ikusi
ahal izatea. Ez pentsatu gela horretan dagoena zergatik dagoen hor.
|
|
|
Juanitoren imajinazio berantiar baina aktiboak ideia hori tinkatu zuen buru erdian eta denbora dezente pasatu zuen burutik ezin kendu. Gau batean, eta tentaldiari ezin kontra egin, Santa Luziaren hilkutxaren estalkia altxatu zuen eta lehen aldiz haren gorputz lirain eta mantxagabea
|
ikusi
ahal izan zuen.
|
|
|
Anquetilen azken denboraldian, 1969an, lema aldaketa
|
ikusi
ahal izan zen errepidean. Paris Nizako krono igoeran, Merckx belgikar gaztea Anquetilen atzetik abiatu zen, minutu eta erdi geroago, eta hala ere, erlojuz kontrako maisua, Maître Jacques, harrapatu eta atzean uzteko gauza izan zen.
|
|
|
Halaxe izan zen eta Himilkonek lehendik hitzartutako beste betebehar bat gogoratu zion euskaldunen buruzagiari: Udako Solstizioaren ospakizunean bai Ogoñon zein Matxitxakoko lurmuturretan sutzarrak piztu zitzatela astebetez, beraien itsasontziek egingo zituzten bidaietan
|
ikusi
ahal izateko, haien arteko harremanak sendotzeko asmoz.
|
|
|
Jaun Beltxaren premua nauzue! Eta atzo esan bezala errekaren bestaldian, zubia igarotzeko prest,
|
ikusi
ahal duzue alprojaz osatutako gaizkileen talde hori gure herria menderatzeko asmoz! Ni Jaun Beltx berria, herria defendatzeko prest nauzue eta bide bazterrak halako jendailez garbitzeko ere.
|
|
|
Bela zuria eta hegazti zuria denbora luzez
|
ikusi
ahal izan ziren.
|
|
2018
|
|
|
KONTALARIA. Hor doa berriz haurra ziztu bizian haien aurretik pasatuz, ondoren desagertzeko. Oraingoan eskuak hutsik zeramatzan eta hobe
|
ikusi
ahal izan dugu nolakoa den. Mutiko beltzarana da eta nahiko zikina dago, bere arropa zarpailek adabakiak dituzte leku guztietatik.
|
|
|
(1974) antzezlana eta Auschwitz et après trilogia (Aucun de nous ne reviendra, Une connaissance inutile, Mesure de nos jours), baina ia bi hamarkada itxaron zuen haiek argitaratu arte, tragediari ez ziola justiziarik egingo beldur baitzen. Azkenean, Holokaustoaren gaineko ezjakintasunari aurre egitearen beharra beldurrari gailendu zitzaion, eta bere lanek argia
|
ikusi
ahal izan zuten. Haietan Delbok behin betiko ekualizadore moduan aurkezten du Auschwitz, nortasun ezaugarri oro (arraza, erlijioa, generoa) ezabatzeko gai dena.
|
|
|
Adostasun handia lortu da ardatz nagusien inguruan aspaldiko partez. Seguruenik sakontzen hasiko bagina, desadostasun ugari ere agertuko lirateke, baina hainbat konturen inguruan ados gaudela
|
ikusi
ahal izan dugu eta hori, berez, gauza handia da!
|
|
|
Garrasia Aita Bernardinoren gelatik aterea zen antza. Aita Pontzianok gelako atea zabaldu eta bertan
|
ikusi
ahal izan zuten Aita Bernardino, lepoa odoldurik, gorpu eginik.
|
|
|
Ez mutil, isilik hurbiltzen bagatzaizkie ez gaitiztek ikusiko, eta guk berriz, dena
|
ikusi
ahal izango diagu Andimak, tinko.
|
|
|
Handik hamabost minutura, gauean ezkutaleku gisa eduki zuten harkaitz alderaino iritsi ziren. Handik akelarrearen zabaldia
|
ikusi
ahal izan zuten, baina han ez zegoen ezer, sorginek aldare moduan erabilitako harri zabala izan ezik. Arriskurik ez zegoela ikustean, bertaraino hurbildu ziren.
|
|
|
1947an segitu zuen Josebak Bittor Moraza baserritarrak oso argi bitxiak ikustatu zituen Otsateko zeruan, bertara hurbildu eta bi metro inguruko puxika zuri baten modukoa
|
ikusi
ahal izan zuen kanpaina dorrearen gainean. Urte berean, tximista batek Otsateko eliza jo zuen.
