2000
|
|
Gaur Teresari kasu egin diot(" Kezkak eta ardurak paseatzera atera behar ditun, bestela egonean dagoen ura bezala usteltzen baitira"). Eta goizaldean itzuli diren gelakideak esnatu baino lehen hanka egin, eta abenida amaigabeetan barrena
|
ibiltzeari
ekin diot, lasai, tarteka atseden hartzeko eta jendeari begiratzeko eserialdi ederrak egiten nituela. Grand Avenueko denda famatuetan ez ezik, ustekabean eta aspaldiko partez, eliza batean ere sartu naiz, San Patrick katedralean hain zuzen.
|
|
Idazleek, editoreek eta enpresa pribatuak asmatu beharkosdute bidea. Dagoeneko
|
ibiltzeari
ekin diote eta, hasteko, kanpokoen esperientziak biltzen ari dira, Islandiakoena esaterako. Ferietara joanez, katalogoak eskainiz, han hemenka galdetuz eta kontaktuak eginez itzulpengintzari ateak zabaltzeko ahalegintzen ari dira.
|
|
eta
|
ibiltzeari
ekin genion,
|
2001
|
|
Zestoako Bainuetxera hurbildu ahala, Urola ibaiaren gaineko eraikin nagusiak handiostasun guztiaz agurtzen gaitu, aurreko pasealeku arbolatsutik hainbat pertsona nagusik txandala ongi lotu eta
|
ibiltzeari
ekiten dion bitartean. Barruan ere, itxura informalez jantzitako hainbeste jenderen artean versallestar itxurako gela erraldoiaren luxua aurkituko dugu, geure buruari gaur egungo bizimodurako gehiegitxo ez ote den galdetzen diogularik.
|
|
Baba Nanak Lahoren sortua zen; ezkondu eta haurrak izan zituen. Dena utzi, ordea, eta munduz mundu erromes
|
ibiltzeari
ekin zion.
|
2002
|
|
Emma Dresde baino urrutiago zihoan. Eskuak praketako poltsikoetan herabeki ezkutatu eta
|
ibiltzeari
ekin zion. Galder ohartu zen hark, ezagutu zuenetik lehenengoz, kontatu gura zuela.
|
2003
|
|
Blanca maitetxe batean lan egina zen, baina libreago izan nahian, hiriz hiri
|
ibiltzeari
ekin zion. Neure antzera, gutxi gorabehera.
|
|
Jagi eta kartera besapean hartuta
|
ibiltzeari
ekin genion.
|
|
Berriro
|
ibiltzeari
ekin genion.
|
|
Orria erakusteko keinua egin nion. Orduan hark egunkaria bildu, zutitu eta
|
ibiltzeari
ekin zion. Herrirantz.
|
2004
|
|
Lurreko bizitzaren bilakaeraren misterioetako bat da hegatsak dituzten arrainak gorputz adarretako ornodunetara igarotzea. Biologoek eta paleontologoek pentsatu zuten, urte askoan, hegatsak hanka eta beso bihurtzea duela ehunka milioi urte gorputza jasan eta lekuz aldatzeko beharrari erantzun ziola; orduan hasi zen uretan
|
ibiltzeari
ekiteko igeri egiteari utzi zioten uretako izaki batzuen inbasio handia. Hala ere, duela 360 milioi urte baino gehiago bizi izan ziren espezieen fosilen azterketak, devoniar periodoan, anfibioen, ur gezako arrainen eta koral formazioen agerpena ezagutu zuenean, agerian utzi du gorputz adarrak uste baino lehenago sortu zirela, sakonera txikiko uretan mugitzeko haiek erabili zituzten arrainetan, Chicagoko Unibertsitateko hiru paleontologok “Science” lanean dioenez.
|
|
Gure jatorrizko izakiek atzerritarrei men egiteko duten arrazoiak ez du zerikusirik berez ahulagoak izatearekin, baizik eta aurretik ez zuten eboluzionatu beste subjektu batzuekin, eta, beraz, biologikoki babesik gabe daude. Sarraila sailkapen horretako adibiderik deigarriena karramarro gorri amerikarra da, 1930 inguruan herrialdeko ibaietan
|
ibiltzeari
ekin baitzion. Irmotasun horrek arriskuan jartzen du bertako karramarroa.
