|
2007
|
|
|
Azkenik, familiaren barruan, lehenesperientziak ditu haurrak politika sistemarekin, ekonomia sistemarekin etaantzeko gizarte sistemekin. Hortaz, familiaren testuinguruak lehen esperientziakeskaintzen dizkio haurrari, gizartea ezagutzen hasteko (Ausin, Lopez eta Martin, 1998; Simon, Triana eta Gonzalez, 1998)(
|
ikus
V. kapitulua).
|
|
2017
|
|
|
Puntu hori galdu egin da azkenaldiko ekoizpen akademikoan, akademia estatuek sostengatzen dutelako eta estatua duten akademikoek interes handiagoa dutelako estaturik ez duten lurraldeen izaera, zapaltzailea? azaltzen, lurraldetutako herri soberaniaren izaera demokratizatzailea azaltzen baino(
|
ikus
V. kapitulua). Kontua da lurraldetasunak ezinbesteko lotura bat ezartzen duela gizartearen eta espazioaren artean, honako gai hauen harira:
|
|
|
XX. mendean, Europako estatuek gero eta erantzuletasun handiagoa hartu zuten kudeaketa ekonomikoaren arloan; izan ere, estatuaren lurraldea nazio estatu bihurtu nahi bazuten, eta horrela mantendu, ezinbestean heldu behar zioten naziotasunaren printzipioari(
|
ikus
V. kapitulua). Hemezortzigarren mendean gertatu zen lehen aldaketa nabarmena:
|
|
|
Konstituzioko 135 artikuluaren erreformak esan nahi du erkidegoek ez dutela autonomia finantzariorik, eta erabaki hori ez dute hartu espainiar estatua osatzen duten alderdiek, erkidegoek eta eragileek. Bi alderdik erabaki dute, biak espainiarrak (ez katalanik, ez euskaldunik, ez galegorik, valentziarrik edo kanariarrik), eta, hala, garbi utzi dute Espainian espainiarrek soilik erabakitzen dutela, eta, era berean, espainiar kultura politikoa eta demokrazia konstituzionala ezin direla uztartu(
|
ikus
V. kapitulua). Erkidegoetan banatuta dagoen eta nazio anitzekoa den estatu demokratiko batek ezin baitu konstituzioa aldatu eta are gutxiago Erkidegoen autonomia neutralizatu Erkidego eta nazio horien baimenik gabe.
|
|
|
Baina birsortze hori ezinezkoa da egiturarik gabe: zerbait denboran eta espazioan existitzen dela sinesten jarraitzeko, zerbait hori egituratu egin behar baita(
|
ikus
V. kapitulua eta 1 eta 3 tesiak). Horren lekuko dira gaur egun Europan gertatzen ari diren prozesu independentistak.
|
|
|
Autonomia politiko prekario eta oso ezegonkor horrek arazoak sortzen ditu arlo horietan eta beste batzuetan, hala nola goi mailako hezkuntzan, prestakuntza sistemetan, gizarte segurantzan, ikerketan eta berrikuntzan, eta arazo horiek eragin zuzena dute EAEko kapital ekonomiko, sozial eta kulturalaren zenbatekoan eta banaketan, eta, beraz, gizarte kohesioan (hau da, integrazioa eta baliabideak eta aukerak berdintasunez eskuratzerakoan). EEEen autonomia eta gaitasuna murriztea haien monopolio maila ahultzea da, ez soilik autoritatezko legegintzaren gainean(
|
ikus
V. kapitulua), baizik eta gastu publikoaren gainean ere, eta, horrela, oztopatu egiten da erakunde horien gaitasuna, euskal populazioak adierazitako eskaerak mamitzeko.
|
|
|
Hala ere, industria sektorearen aberastasuna (BPG industriala) jaitsi egin zen 16.532 milioi eurotik 14.565 milioi eurora, eta enpleguari dagokionez, 240.728 langiletik 194.927 langilera jaitsi zen (45.801 lanpostu gutxiago). Aldi horretan, zerbitzuen sektorean sortutako aberastasunak gora egin zuen, BPGaren %56, 5etik %61, 6ra, eta enpleguaren %69, 2 zegokion sektore horri(
|
ikus
V. kapitulua zerbitzuetan oinarritutako egitura ekonomikoen ondorioak aztertzeko).
|
|
|
Azkenean, akordio hau lortu zuten: politika horiek transferitzea, Kontzertu Ekonomikoaren arabera(
|
ikus
V. kapitulua).
|
|
|
(2001, 2012). Habermasek proposatzen du gorputz konstituzional batekin eta horren balioekin bat egitea, identitate nazionalak eta bereizketa sozialak gainditze aldera; edonola ere, ikuspegi horretan funtsezkoa da nazionalismo zibikoaren ideia liberala, zeina, Habermasen arabera, nazionalismo erromantikoaren eta primitiboaren aurkakoa baita(
|
ikus
V. kapitulua). Habermasek premiazkoa du identitate nazional hori, nahiz eta ez duen defendatzen; identitate horren oinarria, hala ere, ez dira hainbatek konpartitzen duten ondare kultural kontingente bat, baizik eta balio multzo liberal ilustratu, arrazional eta unibertsalista bat.
|
|
|
Ekoizpen erregimen horrek jarri zuen gizarte soldata handi baterako finantza oinarria, eta gizarte segurantzako sare eskuzabalak (betiere analisi konparatibotik) eusten zion erreserba soldata altuari; produktibitatea areagotzeko pizgarria zen hori, bai enplegatzaileentzat bai sindikatuentzat. Merkatu ekonomia koordinatu askotan, segurtasun sarea daukatenez, gizarte kohesioa handiagoa da merkatu ekonomia liberaletan baino, besteak beste, kapital kulturala, ezagutza eta kapital ekonomikoa modu orekatuagoan daudelako banatuta(
|
ikus
V. kapitulua). Beraz, funtsezkoa da ulertzea Alemaniako ekoizpen erregimen koordinatuak, sistemaren erdigunean goi mailako hezkuntzako eta lanbide heziketako programak jarriz, kalitate maila altuko ekoizpena eta, beraz, produktibitate maila altuak lortu dituela orain dela oso gutxi arte; betiere ikuspegi konparatibo batetik.
|