|
|
|
Beste norbait izan da, ikusezin zen beste norbait. Bere pisuaz esnatu naiz eta nire gainean zegoen itzal moduko bat
|
ikusi
ahal izan dut.
|
|
|
Gure lagunek, Maitenak eskatu bezala, gora begiratu zuten eta horrela
|
ikusi
ahal izan zituzten beraien gainetik, alde batetik bestera, hegaka zebiltzan hamar bat itzal handi.
|
|
|
Hamabietan, inguruko herrietako kanpaiak dilin dalan hasi zirenean, San Migel eliza birrinduaren aurreko aldean, garai batean horma izan zen tokian, burdinazko atetzar bat
|
ikusi
ahal izan zuten. Bertatik haize bortitzak, heiagora (11) beldurgarriak eta otso ululariak etengabeki irteten ziren.
|
|
|
Neure motakoen antz handia zuen, salbu eta gu bezain iletsua ez zela eta oinak guk bezain eskuen antzekoak ez zituela. Izan ere, geroago
|
ikusi
ahal izan nuenez hura eta haren kideak gu baino ile gutxiagokoak ziren, gu Zuhaitzetako Gizonak baino ile gutxiagokoak ginen bezalaxe.
|
|
|
Ezin dugu neskaren ahotsa entzun musikak ozen jarraitzen du eta; hala ere, egiten dituen keinu adierazkorrengatik, badirudi norbaitekin hizketan ari dela. Musikaren bolumena gradualki jaisten joango da, eta hori gertatzearekin batera, argi fluoreszenteek eszenatokia erabat argituko dute eta non gauden
|
ikusi
ahal izango da.
|
|
|
Bizkaiko herri txiki batean bizi ginen, Arrazolan hain zuzen, euskal mitologian hain esanguratsua den Anboto mendiaren magalean. Gure bizilekutik, lehen argi printzak
|
ikusi
ahala azaltzen zitzaizkigun goizero begien aurrean Memaia, Anboto, Udalatx, eta Alluitz. Gaur egun jende askok baserriak zikinak eta deserosoak direla uste du, baina uste ustel hau alboratuta, esan beharra daukat gurea guztiz bestelakoa zela:
|
|
|
Serbian, ekaitza dakarrenean emakumeak bere sexua erakusten dio ortziari, urrunarazteko. Hilekoen eta ekaitzaren arteko lotura sinbolikoa, biei egozten zaien nahasmendua izan litekeela uste du Verdier ek, entzuna baitu Borgoinan tenpesta aurreko haize beroak eta hilekodun emakumeak ondorio berdinak dakartzatela maionesa bihurrarazi edo gazikiak galarazi; hilekoak ekaitz biologikoa eragiten omen du, hainbesteraino non," une horretan emakumearen gorputzaren barnea
|
ikusi
ahal balitz, izugarria litzateke, dena iskanbila eta nahaspila, izenda ezina".
|
|
|
Jendeen alde eta parte txarrekoen kontra aritzen dira ontsalaz, baina sorginen eremuan kokaturik atzematen ditugu batzuetan, beren ez-ohiko ahalak kalterako baliatzen ahal baitituzte: hain da laburra sorginaren eta sorginaren aurkakoaren aldea non, anitzetan, bi poloak baturik agertzen baitzaizkigu, ekaitzegileen kasuan
|
ikusi
ahal izan dugunez. Printzipio logikoa hau da:
|
|
|
Halaxe definitu du espetxea Mercedes Gallizok, Espainiako Espetxe Erakundeetako idazkari nagusiak, Nafarroako hiriburuan. Telebistan
|
ikusi
ahal izan dugu eraikin modernoa: gela zuri garbiak, gimnasioa, frontoia...
|
|
2019
|
|
|
Denak pasatzen ziren zamarra gorrizko gizon haren eskutatik. Behin eta berriro
|
ikusi
ahal izan zuen hark eman ohi zuen egurra. Eta ikasi, ongi ikasi ere ikasgai hura:
|
|
|
Gogortu zituen bere gorputzeko gihar guztiak, eta bere bizkar zabala astinduaz, laino bat bezala airean bota zuen bere gaineko elur txuria. Berehala
|
ikusi
ahal izan zuen egun berriaren argi dirdiratsua. Orduan, gogoratu zituen zuloa egin zuenetik gerora gertatutako gorabehera guztiak.
|
|
|
Nola mingain egonezin haiek milizkatzen zituzten ezpain eta hortzak. Askotan
|
ikusi
ahal izan zuen hori, baina beti besteak ziren galtzaile. Oraingoan, agian, bera zen galtzailea.