|
2005
|
|
Esan lez, 80ko hamarkadan poesian ibilbidea egin ostean 90eko hamarkadaren hasieran bertan narratiban
|
ibiltzeari
ekin zion, egin ere ipuingintzaren eskutik 1990ean Atoiuntzia izeneko ipuin bilduma argitaratzean. Lehenengo bilduma honetan ezarri zituen bere narratibaren nondik norako nagusiak:
|
|
Aireportuan egin duen lehenengo gauza, bere terminala bilatzea. Bost ordu ditu han zain egoteko, baina badaezpada nahiago du hegazkina non hartu duen jakin ondoren alderrai
|
ibiltzeari
ekin, eta ez azken minutuan arineketan bila hasi. Bost ordu, hain luze itxaron duen lehen aldia du.
|
2006
|
|
esaten zuen diban batean erdi eserita eta zigarretari zigarreta. Anghios, dena gihar eta azal, atzera eta aurrera zebilen gelan; bat batean, irratiaren aurrean gelditzen zen zerbait hobeto entzuteko, baina laster nahigabetzen zen Hitlerren tropei buruzko albisteren batekin, eta
|
ibiltzeari
ekiten zion berriro.
|
|
Amorrarazi egin zuten azkenerako. Goiz batez, gosaldu ere egin gabe, dotore jantzi, etxetik irten eta kalez kale
|
ibiltzeari
ekin zion, norabide jakinik gabe, serio eta kopetilun. Amorruaren amorruz, egoskor, ez zuen gelditu nahi izan, eta hirian zehar bueltaka jarraitzen du oraindik ere etengabe.
|
2007
|
|
Eskultura nola egin ikasi zuenean, orduan ikaspen hura komertzializatzeari ekin zion, etenik gabe. Behin asmatu bidea, bide hura
|
ibiltzeari
ekin zion, bidean gora eta behera.
|
2008
|
|
Oinez
|
ibiltzeari
ekiteko, eskuineko alderat eta gorantz bide gainean abiatuko gara, Etxebarre herriko etxe multzo nagusira bidean. Hori 300 bat metrotan dago.
|
|
Kalera jo zuen, hala esaterik badago, eta
|
ibiltzeari
ekin zion. Ibili, norantza jakinik gabe, patuak mundua mugituko zion konfiantzaz.
|
|
Urduriago jarri zen Don Marco. Altxatu eta harantz honantz
|
ibiltzeari
ekin zion gela barnean. Emakume ahots goxo batek, ga bonak?, buona sera??
|
2009
|
|
Sekulako eragina izango zuen 60ko hamarkada osoan, eta baita hurrengo hamarkadetan ere. 2009ko urtarrilaren 12an
|
ibiltzeari
ekin zion Motor Hiriko erraldoi honek.
|
|
Soldaduek zigarro bana piztu zuten, eta ezker eskuin
|
ibiltzeari
ekin zioten berriro. ¿ Alguien quiere ir al baño?
|
|
Egun hartan, uztaileko egun sargori bat zen?, ohi bezala, saioa eginda gero, Maria Bibianaren zain geratu zen Ada. Maria Bibianaren ospitalea, non lan egiten baitzuen, aski hurbil zegoen koruak saioak egiten zituèn lokaletik?, biak elkarrekin etxera itzultzeko asmotan; Ada zain zegoen, bada, normalean alderantziz izaten zen, Maria Bibiana hantxe egoten baitzitzaion, lokaletik hogei bat metrora zegoèn eta eguzki oihala zabaldua izan ohi zuèn jatetxe baten ertzean?, eta hala, itxaron zion hamar minutu, ordu laurden bat? hasi zen Ada urduri jartzen, espaloian aurrera eta atzera
|
ibiltzeari
ekin zion bederen, metro karratu gutxi batzuetan harrapatutako hartz temosoa iduri?, itxaron zion hogei minutu, hogeita bat, hartu zuen azkenean ospitalerako bidea, eta orduan gertatu zitzaion ezustea, plaza bat zeharkatzera zihoanean, mahai batzuk kalean zituèn kafetegi batean, kiosko bat atzean utzita gero, ikusi ez zuen, bada, Txaro Goiri kafesne bat zirudiena hartzen, zigarreta eskuan eta Txaro baino gaztexeagoa zirudièn gizon batekin hizketan!; une hartan Txaro Goiri ari zitzaion hizketan gizonari:
|
|