|
|
|
lehenengoa Harresi Handiari dagokio. Hegazkina artean garaiera egokia hartzen ari zelarik, Harresi Handiak zeharkatzen duen mendikate osoa
|
ikusi
ahal izan genuen, eta zinez da ikusgarria. Bigarren irudia Mongoliari dagokio.
|
|
|
Eta ez haur edo gazteentzat bakarrik, ezpada adinekoentzat. Hala Chongqing-en nola Beijingen, bietan
|
ikusi
ahal izan genituen herri abesbatzak parkeetako zuhaitzen azpian kantu kantari, kantatzearen plazer hutsak elkartutako ezezagunez osaturiko abesbatzak. Eta abesteko elkartuta ez bazeuden, Tai chi egiteko elkartuta zeuden, edota kometak hegan eginarazteko, edo gimnasia egiteko.
|
|
|
Handik atera eta pagoda batera eraman gintuzten Xaxak eta Oliviak. Zortzi solairu zituen pagoda hark eta goraino igotzea neketsua izan bazen ere, behin azken solairura iritsi ondoren hiria oso osorik
|
ikusi
ahal izan genuen. Beno, egia esatera, behe lainoak uzten ziguna ikusi genuen.
|
|
|
Eta okerrena edo onena, ezin jakin zera da, kontraste haiek, berria eta zaharraren arteko kontraste haiek jendearengan ere sumatzen dela edonora begiratuta ere. Kale berean, ondo ondoan,
|
ikusi
ahal izan genituen hala Xaxa bezalako neska fashion ak nola agure zimurtuak, fruta garraiatzeko makila eta bi saski lepotik zintzilikaturik, orain dela mila urte bezalaxe. Baina horretaz Pagoda hartatik jaitsi ginenean ohartu ginen.
|
|
|
zenbat metro egingo zituen urak gora herri bakoitzean, zenbat lagunek alde egin zuten, zenbat geratuko ziren. Chongqing hirian esaterako, urak bederatzi metro egingo du gora eta hasieran gutxi zela pentsatu bagenuen ere, egun batzuk geroxeago ibaian zehar egindako txango batean
|
ikusi
ahal izan genuen zeharo oker geundela, bederatzi metro horien ondorioz auzo oso bat ur azpian geratzekoa baitzen. Korridorean aurrera egin genuen, paseo lasai eta interesgarri batean, guztiz txundituta ikusten ari ginenarekin.
|
|
|
Ze gertu geunden! Nola edo hala sartu ginen igogailuan txikia zenez bi bidai egin genituen eta gure solairura iritsi eta ateak zabaltzean erregistroa
|
ikusi
ahal izan genuen. Hura bai, hura erregistro bat zen, areto handi eta ondo argiztatua, marmolezko zorua eta horma gorriak zituena.
|
|
|
Beijingen ez bezala, Chongqingen ez genuen apenas bizikletarik ikusi, hiria hain da aldapatsua. Baina bizikletak alde batera utziz gero, munduko garraio mota ia guztiak
|
ikusi
ahal izan genituen hango errepideetan: luxuzko autoak, historia-aurreko autoak, taxi horiak, berdeak zein gorriak bakoitzak bere tarifa zuelarik, motor arruntak, moto taxiak, sidekarrak, aterik gabeko kamionetak, kamioi handiak, kamioi txikiak, gurea bezalako mikrobusak, lineako autobusak den denak modu ezberdin batez margotuak, gurdiak... ez zuen inporta nola, kontua zerbait edo norbait garraiatzea zen, eta ibilgailu haiek guztiak hango errepidetan elkartzen ziren, aldapetan gora eta behera, ikaratzeko moduko koktel bat sortuz.
|
|
|
Eta Enarari dagokionez zera esango dizuet, orduan ohartu ginela ez dela toki batean geldirik luze geratzen den horietakoa. Baina tira, nola edo hala iritsi ginen Beijingera eta hurbiltze lanak egiten zituen bitartean hiria zerutik
|
ikusi
ahal izan genuen. Chongqing-i ez bezala, Beijingi hiri ordenatu baten itxura hartu nion, karratuagoa eta ordenatuagoa.
|
|
|
Epaimahaikide guztiak arbeletan" Piztitxo inozoak!" idazten ari zirela
|
ikusi
ahal izan zuen Aliziak, ohartu zen ere beraietako batek ez zekiela" piztitxo" nola idazten zen, eta aldamenekoari galdetu ziola. " A zer nolako nahasketak eta zirriborroak egingo dituzten epaiketa amaitu baino lehen!", pentsatu zuen Aliziak.
|
|
|
Baina untxiak txaleko patrikatik erlojua atera, begiratu eta korrika hasi zenean, Alizia salto batez bere atzetik korrika abiatu zen, ez zuen sekula santan txalekoz jantzitako untxirik ikusi, eta zer egiten zuen jakin nahian zelaian zehar untxiaren atzetik jarraitu zuen. Horrela,
|
ikusi
ahal izan zuen hesi baten azpian zegoen zulo batetik barrena sartzen.
|
|
|
Goraka begiratu zuen, den dena iluna. Bere aurrean pasabide bat zabalik eta bertatik aurrera zihoan Untxi Txuria
|
ikusi
ahal izan zuen. Ez zuen denbora gehiago galtzerik eta haizea bezain azkar korrika hasi zen.
|
|
|
Orduan tximista ikaragarri batek guztia argitu zuen, gau hura egun bihurtu arte. Belarrak ere ondo
|
ikusi
ahal izan ziren. Egunez bezala.
|
|
|
Tom dardaraz jarri zen une batean, ze ezkerralderago
|
ikusi
ahal izan baitzuen Joe indiarra. Haren aurpegi beltz zurbila espresiorik gabe.
|
|
|
Baziren han beste zenbait pertsona ere sermoiarekin asper asper eginda zeudenak. Haiek hantxe
|
ikusi
ahal izan zuten ikuskizun merkea. Geroxeago, nonbaitetik etorritako zakur triste bat azaldu zen.
|
|
|
Bizkortu egin da. Atzera berriz begiratu eta ondo
|
ikusi
ahal izan du orain, atzetik jarraitzen dio oraindik, eta estualdiak hartu dio bihotza Martxelori. Ez du ulertzen, ezin du ulertu amorru hori, kemen hori.
|
|
|
Mende bat beranduago, hots VI.ean, Japonian agertzen da eta garai hartan zabaltze garapenean zegoen budismoak bere ikurtzat hartu zuen. Geroztik mundu osoan zehar zabaldurik
|
ikusi
ahal izan da, Grezian, Erromatar Inperioan, Germaniar Herrietan, Euskal Herrian, Bretainian, Errusian, Tibeten, bikingoen artean, Ipar eta Ertamerikako indiar kulturetan...
|
|
|
Udazkeneko eguraldiaz mintzatzen ari zirela, hirurogeita bost urte inguru zituen horietako batek aspaldian ahantzia nuen gaia plazaratu zuen. Bai lehengoan, etxean ginela apezaren zakurrak aditu genituen, kanpora atera eta urruntzen ari zen itzal bat
|
ikusi
ahal izan nuen. Ihiztari Beltza zen.
|
|
|
Emakume batek, biluzik eta bizkarra emanik, ispilura begiratzen badu kandela baten argipean, bere heriotzaren momentua
|
ikusi
ahal izanen du.
|
|
|
Ekintza apala eta atsegina zen: Udaletxeak bailarako artisten kokaleku eta egiten zuten lanaren xehetasunak adieraziko zituen mapa bat egingo zuen, tailerrak
|
ikusi
ahal izateko ordutegia ere azaltzen zuena. Orri hauek Turismo bulegoaren bidez heda zitezkeen.
|
|
|
Laurogei legoa ur geza, haren ahoan eta ez, dioten bezala, adar anitzetan. Hondar handiak ditu, zortziehun legoako basamortua herri bat ere gabe, xehetasunez egin dugun txostenean, argidotar horrek
|
ikusi
ahal izango duen bezala.
|
|
|
Ailegatu gara Ngorongoro eltzearen gailurrera. Egunez iristea zen asmoa eltzearen zola gailurretik ilunabarrean
|
ikusi
ahal izateko, baina ezinezkoa izan da. Arratsaldeko seiak dira eta dagoeneko iluntzen ari du.
|
|
|
Eguraldi ederraz gozatu genuen egun osoan, iduzkirik gabea, baina arras goxoa, dantzatzeko eta egun ederra pasatzeko bikaina. Dantzariak trumilka hurbildu ziren Arrangoitzera, eta bizpahiru autobus
|
ikusi
ahal izan genituen herriko aparkalekuetan, garai zaharretan bezala.