...n zituèn lokaletik–, biak elkarrekin etxera itzultzeko asmotan; Ada zain zegoen, bada –normalean alderantziz izaten zen, Maria Bibiana hantxe egoten baitzitzaion, lokaletik hogei bat metrora zegoèn eta eguzki oihala zabaldua izan ohi zuèn jatetxe baten ertzean–, eta hala, itxaron zion hamar minutu, ordu laurden bat... hasi zen Ada urduri jartzen –espaloian aurrera eta atzera
|
ibiltzeari
ekin zion bederen, metro karratu gutxi batzuetan harrapatutako hartz temosoa iduri–, itxaron zion hogei minutu, hogeita bat... hartu zuen azkenean ospitalerako bidea, eta orduan gertatu zitzaion ezustea, plaza bat zeharkatzera zihoanean, mahai batzuk kalean zituèn kafetegi batean, kiosko bat atzean utzita gero, ikusi ez zuen, bada, Txaro Goiri kafesne bat zirudiena hartzen, zigarreta eskuan... sutsuki ari zitzaion, gainera, munduan beste ezer ez balego bezala, gizonarekin lotzen zuèn kontuaz aparte; horregatik, beharbada –Txaro elkarrizketan buru belarri sartuta zegoelako, baita Ada aurrez aurre joan ez zitzaiolako ere, zeharka baizik–, Txaro ez zen konturatu ere egin Ada bospasei metrora zuela; baina Ada bai, primeran ohartu zen, eta lehenengo erreakzioan –moztuta sentitu zelako edo, ezusteko egoerari aurre egiteko ezgai–, hantxe gelditu zen, ez arre eta ez so; trantze hartan, ordea, bi aukera zituen egoerari ihes egiteko:
|
2010
|
|
Eta beti jertse edo beste gainekoren bat gerrian, izerditan zaudenean ez hozteko?. Eta nik, medikuaren aholkuei jarraituz, bizikletan
|
ibiltzeari
ekin nion, egunero ekin ere?. Kontuz ibili, seme. Eta orekari ongi eutsi, birika bat falta zaizu eta?
|
|
Egun batzuk pausatu ondoren, berriro
|
ibiltzeari
ekin zion, baina beti negarrez, gau eta egun negar zotinka. Aitzinatzen zen heinean, bere gibelean negar tantekin putzu ttiki batzuk sortzen ziren.
|
|
Eta beti jertse edo beste gainekoren bat gerrian, izerditan zaudenean ez hozteko". Eta nik, medikuaren aholkuei jarraituz, bizikletan
|
ibiltzeari
ekin nion, egunero ekin ere —" Kontuz ibili, seme. Eta orekari ongi eutsi, birika bat falta zaizu eta" esaten zidan amak, ezin serioago, atera aurretik—, bide lauan hasieran, egun batean ibilbide bat eginez eta hurrengoan beste bat, aurrekoa baino zertxobait luzeagoa...
|
|
Frantseseko klaseak hartzen genituen gela berean irakasten nizkion zientzia gaiak; gero, hamaikak aldera, kafe bat eskatu eta terrazako toldopean kokatzen ginen, edo bestela miradorean alde batetik bestera
|
ibiltzeari
ekiten genion Arteari edota Filosofiari buruzko lezioa hartzen nion bitartean. Eguzkia pixka bat indartzen zenean, adineko turistak izaten genituen lagun; frantziarrak eta italiarrak, batez ere.
|
2012
|
|
Gaur igandea da, eta poeta handiaren hitzak gogora ekarriz herriko plazan handikiak familia erretratuetan bezala ageri dira, larritasuneraino perfumaturiko arima erakutsiz. Neu handik nabil, baina lurrin hori gustatu ez eta kale bazter anonimoagoetatik
|
ibiltzeari
ekin diot, esentzia fidagarriago baten bila; gizalegez jantzi nazakeen esentziaren bila, alegia. Enpeinu horrek kale bazterretan aho zapore gozoa utzi dit (izan ere, jende oro ez da plaza nagusiko lurrin horretaz fio), harik eta etxean sartu eta telebistan ondoko hau entzun dudan arte:
|
|
Harritu egin zen, eta kezkatua ere ematen zuen. Etxola barruan
|
ibiltzeari
ekin zion, bi pauso alde batera, beste bi bestera. Hostoek kraska egiten zuten haren oinen azpian.