|
|
|
Gu Errobi ibaiaren lehen zubi alderantz hurbildu ginen eta bertako murru batean igota, 12,30etan, Atturri ibaiaren beste aldetik, hango zubi luzea igaroz, etorri zen jende tropel ikaragarri handia
|
ikusi
ahal izan genuen. Berehala, herriko etxeko zabaldia bete zuten, hala ere, gero eta jende gehiago zetorkigula zirudien.
|
|
|
Nik ez dakit zuzen zergatik, aitzin iritziek eraginda ziur aski, formatu ttipiko pastorala itxaro nuen eta ustekabe atsegin handia hartu nuen hogeita zazpi jelkaldiz osaturiko pastoral oso bat zela
|
ikusi
ahal izan nuenean. Süjeta emaztea, Akitaniako dukesa izandako Alienor handia, hasieran Frantziako erregina eta gerora Ingalaterrako erregina izatera iritsi zena.
|
|
|
Zehazki ez dakigu noiz izan zen gure herriak egin zuen azkena, baina badirudi kostaldean azkenak XIX. mendean egin zirela. Haatik, aipatu behar dugu 1949 urtean Lekorneko herritarrek jokatutako tobera
|
ikusi
ahal izan zela Urruñan, eta gaur egun oraindik bizirik ditugun lekukoek baieztatu digutenez, badirudi garai hartan biziki ikusgarri entzutetsua izan zela urruñarren artean.
|
|
|
Ematen duenez, herriko plaza jendez mukuru egon zen eta horietako asko bertako zuhaitzetara igo omen zen kabalkada toberak hobeto
|
ikusi
ahal izateko. Jorratutako gaiek eztabaida handia piztu omen zuten baita bertara hurbildu zirenen arteko liskarrak eta kalapitak ere.
|
|
|
Keinu bat zirrimarratu zuen eskuaz; ez nuen ulertu zer esan nahi zuen. Haren begiak nire ilobarengan pausatu ziren; ilobak zurrun eta tente jarraitzen zuen; eta lasai lasai
|
ikusi
ahal izan nuen haren soslai indartsua, sudur irten, mehea. Ezpain erdi itxien artean, urrezko hortz baten distira ikusten nion.
|
|
2020
|
|
|
Hunkigarrien, segur aski, hildako idazlearen alabak eskerrak eman zizkidanean, aitaren literatur lana balioan jartzeagatik. ...ra hori gabe ere, plazer iturri handia izan da ez nobedadeak iruzkintzeko atala, hainbat liburu bakarreko idazle, hainbat Bartleby ezagutzeko parada izan dudalako (Pilar Iparragirre, Mari Jose Kerejeta), ibilbide literario kontsagratuena ere noizbait hasten dela deskubritu dudalako (Anjel Lertxundi, Ramon Saizarbitoria), hasieretako irakurketak berrirakurriz ni naizen irakurle hau nola zahartu den
|
ikusi
ahal izan dudalako (Harkaitz Cano, Alberdaniako 90etako liburu haiek), eta, azken hondarrean, ezin hobeki pasatzeko aukera eman didaten liburu ahaztu eta ahaztezin, ezkutu eta erdi ageriko, ezezagun eta ez aski ezagun sorta bat irakurtzeko aukera izan dudalako.
|
|
|
Nik funtsean irakurle gisa lan egiten dut. Idazten baldin badut, irakurle naizelako da, eta hain juxtu idazten dut ideia bat daukadanetik ideia hori gauzatzen den bitarteko tartean nola geratzen den ikusteko, eta lehena izateko irakurtzen eta berrirakurtzen, nola geratzen den
|
ikusi
ahal izateko. Zinemagile gisa izan zuen krisialdi batean, Jean Renoir zinemagileak zeramika landu zuela gogoratu beharra dago, eta garai hartan Renoir labean sartutako pieza nola ateratzen zen ikusteko irrikan geratzen zela, bere ideia nola gauzatzen zen jakiteko gogoz.
|
|
|
Hizkera arruntean edota akademikoan ere theoria hitz grekoaren esanahiari berezkoa eman beharrean (errealitatea begiratzeaz gain, berau
|
ikusi
ahal izateko gaitasuna...), mespretxuz eman ohi zaion zentzuan teoria da praktikarako baliagarria ez den ikuspuntua.
|
|
|
Kar, kar, kar, kar, kar, kar, kar, kar, kar, kar, kar, kar, kar, kar, kar, kar.... Ainarak etxeko ate nagusia zabal zabal ireki zuen, eta orduan
|
ikusi
ahal izan zuen airezko eta suzko zurrunbilo baten itxurako zerbait etxetik ilkitzen eta ondoko basoan galtzen. Beraz, amatxi Gaxuxak, azken hatsa ematean, kontatu ziona egia zen.
|
|
|
Goizeko hamarrak aldera, jendaurreko goizeko saiorako lehoiak behar zituztela eta, hezleak eta bere laguntzaileek kaiolan gertatutako triskantza
|
ikusi
ahal izan zuten. Kaiolan, lehoiak lasai lasai, otzan otzan, mantso mantso, zeuden etzanda, sabela bete bete eginda, bapo janda.
|
|
|
Europari erantzunez, Barcina andereak atzo bertan esan zuen Euskal Telebista Nafarroan
|
ikusi
ahal izateak dakarren kostua Eusko Jaurlaritzak ordaindu behar duela. Eta Euskalerria irratia lizentziarik gabe egotea ez dela ilegala.
|
|
|
Poliziek lurrera bota zuten, Aske Gunearen kontra egiten ari ziren bitartean. Denok
|
ikusi
ahal izan dugu erasoa. Hala ere, gure segurtasunaren erantzule arduratsu ofizialek ez dute kazetariarekin hitz egin, ezta barkatzeko eskatu ere.
|
|
|
Bueltatu zenean, plastikozko poltsa zuri mordo bat utzi zuen egongelako ate ondoan, eta nire bila abiatu zen, atzetik estali zizkidan loak txikitutako begiak bere esku ahurrekin, eta egongelara eraman ninduen itsu. Nire aurpegi gainean pausatuta zeuzkan atzamarrak zabalduz, aurrean neukana
|
ikusi
ahal izan nuenean (Arenaletik ekarritako landare eta lore piloa)" baratze bat nahi dizüt egin" astiro eta leun kantatu zidan belarrira. Igande hartan, Berzaice ren kantua auzoko guztiek entzuteko moduan jarrita, Martinek benetako baratzea egin zidan gure balkoi luzean, elkarrekin bizi izan ginen denbora guztian goxo goxo zaindu zuena.
|
|
|
Herriko elizan egin ziren hileta elizkizunak, eta, aspaldiko ohiturek agintzen duten lez, aurreko eserlekuetan eseri ginen seme alaba guztiok gure familiekin, Remedios gure artean zela. Niri Remediosen ondoan jesartzea suertatu zitzaidan, eta horrela
|
ikusi
ahal izan nuen aitak amari ezkontzeko eskatu zioneko eraztun izugarria bere atzamar batean. Lotsagabekeria barkaezina iruditu zitzaidan egun horretan, gurekin guztiokin egon behar zenean, zorioneko eraztuna janztea.
|
|
|
Munduak, azkenik, ez dio ardura Thoreauri. Mundu osoaren deuseztea zuzenean
|
ikusi
ahal izateko ez luke alboko kale kantoira joateko lanik ere hartuko. Are, munduaren suntsitzea eragoztea bere esku balego, ez omen luke egingo.
|
|
|
Baina zazpi urte zituelarik barreneko gizonek, igeri ez dakitenek eta itsasoari beldur diotenek, lapurtu zuten. Arrez gero Maukik itsasoa urrunetik bakarrik
|
ikusi
ahal izan zuen, oihan tartetatik edo mendi gailurretatik. Fanfoaren esklabu zen.
|
|
|
Ziotenez senarrak emaniko jipoien ondorioz hil ziren. Hirugarrena, Maukik
|
ikusi
ahal izan zuenez, benetan jo eta iraintzen zuen. Ez zegoen gizon zital harekin asmatzeko modurik.
|
|
|
Beste hiru gehiago zeuden literatik zintzilik. Azpian, Bertiek
|
ikusi
ahal izan zuenez, munizioz, dinamitaz eta detonagailu kaxaz beteriko kutxa bat zegoen. Beste aldean kokaturiko sofan etzatea erabaki zuen.
|
|
|
Etxolan ez zen ia argirik, pare bat linterna zahar eta suaren itzalak baino ez. Dena den, nahikoa ke lainope ilun hartan guztiok elkarren mugimenduak erraz
|
ikusi
ahal izateko.