|
|
Ilargia adarren atzean galdu zen, belartza batera irten ginen arte. Autoa bertan utzi eta
|
ibiltzeari
ekin genion, nik eskopeta sorbaldan. Minutu gutxiren buruan begiak gaueko iluntasunera ohituak genituen.
|
|
Mahukaz sikatu nituen malkoak, berandu hala ere, Fabienek ikusi zituen? eta
|
ibiltzeari
ekin genion, hitzik esan gabe. Motxila hartu zidan, galdetu gabe, eta hitzik gabe eskertu nion nik ere, irribarre busti batez.
|
|
Yehudah Halevi poeta handia Tuteran jaio zen 1070 urte inguruan. Hamabost urte zituela bideak
|
ibiltzeari
ekin zion eta, beti hegoalderantz abiatuz, badakigu denboraldia eman zuela Kordoban aurrena eta Granadan geroago punta puntako beste poeta baten gonbidapenari kasu eginez, Moses ibn Ezrak egindakoari —adiskide minak ziren— Bere poesia irakurriz badakigu nolakoa izan zen Yehudah Halevi hau: gizon atsegina, bizitasun handikoa, lagunen lagun beti, naturaren xarmak ederki asko estimatuz bizitza eta edertasunaren plazerak ezeren gainetik jarriko zituena.
|
2014
|
|
txikia nintzenetik dut nire dohainaren berri, nahiz eta, jakina, hasieran ez nuen ulertzen zer gertatzen zitzaidan. Gero, azkenik ulertzean, mende batetik bestera jauzika
|
ibiltzeari
ekin nion; badakizu gazte jendea zein jakin nahia den. Baina afizioak ez zidan luze iraun.
|
|
Hirurok ibaiaren beste aldean ginelarik, oinez
|
ibiltzeari
ekin genion berriro. Hasieran, Fermintxok ur arrastoa uzten zuen lurra zapaldu ahala, eta bere oinak laprast egiten zuen zapatila bustiaren barnean.
|
|
Gainera, bidezidorrak behera eramango nauela konbentziturik nago. Hortaz,
|
ibiltzeari
ekin diot berriro. Ezker zangoa luzatu dut aurrena, gero eskumakoa, ondoren atzera ezkerrekoa, eta, berriz eskumakoa ematerakoan...
|
|
Mujikak eta biak
|
ibiltzeari
ekin zioten berriz, eta posta etxera iritsi ziren. Omsk uztea ez zen zaila gertatuko hesiko zuloren batetik irtenda, gaua iristean.
|
|
Permen saltzen dira berriro bidaztiek Siberiako lautadetan barrena erabilitako ibilgailuak, bide luzean gutxi gehiago matxuratuak. Eta Europatik Asiara doazenek hantxe erosten dituzte zalgurdiak udan eta lerak neguan, estepen erdian zenbait hilabetez
|
ibiltzeari
ekin aurretik.
|
2015
|
|
Besoaz nire gerria inguratzen utzi nion, eta nire eskua bere sorbalda gainean jarri nuen. Pentsamendu bakar bat gailendu zitzaien beste guztiei, pauso geldoz
|
ibiltzeari
ekin genionean. Bidea luzea izan zedila eta, erortzekotan, eror gintezela biok batera.
|
|
Baina berdin zion. Ezer erantzun gabe buru keinu bat egin nion Yonathani eta
|
ibiltzeari
ekin nion. Gero gerokoak.
|
|
Arantxak sinistu egin zidan, edo horren plantak egin zituen, eta
|
ibiltzeari
ekin zion, Passyra itzuli aurretik bere gomendatu zizkion pilula batzuk emango zizkidala esanaz, buruko mina kentzeko espezialak.
|
|
Ezin uka beraz irrati honek duela hogei urte
|
ibiltzeari
ekin zionetik bide luzea egin duela. Bide horretan honako hauek dira mugarri nagusietako batzuk Etxezaharretaren iritziz:
|
|
Jauzi batekin dantza pausu bat saiatu da. Beste aldera biratu eta
|
ibiltzeari
ekin dio.
|
|
Berriz
|
ibiltzeari
ekin diogu, baina erretxineroak esan du:
|
|
Jan dugun guztia, letxuga eta tomatea, bota dugu, baita aurretik sabelean generaman ur zikina ere bota. Lehen baino hustuago
|
ibiltzeari
ekin diogu.
|
2016
|
|
Neurrizkoak izateko asmo ederra alboratuta, behinola hasierako garaietan bezala amorratu ginen eztabaidan, harik eta halako batean, biok apur bat horditurik geundela konturatu eta, batera, barre algarari eman genion arte. Ondoren, edaritegitik irten eta gero, Listone erdi mortua zeharkatu, San Romanotik gora igo, eta azkenik via delle Voltetik
|
ibiltzeari
ekin genion, norabide zehatzik gabe.
|
|
Ondo ondoko gauetan, berriz hiriko kaleetan noragabe
|
ibiltzeari
ekin nion, guztia hartuz begiradaz, guztiak erakartzen ninduela bereizketarik gabe: erdialdeko saltokiak tapizatzen zituzten egunkarietako titularrak, hizki handiz eta gorriz azpimarratuak; zinetokietako sarreren alboetan ipinitako film eta ikuskizunen argazkiak; hirialde zaharreko karriken erdian gelditutako mozkorren kontziliabuluak; piazza del Duomon lerrokatutako automobilen matrikulak; burdeletatik, edota Montagnoneko hostotza ilunetik taldetxoka atera eta San Tomaso aldeko zabaltokietan, via Scandiana bukaeran, izozkiak, garagardoak edo gaseosak hartzera joaten ziren pertsona mota desberdinak...
|
|
Ezponda belartsuaren ertzetik
|
ibiltzeari
ekin nion, begiak magna domus aldera tinko. Dena itzalita zegoen Finzi Contini etxean, eta Micòlen gelako leihoak ikusi ezin nituen arren, hegoalderantz ematen zutelako, seguru nengoen inolako argirik ez zela kanporatzen haietatik ere.
|
|
Niri ez zitzaidan horrelakorik gertatu: astiro astiro informazio berria asimilatzen hasi nintzen eta, goizeko seietan, ohetik jaiki eta gelatik oinez
|
ibiltzeari
ekin nion; ondoren, ohe ertzean eseri eta negarrez hasi nintzen. Mutil koldarra nintzen arren, ez nintzen negartia, baina zerbait gertatu zen nire barruan eta ezin izan nuen saihestu.
|
2017
|
|
Hasi da entsegua. Arzuagaren pianoren erritmopean
|
ibiltzeari
ekin dio Parisek, Ayllon testua irakurtzen ari den bitartean: “Gelditu eta zapatak kentzeko makurtu da.
|
2018
|
|
Oporretan bai, baina atseden gutxi izan dute. Egunero egunero goizean goiz jaiki ostean bastoiak hartu eta
|
ibiltzeari
ekin diote. " Uharte osoa zeharkatzen du Cami de Cavals ek, 300 kilometro baina gehiago.
|
|
Maillot Atearen aldera zihoazen, hantxe gertatzen ari baitziren borrokaldirik odoltsuenak. Sophie begira geratu zitzaien alditxo batez, eta
|
ibiltzeari
ekin zion berriro ere. Afaltzera gonbidatuta zegoen, eta gogo handirik ez izan arren, garaiz agertu behar zuen.
|
|
Beste gauza bat da bide batean sentitzea, ibiltzen zaren eta hautatu duzun bide batean, eta, horretaz ez dut zalantzarik, izan ditzaket pozak eta tristurak, edo minak edo ametsak ametsen atzean, baina nire izatea da gudari bidea, gero jarrera edo izateko arrazoia aldatu eta tontoak, miserableki tontoak eta gainera memoriarik gabeak zirelako ETAn sartu zirela azaldu dutenentzat izan den moduan. Izateko arrazoia alda liteke, jakina; bide erdian edo ia amaieran beste hautu bat egitea da, kontrabidean
|
ibiltzeari
ekitea legez. Oroitzen naiz ETA (m) eko izatea konbikzioz erabaki nuela, kalkulismorik gabe.