|
|
|
Lainopean begiradetatik desagertu bezain laster, aterkiak abiada biziz eramaten zuen txoko ezkuturen batera eta han ematen zuen tartetxo bat gustura: izan zitekeen ur jauzi zaratatsu baten altzora, izan zitekeen Suketahrreko jaiak ospatzen ziren goi lautada belartsura, izan zitekeen herriko maldarik aldapatsuenetara, non ardi bazkariei begira geratzen zen, izan zitekeen hain gustuko zuen Pathi ikaskidearen ohatzearen parera nola esnatzen zen
|
ikusi
ahal izateko... Nahi zuen lekura eramaten zuen aterkiak, eta lainoak bere goizeko bidearen zati luze bat hartzen zuenez gehienetan, klasera 9etarako heldu orduko Tseringek egina zuen eguneko bidaiarik desiratuena.
|
|
|
Aurren aurrena ez zuen kupela eta barrika besterik ikusi. Gero, bai,
|
ikusi
ahal izan zuen erdi etzanda zegoen norbait.
|
|
|
Gordetzeko aproposa. Inguratu zenean indiar taldea,
|
ikusi
ahal izan zuten. Haien buru Laino Gorri.
|
|
|
garrasi egiten zuten, baina alferrik. Autoa laster urrundu zen intsaustitarrengandik eta kafetegi paretik
|
ikusi
ahal izan zuten lapurrek ostutako beraien autoa muga pasatzen inolako arazorik gabe.
|
|
|
Autoa sarrera bidean aurrera zihoan bitartean Egurrolaren Egurrolatarren! etxea
|
ikusi
ahal izan zuen Jurdanek. Azkenean!
|
|
|
Bada, berez, argazki horietan,
|
ikusi
ahal izan duzunez, gizonen bat eta bi baino gehiago ere badago. Zure senarra sexu klubetara joaten da taldeko sexu bila, zuri bizkarra emanda.
|
|
2021
|
|
|
Eta berak ordea, barkazio moduko gorazarre honetara ez etorrita, aukera galdu egin du bere setakeria dela eta. Lastima ere, edo batez ere, gure aita hemen ez egotea edo
|
ikusi
ahal ez izatea, ez baitut inolako zerutan edo munduaz harainoko bizitzatan sinisten. Baina ez, domina hau onartzerakoan ez dut inola ere gure aitaren oroimena mendekatzen, nire nebari halabeharrez agindu bezala, nire buruari hona etortzeko egin nion agindua bera.
|
|
|
Aita gizajoak ahal zuen bezala lasaitu zituen, kontuan izango zuela eta ahal izanez gero planetariora itzuliko zirela hitz emanez. Bi ikuskizunak jarraian
|
ikusi
ahal izango zituzten.
|
|
|
Hasieran beren margoetan irudiak nabaritu zitezkeen: Otso emea, Konposizioa emakume batekin, Sekretuaren zaindariak, Arra eta Emea eta Stenographie lanak
|
ikusi
ahal izan zituzten.
|
|
|
Adibideetan
|
ikusi
ahal izan zuten Pollockek mogimendu zehatz bat eginik uniformeki margotzen zuela, atomatikoki. Mihisean edo paper handi batean, batzuetan bi metro baino gehiagokoa, lurrean plastiko edo egunkariekin babesten zuen zorua eta pintura akrilikoa erabiltzen zuen.
|
|
|
Ondorenean" Dripping" teknika azaldu zien. Jackson Pollockek," Action Painting" margoketa automatikoa nola egiten zuen
|
ikusi
ahal izan zuten: pintura isurketa, batzuetan makil edo adar batekin egiten zuen, tantak edo isuriak beti berdintsu azalera guztian homogeneoki zabaltzeko.
|
|
|
Beste bideo batzuetan
|
ikusi
ahal zuten Pollockek nola erabiltzen zituen beste tresna batzuk: pintzel desberdinak, paleta handi eta txikiak.
|
|
|
Maskulino eta femenino izeneko lana zen figurazio pixka bat erakusten zuen lan bakarra; baina bestela, han ez zuten Pollocken sei obra baino gehiago topatu. Pollocken margolanen ondoan beste antzeko batzuk
|
ikusi
ahal izan zituzten. Action Painting en bi mihise handi eta beste erraldoi bat baino ez ziren artista handiarenak.
|
|
|
Azken batean Espresionismo Abstraktuaren erakusketa txiki bat baino ez zen. Zortziak izateko, ixteko, ordu bat falta zenez Postinpresionismoaren erakusketa bisitatu zuten, Signac, Redon eta edozeren gainetik Toulouse Lotrec en kartelgintza
|
ikusi
ahal izan zuten. Haiek ziren XIX XX. mendeen aldaketako margolaririk onenetakoak.