|
2019
|
|
Idazlea, segundo batzuez, ekipamendu madarikatuaren poltsa itsasora jaurtitzeko zorian egon zen, baina buruargitasun izpi batek berehala ikusarazi zion hura ez zela irtenbidea. Bi aldiz pentsatu gabe, San Pedrorantz
|
ibiltzeari
ekin zion. Itsasadarraren beste aldetik abiatu berri zen txalupa motordunaren zain zegoela, telefonoz saiatu zen berriro, baina Josunek ez zuen erantzuten.
|
|
Eta oraingoan bai, trasteak bi besoetan hartuta, badoa apaiza kanpora. Atea itxita, istant batez, haren urratsak gelditu egiten dira, eta segidan, atzera ere
|
ibiltzeari
ekiten diolarik, unean baino unean apalago entzuten zaizkio oin hotsak. Gazteak, berriz, beste nonbait du jarria arreta:
|
2021
|
|
Egun osoan ezer ahoratu barik, aurrien artean bilatu gura izan nuen non jan. Ez nuen gogoko ezer ikusi, ostera, eta oinez
|
ibiltzeari
ekin nion.
|
|
Ohartarazten bagenion pertsona hura, alderdi askotan, ezatsegina edo arbuiagarria zela, esaten zuen ondo baino hobeto zekiela, dena jakitea gustatzen baitzitzaion beti, behin ere ez zigun ematen nobedaderen bat kontatzeko poza; baina zergatik jokatzen ote zuen hain adiskidetsu pertsona harekin, zergatik ukatzen zien adeitasuna gehiago merezi zuten beste batzuei, hori ez zuen azaltzen, eta ez dugu sekula jakin. Zenbaitetan mundu dotore batekotzat jotzen zuen norbaitek pizten zion jakin mina, eta harekin sarri
|
ibiltzeari
ekiten zion; beharbada hartaz baliatu nahi izango zuen eleberrien bilberako; baina dotorezia soziala edo ohiturena epaitzean, huts egiten zuen, eta kristaltzat hartzen zuen botila hondoa; horretan, baina horretan bakarrik, xalo xaloa zen. Huts egiten zuen ohituren dotoreziari dagokionez, baina espirituarenari edo kulturarenari dagokionez, ez zegoen hari ziria sartuko zionik.
|
2022
|
|
Jarduera hura bukatutakoan, prestaturiko gurditxoa hartu, lurrean jarri eta haren eraztuna burutik behera sartu zion karnaba gazte bati. Hark
|
ibiltzeari
ekin, eta Manexek pentsatu bezala, orgatxoa aurrera eraman zuen poliki poliki. Geroxeago, gurditxoaren gainean bigarren txoria kokatu zuen, eta horrela ere orga aurrerantz aise zeramala ikusi zuen.
|
|
Oporrak, irteerak eta hirietarako sarrerak, euri egunak hiri handietan… Gehiegizko zirkulazioak eta, batez ere, auto ilarek gasolina kontsumoa areagotu egiten dute,
|
ibiltzeari
ekitean izaten baita gastu handieneko unea, eta hori behin eta berriz errepikatzen da atxikipen batean eta hirian gidatzean. Saihestu daiteke?
|
|
Geroztik ez da gelditu. Bertan topatutako giroak eta ibilbideetan ikusten dituen bazterrek liluratuta, mendian
|
ibiltzeari
ekin zion: «Izugarrizko giroa izaten da mendi martxetan, bai hasieran eta baita amaieran ere.
|
|
Katuak ihes egin zion berriz ere, paretan gora, eta paretari harrika hasi zen Mahony. Etsi zuenean, orubearen handiko aldean batera eta bestera
|
ibiltzeari
ekin zion, nora ezean.
|
2023
|
|
Orduan hasi omen zen bere burua egurtzen eta gorrotatzen, baita jarrera hori muturrera eramaten ere. ETAk Txitxarro zartatu ostean, diskoteketan giroa ezin nahasiago zegoenean, antroz antro erdi bakarrik
|
ibiltzeari
ekin zion, aspaldiko ezagun eta lagunen gorroto begiradak pilatu nahian. Diskotekara sartu behar zuela pentsatze hutsak dardara batean jartzen zion gorputza, baina ezetz esaten ez jakiteagatik ordaindu beharreko bidesaria zela iruditzen zitzaion.
|