|
|
|
Ordua baino 30 minutu lehenago lur azpiko aparkalekuan utzi zuen autoa. Handik aurrera telefonoaren seinaleak hoteleko kafetegiaren inguruan itzuli lasaia egiten ari zela
|
ikusi
ahal izan zuten. Ziurrenez, inguruak ikuskatzen ari zen inork zelatan izan edota harrapa ez zitzan.
|
|
|
Lan berezia zen hura eta ordu oso batez akatsik gabeko lana egin zuen profesionalak. Haginak osorik eta osasuntsua ematen zuen, Manuk ispilu bereziaren bidez
|
ikusi
ahal izan zuen bezala.
|
|
|
Apezpikua luzaro bizi izan zen, bada, zoritxarreko emakume harekin, zeinak zikoizkeriagatik gehiago obeditzen baitzion maitasunez baino, eta baita senarrak harekin egoteko eskatzen ziolako ere. Baina Alençon hirian bazen gizon gazte bat, lotinant jeneralaren semea, emakume hark hainbertze maite zuena non amorratzen egoten baitzen hartaz, eta askotan apezpikuaz baliatzen zen bere senarrari mandaturen bat eman ziezaion, era horretan Du Mesnil lotinantaren semea nahierara
|
ikusi
ahal izateko. Bizimodu horrek luzaz iraun zuen, apezpikua bere probetxurako eta Du Mesnil hura bere plazererako zituela; zin egiten zion horri beren maitasunean libreago jarraitzeko baizik ez ziola apezpikuari aurpegi atsegina jartzen, eta, edozein modutan ere, apezpikuak promesak baizik ez zituela erdietsi berarengandik, eta egon zitekeela seguru bera ez zen bertze nehork ez zuela bertzerik erdietsiko.
|
|
|
Baina amak, berarengandik hurbilago izateagatik, nahiago luke Cardonan balu. Eta zentzu oneko gizontzat zaitudanez, nahi izanez gero egundik beretik
|
ikusi
ahal izanen duzu egia zertan den; izan ere, Fortuné Infantea gorte honetan hazia da, eta giristino herri osoko printze gazte eder eta beteginenetako bat da. Eta esposatuko balitz, hemengo neskon iritzian, segur litzateke Floride anderearekin, Espainiako bikoterik ederrena osatuko bailukete.
|
|
|
Hitz horien ondoren, Amadour Fortuné Infantearen semearengana maiz joaten hasi zen, eta aise lortu zuen haren begikotasuna, abila baitzen printze gazteak gustuko zituen denbora pasa orotan; oso trebea zen, bereziki, zaldiak maneiatzen eta era guzietako armak erabiltzen, eta gazte batek ezagutu behar dituen denbora pasa eta joko orotan. Gerla hasi zen berriro Languedocen16, eta Amadourrek itzuli egin behar izan zuen gobernadorearengana; ez damurik gabe, ez baitzeukan modurik Floride
|
ikusi
ahal izanen zuen nehorat itzultzeko. Horregatik, partitzerakoan, anaia bati mintzatu zitzaion, Espainiako erreginaren etxezaina baitzen, eta kontatu zion nola, Arandako kondesaren etxean, kausitu zuen ezkongai egokia, Avanturade andereñoa, eta galdatu zion bera kanpoan zen bitartean ezkontza gauzatzeko ahalegin oro egin zezan, horretarako Erregina, Errege eta haien adiskide guziengan zuen konfiantzaz baliatuz.
|
|
|
Gure elizan santuaren erlikiak ditugunez al Andaluseko kristauak etortzen dira bisitatzera jarraitu zuen. Bibliako istorio famatu batzuen margoak
|
ikusi
ahal dituzue. Zatozte!
|
|
|
Hurrengo egunean bi legoara zegoen almuniarik aberatsena
|
ikusi
ahal izan zuten. Laboreak zainduta ikusten ziren, biltegiak ordenatuta eta animaliak osasuntsu.
|
|
|
Gainera, janaria falta zitzaien eta lehenengo aukeran, gaizki bukatutako hesiak saltatu eta belar goxoaren bila egin zuten hanka. Bi mutilek ehunka zaldiren ihesa
|
ikusi
ahal izan zuten eta beste batzuei bezala biltzera joateko eta ekartzeko agindu zieten.
|
|
|
Hizketa azkarra gurutzatu zuten bi gizonek. Orduan gizon altuaren aurpegi kezkatua
|
ikusi
ahal izan zuen. Litan a, berbereen buruko zapi urdin iluna, sorbalden inguruan erdi erorita zeraman.
|